장음표시 사용
151쪽
tempore conserit. Cap. VIIJ rq r
ad primum imobile, atqieam potestatern a Deo datam, ut rcni p. sibi commissam subet trans ille, qui eli Pris c I S, tueatur, quare curia necessitas adest, potest quamlibet rei p. partem, atqs ideo etiam Ecclesiastiacos cogere ad totius deseusionem, ad quam quaelibri pari tenetur, quae coacti,potest esse vel compellem do ad murorum custodiam, aut ad arma sumenda , aut ad tributa soluenda, aut alia huiusmodi,cuinde cuius libet partis salute agri .
a Qui discursus supponit 'Primo Principem Latiacum nullum habere, neque indirecte, superiorem inrep. a quo eius potestas in aliquo casu limitari possit, cum supponat ad Principem, ut ad primum mobile omnia inrep. reducie quod falsum est in Evangelica Lege , nam ciuilis gubernatio in ea praesertim Lege
moderanda est iuxta regulas rationis, & ad bonuat animae est dirigenda . Redia autem ratio dictat ut Religio in rep. primum obtineat locum, ut pote suae Deum reipicit,qui super omnia est obseruandus,
diligendus, etiamsi tantum, ut naturae aIltor respiciatur. Tum dictat ut quae ad an inice bonum', dc salutem pertinent, prasciantur alijs, sue ad corpora , siue ad facultates speciant bus. S tago ciuilis administratio ea fit, ut quae ad Religiosus, de animi bona spectant, postponat temporalibus reip bonis ,
poteri Summus Pontifex eam pro potestate corrige re, cum ita expediat animarum saluti, &Dei hon ri, defendendo . quod est osse superiorem, non qui dem directe, sed indirecte, quatenus videlicet in ciuilem adininistrationem ingerere se non potest extra lauin temporale dominium, nisi animarum bonum,
de necessitas id exigat. videns igitur Summus Pont. Dei cultui, ac religioni, nec non animarum utilitati
152쪽
valde expedire, ut Ecclefiae minitar, Deoqi dicatae personae a laica potestate essent exempti, eos , chrumq; bona exemis, a Christo potestate accepta Atat Petro post Resurrectionemsuam oveso Agnos suos, omnem videlicet populum Christianum palaere iussit, in quam exemptionem Principes visi, ac Pyuli, ac Rein. consenserunt. Quare Ecelesiasticos esse politi, ce subiectos Principi Laim, idest Principem Laicum posse disponere de ijs, eorumq. bonis, ut de ceteris ciuibus, a veritate, dc a Sacrotum Canonum dem finitione valde alienum est. Quod si ad necessitatis grau is tempus id restringatur , huic etiam Summus Pontifex prouidit, dum concessit, ut illi subuenirent Ecclesiastici, si vere eam adesse iudicarent, nec satis esse ad eam ex pellendam laicorum facultates, accederem. ipsius Pontificis assensus. Quam dominam discursus ille allatus non refugit, nam licet omnes cili motus ad unius primi mobilis motum reducantur, ta nen hic directioni motoris subest, qui eum pote st vel sistere, vel variare,. si ita Dei honori exta pediens fuerit, ut tempore Iosue, & uais accidisse
Sacrq narrant talpturae. is: Supponit secundoeille dilaursus a Principe latisco omnes reip.partes dependere quoad gubernatione utcst, inferiores a primo mobili. Quae suppositio est etiam falsa cum usus, & experientia aliud suadeant Pars enim re P. Deo dicata suis regitur legibus, & M. tutis, in qu bus condendis, nullam parem habetdab,
cu .Princeps, nisi concedente Papa.
