Oratorum Romanorum Fragmenta ab Appio inde Caeco et M. Porcio Catone usque ad G. Aurelium Symmachum, collegit atque illustravit Henricus Meyerus

601쪽

3ere, cum diversi sibi conseius generis Placera se in dicendo posse, quibus illi placerent, diffiteret. Ama-hant autem eum magis quam imitabantur, tantumque ab eo doluebant, quantum ille ab antiquis descenderat : foret enim retandum, pares aut Saltem Proximos illi viro feri. Sed placebat Propter sola vitici, et ad ea se quisque dirigebat ingenda qMae Poterat; deinde cum se iactaret eodem modo dicerE, Senecam infamabat. Cuius et multae alioqui et magnαEvirtutes iuerunt, ingenium iacile Et copiΟSum, Plurimum studii, multa rerum cognitio, in qua tamen aliquando ab his, quibus inquirenda quaedam mandabat, deceptus est. Tractavit etiam omnem mersatradiorum materiam. Nam Et orationea eius et

Poemata et epistolae et dialogi ieruntur; in philosophia pαrum diligens, egregius tamen vitiorum insectator luit; multae in eo claraeque sententiae, mula etiam morum gratia tegenda, sed in eloquendo eor-VUta Pleraque atque eo perniciosissima, quod abundant dulcibus vitiis. Velles eum auo ingenio dixisse, alieno iudicio. Nam si aliqua contemsisset, Si Partem non

concuPisset, at non Omnia sua am Set, Si rerum Pondera minutissimis sententiis non regisset, conSeΠSupotius eruditorum quam Puerorum amOVE COm-Probaretur. Derum sic quoque iam robustis et seυEriore genere satis frmatis legendus, vel ideo quod exercere potest utrinque iudicium. Multa enim, ut dixi, probanda in eo, multa etiam admiranda sunt, eligere modo curae sit, quod utinam ipse fecisset. Digna enim init illa natura, quae meliora Dellet, quae

quod voluit e cit. Quint. 12, 10, 11. In iis etiam, quos ipsi Didimus,

copiam Senecae, Diros Affricani, maturitatem Amri, iucunditatem Crispi, soniam Trachali, elegantiam Secundi reperiemus. Gellius I. 12, 2. De Annaeo Seneca Partim exi-atimant ut de scriptore minima utili, cuius libros attingere nullum Pretium operae sit, quod oratio eius

602쪽

vulgaris Dideatur et Protrita, res atque sententiae autiat inepto inanique impetu sint aut ut levi et quasi dicaci argutia; eruditio autem Dernacula et plebeia nihilque ex Deterum scriptis habens neque gratiae neque dignitatis. Alii vero elegantiae quidem in Derbia Parum esse, non inritias eunt, Sed et rerum, quas dicat, scientiam doctrinamque ei non deesse dicunt, et in vitii morum obiurgandis seDeritatem gravitatemque Non

inVenuStam. - - Dignus sane Seneca Dideatur lectione ac studio adolescentium. - Sed adolescentium

indolem non tam iuυant, quae bene dicta Sunt, quam in- fciunt, quae Pessime, multoque tanto magis, si et Plura, quae deteriora sunt, et quaedam in his non Pro enthymemate aliquo rei parvae ac simplicis, sed in re ancipiti pro consilio dicuntur. Tacit. Ann. 13, 42. Nec Suillius questu aut exprobratione abstinebat, Praeter ierociam animi extrema senecta liber, et Senecam increpans infensum amicis Claudii, sub quo iustissimum exilium Pertulisset. simul studiis inertibus et iuvenum imperitiae suetum livere iis, qui vividam et incorruptam eloquentiam tuendia civibus ex

erce Vent. Suillival ibid. eius opprimandi gratia rustitiam credebatur asnatua conaultum poenaque Cinciae legia adυeraiam eoa, qui Protis causas

Suetonius Caligula c. 53. Caligula lenius comitusque scribendi genus adeo contemnens fuit, ut Senecam tum maxime Placentem commia Sio ne S meras componere et arenam esse sine calce di

