De sublimitate commentarius

211쪽

DIONYSII LONGINI

213쪽

COMMEN TARIUS.

CECILII libellum, quem de Sublimitate

Com 'OSuit, Perpendentibus nobis ut scis V .d

una Post humi Terentiane Charissime, hu αες ς milioris stili esse visus est quam postruaret V re argumenti materia, et praecipua re minime attingere, neque multum utilitatis quam maxime debet Scriptor petere lege ptibus afferre. Deinde cum in omni arti alicujus tractatione duae res roquiruntur, prior quidem, ut ostendas quid sit subjectum; Secunda Vero, quoad ordinem seminita, at quoad vim Potior, ut Stenda quomodo et quibus rationibus hoc ipsum sit a nobis acquirendum , nihilominus Cecilius, quid sit Sublimitas, innumeris Xemplis

Lector ES, Velut ignorameS, Conatur doCere hoCautem, C. qua ratione OStra Ingenia CXCitare possimus adiaciendos magno in Sublimitate progreSSus,nesCi quomodo, vehit rem minime neceSSariam praeteriit. Sed fortasse hun Chominem non tam ob ea, qUE O mi SSI Unt, Cui Pare aequum St, quam Ob

ipsam ejus Cogitationem studiumque laudare. Quoniam vero jussisti otiam os aliquid de Sublimitate, Tu omnino gratia, Commentari page, Si quid Sane videamur civilibus viris utile animadvertisse, inspiciamus Ipse autem nobiscum, Amice, de singulis

214쪽

hujus commentarii partibus verissim sui natura Comparatus Sit te decet judica bene enim ille, qui declaravit quid Diis simile haberemus, tene- Centiam, di Xit, et veritate in . V Cum autem SCr1bo ad Te, Charissime, literarum studiis eruditum, prope liberatus Sum necessitate pluribus verbi prinniit tendi; quod Sublimia sunt summum quiddam et EXCellens in Scriptis quodque maximi et Oetae et prosatCi Cmptores non aliunde quam hinc prima obtinuerunt, suaSque laudes immortale secerunt: Sublimia enim non Persuadent, Sed X tra Serapiunt auditores et ubique id, quod AdmirabileeSt, attonitum animum fac tendo, superat suadelae et delectationi serviens genus orationis. Si quidem id, quod persuasibile est, Plerumque in nostra poteState, ne assiciamur, necne; haec vero C. Sublimia, quί asserunt vim et impetum ne X pugnabilem, S erigunt Supra omnem auditorem Praeterea videmus peritiam Inventionis et ordinem dispositionemque rerum Ol OX uno erbo, neque e duobus, sed ex tota verborum Stru Ctura vi apparentem Sublime vero, temPOSti V Prolatum, re omnES

instar fulminis quasi jam disjecit, unoque ictu Rhetoris multiplicem patefecit vim : Libera tus sum prope, inquam, necessitate haec praemittendi; sycenim puto, et similia tu, mi Suavissime Terentiane, potes etiam ipse alione eo, quod eXPertu eS, O-

SECT ILAn Subsi Nobis verbio imprimis exquirendum

musto ito est, utrum ulla Sit Sublimitatis Sive Altitu-

215쪽

dinis ars quoniam nonnulli sentiunt illos omnino deceptos esse, qui hujusmodi res legibus Artis subjiciunt nascuntur enim inquit aliquis Subib

Mia, non sunt docenda : et Mola ui S 'Onsequen-

di ea est, ut iis nati Simus operaque Naturete iunt pejora ut putant et omnino infirmiora, Cum Artis praeceptiunculis exCarni sic entur.' Ego vero dico probatum iri hoc se aliter habere, si quis cogitaverit, quod atura, ut plerumque in Scriptis, quae pathetici sunt Sublimisque generis, sui juris est, sic non Solet eSSe temerarium quiddam et omnino expers methodi et siquis cogi a verit,quod haec Sc. Natura primum quiddam et originale elementum existentis Sublimitatis in omnibus hominibus fuit; methodus autem potest definire quousque progrediendum sit, quodqtie Sit tempus cujusvis Sublimisatis,

tissimam : et siquis cogitaverit, quod Sublimia sunt Periculis magis XI OS ita, Si sine sui regendi scio ita instabilia et nullo pondere firmata sibi ipsa permittantur, soli suo impetu et indocire audaciae relicta nam, ut illis Calcari Saepe, Si etiam fraeno PUSAE St. Qiod enim Demosthenes pronuntiat de Communi hominum vita maXimum quidem CSSO bonorum, felicem esse, proximum vero et id non minus, bene instituere con Silia; quod postremum, quibus non

