Bibliotheque Classique Latine ou Collection des Auteurs Classiques Latins

발행: 1831년

분량: 434페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

466 M. Τ. CICERONIS

runt 7, de quibus existimare non possumus, facile

superavit. Is tamen neque orator in numero Vestro

umquam est habitus, et in historia puerile quiddam

consectatur : ut unum Clitarchum ', neque praeterea

quemquam, de Graecis legisse videatur; eum tamen velle*9 dumtaxat imitari, quem si assequi posset, aliquantum ab optimo tamen abesset. Quare tuum eSt munuS; hoc a te exspectatur : nisi quid Quinto

videtur SECUS.

s III. Quin T. Mihi vero nihil; et saepe de isto colloquuti

sumus. Sed est quaedam inter nos parva dissen Sis - ΑΤΥ. Quae tandem - QUINT. A quibus temporibus scribend i capiat exordium . Ego enim ab ultimis censeo, quoniam illa' sic scripta sunt, ut ne legantur quidem; ipse autem aequalem aetatis suae memoriam ' deposcit,

nolunt, nisi si se sorte iactam . . Neque piat exordium. Pro eviat minus bene sorsitan deerunt, qui id prohent. capiatur legitur in nostris codd. Cr. Enimvero quum h. I. certi quidam inis et w. in edd. Ascens. I et 2, Paris. nuantur, ni pridem 6. DD. Lucceium Cratand. Hermag. Gothois. Car. Stepb . et Sallustium recte intellexerunt, si all. Μ R. additum minus probarim, licet etiam a. Quoniam illa. Ad vocem illo bene seiam, si qui pro quieramque a Wytt. ita et u Illa h. I. rariore usu di Cic. Atticorum more dici. G. citur pro hine, scilicet haec tempor 327. Ediderunt. Noud tim ediderat de quibus modo diximus, sive ultimη,

stillustius, nondum Luceeius, a quo quae continent initium rerum mnia res suas celebrari cupiebat. Toar . narum. Ceterum hie usus pronominia 28. Gitarchum. Clitarchus rerum illa hoc loco ita potest accipi, ut Alexandri scriptor: et expeditionum dicatur de rebus tempore remotiso. 3 R eomes fuit. Hujus fidem infamari. ln- 3. RStalis sum memoriam. Cod. genium probari scribit Quintilianus. Par. C. retati, cod. Par. B, et Cr. 1υ TURN. . . retatis uti ex Mibus suis edidit Goer. 29. Eram tamen velle. Imitari, ait Ad h. l. W. itae Attendendum est ad W. ita jungendum est cum dumta at elegantem usum duorum nominum . et velle ut hic sit sensus : vult qui- inquatis, quod dicitur de rebus tem dem imitari Clitarchum , sed vult dum- pore et aetate conjunctis, vulgo barb-r. taxat, tantum Donatur, nec Potest. CR. cointanetis. Memoria autem hic poni III. r. Capiat exorssium. Est ah tur pro historia. s. materia historiae, nostris omnibus, neque aliter Victorii pronii supra tempora ponuntur Proeditio : aliae, curatiar. GRUT. - Cain historia illOrtim temporum. ΜR.

62쪽

DE LEGIBUS, LIBER I, 3. 467

ut ea complectatur, quibus ipSe intersuit . - ΑΤΥ. Ego vero huic potius assentior. Sunt enim maximae res in

hac memoria, atque aetate nostra. Tum autem hominis

amicissimi, Cn. Pompeii F, laudes illustrabit; incurret

otiamsi in illum mei memorabilem annum Suum; quae ab isto malo praedicari, quam ut aiunt de Remo 7 et Romulo. - MABC. Intelligo equidem a me istum laborem jamdiu postulari, Attice : quem non recuSarem, si mihi ullum tribueretur vacuum tempus η ot liberum. Neque enim occupata s opera, neque impedito animo,

4. Quibus ipse interfuis. Pro intemfuit praeter necessitatem Rath. conjecit interfuerit. M R. 5. G. Pompeii. Atqui Cicero librum quemdam , quem tamen non edidit et in Pompeium et alios optimates Acripserat. Eius meminit lih. II ad Atticum, epist. 6 : a Itaque α εαδοτ

quae tibi tini legamus, Theopompino

genere. aut etiam asperiore Pangentur . . Atque id Calenus objieit ei apud

Dionem. lib. XLVI, pag. 298, bis

6. Incurret etiam. De suo consulatu Cicero commentarium graece jam seri-Pserat, quem librum ait. ad Attie. lib. II, ep. I : . Totum Isocratis μυρο- rixis, atque omnes discipulorum ejus arculas, ac nonnihil etiam Aristote- Iica pigmenta consumpsisses. Sed aliud est historiam, aliud commentaririm

scribere et tamquam breviarium con seere. TURI .

