Moralia, seu Expositio in Job

141쪽

In Iob

quasi nato masculo loquitu cum eorruptω res ueritatis per meudacium nos exuisse gratulatur.Patri ergo masculam natum tinniaciat: ando buic mundo eam quem a suaserit satium innocentie corruptorem demonstratinam cum cuilibet peccanti at superbieti dicitur feeisti ficut uinquid aliz ud-natus masculus in mundo perbibelrIure igitur vir qui masculum natam nin ciat maledicitur:quia ipso eius nunclo inprobum gaudium nostri eorruptoris indieatur Dis ergo seripture sacre maledictioni

has discimus quid aput beatum a ob invoce maledictionis inquiramus: ne quemmas post uulnera et uerbera remunerat:le,ctor verba eius redarguere non intelligens

prestimat Quia igitur ut eumdbee que in prelatione saerant emustenda distintimus verba iam distorie disserentes etequamuri

Cap. 3 ob tertium.

uit Iob suametet maleditu diei Mo dicens

p si vereat rus i qua natus sum.I Mon est neglecte disserendam etsinciturianastros fuit. Bersmra enim sacra et bis que tenuiter premittit:reuerenter et pectanda indicat que subiung3t.Sicut ennelausa vaseula quid intus habeant igno

ram raperto vero ore vasculorum quid intrinsecus eontineatur agnoscimus: ita cimetom3 eorda que clauso ore occulta sunt ast eo ore detegunturiet cum cogitataenes detogant os aperire reseruntur:ut intenta menterquast apertis uastiuis quia intus contineant festinemus cognostere:ae nosmeti sos eorum intimo odore recreare. Unde et sublimia precepta tomino in mente domat. s. tium:premittim r. 21 periens os suum dixit: Quis illis et doeaecipi debeatequia tunc suum os in preeeptis spemus unibus dudu3 aperuit ora pa betarum .dalde autem solerter intuendum est quod dicitur post decvt nimirum rei uirtus que agitur ueraciterer tempore senuantur. Nirius enim uasti eas rerum4 extinctio pignorum: dolor uulne

nevisserpuluere capita asperme:et diu confi

dentes in tora taetiisse memorantarrae α

inde subivngimr. bost e apertiri Iob casuum:et maledixit diei suo:vtipso viaeluet narrationis ordine perpendatur:quis neqo maledlatum per impatientiam protulit: cui ad maledictionis uocem amius acibus tacentibus erupit, Lapitulum. I enim ira motus m a tediteret:audito dam/

no substantse: cognita Mmorte filiorem:eum Phulendio ad maledictonem tutor excuaret. Estune quid ductit audi uim .etast nanae. Do. minas dedit: diminus adstatit rsum S atra motus malaeseerexsaltem percussus v eorpore:uel male suasus a confuge maledicium inferre potuisset ted ad iunc indit agnoseim'.nit nam Locuta es quafi una ex stultis mulieribus.Ei hena suscepimus de manu dimini mala quare non sustineamus 'post dee uero describor quia amici ueniunt flent:confident:tacentemoria su sangitur: e. diei suo maleditu si ME. Nimas itaque incongruum eaeut suspicemur eum nullo instigante nullo pulsanieret im/patientia at vicem maladictionis erumpere: em nimirum non1musnriter vulnera corporis inter male suadetis uxoris aena preconia creatoris humili mente reddidis.

se vatefecit ergo qua mente dee quietus uduerit:qui in tot dei laudes elim percussus emanauit. Memensui postmodum permosus superbire potuit: et in percussionetolor utimilem ostendit. d eum recie noninius et maledsessi sacra flammis paelis, hetreur recte aliquando fieri die ns: que vetari eodem sacro eloquio non ignoram Gelanda uero est et, semptura saera Obsmodis maledictum meruerat aliud vidciseet duod approbat:aliud qου danat.Tuterenta malediciti prosos indicis iustinerali

ter liuore uindicte, malediciti uppe ius cie Udscio ipη primo homini pectanti prola etsi est:cti audivi mdialedicta terra in opere Een.ymo.maleciem iudicio iustitie proseri :eti Des ad Abraam dies. maledies maledicentis

tibi Bursa vi maledictu no iudicio insticia

142쪽

sed liuere uidiete promitta emeab auli apostoli predicantis admonemur a zέt Bene diciter et nolite maledicere.Et mesu inem maledici regusi des possidebat, Deus ergo maledicere incitorret tamen maledicere di. mo probibes qr quod uimo agit malicia vindicte: deus non facit nigeramine et vir

tute. Tapitulum. 6.etam vero saneti uiri mala, dictionis sententiam profordimon ad hae ee vito ubtionis: sed et susticia examinis erepat Intus enim subtile dei iudicium aspicinuet

mala foris Gargentia:qr.maladiso Deboant feriri reeognostfit:et eo maledicto non erant. o et ab interno iudicio no distornu. . eant. Mne est . petrus in offerentem fibi petunsas fimone latam maledictionis in, Orfit dicens: peransa tua tem fit in perditionem. Quienis non git est:sed finnon indicatsaorsi optatino modo se signavit Ne . Rcii. dirisse Dine heims daedus unquagenuras ad se venitim' ditu. lymo dei su3 6

stentat ignis de eclo et consamat vos. Quora viro sici lata ita ueritatis ratione connalnititerininas cause tile monstrauit. Na et fimoneterea perditione interiit: et duos unqgenarios desuperueniens fiamma contumpti.Uin' ergo subseques testifieaturcua mente maledictionis snia Nomsttitur. enim et maledicentis innocentia pinxnetiet tamen eum a maledicit usq3 ad interita maledictio absorbet:er utrius B ptis sim ne colligitiarim ab uno et intimo in diue ire rum in a sumpta iamlat. ptur si subtilithegii 'ob uerba pensam'non est ei' male

