De Hebraicorum characterum in Sacris Bibliis origine et antiquitate disquisitio elenchtica auctore fr. Hyacintho Arizzarra ..

21쪽

poris intervallo, quod propemodum unius hominis vitam dimetitur; unde in patriam remearunt nedum nepotes aefilii eorum qui captivi ducti sunt, sed ex istis etiam non. nulli, qui vernaculam linguam proculdubio callebant, a quibus propter consuetudinem filii ac nepotes didicerint. Fa. teamur etiam oportet suarum consuetudinum , inerumque omnium tenaces suisse, & eo potissimum tempore quo gravi premebantur calamitate, quemadmodum testis est locuples David. Longe quoque erat ut appeterent ibi immorari, & excipere honores. Divina quoque providentia factum est, ut ii qui ad aliquod dig itatis fastigium evecti sunt, ne Iatum quidem unguem a suae religionis observantia, morumque Hebraicorum deflecterent, uti constat de Danie. le ejusque sociis, de Mardocheo, Estera aliisque. Haec a tem omnia ad conservationem proprii ldiomatis conferre plurimum infidias ire no a licet. Ia huius rei eo a firmatio rem exemplo uti possumus praeclari ssimo, quod ipsam et Hebrae sum suppeditat Historia. Hebraei in AEgypto comm rati sunt iuxta Eusebii supputationem si) ducentis & quindecim anais. Initio perpa a. ct suere, cum tota gens H aeorum tunc temnoris complγcteretur tantum Iacobum, su sque filios, & illos etiam qui pertinerent ad eorum familias, qui omnes numero haben tu roer me sp tuaginta. Attamen & ipsi eorumque posteri, qui brevi Sc summopere aucti sunt, linguam ipsam, quam a Patribus didiceruat, servarunt, eademque usi suat; quem

o In Chronic.

22쪽

quidem loquendi modum in Palaestinam etiam transtulerunt. Nec refert terram Gessen datam ipsis fuisse, ut incolerent. Ibi enim commercium quoddam cum AEgyptiis ipsis sedivandum proculdubio fuit. Cui accedit, mortuo Iaepho, oblitisque AEgyptiis beaeficiorum, quibus eos cumulaverat; timore quodam abrepit ne nimis multiplicato Iudaeorum numero ab eisdem subigerentur, divexare eos laboribus in . ceperunt, & praeposim sunt magistri, ut affligerent oneribus;& revera Civitates Philon & Ramesses aedificatae sunt Iudaeorum opera. Hac de causa dispersi sunt Iudaei per tota in AEgyptum si , unde necesse erat ut cum AEgyptiis assidue colloquerentur. Id ipsum probat decretum illud obstetrici.

hus factum , quod supe inuum utique seret si uno in locoseo m ab Acigyptiis simul coniuncti morarentur Iudaei; si tuti & alterum proiiciendi in flumiaa pueros Hebraeorum

recens natos, quod vulgatum est per totam regionem AEgypti. Eo etiam deducit praeceptum illud Iudaeis injunctum, in quo statutum erat ut quilibet postularet ab amico suo,& mulier a vicina sua vasa argentea, Sc aurea; quod plane innuit commixtionem Hebraeorum cum Hagyptiis. ScAugustinus ipse ex hujusmodi facto Hebraeos in terra etiam Ges

m Hebraei igitur, qui in aegyptum devenerant, incredibile memoratu est, quam eito numero aucti sint. multiplieataque progenie aegyptum repleverint. Sed desin flo rege . qui eos ob meritum Joseph benigne Avebat, succedentium regum imperio deprimebamur. Nam & opus durum aedificandarum Civitatum impositum e & quia iam multitudo abundanx metuebatur, ne quanindoque linertatem armis vindiearet, parvulos recens editos aquis mergere di- έtia regis cogebamus, nee dillanulari cruentum imperium It ebat.

