Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

51쪽

septem partibus aeris communis inflammatione produxit, aequabat ia voluminis, quo aer inflamin bilis ante commixtionem comprehendebatur. Quo serius tamen igne lento prodibat aer, eo minus ponderosum, eo magis inflammabilem se exhibebat. Aer ex spiritu vini, modo ab Ill. PHIRAT LRYIraemonstrato, acquisitus, multum quidem sui vo-uminis perdidit, dum per aquam calcis transibat, eam tamen non turbavit; ponderosior erat eo, quem naphtha vitrioli exhibuit, et uterque ponderosior illo, quem carbo fossilis subministrauerat: Etiam ex pice, resinis variis, saccharo, terebinthinae oleo, camphora expulit eum aerem, leuissimum inter haec ex camphora, et copiosissimum, aequo inflammabilem, ac ex carbone fissili, quem etiam largiebatur perinde inflammabilem benZoe et saccharum; pondere tamen superabant omneS aerem ex carbone lassili expulsum. Uncia dimidia florum sulphuris eructauit aeris pollices cubicos ultra sexaginta, cuius pars altera erat aer fixus, altera inflammabilis, satis tamen ponderosus, ita ut pondus

comparatum eum pondero aeri S communis aequaret : 69; uncia dimidia asphalti 33o pollices

cubicos aeris inflammabilis, nullo aere fixo inquinati, minus tamen inflammabilis et magis ponderosi, quam aer carbonis fossilis m 38: i 6 ; minus ponderosi; 3 i: 38 dedit s o pollices uncia dimidia succini. Cespes bituminosus aerem exhibebat aere paludum quidem minus; sed aere carbonis. fossilis magis ponderosum; minus ponderosum et duplo copiosiorem, ex uncia scilicet ro pollices cubicos hollandicus, quam quidem in Brabantia

erutuS. Cornu Cervi aerem paulo magis inflammabilem et minus ponderosum, quam alia ossa; al-cali volatile esseruescens aerem, aere quidem fixo

foedatum, sed, postquam ab hos dapuratus erat, Tom. XX L. Purr L. D mul-

52쪽

multum inflammabilem, satis tamen ponderosum, ita ut pondus eius comparatum cum pondere aeris eommunis aequaret 36: 38 Aer ex pinguedine vervecina, bouina, et balaenae, ex cera, et caeruleo Berotinensi expulsus pondere specifico prope accedebat ad eum, quem lana suggerebat; eminebat tamen pondere minore ille, qui ex pinguedine balaenae expulsus erat. Aerex oleo seminum brassicae coisset expulsus minus

ponderosus erat aere, ex oleo oliuai Um prodeunte, quem Cel. .Auctor cum aere paludum aequiparat, et minus ponderosum aere cerae albae et pinguedinis animalis inuenit. Gallae igni expostge plurimum largiuntur actem fixum, qui sub finem prodit inflammabilis, illi sinit is est, quem lignum quercuum suppeditat. Si pondus respicias post

aerem inflammabilem, per acida ex metallis expulsum, palmam tenere aerem carbonis fossilis, praeripere illi etiam, quem scobs ferri aut et inci, vel purissima, igne torta largitur; puritate etiam ab aere fixo praecedere aliis; experimenta etiam cum globis eo aere repletis et in altum missis felicissimum sortita sunt euentum. Tabulis etiam adiectis Clar. Auctor uno quasi intuitu testoribus sistit tum copiam aeris communis, qua singulis his aeris inflammabilis speciebus opus erat , ut scintilla electrica accendi possent, tum voluminis decrementum , quod deflagrando in aere communi produxerant.

VIII. Digionario di chimica det Sign. P. GIUS. Μ AC QUER, tradotio dat Francesse e corredato dinote e di niloui articoli da GIO v. ΑΝ T.

53쪽

Lexicon chemicum Dom. P. Ios. ΜACQUER ex gallico idiomate in italicum tranStatilin, notis et nouis articulis instructum a Ι. ΑΝΤ.SCOPOLI. Venet. 8. apud L. Baseggio. 178 T. l. a voce Acciajo ad Apiro P. 3 1. adiectam habet tabulam astinitatum chemicarum potissimum ex praeceptis T. BERGΜANI. T. II. a voce Arcano corallino ad Aria spatica p. 39S. T. III. a voce Arseitico ad Cariabone P. 3o7. T. IV. a voce Causticita ad Farina p. 39Ι. adnexas habet bina' tabulas, menstrua, et quae cum iis coelint corpora, nec non quae ex hoc Connubio oriuntur, illustrantes. T. V. a Voce Farinacia ad Gu

iaco p. 36 . T. VI a voce Idromate ad Metallina p. 38 . T. VII. a voce Mica ad Platina p. 362. T. VIII. a voce Poluere ad Sangue degli animali p. 378. T. IX. a voce Sapone ad Terra calcarea p. 3 69. T. Ma voce Terra fogitata det tartaro ad Zucheroros aio p. 377. huic etiam nonnulla ad priora volumina pertinentia additamenta inserta

sunt.