cietis et malicia trunquentis sed et recti tudine iudicis non est ira commoti sed toctrina tranquill cui enim tam recta ma/ledicens intuli on perturbationis ottae succubuit:sed metrine magisterin sinpedit Uidit qppe amicos cn clamore fiere: uidit oestes seindere uidit puluere capita coim pergere: vidit confideratione me peretissionis obmutescerer et vir sanetus insperit: uavea leporalia prospera rearebat ex eomparatione mentis propese in temporali tractu aduerelate erediderant, 'Perspexit . transitoria assilictione pereusam desperate onfierentinia ipsi desperatam mentem ab spesteolamitalis interne subtraherent et dum erumpit totis in meem doloris uulneratis ini' ostendit Otutem medicaminis dummii vereat dies in d natus su .1 -d ennm per diem natiuitatismis emne hoe ipsnostra mortalitatis intelligi: diu nesin dae nostre mutabilitatis corruptione retinet:eternitatis nobis lacommutabilitas

non apparet cuia igitur diem iam eteonitatis uigetaegre diem sue mortalitatis scistinet.Et notandum*non au.pereat dies in qua condit' sursue pereat dies in qua na/tas H.Sin die appe iusticis dimo est eondi infrsea carn pmns nat' e. ciuid est ergo: diei natiuitatis maledicere: nifi aperte dicere dies mutabilitatis pereat: et lumen externitatis erumpatr ca, mEdua pire duod mola docere solem':alii. n.pire diesmns qn visad optam'et fifit: et aliter pire dicimus enopiam' ut male fit 'boc et de bee die subdi Q hscuret ea caligo: et inuoluaε amaritudine:liquido osidi ἐν dies iste no=ita ut no fit si ita pire optat ut malefitinuolusensi amaritudine 'no poti QSestio pluti no e. Ioc aut ips nre mutabilitatis non esim ita pitum. .trassium est ut male fittiqui penitus no fittangelo i sacro elono attestante v ast. ber uiuete i sciniaeua tm ia n5 erit. lHa etsi spheta dis nErit Us rapin eterriti:m p mometa tos deficit note templa Gra defectu ueauit:otades. fine sine olmodo defeetu desititit bigauitanis intime eosolati de senane cania ergo nostre mortalitatis Me rimp' no ita ut male fit:si sit ita ut uo fit. Queredti est ulfit non ita ut no fit:seu ita perire optat ut male fit Dumana enim ansma seu angeiseus spo ita imortalis e vi moti possit ita mortalis ut morsuo possit.mahlὸ uiuerer

mn amst tit. A clitate,n. v neditstitit:0 o mo subfiaedi sterit .nee mortes sentit. Ut ergo breuit osteri immortalit mortalis er et mortalit imortalis.diti igit dies ut peat eptarie pantopost Holoedus amaritudiedr. one epdam'. vir situs diei nomine emmere volustrassi apostatam spiritum qui in

uiuedi egentia eis ab monedo subfisturque

143쪽

In Iob

udaeo teno subtrabit que laeterno dilare filum seritando mors immortalis extignit cui i4 a beatitudinis gloria directus

adduc optat ut peatrui ob retrusus dignis supplicgs: etiam tentandi licentia amittat. capstulam S---- , Q nimirti diem se cibibetn ur xspera incipit seu in nos

i l 'nitio tenebras semper es finitu, quia ad adversa perducit. ἴ et Diemanm ostendebat eum

--dseeret.In qua tam die coederitis et eo aperientur oculi uestri: et ero' iis fient en Sed noctem inmutaeu3 ad mortalitatis tenebras udaritidi es stam est is lata promissio mesiora sed mox est erbibita ipsa reperientia calamitam3.2intiquus bonis dies est per naturam hene condims:qnox est per meritti ad tenebras delapsus

Dies esses pollicendo hona dumanis aspe. etibus lucis se angela3 fimulat: Paulo attea roti ii qui ait. Ipse eui sat na strans u

VP resset ungelum lucis. Sed nor est cum motes consentientium erroris tenebris obsturat.uir sancius in rolore proprio cavsauetotius bumans generis deflens et nihil speciale omnimodo in speciali vulnere cogitans: redueat ad ansmuors ne culpe et e fide. ratione iustitie dolore temperet pene Uidest humanum genus unde et quo recidit et dicat. Ubereat dies in Q natus sum: et nor- in qua dictu erant tus est mnio.* ne fiaperte dicat.Pereat spes ab apostata an gcto illata qui diem se fimnians et promissone divinitatis eleuit:sed noctem se edividens:lurem nobis nostre immortalitatis obseurauit. st reat antiquus bostis: 1 lutem proin gionis ostendit:sed peccati tene. hras contulit:qns quafi diem se blandien- eo innomii: ausa ad tenebrosam nocte ex impressa cordis cecitate perdurit.Eequitur. ditis illa uertatur itenebras oua fi lueet dies uti mentibus u minatati prauitatis eius pers fio prospera creditur et n. lis fit intrinsecus non videtur. Sed tu invitas illius fient est agnoscitur: dies salse promissionis quibusda ante iudicis nostri oculos tenebris obscuraturima videlicet u sella est ex merito talis perspicuar in blandi-c mento. In tenebras ergo dies uertita qua

de aduersa intelligimus etiam sine prospe

mapitulo iii.