. De Remo. Quam de rebus obso oletis ac priscis et vetustatem ultimae originis hahentibus, et a nostra me. moria remotissimis, istum non tam seribere quam vaticinari: istudque proverbii speciem habere videtur. TURI . 8. Vacuum ne tis. Vaeuum tem Pus est, quum occupati non sumus e Iiberum, quum nec occupati S mus, nee cura aliqua Impediti. Tonre.. 9. Negrae enim occupata. Ita quidem editi scriptiqne Iibri r nee iis tamen ered , quum non intelligam quid sibi velit, occvata opera. Leg

ω neqne enim OccuPato OPera, neque Impedito animo n. Animum dicit opera occupatum Liv. III, 4o: in neminem, majore cura occupatis animis, verum esse, praeiudicium rei tantae adferrem. Idem, V, Io e in occupatos animos maiorum rerum cura in dixit. Sio passim loquitur egregius ille scriptor. Sic et alii. Quintilianus, IV, 2, P. 24s :ωFaciliore sim animo eius abusurus occupato vel ira, vel miSeratione m. Vide sis et Terentium, Phorm. act. III, M. a , 17. DAv. - Neque Occupata

vera, neque impedito animo. Videtaei Davis. dixisse aliquid Occυρσω auadens, quum, teste Altero, Vien. aio legat ; sed videtur modo. Nam sic

etiam neque posterius tu et mutandum suisset. Nunc autem rectissαne diversa iunguntur. Occupata Vera, est ante, Pr OccuPatre, ut Decreatra te ora,

63쪽

res tanta suscipi potest. Utrumque opus eSt, et Curai, vacare, et negotio. - ATT. Quid Θ ad cetera squae scripsisti plura, quam quisquam e nostris) quod tibi

tandem tempus vacuum suit concessum Θ - MAnc. Subseciva Q quaedam tempora incurrunt, qUae ego Perire non patior : ut si qui dies ad rusticandum dati

sint, ad eorum nUmerum δ' accommodentur, quae

scribimus. Historia vero nec institui potest, nisi praeparato otio ', nec exiguo

pro Plane. a , 66 , et incurato furore, Acad. II, 28, 89, quod idem ille

tentat. Impeditus autem animus ad alius generis, quam qme Sunt negotiorum, curas Pertinet. Eadem haec, sed explicatius adduntur, in otrumque opus est, et Cura Vacare et negotio in. Quae quidem verba, ni factum vide mus, cave in glossa judices, quum mos sit Cic. constans et fere Perpe-lnus , sententiam, ad quam accuratius attendi velit, variatis verbis explicatiorem reponere : ut Oratorem ex eo lacile agnoscere queaS. Rus generis exempla assatim congeSsere IVoph.

p. 55 et 256; Brem. ad lib. de Fato. e. Io, et ad Fiu. I, 6, quorum tamen eopiam facili opera quadruplo majorem seceris ; es. 5 9. G.

Io. Subsecipa. Haec vetus scriptura est. Ab assignationibus agrorum ductum , quum centuria non implebatur: aut quum agri steriles erant, ut palustres et macri, qui assignari non Possent, et relinquebantur, aut reddebantur veteribus possessoribus. Frontinus, de Limit. Agror . . Pag. 39 . in Subsecivum est quod a Subsecante linea nomen accepit. Suhsecivorum duo genera, unum quod tu extremis assignatorum finium centuriam explere

non Potuit: alterum' quod in mediis assignationibus et intcgris centuriis

tempore absolvi r et ego

intervenit is. Varro etiam, R. R. lib. I, ea P. 1Ο, quurn jugerum non impletur scribit , ω Ab hoc Principio menSores nonnumquam dicunt in subsecivum esse unciam agri M. Sic subsecisa tem-POra quae subsecantur et justis negotiis detrahuntur. TURN .

