장음표시 사용
141쪽
varum oleo paratis usus est. Sed tantum aberat, ut hac medendi methodo proxima mali causa tolleretur, ut morbus in dies grauior euaderet, aliaque accederent symptomata, quae aegrum in periculo versari indicabant; etenim urina spissior et aluus tardior reddebatur, appetitus prostratus et venter tumesamis erat, cutis sauedine tincta conspiciebatur, et colica saepe redibat, ut quoque mense tribus ad minimum paroxysmis aeger esset expositus.
Atque hic morbi status erat, cum azgrUm MARE
TUS prima vice conueniret, qui postquam in naturam eius inquisiuisset, bilem aliquo vitio laborare, eam que nimis spissam redditam esse et lapideas uide concretiones productas intellexit; hinc salubem rima futura ea medicamenta iudicauit, quibus et orti iam calculi dissolui, et nouorum generatio
praepediri posset. Auctor itaque Noster fuit, ut primum aeger vitelli oui in aqua simplici solutione,
deinde vero anticolica DURANDII medicina utere
tur, et simul quotidie tres aut quatuor seri lactis libras biberet, duo sibi clysmata ex aqua frigida inii cere curaret, ceti Et profecto spem, quam Noster conceperat, haud fefellit euentus; nam cum duas mixturae illius uncias aeger assumsisset, regii non solum morbus euanuit, sed reliqua etiam sym-Ptomata ita erant mitigata, ut neque dolores superessent, neque colici insultus amplius redirent. Enimuero ut omnis morbi fomes prorsus exstinguoretur, aeger sensim integram adhuc illius mixturae
unciam assumsit, quo I cto ita bene valuit, quasi
nullo unquam morbo fuisset asseruis. Ceterum ealculi eo tempore, quo hac medicina aeger usus est, nulli excreti sulit, sed picea materies, eaque obscure luteo colore tincta, cum scybalis ano exiit,
quam a dissolutis calculis ortum habuisse, veri admodum simile est. 1
142쪽
vibur, Pars secunda, auctore GAUΤHEY; cum t bula aenea. X. Extracitum ex obseruationibus meteorologico Diuioni ab anno cyo Io CCL Noa ad annum csaia CCL NXXII DE Iis, auctore MARET. XI. Hi foria naturalis Veratri Sabadillae DETE. auctore WILLE ΜΕΤ. Recenset primum Noster NON ARDI , LEΜERYI, VALMONTI de Bomurex
aliorumque de planta, cui semina sabadillae debentur, relationes, deinde praecipuos horum seminum ad u ersu S pediculos, cimices, aliaque insucta effectus laudat, et tandem descriptionem planta , quae RRΥZiUM auctorem habes, in Dancogallicam linguam translatam, 'nonyma, cet. additi Noui huic tractationi sere nihil iness, nisi serto methodum haec semina aduersus cimices adhibendi
nouam vocare velis,) neque Omnes aliorum de Ueratro sabadilla relationes in epitomen redactas ea Continet; etenim nec SCHMUCKKR1 φ' ) de inte no seminum huius plantae usu commentationis, nec obseruationum GL En laeso Hii ') de eorundem natura atque virtutibus Ullam M ILLE METUM: memtionem iniecisse animaduertimus; hinc mancam admodum et imperfectam hanc diatriben esse patet. XII. Continuatio historiae meteorologicae anni
Histoire des medicamens simples de PAmerique, Cap. XXXVI. 'b Vid. comm. nostri Vol. XXIV. P. IV. p. 678. ' λ Ibid. Vol. XXV. P. IV. p. 666. Ibid. Vol. XXIV. P. IV. p. 666.
