장음표시 사용
561쪽
cio, satis eam feliciter obtineri posse. Atqui illud ipsum
admirationem movet, quod, cum Anguillis ad mare conten- deiuibus , insidiae ut cum a Xinae trui soleant conititutis videlicet , ad eas intercipiendas, in anguitiis faucibus, quas necessario subire debent, arundineis septis, alii Lque excipulic neque Ulla sit unquam major, aut ube-
Ilor earum capturari ne tum quidem , cum ad generationis opus ruere putantur, in dissectarum corpore , si V ovulorum
in feminis, sive genitalis tumoris in maribus, sedes aliqua, aut vestigium clare discerni possit. Haec fuit nimirum causa, cur Graeci quidam Poetae, quasi per ocum , quod certus earum stirpis auctor deesset Jove natas dixerint Philosophi autem , peculiari diligentia, earum sibi Paginem inquirendam X istimaverint quorum tamen plerique olim talia opinione imbuti, quod animalia quaedam sponte ex terra, e limo, e putrescente materia nasci possent etiam in hac ipsa investigatione, ut in aliis multis uni libus , Gfenderunt Aristoteles , qui de Anguillarum procreatione tanquam de re obseuriori, neque satis X plorata , ei monem pluries instituit, cum errorem eorum semel atque ite rum merito exagitasset , qui lumbricos in Ventriculo Anguillarum repertos, fetus earum eis arbitrati fuerant , sententiam niihilo ninus absurdam est delapsus quod scili cet vulgares lumbrici , sponte, ut ipse putabat , in coenosa humidaque terra , in fluviis etiam mi agnis, multae putredinis causa, provenientes , singulariis mira metam O phosii, in Anguillas mutarentur. Neque naulto ad veritatem propitis accedunt ea, quae Plinius, Oppianus Athenius, aliique non pauci tradiderunt, Anguilla , post mutuum compleaeum , dum ad cop los se citer reti , strigmentiat tim , seu mucosum quid emittere , ex quo, cu=n in limo fuerit anima generetur: quae tamen sententia, non dodo saeculis rudibus .indoetis; sed etiam post renatas litteras, dum spontaneae generationis opinio viguit, omnium fere scriptorum consensu probata est. Unus e X titit per ea tempora Albertus Magnus, qui Anguillas vivos partus intus conceptos ederes, eorum , qui se novisse a jebant, testimonio fretus
562쪽
ex me utribus earum multi egrediebautur ah. Contra ea Guillelmus Ron deletius de vulis minuti istinis , pinguedine plurima involutis , Visumque fugientibus suspicatus est: conjectura ex eo ducta , quo u aliquid ejusmodi apud
Aristotelem de Congro scriptum extaret, qui inter marinos pisces omni una a Xi me figura habitu corporis ad Anguillam proxime accederet. Non puto , inquit Ron deletius, Anguillas partibus ad gignendum necessariis prorsus destitutas esse inferiore enim me utris parte , or mutet tu feminis , or semen in maribus reperitur: sed pinguitudine uias circumfuse a partes non apparent , quemadmodum neque o Ua pinguitudini permicta. Idem enim iis Geuire , quod de Congris scriptum reliquit Aris teles , qua cum iuguedine in ignem tu tecta crepitant , ac dissiliunt , or sic deprebruduntur. Nulla
potuit elle aptior, aut verisimilior conlectura propter Anguillae cum Congro assinitatem summam . Et tamen dupli-Cem ita tuens On deletius Anguillarum ortum , alterum ex putredine , alterum e maris, feminae commilitones, praejudicatis veterum opinionibus non et ausus omnino rece
Postea quam discussa caligo est, intellectumque aliquando , viventia prorsus omnia, ex aliis sui sim ilibus procreari , nullam pontaneam , nullam e putri materie generationem lse ne de Anguillarum quidem ortu quisquam dubitavit, quin propagatae omnes ab aliis suae speciei existerent modus tamen, fetura earum satis clare a nemine conspecta , mansit incertus . vi paras non obscure statuit, inveterati erroris de spontanea generatione depulsor praecipuus, Franciscus Redius, in libro de Vivent 1bus quae intra Viventia gignuntur eique cum alii non pauci assensi sunt, tum vero in primis Christianus Franciscus Paullinus, qui sub fine n praeteriti saeculi peculiare de Anguillis in Germania edidit opusculum sed conjectura tamen Omnes, ut apparet, magis quam observatione ducti. Secus vero n-tonius Leeu ruenta oelcius in suis litteris ad Academiam Londinensem datis Ioachimus Georgius is erus in Ephemeridibus Naturae Curiosorum, vi viparas esse Anguillas non