ra suadendo pollicetur. In tenehras dies vertitur:quando antiqnus bostis qualis e niens talis a nobis perspicitur:etiam sati Blandimentis latens me fictis prosperitati hus et fier diei inine illudat:et oeris miseriis ad pereati tenebras pertradat Eequoti . non requirat deus eum desuperiet a illustretur lamine.IEmnipotens de ' Muter nibilo tona facere potu cita in 'xvluit uinearnationis suenusterium etiam perdea bona reparanstita capitulum. s. mi Uas vero ad intelligendo se ise creaturas secerat angelo

I D i utram supbia protulit Latmu ab statu ingenite rectitudi

--- nis fregit. Sed una tegmeearnis babuit alia vero nihil istrinum de carne gestauit. ungelus naiam solummodo spus:bomo vero et spiritri caro. miserrus ergo creator ut redimeret:illam ad se dehait redurere:quam in perpetratione eulpe erinfirmitate aliquid pstat hahuine: et eo amplius debuit apostatam angela repellerer quota a perfistendi sortitudie conuit:ns uinfirmu et came gestavit.Unde et recte psalmista en miserta recleptorem deibus dice. retriplam quom cam misericordis etpressit dicens Et memoratus E enia caro sunt.ne Us r. fi diceret. Quo eoru infirma uiditreo districte culpas punire noluit. adbae aliud deuo et perditus domo reparari dehust et supctbies spiritus reparari non possit. Quia nimis angelus sua malitia cecidit: lem vero allana prostrauit.Quia ergo manu genus ad lamen penitentie redistoris ad

uentu reduciξοῦ apostata vero angelus ad restaurationem latis nulla spe ueniemulis conuersionis emendatione renotatur diea recte. Non requirat eu de' desuper: et non illustret lumine de fi aperte diceretur oripla tenebras intulit: eoleret et fine sine uti serit nee uno lumen pristini status recipiatur boe etiam non suasus amisit.Sequitur. Ebseurent ea tenebruet umbra mortiss Per umbram mortis obliuio debet inteli, G:m ficut mors interimis vitam rita Ohliuio extinguit memoriam. ia ergo apostata angelus eterne obliuioi tradit rumbra mor ctis obseuratur. cistat igit obscurent eu te

nebre et umbra mortis .i fit eu errena sat ce

144쪽

Expositionis. E egoni Liber iiii.

estas obmatres ne G ulam'ad larem poturentie per diuini respectas memoriam resurgat. metu tui I oecupet in caligo: et inuoluat amaritudine. Icapitulam. io.

or.n .a lucis intime ordine ceciditi nile semetipssim imtrinsecus erroris egligine eo

undit. Sed post boe amaritudine inuoluo

tur:quia et merito spontanee ealiginis:eterno ge nne tormento cruciatur. Dicatur ergo. Is qui serenitatem lucis intime perdo est quid est qs ante erremum supplicium toleratroeeupet euealigo.Enhingit etia3que eae pena subsequens etiam fine termino devastat inuoluatur amaritudine.cmme sppe qrs inuolutam emnem suum qfinnas indicat. quia ficut non ostendit moincipit ita non detegit quo defistet. Inuo aes ergo amaritudine antiquus bostis dicit cuia superhse estissupplicia non solu om/nimoda sed etiam inunita preparantur. cne videlicet eius pena tne institi accipit: en districtus ad ediremum iudicium&udex

Μὴ as vens Inde ei bene subuclitur K noctem M πῆ illam tenebrosus turbo possideae' Scripta

cuippe est.Deus manifeste veniet deus noster et non Meblaei is in conspectu eius ars debit:et in circuim eius tempestas valida. et enebrosus ergo turbo bane noctem possidet quia apostatam spiritum a iaspectu dii rieti iudieis ad et a supplicia panenda illa tempestas rapit:turbine ergo ner ista possiderarida superba eius recitas:districta animaduersione perentitur.m a. i. Maeoputetur i diebus anni:nee numeretur inmensibus.Innnum predicationis superne gratie non inconuenienteraecipimus:quia Mutin anno congestis diebus tempns persiorer ita in superna gratia uirtutfi multi plar uita completur. fotest per ann n3 etiamsit indo uelligi redeplora:quia ficut erdierum multitudine annas ducunr ita ereellectione honorum dimnium illa eleetora innumerahitis uniuersias expletur. Dune

nanet annsi perlaete multitudinis Esaias ins predicat dicens.Qpus domini saper mereo; unxerit me commas ad annuntiandam mansuetis misi me ut mederer eontrie eoree:et predicamn eaptiuis indulgentiam: et clangs aptionemret predicarem annuue pla. tabilem dimini,1annus placabilis remini predicatur: cum sutura plebs fidelium voritatis lumine illastrada predicatur.cusavero per dies: nsfi fingula quem electorum mentes:quid per menses:nssi multiplicate

eorum eccleta que unam earboluam satissidem amr Illa ergonor n5 computetur I diebus annimee numeretur in menssh rua antiquus hostis superbie sue tenebris prius:aduenisi quidem redemptoris tenspi/est Ised nequaqj ad veniam rem electis redit. 3ic enim scriptum est. ntiso enim a gelos apprehendit:sed semen aibrae appre Petre. ohendit, et reo natim redemptor noster nangelus: sed homo laetus est:ua e xculdubio fieri nebvit quod redemit ut et perisclitum angelum non apprehendendo desereret et lxminem in semetipso apprehendendo repararet capitulum. n. m--. csuntetiam dies hi quain eterna luee permanent

m eorum ordines et dignita,

dam dignitat has distin titur: ut ain throni:alij dfiationes:alo principatus rato x testates fini pro hae ipsa distributoe agnisnamenses meantur. Ped or antiquus hostis nequam ad meritum lucis: nequam gd or/dinem supernornue agminum reducitur.nee in diebus anni nec in menfibus numeratur.