23쪽

a Gessen habitasse una cum 2Egyptiis recte colligit. I Maxime vero id confirmat ea Mosis ordinatio, quam paulo ante promulgavit quam plaga ingrueret decima super AEgyptios. Vocaυit Moy ses, ita legitur, omnes Seniores fili rum Israel, o dixit ad eos: fasciculum D Opi ringite in Ianguine, o aspergite ex eo seper limitare , o utrumque possem ' nullus vestrum egrediatur ostium domus suae usque mane; transibit enim Dominus percutiens AEgyptiore cumque Niderit sanguinem in superliminari, in utroque po- fle, transcender ostium domus, o non sim et pereussorem ingredi domos vestras, oe laedere. Luculentissima haec sunt, ut adfirmetur Hebraeos lapsu temporis commoratos unde. quaque fuisse per totam AEgypti regionem; nec desunt multa alia ex Exodo deprompta testimonia quibus probetur, etiam regiam urbem incoluita. Si itaque proprium non deseruerunt idio ma Israelitae in AEgypto, quam tumVis Vexati ab AEgyptiis diutissime, & laboribus continenter addicti, per quod compellebantur, ut cum ipsis diversarentur, cur non itidem existimandum in Babilonica servitute, ubi praeter eam quam excitavit Aman, tanta persecutio, tantus furor in omnes excitatus non est ρ Premebantur ut, que , sed non jugiter neque tam dire sicuti in AEgypto . Nabuchodonosor licet quandoque servierit in Israelitas, honore etiam affecit, ipsum Danielem muneribus donatum Provinciis, & magistratibus Chaldaeorum praesecit, & eiu dem

24쪽

23dem Deios super opera Provinciae Babilonis constituit. Evil. merodacus qui ei successit in regno , Iechoniam e carcerea se eductum inter magnates locum habere voluit, regi i Dque sumptibus, quae regi convenirent, subministrari praece.

pit. Sed quod dubitationi locum praecludere videtur, est quod Neemias, Aggaeus, Zaccharias; Malachias, & Daniel

ipse pau is demptis, non Chaldaico stylo, sed Hebraico, quoi

a Deo exceperant, scriptis consignarunt. Scripserunt utique

iis verbis, ae dictionibus, quae apud Iudaeos innotescebant, ut quae legerent, caperent etiam. Quare si Hebraicas loquendi formas usurparunt illi, non est ambigendum, qaia adhue Hebraei easdem calluerint . Quid plura Ipsemet ΕEdras Hebraicum plerumque stylum adhibuit. Liquet igitur non Chaldaeorum linguae ita assuevisse Iudaeos, ut proprii ldiomatis penitus perdiderint intelligentiam. Ex quibus omnibus patet etiam firmari validissime sententiam nostram de charactere, si supponamus eum Chaldaico nequaquam similem suisse. Etenim si Hebraeorum gens tota suae linguae oblita non est, ut potuerit absque difficultate legis verba

intelligere sub Hebraico sermone vel cum oculos in eam conjicerent, vel ab aliis recitari audirent; pari quoque ratione sub eodem antiquo charactere poterant perlegere ii omnes, qui vacare Scripturarum lectioni consueverant. Eum siquidem noverant ab infantia, usurpare etiam potuerunt eum ad fratres invicem scriberent, & filiis etiam notum

facere eo praesertim ducti consilio, ut verbum Dei lege.

25쪽

CAPUT QUARTUM.

Immutatio literarum in Sacris Bibliis inconveniens erat ob dispersionem Judaeorum per

totum dominium Chaldaeorum.

Nonnullis, qui suum alicui sententiae calculum adii.

ciunt, & quam maxime student suadere caeteris , quandoque eomingit, si historico indigeant fundamento ad eam magis constabiliendam confirmandamque; ita Histo. riam , quam sibi favere existimant, suis destitutam circuminstam iis, quae tamen secerni ab ea neutiquam possunt, te june proponere, caeterasque quae gestum illud subsequuntur narrationes negligere, unde quod ipsi adstruunt, veritati Historiae convenire, Sc commode ab ea proficisci videatur. Hinc sequitur perspectis omnibus, quae historiam complectuntur, saepe aliter judicandum. Hoe solemne est iis, qui ex industria decipere satagunt, sed interdum etiam eadem nota illis est inurenda , qui longe sunt, ut alios velint hallucinatos. Non ita tamen, quia ex pravitate animi, sed nimia propensione adducantur in sententiam, cui adherent. Exemplo esse possunt, qui ex consuetudine eum Chaldaeis volunt Hebraeos oblitos omnino propriae linguae propriiqueeharacteris, quod si accurate illorum temporum Historiae perpendantur, deprehenditur sane a veritate alienum. Supra ostensum est Hebraeos doctrinae ac legis, quam a Deo per

