장음표시 사용
41쪽
ae uicin0rum quidem uerb0rum tran8p08iti0nem 110n graui0rem esse medelae rati0nem quam e0rum immutati0nem, quae pere0niecturam fieri 80let, si n0n aliunde sciremus, ex ipsa librorum n08tr0rum c0ndici0ne p08semus discere, in singulis fere paginis nutantis uerb0rum 0rdinis exempla praebentium. quod autem tota etiam membra ab e0 l000, qu0 c0n80nSUlibrorum leguntur, m0uenda ali 0que transferenda duxi, hoc cum neminem editorum adhuc ausum esse uideam, h) eo di
ficilius ab aliis pr0batum iri n0n sum nescius. ad ultimum igitur h00 criticae artis subsidium si interdum e0nfugere n0nn0lui, id n0n leuiter a me factum uelim scias, sed inita iterum iterumque rati0cinati0ne et cum aliis uiris d0etis c0mmunicata. Π0uum praeterea et h00 in mea editione inuenias, qu0d in libris aduersus Marcionem prim0 et secund0, qu0S bis s0 edidisse testatur auet0r in ex0rdi0 libri secundi, duplicis huius recensi0nis hie illic inuenta uestigia in margine app08itis sigmate et antisigmate indicanda curaui. et interim cum sperem ex ipsa re liquere l0c0s his signis n0tatos serri n0n p0sse alium iuxta alium, quippe qui idem dicant uerbis uarie c0mp0 sitis, tamen et haec c0mpr0banda relinqu0epileg0menis aliquand0 adiciendis . per se ipsam autem SatiSc0mmendari putauerim quam passim institui aliam distinguendi rati0nem, du0bus imprimis remediis usus, quibus subuenirem Tertulliano praue adhuc intellect0 siue c0niecturis sine necessitate tentat0: parenthes00s significati0110 et aduersarii setiuerb0rum. et uellem quidem licuisset mihi n0uam plane ad-0rnare capitum distincti0nem. ea enim, qua se a Iac0b0 Pameli 0 facta est, δ) equidem uix exe0gitari p0sse crediderim infelici0rem,
utp0te qua Separentur quae artissime inter se c0haerent et 00niungantur quae argument0 plane sunt diuers0. sed ne
' Solum I. van der Vliet uno loco hac emendandi ratione usum inuenio, qui Stud. eccles. p. 66) felicissima obseruatione uerba uindicanda erat procacitas aetatis uerecundiam debentis ex libri aduersus Marcionem
capite 16 in capitis 14 finem transposuit cf. p. 355, 4). ) In ea editione quae prodiit Parisiis anno 1583.
42쪽
obessem c0mm0ditati e0rum, qui aliis utuntur editi0nibus, adistinctione usitata discedendum n0n putaui, nisi ubi unius eiusdemque sententiae membra - id qu0d re uera alicubi factum est - per duo capita disp0sita inueniebam. λ) in apparatu critic0 instruendo n0n acquievi c0dicum uariantes scripturas adn0tare, Sed HSum Secutus paul0 iam uulgati0rem passim inserui et immutati0num argumenta quam breuissime concepta et l0c0rum diffiditiorum interpretati0nes siue uer' siones, id qu0d in auct0re tam difficili n0n sine causa factum
Reputanti autem mecum, quantum disserat haec quae nunc impressa est tertii huius u0luminis recensi0 ab ea, quam ante h08 du0s annos imprimendam miseram Vind0b0nam, auxilii mihi uenit in mentem, qu0 me adiuuit Augustus Engel-brecht. ut enim taceam de indefessa eius in plagulis perlegendis sedulitate et diligentia, ipse qu0que pr0 sua parte recensendi auct0ris ita suscepit neg0tium, ut aduersarii qu0- damm0d0 teneret partes, in unumquemque quaterni0nem litteris mecum c0mmunicans, quae pr0baret quae minus pr0baret, additis passim quae meis inuenisse sibi uidebatur pr0babili0ra. qua re etsi dupl0 fere mihi augebatur lab0r, magno cum fructu eum a me adhibitum libenti grat0que animo c0nfiteor.
iterum enim iterumque rec0gitare c0actus et anim0 u0luere quae immutanda censueram, multa pr0rsus 0 mittenda multa secundum illius iudicium rescribenda duxi, nec raro accidit, ut denu0 aggressus rem et c0rruptelae sedem rectius c0gn08cerem et inde medelam inuenirem. hue si add0, quod etiam in testim0niis et inueniendis et rectu indicandis utilissima me adiuuit 0pera, satis me habere put0, qu0d huius u0luminis
Henricum Η0ppe, cuius liber Syntam und Stil des Ter-
Sero me monitum esse doleo ab amico Monacensi, ut paragraphis singulorum capitum marginibus appositis inseruirem commoditati eorum, qui Linguae Latinae Thesauro congerendo dant operam. sed opere iam semiperfecto huius rei rationem habere iam n0n potui.
