장음표시 사용
161쪽
guere posse: Extra necessitatem extremam Aliena b na grauare,que sub nostra non sunt potestate, aut ea ivsurpare inuito,&non consentiente Domino,iniquum,
di iniustum est; At bona Ecclesit, de Ecclesiasticorurn inon sunt sub potestate Principum , & Magistratuum Laicorum. ergo Principes hi, &Magistratus ea b
Ra grauare non possunt, aut usurpare extras Atremam necessitatem, inulta ,: aut non consentiente Ecclesia. .
Maior propositio ex se nota est: Minor credicti patet, quia bona Ecclesiae uni res Deo dicatae,inuini iuris, e Ad ius Sacerdotum pertinentia, Patrimonium Christi. Quare optime ab Honorio Imperatore dicitur lauleg. Placet et de Sacrost Eccl. Non decere res Deo, dicatas humano seruitio esse obnoxim v. & suae Domini sunt noh debere seruo sub esse . Et ideo si quodlChristus Dominus iussit, seruandum est. Reddite quSi sunt Dei Deo, a cum Ecclesiae bonarion sint Cysaris, is Mitth. itiseu Principis Laici, sed Dei, non Cisari, seu Princi- ii. pi Laico redenda sunt, sed Deo et Non in Principis videlicet laici usus sunt impendenda, sed Dei . ia Demum quod supra etiam innuimus, sicut initaste, & inique ageret, qui Helvetiorum, verbi causa. bona in ditione Mediolanensi posita grauare vellet, eollectas vi exigere ijs impositas, & talicas sine eorum rei p. consensu, quia non sunt Principis Mediolanensis, neq; sub eius potestate, licui olim fuerint: sic inique, & iniuste agit laicus, qui Bona Dei,eiusq; Ministrorum grauat sine Ecclesiasticorum , Summi r praesertim Ponti ficis consensu. quia non sunt Praeciapis Secularis, nec sub eius potestate, licet aliquan dofuerint, antequam ad Ecclesiam peruenirent, &quamuis ad eum spectet de a communi hoste delendore, c iit Ecclesiae defessor
162쪽
r et De Lib. Eccl. Publ. neces
s ob quam defensionem erigere non potest st
pendium, aut vi auferre, si non detur, Sed Pietas, Religio, & Spiritualia emolumenta, quq ab Ecclesiasticis subministrantur, ad eam illum obligant. Quemadmodum si sub sua protectionc haberet Rex Hispanus, v.g. aliquam Rem. aut Principem non subditum, non ideo auferre eorum bona posset, aut ea grauare in sua graui necessitate, non tamen extrema, nec leges ijs dare inuitis, aut aliquid pricipere, vel coge re,ut prscepta obseruare 't a se impositar cuius rei noaliam rationem esse puto, nisi quia patrocinium non dat ius inuadendi in eius vitam , ac bona, qui sub eius patrocinio est constitutus . Supponamus ergo Helvetios , aut Genuenses, vel venetos, aut alios Principes , vel Populos sub patrocinio Regis Hispani existere, obq; varia eorruin Principum, ac rerum publicarum merita teneri ad eorum contra hostes defensionem,numquid hoc tempore grauis necessitatis in ditione Mediolanensi poterit Rex ille, aut Senatus Mediolanensis iubere illis annuam contributionem, aut si eam nolint admittere, in eorum bona insilire,
di ea vi auferre e Non puto equidem id quemquam assimaturum non alia de causa, nisi quia licet sint sub patrocinio Regis Hispani , non sunt tamen sub linrisdictione,& potestate . At Ecclesia, eiusq; bona pari passu procedunt cum Principe Laico, sunt sciliacet sub eius patrocinio, & hic tenetur eam proteg re ut etiam asserit Geminianus, adicens Ecclesiam, pia loca habere hoc priuilegium, ut licet Princis Princep. 33. pibus Laicis non sub sint, teneantur tamen hi ea protegere. Sunt ergo Ecclesia, eius bona, & Eccksi
suci sub patrocliuo Principis Laici, at non sub eius a potestate
163쪽
tempore consem. Cap. VIIII. ias
,otestate, &iurisdictione, ut pluribus iuris canonici textibus supra cap. a. probauimus , in quibus Sunisini Pontifices Callixtus, Symmachus . Innocentius III. Nicolaus constanter asserunt in Ecclesiae praedia , di facultates nullam esse de ijs disponendi attributam laicis facultatem.