gr. Ad rustieiandum. Ut quum exeundi Roma potestas est ludorum diebus, diebus sestis, et rebus Pro

latis. TURN. Ia. Ad eorum numerum. I. e. hos

ad ea, quae scribimus, adhibeamus. Nam eorum non ad si qui dies, sed ad quin scribimus reserendum est. Saepe vero numerus ex abundantia ponitur. Cf. de Div. II, I, 3 : in Cato noster In horum librorum numero ponitur, etc. m G. - Sic GcerenE. aliter vero censet Turnelius et Scriptiones instituimu1 quas paucis diebus ah solvamus, ea3que accommodamus ad dies rusticationis. t 3. Nisi prσρarato ratio. Cod. Par. re non Parato otio M. quod videtur esse correctoriq, quem itein agnosco in cod. Par. B. ubi voci Oelo ita enim scripta est snpra inscrip-m est negotio. Quod ad sensum uterque bene. sed si medela opus sit loco, faciliorem mihi reperisse videor, rePonens P α- Parata, ut Sensus ait et nisi historia, i. e. materia historiae ante per otium

64쪽

DE LEGIBUS, LIBER I, 3. 469

animi pendere A soleo, quum semel quid Orsus β, traducor alio; neque tam facile interrupta contexo, quam

absolvo instituta. - ΑΤΥ. Legationem δ' aliquam ni- romirum oratio ista postulat 7, aut ejusmodi quampiam

cessionem liberam atque otiosam. - MARC. Ego Vero

aetatis β potius vacationi ys confidebam, quum praese

merit comparata, collata eoque Prae- 'Parala. Μ R.

14. Et ego animi stendere. Exqui site huIe verbo genitivus nominis additur pro ablativo. Dictio notat is sollicitum anxiumque esse, nee Scire, quid agas M. Sic Cicero, Tusc. DisP. I, 4o : - quod si exspectando pendemus animi, cruciamur, angimur is; ib. IV,r6; Epist. ad Att. VIII, 5; Terent. Heaul. IV, 4, 5; Liv. VII. 3o; ubi

hane dictionem explicat I. F. Gr novitis. Dicitur et simpliciter eodem sensu Pendere, ni docuit. idem Gro- novius ad Senecam de Beneficiis, VI, 16. Wis. 15. Quum semel quid oratis. MAS

summo consevsu dant α quum s mel

quid orsus si traducor alio . : ne aliter editi veteres. Scripsit, uti puto, Noster, in quum semel quid Orsus sim, si traducor nilo n. Duarum voCum 1imilitudo fecit, ut earum altera Pra

termitteretur. DAv.

I 6. Legationem. Legationes nou- numquam senatores impetrabant, sine ullo monere et procuratione rei P. Ut . Persequerentur fluas sungraPhax in Provinciis illicque negotiarentur e et ni libere abesse possent ab urbe. rarum legaticinum ante consulatum C ceronis temptis erat infinitum. Cicero ad an num redegit : postea Caesar quinquen-nimn lege Iulia indulsit. Itaque errunt qui ante consulatum Ciceronis quin-tquennalen suisse scriboni. Libera autem

legatio dicebatur, quod libere in quam vellent provinciam, in quam velIenturbem proficiscerentur ἔ ubi etiam a

ante Ciceronis legeiu, qNantum volebant libere manebant. Impetrahantur et legationes Notiare , quum vota quae voverant, rit verbi gratia, si stetisset resp . solvebant et tum autem sana et sacra loca circuibant. TURN.

I . Fimirum oratio ista ρostulat. Pro cessionem codd. Cr. IV. H. Par. A. B. cessatisnem, et ita quoque edd. Ase. I et 2, Car. Steph. Crata d. Ηe Wag. et . Brat. Ad vocem cessionem . Wytt. ita r i. e. secessN ut Peregrinatio, ahilus ex urbe studiorum causa.

Vox rarior hac signiscatione , omissa etiam in melioribos lexicis. In simili resecessum dixit Ovid. Trist. lib. I, El. r,v. 4 1 : M Carmina secessum seribentis et otia quoemni .. Rallatus cessationem, quod et proprietatis Ciceronianae e se, neque interpretatione egere ait, resti- totum voluit. M R. r8. Ego vero cetatis. Oratores, aetate ingravescente, deposito Causarum so-rensium onere, domi, quo suam etiam tum diguitatem tuerentur, ius respondere solebant. Sic de orat. lib. I. cap. 45. sub Crassi Persona , - Iuris

interpretationem, non solum ad usum forensem, sed etiam ad deo as et ornamentum senectutis .sibi comparasse dicit. TURN.