143쪽
Theoria generationis et fruelificationis plantarum cryptogamicarum LINNEI, mere propriis obseruationibus et experimenti S superstructa; dissertatio, quae praemio ab Academia Imperiali Petropolitana pro anno 178 3
proposito ornata est; auctore IOANNE HED-wIG, M. D. Societat. Physophilorum Beros,nens. et oeconomicae Lipsiensis Socio. Petropoli, typis academiae imperiat. scientiarum. MDCCLXXXIV. agg. as. labb. aen. XXXVll. q. I son quidem pxius, quam sub finem anni 1 MDCCLXXXV. lucem publicam vidit haec
diu exspectata, atque exspellatione omni digna, dissertatio, qua dubiam atque a nonnullis obtusoris nasi, et hebetum oculorum negatam sorum praesentiam in plantis, a LaNNEO Cryptogamicas dictis, certam atque e tenebris dilucidam emergere fecit solertissimus atque oeulatissimus plantarum harum minutularum scrutator CL HEo Wis, qui profecto omni iure cunius aliis longe antecellit obseruationum fide, atque diligentissima omnium, etiam longe et alte abditarum minutissimarum partium extricatione ac repraesentatione; dignisi1-musque ideo recte ab illustri academia iudicatus, qui praemio proposito ornaretur. Retardata vero huius operis publicatione, ipsum perfectum magis euasit: etenim Academia, postquam tractatus hic praemio ornatus erat, cum Auctore in eo con enit, ut delineationes a se ipso factae, etiam eius sub oculis et regimine, Lipsae ab artisce harum rerum perito, aeri inciderentur; qua quidem o casione etiam curauit Auctori Vt nonnulla exempla, saltim
144쪽
saltim est, quae ipsi dederat in augmentum praemii
Academia, vittis coloribus ad naturae similitudinem illustrarentur. Factum itaque est, ut leones, naturae similes, et arti conuenientes, proposita ab Auctore egregie illustrarent, quum alias, si, remoto Auctore, ab artifice vulgari delineatae imagines aeri incisae sutilent, non potui sient non alienae et mendusae fieri. Etenim iam nunc dolet
Auctor et nos cum eo, qu0d liber ipse, Petropoli impressus, plurimis mendis typographicis ita sit deformatus, ut saepe sensus dictorum salsus vel
obscurus euadat. Quamobrem nos Lectorum gratiam inituros esse speramus, si, communicatos ab Auctore grauissimos et sensum turbantes errores typographicos, finito in ipsum librum commenta-xio, indicemUS. Protinus autem in prooemio monet Cl. Auctor, inuenta crypto gamicarum plantarum genitricia o gana cum botanicorum placitis de calycis, corollae, staminum et pistillorum ortu non Conuenire,
sed ue ideo coactum fuisse in partem plane e diametro oppositam illis opinionibus secedere: neque tamen suis se oculis fidem statim dedisse, sed
omnia reiteratis vicibus, Varioque modo ad examen retio calse. His praemissis in introitu, breuiter relata detectae sexus plantarum inuentionis historia, primum agit de fore plantarum gerieratim , anium aduertens in aperte nubentibus plantis confirmata aut foritate virorum Clarissimorum quaedam doctrinae fundamenta, quibus sua non conuenirent obseruata, docetque staminum originem in omnibus plantis esse unam eandemque, atque plantarum crypto gami earum organa mascula neutiquam ab aliis abludere, sed sua origine vera etiam e fle stamina. Νegat igitur adsumtam hactenus ONNEa doctrinam: calicem e cortice, corollam e libro, stamen e ligno,
145쪽
pistillum e medulla oriri; quum in multis plantis
decrepitis, multisque aquaticis, aliisque desit me dulla: neque minus fauet Lud vigianae hypothesi, qui medullae contextum cellulosum, in interstitiis circulorum lignosorum reperiundum; substituit, quamuis concedit, si fabricam, usum, et ossicium spectes, intercedere similitudinem aliquam inter me dullam atque contextum hunc cellularem; dubitat tamen ex eodem praecipuos plantarum succos oriri, et ram OS, solia, gemmas, fructus ab eodem solo produci et promoueri. Quin potius vasa spiralia in semine iam praesentia, ex eiusdem cotyledonibus depositum ibi psimum plantulae nutrimentum accipere et rostello tradere. Huius in radiculam increscentis iam primas ramificationes neutiquam e meditullio, sed de horum vasorum circulo emem gere iam alibi ' docuit. lisdem alibilis succus in . plumulam promouetur. Abinde continuo adolescens planta, quidquid vel folii, vel gemmae, vel rami, vel florum proseri, nonnisi de spiralium ductuum fasciculis ordiuntur. Numero, situ et fi-P. I 8-gura variantes hos ductus exemplis quibusdam docet Cl. Auctor, atque pergit, si quis cultello acuto verticaliter gemmam aut ramulum parum protru'sum et his adiacentis solii petiolum una cum trunco diuidit, videbit euidentissime, ex fasciculis vasorum spiralium venire eorum principium, et me dullam esse sequelam primariorum ductuum nouae Partis, non vero primordium aut caussam producentem. Dees: omnis medulla filicibus nostratibus; quodsi igitur a medulla sola flos fructusquo
oriretur, filices fructu carerent, cuius tamen contrarium locum habet. Secto etiam transversim caule In Sammiungere gur Physi unci Naturgeschiατα Vul ΙΙ. P. I. P. I. Tabul. f. IO et G.