Non ergo hqc pars Deo dicata 1 Principe Ilaico pendet ita sui gubernatione, si dicant Iaici id esse vetarum extra necessitatem reip non autem in necessit
te. Recurrendum erit adstatus allatam distinctiore necessitatis
153쪽
tempore conserti Cap. VIIJ I. 33 i
necessitatis extremi,in qua periculum sit in mora,& noextreme, in qua non si tale periculum ,ideoq, suprato res Ecclesiastici sine magno detrimeto consuli pccnt, nam in illa potest Princeps Laicus ea exigere ab Eo'
esiasticis , quq dicta sunt non iure alicuius subiectionis, siue politic , siue oeconomicae, sed tute net cessaris defensionis ad se , & rem p. eon seruandam , uenim Ecclesiastici tunc non subueniant, ut iniqui aggressores reip. reputantur, ideoq; potest reip. defensor contra eos licito agere, bona ad defensionem ibIam necessaria ipsis inuitis auferre , aliaqi praescribe re, sine quibus resp. periclitaretur, cum possit quaelibet Resp.se indemnem seruare contra quoslibet inia' quos aggressores etiam Ecclesiasticosis At extra eam tinecessitatem no habet tale ius defensionis, cum in extremo periculo noli versetur, nec periculum sit in m ra, dum Episcopus,& Clerus deliberant,ac Rom.Pon. . consulitur,debeatquili prouidere Princeps per laicos, eorumq. facultates,quod si lis non sint satis,per Ecclesiasticorum bona eo modo accepta, quem sacri caninnes praescribunt. Et si antequam Episcopus, & Clerus necesseatem examinarint, & Laicorum facultates, an
per iptas illi consuli possint, nec ne & decreuerit quod
subsidiium sit ab Ecclesiasticis conferendum ,Romanum; Pom. consultus sit, si, inqua ante has a ones Ecclesiastici non subueniant ei necessitati reip no sunt iniqui aggessores, cum iure non subueniant, nec sint obligati subuenire , imo nec licite possint grauare hona sua, nisi praestitis praedictis, ut eam nou exta
uiam necessitatem expellant b . .s Terti. supponirauatus discursus Iosse a Pritu cipe lateo cogi Ecclesiasticos ad subueniendum rei p. in dextraememinecestitatem iam probaui falsum
154쪽
cap. 6.8 alijs cap. antecedentibus quibus Em clesiasticos non talum quo ad personas, sed etiam quoad bona esse exemptos a potestate laica plui ibus iuribus ostendi, nec Laicum Principem , aut Magistratum esse istorum idoneum iudicem. 6 Dicere autem Clericiana cogi a laico Pi incipe, vel Magistratu , non ut a Iudice, sed ut a retro defcu sire in eius clam defensioneini vel est id asserere momni casu , O hoc est sacros Canones Uticlare, quin ruin decreta essent inania, cum clericos molestans Princeps aut Magistratus possit hac uti excusatione contra arguentem Pontificem , se ut reip. defens, rem pro eius defensione id facere, non ut Iudicem clericorum , a tq; adeo Sacri Canones laicorum iniurijs contra Clericos non occurissent, nec oppomis num remedium attulilsent, nec aliquam realem exe-ptionem concessissent: Vel est id asserere in aliquo casu tantuin , necessitatis videlicet in quo si sit extrema, vel cum periculo in mora. nec ego inficias eo,
cum id fiat non iurisdictionem in Ecclesiasticos exe celado, seu in vim iurisdictionis, ut alis loquuntur, sed in vim necessariae defensionis, seu de facio duris, ut aliorum est phrasis; At si necessitas non iit extrema, & sine periculo in morat, numquam concedam recte assimari eam coaction , cum sacrorum Cain nonum decisio obstet. Quod autem periculum in mo-
ra potest esse, in Italia verbi gratia, quando bellum urget dum hostis est in Hybernis, ct magna ex parte
Alpes est transgressus, nec vula, dcs vult noncivires habet lassicientes ad ditionem aliquam ex improuis,sio infestandam, Romam mittere vlaut scr:bere, ut Pon. iubeat Ecclesiasticos contribuere, quo sequenti vere exercitui in campum educatur extra hybe na ad ,
155쪽
eius status de sensionem e nullum certe est, cum per aliquos menses nulla sit molestia timenda ab hoste, di Romam paucorum dierum spatio peruenire litterae, aut Orator possit. Quod si abstinetur, quia non est spes aliquid obtinendi, signum ergo est, non adesse eam necessitatem, quam praetendunt laici . Si enim Pontifex videret eam adesse optatis profecto
annueret pro sua pietate, & caritate ,. cum. non.
Prasumendum de tanto Pastore, eum velle hac in re peccare. & tantae necessitati non siibuenire, dum diligenter examinatis Ecclesiasticorum, & laicorum rationibus, iudi cat validiora esse Ecclesiasticorum , gumenta, quam laicorum,dc ab his non ostendi veram necessitatem , atq;ideo petita non concedit; Abserere autem eum iniuste negare, est ei grauissimi voluntari criminis culpam inurere sine alio fundamento, quam propris opinionis non aequa lance ponderantis momenta rationum, sed caeco affectu ductae erga propriam utilitatem .. II .. Princeps Licus nonpotestu is mercedem suae dias sumis , vel vi pendi, militum parum ,,
x Non potest Princeps laicus accipere bona Eccse siastica, ut mercedem suae defensionis ,vel ut par tem stipendij militum ,& cur. x Bona Ecclesiastica non sunt sub dominio Princisipis laici , & ideo de iis. non potest sua autoritate disponere, quod probatur ex varijs iuribus. 3: De rebus temporalibus Ecclesii non amtest Prinoeeps Laicus aliquiddecernere.