I9. Vacationi. unia seni has militiae

vacatio datur et aliorum muneium, ut in aliis rebus eodem modo risurpari debeat, ut in causis agendis. Sexage-

65쪽

47o Μ. Τ. CICERONIS

tim non recuSarem, quo minus, more patrio Sedens in solio ψ, consulentibus responderem, Senectutisque

non inertis grato atque honesto sungerer munere. Sic onim mihi liceret et isti rei, quam desideras, et multis uberioribus atque majoribus, operae, quantum Vellem, dare.

x IV. ΑΤΤ. Atqui Vereor, ne iStam causam nemo no

scat ; tibique semper dicendum sit, et eo magis, quod te ipse mutasti, et aliud dicendi instituisti genus : ut quemadmodum Roscius, familiaris tuus, in seriectute numeros iri cantu ceciderat ' ipsasque tardiores senariis autem a muneribus civilibus aetatis vacatio dabatur : quinquagenariis a militaribus. Seneca de IlreT. vitae, cap. 2O : in MN a quinquagesimo anno militem non cogit, a sexagesimo Sennintorem nota citat . . Cornelius Nepos in. Attico, cap. 7, 1 2 ae Incidit Caesaria. num civile bellum, quram haberet annos sexaginta. Usua est aetatis vacati ne, neque quoquam se movit ex urbem. Cicero autem quum hos libros scripsit, non longe a sexagenario aberat. TURI .uo. In solio. Solium Proprie est sella regalis. Dicitur etiam de sella excelsa, in qua iuris consultus, domi sedens. Consultum venientibus de jure respondebat . ide Cic. de oratore, III, 33. ΜΕ.

IV. I. C. noscat. Excusationem. W.- Puto simplex esse Pro composito agnoscae, ut sit: Causam reputet veram ac horiam. SCuEFν. - Dicendum. I. e. musae agendae Sint iu soro et judiciis. W. - Ut graemia . Roscitis.

Cantica iis proscenio ab histrionibus ad tibiam canebamur, et 'altabantur. Roseso comoedo. et B sopo tragoedo operam ad formandom gestum distinguendamque varietate Orationem Cic.

dedit. Et lain librum Roscius edidit de

comparatione histrioniae et eloquentiae. Is autem jam senex, quum irascena canticum ad tibiam. Caneret, iubebat tibicinem, non ut antea, citatos et aeutos incinere modos, sed tardos senectutisque gestui aptos, ac ipse remissiore voce utebatur. TURN . 2. In cantu cecinerat. Veneti ceciderat , id eri, lenierat vel minutiores reddiderat. Et mox non concionibus, sed contentionibus legendum. Videntur autem haec ita accipienda esse quasi ab Attico pronuntientur : et iis quae

nox seqriuntur, at mehercules ego, ete. praescribatur persona Quinti. CA 1 R. - Numeros, cantus remiserat, etc. Sic videtur legendum, ex vestigiis Teteris scripturae z quamquam amicus quidam meus mavult legi, in numeros et cantus remissiores secerat, etC. inquam lectionem , quum ab antiqua De. ipsa quidem valde longe absit, non reiicio : sed omnibus hane antepono,

is numeros in caritu recideratis. LAMB. - Numeros in cantu cecinerat. Est a

Vietorii et Tornebi editis, neque aliter nostrum quinque. Aldus senior, ceciderat , quod plerique recepero ut in

Contextum, litera secutida mutata in re. Lambinus hic, more sura, Inulla interlicit a scriptis aliena. GRUT. In senectute numeros in cantu cecinc-

66쪽

DE LEGIBUS, LIBER I, 4. 47 icerat tibias; sic. tu a contentionibus', quibus summis

uti solebas, quotidie relaxes aliquid, ut jam oratio tua non multum a philosophorum lenitate AE absit. Quod

Sustinere quum Vel Summa SenectuS POSSe Videatur,

nullam tibi a causis vacationem video dari. -- QUINT. At mehercule ego arbitrabar posse id populo nostro probari, si te ad jus respondendum ' dedisses. . Quam-

rat. Hae est omnium codicum lectio; quae tamen mendo non Caret, quum aemu Eareat. Legi possit in senectute numeros in cantu remiserat. Nam -- merus in modulatione Per αραρο et

os ita dividitur. Αρσις est elevatio, θεσις utem remissio vocis. Vide Martianum Capellam, lib. IX, pagg. 32 -328. Cicero de orat. I, 6o : in solet Roseius dicere, ae, quo plus sibi aetatis ac- Cederet, eo tardiores tibicinis modos

et cantua remissiores esse iacturum M.

