장음표시 사용
141쪽
ad sapientiam concipiendam praeparari sole mus. Cum vero acre ingenium , Sc rectum iudicium a natura obtinuisset, haud potuitiis magistris, quos tamen per septennium Q
re audivit, contentus esse, quare condiscipulis suis saepe exponebat ea, quae Valebant
ad eorum sententias in philosophicis rebus evertendas. Attigit quoque juris prudentiam non pragmaticorum more, cum mirifice delectaretur iee ione operum Cujacii. 8c in consuetudinem se insinuasset Iurisconsultorum , qui eruditione praestabant. Nihilo tamen minus eorum paruit consiliis, qui ad excolendam medicinam ipsum invitabant, & quamvis nunquam a latere discederet Aloysii Gratiae , cujus magna erat fama, selicitate magis, quam doctrina parta, secreto tamen Sibi comparabat subsidia, quae ab anatome Mexperientia suppeditantur, in quibus haud
esse solebant Galeni sectatores, quorum innumero Gratia ille ponebatur. Nondum ex-PleVerat XX m. aetatis annum, quando in patriam rediit, non tam ut civibus suis medicinam faciens serviret , quam ut sibi prospiceret . Remotus enim ab hominum frequenm
142쪽
DE CAPUA. 13stia totum se dedidit philosophiae, maximeque contemplationi rerum naturalium, Sc quia nil tam verebatur, quam ut dubitare de rebus videretur, cum omnia densissimis circumfusa esse te ebris intelligeret, in eam con Suetudinem paullatim venit, ut vel rem minime dubiam argumentando dubiam faceret . Solit ine quoque aluit musas Suas, quaS Sae culi vitiis abstersit, Petrarcham , CaSam , Co- stantium celerosque illustriores poetas imitatus . Exarasse etiam dicitur comoedias omni sale M lepore conditas , 8c tragoedias hinas. quarum alteram inscripsit, martyrium S. He-clae, alteram martyrium S. citharinae . Innumera Vero Sunt, quae litteris mandavit vel ad explicandos emendandosque Poetas Latinos & Etruscos, vel ad res naturales illustrandas , quorum scriptorum edendorum cum
cogitationem suscepisset, iter Neapolim ingressus est. In ipso itinere incidit in latrones, a quibus non omni solum re, Sc ipso
equo, in quo insidebat, privatus fuit, sed etiam scriptis , quorum jacturam deplorare
nunquam cessavit . Ex eo tempore prorsus
eonticuerunt musae illius, Si in medicisa Sc
143쪽
r36 LE NARDUS in philosophia vitae tabernaculum collocare deis
triae suae domino, cui indigna & injusta petenti sortiter obstiterat, & ab iis civibus, qui illius libidini favebant. Nam capitalis rei
accuSatus est, quam ob caussam biennium
Beneventi fuit, sed haec ipsa accusatio ejus illustravit innocentiam . Nunquam tamen adduci potuit, ut in patriam rediret, cumque Neapoli domicilium posuisset, Sic Obsequebatur studiis suis, ut ejus nomen a peritissimis celebraretur. Intime praesertim utebatur Marco Aurelio Severinio, &. Thoma Cornelio , qui omnibus philosophis tum anteponebantur. A Cornelio intiam redeunte ex longo itinere, quod per Europam fecit, habuit recentiorum, nobilissimoruinque tum physicorum . tum medicorum opera, in quibus volutandis dies &noetes insudabat; sed cum perpauca inveniret, in quibus plane acquiesceret , homo dubius atque haesitans, di sibi ipse plerunque dissidens, de instituenda Academia cogitavit, cui proposita esset investigatio rerum , quae a natura involutae esse videntur, de quibus variae M dissidentes erant philosopho
144쪽