'adfuerit, tollit prorsus et illud alterum): V hoc ipsum etiam de Scriptis possumus dicere nempe,qubdNatura quidem obtinet locum felicitatis, Ars autem consilii bene instituti. Et id quod praecipuum est, qui cogitaverit, quod id ipsum m. quaedam ex iis,

216쪽

quae sunt in Scriptis, Naturae soli relicta eSSe, non possumus aliunde discere, quam e Arte: Si pec ut dixi singulatim cogitaverit is qui praecepta utilia dantes reprehendit non amplius mihi vi do-tur putarit Commentationem de rebus propositis

institutam supervacaneam Sse et inutilem. SECT. III.

.hb, Et camini reprimant longissimp prosilien

tem lucem, Sive flammam Si quom enim domus custodem videro Solum, Unum immittens cincinnum Jammae, inSIarus' rcylitis volutum, Tectum incendam, fit prunis oDeriam Nunc cer nondum insonui genero um canticum. Non sunt tragica haec, sed plus quam tragica 'n-pe, cincinni amni e V et evomere in Coelum,' 'et sacere Boream istulatorem,' aliaque quae illic Sequuntur. Obscurantur enim Di Ctione, et Conturbantur Visionibus potius, quam intenduntur et si ianviti quodque eorum ad lumen SUSPiCi RS, X co.

quod terribile primo videtur, abit in id quod acile

rideri potest Cum veris in Tragoedia re naturalite igiandi ampullasque admittente, tamen immodicuς tumor res est non igno Scenda, vi ille Opinor, verit scriptis convenerit ob hoc ridentur etiam verba

Leontini Gorgiae scribentis merXes ille Persarum Iupiter, ' et vulturos viva sepulchra; ' et qua dam Callisthenis, quae sunt non Sublimia, Sed nimis alta et adhuc magis illa Clitarchi hic enim vir sutilis est, et, uXta Sophoclem spirat non Parvi,

217쪽

DE SUBLIMITATE, c. 177 quidem tibiis,' se sine capistro. V Et sane, quae dicit Amphicrates, et Hegesias, et Matris,

sunt hujusmodi saepe enim Cum sibi videantur instincti esse, non bacchantur, sed ineptiunt: umor autem omnino videtur res eSSe inter ea quae maxime, dissicillime cavenda omnes enim, qui Sunt Sublimitatis cupidi, fugiuntque ne Condemnentur infirmitatis et siccitatis, natura ad hoc, neSCio quomodo seruntur, hoc dictum secuti magnis tamen 'eXCidere, generosum est peccatum.' Vitiosa autem iunt, et in corporibus et in scriptis, Grandia, quae inania salsaque sunt, et e quibus periculum est ne Circumagamur in contrarium; nihil enim inquiunt Siccius est homine hydropico. VSed umor vult altilis insurgere quam in se Sublimia id autem vitium, quod Puerile Πς appellatur, planis oppositum est Sublimibus lumile enim est omnino et Parvi opus animi, reVeraque vitium ignobilissimum quid igitur est Pueriles sit manifestum, id e SSe en Sum CholaSti Cum prae Supervacua operositate in Frigidum aliquid abeuntem: in hoc autem genus labuntur ii, qui cupiunt aliquid eximium et elaboratum, praecipue vero dulce dicere; sed qui impingunt in genus humile et in malam

assectationem. Huic vicinum est tertium quoddam e BeParen-

. . . . . . . . - thr8O.

nu Vltu, nempe In Cta Pti patheticis, quod Theodorus arenthyrsum vocabat est autem hoc assectus intempestivus et inanis, ubi assectu non opus est aut immodicus, ubi mediocri opus est: plertinaque enim velut ebrietatis vi, q iidam ad asseC-

218쪽

178 DIONYSI LONGINI

tus, qui non in re positi sunt, sibi proprios et scholasticos abripiuntur deinde merito ignominis notam subeunt Coram auditoribus nihil perturbationis PasSis quippe qui Commoti Sunt Coram non CommOtis sed de scriptis patheticis alius nobis est locus.