Ad eundus Agellius, N. A. libeI, D. II. Aliquando cogitabam vi in sene tute mi nus Contente C inerat in. Apul. ΜΕ- tam . lib. IV, pag. Ia : M Atque inde contentissima voce clamitans, rogan qua vicinosa. Idem Florid. IX, P. I s: in Aut ambulat, aut plerumquB con tentissime clamitatis. Noster, Tusc. II, 24 : a Genu mehercule M. Antonium vidi. quum contente Pro se ipse Iege VarIa diceret, terram tangere . . sed audacior videatur haec coniectura; quapropter ei non nimium sido. DLv.

prima juventute omnia sine remissiune et varietate, vi Rumma vocis et istius eorporis contentione dicebat, ut in B lo scribit. Postea quum iterum operam dedisset Moloni, contentio Mimia vocis cecidit, et quasi ejus desertinit oratio. Paullo ante hellum ei vile semper aliquid relaxabat : ae proinde de se sic in Bruto scribit. P. I : o Quod eo impore aetas nost persuncta rebus ampliasimis, tamquam in portum confugere deberet, non inertiae neque desidiae, sed otii moderati atque honesti: quumque ima oratio jam nostra Canesceret, haberetque

auam quar. dum maturitatem et quasi senectutem, tum arma sunt ea sum-Pta, etc. . Celerum contendere et relaxare eontraria sunt. Trausiatio esse

dueta videri potest a fidibus contentis et lacontentis. TURI . 4. A philosophorum lenitate. De lenitate Orationis Philosophorum ejus. que ah eloquentia civili disserentiavid. Cicero in oratore, c. Is ἰ et de ΟΠ. P. . DA . - Lenis enim est etae mollia oratio philosophorum : nihil habet iratum, nihil atrox, nihil invidum, nihi, mirabile e sermoque potius est quam oratio m. ut scribitur in oratore ad Brutum , P. 29. TURI . s. mllam tibi a causis. A catisis idem est, quod . a causis dicendis, agendis . . Dari ponitur pro datum iri. W.-Cod. m. habet tibiam causis. Vois Iehat sorte librarius: in nullam tibi iam

a causis vacationem m. Haud incommode. DA .

6. Si te ad jus respondendum. Ad verba ad ius revondendiam W. ita :Frequentius dicitne res Ondere de jure,

raritas remondere με, nec tamen huius usus axempla desunt. Vid. Em.. Clav. Cic. E. V. Respondent itis, ait Sehoss. qui interrogantibus et eritini lentibu de eo jus indicant. D v.

67쪽

47 a M. I . CICERONIS

obrem, quum Placebit, experiendum. tibi censeo. MAn :. Idi, Si quidem, Quinte, nullum esset in experiendo periculum. Sed Vereor, ne, dum minuere velim laborem, augeam, atque ad illam 4 causarum veram , ad quam ego numquam, ni Si paratus et meditatus, accedo, adjungatur haec juris interpretatio quae non tam mihi molesta Sit propter laborem, quam quod dicendi cogitationem v auserat, Sino qua ad nullam majorem umquam Cau Sam SV m nuSUS a Cedere.

ia Arr. Quin igitur ista ipsa explicas nobis his subseci vis, ut at S, temporibus, et conscribis de jure civili subtilius, quam ceteri pNam ' a primo tempore aetatis

Coerena. vero interpunctionem reiicit

Iulerpi'. post Id interpungendo sibi ipsi erue m sἰxerunt : ita enim Cic.

manum minἰme agnoveris. Quis enim unqtiam in hujus scriptis id nudum eo sensu legerit, ut is ita satae sacerem, etc.. notet 3 Peius etiam sediluulsemanti. et prorsus contra oratἱonis D merum, quum post id punctum transponi iuberet. Potest autem loe

in iis poni, in quibus, sol multis.