uamuis utilissimum Ill. ΜΑcQUERI opus, ea PI que, quam Clar. LEONNARDT vernacu lo sermone parauit, editici, lectoribus nostris iam. iam nota fit, D nulli tamen dubitamus, huius etiam iniicere mentionem, qua certe de chemia haud pa-D a rum vid. comm. nostri Vol. XXV p. 77. et Vol. XXVII

54쪽

rum meruit Ill. Auctor: Non enim modo addidit et abunde congessit, quaecunque ab eo tempore, quo primam opus istud lucem conspexit, noua ab Italis, Gallis, Anglis, Suecis, Germanis detecta atque inulenta, antiqua illustrata atque confirmata, dum in labore isto versabatur, sunt; sed phamaaceutica etiam adiunxit capita plura, ab ili. MACQUERO praetermissa, et de quibus maiores ipsi habemus gratias, tum suas ipsius, tum Ill. voLTAE obseruationes atque experimenta, pleraque publici iuris nondum facta, quibus modum, metalla ex suis eliquandi mineris, prae sertina qualis in Stiria, Carinthia, Carniolia, comitatu Tirotensi et Ρannonia viget, theoriam caloris et coloris, doctrinam de aere variisque eius speciebus, circumspectum

eudio metrorum usum, aliarum atque aliarum terra-xum inter se mistarum in igne habitum, causticam corporum indolem, decrementum voluminis et ponderis, , quod nonnullae lignorum species patiuntur, dum in carbonem conuertuntur, tempus, quo isti carboni opus est, ut in cineres abeat, copiam

minii . cui reducendae par est, indolem phlogisti, principii adstringentis, gallis praesertim inhaerentis, lactis, succi gastrici, mercurii sublimati corro- sivi albi et turpethi mineralis calcis, ex spato caleareo, testaceis ossibus, lapidibus cancrorum, testis otiorum et cineribus impetratae discrimen, ignis in lauas, sue solas, siue adiecto fluore minerali et spato scintillante effectum, arsenici metallici cum aliis metallis, tam ignis, quam praecipitationis adminiculo, connubia, mercurii praecipitati rubri cinnabari adulterati manifestationem multum illustrat. Non mirum igitur est, multos hic comparare numeros, quos in opere primigenio frustra quaesiveris, quales sunt shronitrum, Aleali phto-

glyticulum, Amethsus, Asbesus, Basaites, Fe'

55쪽

z0ar, Brectior, Emaculatorum Lavamalthie , C. eulas, Calor , Chamaeleon mineralis, Color Em . playirum, Gemma, Gluten , Dealbare, magnesia Metamor hosis, Aurum mustuum, Syrupus, Species, Hegetabile, nolit ius. Inter media, quibus certissime detegi possit acidum; refert quoque chamaeleontem mineralem, quippe qui, teste Cel. BIND-Μκ1M, vel a debilissimo acido mox rubescat. Lithargyrio, cerussa, putrefactione alcati minerale secedere ex sale culinari posse sibi persuadet Ill. SCOPOm; noS autent, si unquam persecta fiat horum ope separatio, de quo Capta ab Ill. ACHAR nexperimenta dubitare nos sinunt, eum potiorem

putam US modum, quern nuper commendauit Cl. WESTRU Μ Η. Neque Cum argilla, neque cum quarZO

in vitrum confluxit gypsum, confluxit tamen in vitriam modo magis, modo minus perfectum, addita calce. Phlogiston ingredi omnes aeris species, quae respirari non postulat, ipsarnque lucem solarem conssuri ex igne puro, et principio salino a quocunque alio diuerso; non esse idem cum aere inflammabili, cuius ex sententia Ill. voLTAE EXperimentis sussi illae aliae sint atque aliae pondere specifico, faciliori et celeriore aut dissiciliore ac tam diore ope scintillae electricae inflammatione manifeste discrepantes, ad essentiam neque acidorum,

neque alcatium pertinere, a plantis ex aere res Dberi, aerem salutarem aut in aerem fixum commutare, aut penitus destruere, in metallis aliud esse coagulans, aliud saturans. Malachiten esse calcem metallicam cupri feraceim et terrae gypseae

iunilam. Spumam lupi videri ipsi speciem schoerii aut basaltae quid sit, certiora iam edo iti sumus .