Quorum Pontificum dictis siquis obsistat, de
fide suspectus merito reputari potest ; qui cum dicant,
Nullam laicis esse attributam facultatem , excludunt omnem facultatem , quam praetendunt laici, non uti :PrinciMs , , sed ut oeconomi, & defensores , nam .si ab his respectibus aliquam haberent, non dicerent cum veritate pontifices nullam esse attributam facultatem , nam aliqua esset attributa ijs, ut reip. oeconomis , & defensoribus . Quam veritatam illud verbum, Iatas, confirmat, nam si Iaicis non est a tributa facultas in Ecclesiae bona , cum Principes, ut oeconomi, de ut Defensores reip. semper sint laici . neq; sub his respectibus habent aliquam potestatem. sive ciuilem, siue oeconomicam in ea bona, alioqui non vere diceretur absolute laicis nullam esse attributam facultatem , nam in aliquo respectu, seu comsidetatione laici aliquid possent in ipsa. Si ergo E
clesiarum praedia non sunt sub potestate Principis labet, non poterit hic quicquam de ijs d isponereo nec
talleas, collectas, tributa, aut alia quaecumq; on ra imponere, etiam ob communem utilitaten , ac necessitatem non extremam . quia haec non tribuit ii
risditionem in non subditum , & contra Emesiae Hr, .uilegia , ut cap. p. diximus. Et ideo administratio honorum Ecclesiasticorim etiam immobilium a pria
nus temporibus fuit Ecuc Wci iurisi ec sub pol
164쪽
testate Ecclesiae, ut habetur cap.Videntes ta . . . via urbanus primus, qui vixit amo aget. a Christo nata. ait, Iam antea esse ordinatum a Summis Sacerdotirtius, vip dic,quae dabantur Ecclesiae non venderirentur, ut tempore Ap stolorum fiebat, sed sub pol,
Reg. Angl. l. inelius prouideretur pauperum necessitatibus a Nec .. ii.a. . vllas textus repetitur, qui excipiat tempus gr. uis
necessivatis Reip.&ideo hoc ei iam tempore potestate Ecelesiae, ut pauperum necessitatibus Pr uideat ex eorum reditibus, non autem sub potejatqaliculus laici, siue ut Principia, siue uti oeconomii siue ut Defensoris reip. ut ex eorum reditibus confiniat necessitati suae, seu reip. sine Ecclesiasticstrum apri
i At inquies supra cap. t. concessum est: posse Ec. clesia ilicos ligari lege laici Principis,j ergo si h rias ceps legem ferat, vi omnia bona in suo territorio iudibeant tale onus, aut Collectam, ligabuntur etiam Ecclesiastici. ci Respondeo me concessisse Ecclesiasticos in aliqui bus posse ligari a lege laica, non tamen in ij' quae
sint contra Ecclesiae priuilegia, ut esset ea lex.cundo, me concessisse posse teneri quoad vim dirhctiuam, non quoad coactivam , nam haec ad S do iudices Ecclesiasticos speetat.l Tertio me concessiis obligari quoad vim directivam non vi iurisdictionis , aut potestatis alicuius ciuilis, aut oeconomicae,quam Princeps Laicus habeat maliquo casu in Ecesssiastimcos, cum 'nullam: habeat & id o i eum non spemeiat eondere lege&pro Ecclesiasticissis: honum reip. regimen pertirientes cii finu et uacat sit Gorium buperior . . Sed fi obl igantur,obligantur ex approb at one Summi
165쪽
tempore coiisero. Cap. VIIII. s