146쪽
eaule succulento, solis ex vasis spiralibus succi prodeunt , atque ab iisdem succi tincti insuguntur, ut ideo in his succum nutritiuum vehi sit certissimum: statuit itaque Noster, spirales hos ductus in vegmtabili corpore eodem fungi munere, cui dicatae
sunt arteriae indeque continuati canales in an, P. zo. mali. - Hinc modus et caussa immutationis si
minum pistillorumque in petata, hinc varius inquavis floris parte staminum situs, facile et egregie
p. a I. His positis, momenta quaedam accidentalia, quae cryptogamiarum generationis organa, euidentiora reddant, perpendit. Partes plantae cuiusuis, distinctae a communibus, speciei propriis,sorem vel fructum ipsum offerre cognitum es . Si
harum aliae mutentur colore et evanescant, reliquis huius apparatus in vegetatione continuantibus, aliamque plane faciem et molem induentibus, Imasculas illas esse impraegnantes partes, in his vero fructum feminarum impraegnasarum subsequi apparet: potissimum si, deciduis postremis, ipsi herba vel mox, vel aliquanto serius, pereat et coimiuinatur aut elapso aliquo temporis interuallo, rursus eandem vegetationem inchoet. Vel his momentis perpentis, palam est, muscorum, filicum, algarum fungorumque puluerem, non masculum impraegnantem, sed potius fructum seu semen esse. E comparatione plantarum aperto flore praeditarum cum cryptogamis, ratione sorendi temporis, sequitur, etiam cryptogamas florere notabili interuallo ante, quam fructus maturus et conspicuus sit: ad haec attendendum est iis, qui genuinum florendi tempus inuenire velint, ut ipsi flores cryptogamarum plantarum observent,
147쪽
Deinde botanicorum sententias de jexualibus ve- p. 22.getabilium cryptogamicorum a THEOPHRASTo ad RoEL REUTERUΜ Vsque breuiter sed exacte recenset, quam tamen recensionem, utpote ex ipsis illorum Auctorum libris satis cognitam, hic repetere superfluum iudicamuS. Iam ad florum, quos ipse in plantis cryptoga-mis vidit, deseriptionem accedit, ita, ut, cum non omnia genera, quae nunquam in una regiQne coniunctim habitant, disquirere, at eque ideo systema quoddam uniuersae classi accommodatum dare potuerit, ordinem a LINNEo positum seruet, dicatque primum de Filicibus, deinde de Muscis, postea de Algis, denique de Fungis. Atque Ulicibus quidem cum L INNEo iungit aliena certe quaedam genera, 'ufetum, On0cleam, nabileam, Pilutariam; et I foeten. De quibus omnibus autem Equisetum tantuml disquirere potuit Equisetum igitur nominat Filitem frum ratione p. 33 Eauata, eiusque duas species, siluaticum et palus ire, examinauit. In claua Equiseti circumposita sunt corpuscula e pedunculo peltata; sub peltis carnosioribus cornicula 4 -7 conoidea inueniuntur, apice adhaesionem pedunculi, cui circumposita sunt, respicientia, quae a superscie, pedunculum spectante, dehiscunt, et concussae spicae massam puluerulentam viridem cadere sinunt. Hic puluis sub microseopio sistit sphaerulus plus minus ouales, filamentis quatuor tenerrimis, pellucentibus, extremitate cochlearisorini marginata insidentes, quae vermicularem motum exercent, madida autem suis sphaerulis circumuoluuntur. Haec flamenta inspica quoad maximam sui partem recondita, adspersa sunt plurimo puluisculo adlaphano: eadem igitur stamina, quemadmodum sphaerulas virentes
148쪽
acumine, quod stigma refert, instructas, semina esse docet. Chara iter genericus Equiseti erit itaque hic: Planta hermaphrodim, infructa latice uniuersiai
Jquainioso imbricato, partiali peltat 9; antheris quatuor e flamentis duobus continuatis stigmate ca Musis e pelta φ, Τ, 6, 7, vulsetularibus, in quibus femina ni mero a 9uat 9 globosa, staminum flumentis imposita, iisque inu9ulata.