auctor sermonem dialogorum negligentiorein imita in esse videatur. Construas : si quidem id nullum e. i. e. P. Saepenumero enim Cic. particula, si ea pDonomina praemii iere solet, quibus sententiae vis iubaeret es.Turseil. ), ut id reseratur ad tu experiri, quoditi voce experiendiam latet. At vero. itiquis. quale istud moti ii i ext r . Si quidem το experirI nullum esset inexperiendo periculum .p Et tamen xemplis nihil sollieitandis defenditur. Nai. Deor. II.. s, 25 : . Eaque stertii)hieme sit densior; ob eamque causam calorem insitum in terris Contineat arctius .. Ad quem locum vid. Woph. et Bremi ad Fin. I, I : a non paranda nobis solum ea sapientia), sed linenda etiam sapientia est is Sed licet etiam ex synchysi construas r in SI quidem In experiendo id se. το ad ius responis dere nullum esset Perieulum in : quod equisem praetulerim. Da Diviti. II , 16, 36: - id quia non potuerit accidere, ut, etc. M Pro quia nυn P. ac. id, ut, etc. Vide nos infra ad ra, 34. G.

s. Atque vidi ilium eatisrarum. Cati sariam opera, ait M. Est labor et munus patrocinii causarum in foro agendarum: Dris vero intemre alia ent, quum domi consolentibus respondet jure consultus. Voces et meinlaetis absunt a cod. Paria. C. M R. s. Quod dicendi coierationem. I. e. Praeparationem et meditationem ad dicendam eausam. V. Mn. ao. Nani. E. Vieri. et Box. nam et a primo, id ille, ut veram Cic. maianum, reponendum es,e iudieavi. enodenim aequitur, neque tinet. Id illi otate respondere dixeris, ut sibi alias

. non fiolum . . . sed etiam nun quam in

solent. OK. III, 3, 4 : iant et quidquid botiositam esset, id utile esse censerent; nec uille quidquam . quod non honesiuis ubi quoque es a

68쪽

DE LEGIBUS, LIBER I, 4. 473

juri studere te memini, quum ipse etiam ad Scaevolam x ventitarem '; neque umquam mihi visus os itate ad dicendiam dedisse, ut jus civile contemneres MAn C. In longum sermonem me Vocas ' in, Attice: quem tamen, nisi Quintus aliud quid nos agere mavult. Suscipiam ; et, quoniam Vacui Sumus, dicam. - QUI

Ego voro libenter audierim. Quid et lim agam potius λaut in quo melius hunc consumam diem p - MAnc. Quin igitur ad illa spatia * nostra sedesque pergimus 8 14

eompluri titia eodd. abest. Simillim autem loens est Cat. III. 8, 32 : is Itaque illortim aruspieum ) responsistune et ludi deeem per dἱes saeti sunt.

neque res tilla praetermissa est M. CL suavi. ad Turseil. r. 2 32. Atque sane

maxime probab;le est, hoe et in pluribus codd. Olim collatia exstitisse, sed ti VV. DD. suisse negleelum. G. xx. Ad Sc e. o iam. Cicero in Bruto eap. 8s : ω Ego autem iuris ei illis studio multum Operae dabam Q. Scaevolae P. stio: qui quamquam nemini

ad docendum se dabat, tamen Consu lentibus respondendo studiosos audiendi docebatis. Erat autem hic Q. Multas pontifex, non angur, ut quidam salso censent, P. Muli ἱ pontificis silitia. Ante etiam Q. Multo angori operam dederat, statiin sumpta virili toga ad eum a patre deductus. Valde autem errant qui censent hritis fuisse filium Q. Muti titia. de quo modo loquebar.

enim ad piraeceptorem et entilara hiedierantur. Sie ierare usurpatur: ut in edieto Censorio: vi Majores nostri quaeliberos suos dissere, et quos in ludosita e vellent, instituerunt M. Tuam. 3. In longum sermonem me et Ocus. Vix manuni chnii DuI. quin vulgatam olim, reνscias. repeterem, qnae librorum est plerorumque Optimorum, licet ab omnibus init. damnatam reiectamque viderem. sle etiam seribunt smeorum . modo Gnd. Hlerque vocas, Casset. moeni habent. Cum hae exterisna aue OrItate σtiam interior . aliqua

eius probabit; tas coniungitur. VOeat Marcum Atticus ad studi m. qtiod ille Olim tractaverat; recte igitur ille disere