56쪽

super pythagorico, mentem esse numerum, considerationes medicae. ' Duisburg. ad Rhen. 1783 q. P. IIS ultus est doctissimus et solertissimus Auctora in enarrandis fusius atque excutiendis tum V terum tum recentiorum de calore animali atque eius origine et fonte, etiam de calore et igne generatim, sententiis, et probabilem satis reddit eam, quam sibi sumit, opinionem, quae calorem illuma fermentationis quadam subtiliori specie dedu-oit, quamuis caussas eius accessorias dari non

neget.

Anatomicarum Annotationum Liber secundus de organo olfacti is praecipuo deque neruisnasalibus interioribus e pari quinto neruorum cerebri, audiore ANTONIO scARBA in Ticinensi Archigymnasio Anatomes et chirurgicarum operationum Prosessore, R. Sciei tiarum Acad. Berotinensis, Caelareo -LeOpold. Natur. Curiosorum R. Medic. Parisiens . Societatis etc. etc. Sodali. Ticini 178S.q- pag. Io, . c. f. Subiecit Cl. s Any A, eruditissimus sane atque diligentissimus nostri temporis incisis, suis di quisitionibus cerebra inprimis iuniorum hominum, eum in adultis cinereum bulbum plerumque Op

57쪽

eum et eito dissiuentem seque dissoluentem in

veniret.

Legimus autem in primo harum annosationum capite nato men repetitam ossis ethinoidei, in quo series duas foraminum laminae Cribrosae, alteram interiorem, alteram exteriorem indicat, si uti inter ipsas has duas series rimam aliquam, qua 'inter summam et priorem narium caueam hiaret, conspexit. Sic etiam canaliculos ossis ethinoidei P

in tres distinguit classes: omnium breuissimi sunt primae classis canaliculi, crassitie laminae cribrosae vix altiores, finiuntur inter septi narium osset initium et summam radicem ossium turbinatorum superiorum, nec ingens est ipsorum numerus. Secundae classis canaliculi longiores, copiosiores prioribus sunt et per seri em i lateriorem foraminum ad septum descendunt, et tertiae classis tubuli ab eximriori soraminum seris proficiscuntur, ipsisque subest turbinatorum ossium superiorum summa radix et origo. Nullus horum canaliculorum vel ad turbinatum in serius os vel ad sinus ethmoidales protenditur. Alii duo semicanales ex apice postico P. II. turbinati mΘdii ossis obliqua directione ad anteriora vergunt, distinguendi a tubulis laminae ethmobdeae, a qua Origin Sin omnino non ducunt, neo

puris primi, sed paris quinti neruos recipiunt.

Sunt ossa turbinata in seriora foraminibus non per-p. IS tusa, sed foveolis et prominentiis aspera atque superioribus firmiora; attamen in spongioso inferioriduo canales , alius superior et alius inserior, conspiciuntur. In capite secundo neruum olfactorium ab ipsius

origine usque ad laminam ethmoideam considerat. Unicuique horum neruorum origo triplex est, me- P. I dullaris duplex, et tertia cinerea; medullarium rR-dicum altera externa est et longissima, interna al-

58쪽

tera breuis. Longissima radix in fossa sylvit m aYimam partem recondita e finibus lobi cerebri anterioris et posterioris, breuis interna autem vario P. zo. pro subiectorum diuersitate emergit. Vidit quoque, longiori radici cineream lanuginem subesse, quae versus Sylvii fossam proficiscens medullari funiculo continua est. Mox describit sulcum in basi cerebri, qui neruum olfactilem excipit et adhuc amplius aliorum recentiorum anatomicorum diecta et obseruata quam accuratissime et sedulo cum suis confert et comparat. Tertia denique radix cineritia ex colliculo cinereo enascitur, et prope nerui olfactorii extremum tertiae radicis cylindrus incipit primum complanari, dein latescit vel maxime, tandem findit se palmae ad modum in plures albas me- P. 2 6. dullares strias. Exhibet olfactilis neruus sensim

latescens striarum medullarium et cinerearum alternantium compagem; in senio autem sensim hie P. 3 o. cinereus textus decrescit Porro papillarem processum cum MALACARNIo pro ganglio habet, nec robore suo argumenta, quae huic demonstrationi P. 3 . accommodat, destituunturi Denique negat contra ΜONROUM, cauos esse brutorum neruos olfactiles, nec humanoS nee brutorum neruos cum anteriori cerebri ventriculo communicare.

