장음표시 사용
31쪽
32sa, quia impedierint secundi templi aedificationem , ex stimpe non essent judaica, quam plura ex dogmatis reiecerint, observantiis Iudaicis adjecerint Idolorum cultum, & tanti fecerint Montem Garizim , ita ut templum in eo ere Stum praeponerent Samaritano. Nulla vero contentio excitata, nulla invidia exorta propter similitudinem characteris iaquo scripta erat lex Mosis . Sed ex Capelli verbis validio res sese offerunt ad rem nostram animadversiones. Iuxta Capellum idcirco Hebraeos reliquisse creditur in Scripturis Samariticas literas Samaritis, eo quod easdem ab ipsis eripere nequiverint. Uerum si ita sentiunt adversarii, consequitur sane suum Scripturarum characterem in pretio habuisse Hebraeos, ut auferri cuperent a Samaritis. Si autem impossibile erat ut, jam adhibentibus Samaritanis eumdem communemque cum Hebraeis characterem in Scripturis, ab ipsis tolleretur; qua inde ratione argui potest, ut Hebraei ipsi illum ipsum abiecerint, interea dum ereptum voluerea Samaritanis 3 Certe id percipi nequit, quandoquidem imprudentis hominis esset ne dicam fatui pretiosum quod habet, & aestimat valde, illud tamen projicere a se ob eam causam, quia ab altero auferre non potuit simile quodpiam . Recta itaque non procedunt in sua argumentatione Capellus eiusque Assectar, cum a principio quod prae clare iactum putant, absque ullo nexu colligant quod in ipso neutiquam continetur. Eadem ratione urget Capellum
Matthias Vasmuthus si) additque nihil lucratos fore Iu
32쪽
daos ea permutatione, sed sibimetipsis potius, quam Sama ritanis aegre facturos. Observat etiam idem auctor post re,ditum e Babilone zelatos esse primores Iudaeorum ne alie na lingua usurparetur inter suos. Neemias enim objurgavit eos, & maledixit, qui nolebant loqui Iudaice, sed lingua in usurpabant alienigenarum, quod si ignoranter secissent, di, gnos non reputaret objurgatione si). Ex quo facto, concludit ipse, non permissurum etiam totam Scripturam imposterum exteris literarum figuris, abiectis primigeniis, quarum auctor in illis agnoscebatur Moyses caeterique sacri Scriptores,
fore exaratam. Sed inquiramus modo, si ex existimatione& honore, quo suos characteres prosequebantur Iudaei, quem que non denegant adversarii, non spernendum ad rem nostram institui possit argumentum. Suarum rerum custodes fidelissimos fuisse semper Iudaeos, neque umquam veluti minimum, & comptemptibile reputasse, quod tantisper pertineret ad sacra, certissimum est. Calmetus licet contrariae, ab ea quam propugnamus, adhereat sententiae, id ipsum concedi ab eruditis omnibus fatetur si) Sc super hujusmodi suasionem grave quoddam
in aedificari argumentum. Et re quidem Vera, quemadmodum observat Ben. Carpetovius, 3 literae quibus primo scripti sunt sacri codices, dicendae proculdubio eae sunt, quibus usus est Deus in conscribendo decalogo, quasque eo. E dem
o Lib. I. Erdrae eap. I 3. 3c seq. a Dissert. de vet. liti trasmut. Scripti 3 In noti ad Staiscard. de iuri regis Hebraeor.