563쪽
dubitanter Trmarimi quorum alter mirabilibus suis micros copiis adhibitis , ad eum piscis locum , quem umbilicum
piscatores appellant, egi tum videlicet X cremento Ium Communem, meatus duos se vidisse narrat, quoium ex inferiori , ad matricem , ut ipse ait, pertinente, liquor quidam densus, tena e X primi poterat, totus iere ani ni alculis scaturiens , capillo quinquagies tenuioribus, quae forma, habitu ita Anguillis erant stantia , ut plane non dubitaverit, quin veri essent ac genuini Anguillarum fetus. Alter , cum in Batavia esset, X tractum ex Anguilla tumidum quiddam Vidit, quasi uterum , quo aperto, variae, ut ipse loquitur, in diversis membranulis involutae haerebant Anguillulat Neuter vero satis visus est purgasse suspicionem , quae subesse se poterat magina a de vermiculis aut imbricis , qui Anguillularum speciem fuerint ementiti. Controversiam se diremisse putavit, annis abhinc septuaginta , Vir praeclarus Antonius Vallis nerius, a Dionysio An- rea an castano similiari ac ne cestario suo , tum Comaclia Medicinam faciendam conducto, e circumfluis illi vibi stagnis atque aestuariis , Anguillam nactus , pridem autumno , dum ad mare properabat, septis, cratibus X ceptam ; in multam deinde hiemem sub aqua, una cum alias, intra Corbes detentam quae, Ventre praetumido, insolitae rei aliculus, quasi graviditatis, significationem praebere visa fuerat. In 1lsectae at V sacculus apparuit, magnam ejus occupans partem , globulis refertissimus argentei coloris, qui cum margaritis, figura nitores, comparari possent. Quin ova essent non dubitavit allis nerius, eventuque lae-tUS, rem totam accuratius X plicatam ad universi orbis notitiam producere instituit. Honorem vero hunc habuit Academiae nostrae , ut ad eam syntagma eruditissimum conscriberet, ac deret postea a), cum adjuncta tabula, quae Anguillae discissum ventrem interiorem viscerum compagem affabre delineatam Yprimebat. Neque Iulio post ad Vallis erit judiciuna firmandum, simile in alvo corpus gerentem Anguillam Comaclo Bononiam afferri curavit Ioannes Franciscus Bonaverius Civis
no iter, vir elegantis ingenii, qui ad Medicum opus ab ea
564쪽
opus CULA. Civitate delectus, an cassiano nuper successerat. Sed , ut a majoribus natu accepi, inter doctos sapientes viros, quit una Academiam Obtinebant, quorum in anatomica facultate princeps erat alsalva , dubitatio non levis est exorta, verum ne illud esset varium, quod varii habebat speciem , quodque varium esse, peritissimorum hominum San-cal Tani, Vallis neri consensu fuerat existimatum multa enim fuerunt animadversa, quae suspicionem moverent morbosae potius quam naturalis structurae globulorum notabilis inaequalitas, inter minutissimos videlicet admisti grandiusculi eorundem firmior quam par erat sacculi tunicis adhaesio , argenteus nitor alia , quae a communi vulo. rum piscium habitu videbantur eis aliena . Nihil tamen pro certo statuentes Academici, Ona verium hortati sunt,
ut loci opportunitate usus, quo nullus in tota Italia Anguillis feracior, rem lusciperet iterata cura ac diligentia investigandam: quod se ille facturum recepit, sed fortuna postmodum non satis propitia. iii etiam, cum per id tempus ad Historiam Civilem ac Naturalem Comaclensis urbis ejusque Attuariorum conscribendam aggressus esset, quod perdiligenter elaboratum opus , nostraeque Academiae dicatum , tricesimo fere anno post ejus mortem, cum doctissimi
Viri Petri Paulli rolii adnotationibus, Caesenae est editum ca), de Anguillis, earumque piscatu, alitura, aliisque rebus
ejusmodi multa differens , quod ad generationem earum ortum pertinet, allis nerianae sententiae prorsus acquievit: causamque addidit, cur minuta illa granula , non vesiculas aut hydritides , aut morbosum aliquid ejusmodi, ut Bononiae subdubitatum fui se noverat, sed vera Ova reputasset,
nimirum , quod talia sibi visa essent micros copio spectata, quodque igni apposita , ut caetera piscium vula , obduruissent.