Qie quippe illum perpetrate cecitas super, his grauat:ot ultra ad illa claritatis intimesnperna agmina non redeat. Nequaq3 is3 stantibus lueis dignitatihus admiscetur: unsa tenebrarum suam3 merito semper ad ima deprimunton quia ad illa patrie ce/lestis frequentia Eros in perpetuum per nignet:recte adbuc subiungitur. Qit noesta solitaria nec laude digna.7 Ner illa

solitaria efficitur: quia distinctione perpetua a stequentia patrie superne separaLcood tamen intellus et aliter potest ut uidelicet diminem qnem fihi socium ad per di ionem fecerat amittat et solus eum motorpora Ustis pereat:dnae multos quos α

145쪽

Iob Capitulo lib

stineratiredemptoris gratia reformat. utaria ergo nor reicitur eam sablatis eis a electi sunt solus bostis antiquas eternis geo ne ignibus mancipat. diene aut dicitur

genus erroris tenebris prosum deos iapb des crederet per boc et, idolis seruiebat.

quid aliud: quam seductoris siti saeta landabat unde per apostolam Nauiu benedicitur.Qcimus Aa noti est idolabrsed ques co*.p . immolant gentes demolitis immolant. Uni ergo idolora venerations substrati sunt ad aliud l noctis tenebras laudauerante Sue

ecce iam ternimus quia nox illa non illa nesse tande digna cognoscitur:eum a redempto humano genere idolorum ueneratio reprobatur et nox solitaria reliquitare quia cum damnato apostata spu an tomenta n

sim stur. Lar atrascant ei qui male dicunt diei:qui paralelant suscitare leuia iba.I In translauone ueteri ita non dici : tenedrentur stella caligine eius:etpectet luee oes no uideatmee orta surgie aurore' seu malesseat eam qui maledixit diem:qui rapturus est grande cetum. ovibus ibis apte ostenditur:* a saneto uiro in fine mclei uentura anti cristi perditio previdetur. malignus nam spus qui per merita me est:diem se in mundi fine fimulat eum seqfideum hominthus ostendit:est claritatem , hi divinitatis fallaeiter tribuit:et supra αseqs dena:uel dicimr: uel colitur extollit. noete3 igitur maledicit:qui maledicit dicinula ille tune eius malitiam destrast:qui illustratione aduentus sui tune etiam potentiam rius tortitudinis ertinguet trade et ne subiungitur.cui captar'grande e cetum 'huius ensuereti fortitudo in aquis capit: quia antiqui hostis uersutia baptismi sacramento superatur.Sed quod transla/L. tione ueteri de auctore omnia3 dieitur: e translatione hac que ad nos ex bebreo est aratisto serme derivata: de electis eius angelis memoratur. oebis nam dicit maledieant 'es qui maledimiit dici. Diem se quippe iste superbiens spils ostentare etia3 angeluis potestatibus volasticum se supereeteros: qnafi in potentia diuinitatis extollens:tot post se ad interirem legiones πω

m. vid in nimirum qui in auetore suo dumia corde possit nuceerrorseius noces inesse eonspuerent ei claruatis ipsius tysemetipsis pumilia sentiendo caleauemn trs nile nobis toti eius tenebras indieant et o sit illius despicienda sitia claritas demostrat lareatur ergo de tenebrosa nocte que mane infirmitatis eiulas claudit. aledicant ei qui malevietini dies.sd est illi Meti spus erratis eius tenebras damnando Nnuutient qui magnitudinem claritatis iusus:iam ab exordio sitiam uident.Bene aut

subdimetus parati sunt suscitare Emimi aruleusalba appe interpretata re additamentum eum:quorum scilicet nisi domino Recte avi additamentum eorum dicitur: tamia postin primam culpas mala suggestione istulit: ane quotidie augere grauiotiti' persuafionibus non desistit. uel certe per reprobationem levitaba meatus est.id est. auditamentam dominaue dictus. Eos nam

in paradiso inmortales repperit:sed diuinitatem immortalitatis promittedo quasi essaliquid ultram erant se addere spopondumen dum blande non babsta se data perbibe tieallide et dabita subtraxit unde et eandem leuiathan ita prop ta deseribit escens Super tentatban serpentem tortu mosum.Teutatbd sp est in eo . se addere bomiui spopondituortuosus ad enue finυhus irrepsit quia dum salso impossibilia omittit: vere et possibilia sustulit. Lapstulum. saletaerendu so nobis e. cur

qui serpentem diderat: tor. mesumet ultio subluntv.lterpolait uectem nisi sorte . in serpentis tortitudinessura mollieitati uecte aut

his duriela rigiditatis Ut ergo bane et du

serpent .varus quippe est per malitiauer mollis per blandimenta.Uretis ergo diearetrvis ad necesse permist: serpens autem quia semper infidias molliterinfundit. Esdane leuiaman electi angelorum ψω:ntie in puteo abyssi clausum pinunt.Unde scriprum est Vidi angelum destendentem de d eida telo lintem clauem ahris et thatenam magnam in manu sua: et appredendit dracone serpentem antiquum qui est diabolus et sm

146쪽

m eum in a slam. cum tamen in mum es sine ad ab ora certamina reuocant:et totum contra nos in suis uiribus relatant. Unde Clarorsum scriptum est. cum torepleti fuerint mille' anni:soluetur sathanas.

