Delectus opusculorum ad scientiam naturalem spectantium. Volumen primum

101쪽

1 seisiuiu s) et sceleti cornua eiusdem, quod 1, LR-nhvLΥ descripsit, indiuidui, in illustris suppo Mopere delineati Optime cum figura Cornuum ab oΡpi No descriptorum conuenire mihi videntur. Exstant autem apud PVFFON N) et PENNANae x)cornuum delineationes descriptionesque, ab Ill. EvppON et PALLAs pro subali quoque cornibus habitorum, minime cum prioribu S conuenientium, neque ΟΡΡIANI descriptioni congruentium: duas itaque e X Vna hac, eXemplo PENNANTI, sed exclusis certe eius synonimis, constituendas esse species, iudico, quarum characteres et synonima hic exhibeo.

ANTILOPE RUBALUS.

Cornibus crastis, rugosis, contortis, basi rectis, apice recuruatis, cauda apice floccosa, capite obtusiore.

102쪽

sa MERREM, DE ANIMAL. SCYTHICIS

ANTILOPE BARBATA.

Cornibus crassis, annulatis, lyratis, apicibus laeuibus, rectissimis, extrorsum flexis, mento subbarbato, cauda apice soccosa. Bus p. hyλ. nat. XII. tab. 38. R. I. a. cranii cum

The Senegat Anteiope. PENN. Dii. yag. 38. g. p. 39. capitis. eXclusis synonimis.)Antilope Bubalis. PALL. Spic. I. pag. I 2. XII. pag. 8. et 16. e Xclusis synonimis plerisque .

Antilope Koba. ERXLEB. regii. a J. yag. 293. confusa Eoba svrp. cum Antilope Senega-Jensi pENN. eodem auctore praevio.

Hisce ita constitutis nullus dubito, quin ad priorem speciens Bubalus antiquorum referendus sit, cum qua an bene conueniat, an non, cuique recensitas descriptiones leonesque comparando, facile est inquirere. vi Septentrio fert et equorum greges fer0rMm De illis Graecos non scripsisse PLINIVS afirmat is , locumque natalem valde dubium illis tribuit: veritamens XXVIII. cap. Io. s. H. 4s. De equi eris non scripserunt Graeci. Quod autem ex locis Aristotelis et Herodoti mox citandis falluin esse facile quisque videt.)

103쪽

93 tamen simile est Scythiam Europaeam s1ue Germaniam intellexisse. ARISTOTELES Syriae esse incolas dicit et , HERODOTVS vero oraS Hypnuis Scythiae fluuii illis patriam adsignat a , et SI RARO nar- rat, in Alpibus b) et Hispania c) eos habitare. Inueniuntur adhuc equi ieri in Germaniae sylvis Senne et iuxta Kallars erili , qui ex feris omnino orti videntur, patre autem iam sunt cicure. In statu autem mere naturali circa Tanaim et per Omnem Tartariam adhuc reperiuntur d).5 Praeterea Alceu, ni proceritas attrium et cersicis distinguat, iumento similem: item natam in Scaudiuauia insula, nec Duquam trifam in hac Urbe, multis tamen narratam Achiis, haud dissimilem illi, jed nullo suffaginum sexu, - alias velocitatia memoratae. Labrum et Juperius praegraude; 0b id retrograditur tu palicendo, Me, tu pri0ra tetideuS, iu-T0ittatur. - Descriptionem suam ex CAESARE e

PLINIVM

6 CAEs. de bell. gall. VI. cap. 27. Sunt item quae appellantur Alces. Harum est consimilis caprei figura, et varietas pellium, sed magnitudine paulo antecedunt, mutilaeque sunt cornibus et crura sine nodis articulisque habent, neque quietis caussa procumbunt, neque si quo adflictae casu coneiderunt, erigere sese aut subleuare possunt. His sunt arbores pro cubilibus; ad eas se adplicant, atque ita paulum modo reclinatae quietem capiunt: quarum e S

104쪽

94 MERREM, DE ANIMAL. SCYTHICIS

PLIN1vM desumsisse facile quisque videt, auc a tamen narratione sua ex auctoribus ignotis. Neminem ante Ill. fCHNEIDER ) dubitasse memini, PLINIVM hoc loco idem animal diuersis nominibus descripsisse; quod vel incuria quadam, vel confusis plurium auctorum locis, iactum esse videtur: conuenit namque optime cum C ΑΕsΑRIs descriptione Alcis . Atalis descriptio, neque ullius per librariorum incuriam ortae loci huius transmutationis

Nullum itaque dubium est, Achiin Alcemque unum idemque animal esse. Dissicilior vero, quale sit, disquisitio est. Comum mari in superciliis, foeminae nulla n:

tila i) ei adscribant, exinde venit, quod Vt r-que vel pullum vel foeminam descripserit. Proceritas auritim et ceruicis h).Itunenti, vel uti soLINO , muli similitudo I .