Suna ni Pon. tacita , quae in nostro casu nulla est; inio oppositu in statuit donec examinata sit necessitas communis ab Ecclesiasticis,& an laicorum facultates sufficiant,tum decernant an aliquid sit contribuendum, consuluerint demum Ro. Pontificem: Aut etiam oblis gantur ob aequitatem naturalem, quae di istat esse succcurrendum a parte toti,quae tamen non semper seru tur ut patet,cuin non omnes in eadem re p. subeant eadem onera, de multi sint priuilegiati, & exempti ab aliquibus oneribus, a quibus alij non sunt exempti, cuiusmodi sunt viri aliqui insignes, Doctores, du
decim habentes liberos, ac non nulli alij bea e de
5 Atq; ideo Ecclesiastici non seruantes legem Principis Laici non peccant contra obedientiam ei debiatam, cuin nec ipse sit eorum Superior, nec illi eius subditi; sed peccabunt vel contra obedientiam de bitam Papae, qui sciens eam legem latam a Principe Laico non pro laicis tantum, sed & pro Ecclesiasticis, ct tacens cum facile reclamare possit, videtur eam apis probare , & Ecclesiasticam facere e vel contra legem naturalem iustitis, aut charitatis ad idem obligantem, etiam si nulla esset facta lev a Principe Laico tVerbi gratia Princeps Laicus statuit ne seratur ori Ea intra distantiam quattuor mill iariorum alicuius ciuitatis, aut oppidi, quia res est valde noxia saluti inocolarum , tenetur Ecclesiasticus non serere, non quia Princeps Laicus iusserit , sed quia charitas exigit venon faciamus id, quod valde nocet proximo, aut etiam quia Pontifex sciens talem Legem a Principe Laico factam, nec contradicens pro Ecclesiasticis ,
cum facile possit, eam pro ijs approbat. Idem est , cum Princeps statuit pretium frumento . aut alteri rei
166쪽
venali ; si enitit Ecclesiasticus pluris eam vendat .& supra preti v a taxatu. a. non peccat , quia non se Diuat legem, seu laxam Principis Laici, nec iniustitiam co iamittit quasi laxatum pretium sit iustum, de ideo plus iusto pretio vendat, nam iustitia pretii re spectu Ecclesiasticorum non potest laxari a laico, qui in eos nullam habet potestatem et sed peccabunt vel contra tui stiam, quia res illa forte secundum se non tanti valet, quanti eam vendunt et vel contra obe dientiam debitam Pontifici, qui in eam laxam tactis te saltem consensit a
et Et hinc patet quare in temporaIibus non d h. de iuu&-Ecclesiastici discedere a Civilibus factionibus:
ure q. a.ias. b quae non sint contrariae Pontificijs cap. i. de noui
operis nunt. ubi Lucius III. Papa vult causam inter de uti. clericos super capellae constructionem terminari seou. is d. ad. cundum leges , quia Sanctorum statuta Canonum 'ori da is Principum constitutionibus adiuuantur. Et cap. in .her. Christ. l. notuit de arbrit. ubi Gregorius IX. Papa dicit legali' b ii 'li' prouisione statutum est, ut compromissum de inceris regi m. pH e.' persona in arbitrum non teneat. Quae prouisio est .i. c. ir. BG. In I. Item si unus ff. de arbitr. S. si in duos; Vnde cap. ii si in adiutorium d. X. D. Augustinus ait se non reprh. . hendere eum, qui leges terreni imper ij in adiutorium assumendas putat. Et cap. de Capitulis d. X. ait Leo Papa IV. Lothario Imperatori curare se , ut eius leges custodiantur. Et cap. cun ad verum d .. Nicolaus Papa testatur Pontifices pro cursa temporalium reruimperialibus legibus uti. Quiae intelligenda sunt, ut dictum est cap. L. Cuin Principum leges non sunt cois. trariae sacris Canonibus, ut capite lege Imperatorum d. X. deciditur, dicitur enim imperiali iudicio non posse tuta Ecclesiastica dissolui,& can. Inter haec 33. q.