43쪽
tullian inscriptus, qui prodiit Lipsiae ann0 1903, dum iam in
prelis erat 0puS, a me in auxilium u0cari p0tuit multumque uot in emendando uel in interpretand0 auct0re mihi pr0- fuit. - Ηaud paruum denique fructum percepi ex curis Ι. v an der Vli et Harlemensis, qui in libro su0 Studia eooksiastica Lugduni Batauorum 1891) ad huius u0luminis libros de satientia et aduersus Marcionem c0niectanea quaedam e0ngessit, in quibus haud pauca tam sagacitor et lepide inueni emendata, ut inter uerba ea recipere n0n dubitauerim. Ρrodeat igitur iam in lucem h00 u0lumen, n0n parui sane lab0ris opus, sed pluris iucundi. qu0 si aliquantum pr0fuisse uidebor Latin0rum auct0rum dissicillim0 et obseurissim0, is satis magnus mihi huius lab0ris erit fructus. ceterum quam fallax sit emendandi ars, praesertim cum tam infirmis fundamentis nitatur, ipse re satis expertus, ab ali0 libens grato animo discam, si quid uel ad interpretandum uel ad emendandum auct0rem c0ntulerit pr0babilius. multa enim quin inemendata reliquerim, multa quin melius p088int sanari, n0ndubito: id autem mihi uindico, quod ubiubi suberat interpretandi aliqua difficultas, tacend0 eam dissimulare, ut interdum seri s0let, n0lui. Scripsi Dusgeld0rpi ad Rhenum, Id. N0 u. a. MDCCCCV.
44쪽
M - Montepessulanus 54 saec. XI. P - Paterniacensis 439 saec. XI. N - Florentinus Magliab echianus Conu. soppr. VI, 9 saec. XV.F . - Florentinus Magliab echianus Conu. soppr. VI, 10 saec. XV. B - editio Martini Mesnari Parisina a. 1545 uulgo Gangneiana).Bn margo editionis Mesnartianae. Et in editio princeps Beati Rhenani a. 1521 Paterniacensi superstructa et Hirsaugiensibus libris hodie deperditis . R - editio tertia Rhenani a. 1539. Rhmg, Rymst margines harum editionum.
G - leetiones libri Gorgiensis a Rhenano in tertia editione usurpati. C - lectiones codicis Ioannis Clementis Angli a Iacobo Pamelio
Gel editio Sigismundi Gelenii a. 1550. Pam se editio Iacobi Ρamelii a. 1579. n editio Francisci Iunii a. 1597. RU editio Nicolai Rigallii a. 1634.
Scal Iosephus Iustus Scaliger. Urs Fulvius Ursinus. Lαι - Latinus Latinius. 9 Augustus Engelbrecht.1 Ort. suspiciones meae dubitanter prolatae.' corruptelae, ' siue siue lacunae signa. C 3 duplicis recensionis signa in libris I et II aduersus Marcionem deprehensae. in adnotati0ne critica stellulae ' singulas litteras erasas indicant. L b his uncinis textui interp0sitis includuntur eae litterae, quae in M iam evanuerunt; iisdem uncinis in adn0tatione critica adhibitis includuntur eae litterae, quae in codicibus nostris omissae solius B
47쪽
1. Confit00r ad d0minum deum satis temere me, si 110n etiam impudenter, de patientia c0mp0nere au8um, cui praestan-5 dae id0neus omnin0 110n sim, ut h0m0 nullius b0ni, quando 0p0rteat dem0nstrationem et c0mmendati0nem alicuius rei ad0rt0s ips0s prius in administrati0ne eius rei deprehendi etc0nstantiam c0mm0nendi pr0priae c0nuersati0 is auct0ritate dirigere, ne dicta factis deficientibus erubescant. atque utinamio erubescere istud remedium ferat, uti pud0r n011 exhibendiqu0d aliis suggestum imus exhibendi fiat magisterium, nisi