Dio Cassius i. 59, 19. tradit, Senecam aliquando, cum orationem habuisset, vix mortem effugisse, cum eius laudibus invideret Caligula imperator: ὁ ει Σενεκας Αννιος λυκιος, ὁ παντας μῖν τους καθ' εαυτὼν 14ὐ- φιαiους, πολλοῖς di και αλλους Gogice υπεραέγας, διες- έ ac λι παρ ολψον, μητ αδι κλισας ri sMὶ τε δοξας, οτι diκ iv

603쪽

tim Senecae mollibus et febriculosis prunulis insitam subDertendam censeo raciditus, imo υero Plautino irato D rho exradicitus. Neque ignoro cretosum sententiis es redundantem hominem ESSE, Deru SEntentias eius tolutares video quatere campum qu-ri- Pedo concito cursu, tenero nusqriam, Pugna e nusquam , inotantem eludere, tit Laberitia dictabolaria, imo alererici potius eum quam dicta continere. Itane existimas graviores sententias et eadem de re apud Annaeum istum repercurum te quam apud Sergium 'Sed non modulatas aeque, fateor, negiae ita cordaces, Ita neque ita tinnulas: non nego. At enim sunt quaedam in libris eius scite dicta, graviter quoquctnonntilla. Etiam laminae interdum argentiolae clωα- cis inυeniuntur, eane re cloacas Purgandas redimemus '

igneial ligneis, i. e. duris e nendat Butlmanu. quatera campumi recepi einendationem ingeniosam Orellii in adnotat. ad Chrestoinathiam Frontonianam p. 173. Vulgo: tolutarea Dido

quamquam quadripedo concito eurata t. n. P. nuaguiam . . . . tralam aluder . SergiumJ eorruptum puto nomen.

Seneca cum alias Orationes edidit tum eas, quas Neroni principi scripserat.

l. Laudatio funebris Claudii imperatoris.

Ea est dicta a. 807 543. Tacitus Annal. 13, 3. Die muneris laudationem eius Claudii princeps Nero

exorsus est: dum antiquicatem generis, consulatus ac triumphos maiorum enumerabat, intentus ipse et ceteri liberalium quoque artium commemoratio, et nihil regente eo triste rei Publicae ab externis accidisse, Pronis animis audita. Postqtiam ad proυidentiam sapientiamque flexit, nemo risui te erare, quamquam Oratio a Seneca composita mralium cultus

604쪽

praeferret, in iudi illi viro ingenium amoenum et

temporis eius auribus accommodatum. adnotabant seniores, quibus otiosum eSi vetera et Praesentia conis tendere, Primum ex iis, qui rerum Potiti essent, Neronem alienae facundiae eguisse.

aeam habuit Nero a. 807 54 , cum imperium iniret, eo fine ut milites sibi conciliaret praetorianos, eamque

composuerat Seneca.

Eam Nero dixit a. 808 55 . Tacit. Annal. 13, 11.

Claudio Nerone L. Antistio consulibus - secuta est lenitas in Plautium Lateranum, quem ob adulterium Messalinae ordine remotum reddidit senatui, clementiam suam obstringens crebris orationibus, quas Seneca, testi cando quam honesta Praeciperet, vel iactandi ingenii voce principis vulgabat.

Ea Oratio missa ad senatum a. 812 59 . Tacit. Ann. 14, 11. Nero litteras αδ aenatum misit, quarum Summa erat, repertum cum ferro Percus3orem Agerinum, ex intimis Agrippinae libertis, et luisse eam Poenαm conscientia, qua Scelus Parα- Disset. αdiiciebat erimina longius repetita, quod con-

605쪽

sortium imperii iuraturasqrte in feminae verba prαetorias cohortes idemque dedecus senatus et Populi veraυiSSet, ac POStquam fustra oPtata sint, inmensα militi patribusque et plebi dissuasisset donativum et congiarium. Periculaque Diris illustribus instruxisset.