26쪽

2 per Moyse m aeeeperant, legisse eodicem in eaptivitate, Rinstructos, qui nati sunt Babilone in ejusdem legis praeceptis ac ceremoniis, quod ut absque errore fieret percurre a.di eonsulendique erant ii libri. Hoc quod sane eruitur ex Scripturis ipsis cum iis omnibus copulatur, quae tradunt captivitatem, unde in hac quaestione negligendum non erat. Aliud etiam suppetit monumentum ex quo clare constat, quod etsi concedatur victorum characterem adoptasse Iu daeos, inde tamen concludendum non eum solum qui foret Babiloniorum, quod certe impedimento esse poterat ne immutarentur literae in sacris Bibliis. Hebraeos non una &eadem regni regione sedem constituisse, sed in varias etiam sese recepisse certum est, quemadmodum etiam non eum. dem viguisse characterem in qualibet parte ejusdem. regni dominationis. Qua ex re clare colligitur varias linguas variosque didicisse characteres pro varietate regionum quas i colebant . Verum testimonia proserenda sunt ne historiae praesidio carere videamur. Ut innotesceret in toto regno quam ob causam repudiasset Assuerus uxorem cui nomea Vasti, legitur si eum misisse Epistolas ad uniυersas provi eias regni, ur quaeque gens audire oe tegere posser, diversis linguis oe literis. Igitur luculentissime patet ex hoc texta non eamdem linguam eumdemque characterem usurpalum fuisse in unaquaque illius regni regione ; alioquia super v eaneum foret, ut Epistolae variis linguis & literis transtruberentur, ut in cunctis locis notum fieret, quid contiae D a re to

27쪽

28rent. Hebraeos vero ad diversas etiam ejusdem regni Provincias commigrasse testantur haec verba I) . Scriptum est ad omnes satrapas regis o Iudices Proυinciarum, diυersm rumque gentium ut quaeque gens legere poterat oe audire pro varietate linguarum, decretum nimirum, ut tertio decimo die mensis duodecimi universi ubique Iudaei occiderentur. Quae utique probant Iudaeos undequaque in Chaldaeo. rum regione fuisse dispersos. Hoc autem eo magis contigisse posteaquam Babilon transivit in Imperium Persarum .

Hi enim reges teste Atheneo set & Xenophonte 3 parte

anni Susis, alteram Ecbatanis, tertiam Babilone transigebant. Sulam quoque tunc temporis praecipuam imperii fuisse sedem auctor est Plinius s4 . Iudaeos quoque civitates Persarum incoluisse dubitari nequit, & quidem Susam magno numero indicant postrema verba capitis tertii Ester. Ibi enim primo promulgatum fuit edictum , in quo morti addicebantur Iudaei omnes, qua de causa supra modum couintristati sunt omnes qui Susam incolebant. Statim, sic legitur, in Sufam pependit Edictum rege re Aman eelebrante convivium , eunctis Iudaeis, qui in urbe erant flentibus. Et revera Danielem licet Babilone primum, at postea Susis commorasse capite eiusdem Prophetae octavo legimus. Praeterea resert Hieronymus 3 constantem esse Hebraeorum