Ille enim apostata angelus qui ita condiens fuerat angelo: ut angelorum ceteris te ς5ibus eminerenita superbiecto succubuit: in nune stantium angeloru3 ditioni stibaratus fidiquatenus uti nune ad utilitatem nomam eis ministrantibus relegatus lateat: tune adprobationem nostram eis rela stantshus totis se suis contra nos uiridi' B. latus exerceat. Cusa igitur hs eleeti spinis superbum apostogam compriniunt:qui humiles hunesequi noluerunt:ipssso administrantibus disponitur ut at intentiene3 spis tertaminis destruendus sanditus quan/T dom reuocetur:dicatur recte. Qui pati sat suscitare Leusalba. Guia tamen udistis callidus ad aperta ina necdum sis scitatus ermorundam quomodo metes notia a nue talenter obseuret insinuat. quitur. apstulam tr. Etenebrent stille caligine eius Expectet intem et nouideat.nec orta surgentis anmeterar no mitifit hostia vetris:u portatisti m Inscriptura sacra stella* ino alim sanctorum suastiorque in butus vite tenebris lueet aliquando vero xpoerita rum fictio demonstratur qui donaeque fa esunt ad pere mendag laudes umiinibus ostendum. Et enim recie uiuentes stella n5- eenimenus pavis discipulis dicere In N L.*. - nati&s praue eperuerse inter Quos lueetis ficut luminariam mundo Rurshm. inter eos qui recta agere vident:quidas de actione sua retrontisno fauoris humans non quereredine assi stellas Ioannes ruere a Minibus uideret: dices. isse dea Pp .it eo eaudam trarit tertias partem stella*. Praeonis enim eausa stellarum pars traditur:quia ettrema perfnassone antichristi et eam qui uidentur lueere rapietur. Qtes asnan in terram trabere est:eos qui videt Ia tur studio uite celestis iberereret amore terreno insonstate aperti erratis simoinere. munt nanet nominia qui ante omissummam velat magnis operibae lucent..eduusa bee ipsa opera a mundo eorde non ieeunt: capti in oceditis cogitatienthus No/etis huius tenebris obscurantur. Uni se ea que mundo corde non faciunt:etia opera ammittunt. Quia ergo nox prevalere inmittimmactando et inter lana opera cordis intentio minime mundatur:dicatur reete.

Obscurentur stelle tali nee tigrid est eon. tra eos qui ante humanos oeules quasi is nis operibus splendent, malitia antinus chostia obscura prevaleatra hoc quod si te bumana iudicia sumpserant lamen laticl1s deponant. Calusne quippe noctis obscursitur tam eorum vita aperto errore eonsenditurivi nimirum tales etiam fores in galoe

appareant:nnales apud semetipsos inmae uino parere indicio non sermidant. atur. Erpectet lutem et non uideat: nee ortam surgentis aurore. cusa non ceni fit

ostia ventris:qui portanit me:Nec abstu/lit mala ab oculis meis.ICapitulum. M. si 'a ,--euangelio ueritas tiasti Ego sum luet mnndi. pictit autem idem redemptor noster una persona est cum cagregatione bonoru3 ipse nam eaput est eorporis: t nesbuius capitis corpuscita' antiduno hostis una persona est enm euneta collectione r prohorum rauia ipse eis ad iniquitatem os caput preeminet lassi autem dum ad psuasa deserniunt utini sebiunctum capilleorpus inderent. cars ergo de hae nocte. i. antiquo vos e dicitur dignum est ri ad corpus eius.1. ad iniquos quesideritietur. Quia uteredemptor noster bumani generis tur eae unid est duod de bae nocte dieitur ae e ciet lucem non videat:mit et, sunt notitillinus fidem anam operibus destruunt:terere se sermonibus Osudui. De quibus p ipan missium disruncani confitentur se nosse em3: 'sactis antem negant Ii nimiram:ant prana sent uue satinnuant recta opera n5 re ineto madesectantarimen enim de suis operibas retributiones perpetuas:sed transtorios fauores duerunt: et tamen unia duas sanctos laudari se and nntlasse se veraci ter sanctos arbitrantur: et unato se et mul/torum estimatione irrepbesibiles putat:ta

to die dissuas lassico securiri e t ne s

147쪽

In Iob

tibus diem domini. Quibus beatas Iob shitam filiam profert predicatis studio non

optantis uoto dicens.h Erpectet luee:et novIdeat. I Inor appe illa ille videlicet ten diosus uostis in membris suis lutem rapectauet no uidebit:quia bi qui sido fine ollic has retinentream pro eadem fide in extremo suditio saluari se posse eonfidunt eorum spes frustrabor quia bane male uiuendo demoliti sunt:quam eonfitendo temerstuvibi qui pro damana laude in hona aetane se emibent:in eassum a ueniente iudiceretributionem heriora opera sperant:quia dum bee sit ostentatione satiant: laudis impmsum ab bumano ore receperunt: rita inti e re attestante que ait Amen dico vobis: re --. v teperunt metaedem suam Ubi et bene subiungitig nee ortum surgentis auror I capitniam. K. Urera quippe ecclesia diciγtur:que a pereatorum suorutenretis ad lueem ius sese permutatur. unde et bane