Quanto suo labore Perpetratum, ne irrumPeret curiam, ne gEntibus externis responsa daret. temPorum quoque Claudianorum oblIqtia insectatione crancta eius dominationis flagitia in matrem transtulit, Publica fortuna exstinctam referens. Namque et Nara fragium narrabat: quod mortuitum Disse, quis adeo hebes in-υeniretur ut crederet' aut a muliere naufraga mis-ctum cum telo ianum , qui cohortes et classes imPeratoris per ringeret ' ergo non iam Nero, cuius immanitas omnium questus anteibat, sed Seneca rumore adverso erat, quod oratio ne tali confessionem scripsisset. Quintil. 8, 5, 18. Facit quasdam sententias sola geminatio. qualis est Senecae in eo scripto, quod Nero ad senatum misit Occisa matre, cum Se Periclitatum Dideri vellet, SalDum me esse adhuc nec credo nec gaudeo.

in eo scriρtOJ i. e. in ea oratione, quam Taeitus tradidit.

Dio Cassius I. 61, 14. I ii γερουσία επέστειλὲ Nero

και τῆ μἐν βουλή ταυτα ἐπεστειλεν. CXXXII. Deeimus Laelius Balbus. Puto filium esse Decimi Laelii Balbi consulis a. 748 6 . Deque eo scriptores nihil aliud referre video nisi deportatum esse in insulam extremo Tiberii anno, id est a. 790 373. Tac. Annal. 6. 47 et 48. Falster in Memoriis p. 49 scribit, Decimum Laelium oratorem sub Vespasianis Vixisse, deceptus et falsa lectione et mala interpretatione verborum Plinii in Hist. Nat. Praes. g. 7. Tacit. An n. 6, 48. Laelius Balbus truci eloquentia habebatur, Promtus αdversum insontES.

606쪽

1. Oratio pro Voluseno Catulo.

Quintil. 10, 1, 24. Nobis pueris insignes Pro Voluseno Catulo Domitii Afri, Crispi Passieni, D e e imi Laelii oratio nes ferebantur.

Doniitii AfriJ v. pag. 566. Crispi PassieniJ v. orationes Passieni filii pag. 536.

2. Oratio contra Acutiam.

Acta est causa a. 790 37). Tacit. Annal. 6, 47. Laelius Balbus Actitiam, P. Vitellii quomlam uxorem,

maiestatis Postulaverat, qua damnata cum accusatori praemium decerneretur, Iunius Otho tribunus Plebei intercessit. unde illis odia, mox Othoni exsiliti m. - CXXXIII. mius crispus. 'Natus Vercellis anno circiter 770 17 p. Chr.): mortuus enim est annos LXXX natus Domitiano imperante circa annum 849 96 . Iuvenalis Sat. 4, 81 sqq. In Fastis Consularibus Balteri C. Vibitis Crispus consul suffectus dicitur a. 794 42) Claudio imperante. Proconsul Africae appellatur a Plinio Hist. I. 19, 1. Eius vitam adumbravit W. E. Weber ad Iuvenalis Sat. 4, 8 l. Tacitus Dialog. de Orat. o. 8. AMSim contendere, Marcellum hunc serium et Crispum Vibium si-hentius enim Πουis et recentibus quam remotis et Oblittera is exemplis utor) non minus esse in extremis partibus terrarum quam Capuae aut Vercellis, ubi nati dicuntur. nec hoc illis alterius ter millies sestertium PraeStat, quamquam ad has Ῥεαs opes Possunt Dideri eloquentiae benescio Denisse, cuius numen et coelestis Dis mulca quidem omnibus seculis exempta dedit, ad quam rasque fortunam homines ingenii viribus pervenerint; sed haec, ut supra dixi, proxima et quae non ααdicia cognoscenda, Sed oculis spectanda habemus. nam quo sordidius et abiectius nati sunt, quoque notabilior Paupertas et angustias Parentumn CenteS EOS circumsteterrant, eo clariora et fiat demonstrandam oratoriae eloquentiaes utilitatem illustriora exempla sunt, quod sine commendatione nα-

talltim, Sine subitantia facultruum, neuter moribus

607쪽

egregius, alter habitu quoque corPOris contemtus, Permultos iam annos Potentissimi sunt civitatis, et donec libuit, principes mors, nunc Principes in Caesaris amicitia agunt, ieruntque cuncta, atque ab ipso Principe cum quadam reverentia diliguntur, quia Vespasianus, Denerabilis senex et Patientissimus Deri, bene intelligit, et ceteros quidem amicos suos iis niti, quae ab ipso acceperint, quaeque ipsi accumulare et in alios congerere Promtum est, Marcellum autem et Crispum attulisse ad amicitiam Suam, quod non a Principe acceperint nec accipi possit.

