Publii Ovidii Nasonis Metamorphoseon libri 15. Cum notis Thomae Farnabii

발행: 1748년

분량: 532페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

161쪽

I6o M ET AMOR PH.

Ascalaphus in Bubonem.

F A B. VIII.

o Uas Dea per terras, se quas erraberit undas ,

Dicere longa mora est: s quaerenti defuit orbis . Sicaniam repetιt , dumque omnia lustrat eundo ,

Venit , ad 2 Cyane m: ea, ni mutata fuisset, 46 somnia narrasset s sed oe os, ct lingua volenti

Dicere non aderant, nec quae loqueretur , habebat. Signa tamen man fessa dedit: notamque parenti

Illo forte loco dilapsam in gurgite sacro Persephones g azonam summis ostendit in undis. 4 ciaeuam simul agnoυit . anquam tum denique raptam Scisset, inornatos lania υit diυa capillos, Et repetita suis percussit pectora palmis . .

4 Nescit adhuc ubi sit s terras tamen increpat omnes, 'Ingratasque vocat, nec frugum mu uere dignas: A s Trinacriam ante alias, tu qua si vestigιa damni Repperit . Ergo illic faUa vertentia glebas Fregit aratra manu , γ parilique irata colonos , Ruricolasque boυes letho dedit, arvaque jusit . .

8 Fallere depositum , vitiataque semina fecit . 48o

Fertilitas terra latum vulgata per orbem .

Sparsa jacet: primis segetes moriuntur in Berbis Et modo Sol nimius , nimius modo corripit imber ,

. Sidera nunc, ventique nocent: avidaque volucres

Semina jabia legunt: lolium tribulique fatigant 48 s

. 1 Quod in avaros torqueri pol

est . avidas natura parum est . Senee. A re. Oetetus V. χ Vers. 4Iι. supra .

3 Virginis raptae & delibatae indicium proprium, Zonam so-

' cus de rustieo quodam , Cui pro-- uter divitias Pluton fuit nomen , a raptore Proserpinae, qui ne prehenderetur a Cerere manu armata ipsum insequente , vehiculum egit per medium lacum Pereum . ibique periit eum virgine submersuS.

4 Clim laboraret aliquando Sicilia annona , sterilitatem illam

& penuriam , qua sementis terrae eredit 1 falleret depos tum , significari volunt fabula hac dei Proserpina a Plutone rapta . Natalis Comes s. l. 1 q. c. s Supra ad vers. 3qT.

8 Terrae fallentis depositum ,& spem mentite species enumerat Horat. 1. Ode 3. I. Fuu-dusque mendaκ : arbore nunc R- quas culpante , nune torrentia

l 'groi sidera, nunc hiemes tui-

quas . Vide quae nos ad Georg. Virg. I. I. Tri4 l

162쪽

Driticeas messes , I ct inexpugnabile gramen. tram eaput Eleis a Alphejas extulit undis,

norantesque comas a fronte removit ad aures, gique ait s O toto quinta virginis orbe,

aer frugum genitrix , immensos siste labores, 49o

λδευε tibi 3 fida violenta trajicere terra. rerra nihil meruit, patuitque invita rapina .

Mee sum pro patria supplex: huc hospita veni. Pisa mihi patria est, ct ab Elide ducimus ortus sSicaniam peregrina color sed gratior omni q9sHac mihi terra solo es s hos nunc Arethusa penates, Hanc habeo sedem s quam tu mitissima serva .

Mota loco cursim, tantique per aquoris undas Advehor 4 Orogiam s veniet narratibus hora Tempestiva meis ci cum tu o curaque levata , so Et vultus melioris eris: mihi pervia tellus Prabet iter, subterque imas ablata ea υernas tHic caput attollo , 7 desuetaque sidera cerno.

Ergo dum Stygio sub terris gurgite labor,s Visa tua es oculis illio Proserpina nostris: sos

Illa quidem triuis, nec adhuc interrita vultu, iSed regina tamen, sed Io opaci maxima mundi, Sed tamen inferni pollens matrona tyranni. Mater ad auditas stupuit, ceu saxeis , voces,

que herbet malae , quibus terra mater est , & quae nulla arte , nullo labore evelli , vineique Dosiunt , eum satis contra ini

micatur & novercatur.

x Arethusam fabulantur fl. Elidis ex Peloponneso oceultis

subter mare cuniculis Iaspam rursus manare in Ortygia in prope Syracusas. supra V. AOP.& infra Vers. 379. 3 Depositum cum fide reddenisti, fertili, nisi tu veres, Sitilia .