167쪽
te m por e conse m. Cap. VIIII. rq
r. asseritur, Sancta Dei Ecclesia mundanis nunquam lcgibus constringitur. Fauetq; Concit. Tridentinum se sis a s. c. ro. & caput Nouerit de sent. Excom. &lex cassa. C. de Sacr. Eccl. apud Sanch. l. i. cla matr. d. f. n. a & in decal. l. I.c. 3. n. 2C. &Suar. l. 3. dele c. 3 . Quare cun grauare Ecclesiasticos, & eorum bona sit contra Sacros Canones, lex eos ra uans non valet , etiamsi fiat tempore grauis nec talitatis reisu blicae , modo periculum non sit in mora.
S. VI. Idem suadetur, bona Ecclesia Ant
1 Vsibus sacris deputata non sunt in alios usus con uertenda inscio Papa.a Praedia Ecclesiae non defenduntur a militibus.s Nec hostis pro ijs acquirendis bellum infert. Defensio rerum temporalium Ecclesiae, est utilis rei p. & ad eam tenentur Principes laici.s Ecclesiastici defendunt remp. orationibus, &alijs p ijs operibu S. 6 Valde prosunt tempore belli orationes, & sacri
I Aequitas non postulat ut Ecclesiastici graucntur
tempore belli.t Illud etiam addendum in hac materia, deputata certo usui sacro largitione fidelium non debere sine Papae consensu ad alium usum non sacrum conuerti. Clem. Quia contingit de relig dom. At bona Ecclesiastica lunt deputata certis usibus sacris , cultui scilicet Dei conseruando, Missis celebrandis, spiritualibus subministrandis, orationibus faciendis , pro reip. imo totius mundi salute, Pauperibus, de T a Eccle-
168쪽
Ecclesiae ministris alendis, ergo ad alium usum, nisi Pa paconsentiat , non possunt transferri , idq; siue ab Episcopis,sive ab alijs Ecc csiasticis, & multo minus a laicis,quocumq; titulo praetendant, se id facere e
tra extremam rei p. necessitatem. Nam tempore etiam
grauis necessitatis debent spiritualia ab Ecclesiasticis persolui, & ipsi Ecclesiiae Ministri, ac Pauperea sustentandi sunt,&Dei cultus est in primis conseruandus . Quare quae ad hos usus sunt destinata non potest oeconomus, seu reip. defensor in alios conue tere , alioqui maiora incommoda patietur resp. Si Dei cultus non conser uetur, nec Pauperes, ac Dei ministri alantur. a At hi, inquiunt laici, commoda rei p. participant, nam res ipsorum defenduntur, ut Praedia , Domus, suppes lex,&ideo debent ad onera concurrere, ut ista defendantur. Sit ita . At quomodo tem .poralia Ecclesi* bona de finduntur si ipsi milites, qui
dicuntur defensores, ea rapiunt impune 8 Si prima.rij belli administratores illud usurpant, se non agro rum custodes csse positos , sed Arcium e Si nullae ergo priuatae possessiones defenduntur hoc tempore, belli, nec arcentur hostes ab earum in se statione quo pacto Ecelesiastica praedia defenduntur s Praeterea bellum in Itali, verbi gratia non fit hoc tempore ab hoste Christianae Religionis destruictore,& ideo non contra Ecclesiae possessiones arma directe impugnat, sed contra Arces . & Ciuitates; Agitur et go directe de bono publico laicorum, non de priuato Ecclesiasticorum, nisi in directe,& ideo, clim non aeque agatur de necessitate publica, & de priuata, non tenentur Ecclesiastici quam diti laico- . tum facultates sussiciunt, ei nece ssitati consulere. An
169쪽
