장음표시 사용
31쪽
tamen certius indieare neglexit. ex his fui 880 unum c0didem N, qui nunc Fl0rentiae 288 eruatur, uel ap0graphum eiu8, etsi
h0dio iam n0n inuenitur in bibli0theca Vatieana, satis liquet ex uariis lectionibus inde repetitis, quae ubique fere cum ill0c0 dico faciunt. ) reliqui 0mne 8 ex e0rum numero erant, qui adhuc in Vatissana reperiuntur, descripti a me in c0mmentari0l0 supra n0minat0 ) et ad unum 0mnes redueti ad c0didem Fl0rentinum F siue ad apographum eius manu Nic0lai de Nie0lis exaratum . qui libri qu0d unde pr0diissent et quanti essent aestimandi iudicare null0 pact0 p0tuit Pamelius, sine rati0ne eum et iudiei0 illis usum esse nemini erit mirum . pa88im igitur, pr0ut libuit iudiei0 eius, n0uidiorum libr0rum quam fallaeissimis subsidiis subuenire ausus est Tertullian0, qui quantum illinc labem traxerit uix p0test dici. nam etsi exc0dice N siue eius ap0graph 0) suum interdum reddidit auet0ri, tamen et in h0c e0 die e adhibendo tant0pere intor Rhenani etc0 dicis sui auct0ritatem nutat iudicio, ut libidinem suam magis
quam rati0nem uideatur Sequi. Ubi uer0 praeter 0mnem c0dicum auct0ritatem mutare quid audet, ne Sei0 utrum saepiu8 in eis quae bene se habent iniuria 01renderit an falsis coniecturis tentaverit quae c0rrupta e88e recte Senserat. certe n0nita multis l0 eis e0niecturam Pamelianum inter uexba recipere 90tuimus, eo Saepius autem rem0uendae erant quas ex parte pr0bauerant p08teri0res interp0lati01108 eius, siue ex deteri0rum e0di eum auct0ritate siue ex ipsius e0niectura uerbis auct0ris intextae. imprimis enim sacrae scripturae l0 eos, sidubi dissentire uidebat a Vulgata quam dicimus restensi0ne, secundum illam uel
' Quod uti patefiat, - etsi, ubicumque Montepessulanum habemuS, prorsus nullum codicis N esse usum demonstrauimus - adn0tare Parnelii cum illo libro contra reliquos consensum non superfluum duxi, id qu0d propterea etiam factum seit0, ut quantum Montepessulani pr0pago a parente iam abstiterit melius cognoscatur. ceterum ubi ex hoc c0dice Ρamelius uerum restituit, nihil significaui, ubique eam rationem Secutus, ut ubi superstites sunt ipsi libri manuscripti, quid ex eis . desumpserint
priores editores non commemorarem.
32쪽
immutare interdum uel supplere sui iuris esse putabat similique licentia in re densendo libr0 terti0 aduersus Marcionem usus e Stilbr0 aduersus Iudaeos, ex qu0 interp0lasse magis illud 0pusculum quam emendasse eum n0n satis a p08teri0ribus c0gnitum esse putauerim. sic Ρamelianae editi0nis quantum ad uerba auct0ris c0nstituenda perexiguus esset usus, nisi instructa esset Latini
Latinii, Lud0 vici Carri0nis, Ioannis Harrisii emendati0nibus et c0niecturis, in quibus imprimis laudandus est Latinius, qui
haud un0 l000 uerb0rum c0rruptelis necessariam et aptam medelam adhibuit. Eandem hanc Pamelianam recensi0nem repraesentat Sequens editi0 a Frangis eo Iunio ad0rnata et Frane cherae ann0 1597 in lugem emissa, cui adiectae sunt edit0ris in singul0s libr0s animaduersi0nes et in calce libri, p0stquam t0tum iam 0pus abs0lutum erat, e0 dicis Fuldensis ad libr0s Mologeticum, et aduersus Iudaeos scripturae discrepantes. λ) atque utinam placui8set huic uiro d0et0, neglecta Pameliana ad antiqui0rum testium redire fidem n0uamque inde instruere Tertulliani 0perum recen-8i0nemi inter ueteres enim edit0res uix unus est, qui iudicii acumine et eruditi0ne ei par sit, qui tam diligenter 0bserua uerit Tertullian ei stili pr0prietatem, nem0. inde ad emendandum 0ptime instruetus in adn0tati0nibus suis thesaurum c0B- gessit et 0bseruati0num et emendati0num et c0niectane0rum, quem et huic n08trae recensi0ni magn0 usui fuisse grat0 animo c0nfitemur. est enim in ill0 ueri inueniendi naturalis quaedam uis et tam strenue tamque nauiter intellegendis auct0ris subtilitatibus dat 0peram, ut etiam in err0ribus eius semper fere ueri aliquid inueniri possit. id e0 expressius duxi pr0fitendum, qu0 magis illi 0btrectantem animaduert0 n0uissimum edit0rem Franciscum Oeliterum. ) neque enim Iunius mihi hic vituperandus uidetur sed Delii erus, qui n011 rar0 quae palmari c0Π-
' De Fuldensi libro plenius disputabitur in secundi uoluminis pro-
) cs. Oeliteri praelationem p. XVIII.