Pro- vestigiis, quum est animaduersum a venatoribus, quo se recipere consueuerint, omnes eo loco, aut ab radicibus 1 ubruunt, aut accidunt arbores tantum, visumma species earum stantium relinquatur. Huc quum se consuetudine reclinauerint, infirmas arbores pondere assigunt atque una iplae concidunt.1 Programma de Achlide Plinii et Κολω Strab. Traj. ad Via. r. 178 I. q.

in I. c.

0 PLIN. h. l. 'SOLIN. cap. zo. Est et Alces mulis comparanda. - Equo potius quam mulo Alce conuenit, et

105쪽

AΡVD PLINIUM.

Propensuin labrum superius Πι). tria. Septentrio, Scandinausa insula n), Germania o), et Gallia Celtica p). Εκ hisce iam dictis satis apparet minime cum

Κολω STRABONIs vel Autilope Salga, ut vult illustris SCHNEIDE; Achlin conuenire, cui opinioni et patria et descriptio contradicunt. Apud STRABONEM autem alio quodam loco, abSque nomine, Alce, occurrit, Optima de ea data eX POLYAIo descriptione q). EX ea autem, quam protuli, Veterum descriptione, quale sit animal Alces, eruere tentabo. EX varietate pellium, magnitudineque quam C ΑΕsAn illi tribuit Capreae scilicet paulum maiore, verosimile fit, Cerum Damam 1 1NN. hic esse intelligendum. Si autem patriam septentrionalem consideramus, deinde Romae nunquam Visam esse, et magnitudinem quam PLINIVS et ΡAv-sΑN1Αs illi tribuunt, et proceritatem ceruiciS, RU-rium labiique superioris contemplamur, dilucide apparet minime cum Ceruti Dama, quem Platyce-r9tem et illum etiam a Plinio sub iumenti nomine intellectum esse, mihi videtur. PAusANIAE lib. IX. cap. 2I. specie dicitur ceruum inter et camelum: ειδος μεν ελα-

φου και καμηλου μεταξυ.

ἡ ΡL1N. h. l. SOLIN. I. c. Adeo propenso labro, ut, nisi recedens in posteriora vestigia, pasci non queat.10 PLIN. h. l. SOL. I. c.

106쪽

s6 MERREM, DE ANIMAL. SCYTHICIS

Motem PLINIus 3 vocat, Alcen comparandam esse. Quod autem CAESAR de varietate pellium et earum

tanta paruitate narrat, aut pro pulli descriptione accipiendum est, aut potius relatis ad eum quibusdam commentis, tribuendum esse videtur; quippe cum suffraginum etiam fieXum illis deneget. Inter Ceruum autem Taraudum, Cervamque Alceu magis haerendum est. Sed neque collum tam procerum huic, neque labrum superius adeo propensum est, quam Ceruo Alci, ex cuius quoque germanico nomine antiquo Elt siue Elch latinum nomen ortum esse, lubenter Ill. svppo N s) adsentiori Multa vero falsa in Alcis huius naturali historia, averis separanda sunt. Nam neque caret suffraginum flexu, neque est labro superiore in tantum propenso, uti PLINIVS et SOLI Nus illud describunt, neque etiam retrograditur in pascendo; quamuis

enim illi labium superius maius sit, quam in ulla alia ceruina specie, musculis tamen instructum est lassicientibus satisque magnis ad illud eleuandum,

uti optime Parsenses obseruauerunt t). Annotandum adhuc est, proceritatem ceruicis non de longitu-M XI. c. 37. f. H. 45.

i Meni. poni serv. a i' hs. aes ali. I. yag. I 82. LaLevre superie ure eloti grande et deis chee des gen cives, inais non pas si grande, que Sol in la deerit, et que Pline la fati a l'animal qu'il appelle Machiis.

Car ces autevrs dissent, que cette h te est contrain te de palire a reculons, asin, d' empἴcher que sis levre De s'en gage entre ses denis: et nous avons observε dans la disseetion, que la nature a avtrement Pour,ua cet inconvenient, par in grandeur et la force demus cles, qui soni particulierement destinea a elevercette Idvre superieure.

107쪽

gitudine sed de crassitie potius, eiusque latitudine esse intelligendum; collo namque breui Alces instructa est. Habitat adhuc Alce in borealibus Eu ropae, Asiae atque Americae regionibus; in Lapponia potissimum, Norti egia, Scotia et Ruiua D . Ill. KLΕ1N x reche iamiam obseruauit animal illud quod Taraudi nomine P Li Nivs y) descripsit, Alcen quoque sed masculum esse. GES NERVS Z bouis speciem esse ratus est, quem Poloni THr vocant, quod Vero nomen Vrum significat, quem hic minime intelligendum esse facile quisque videt.