Poterat me re cas. Brut. 3, II : in me ad pristina stud;a revocavi M. Tuse. I. I : vi retuli me . . . ad ea fit udia, quae . . . longo lotorvallo intermissa revocavi is Quod antem addit in longiam sermo nem. hoe ad dictionem contractimem retulerim, quae plena sie foret, istem, quae longi sermonis est, recolendam me voeas ι,. Sic diei inr exponere sermonem 1Miltim Lael. I, i. e. ea, quae in sermone disputata erant : aie Deidere in sermonem, H e. in rem sermone excutiendam. Neque neglige

dum est. qnod Deilius videas, eur haee recenti lectio deeurtata ait . quam ut doceas, quo casu prior Illa nata

a 4. Quin igitur vid sita sprilia. Cod a V. inale Quid pro Qtiin. Ad vocem

spatia IV. in aetiolis haees Idem est, quod ambula erum, ambulatio, i. e. Ioetis ad ambrilandum saetos, unde est verbum spatiari. Cieero in in s villi

69쪽

474 M. T. CICERONIS

ubi, quum satis erit ambulatum si, requiescemus. Negprosecto nobis 'lelectatio deerit, aliud ex alio qtuerentibus β.-ATr. Nos vero: et hac quidem adire sic placet Τ,

per ripam et umbram Sed jam ordire explicare quaeso, de jure civili quid Seritias. - MAnc. Ego De η

habebat spatia, porticus, gymna Ia, similesque loeos ad similitudinem gra Corum mnitiasiorum, in quibus philosophi habitabant et scholas hahebant. Sle est apud Ciceronem de

Fin. V, x: .Quum venissemus in Academiae non sine causa nobilitata spatia, Olitndo erat ea. qtiam volueramus R.

Similiter loquutus est Propertius. III, at, 25 r is litie vel stadiis animum emendare Platonis Ineipiam. aut hortis, dux Epἱenre, tuis . . Properi iam spiniis seripsisse iudieabat Brouokhu

na. Valgo deam Mitim. D vI . Qtitim salis erit deambtiliarum. Merito Gree. Et Sch. librorum et plurimorum et optἰmoeum lectionem reduxerrant, quum Dav. contra Ciceronis more uverbum simplex recepisset. Compositum Praestant nostri rodd. o. H. Pari,s. A. Copp. Viet t. h. et B. edd. Paris. Gotholi. Cra an d. Herwag. Brut. Sttitan. Verb. M R. 1 6. Alitiae M Hio qnorrentibus. Modo . sedentibus, modo ambulanti hus . ut graia vicissitudo est: vel modo

hoe . modo illud disputantibus. Quod

potius puto. TU N. I . Me pMeet. Ita est in veti. IIbris; multia. ut videtur, rectius quam in vulgatis. URsi N. - Et fine qDiciem adire. late placet. Duris. Et Beg. omi aIs voeibus si praeel. εxhibent et Asteqtiidem abire. Reliquἰ receptam seriis P uram servarat, Ni,i qu d Halleian. a. . et emtio pervetus dent .. et hane quidem ad rem si Plaeet . . Corro Prisissime. Legerim mei ha equidem ineisse

spatia) adite, si placet. per ripam et

umbram M. Ea eerte lenior est medicina , quam si e m Lambitio deieci, adire. DAv. -- Ee here qtiidem adire per ripiam ea umbriam. Vetus seri pluris haec est. l. e. ad spatia ire per ripam opacam : nee Per ripam tantum Op eam adibitur, verum etiam disputa-hitur mox in ripae opaeae ambulatione: ut infra. ω Inter has procerissimas populos in viridi Opacaque ripa itiam istiniantes , tum auteiti residentea quae-

minus .. Alii hac caere . id est, haevia ad spatia ire, quod etiam Placet. RIpam autem sum Itala Liris intollἱgit.

x8. Egone ρ sie Pal. quar . S. Victoris et Pith. neque aliter Vietorius aut Turnebus. Vulgata, Ego memini summos, et . quam tuetur Miehael Brutus tamquam altera potiorem. Gnov. - Αasnep summos isse. SIQPal. quart. S. Victoris, Pithoean. Paris. et Reg. At Eliens. 13arteian. Dr.see. Med. et Balliol. habent μο -- mini summos hisse. Utraque lectiorio eo ni uneta reseripserim. Egisne ρ Memini stim nos Disse. ete. Da v. --Ε nep Se. qtita sentiam 8 Ita recte explicat Goer. post Rathium. Prae ernecessitatem Sche sertis. quum harae

construetionem non Caperet, eo ieeit:. Nego nee sommos suisae, etc. in qua

si esset In libris ieetici, in pesaimis

esset habenda. Egone absque memini est in codd. M Η. et Par. C. et Iried. Paris. Reliqui servant memini si