28쪽

29 traditionem, captivum populum non solum ad Medos 3c Persas, sed ad Bosphorum quoque & septentrionalem plagam a Chaldaeis iste transmissum . Quod sibi suadere facit. limum est. Si enim simul eongregati Babilone ejusque in vicinia commorassent , in suspicionem cadere possent sese in libertatem vindicandi irruendique insperato super v i Stores. Id timuerunt AEgyptii, ob eamque causam ne multiplicarentur, curarunt; & qui robustiores erant, addicebantur assiduo labori per varias regni Regiones. Hisce autem politis facile erit adfirmare variis pro varietate regionum Hebraeos instructos suisse linguis & characteribus juxta locorum, in quibus degebant, consuetudinem. Quare igitur adstruendum conveniens fuisse, ut in Chaldaicas immutarentur Sacrarum Scripturarum literae , primigeniis abjectis, eo quod Hebraeis jam familiares evaserint . nonne potiori

iure adfirmandum idcirco pervetustas servandas diligentissime, ne, jam variis linguis 3c literis utentibus, dum provideretur pro quibusdam, pro iis nempe qui Babilonem ini colerent; carteris vero detrimento esset immutatio literarum cum iam Dei verbum perlegere nequivissent, & illi potissimum qui morabantur in Perside aliisque locis , ubi quadrati Chaldaeorum characteris non viguit usus 8 Ad haee, tum de genere levitico 8c sacerdotali, ac nonnulli de plebe remanserunt in Palestina post urbis excidium, inter quos Ieremias & alii, quos literarum commercium legitur si tenuisse

cum iis qui Babilonem secedere coacti sunt. Hi pauci qui-

s it Baruch. Cop. I. v. I. & seq.

29쪽

3 dem initio suerunt, sed quatuordecim lustris plurimi sim sunt. His quoque incommoda evasisset immutatio literarum in Scripturis. Causa itaque quae effertur a plerisque, quam. que modo expendimus, tanti roboris non est, ut suadeat nobis novam in Scripturis literarum formam invehere deis buisse EEdram. Si quid valeret, probaret potius, necessa. rium suisse ut seri totus immutaretur, quod utique numquam factum est, eum per omne Sabbathum usque in praesens semper Iectae fuerint in synagogis Scripturae genuino Hebraico stylo. Cumque omnibus, qui ad Scripturarum IN ctionem conferebant se, numquam in quo is tempore igno. ta fuerit figura literarum in Sacris libris, causa profecto

deerat, ut immutaretur.

Ex odio Judaeorum contra Samaritanos infimmum depromitur argumentum immutationis literarum in Sacris Bibliis; ex cura vero fertandi omnia etiam levi ma, quae a Patribus acceperunt, arguitur recte easdem literas semper retinuise.

Stendimus in sup-riori capite Babilonicam captivitatem nihil causae addidisse cur Eadras antiquas repudiaret literas sacrorum codicum; videamus modo num ex perenni, quo ferebantur odio Iudaei adversus Samaritanos, quid- piam Diuitigod by Corale

30쪽

31pIam eruatur, quo sententiam nostram Iabesactari videa. tur. Hoc argumento delectantur quam maxime adversarii,

inter quos eminet Ludovicus Capellus i quem sequitur Valthonus sa), & Arias Montanus 3 . Sed ut clare in . notescat, quid illi asserant, Capelli verba proserenda sunt.

me accedit, inquit ille, quod Samaritani, quibuscum Imdae i odium eapitale semper exercuerunt, Hebraicis liter;s jam utebanture quas illis cum eripere non possent Iudaei e ea. pti υitare re υes , eas illis relinquere maluerunte Chaldai. ess quibus tu estiυitate assueυerant) in earum locum assumptis, ne quidem bac in parte quidquam haberent eum inlis enmmune. Hebraeos revera odio prosecutos fuisse Sam riticam gentem , cavisseque se ab illorum consuetudine abis unde ex Scripturis colligitur, ita ut si quis ex Hebratis quempiam appellasset Samaritanum, id inter convicia conis numerabatur, unde Hebraei conviciati sunt Christo dum v earunt eum Samaritanum . Verum livore quodam ductos e sis, propterea quod Samaritae legem Mosis sub eodem, quo ipsi Scripturas legerent, charactere, nulli bi reperitur Historiarum, nisi forte apud quempiam Rabbinorum quorum auctoritas in hae questione suo loco expendetur. E contra coniici merito potest, ob eam causam necquid quam adversatos Samaritis Hebraeos, cum conquesti numquam sint quod possederint ipsum Scripturarum eodicem. Summo odio in eos exarsisse in dubium eis, sed non alia profecto de cau-