qu0d b0110rum quorundam sicuti et mal0rum int0lerabilis magnitud0 est, ut ad capienda et prae8tanda ea 80la gratia diuinae inspirati0nis 0peretur. nam qu0d maxime b0num, id 15 maxime penes deum, nec alius id quam qui p08sidet dispensat ut cuique dignatur. itaque uelut 80lacium erit disputare supere0, qu0d frui n0n datur, uice languentium, qui, cum vacenta sanita te, de bonis eius tacere 110n n0runit. itab miSerrimus eg0, Semper ne ger cul0gibus impatientiae quam n 0n 0bthneo 20 patientiae sanitatem est suspirem, et inu0cem et per0rem nece8ί80 08t, cum re)00rd0r et in meae imbeci ilitatis, c0ntemplati0ne digerio b0nam, fidei ualitudinem et dominissae disciplinae sanitatem n0n lassil0 cuiquam, nisi patientia adsideat, pr0uenire. ita praep08i ta dei rejbus est, ut nullum praeceptum
mendi F 10 illud F 11 suggestum imus R, suggestu minus P, Sug gestum minus MN. suggestum unus F 14 bonum id maxime om. P in m. add. Isbr. ipse) 17 uice MN, mee F cum PMN, eum F 18 abhinc usque in fnem huius crepitis in codice M multa evanuerunt, quae in con-t tu indicaui uncinis paruulis si b) 24 praeposita F, pr0posita PMN
48쪽
Quinti Septimi Florentis Tertulliani
iobirej quis, nullum 0pus d0mino c0mplacitum perpetrare extranesus a pathentia p088it. b0num elius etiam, qui caeca uiuunt summae v irtutisj appellati0ne hon0rant. philos0phi quidem, qui alicuitus Saphentiae animalis deputantu r, tangum illi subsignant, ut, cum linterj sese uariis sectarum libid nibus, et sententiarum aemulatio nibus, disc0rdent, solius ta men pratentiae in c0mmune mefm0res huic, uni studi0rum 8u0rumc0m miserint) pacem. in eam c0nspirant, in heam laedessantur, in illam adfectatio ne uir)tutis unanimiter student; i0mnem Sapientiae, ostentati0nem de pati entia praeserunt. grande te8tism0nium, eius est, cum etiam uanas saeculi i disciplimas ad laudem et gloriam spr0m0uet.j aut numquid p0titus intubria, cum diuina res in saecli laribbus artibus uolutatur 3 sed uid μὴ intilli, quos m0x sapisentiae subae cum saeculo destructae ac dedecossatae pudebit. 2. N0bis exiercendae, patientiae auct0rita tem nori adsectatio humana cani nae aequ*nimitatis stup0re larimata,j sed uiuae ac caelestis dissiplinae, diuina disp08itio dele gat, dejum ipsum 0stendens patiens tiae exe plum iam primum, qui florem ljucis huius super iust08 et in iust08 a'qualiter spargit, qui tem p0rum, 0ssicia, element0rum seruitia, itotius, geniturae tributa dignis i simul, et indignis patiatur occurgere. , SuStinens
1 obire FR, obicere corr. ob in ess m. 2) 2 a patientia P. patientia FN caeca uiuunt cf. I 353, II: subterraneum et subaqua-neum uiuere) B, caeca uiuat P uiuant corr. m. I) MN, ex ea uiuunt F3 honorant R, honorent P scorr. R) M , honorarent F' 4 animalis id est in opponitur πυεο 1πιι si sapientiae. id est Christi--αe. cf. p. 23, I9 8qq.): animalia -- 7 in commune om. P add. R in mg. eae Hirsa tensiὶ 8 meam . . meam M corr.) F9 in illam scripsi: illam in se l. illi in Rin adsectatione MN. adfectione F unanimiter-sapientiae om. F 12 promoueat eat eae et a m. I) P 13 uoluntatur F 15 decoratac F 17 uiuae ac P.