uero laicorum facultates lassiciant, ipsi Ecclasiastici debent examinare, & nos cap. sequenti v idebimus. Certe In Italia nunc res Ecclesiae ab hoste non vexamtair, nisi ob coniunctionem , vel commixtionem , aut vicinitatem,quam habet cum rebus laicorum,& ideo, vexantur ne Arcibus subsidio sint fructus Ecclesiastici s Multa etiam furto,& rapina auferuntur, nec mules amicus ea tuetur , sed si Ecclesiastici aliquid se .uant, ex industria potius propria illud seruant, quam ex domesticorum militum virtute. Sed defendantur, ut asseritur. Non ideo pera soluere aliquid debent Principi defendenti, nam temnetur res Ecclesiae tueri, citin ex earum defensione maxima utilitas in ipsum, rem p.& laicos on ne S rem dundet: Nam si ac non defendantur, non habc bunt Ecclesiastici quibus sustententur, quare nec sacrifiet cla pro laicis, Principe, & rep. offerre, nec Sacramenta ministrare, nec in Verbi Dei pridicationem iincumbere, nec in alijsse Christianae pietatis operi bus poterunt exercere, a quibus si abstineant, maxi
mum erit laicorum damnum .. c. . . , s
Praeterea multa Principibus laicis concesserundPontifices priuilegia, & alia, ut eam de sensionem susciperent , non concessissent autem si eam putassent deserturos tempore belli, vel alio cam exigente. Te-nentur ergo ad hanc defensionem, quasi ex contr. eiu cum Ecclesia,& ideo aliud ijs dare ipsa non te
3 Demum non ne Ecclesiastici tempore tante necessitatis defendunt rempub suis orationi bus, sacrificijs, &alijs pijs operibus' Cur ergo volunt Principes laici, de Magistratus etiam tributa ab ipsis FCeste id est maiorem obligationem ijs imponere
170쪽
iso De Lib. Eccl. Publ. necess.
uam laicis , ab ijs cnim exiguntur temporalia,&spiritualia pro defensione reip. ab his sola temporalia. Satis autem esse grauatos , qui in orationes, de alia spiritualia incumbunt pro populo ex obligatio ne su i status, a c muneris te stantur Ancharantis, Ca-- Anchar. strensi, & Abbas a dum propterea Ecclesias merito dici subire onera in populo, pro ut alij, asserunt, & AIbie onera subeunt militiae s l. r. temporalis, Ecclesiastici vero militiae spiritualis . 6 Nisii quis forte velit rem p. ad sui defensionem egere tantum temporalibus subsidijs, & perorati nes , sacrificia , & alia Spiritualia non conseruari lares ab hostium aggressione, necesse apta media in bello humano contra Bombardas, Eclopos, enses , de inimicorum ferociam . Neminem id , non dico Pium, & Catholicum sentire arbitror, sed histo. riarti lectione parumper aspersum . Quis autem Pius, ct Catholicus hanc impiam, & hqreticam vocem proferet. Non prosunt tempore belli orationes, &Sacrificia , prosunt tantum nummi, &alia temporalia subsidia e Nonne olim Gentiles Romani, Sc aliqetiam nationes ad numen confugiinant per preces supplicationes, dc sacrificia, ut victoriam ab hosti
bus reportarent, aut eos a inuris arcerentia ut longe a
propria ditione detinerent e Sine ope diuini numinis Rep. gubernari non posse aiebat Plato b unde Civitas, o Leo dicensis in domus publicae antipagmentis eum inscripsit versum stare diu nescit, quod non fulcitur ab alto. Ium ergo, ac merito Cambyses Persanum Rex filium Astyagem ad bellum proficiscentem eo moni. toc veluti firmissimis Clypeo, gladio, di omnibus
aphor. poli armis munivir: Dei esto ainicus, in eundem pius, ni-