33쪽
ieetura restituerat ille aut praeter c0dicum quam putabat fidem spreuit aut insulsis suis inuentiungulis rem0uit. Quae autem desiderabatur 110ua Tertulliani 0perum recensi0 haud ita mult0 p0st instituta est a Nic0la0 Rigalli 0. is enim quem Mesnartius hic illic tantum in usum u0 caueratc0 dicem Ag0bardinum primus integrum excussit et praeterea recentioris mem0riae 0ptimum te8tem, M0ntepessulanum, in eis libris qu0s ille c0ntinet pr0 fundament0 p0suit editi0nis suae, Lutetiae ann0 1634 impressae, quae quin p08t Rhenani et Mesnartii curas plurimum c0ntulerit ad ueram Tertulliani imaginem recuperandam n0n p0test dubitari. nam milies fere, ut dicit edit0r, ex c0dicibus illis sua arripuit TertullianuS, maxime uidelicet ex Ag0bardin0. attamen 11011 ita usum e880 Rigallium n0uis suis subsidiis, ut et debuit et p0tuit, exc0dicibus accuratius excussis melius h0 die perspici p0test, quam antea. ut enim taeeam de Ag0bardin0, in qu0 excutiendo utp0te lectu diffissillim0 crebr0 eum errauisse c0nstat, etiam in eis libris, in quibus M0 tepessulani auxilio utebatur, multum abest, ut e0 dicem suum qua 0pus erat fide sequatur ducem. h00 e0 factum est, qu0d et ille, uti pri0res, Rhenani c0niectura8 - seduetus scilicet edit0ris in n0tis silenti0 - proc0didum mem0ria accepit, in eundem err0rem inductus de Rhenan0, in quem de Fului 0 Ursin0, λ) cuius emendati0nes margini editi0nis Ρamelianae adscriptas et indu in' librum archiepisc0pi Τ0l0 satium Car. M0nehalli transscriptas uelut antiquae mem0riae n0ua subsidia adhibuit sanandis uerb0rumc0rruptelis. Sed hae quidem in re, quam primus c0gn0uit Franciscus Oehlerus, excusandus magis quam in culpandus mihi uidetur Rigaltius, quia curae Fuluianae Franc0furti ad Moenum ann0 161 2 ab I0anne a W0uW0r ex manuscript0 bibli 0 thecas
) es. quae dicit in praefatione: Sequens aetas Fuluium Ursinum
tulit, qui certe codices inspeaeerat longe meliores Rhenanianis, contentuS cerptas inde lectiones editionis Pamelianae mαminibus adnotasse, Sed ne pome Oribus quidem exemplarium nominatis.