49쪽
ingratissimas naiti0neis ludibria artium et 0pera imanuum, suarum ad0rantes, n0men flamilliam ipsius persequentes, luxu riam, auaritiam iniquitatem ma lignita,tem cotidis in-S0lescentem, lut sua, sibi patientia detrahat. plures enim 5 dominum idcirco non credunt, quia saeculo iratum tamdiu
3. Et haec quidem diuinae patientiae species, qua8i del0nginquo, lars ut de Supernis aestimetur. quid illa autem, quae inter h0mines palam in terris qu0dammodo 10 manu adprehensa est 3 nasci se deus in uter0 patitur matris sexpectati et natus adolescere sustinoi et adultus non gestit agn08ci, sed c0ntumeli0sus insuper sibi est et a
seruo su0 tinguitur et temptat0ris c0ngressus 80lis uerbis repellit. cum de deo fit magister d0cens h0minem eua- 16 dere m0rtem, ob salutem scilicet ueniam 01fensae patientiae eruditum, 'n0n c0ntendit, n0n reclamauit nec quisquam in plateis u0cem eius audiuit; arundinem quassatam n0n fregit, linum fumigans n0n restinxit.' nec enim mentitus fuerat pr0pheta, immo ipsius dei c0ntestatio, spiritum suum in ah filio cum t0ta patientia e0li 0 cautis. nullum uolentem sibi adhaerere n0n Suscepit, nullius mensam tectumue despoxit;
14J Ιοh. 3, 2. 16J cf. Matth. 12. 19-20. cf. Es. 42, 2-3.2 familiam PMN in margine editionis principis adnotat RhenanuS: in Hirsaugiensi quidam hunc locum sic emendarat: nomen cum familia), cum familia F 3 luxuria. auaritia .... insolescentes fori. 4 sibi PMN, eis F 5 tamdiu FN, tam diuine M corr. m. I) P corr. Ri6 nesciuit F 8 sors F extimetur N 11 expectat seclusi interpretamentum esse uidetur olim uocabulo sustinet 8uperscriptum, quod pro eXpectare ponere Solet auctor): expectat F, et expectat PMN12 gestit P, gestiet M cingitur F 13 et om. F 14 deo scripsi domino PM- 15 ob salutem F, absolute M absolute P. absolitam' absolutam cod. Diuionensis teste Rigallio uenire offensa patientia F 16 eruditum seripsi: eruditus -- eruditus. non uulgo
18 lumen F extinxit N corr. m. I), resstrinxit F 20 filium Npatientia tota N
50쪽
Quinti Septimi Florentis Tertulliani
atquin ipso lauandis discipulorum pedibus ministrauitJ non
peccat0res, n0n publican08 aspernatus est, non illi saltimetuitati, quae eum recipere n0luerat, iratus est, eum etiam discipuli tam e0ntumeli080 oppid0 caelestes ignes repraesentari uoluissent; ingrat0s curauit, insidiat0ribus cessit. parum 5h0c, si n0n etiam pr0dit0rem suum secum habuit nec c0nstanter den0tauit. cum uer0 traditur, cum adducitur ut pecus ad uietimam, -- sic enim n0n magi S aperit 08 quam agnus sub tondentis p0 testate - ille, cui legi0nes anget 0rum, si u0luisset, un0 dict0 de caselis adfuissent, ne 16
unius quidem discentis gladium ult0rem pr0bauit. patientiad 0mini in Malcho uuln0rata est. itaque et gladii 0p0ramalodixit in p0sterum et sanitatis restituti0n0 ei, quem non ipse uexauerat, Satisfecit per patientiam, miseric0rdiae matrem. tace0, qu0d figitur; in h00 enim uenerat. numquid tamen 1s subiendae morti etiam e0ntumeliis 0pus fuerat 3 sed saginariu0luptat0 patientiae discessurus u0lebat: despuitur, uerberatur, deridetur, laedis uestitur, Dedi 0ribus e0r0natur. mira asi quanimitatis sides: qui in h0minis figura pr0p08uerat latere, nihil do impati sintia hominis imitatus est. hinc uel maxime, q6Ρharisaei, d0minum agn0seere debuistis; patientiam huiusm0dinem0 h0minum perpetraret. talia tantaque d0cumenta, qu0rum magnitud0 penes nati0nes quidem detrectatio fidei est, penes
1 atquin-ministrauit seclusi neque enim humiliationis domini sed patientiae eius hic ineruntur eaeempla se . quem Supra attulit auctor locum scripturael, suscipientis benigne uel sustinentis patienter eos, qui aut indigni sint beneuolentia eius propter malos more8 aut ei insidientur, id quod de discipulis domini non potest dic0 4 repraesentare F 9 con
dentis F 10 uoluissent N 11 ducentis P corr. m. I; R mremini adscripsit: Hirs. habet: discentis) 12 et om. F 15 nunquam F16 subiendae M ien eae ieien) se, subi ciendae P corr. R), subigendae An , subeundae RB uulgo 17 uerberatur M . flagellatur N 18 foedis 0ribus P corr. R) 19 aequanimitas F 20 huic vel F 21 patientiam PF, patientia m