Quintilian. 10, 1, 119. Eorum quos viderim D a. mitius Amer et Iulius Amricanus longe praestantissimi.

Erant clara et nuper ingenia. Nam et Trachalus plerumque sublimis et Satis apertus fuit, et Vibius Crispus compositus et iracundus et delectatio ni natus, Privati S tamen caulis quam Publi eis melio V.

Quintil. 12, 10, 11. In iis etiam, quos ipsi Didi

mus , copiam Senecae, vires Affricani, maturitatem Amri, iucunditatem Crispi, sonum Trachali, e&gαntiam Secundi rePeriemus. Iuvenalis Sat. 4, 81.

Venit et Crispi iucunda senectus, cuius eranι mores, qualis facundia, mite ingenium. maria ac terras Populosque regentiquis comes utilior, si elade et peste sub illa saevitiam damnare et honestum adferre licerei consilium ' Sed quid violentius aure tiranni, cum quo de pluviis aut aestibus aut nimboso vere locuturi salum pendebat amici Ille igitur numquam direxit hrachia contra torrentem, nee civis erat, qui libera posseι verba animi proferre eι vitam impendere vero. Sic mulιas hiemes aQue Oeιogesima viduSolatiιia.

Scholiasta Iuvenalis ad Sat. 4, 81. Crispus, municeps Viselliensis, tirocinio suo in senatu ita coepittimurea conscripti et tu Caes- propter quod almul

608쪽

oratione Plentasime a Tiberio conlaudatus, Plurimas monte causas apud centumviros egit. Pro qua re in basilica Iulia eius statua Posita est. consulatus duos gessit. taxores habuit dracis, Primam Domitiam, deinde Agrippinam, illam amitam, hanc matrem Neronis

Crispuat Scholiasta eonfundit Vibium Crispum eum Passieno Crispo. omnia eniin. quae hoe loeo tradidit, ad Naaienum filium pertineat, ut supra diximus p. 534. Passienus enim sub Tiberio vixit et de. cessit Claudio imperaute. Vibius Crispus autem multo iunior est, sub Nerone noruit et sub Domitiano mortuus est. Dubito nutem, utrum, quod Seholiasta dieit, Crispua munieva Visellienata de Vibio Crispo an de Crispo Passieno intelligendum sit. Quod si autem ad Vibium referendum est, eorrigendum Uereeilenais, ut ex Taelii Dialogo apparet.

1. Oratio pro Vibio Secundo fratre.

Acta est causa a. 813 603. Annius Faustus accusator erat. Tacit. Hist. 2, 10. Cons. Tacit. Annal. 14, 28. Fine anni Vibius Secundus eques romanus accusantibus muris repetundarum damnatur atque Italia exigitur: ne graviore poena af ceretur, Vibii Crispi fatris opibus eniSus. 2. Oratio contra Annium Faustum. Acta est causa a. 823 70 . Tacit. His t. 2, 10. Vibius Crispus, Pecunia, Potentia , ingenis inter claros magis quam inter bonos, Annium Faustum equestris ordinis, qui temporibus Neronis delationes iactitaverat , ad cognitionem Senatus Docabat. Nam recens Galbae principatu censuerant Patres, ut accusatorum cciusae noscerentur. 'id Senatus consultum Darie iacistatum, et Prout Potens vel inops reus inciderat, in-frmum aut vadidum retinebatur. ad hoc terroris et propria vi Crispus incubuerat delatorem fratris sui

Pervertere. - - Mox damnatua est Faustus, nequaquam eo cissenSta civitatis, quem pessimis moribus meruerat . quiPpe iPSum CriSPum easdem accusα-tiones cum Praemio exercuiSSe meminerant, nec Poena

criminis, sed ultor displicebat.