Successu etiam caruit studium , quod ad submovendam ejusmodi dubitationem adhibuerunt aliquanto post Academici olim duo praeclarissimi, Aloysius Ferdinandus Marsilius,
wPetrus aullus Molin ellius . In contexenda paludum O- 1 rarum Naturali Historia laboris, operae plurimum impenderat Marsilius. Extant magno numero in publica Initituti
565쪽
Bibliotheca inchoati ejus operis schedae ex quibus eum
multa, cum de aliis piscibus, tum de Anguillis quaesiisse apparet de moribus earum in annuis migrationibus peculiaria , cognitione digna animadvertis se aliqua barias quoque species ac discrimina, quae existimabantur sexus, notasse; de toto autem generationis negotio , pol multas perquisitiones, nihil habuisse explorati ; in eademque obscuri- rate , uti antea , cum de Piscibus Danubii ageret ah, versatum esse . Molinellius , annis abhinc circiter quinque viginti a Comaclens piscatore, quem praemii spe ac pollicitation bus illexerat, Anguillam accepit, corpore tumidi illamo, quasi praegnantem quae discissa, cum Wipse coram
adessem , magnam revera effudit vulorum muco aut gelatina quadam densiori involutorum copiam. Sed non fefellit Virum perspicacissimum piscatoris traus, qui artificiose inflatam Anguillam alienis ovis inferserat. Sic mentio rei tota , quae, si feliciter cessisset, Academicorum sermonibus celebrata foret, brevi admodum tempore silentio est pressa Post haec in diversas partes rursus animos distraxit Amplissimi Viri Caroli innae auctoritas, qui veterem sententiam , ab Aristotele olim , no 1tris temporibus a Uallis nerio explosam sequutus , vivi param esse Anguillam statuere non
dubitavit in Systemate Naturae ad nomenclationem illius addens haec verba Babitat in Europa, maxima in lacu Co- macchio errariens; non fert Danubium, nisi rarissime ἰ .... parit vietipaea sub canicula. Quibus, ut Opmor , verbis permoti Noblevillius, Salernus , Aurelianenses ambo, a quibus
Geolfro opus de Vlaterie Medica suppletum est, fidenter
affirmarunt, hodie inter omnes confirmatam rem haberi Anguillas esse vivi paras b). Sed vereor, ut is revera Xtite. Tit, aut X te doctorum hominum consensus multas certe dubitandi subesse causas o ostendam interea, quaenam Te intermissum jamdiu apud nos pulcherrimae investigationis studium commoverit, Academici ornatissimi ac Cipite. Deprehensa est proxima hieme Comacli Anguilla, sacculum , quasi ovulis refertum in ventre gerens reconditum
omnino ei similis, quae ante annos septuaginta a Sancassano ad
566쪽
opus CULA. ad Vallisne rium missa, non modo Veterem non diremerat
controversam, sed novis etiam dubitationibus, nunquam pollea e X tinctis, occasionem praebuerat . De sinagulari ejusmodi Anguillae habitu inusitato tumore ut audivit, eam ad se protinus afferri curavit, Vir liberali stimus, nobili inter suos loco natus, Optimatum artium fautor eximius, Simon Aloysius Bona fides, rem dignam existimans , quae ad veritatem in quaestione tantopere exagitat , si fieri posset, patefaciendam nostri hujus coetus industriae ac diligentiae committeretur . Muria igitur apte conditam , ne facile o Tumperetur capsula inclusam ad Virum doctissimum humanissimum , publice apud nos Geometrica profitentem eam misit Ioannem Antonium Pede villium , a quo ejus lius, lectissimus adolescens, studiorum causa nostram incolens urbem, mathematicis disciplinis instituebatur curae ejus ac diligentiae negotium commendans , ut scilicet, On- vocatis rerum istiusmodi studiosis ac peritis, accurate eam