34쪽
tum quantum ille detrahi uelim Ursini splendid0 ingenio, in
emendand0 tam fellei, ut praeter Rhenanum et Iunium neminem tam saepe ex c0niectura uerum inueni 880 existimem quam Fulvium Ursinum. - Usus est autem Rigaltius praeter e08qu08 Supra n0minaui c0 dices etiam excerptis ex aliis quibusdam c0dicibus scripturis, qu0rum 110titiam h0 die habemus nullam, margini editi0nis Rhenanianae ut uidetur adscriptis, in quibus n0minandus est c0dex Diuionensis, qui tamen, quantum ex parcissima eius memoria licet iudicare, malae fuitn0tae, ut recte iudicauit Oehlerus. de emendat0re autem Rigalti0 si iam serendum est iudicium, id ei imprimis laudi uelim uerti, qu0d edit0rum 0mnium primus, ne dicam solus, perspe it
pa8808 088e. δ) qua c0gniti0ne instructus interp0latorum inepta c0mm0nta hic illic delere ausus est, in quibus ante eum nemo ostenderat, siqui et in supplendis eis, quae incuria librari0rum interdidisse putabat, pri0ribus aliquant0 est audaci0r. in c0niectand0 parcus est sed adeo felix, ut c0niecturarum eius mai0rem partem inter uerba reeipiendam duxerimus. Praetermissis quas sequens aetas tulit editi0nes, Semlerianam dic0 Halis annis 1769-1776 impressam et Mignia nam Patres latini u0l. I et II), quippe quae tantum n0n in 0mnibus exprimant editi0nem Rigallianam ' ad n0uissimam
i) Adseruari adhuc in vaticana manuscriptum illud uidi, comparare cum W0uWeri editione prae temporis angustiis non potui. ) Sub titulo: Ad Q. Sept. Florentis Tertulliani opera emendationes epidicticae. Ioannes a Wouwer Francofurti ad Moenum. Impendio
Rulandiorum. Tvis Richterianis MDCXLI. y) cf. quae dicit in praefati0ne: Quod si ueterum librorum saeculi scilicet undecimi codices) appelles fdem. etiam ueterum librorum s
falsissimae lectiones adseruntur. nam sunt et libri ueteres deprauati iniecorrecti, neque ulla spes reducendae unquam ueritatis, nisi tam Meterra nanciscamur, ut sint omnium correctorum antiquitate uetustiore8.' Non omnino eas a me neglectas es8e docebit apparatus criticus.
35쪽
iam aecedamus Tertulliani 0perum editi0nem recensendam a Francisco O0hler0 annis 1853 1854 Lipsiae emissam tripertitam et apparatu critic0 et c0mmentari0 perpetuo instructam et dehinc editi0ne min0r0 repetitam. cuius editi0nis eum uideam qu0t iudices t0t fere exstitisse uitup 0rat0res e0sque seuer08, δ) eg0 quidem defen80ris malim suscip0re partes
quam uituperat0rum augere numerum. multi enim pr0 culdubio sudoris est 0pus, quippe in qu0 - id qu0d ante Oeliterum susceperat nem0 - mirabili diligentia et fide pr0 rei difficultatibus satis pr0babili c0ngestae sint 0mnium fere
quae antecesserant editi0num uariantes scripturae et quidquid uel in interpretand0 uel in emendand0 praestiterant singuli, adie elis praeterea et ipsius c0ntinua interpretati0ne δ) et testi-m0ni 0rum n0minum rerum indicibus. β) curis his O0hlerianis,n0n c0ntemnendis pr0fect0 et ne h0 die quidem omnin0 obs0letis, quant0 minus uelim 0btrectari, tanto exertius in ea re aecusat0ribus Oeliteri adstipulandum putauerim, qu0d phil0l0g0rum desideriis nusquam fere satisfacit illius odi 0. an quem putas usum editi0nis criticae, quae criticae artis funda
si enim 0 mittimus c0dicem Ag0bardinum, cuius duas attulit editati0nes a Stephan0 Balugio et Hildebrand0 elab0ratas,e0rum c0dicum, quibus nituntur quas adhibuit ueteres editi0nes, n0n m0d0 suis 0culis inspexerat nullum sed n0 ab aliis quidem c0llati0nes e0rum curauerat instruendas. ε) d0stitutus
i) In his imprimis nominandus est Ernestus Κlus Amann in Hiigen-feldii annalibus uol. III a. 1860 p. 82-100; 363-393 respondit Oehlerus uol. IV a. 1861 p. 204-11).
) Interpretationis huius maiorem partem desumptam esse ex adnotationibus ueterum editorum ipse profitetur praef. p. XXII. δὶ Hi indices Rhenanianis Pamelianisque multo auctiores et emendatiores, quamquam Satis multa in eis desiderantur, sine dubio curarum Oehlerianarum 0ptima pars sunt. magn0pere autem dolendum est, quod usus eorum erratorum multitudine plus solito maiore molestissimum in modum impeditur.
