Petri d'Orville, jurisconsulti, Poemata

51쪽

Et quo jam massae peregrinaque marmora nobis pConstituat tumulum pectore quisque suo. Manibus inserias illic solvisse quotannis, Et stata more pio sacra tulisse juvet ;Solemnique juvet gemitu renovare dolorem, Uerbaque funerea dicere digna die. Accedant i crimae foedata per ora ruentes. Hae vini, hae laticis, lactis & instar erunt. Et decet , dc meritas portabimus annua ad umbras Dona. fave sacris Vir modo magne tuis.

AD FRATREM

G Sua Vivendi Ratione. STat vetus & spissis densissima silva tenebris,

Undique gramineo Cespite vernat humus. Rivulus in medio vitreis argenteus undis :Nympharum, Frater, dixeris esse domum. Hic, ut eram Vacuus curaque metuque, vagabar' Nec tamen eX toto desidiosus eram. Namque inerant manibus vatum genialia scripta,

Pectoraque adflarant numine nostra suo.Quum

52쪽

LIBER SECUNDUS. αν

uum subito vidi, vel me vidisse putavi,

Adstare ante oculos corpora bina meos. Non facies humana illis, & lucida nimbo Tempora, mortali formaque major erat. Implebantque locum spirantes vertice odores Ambrosii. licuit noscere adesse Deas. Primaque per vacuum coeli delapsa Poesis E cultu nobis sit manifesta suo. Candida vestis erat, nullo sumta colore ;Credibile est puri pectoris esse notam. Ridebant vario fluitantes flore capilli: Dextrae onus incurvae tinnula fila lyrae. Laevaque cum plectro gestabat laurea seria; Serta poetarum circuitura caput. Mercatura simul sublimi fronte severa Venerat, ornatu conspicienda suo. Armillas manibus, dederatque monilia collo, Cingstat rutilas gemmea vitta comas: Quodque erat in laeva, sceptrum regale decebat, Dexteraque adgesta lance tenebat opes.

Atque ait illa prior; Malesane quid arida Pindi

Non profecturo saxa labore colis lUtilius nostram tu provolveris ad aram . Cui nemo incassum turea dona dedit. Hinc tibi opes crescent, merces hinc laenore magno Ditabunt dominum, me faciente, suum: Argentique tibi portabunt pondera & auri Gemmisero naves Gangis ab usque sinu. Quid juvat in veterum curam disperdere scriptis

Volvere quid Grajos nocte disque Sophos

53쪽

ELEGIARUM

28 Scilicet altarum sollers prudentia rerum. Et dos ingenii quaeritur inde tibi. Quidquid erit , melius dabit ista pecunia sela; Sola sub arbitrio continet ista suo. Tu mihi da Battum, & magnas simul adjice gazas; Si velit, eloquio Tullius alter erit.

Et quantum nummi, tantum sapientia crescet: Provida mens veniet divitiisque comes. Tum multos etiam poteris numerare sodales, Confluet ad plenam densia caterva domum, Turbaque adulatrix blando sermone vocabunt Te regemque suum, te dominumque suum. At tibi quae poterunt doctae bona ferre Sorores Ingrato dederis cur tua tura foco Num facit ad victum carmen Z num carminis artes Reddere cultori magna talenta solent pNimirum hinc vates tot, paupertate Premente, Vix aegre vitam sustinuere suam. Forte petis famam, totumque hinc posse per orbem Casurum numquam nomen habere putas.

Falleris, & nescis; jam sunt sine laude Camenae,

Iamque bono vati nullus habetur honos. Tu sis vel Sophocli, vel magno aequandus Homero, Andinis cedat nec tua Musa modis; Forsitan, egregio qui carmina facta labore Ex meritis celebrent, unus di alter erunt. Si tibi mens avida est laudis, praebebimus illam, Iunctaque divitiis nomina magna feres. Solis ab occasu, solis nosceris ad ortum: Nulla erit in mundo nescia terra tui.

54쪽

LIBER SECUNDUS. as

De te longinquae gentes, populique loquentur.

Et tales repetent ore frequente sonos: Hic etiam extremis fecit commercia terris, Per dubias mercem nave vehente vias.

Haec tibi cuncta dabo. quota pars tamen illa suturi Et sunt, quum dixi plurima, plura super.

His compone, licet, praestant quam carmina famam Et tamen excepta laude quid illa serunt Hac fies patria paucis vix notus in Ora. Scilicet hoc hoe est, cur operosus eris. Desierat. Coepitque simul divina Poesis, Et tales roseo solvit ab ore modos. Ne, quaeso. incautas, juvenis, tibi fascinet aures, Turgida dum largas polliceatur opes.