33쪽
dem inspirante Moyses ac reliqui Prophetae scriptoresque sa. eri usurparunt. Hinc promereri apud Iudaeos, ut religione summa conservarentur facile intelligitur, sicuti etiam ut veluti saeras haberent, cum certo scirent digitum Dei, i fie enim vocat Scriptura supernam illam virtutem cujus ministerio tabulae legis conscriptae suntJ non alias, quam easdem illas adhibuisse. Praeterea immutando literas derogabatur utique totius Iaeri codicis vetustati, quod verti poterat in Iudaicae reli. gionis detrimentum. Lapsu siquidem temporis tum Hebrae rum pervicaces, qui numquam desuerunt, tum etiam He-hraei nominis hestes & Scripturarum, opus illud non esse
Mosis caeterorumque Scriptorum , quorum nomine circum. ferebatur, adfirmare poterant, propterea quod non eo charactere scripti comparerent ii libri, qui usitatus esset ac familiaris Mosi, & antiquis Scriptoribus. Nee refert Hebraeorum imperitum vulgus hujusmodi consecutiones respicere non potuisse, cum satis suerit animadverti a Neemia ac senioribus illis penes quos concredita erat sacrarum rerum oustodia, & praecipue ab EEdra, quem, uti a Scripturis accepimus, notissimum est, & religionis et elo, Rsumma doctrinae laude, & prudentia suisse praeditum. Quamobrem non recte nobis nonnulli ex adversariis adfirmare videatur, dum statuunt argumentum depromptum ex vigili ac perpetua cura suarum rerum supponere id quod
praejudicium sapit, Sc animi imbecillitatem. Suffcit sane ut inter praeiudicia non collocarint ii de quibus sermo institub
34쪽
tur. Verum Inter praejudicatarum opinionum genera recenseri nequit sedula ac diligens custodia conservandi librum verbi Dei sub eodem charactere, quo primum conscriptus est tum ob reverentiam erga Deum ipsum, qui eodem uti vo. luit tum etiam ne illi vetustatis decus adimeretur. Nonisne etiam apud nos, opera illa quae reipublicae eruditorum maximo sunt emolumento, sub eadem di lingua & characterum serma sub qua edita primo sunt, in majori pretio habentur Si scripturarum libri solummodo haberentur sub graecis literia qualis nobis tradidit Origenes si , profecto
condolendum foret, si nullum sub genuino Sc originario charactere superesset exemplar. Praeterea Calmetus ipse salsa teri oportere concedit Iudaeos literas legis summa adeo religione semper coluisse, ut si quis hodie aliquid de earumdem figuris immutandum susciperet, in gravissimum crederent incidisse piaculum . At si semper quemadmodum etiam ipse non diffitetur, sacrorum librorum literas aliqua veneratione prosecuti sunt Iudaei, cur hodie tantum non
auderent eas immutare, non vero quavis aetate 8 Eadem profecto semper extitit causa ne ulla fieret permutatio. Demum qua fronte praeiudicium vocitent adversarii hane Hebraeorum sollicitudinem prorsus non videmus. Etenim dum Hebraeos vetustiorum temporum ea, quam dicunt praeiudicatam opinionem , praeoccupatos nolunt, alio detentos
35쪽
3is sapit praejudicium ne dicam quoddam superstitionis genus
nolle Hebraeos communem in Scripturis habere eumdemque characterem cum Samaritis 3 Satis prosecto erat Egdrae , ut horum observantias, quae a lege interdicerentur, sui repudiarent, sicuti etiam ne eorum exemplo inquinarentur, omne commercium abrumperent; sed interea cum probe - sciret nullum in religionis negotio oriturum discrimen ex litera.
tum similitudine in sacris codicibus, nulla conveniens aderat, & justi causa, cur & usu literarum Hebraeos a Samais ritis distinctos voluerit. Egdram itaque sanctissimum virum adversarii faciunt superstitiosum, dum a superstitione volunt Immunem. Quare adfirmandum proculdubio est rationem illam, quam inpellus & Valtonus tanti aestimant nullam vim praeseserre, sed e contra curasse EZdram iisdem omnino literis consignari adhue Scripturas, quibus primo visae in sacris illis eodicibus, & quia Deus easdem se legerit in exprimendis eloquiis suis, atque semper persisteret eorum. dem antiquitatis illustre monumentum per quod argueretur etiam a Moyse fuisse conscriptas.
36쪽
Ex peculiari quarumdam literarum formationeo Aura eruitur easdem permansisse literas in Sacris Bibliis.