εὶ Satis habuit Montepessulani et Paterniacensis specimina tantum
36쪽
igitur 6mni certa et pr0bata rati0ne dign08cendi, quae uera esset et genuina lecti0nis mem0ria, quid uir0rum d0et0rum inuentum, suspicandi magis et hari0landi quam recensendi suscepit neg0tium. qu0d etsi magno ei tribuendum est uiti0,- neque enim ign0rabat, ubi asseruarentur c0 dices illi tamen magis in ea re mihi uituperandus uidetur, qu0d quem melius p0tuit c0nsumere lab0rem in excutiendis perspecti 0ris
fidei e0dicibus, eum perdere maluit in deterrimae n0tae libris eastigandis, Leydensi scilicet libr0 et Vind0b0nensi, qui quanti essent aestimandi unde iudicaret pr0rsus habebat nihil. unde enim p0tuit iudicari h0rum c0dicum ind0les, ex Italis dico e0dicibus, huius mem0riae lacinias tantum habuit e0llati0num easque per uarios libr0s Tertulliani dissipatas. etsi igitur qu0d de eis serendum esset iudicium scire 110n p0tuit, n0n
c0ntinu0 ad 0tauit, sed et ad uerba auct0ris c0nstituenda eas adhibero ausus est. atque utinam qui in interpretand0 Tertullian0 tantum lab0ris c0nsumpsit quantum ante eum fere nem0, ingenita saltem ae naturali quadam, siqui Iunius Ursinus alii, subuenire p0tuisset script0ri su0 recte iudicandi et ueri inueniendi facultatet satis enim superque reliquerant pri0re8, quae clamitare qu0dammod0 uiderentur emendat0ris artem, in quibus imprimi8 e08 l0 08 numer0, qui peruersa librari0rum distinguendi rati0n0 ita erant 0bscurati, ut aut nullam 0mnin0 aut n0n satis perspicuam interpretati0nem admitterent. atenim tantum abest, ut debita huid rei adhibita cura in integrum talia restituat, quae nullius n0ut 00 dici8 0pera sanari p0terant, ut ne 0Mndere quidem plerumque in eis uideatur. emendat0ru0r0 Oehlerus utrum risum saepius an bilem mihi m0ueat, incertus haesit0. c0niecturarum enim eius, quas ipse inter uerba recepit, magnam partem talem esse iudic0, ut ne disputare quidem de ei8 0pus esse putem, quippe ex quibus liqueatn0n Satis perspexisse Oeliterum, quid dicere u0luerit Tertullianus. sed et ubi iusta rati0n0 0ssendit recteque quid l0 ei rati0 ad sententia p0stulet c0gn0scit, celeri0r mihi uidetur inc0rrigend0 quam in indagand0 uer0 felici0r, qua re, cum b0ni
37쪽
melius sit inimicum, esse etiam est, ut perraro ingenii 00hleriani inu0nta uerbis inserenda censuerimus. Τ) quin imm0, qu0 rarius illum pr0desse uide0 Π0n satis emendat0 auct0ri, e0 saepius obesse eum deprehend0 ab aliis iam in integrum restitut0. rel0gatis enim saepi88ime in n0ta 8 ali 0rum uerissimis emendati0nibus, in quibus imprimis n0min0 Scaligerum Iunium Ursinum, aut libr0rum c0rruptelas aut sui ingenii e0mmenta substituere audet uel minus pr0babilia uel aperte falsa. et h0c quid0m omnium maxime dedec0ri esse put0 110uissim00dit0ri, utp0te qui nulla magis re 0stenderit se sus septi neg0tii disseultatibus 110n 8ati S e S se parem. Superest, ut de hac mea recen8ione pauca addam. qua quid praestiterim ali0rum cum sit iudieare, eg0 quam in recensend0 rati0nem sim Sestutus breuiter iam exp0nam, p0lligitus iam hie me in epileg0menis aliquand0, cum t0tum edendi auct0ris neg0tium abs0lutum erit, de singulis relaturum, cui 0 mei0, qu0 magis immutata uidetur his meis curis Tertulliani libr0rum faeies, e0 minus uelim deesse. ac de recensi0nis huius fundamentis, ut breuibus iam c0lligam quae supra disserui, haec fere scienda sunt legentibus: ducem sequ0r, ubicumque praest0 est, c0dicem M0ntepe Ssulanum, recenti0ris mem0riae ut antiquissimum ita et 0ptimum testem. cum quo Paterniacensis c0dex cum ad unum redire uideatur lantem, n0n ipsum Cluniae ensem archetypum sed ap0graphum eius, huic libr0 hunc p0ti8simum usum uindigandum put0, ut, ubi adest M0ntepessulanus, quid in c0mmuni lante fuerit, c0gn0scendi' Cui iudicio cum refragari ex parte uideam t0mi primi recensionem a Reifferscheidio institutam cf. N. Hoppe, Syntaae und Stil des Tertullian p. IV not.), tacere non p0ssum meo quidem iudicio plus aequo indulgere coniectanti Oelitero Reifferscheidium multumque me ab illo dissentire. ex ea autem re, quod in solis libris aduersus nationes ducenties quinquagies bis coniecturae Oeliteri a Reifferscheidio comprobatae sunt, eo minus iudicium ferre licet, quia pro misera horum librorum in codice Agobardino condicione multo saepius hiulcis quam deprauatis Tertulliani uerbis hie subuenit Oehlerus, qua in re quo difficilius inuenitur uerum eo facilius recipitur pr0babile.