sponsas in canticorum can/r,- - tim mstatur diems.cne es

s a que progredit quasi aurora consurges cinis aurora quippe eleetorum surgit eo elefiatque prauitatis pristine tenebras de/serstret sese in noui luminis fulgorem couertit In illa utar luce que in histraeti aedi, cis aduentu monstrarur empus damnati hostis ortum surgentis aurore non uidetrensa cum districtus suder ad embatione uenerit iniquus quiset suorum caligine meritorum prosus ta tigritate seta etisse a in internu tame GHω surgat ignoratia fienassi eleetorti mens in a rum rapitur ut os ninstatis rades illustret et quo eius res γeta pis dor eo ultra se gratia edoruscante subleuatur et ane saneta eccle a plena aurora sit eam mortalitatis atm ignoratiesue tenehras funditus amittit. In iudiciora ergo adhue aurora emel l regno dies: mufi iam eam restauratione eorporum uide re lumen in ivdscio inibo at eius tamen visum plenius in regno e sumat. Ortus stam aurore est erordium clarestentis ecclefie: quem uidere neauefit reprobi quia a renspeetu distrieti indscis malorum suorum Mem ad tenebras pressi pertrabaniur.unis

Capitulo iis

recte per pro beta dicitur. Collatur impis ne videatgloriam efii de . 'lasne est qου de uacaurora per psalmistam dicitur.Tbscon des eos in abscondito vultus tui:a contur datione dominum Electos enim mirati iudicio per internum visum in uulta diuimitatis absconditur: m reproberum foris recitas districia animaduersione institie repulsa turbatur.Q1 etiam non intonuenieter ad presens Mopimus:si firmitatem3 eoada subtilius indagamus.Hrrogantes nam et r erite bonoru3 saeta errarius astipitit: eosin in laetis suis laudari' ab bominibus cognosinni:eorumm celebre nomen miram tur et et pro bene gestis laudes suscipiant vident:sed quanto stadis easdo laudes fiagiant non uident merta eorum opera confiderant:sed . sola spe intima hec operantur ignorat.ons enim uera luee sustine clareseunt:prius a tenebris interne intentio stamutantur:ut obscuritatem intus terrene appetitionis plene deserant et eorda sua acisuperna lueis tefideria perseete renuertate ne eum alos apparent incidufidiset finiebscuri. 2Irrogantes ergo quia bonoru3 laeta confiderant. corda non pensant: rimant unde laudars oris valeant unde non iras ad iustieae lamen surgant:et quass ortu; surgentis aurore videre nesciunt: quia intemtionem religiose mentis confiderare contei

Etest etiaue meras ustgratia prophetici spiritus μει nufriudee perfidiam redeptore ueniente conspicere: eius 3 reeitatis danap verha bee:qnafi et optantis et litate propbetare ut dieat. Elmetet laeti

et non videat:nec ortaue surgentis aurere.' adea uuippe lucem rapetianit et non vi est quia dumani generis redemptorem uetvrsi s de x etaclo sustinusue ueniete mla cognonit et quos ad spe aperuit metis omlos ad pntiam inris clausit. ciue et lamen iis aurare oriti n5 vidit:m infirma illa sancte eccline pmordia uenerari eSteptirdficabane labefaetari suom mortibus eredQur

ad si fortia peruenerit ignoransi.Zed qr sius delibus loquens inia eapitis mebra innotuit ad Um mrin iniquo* eaput uerba

148쪽

Expositionis. S. minori, Liber iis,

tris qui portauit me:nee gbstulit mala ab p ta respererat eum istebatilem dein oeulis messicula unienset holm venter nis non concupiuum scis Dane noctem tri De . . est matris:hoe uniuerso dumano generi ex. hulationis postremo incarnationis sne temtitit habitatio illa summa paraditi. Et ipsa pore patarum se dominus noster nuciabat: nam uelut eruenire predgi: et quass acl iae cum per psalmistam quasi et preterito dicementa corporis fie ad augmeta ppaginis ret.ta 3 ad noctem increpuerunt me renes . is foras emanavit Ibi conceptio nostra coua mei quotest aute per diem: crati delecta luit: ubi origo boim primus babitauit. tio per noctem vero:eecitas mentis intelis Sed duius uetris bestia serpens aperuit: gi per quam se domo patitur in tulpe per cuia persuafione eallida in corde deminis petratione prosterni. Optat igitur perire es mandatu celeste dissoluit lavias uetris ly etn:ut omnesquod blandiri enim cemimristia serpens alluitar munita supernis moὸ vigore iusticit interueniente destruat. O nitis claustra metis irrupit. metus vir vi tat etiam perire necidivi quod eeeata mestur in pena qua tolerat ad culpam mentis etiam per eonsensu3 perpetrat: animaduertentos redueae:doleat Me quod tenebrosa sene penitentie erunguat. Qed querenda not.Lantiqui bestis obscura suggestio bila nobis est: eur in die mmo natus dicitur in Mnis mentibus intulit: mleat docetis sng neete conreptus. Qeriptura trihus modis Mitioni callide Otimana mes in sua deceptio ipminem appellat:scilicet aliquando p na, ne consensu et dicat. Quia non eonelu fit di turam:aliquando per culpam: aliquandostia uetris Deportauit memeeahstulit ma per insi statem. Iomo quippe per natula ab oculis meis. Nec moueat .quod non ram dicitur:fient scriptil est. faciams bom conclufisse queritur quem apparuisse ianua nem ad imaginem et fi litvlunem nostra detestatur.Non conclusit enim dicit: apedi vomo per culpam: ficat scriptum est. . vit:et mala non abstulit irrogauir. cinas n. Ego diri do estistet filo eleelfi omnes, res μου ' auferret fi quiesceretret quasi clauderi fi ab antem sicut u mines monemni ne sic aperirruptione cessaret Inensat nain te quo is te dieat. Est ni delinquentes obstitis.Um . Quitur, et perpendit quod prano spiritu de et apostolus tu gestis asticil fit inter xos 3 cuafi inera nobis tedisse merat:ss damna 3elus et contentismonne carnales estis et fisnon intulisset. Sit nos de latronibus loqui rumine ambulatis ne fi aperte dicat. Iulmur: ta eaptiuis suis ronant uitam fi n5 discordes mentes ducitis: nonne adbue et abstulerint xibet bee ab ineboatione repe repubensbili bumaitate peceat se Demorare: atm et eo et, in usti presentis uite reco per infirmitalem dicitur fient scriptum est. An i. Moseimas moraliter retractare. maledicina homo qui spem suam ponit i d capitulum. i . u mine.nc fi aperte ditiret in infirmitate. iEatus Iob eofiderans post homo ergo in die nascitaresed in nocte c5. G a mentis statu saeculiust cipitur:quia nequam ad teleetationem pregenus mauum unania in cati rapitur:mfi prius per voluntarias menrebus prosperis fiducia sub iis tenebras infirmemr.nntea enim cecus leuetur: l quanta et ad . in mente sit et postmodum se reprobe tale. -- er fis perturbatione franga tiationi substertur.Utiatur ergo pereaetare ad illuue me habere in paradiso potuit dies in qua natus sum :et norin qua dictvtineommutabilitatis statu mente recurrit et est:conceptus est bomo1id est pereat desomortalitatis lapsum per prospera et aduer elatio que in culpam beninem rapuit per sa variantem. quam despicabile cerneret eat incauta mentis infirmitas:que eum es maledirendo declarauit dirang. Pereat in ad tenehras praui conciusus ercecauit. dies in qua natus sum:et nox in qua ditisue Demo enim dum hiandimenta delectatio emcont tua e dimo. caasi dies queda nis caute non perspicit:etiam in tectem ne est cum mundi huius prosperitas arridet, quissime perpetrationis ruit Q olerter ergo mel dies iste in noctem definit:m sepe tem vigilandum est ri cum hiaditi enlpa incvoxoralis prosperitas ad tribulationis tene at:ad quantum interitum mens trabatur