Solus Papa est bonorum Ecclesiae adminis toris cum sint bona pauperum. EQ
156쪽
s Ecclesia non possidet bona temporalia .ivi commmnitas ciuilis est,sed ut Corpus Christi Mysticum, de ideo non subest ciuili potestati laicorum , sub alia
x At inquiet aliquis bonorum Ecclesiasticorum Plinceps est defensor, ex ijs ergo accipere partem aliquam poterit pro eorum defensione, vcl ut mercedem scit operis , dc defensionis, vel ut partem stipem dij militum, quos ad ea defendendae conducit. spondeo sua auctoritate non posse ea accipere . primo
quia id vestitum est a Sacris Canonibus , quibus ipse
et Secundo quia bona Ecclesiastica non sunt sub ipsius dominio, sed Dei, cum enim sint Deo dicata,&verq religionis, veriq; Dei cultus usibus , atqi eiusdem Dei ministrorum, vi pauperum alimentis destinata, dicuntur esse sub dominio Dei, quare de ijs ira
is suae ebit vel eius supremus Uicarius administrator Reg. ines eorum bonoruin ab eo constitutus disponere potest . al. .e.io.ii.ii. Et ideo in Principis Laici bonis no sunt cum inter resis D. Th a.x sacras computentur. b Nam cum sint Deo dicata quidam Sanctitatem participant, ratione cuius debentd te si debito modo, & cum pietate expendi,ut colligitur ex diuis c. nulli Cap. sine exceptione, dc p.aurum,&Cap. Gloria, deviijs textibus i a.q. et .vt videri potest apud Sarmiem tum tract. de Redit. Eccl. Ad debitum autem modum pertinet, ut non nisi per Ecclesiae ministros custodiantur, distribuantur, conseruenturi, & alienentur, laicis eni: ia nulla est attributa facultas,ac potestas in rcs E
cle fit, teste Sacro Concilio Lateranensi sub Leone X. in Balla de Reform. Curiae S. & cum huctuum,in qua dicitur prohibitum esse iure Diuino ne laici ius admi-iustrandi bona Ecclesiastica usurpent: de ante illud dixerat
157쪽
tei pore conserin p. VIII. et 3
dixerat Bonifacius VIII. casti nulli ra. q.a. Quidquid Domino consecratur, siuEhomo , siue Animal siue Aget, veliquidquid aliud, Samum Domino, ad ius perlidens Sacerdonim, & ideo mcrilegus est, qu sillud aufere a Domino ,& Eeeleta Vastat, incendit, vel erip it, quod: asseric nixus o
crae Scripturae autoritate, dicentis Possessio cynsecra-ta ad ius pertinet Sacerdotum et a Tum iubet excor Dm unicari eum, qui posti iam quid simileab Ecelaita abstulerit , nolet ei restitu et Strahatiuit seropi cap. qui Curisti adi. q. et alet, qui Christircvnias dificclesi*aufert, fraudat,& rapit, ut nomicida in conspe Au iudicis Dei videlicet, deputabitur Puto autem puniri, ut homicidam , quia Pauperiam alumenta aufert , & Ministi omni hclesie ato; adeo quantum in seest, eos occidit. Idem Anacte tus Papa Caps Qui abstulerit ra. q. r. imco Icludit, Ergo qui Christi pecunias,&Ecclesit rapit, vel fraum dat, homicida est. Quare ea verba Canonis Indignea a. q. a. diligenter sunt ponderanda, valde iniquum, ct ignens sacrilegium est ,' ut quq cumqs vel pro rem dio peccatorum, vel pro salute, ac requie animarum suarum unusquisq;venerabili Eccles* contulerit, aut certe reliquerit , ab ris, quibus maxime seruari comuenis .i idesta Christianis, de Deum timentibus homminibus . in aliud transferri, vel conferri permittarum tur, cuius indignitatis ratio est, quam lubdit idem Pontifero Symmacus , quia temporalia ' igi et sis animabus ad substantiam pauperum sunt relieta. No tentur ea verba . ivalde iniquum , Ingens Sacrile. gium . Magnam ergo iniquitatem , &ingens sacri lingium reputavit Pontifices bona Ecclesi* in alos usus conuerti side autoritate, ab ijs, propter quos ',isisti d relicta
158쪽
relicta sunt. Cum enim sint destinata ad finem si pernaturalem, nempe ad cultum Dei conseruandum, di augendum , & ideo sint L Hi ex Conc. Tridentino sestas. c. t. de resor. ubi prohibet Episcopis, ne res Ecclesiasticas.quae Dei sunt, donent conranguineis,& ex cap. Cum secundum Apostolum de praeb. se m. Tua nobis eod.& cap. cum ex eo de eleia in s.& alijs iuribus in ia.q. a. & 16.q. r. dc y.Sinim Patrimonium Christi, ut ea vocat caput Cum ex eo de Heta in Cnon debent administrati, de dispensari , nisi per spuia tualem potestatem ,&per administratores, dissime satores a Deo constitutos, qui sunt Rom. Pontifex, Episcopi,&alij Ecclesiastici s Ex quibus satis coneluditur nullum Principem Laicum Mile concedere statutum, aut aliquid de