38쪽
igitur 6mni certa et pr0bata rati0ne dign08cendi, quae uera esset et genuina lectionis mem0ria, quid uirorum d0et0rum inuentum, suspicandi magis et hari0landi quam recensendi suscepit neg0tium . qu0d etsi magno ei tribuendum est uiti0,- neque enim ign0rabat, ubi asseruarentur c0 dices illi tamen magis in ea re mihi uituperandus uidetur, qu0d quem melius p0tuit c0nsumere lab0rem in exeutiendis perspecti 0ris
fidei c0dicibus, eum perdere maluit in deterrimae n0tae libris eastigandis, Leydensi scilicet libr0 et Vind0b0nensi, qui quanti essent aestimandi unde iudicaret pr0rsus habebat nihil. unde enim p0tuit iudicari h0rum c0dicum ind0les, ex Italis dico e0digibus, huius mem0riae lacinias tantum habuit e0llati0num easque per uari08 libr0s Tertulliani dissipatas. etsi igitur qu0d de eis ferendum esset iudicium scire n011 p0tuit, n0n
c0ntinu0 adn0tauit, sed et ad uerba auct0ris c0nstituenda eas adhibero ausus est. atque utinam qui in interpretand0 Tertulliano tantum lab0ris c0nsumpsit quantum ante eum fere nem0, ingenita saltem ac naturali quadam, sicut Iunius Ursinus alii, subuenire p0tuisset script0ri su0 recte iudicandi et ueri inusiniendi facultatet satis enim superque reliquerant pri0r08, quae clamitare qu0damm0d0 uiderentur emendat0ris artem, in quibus imprimis e0s J0008 numer0, qui peruersa librari0rum distinguendi rati0n0 ita erant 0bscurati, ut aut nullam 0mnin0 aut Π0n satis perspicuam interpretati0nem admitterent. atenim tantum abest, ut debita huid rei adhibita cura in integrum talia restituat, quae nullius 110ut 00 diei8 0pera sanari p0terant, ut ne 0Mndere quidem plerumque in eis uideatur. emendat0ru0r0 Oehlorus utrum risum saepius an bilem mihi m0ueat, incertus haesit0. c0niecturarum enim eius, quas ipse inter uerba recepit, magnam partem talem esse iudic0, ut ne disputare quidem de ei8 0pus esse putem, quippe ex quibus liqueatn0n Satis perspexisse Oeliterum, quid dicere u0luerit Tertullianus. sed et ubi iusta rati0n0 0Mndit recteque quid l0 ei rati0 ad sententia p0stulet c0gn0scit, celeri0r mihi uidetur inc0rrigend0 quam in indagand0 uer0 fellei0r, qua re, cum b0ni
39쪽
melius sit inimicum, esse etiam est, ut perraro ingenii Oeliteriani inusinia uerbis inserenda censuerimus. δ) quin imm0, qu0 rarius illum pr0desse uide0 Π0n Satis emendat0 auctori, 00 saepius obesse eum deprehend0 ab aliis iam in integrum restitut0. rel0gatis enim saepissime in n0tas ali 0rum uerissimis emendati0nibus, in quibus imprimis n0 min0 Scaligerum Iunium Ursinum, aut libr0rum c0rruptelas aut sui ingenii e0mmenta substituere audet uel minus pr0babilia uel aperte falsa. et h0e quidem omnium maxime dedec0ri esse put0 n0uissim0 edit0ri, utp0te qui nulla magis re 08tenderit se sus copii neg0tii dissiduitatibus n0n Satis e88e parem. Superest, ut de hac mea recen8ione pauca addam. qua quid praestiterim ali0rum cum sit iudieare, eg0 quam in recensend0 rati0nem sim Secutus breuiter iam exp0nam, p0llicitus iam hic me in epileg0menis aliquand0, cum t0tum edendi auct0ris neg0tium abs0lutum erit, de singulis relaturum, cui 0 mei 0, qu0 magis immutata uidetur his meis curis Tertulliani