Sunt mea non magnae, fateor, sacra cognita turbae:

Non tamen hinc fuerim despicienda tibi. Nescis cur adamas, sit cur in honore simaragdus, Cur petrium baccis grande, quod ante, manet pQuis jam sceptra velit posthac onerosa tenere, Si pariter cunctis regibus esse datur Aut paucis si mixta rosis spineta videbis, Illane tu dices anteferenda rosis Sis dives, Croesum sic ut superaveris ipsum Aurataque tibi profluat Hermus aqua: Quid jam quaesitum fuerit, nisi cura perennis: Quae tua discruciet pectora mille modis pQuumque gravi ventos audis stridore tonantes,

Ad miseras curras ore tremente Preces,

Ne fiant avido laceratis praeda carinis Assyriae merces Sidoniaeque mari. Als

55쪽

ELEGIARUM

At, puto, non paucos felix numerabis amicos; Poscet amicitiam plurima turba tuam. Sic erit: at quum se Sortis mutaverit aura,

Liquerit & sedes improba Diva suas;

omnis turba retro cedet male fida, nec ullus, Qui te soletur, sorsan amicus erit. Tunc quanto melius nullos habuisse sodales, Cernere quam cunctos tam cito terga daret

Adde quod . ipsa licet cupiat promissa benigne

Solvere, non, nisi jam Sorte volente, potest. uumque nihil dubia Sortis fallacius aura, Aura in fallaci spes tua semper erit.

Tutius at quanto tu munera nostra tenebis,

In quae fata nihil lubrica juris habenti

Pellere Nasonem potuit Fors invida Roma, Ingenio nocuit Caesaris ira nihil. Omnia quum rapuit. cur non quoque carminis artem Imperio major res erat illa suo. Usque Tomitanas illa comitatus ad oras, Per terrae tractus, per freta longa, fuit. Carmina sunt testes Ponto deducta sinistro, Carmina judiciis usque colenda meis. Nec me despicias. quod sim non perfida, quodque Cultori maneam semper amica meo, Parvaque non inopis dedigner tecta subire, Nec metuam caecae fulmina laeva Deae. Non tamen ut nolim nisi pauperis esse sodalis, Mitibus aut fatis ut comes ire n gem. Te mihi, te testor, Caesar Germanice, cujus Admisi illustres ad mea sacra manus. Nos

56쪽

Nos damus ingenium, desint si cetera nobis,

Nomina non unquam nos moritura damus, Carminaque, aeternae munus praestantia famae, Solaque funereos effugitum rogos.

Mi mihi quam stolide sapientia quaeritur aere, A diis quae melius parta labore venit. Ahi levis est nimium, nimis est ea fama eadum, Quam tibi gara serat non minus ipsa levis.

Haec tamen ausa suis nostras componere dotes,

Quas nunquam poterit perdere tempus edax Millia tot quis nunc vel nomine noverit i , Qui celebres multa merce suere prius Nunc etiam terras laus pauperis implet Homeri; Nec jam Battiadae fama sepulta jacet. Inque suo vivit Thebanus carmine cycnus, Et pater argutae Teius ille lyrae. Alta Sophocleis Clio subnixa cothurnis Nunc quoque grandisena pulpita voce quatit. Doctus Aristophanes, Actaei gloria foeci, Nunc quoque Mopsopios perfricat arte senes. Nunquam erit, ut teneri moriatur Musa Propertit, Heroive Maro maxima fama pedis. Ut nova floret adhue Venusino gratia vatilNum periit nomen, culte Tibulle, tuum

Inspice majorum pariter monumen a tuorum, Inspice quos vates terra Batava tulit. Donec lascivum referet Verona Catullum, ostendet cunas Haga, Secunde, tuas.

Ganda dedit patrem, natum Leidana Minerva Heintaden, nostri lumina bina chori. At

57쪽

Atque eadem, Phoebi simul & Mavoriis alumnos, musiadas fovit mater amica sinu. Grotiaden Delphi reserent, si jure putemus Mortali tantum surgere stirpe virum. Te Franci, te, Brouxhusi, par nobile vatum, Ya pater cives jactat nabere suos.

Quosque reserre mora est: penna metuente resolvi Per populos quorum nomina fama vehit. Crede mihi, est aliquid mortem sic vincere posse, Spemque sibi tantam semper habere ratam. Desierant ambae; veniam, pacemque rogavi, Attonito reserens talia verba sono: Tu spondes famam, tu nomina clara, Poesi. Tu mihi fatalem spernere posse diem: Ac tu divitias mihi. Mercatura . Potentes

Utraque sunt animo munera grata meo. Mens labat in dubio: nam nec contemnere tutum,

Nec legere est. onus hoc, nec minus illud habet. Huic ego paruero; metuo mihi ne sit iniqua Altera. plusque juvant, quam juvat una, duae. Saepe tamen geminos Coelestes una recepit Ara; marisque Deus cum Jove dona tulit. Cur non sic etiam mihi numina bina colantur. Accipiantque meas utraque Diva preces pAnnuerunt ambae, ac veniae mihi signa dederunt. Currat per geminas nunc rota nostra vias.