70쪽

DE LEGIBUS, MBER I, 4. 475

summosys suisse in civitate nostra viros, qui id interpretari populo , et responsitare' ' soliti sint; sed eos magna profeSSOS, in parvis esse versatos. Quid enim est tantum, quantum jus civitatis' 3 quid autem tam exiguum , quam est munuS hoc eorum, qui Consuluntur,

que ne, quod si verum esset, Scribendum suisset esse pro fuisse. Post qui cod. Par. C. omittit id. Μ n. s. Summos. Pomponius scribit Romae clarissimos et amplissimos virosius responAitare solitos esse: et Romani, ut ait Cicero, clarissimorum virorum auctoritate leges et jura tecta

esse voluerunt. HOC tamen munus, ut

ait Pomponius, Digg. lib. I, tit. II,

6, initio pontificum erat , et ex co legio' pontificum constituebatur, qui quoque anno PraeesSet Priνalis. Is autem ius respondebat, et aetiones instituebat, suoque consilio homines instruebat : id enim intelligit Pomponius; quo etiam modo illud a Cicerone scriptum est, de orat. lib. I, cap. Io I. Multisque praeessem , qui aut inter-dieto ieeurn contenderent, aut te ex jure manu'Consertum vocarent m. No

bis enim ρ rest qui non tanturn rebus nostris interest, verum etiam qni auctoritate sua et consilio tanquam quid agamus imperat. Mox scribet, Qui ei muneri pra erunt. TURI .ao. Et revonsitare. Ita quidem ex nostris Paris. et Reg. navi Balliol. Eliens. Harteian. Pr. sec. Med. editio pervetus et Ven. I 4 I dant reNOndere. Frequentativum illud mihi venustius videtur. Plautus, Amphitr. aet. I, e. I, 263: Μ Pterela rex qui potitare solitus est. Patera aurea M. Idem Cur eui. Ret. I, 2C. I, 7ta: in Anus hie solet cubitare custos, ianitrixis. Et in Pseudol. act. IX. ac. 7, 8r : - Tune et iuvie ubitare solitus es in cunis Puer . Sio solitos esitare dixit Lactantius, Div. Inst. lib. I, cap. 13, 2 ἔ . Sisit

tum dictitare o Agellius, XVII, 39. Vide sis et lib. XX, cap. 8. DAV. a I. Quantum D s cisitatis. Ad verba ius ciνitatis Wyt t. in scholis ita : Inseisitiatis latius patet, quam jus cisiis.

Hominibus autem . e statu solitario et natali in societatem coeuntibus, duplex continuo ius situm est, Alierum jusciritatis, quod inter ejusdem ei vitatis homines intercedit . alterum jus gentium , quod est io ter diversas societates. Ius eisitatis duabus constat Partibus, jure Pr,ato , quod officia tradit, quibus cives inter se continentur, et jure ρυbtico, quod onicia complectitur, quae civibus cum ipsa repul,lica ac sumis inis ejus imperantibus intercedit. Ex

his partibus ius stri tum proprie diei iur ius ciatis. Vid. Prolegg. nostra ad Praecepta philos. logicae, pag. 3 p. I

Cic. v v. jus et civilis. Porro jus cistuangustiore etiam siguilicatione ab ipsis

legibus distinguitur et continet is re sponsa iuris consul tDrum in. V. Bach. Hist. Iur. ap. Rom. II, 2, ID. M R.

Vel hie unus q'ullii locus redarguere potest Nit schii opinionem , qui in

libro de Romanis Anii l. III, 3, 5 si,

P. 29a , addubitat, quin Probatorum scriptorum quisquam jus civitatis usurparit pro civitas. Tu, ne plura Conge rami cs. ni duVelleium Paterculum. II, I 5, 3, .et II, It 8, a, ubi religiosnanuhii Lenii an res nihil Ostendit hiae Oipsa formula. Cn.

SEARCH

MENU NAVIGATION