cernere de rebustemporalibus Ecclesiar,ut etiam statuitur Cap. Bene quidem stalcap. Eecsesui , di cap. in Ecclesiarum de constita & cap. vlt de rebus Eccl.non alienet sunt enim extra obiectum temporalis potestatis laicorum, de ideo si quid de ipsis laicia suar, con statuan irritum erit , ut pote de re ad ipsorum pote e i, fit statem non spectante, Quod etiam ex ciuili lege pr cui seg, hari potest. Nam S.Nullus Insti de rerum diuis.dicis
tur Quod Diuini iuria est, id nullius in honis este None it videlicet subpuri hominis dominio, sed sini sis *3plicat glossa in I. a. ff. de rerum
λάλ' Et cum sint bona Pauperum cap ta. i6--r eo- ' rum solus Papa est administrator, ut ex mente VTh.ax.q. a. Abb. probant Archidiaconus&alij, b qui idcirco dicunt Lsen. ., - Peccare si alienet sine causa. Nec mirum est Thuleuis u. Synodum Rot s. sub Symnactio illud asserere, nem-3o M grumi penoti posse Lucos aliquid quomodolibet de Eccle:
159쪽
sasticis facultatibus decernere, qmum talis Sacer dotibus disponendi indiscusse a Deo cuia commissa
docetur. Aduerte illud verbum, Qu odolibetiatis enim indicat ex Sacri Concitu sei. antia nullum omnino ius habere Principem Secularem disponendi de bonis temporalibus Ecclesiae , siue ut princeps siue ut oeconomus, siue ut Defensor reip: quia non solum ut Princeps, sed etiam ut oeconomus, & de sen- .sor non deserit statum, Sconditionem Iaies: non ata tem laici, sed Sacerdotum suorum Deus dispositioni facultates Ecclesii commisit Confirmaturquod dictu quia etiam viceconomus,& ut defensor reip. non potest grauare tributis, seu oneribus Deum , ct Chri- sium Dominum, cui sub quacumq; consideratione, siam Principis iue oeconomi,siue defensoris reip. subi ctus est. Ergo nec eius bona grauare potest, eiusq; phtrimonium, clim bona sequantur conditionem pesso nae tamquam accessorium p rincipale, cui quasi adhae, rent; & quia solutio oneris super bona in ipsum domunum redundaret, cum non nisi ab eo, vel eius administratoribus peti possint. Quae alio militat, etiamsi laia ci sequi nolint sententiam Nauam dicentis bona Ecclesiastica esse sub dominio Dei proprio, ita ut nec Pontifex habeat eorum dominium, sed tantum administrationem supremam', anam etiam si sint sub dominio Ecclesiae,& Pontificum , tamen adius Christi pha Nau. apol. liari modo pertinent, cum ad eius cultum ,&hon mi c- rem peculiariter sint donata, & ideo eius Patrimonium dicantur, & Bona Dominica , scu res Dona inic* nou ori
in Can. Apost. 3 o. quare Bona Christi sunt, P .
quenter a laicis one. ari non possunt. I. m n.:6.1t
s Adde quod Ecclesia, & Pontifex sub cuius dominio sunt ea bona, non sunt subieeii Principibus
160쪽
i o De Lib. Eccl Publia necess.
Laicis . nec ea bona possidet Ecclesia, ut Communi. tas Ciuilis, sed ut Ecclesiastica, & ut Corpus Christi Mysticum . atqi idcirco non subest Ciuiti potest,ti Principum Lateorum sub aliquo respectu , siue ut
Principes sunt, siue ut oeconomi, ac defensores reip. sub his enim terminis maiorem potestatem non habent, quam Civilem; &consequenter nec eius bo- na, cuin sim sibii accessoria, & suam conditionem sequAntur, ciuili potestati sunt subiecta, quomodo :libet, ut loquitur Concilium Rome citat um, hic po-tcstas consit et . a G ,
qui non sunt ipsoruinis . , ...i et , Idena ostenditur a simili. . 1 Pro deiqnsione bonorum Ecclesiasticorum noni potest Princeps Laicui mercedem exigere ab Ec-
. esse attributom facultatem in res Ecclesiae , I. Adiuini ratio rerum Ecclesiae fuit iuris Ecclesia..ctici ab initio Ecclesi ae .s In quo sensu concedatur posse Ecclesiasticos Ib gari lege Principis Laici.d Ecclati sticus non seruans Legem Principis Labci non peccat contra obedientiam ei debitam Contra quid peccatis
A legibus tricis quomodo Ecclesiastici discedere
1 . Iino ex dictis loquendi modis a sacris Conciliis, vidua uti Poatilicibui usurpatii, sic mihi videor a