IN quorumcumque Scriptorum operibus, si multiplicari
augerique dies contingat eorumdem exemplaria, tum ex Amanuensium imperitia vel oscitamia, tum etiam ex lacunis quas diuturnitate temporis contrahunt frequenter, alio
quod irrepere mendum in fictari nequit. Et quamquam duvinarum Scripturarum codex, qui proculdubio caeteros omnes non solum doctrina, sed & vetustate antecedit, ad nos usque pervenerit propter sedulam ac constantem Hebraeorum in eo conservando vigilantiam, conscribendoque diligentissimam curam ; nihilominus in tanta ac tam multiplici manuscriptorum copia , ac deinde editionum quae etiam summopere excreverunt, aliquo naevo impossibile est ut non scateant nonnulli codices circa literas, ut totum divinar providentiae tribuatur. si in iis quae summam continent religionis, sarctum tectum supererit opus illud, & ubi libet inua.
riatum. Et certe non decuit solum, sed necessarium omninosuit, ut libri illius ad omnium hominum utilitatem ac salutem a Deo sacrorum scriptorum ministerio expressi, nihil umquam , quod maxime interesset, excideret atque interiret. Quamobrem si quarumdam sermationes literarum deprehenda
37쪽
dantur in nonnullis codicibus a communi forma dissimiles, si in alias sibi analogas & valde similes immutatae literae, I &, quandoque etiam reperiamur voces, quibus additio facta su unius vel plurium literarum, quae eisdem vocibus alibi' . desiderantur; certe improba adi suat, qui ejusmodi varietatem errori potissimum tribuant scribentium. Hinc apud nonnullos doctissimos viros Masoreticae illae observationes quae vulgo appellantur cberὶ & cbctiυ statutum est non esse nisi collectiones variarum lectionum , quarum dissensus ex allatis causis emergat, proindeque nihil praeseserre mysterii, sed nugas esse atque quisqv lias omnia quae comminiscua. tur Hebraeorum magistri de literis pleni, ac deficientibus,
in Uusculis vel minusculis erectis vel in verus. Nos tame a in reprehensionem nequaquam incidere arbitramur erudito. rum , si ex varia unius vel alterius literae positione in Sacris Bibliis argumentum ad rem nostram mutuabimur; cum
non ii tantum, qui nobiscum sentiunt sed ex adversariis etiam quamplures, ac Hebraei potissimum ex Physica alicujus termini structura peculiarem sensum sibi blandiantur elicere. Quare ex eorum principio argumentari licebit. AL serunt ipsi D. Bernardi auctoritatem, ubi pronunciat in Scriptura ne modica quidem vacat particula, immo nimis viliter hoc esset de ea sentire fi J . Quod apertius dixerat Hieronymus, qui ait singulos sermones, syllabas, apices Sc pun-
cta in divinis Scripturis esse plena sensibus faJ. Morem etiam assigendi physicae Signorum consormatio ui peculiarem
38쪽
lensum viguisse apud veteres animadvertunt. Misticam illam ae pervetustam AEgyptiorum Philosophiam plerumque in quorumdam varia configuratione signorum fuisse positam notissimum est IJ, quae consuetudo pervagata est per omnes orientis plagas. Ita enim provisum est, ut quae mysteria rudi populo occultanda essent, & sapientibus seorsim communicanda, oportebat quidem ut quibusdam signis committerenturne eorumdem memoria interiret, sed ne in aures vulgi transmitterentur cautum fuit, ut dum signa ipsa per se ex. hiberent quod erat significandum, tamen non ita facili rati, ne illorum signi fidatio attingi poterat, sed tantum ab ibiis, quibus notitia illa reservata fuit. Insuper plura etiam quae necessarium foret ut vulgo ipsi innotescerent, tradita sunt per Scripturam symbolicam seu per signum quod quidpiam exprimeret etiam per materialem sui consormationem. Hujus instituti specimen etiam apud nos in ritibus & caeremoniis sacris animadvertere est, eum non actionum dignitatem quamdam , gravitatemque causent solum, verum& mysteriis abundent, earumque exercitio quidpiam peculiariter exprimatur, quemadmodum rerum litur carum tradunt eruditi Scriptores ΣJ. Aliquid simile innui in Sacris Bibliis sibi suadent, cuin plura nomina inveniantur, quae non solum imposita sunt hominibus quibusdam, ut ab aliis distinguerentur, sed etiam ad exprimendum vel causam cura Deo Parentibus concessi sint, vel ossi ia, vel virtutes eo.