dras prcii Rit. annepro minus diem ν agnoscet,etlade et apte subditar. insea

149쪽

In Iob

ia vertat in tenebras.IUlas quippe in tenebras verisiur:ca culpa in Co tvlaetationis exordio ad queue perditionis finem rasepiat uidetar. In tenedras diem vertimus: in nosmetipos intriete metestim illectationis praue bladimeta per districta penitentiu lamenta eruciamusust flendo insequinumquic tu in corde taciti ex delectatione peccamus crata enim fidelis quias cogitatossi indicio exuri subtiliterno ignorat aulo testante qui ast.2nter seinuae cogitationu aecusantia aut etia defenden tium semetipsam introrsus discutiens anteiulieri vel emeter examinat ut dubietus iudex.eo iam traquillius venianmoriata suum quem discutere appetitum pro curipa pansam crevit. Unde et recte subiungit non requirat eum deua desuperos Resrit deus que iudicando discutit:non requirit que iginoscedo in suo iam inustae impututa dereliat Die stam dies id est Ne me

cati declaratio a romino non requiriturifianimaduersione spontanea punitur Nau lo attestante qui ait.Es nosmetipsos diiudicaremus mon utici a domino iudicaremur. taeo ergo diem nostri re rem est contra mentem nostram subtiliter in iudicio omnenuod de caepa gratulatur id agare.In quastastet reuulfitione illum tune seuerius percutit:quem tibi nunc mollius pepertiue raphendit Bene autem sequitur. IEt non scinretur inmine. IIn iudicio nam dominus apparens:omne quod tunc redarguit:lanis ne ii strat ouafi enim sub quadaue obstiritate tergitumquicquid runc in memoriam iudicis no reuocatur. Scrippius quippe e. cmnia autem que argutitur:a lumine mamsistantur:quasi quela tenebre pectata penitentia abscondis: cie quibus per Dp tam dicitur.Beau quorum remisse sunt inscultates:et quorum tecta sunt peceata. orergo omne eri teguacoelut intenebris ol. atur:in die et tremi innien non illustra/tur lumine:ub no discutor vitione.

erit ipsa fissalia m5 sciens diuina miseemia abscondit. lumine uero osterasidietulam amne in senspectu omnium taemonstratur. Die erae dies uertitur in teneti

dias:ot videlitet omne auod delin imus

Capitulo is

tominus non requirat:et lumine non illa stret: ut scilicet nodis cespam nostram feriotidias ipse banc extremi iudith anima erfione non intrepe Ipse autem iudex ven/mrus est qui cuntia penetrat eancta per stringitiovi quia ubiq3 est:locus quo fugiatur non est..cap talum. S. Eo quia eorreetois nostre netidus platatur:solus ab illo totam fuge iuuenit:qui postpem

tratam culpam nune se In penuentia abscedit. inde et aperte adipue me bee electationis die

sadiungstur. 1 Ubi ementem tenebre:et unxhra mortis: hiem profecto tenebre obscurant: ando trietationem mentis institia penitentie lamenta transverberant. avos stini etiam per tenebras occulta iudicia defignari. lueenam uidimastin tene diis uero aut omnino u bil cernimus aut