inspiciendam, considerandam exhiberet mihique demum traderet, qui, consueto apparatu adhibito, in amplissima hujus instituti supellectile, perpetuo asservandam collocarem. Sed cum essem eo tempore valetudine non prorsus integra, convenerunt ejus rei causa domum meam, a Pede . illi adducti, Viri spectatissimi , Carolus Mundinus Anato micatum sectionum artiis egregius is qui tunc Anatomen ipsam publico e suggesto explicabat, Germanus AZZO-guidius ambo e primari Academiae nostrae ordines quibus accessit praeclara indole adolescens, ad Naturalem Historiam excolendam natus, Camillus alvanus . Coram his Omnibus pro duet Anguilla , lectaeque simul, quae adjunctae erant, litterae ad me datae idibus Jan. a Viro praestantissimo , cive nostro Vincenti Tine rellio, Comacli nunc primario loco Medicinam faciente , qui Anguillam ipsam , priusquam
Bononiam mitteretur apud Bona fidem observaverat, multa ejus rogatu ad rei cognitionem pertinentia studiose conquisiverat e quibus videlicet conjici posset, an vera essent ovilla , minimi illi globuli , quorum acervus, me in branis quibusdam ac tunicis conte X tus , varii speciem prae-
se ferebat. Ac fine rellius quidem , etsi a suo judicio super ea re interponendo prudenter abstinuerat, sectione ibi non Peracta, ut res integra, quoad fieri posset, cademiae re-
567쪽
OpusCULA.servaretur, non obscure tamen in eam sententiam propendere visus erat, fallacem illam ovulorum fuisse speciem, ex vitiata per morbum visceris alicujus structura inductam uti olim de vario , vulis a Vallis eri descriptis , Academici nostri, at salva duce fuerant suspicati. Enimvero in Anguilla nuper Comaclo ad nos missa, cum veteri illa Vallis neriana paria fere ac similia omnia cernebantur magnitudo eadem, idem viscerum habitus, eadem forma illius corporis , quod varii gerebat speciem granorum etiam quae partim a inutissima , partim majuscula simul erant Oacervata , idem argenteus nitor, eadem cum margaritis 1- militudo : hoc fere uno intercedente discrimine , quod ex parte magina ad eXtimas tantum sacculi tunicas pertinerent,
quodque non omnia perfecte essent sphaerica , sed longiuscula quaedam is quasi ex legis sive irregularis figurae . Caetera
ita congruebant omnia , nihil ut X ploratius videretur, quam ,
quidquid de hac novissima Angu 1lla judicatum foret, idem
de prisca illa Vallis neriana oportere statui. Ut igitur omnis aliquando ambigendi causa tolleretur, Consensu omnium, qui aderant, negotium datum L Mundino est, ut pro insigni sua nato mes, etiam subtilioris administrandae peritia, rem totam accuratius vestigandam susciperet quod postea fecit diligentissime. Neque vero Xme X pectetis Academici ornatissma , ut quae ille nova insperata deprehendit, hoc loco enarrem. Omnia ille mox
suo sermone dilucide exponet, ostendetque , varium illud Anguillae Vallis nerianum, Xemplo hujus, quod sectum intime scrutari potuit, nihil uillia aliud , nisi vesicam natatorianis cujus inter tunicas carnosa quaedam moles in Creverat, vulorum speciem mentientibus globulis minutissimis, a glomeratione, ut verissimile est , ortis fibrillarum, e quibus ipsae tunicae argenteo colore micantes sunt conte Xtae.