Tertium caput de nerui olfactorii ram;s eorum- P. 38. quo per internas nares distributione habet. Emanant ex cinereo bulbo duae fibrillarum neruearum series, interna alia, alia externa. In uno ordine quatuor, octo, decem adeo si brillae conspiciuntur, quae primum a se inuicem divergunt, dein antrorsum contendunt a superioribus inseriora versus inclinatae. Interdum tres adeo distinctae fibril. P. 3. lae per unum foramen egre)iuntur. Circumambit fias fibrillas nerueas nerui olfactorii praeter textum cinereum, piam matrem et arachnoideam, dura

adhuc

59쪽

adhuc adeo meninx. Rami internorum nemorum p. 4s. olfactoriorum per septum descendentes flamenta plura edunt penicilli ad modum soluta, et albae taeniolae ad inferiorem septi narium partem adeo descendunt. Caetera flamenta versus anteriora sunt inclinata, et omnium breuissima maxime sunt posteriori , arcuata, recurua, convexitate sinui sphenoideo obuersa. His de varietatibus huius nerui quae dam addit. Externi autem olfactorii nerui inter p. 48. initium septi et turbinata ossa superiora transeunt. Copiosiores rami per turbinatum os supremum seruntur, et qui in medio osse turbinato conspiciuntur, omnium sunt longissimi. Nullos nec gracillimos surculos e pari primo ad cellulas etlimoideas procedere auctor est. Sic porro contendit, P a neque ad turbinata inferiora neque ad sinus pituitarios surculos neruorum deuenire. Spongiosa enim ossa inseriora non ob neruum olfactilem, sed ideo adesse videntur, ut cauum narium angustent ipsumque respirationi idoneum reddant. . De neruis anasal ibus interioribus a pari quinto nerUOrum cerebri caput quartum exponit. Redit p. 62- nimirum nas alis neruus paris quinti in cranium, ad priorem cristae, galli radicem, ubi sub sinu frontali et supra cellulas etlimoideas ad narium summam descendit et duos offert ramos, internum atque externum, quorum progressum accurate Considerat. Monet quoque contra ME CR. LIUM, IJervum hunc haud in organo olfactorio distribui surculosque palatinorum neruorum accuratissime per

scrutatur. t 3

In quinto capite neruus naso palatinus, quem p. 7 a. iam ante A CARPAM Cel. coTTUANI, sicuti ipse

auctor sincere et aperte satetur, inuenit, describitur. Oritur autem hic neruus ex ganglio sphe-noPalatino exque palatino neruo maiori, per fissu-

60쪽

ram sphenona salem nares post cus ingreditur,' deinceps ante sinum sphenoid'Viri supra septum se in Curvat, inter Peri Ostelam et membranam pituit riam ad septi osset narium anteriorem , et hurnaliOrem sedem prope dussus incis uos ad palatum pedi venit. Mox de Icribit anteriorem et posteriorem sum in 'tuum, quorum uterque inter ductus Stenonis nos et adeo interdum intra ipsos aperi- p. 7 8 . tur. Nerui vero nos alatini, quorum utrinque unus est, insula fassa coalescunt. Vidit ipsum hune ne uum quoque in bove, equo, sue, cane, fele, ipsum que crastitimum in ove detexit. p 83- In sexto denique capite rami neruorum nasulium posteriorum inferiorum et palatinorUm enumerantur, veluti ram Us minor adscendens, maior descendens, neruique ad palatum molle, leuatorem palati mollis, vitulam, tonsillam e. s p. progrἡdientes Adiectae icones sane nitidissimae et summa cum diligentia consectae sunt.

IO. IACOBI HARTE NKEIL M. D. Tractatus de vescae urinariae calculo. c. f. Bambergae

In prioribus huius tramius sectionibus Cl. Auctor

de sede calculi, de diuisione calculorum, de genesi et analysi chemica ipsorum praeeipua, attamen nihil omnino noui protulit, si exceperis pauca aliqua experimenta, de quibus hic praecipua ena P 14 irabimus. Destillatione unciae unius calculi maioris salem, qui alcatinus erat, obtinuit insusque sernan

buccani colorem rubrum cum violaceo commuta,vit, multusque aer fixus, spiritus alcatini grana LV.