D E C A P U A. Ι37rum sententiae, quaeque propterea dicta est Investigantium. Consilium probavit Cornelius, neque is modo, sed & Alphonsus Bo- rellius. Lucas Potitus, aliique docti viri se ei comites suturos polliciti sunt. Inde ortum habuerunt ipsius Cornelii Progymnasmata physica , aliorumque scripta, ex quibus intelligi potest quid viri clarissimi senseri ut de
Leonardi doctrina, quanquam soleret ab iis interdum in disputationibus dissentire . Plura St ipse detulit ad Academicos Suos, disse rens de fluidis de solidis corporibus. de calore Sc frigore, de dulci Sc amaro, de luce& coloribus, aliisque hujusmodi rebus plurimis, solitus dicere ex eo tempore , quo ad rerum naturalium scientiam comprehendendam impulsus 8c incensus suit, se ea prae,eriin investigasse, quae densiori obvoluta caligine esse videbantur. Quanquam illa minime vulgaverit, multa tamen eorum retulit in librum , quem serius omnino' emisit de Mosetarum , ut ajunt, natura. quemque Christinae Sue eorum Reginae nuncupavit. Haec eni:n Uactans longe vagari voluit, eum inquisivisset non solum ea , quae caussam dare pos9unt
145쪽
subterraneis ignibus, exhalationibusque terrae, quid de iis senserint veteres & recentiores
physici, quid sint & essiciant vapores, halitus, flamma, sumus, sulphur, acidi sales, alcati . sed etiam de sedinis , de metallis, de motibus
naturalibus, voluntariis in voluntariisqne ani malium , de somno M somniis, de frigore Mealore, de ventis, aliisque multis hujus generis rebus copiose egisset. Quam vere tu videris: erudite quidem & eleganter illa exposuit omnia , quae iis temporibus laudatores habuere mirificos. Doctrinae Leonardi nousolum participes erant Investigantes Academi. ei, sed etiam adolescentes plurimi, qui illius domum frequentabant exercendi se caussa in rebus physicis, quibus cum aliquando exposuisset rationes eas, ob quas putabat fieri posse, ut interdum iris in modum ingentis circuli tonsormata conspiciatur contra id, quod Senserant Aristoteles, ceterique philosophi ,haee res tam acerbas genuit controversias inter ejus Sc Dominiet Aulisti discipulos, ut
nisi intercessisset publica auctoritas, ad manus M ad arma fortasse venisset. Νihilo tamen minus Leonardus suam minime mutavit
146쪽
DE CAPUA. 139sententiam . quin immo pluribus confirmavit,
N. ad retinendam Academicos collegas suos invitavit. Μors interea aceidit Arenae Marchionis. quem Leonardus patronum dederat Academiae, quem ob casum opinione omnium majore in animo cepit dolorem . Nam M amico amisso, cum consuetudine jucunda, tum multorum ossiciorum conjunetrone se priVaium uidebat, M interitu talis patroni dignitatem sui sodalitii non solum diminutam, sed etiam extinctam dolebat. Augebat molestiam magna sapien tium civium bonorumque penuria, & cum in Ventus esset nemo, qui ad gubernacula sederet Academiae. magno litterarum detrimento illa esse desiit. At non propterea suis in studiis
cessavit Leonardus , cumque aliquando a Pro- rege interrogatus suisset, quae cauSsa eSSet Op timorum medicorum paucitatis, inde occasionem arripuit conscribendi operis , quod anno Μ DCLXXXI. vulgatum est cum hoc titulo:
Parere dei Sig. Leonardo de capoa, di Di fato in otio ragionamenti, ne' quali partha- mente narrandosi Porigine, e it progresso delia medicina, chia ramente Pincerteria dei, tu medesima si manifesta. Habuit sane in
147쪽
I4o DE CAPUA quo ejus ingenium in universorum generum disputationibus exercitatum, Se ad omnia in