Ill. autem EvFFoN zz) aliique pro Ce o Taraudo potius habendum esse censent, sed breuis veterum comparatio facile docebit, KLE INII opinionem horum esse praeferendam. Vix operae pretium duco, . lectores

rum Tarandus - Tarando magnitudo, quae boui: caput maius ceruino, nec absitnite: cornua ramosa:

ungulae bifidae: villus magnitudine ursorum, sed eum libuit sui coloris esse, asini similis est. Tergoritanta duritia, ut thoraces ex eo faciant. Colorem omnium arborum, fruticum, florum locorumque

reddit, in quibus latet metuens, ideoque raro capitur.

108쪽

98 MERREM, DE ANIMAL. SCYTHICI s

lectores praemonere totam Auctoris nostri, AELIA- Ni a) et so LINI b narrationem de colorum huius animalis mutatione, inter fabulas esse referendam. Tarandus est maguitudine bovis c).

gula e bifidae d).

Caput maius ceruino nec absimile f). Villus longitudine ursorum, coloris asinini g), vel ursini si Tergori tanta durities, Ut thoraces scutaque ex eo faciant Scythae, sagittis impenetrabilia i). Habitat in Scythia h), nam certe SOL INVS errat, animal Aethiopicum dicens.

Haec a) Hs. an. II. cap. I 6. Tαγνδος δε το ζωον, αλλ' eυτoc

b) Cap. 3o. Hunc Tarandum assii mant, habitum metu vertere, et cum delitescat, fieri assimilem eui cunque rei proximauerit, siue illa saxo alba sit, seu fructeto virens, sue quam aliam referat qualitatem. o PL1N. I c. SoL. l. c. Mittit et Tarandum boum

iI PLIN. I. c. AEL. l. c. τουτου τοι και δ ραν αγαθην

k PLIN. l. c. AEL. l. c. εστι δε Σκυθης.

109쪽

Haec omnia si cum Taranio et Alce compara mus, multa inuenimus Cum hac optime congru entia, ab illo vero summopere diuersa. Magnitudine namque Taraudus multo iminor est boue, cum Aldes ad equinam fere magnitudinem accedat.

Haec gaudet pilo multo longiore quam ille, neque Taraudo tanta est durities pellis, cum Alcis globum fere plumbeum illudat, testantelli. A LINNE l);

et ipse tergora in armamentario Bremano vidi, quae pro thoracibus inseruierant, omnesque ictus irritos iecerant.

Addam adhuc loci cuiusdam dissicillimi maxi

meque vexati apud CAESAREM m dis iiii sitionem. Maesima inde orta est dissicultas, quia CAESAR Oiliarum tantum coruu in media fronte huic animali tribuit. Ill. BuFFON H) qui hunc locum, uti etiam foeminae Cornua, CornuumqUe directio postulat de Certio Taraud0 intelligit, de cornuum anterioribus ramis interpretatur, qui etiam interdum tertium quoddam cornu in media fronte natum repraesentare Videntur, uti etiam KLE INII icon o)luculenter eXhibet, et hanc opinionem confirmat.

Cum vero CAESAR minime trium cornuum mentionem faciat, Vel potius cetera bina peculiariter G a non

cuius a media fronte inter aures unum cornu exsistit excelsius, magisque directum his, quae nobis nota sunt, cornibus. Ab eius summo, sicut palmae, rami quam late diffunduntur. Esdem est foeminae marisque natura, eade in forma, magnitudoque

110쪽

1oo MERREM, DE ANIMAL. SCYTHICIs

non describat, haec eXplicatio minus placet. Vi deamus itaque, anne facilius hunc locum interpre. tari possimus, pro Uumn corΠu, Virrim cornu legendo , quae etiam lectio per variorum aucforum locos probari potest p). Si vero haec lectio secun dum lil. RVH NKENIVM q) minime esset recipienda, non nimis ausum fore puto, si et trurnque legeretur; neque amplius supererit, quare dubitemus, quale sit animal a CAYsARE indicatum, Ceruus nempe Tarraridus L INN. rὶ qui Optime cum cetera CAESARIS descriptione conuenit,

6) Traduut in Paeonia feram, quae Bouasus Docetur, equilla iuba, cetera taur0 suuilem, cornibus ita in Ie flexis, ut Π0u utilia fluit pugilae etc.

PL1NIVS totum hunc locum ex ARISTOTELIs hist. nai. IX. cap. 45. mUtuauit, Vbi Βονασσος vocatur.

IX. I 3. Vtris summo studio pugnantibus - testante Lipsio in MS. Gisellini, et secundum eundem apud LiviuM XXXI. cap. 30. Frumenti spes, quae in loculos fuerat, viros pariter frustrata est - legendum lest. Similes ellipses του que obuiae sunt in vostibus icuique, plerumque etc. cf. VELL. PATERC. ed Rufinh. T. II. pag. 8SO.q Ibid. l. p. l9O. Rangiser. GEsN. Quadr. p. 9SO. c. H. mala. BRI sq. l