D. 3 7. Sequuntur Fluce ' fruoli catione frondosa, equibus Europaeae, propter minutiem partium genitalium, mirius aptae huic disquisitioni sunt. 1nterim ex eo inparationE earum cum supra indicata
lege naturae patet, globulos frondium puluerem subtileri, admodum dispergentes, nihil esse aliud, quam Diuinis harum stirpium. Tum vero propter minutiem, tum ideo, quod non in gemina, sed inuolutis frondibus hybernent, ibique iam paratum habeant florem, qui procul dubio ipsa in euolutione horum circinorum, cochleatim duilorum, floreat s. copulam exerceat, inquisitioni praebent dissicultatem. Fatetur hic Noster, se, dii in legi Lset, quae' b. DE GLEicu Ex de staminibus Fili cum subter cuticulam latitantibus , proposueras, his adsensum praebuisse ' at vero, dum altero abhinc anno aliorum etiam vegetabilium cuticulam disquireret, obstupefactus in quavis solii cuticula, eadem ipse corpuscula offendit, ductibus connexa line
que media notata, mutato tamen hinc inde coordinationis modulo, quae nihil, nisi cuticularum spiracula, lineae autem in cuticula adparentes, im- messiones subiacentium vasorum sunt: illustrat hane obseruationem Cl. Auctor exemplis ex Nam
eispo poetico, Lilis bulbifero, chalcedonico, Auena δε-tiua, Gallo Aparine, Allio Cepa, Dinneso sativo, Tuli et, et Coinnuaris metiali desumtis , quae
149쪽
quas sorinas habeant in Tabula IIL delinea.
Nova igitur stamina erant inuenienda. In p. 4ri Ophiogkl vulgato eadem inuenit in spica, vix integre e folio egressa: eius enim utrumque latus columniitae, ubi subinde transuersaliter dehiscunt cavitates puluerem spargentes, innumeris squamatim quas sibi impositis eminentiis aut verrucis obsitum est. Immisiis his, leni cultelli rasura a columniata separatis eminentiis in guttulam aquae, et miCrOscopio visis, apparebant corpuscula simplicia compostaque, utplurimum ouoidea pellucidiore linea ad ambitum cincta, interne vero granulosum opus
continentia. Spica Ophio glosii igitur est hermaphrodita, antheris, intersitia germinum, transuers sis male instructorum, oceupantibus. In inmunda Spicant, quam maiori iure Acro si- p. 43rhis adiudicandam putat, sorigerorum frondium
pinnulae, in glomerem intortae, in auersa facie lineas duas albas, proxime a loco cohaesionis cum stipite per omnem longitudinem exporrectaS, marginibus viridibus inclusas , intermedia linea d pressiore offerunt. Hae lineae sunt tenerrimae membranae, margini pinnulae cohaerentes, liberae autem ubi se inuicem respiciunt, aliquantumque leuatae. Sub iisdem recondita sunt corpuscula minima pellucentia peditellata, quae feminina organa genitalia esse putat Cl. Auctor, et neruus mediam longitudinem emetiens, cui in iunioribus pinnulis insident comuscula plus minus fuscescentia, e duabus e0mposita partibus, altera, quae de nemo procedit, angustiore susca, altera huic imposita globulum oualem , pellucentem album repraesen tante, quae organa maseula habet, utpote quae post plenariam pinnulae euolutionem disparent. Membranulas istas tegmina tenellorum fructuum p. 49.
150쪽
didit, quibus foueantur masculo spermate appi
cato defendanturque Contra iniurias externas. Apparatus huius fructificationis Tabula VI. delinea. tus est.
xi K. , cuius egregiam iam dedit historiam scuΜ1DELIUS , Pinnularum pagina auersa co pio fas satis ad pinnulae costam potissimum eiusque ramificationes positas vesiculas sessiles, luteo fulgentes co lare, obseruauit, quae augente lente consideratae sphaerulas exhibent aequaliter apertas, neque fugaces sunt, sed capsulis iam maturescentibus persistunt: has croceas vesiculas mascula esse Organa statuit; continent enim granulosam materiem, et vigent, dum germina sunt minuti stima. p. 46. Polypodii sticis feminae MN. emergens e suo hybernaculo complicata frons in ultimis pinnulis posticam capsuli geram faciem totam crispana, turgescentibus rudimentis capsularum et quasi protuberantibus extra tegmentum membranaCeum Osten dit, diuisuris pinnul rum tunc adhuc obtusis: antica vero, inquam intorta erat, pagina pinnulae, cum ad ramulum, tum costae indeque exeuntium ramificationum, abundat spaerulis lactei coloris, quae massa consistentiore granulosa refertae sunt, pedunculis suis insidentibus, pellucentissimis, tenerrimae compagis: has sphaerulas antheras esse demonstrat, egregie in Tab. VII. f. 34. et 3 s. de
Similis fere structurae sunt eodemque sere in loco posita sunt organa genitalia mascula in Adple. nio trichomane ONΝ. Etenim in eius fronde, dum surgit intorta pinnulisque minutissimis carnosis recta exporrectis et auersa facie quas sibi oppositis instructa, ad neruum medium conspiciuntur glo-huli splendentes lactei, pedicellati, granulosamque