incerto uisu caligamus. ccculta ergo iudicia quass que clam ante nostros oculos tenebre sunt:mpseratari nequaque possunti Unde et de deo stuprum est. Posuit teneo bras latibulil suum. Et quis absolut no meremur agnose musrseu preveniente ii P di/uina gratia per eius iudicia oeculta liberamar.Diem igitur tenebre obscurant: in ne indum nostre delectationis gaudium: ab illo ratuste animaduerDitis ratiae in scrutabiliaesus iudicia misericorditer occultant ubi et

apte subiugitur. Et umbra motass.2

capitatum. ΣΟ.n seriptura enis saera urnhra mortis aliquando ob, uri l limo mentis ace pitur: lim imitatis diaboli: vis adomors carnis.Umbra enim mortis oblinio mentis aecipimr auia et ut superius dirimeticut mors e quo interficit agit ut non fit i vita.ita e oblinio boe mod interficit agit ut non sit imemoria.TInde et recte quia Ioannes debreorum populo eum enim obliti fuerant deum predsegre ueniebat per 3achariam dicitur.Illuminare dis qui i tenebris ei umbra mortis sed an umbra enim mortis Laen

setire istia diuini mons notitiai oblivio

150쪽

Expositionis. S. Greg. Liberi uil.

vestis accipitur,spse enim quia mortem se talit:mers uetatur Ioanne attestante qui nee.6. ait. Et nomen illi mors. ber umbra, igitur mortis eius imustio dfignam ur fient umhra sarta qualitatem corporis ducitur: ita aettones iniquorum: specie imstatois es' erprimunturiuncte et rem Esaias css gen tiles populos i antiqui bostis temeret imi talioue desecisse:eosa ad ueri solis ortum resurgeretquia certo futura confiderat qua fi et preteritis narrat ditans Eedentibus 2 suos in tenebris et umbra mortisque ortae eis.

Umbraeut mortis mors carnis accipituror fimi vera mors e qua anima separatura deo ita umbra mortis est qua caro sepa tur ab arisma. Unde rccte uoce mari rumus. i. per propbetam dicitur.Dciviliam nos i loti co ainlationis. et operuit nos umbra mortis V ou-s enim eonstat non spiritu sed sola carne meri ne di se vera morte' umbra mortis dicunt operiri cuid est ergo quod heatus Iob ad obsentandum diem praue deis lectationis postulat umhra mortismisi usga delenda peceata ante dei ocules:dei et deminum meditatorem requirit a solas pnobis mortem eamis susciperet:et uera mortem delinquentium per umbram sue meditis deleret Almos cuippe uenitrum i morte spiritus camis tenebamur: una ad nos

stam mortem demistret duas nostras quas reperit solvit.Q n.ipse utrani3 susciperet: mos a nulla liberaret.Qed unam misericorditeraecepit et iuste utram damnauit.mmolam suam duola nostre contulit: t inpiam nostram moriens iubemLUnde et noti tari merito uno die iri etalebro:et duaDus no/ctibus iaetist vivides tellurem sue finisse

mortis:tenelidis duple nostre mortis ad micei Quia ergolosam pro nobis morte eam nia surrepitiumbraue mortis pertulit:et a dei oculis talpam qnam fecimus abscondit. cit 3 catur igitur recte Chaerent effm tenelae et umbra mortis.ne fi amne diceretur Ille venia ui ut a morte earnifiet spus debite res e triadi mortem carnis non ectens.

capitatum. M. Ea quia 'nullum pecca

tum πminus inaltam re/larat: aut enim nos Dee Rend insequi mur: aut ipse iudicandor reseruar at ad enclationem suam semper mens solerter inuigilet .an que ergo fidi quiset misericorditer subueniri defiderat:det necesse est ut confitens tergat.Unde et apte subiungitur. hs Eceupet eum caligo Iouia enim in caligine oculus confunditurapsa per penitentiam mentis nostreaeon usso ealigo nominatur, nam fient caligo nehulosa e gerie obscurat diem:ita consata perturbatis cogi rationibus obnubilat mentem. De qua per

quendam dicitur. Est confuso adducens is N is gloriam cum enim ad mentem male gesta

penitendo reducimus:gransmet merore colandimur. ii erstrepit in animo turba cogitationum meror plerit:antietas devastat in erumnam mens vertitur:et quasi unodanahgo caliginis obscuratur,et et nan. ca

ligo contufionis eorum mentem salubriter oppreserat:quid' apostolus dicebat. Que enim fructum babuistis tune in 1llis:i eas,hus nune erubescetisr Inne ergo peccati diem caligo ocenpet id est hiandimentum nequitie afflictio penitetit se digno merore perturbet. Unde et aperte subiungitur.

Inuoluatur amaritudie.3dies eui amaritudine inuoluiturirem ad cognitione me te redeunte: peeeati blandimenta :cruci, tus penitentie sequitur. D. em amaritu dine inuolnimus:eum praue delectationis gaudium que supplicia sequantur aspiis timus et asperis Ne fletibns tiroenda scuta enim doc quod inuoluitur et latere Somnis partis o ritur inuolui dies ama. ritudine optatur: quatenus que mala icorrectis imminent: et omniparte quis conspiciat:et xoluptatis sue lasciuiam v mcie tamentis tergat. Sed fi diem uuam peccati delectationem dirimus:tot impeti precibus audiuimus:ot uidelicet cireun, dantes fletus etpient qniequid delectaritus per negligentiam antinus delinquiti quanta animaduersone penitentie huius diei nor serienda est:uidelicet ipse iam consensus ad culpam. Qicut enim minoris culpe est: cnm camaliter mens in delectatione rapitae r sed tamen delectataeni me per spiritum reluctatur : ita grauioris et

plane nequitie est ad peccati illice,