609쪽

3. Oratio adversus Paetium Africanum. Acta est causa a. 823 70). Tacit. His t. 4, 41.4. Oratio pro Spatale. Argumentum tale est. Maritus, qui 18 annos natus decessit, uxori decimam, meretrici vero quartam Partem hereditatis legavit. Uxor item meretrici intendit. Trachalus v. p. 592.3 pro uxore contra Spatalen meretricem

dixit. Cons. Quintil. 8, 5, 19. Quintil. 8, 5, 17. Aliunde petita, id est, in

alium locum ex alio translata, ut Pro Spatale Crispus, quam qui heredem amator instituerat, deces-εit, cum haberet annos duodeviginti: O hominem divinum qui sibi indulsit lgucim quil i. e. quam heredem instituerat amator, qui decessit , cum haberet annos XV lil. o hominemJ o hominem miraa bonitatis, qui ta in mature decessit, ut amica sua hereditate quam diutissime frueretur.

Incerta.

Quintil. 5, 13, 48. at quidam contradictione non contenti, totos etiam locos explicant, scire se hoc dictu ros adDErSarios et ita persecuturos. Quod iactum venuste nostris temporibus elusit Vibius Crispus Diringenii iucundi et elegantis: Ego vero, inquit, ista non dico: quid enim attinet bis illa diei 'Quintil. 8, 5, 15. Iam haec magis noυα sententiarum genera. Ex inopinator ut dixit Vibius Cris-Pus in eum, qui, cum loricatus in foro ambularet, Praetendebat, id se metu iacere, quis tibi sic timere Permisit'CXXXIV. Nero Claudius Drusus imperator.

Natus est a. 791 38). Sueton. Nero c. 6. Eckhel Doctrina Numor. t. 6. p. 260. Imperium init Claudio mortuo a. 807 543. Mortuus est a. 821 64 , XXX

annos natus.

Sueton. Nero c. 52. Liberales disciplinaS Omnes

610쪽

mere puer attigit, sed a PhiloSDPhia eam mater averistit, moneus imperaturo contrariam ESSE, a cognitione υ et Erum orato ru m Seneca Praecutor, quo diutius in admiratione sui detineret.

ibid. c. 10. Declamavit saepius publice. Idem Deriar. rhet. 1. Nero Caesar Primo imperii anno, publice quoque bis antea declamavit. Orationes pleraeque, quibus Nero Publice usus est,

non ab ipso compositae, verum a Seneca, rectore imperatoriae iuventae, sicuti Tacitus atque Dio Cassius diserte testantur. Cons. Orati. Senecae p. 582. Tacit. An n. 13, 3. Adnotabant seniores, quibus otiosum est υefera et Praesentia contendere, Primum ex iis, qui rerum Potiti essent, Neronem alienae δε-cundiae eguisse. Nam dictator Caesar summis oratoribus aemulus, et Aragrasto Promta ac Projluens, quae deceret Principem, eloquentia luit. Tiberius artem quoque callebat, qua verba E erideret, tum Dalidus sensibus aut consulte ambiguus; etiam Cai Caesaris turbata mens vim dicendi non corrupit, nec in Claudio, quoties meditata disSereret, elegantiam require res. Nero puerilibus statim annis vividum animum in alia detorsit, caelare, Pingere, cantuae aut regimen equorum exercere, et aliquando carminibus pangendis inesse sibi elementa doctrinae ostendebat.1. Oratio pro Iliensibus.

oratio dicta a. 806 53ὶ Tacito teste in Ann. 12, 58.

Decimo Iunio Q. Haterio constitibus XVI annos natus Nero Octaviam Caesaris miliam in matrimonium accepit. Utque studiis honestis et eloquentiae gloria enitesceret, causa Iliensium SuscePta Romanum Troia demissum et Iuliae stirpis auctorem Aeneam aliaque haud procul Iabulis vetera ita cura de ex e cuius, perpetrat, ut Ilienses omni Publico mianere Solaerentur.

IliensiumJ Romani iam vetustis temporibus causam Iliensium defendere solebant. Cons. Niehvhr T. 1. p. 195. omni publico munereJ . . Lipsit adnotat.