39쪽
4orum, vel etiam eventus, qui comitarentur eorumdem nativitatem, vel subsequerentur. Primam Alphabeti literam nomini Abra ae duplicari in medio voluit Deus, ita ut deinceps non Abram sicut antea, sed Abraam diceretur si . In ea si quidem litterulae additione promissio expressa est in. gentis ab Abraam posteritatis. Hi ac ia forma etiam ipsaliterarum peculiarem quandoque s gnificationem putant de. prehendi . Quam plura hujus rei suppetunt exempla, sed praeclariis mum apud ipsos est, quod notatur in capite nono Isaiae versu sexto in voce illa temarbὸ quam Vulgata
vertit multiplicabitur. Ibi enim litera mem undique clauditur hoc modo ci . hoc autem nulli bi reperitur in medio dictionis nisi in hac voce 3c solum eo loci praeter morem. Mysterium vero sub ea varietate latere sere Hebraei omnes Sc multi ex Christianis existimant. Hebraeorum sentea.
ita est juxta Grotium sa) stabilitatem regni Messiae indicari, sicuti per mem apertum in fine dictionis ruptura seu
ruina significatur 33. Quid vero deprehenderint Christiani videre est apud interpretes u). Γ'J
Cae i) Genes cap. 17. 3. Σὶ Comment. hic. Eetdrae X. I Uid. Lir. Corn. a Lap. & Matthaeum Polum . I Si in Sacrorum Bibliorum eunctis codicibile perpetuo & eonstanter haee litera mem clausa appareret ratio illine deducta maximi roboris esset. Nonnulli squidem opinantur id alleuius scribae lapsu contigisse, quem deinde alii superstitiose secuti sint. Plures tamen consentiunt errorem hune expun miros Hebraeos rh diligentissimam euram servandi etiam Mnimos apices Seripturarum . Buxtorfiue vero observat in secunda ex suis vindiciis eonis stare etiam in Talmude olim ita scriptum esse. Quidquid tamen dieatur nobis non cadit argumentum . Loquimur enim in eorum se temta . qui
40쪽
4ICaeterum Hebraeorum veteres quaedam in literis ipsis existimasse contineti interdum Mysteria diserte traditur in
libro Zoat si , ubi stulti & occlusi corde appellantur qui
dicunt multa esse vilia tu Scripturis, quorum exiguus sit usus. Hanc quoque illorum opinionem memorat Epiphanius in libro de ponderibus Sc mensuris. In Codice vero Meghi illi, & Sciabbath nonnullarum varietas literarum a
Μoyse ipso repetitur aliisque Scriptoribus. Neque dicas, si
tantae rei tam praeclarum in ea litera monumentum agnoscere debeamus, satis esse, ut illud tradiderit Ezdras eamdem undequaque occludendo, & hanc etiam utilitatem profluxisse ex immutatione characteris, quam dare nequiverat Samaritanus. Ast tibi quoque dicendum foret eadem utilitate ante EZdram camille Hebraeos , & ea solum aetate non. nullas incepisse voces non vacare mysteriis, Deumque ipsum
usque ad Egdram Sacris Scriptoribus noa inspirasse huius. modi scribendi rationem. Cum itaque meliorem tueantur partem , qui adfirmant, semper eadem, si quae in ipsis deprehendere liceat, Scripturarum literas exhibuisse Mysteria,
nos inde argumentum merito petimus, ex quo magis roboretur opinio EZdram veteres literas a Sacris Bibliis ne uia. quam expunxisse.
quamvis velint immutatas ab Erdra literas Seripturarum , sentiunt tamen laipsa literarum forma Iatere Mysteria inter quos nonnulli nedum Hebrael . sed Chrissiani etiam interpretes recensentur. 1 Ad Pruv. y. II.