Quin etiam, quod praeclarius videri debet, veriorem , sua sententia , demonstrabit Anguillae ovulorum sedem , ab se primum, occasione illius sectionis , aliarum deinde, quas in eundem finem plures instituit, notatam duas nimirum simbrias albicantes in longitudinem abdominis ductas, quas adi posses strias nuncupaverat olim praeclarus alpighius, etsi non tam adipe, quam infinitis globulis seu granis, sine
exquisitissiliani micros copii augilio aspectum fugientibus, re
568쪽
sertas. Quae quidem minima grana vera esse vula, eo mihi facilius persuasum est, quod imbriarum ejusmodi sive laciniarunt fornaa , cum variis Muraenae a Redio delineatis , non mediocrem habet similitudinetis; quodque ea quae de Congri fetura tradit Aristoteles, in utero pingui Mobeso non satis patente, crepitatione tantum ad ignem Mattritu sub digitis manifesta, exemplum praebent, quod , ut Bon deletius olim conjecit, summa cum verissimilitudine ad Anguillam accommodari possit. At enim Cl. innatus vivi paras esse Anguillas, ut supra ostendimus , non dubitanter pronunciavit is observatione quidem praecipue innixus ab Algoto alit bergio descripta in actis Holiniensibus anni DCCL cujus summa haec est.
a O qa ius nune et oletitur annus, ex quo ego circa festum
S. Di, rete in fundo fluminis aeriso in proximi expanso
fres Anguiaas magnitudinis mediae , et almei ex acu meiama deaeotati adeo delassatas , ut ne quidem motus edere possent captaeti Catina illas , ut exenterarentur tradidi coqua cultri vice intesinum Anguillae unius dissecuit , portionemque eius superiorem in regione umbilicati aperuit. Extracto deinceps inteHino , ex eodem prorepentes et id Ajgguillulas plures, alias tribus distis, o quod excurrit lonoras , aias re viores figura Anguillarum perfecta , per aliquot oras vitam confer Dautes quam vis crescente cutis extremitate . Hinc ego Anguillas esse
vietiparas , ac sexus Hetersitate inter se disi inctas intuli. Immo die VIII. Iulii Quillam 2 marcarum ad aggerem ferrarium in icta qua a nilia captare solent cepi , et lientem quidem c us ex foramine umbilicati, anguilla milens , capite dimidio corpore prominebat cui ego auxilium tali , ct extractam
duobus digitis longam cognovi. An uilia maioris intestina fudisse asserta et , illaque ad longitudinem dissecando , prope ad
umbilicum , ubi digiti minoris capacitas erat , juxta cutim ut;-culam XL a uillo lis , aliis duorum , aliis uorum cum dimidio digitorum longis expletam reperi .... Maximarum unam mim croscopi in dii qui fleti , caput , os oculos , caudam , macN Iasque in dorso obsertam , atque aliis obseretari caraeti. Nihil sane probabilius, quam luna bricos, ut olim Observatoribus nescio quibus Aristotelis aetate, ut aliis ab
a D iatinum ussa exeat in ira lectis transalpinis edici Venet. 76a.
569쪽
huic Viro fucum fecisse . Alienissimus certe est locus, qui vivorum ejusmodi fetuum sedes On tur, nempe intestinum v alimentorum via . Recidit hoc in absurdam illam veterum quorundam sententiam , ab Aristotele his fere verbis
refutatam . iuri Anguillam inquit cap llamentis iambyicis quaedam similia in te aut aduexa bi gerentem id si sunt
incovsiderate id asserunt , antequam ad Periant , qua parte ilia gerantur neque enim aliquid I modi se, quod anima creet nisi prius generetur oetum , quod in nulla anguilla visum es ;quae animal gignunt, suo in utero fetum continent, non iu ventriculo , ita enim concoquerentur primordia geniturae a).