58쪽

e gravi morbo convalescentem. Desiderium doctarum, Iane, Sororum. O Juvenis, Clarii maxima cura Deil Seu natura facit, nascentibus insita nobis Paene eadem, studii consimilisque labor, Sive amor, in longos crevit qui sortiter annos, Conspirant miris pectora nostra modis. Aegroto similis dudum pigra membra trahebam: Corpore languebat mens tamen ipsa magis. Non veteres me jam vates lustrare juvabat, Itala quos tellus, Graecia quosve tulit. Non mihi Maeonii, non grata Camena Maronis tNec poterant numeri, Naso, placere tui. Caussa nec inventa est, nullo cur vulnere laesus, Tam male tranquillo pectore semper eram. Somnia terrebam etiam. Nam visus adire Sum mihi Pierii templa secrata jugi. Omnia erant illic gemitu plena, omnia luma. Implebat sacros multa querela locos. Per nemus Aonium non fistula dulce sonabat, Mutaque erant citharae, mutaque fila lyrae. Illic, tristitiam sparsis testata capillis, Plangebat miseros turba canora sinus.

59쪽

ELEGIARUM

Visaque Melpomenc sic fundere flebile carmen,

Et facere ad Phoebum talia verba suum. Phoebe, pater vatum, numerosi carminis auctor,

Virginei numen, pracsidiumque, chori: Hetha omnis subjccta tibi, medicusque vocaris, Qua caput aequorea tollis dc abdis aqua.

Si te quid lacrimae, si quid suspiria tangunt, Curaque jam nostri si qua relicta tibi est :Ipse vides, heu l heul vicino ducere vatem Vix animam leto, duraque multa pati: Ipse vides, qui cuncta vidcs, pater alme, tuoque Cultori medicam, nam potes, adser opem. Finicrat. Subitoque sopor languentibus alis Me sugit, incertum, quem sera Parca petat. Nec tamen haud dudum latuit, cui fata parentur ἔSomnia ponderibus nec caruere suis. En jam fama venit tristis, tantosque dolores Jam mihi qui portent, unus ic alter adest. Ille tuus praedulcis amor. Graestandius ille. Dixerunt, tibi jam non rediturus abit. Non magis, aut certe haud multo magis, aequora mota Esic puto. venti quum sera bella parant,

Quam, simulac nostras tanti percusserat aures Fama mali, attonito pectore motuS erat. Mentis inops erro, totusque in imagine damni, Euias ut demens, per loca cuncta feror. Ut ucro inveni sese dolor; an tua possem, Tentavi, precibus flecterc fata meis. Evadat, dixi; fuerim ceu morte receptus

Ipse, tibi gratus munera, Phoebe, seram:

60쪽

Adjiciam carmen: REDI v I vo PETRus AMICO.Ο fiam voti jam reus, opto, pii lInterea haud aliter doleo, quam nupta fidelis, Crudeli rapto conjuge morte, dolet. Non mihi jucundum lectissima vina saporem ἰNon epulae dulces conciliare queunt. Atque aliquis dixit; spectacula laeta videnda: Quid tibi nunc moesto pallidus ore color Scilicet ipse seram depulsa gaudia cura, Luminibus ludos adspiciamque meis: Altera pars nostri miseranda tabe liquesceti Illius ante oculos nil nisi funus eriti Non ita. Tristitiae lubet indulgere, trahoque Per lacrimas morbi tempora dura tui. Perque ea non ullam juro sensisse quictem . Ruperunt variis quam nisi visa modis rol quoties noctu tua me turbavit imago Tristis, & ut gelidis manibus esse soleti Saepius in fletum solvor, lacrimasque profundo, Ac video guttis humida strata meis. Excitor ut somno: Mecum, felicia, clamo. omina, Graeflandi, sint, precor, ista tibi Saepe cadunt etenim nostri in contraria somni, Visiaque laetitiam tristia serre solent. Saepe etiam in somnis tecum loquor; ipse videris Alternis gaudens reddere verba sonis. Nec soliti lusius desunt, nec fabula grata,

Ac sale conspersi, sed sine selle, joci.

omine laetatus consurgo : nec mora, Iano,

Haec quoque sint, dico, prospera signa meo