libr0rum facies, 00 minus uelim deesse. ac de recensi0nis huius fundamentis, ut breuibus iam c0lligam quae supra di 8- serui, haed fere scienda sunt legentibus: ducem sequ0r, ubicumque praest0 est, c0dicem M0ntepessulanum, recentioris mem0riae ut antiquissimum ita et optimum testem. cum qu0 Ρaterniacensis c0dex cum ad unum redire uideatur lantem, n0n ipsum Cluniae ensem archetypum sed ap0graphum eius, huic libr0 hunc p0tissimum usum uindieandum put0, ut, ubi adest M0ntepessulanus, quid in c0mmuni lante fuerit, c0gn08cendix) Cui iudicio cum refragari ex parte uideam tomi primi recensionem a Reifferscheidio institutam cf. N. Hoppe, Syntaae und Sisi des Tertullian p. IV not.), tacere non p0ssum meo quidem iudicio plus aequo indulgere coniectanti Oehlero Reifferscheidium multumque me ab illo dissentire. ex ea autem re, quod in solis libris aduersus nationes ducenties quinquagies bis coniecturae Oeliteri a Reifferscheidio comprobatae sunt, eo minus iudicium ferre licet, quia pro misera horum librorum in codice Agobardino condicione multo saepius hiulcis quam deprauatis Tertulliani uerbis hic subuenit Oehlerus, qua in re quo difficilius inuenitur uerum eo facilius recipitur pr0babile.
40쪽
Cluniacensis ali0s testes, Hirsaugienses libr0s in Rhenani prima superstites 0t ill0rum nep0tem Fl0rentinum F. nam etsi aliquant0 suspecti0ris sunt fidei 0t in dubiis ceder0 d0boni meliori testi, n0n m0d0 seruare haud ita rar0 uidentur quae in alt0ra familia pr0rsus interciderunt sed etiam ueri0ra int0rdum praebere aut qu0m0d0 medendum sit e0rruptelis indicaro uiam. et qualis hic sit usus libri n0uieti Fl0rentini F in eis p0tissimum scriptis 00gn0scitur, quae ex Paterniaden Si quam 0x Hirsaugiensibus maluit edere Rhenanus . nam etsi in his qu0que libris redensendis non 0mnin0 respuit libr0s illos h0 die deperdit0s, magnam tamen uariantium in illis scripturarum partem adn0tare aut incuria neglexit aut c0nsult0 n0luit, equibus n0n ita paucas Fl0rentini libri auxilio ab 0bliuidiis uindicatas emendand0 auct0ri adhibendas censuimus. - Ceterum egeussis his c0didibus et quam maxima seri p0tuerit cura inter se c0mparatis nihil aliud praestabimus, nisi ut quid in Cluniadensi archetyp0 fuerit certius agn080amu8. qu0d quamuis et necessarium sit et utile e0gn08cere, tamen et haece0dicibus 110stris antiqui0r mem0ria quantum distet a genuina auct0ris scriptura et ex difficultatibus interpretati0nis p0test dis ei passim ob 0rientibus et ex ea quam instituimus comparatione inter Ag0bardini et Mesnartiani c0 dicis antiquissimam et hanc recenti0rem memoriam. inde autem instructi duas p0tissimum esse causas c0rruptelarum, uerb0rum scilicet iacturas et e0rrect0rum interpretamenta, in constituendis auc-t0ris uerbis uel maxime 0peram dedimus, ut inuestigatis interp0lat0rum c0mmentis et librari0rum 0missi0nibus pristinam restitueremus uerb0rum faciem . qua in re cum neminem
temeritatis incusaturum me c0nfidam, mult0 sane difficilius adstipulatur0s sci0 uir0s d0et0s, ubi interpretandi difficultatibus e0actus in uertendum duxi 0rdinem uerb0rum, qu0d n0nita rar0 factum esse c0nced0, maxime in libr0 de patientia.