De Frigido Altero vero eorum, de quibus mentionem fecimus dic autem Frigido , plenus est Timaeus vir in aliis Satis peritus virtutibus scribendi, nonnunquam in Sublimitate Scriptorum, non Sterilis eruditus, sensibus abundansa Sed maXimus alienorum vitiorum insectator, ad sua vero non t- tendenS: quique prae studio semper concipiendi norro δέ Peregrino sensus saepe incidit in id quod maxime Puerile est proseram vero hujus viri unum aut duo templa, quia Cecilius pleraque ante CCupavit laudans Alexandrum magnum, dicit, Qui totam Asiam intra pauciores annos Subegit,quam ianegyricam orationem de bello Contra Persas uerendo Isocrates conscripsit.' Egregia scilicet Macedonis illius cum Sophista comparatio. Manifestum est enim, Timaste,quod Lacedaemonios hoc nomine multum Isocrates strenuitate excellebat quoniam illi quidem triginta annos in X pugnanda MeSSene ConSum pSerunt, hic autem in Panegyrica Sud oratione componenda solos decem. Porro Atheniensibus in Sicilia captis quo more insultat ξ diciteOS, Propterea quod impie se gessissent in Her- mem, et mutilaSSen ejus Statuas, ob ho Poenas dedisse praecipue per unum hominem, qui ex paterno genere sui oriundus ab illo Deo violato,

219쪽

DE SUBLIMITATE, c. 79 Hermocratem filium Hermonis.' Adeo ut mirer equidem, suavisSi me Terentiane, Cur non in tyrannum Dionysium scribat quoniam enim impi- is fuit in Dia sive Iovem et Herculem, ob hoc Dion et Heraclides eum tyrannide spoliarunt.' Quid vero opus est de Timaeo loqui, quum etiam illi Heνoes Xenophontem dico et Platonem , quanquam ex Socratica erant Palaestra, tamen, b Sensus tam abjectos, sui ipsorum aliquando obliviscuntur pIlle quidem sc Xenophon in libro de republica

Lacedaemoniorum scribit illorum sane vocem minus posses audire quam lapidearum statuarum, oculos minus nectere quam aerearum Verecundi- ores autem illos putares etiam ipsis, quae in oculis sunt, virginibus: V Amphicratem, non Xenophontem, decuit pupillas, quae sunt in Culis nostris, appellare virgines vereCundas. V Quale autem mehercule est, PerSuasum habere omnium pupillas sine discrimine verecundas fuisse, cum vulgo dicunt

nulla in re impudentiam quorundam tam declarari quam in oculis λ vocat aliquis se Homerus hominem impudentem, O temulente, iani nos oculos habens. ' Timaeus quidem, ut qui surtivum ali. quod attigerit, ne hoc rigidum dictum Xenophon. ii reliquit nempe dicit de Agathocle etiam hoc, cillum consobrinam alteri in coruugio datam ab ip- si muneribus nuptialibus abripuisse, et abiisse: Quod quis secisset, qui in oculis Virgines, non

scorta, haberet Quid autem facit Plato, in aliis rebus scriptor divinui cum velit dicere libros, postquam inquit scripserint, in templis depo.

220쪽

nent Cupresse monumenta: ' rursusque, Quod in muros attinet, o Megille ego assentiar Spar- tae, ut dormire sinamus muros humi jacentes, et 'non exsuscitemus.' Et illud Herodoti non procul estra frigido, nempe vocare formosas mulieres 'dolores oculorum: V quanquam habet quandam excusationem rit enim, qui apud ipsum hoc dicunt, barbari sunt et ebrii sed neque sub talibus pers ni aequum est in aeternum abjecti animi nota inuri.

Unde V omnia quidem, quae sunt adeo indecora,

ta vitia innascuntur Scripti una X Causa, nempe EX

studio novitatis in sensibus proferendis, qua in repraesertim hodierni scriptores insaniunt): a quibus enim bona, ab his prope ipsi, etiam mala solent nobis provenire unde et ornamenta Et mitionis, et Sublimitates, et praeterea Suavitates sunt id, quod fert homines ad libros recte Scribendos et tamen haec ipsa sunt principia causaeque, ut felicitatis inscriptis, ita etiam Contrariorum. Tale quidem sunt et Hyperbolae, et Pluralia ostendemus autem in iis, quae sequuntur, periculum, quod videntur habere. Quare necessarium Si jam inquirere et statuere, quo modo illa vitia, quae Sublimibus commixta

h. . . E. autem modus, in Amice, si quam

orienti claram verae Sublimitatis scientiam, et iu-

eat dicium imprimi comparaverimus quanquam res est ad consequendum dissicilisu nam descriptis judicium est multae experientiae ultimus