dubium revocanda propensum longe excurreret . Non enim medicina similis est artium reliquarum , qu e multa habent certa Sc evidentia , quibus quasi sundamentis innitantur. Sedem tamen habet, in qua consistat, &multorum saeculorum consensus 8c experientia nos docuit non Solum prudenter, Sed etiam divinitus ab Hippocrate multa praece pta 8c praedicta suisse. Nihilo tamen minus Leonardus suae arti infidus , omnem ejus dignitatem evertere conatus est, ut ne nomine
quidem artis dignam illam putaverit. Ea propter haud semel assirmat a Graecis exiguos admodum in medicina factos esse progresSus, it nihil se te ei ab iisdem collatum, nisi quod
ipsam verborum dote locupletaverint. Ex quo Graecorum studia occiderunt, proseminatae sunt quasi familiae medicorum inter se dissentientes, de quibus dicenti facile fuit multarum errores , Somnia M aniles superstitiones in apertum proferre. Ut rem gratam sacer et Christinae Suecorum reginae, cui omnia sua studia consecrasse videbatur, ad ea, quae de
148쪽
DE CAPUA . I 4 Ilevitate & imperitia medicorum exaraverat, addidit postea multa . quae pertinebant ad me dicamenta, ut probaret nihil iis incertius esse, damnavitque praesertim eos, qui violenta adhibent , sicuti mercurium , sublimatum , an timonium, chalchantum, tartarum , helleborum, quique purgationes ciunt, Sc sanguinis missione abutuntur. Sunt quidem in hoc opere erudita multa, nonnulla etiam vera, nihilo
tamen secius Io. Freindius in historia medicinae ita de eo judicat, ut nihil absurdius se legisse assirmet, illud M addens, minime Auctori desuisse ingenium in conquirenda ut , dique eruditionis copia, sed sic illo abuti , ut omnia semper malam in partem detorqueat. Vel iis temporibus, quo illud vulgavit Leonardus, invenit qui contra se diceret , culpaveritque, quod mendose acripserit si). Nullum tamen adversario reSponsum
parere det Sig. Lionardo de Capua intorno ali incertet a della medicina. Horum dialogo. rum auctor fuit necibus Lavagna α
149쪽
I41 LEON ARDUs dedit, quam consuetudinem tenuit Vel quando a Benedicto Aletino omni injuriarum maledictorumque genere oneratus suit. At nequa ex hujus summa indignitate labes aliqua illius dignitati adspergeretur, defenSionem ejusdem susceperunt C stantinus Grimal dius,& Franciscus Andrea , qui quamvis dictoruurationem minime reddidissent, auctoritate tamen vel malevolentissimos obmutescere coegissent . Extremo tempore vitam exaravit Andreae Cantelini, qui in re bellica administranta strenuissimis Sc prudentissimis ducibus par esse potuisset, Sic autem exaravit, ut rerum gestarum pronunciator sincerus 8c
grandis fuerit. Amabat granditatem in verbis , simplicitatem in medicina, libertatem in philosophando, varietatem in Studiis, consta tiam in labore, patientiam in rebus adversis,
modestiam M veritatem in dictis, in jocando
leporem atque ironiam, in victu temperantiam, integritatem humanitatemque in moribus , 8c decus in omni vitae actione. Quare minime desuere, qui in illum convenire dicerent , quae de Socrate a veteribus mirifice praedicata sue runt. Cum in matrimoninm duxisset Annam
150쪽
beros , ridens amico Se alterum Socratem nominanti dixisse sertur , se quidam Graeco philosopho sortunatiorem putare, quod sine ulla querela cum uxore vixisset. Vitam autem produxit ad LXXVIII. usque aetatis annum, quanquam saepe podagrae doloribus cruciare tur maximis; nam mortem obivit XV. Kal. Quintiles an. MDCXCV. Μulta de eo historiae mandavit Nicolaus Amenta Νeapolitanus, qui ipsum audivit, cumque scribat de mortuo , nulla suspicio est amicitiae cauSsa esse mentitum .