Idemque alibi Videntur nonnulla habere facultatem gignendi quod in aliquibus umbrici fiant bis enim generari Anguilla; creditur , quod error es by. Lumbricorum species varias in dissectis Anguillis am-
diu animadvertit Franciscus Redius, partina intra cavum intestinorum domicilium habentes, partim folliculis inclusas, quibus natatoria earum vesica erat conspersa c). Vidit easdem is alias praeterea, a quibus prope deceptum se fuisse ait, Valli laetius d): nonnullas, ipsi vidimus. Similitudo figurae, ac flexuosi motus esse Cit, ut, Cum veri partus laterent, Anguillarum progenies esse egistimarentur: neque fuit dissicile, cum anticipatione ali Qua micro scopium admoventibus , caput in ipsis os, oculos .caudam , partes ejusmodi alias O miminisci. EX primo genere intestinatium lumbricorum , Anguillulas fui se credibile
est , ab Alberto M. descriptas, quas etlam , mortua matre
ejus ex alvo egressas mille narrat; inussitat, fere in rerum natura partus Xenapi, item illas, quas nuper in Suecia expresse in intestinis ab se repertas prodidit ahibergius. Quas vero is ne rus membranis quibusdam clausas ,
inhaerentes vidit , tumida in parte, quam mulierCula Anguillis in via palam aifandis Occupata , annuebat esse uterum , ad alterum vermium genus in Vesica natatoria a Redio deprehensum ibitror pestinere . Nam Lecuwenhoe hi observatio nihil habet commune cum reliquis Is cum fidem Tom. I. Te e nul- a Ara f. Hi l. A se in lib. ' cap. xi. b Aribt. Hi f. Anim lib.
570쪽
exiguos rubro mermiculos inmeniri in Anguillarum intestinis
ex quibus posea serent Anguillaci deni tamen , qui sibi ante uti rem plane certam persuasisset , Anguillas fetus suos in corpor g sare , uti multi jaciunt fisces , ut Gale Getes , Tur-
Aones, Baianae c. a aliquot ex ipsis decumanas iecuit, ut e X ploraret, num quae earum pars pro utero haberi posset. Folliculum invenit exiguum, longiusculum, intestino substratum, ac proprio meatu pervium , quem matricem appellare ipsi placuit nec tamen aliud erat , ut solertissime undinus noster animadvertit, nisi vesica piscis urinaria . Inde
e X prestum vi densiusculum humorem , micros copio subjecit, eumque sibi videre est visus ex innumerabilibus globosis
Particulis coagmentatum , quae sensim, in dies longiores ferent, ac in perfectas denique , Ilicet motu omni carentes, Anguillulas mutarentur. Haec omnia quid momenti habeant ac ponderis, nisi omnino vitrorum praestigiae fuerunt, satis dilucide itendit Cl. allis nerius, ut m eodem diutius Versari argumento , nemini opus sit. Mihi quidem observationibus eorum , qui vivos Anguillarum partus se conspeXisse platant, eo minus sidendum videtur , quod neque de On- formatione fetuum , neque de magnitudine , neque de sede intra matris corpus , ullo modo inter eos convenit. Quinetiam inventi iunt, qui Alburnos , Clupeas , Percas aliosque pisces, vivas parere Anguillas putaverint haud dubie propter Vermiculos anguillulis similes, orcam e corpore egre ses os b). De caelo ovi paras esse Anguilla , etsi matura ac perfecta vula nondum clare sint conspecta, multa suadent. In primis novellae sobolis in mensa nultitudo, quae tanta est , ut modico inter duos 1 sanae urbis pontes intervallo Anguillularum adverso fumine ad superiora loca contendentium ter millenas libras , quinque horarum spatio piscatore , B edi man 'antes, farinanis cribris X ceperint' alibi primo dilucula libιas ducentas plerasque adeo minutas, Ut cir c ter in ille unius librae ponius vi impleverint c):