4 Iusulam juxta Syraeusas in Sicilia , olim ponte iunctam

s Itisra, Vers, s σὲ erunt op- l io Obscuri, nigri, inferni.

di tempora a

s Sollieitudine & dolore.' Non visa mihi sub terris Iabent i .

8 Prolando eerte meatu Iapsa est Arethusa , si ea viderit que Stygio in gurgite facta sint, omnino prosuRdo , si sub maliquidam amnes , inquit Plinins lib. 2. c. IDI. odio maris ipsa subeunt vada , sicut Arethusa fons Syracusanus, &e. o Resert Pausanias in Atticis, Cererem Argis a Pelasgo acceptam hospitio , de filiae raptueκ Chrysanthide cognovisse. Diodymus & Tharreus in Proverbiis , Hermenios indicasse Cereri laetum Proserpinae tradunt. Alii Cabarin quendam e Paro insula . Triptolemum, aut C

163쪽

161 METAM ORPH. Attonitaque dici similis fuit: utque dolore s Io

Pulsa gravi gravis est amentia, curribus auras Exst in Ethereas. Ibi toto nubila vultur Ante Iovem sparsis stetit 2 invidiosa capillis: Proque meo vena supplex tibi, Iupiter, inquit,3 Sanguine, proque tuosi nulla est gratia matris, sNata patrem moυeat, neu sit tibι cura , precamur , Vilior illius , quod nostro est edata partu. En quaesita diu tandem mihi nata reperta est sSi reperire vocas amittere certius s aut si Seire tibi sit reperire vocas. God rapta , feremus, s 2 Dummodo reddat eam : neque enim stradone marito Filia digna tua es, si 1am mea silia non est. Iupiter exeapit: Commune es pignus onusque Nata mihi tecum: sed, si modo nomina rebus Addere vera placet, non hoc injuria facium, fas erum amor eis: neque erit nobis rener ille pudori , Tu modo diva velis. Ut desint cetera , quantum es

Esse Iovis fratrem Z Quid quod non eatera desunt Nee eedit nisi s sorte mihi ρ Sed tanta eupido Si tibi 6 diseidii est, repetet Proserpina eaetum g s 3o

Lege tamen earta , si nullos contigit illieore cibos : nam 8 sie Parearum foedare eautum est. Dixenat. At Cereri certum est educere natam.

8 Non ita fata sinunt : quoniam jejunia virgo Solverat, se, sultis dumsi Iox errat in hortis, s Punieeum eurva Lee ferat arbore ς pomum : Sumptaque pallenti io septem de eortiee grana Presserat ore suo . Solusque ex omnibus illud scalaphus vidit s quem quondam dieitur II Orphnes Paulo laeus resertur hee sa-hulae pars 4. l. Fast , Invidiam motura utrique , &Iovi St Plutoni. 3 Filia. 1. Tu non inventa reperta es. ustus eras levior . l. I. V. σsq. Vide& quae nos ibi. s In sortilegio mundi , quo mihi eoeli , illi eessit luserorum imperium. a Sie Mss. & melius quam quod vulgo leg. disdia .

ante istiebatur.

fatum, Ipsumque exuperat Din

o Malum granarum. io Missus tamen Mercurius 4. Fastor. scitatum , utrum Pro serpina mansisset jejuna, refert rRapta tribus solvit jejunia granis , Puniea quae lento eortice Poma tegunt .ar Gorgyram vorat Apollod rus lib. r. aliterque refert hane fab. Ceres, inquit, Ascalapho Αeherontis, & Gorgyrae filio , quod in filiam suam testimonium diκisset, grave apud inis seros superimmiuit saκum.

164쪽

LIBER V. I 63

Inter Aoernales haud ignotissima NTmphas, s o Ex Acheronte suo furvis pepisisse sub antris.

Vidit, indicio redistim crudelis ademit. Ingemuit regina Erebi, testemque I profanam Fecit avem : sparsumq;eaput Phlegethontide lympha In rostrum, O plumas,is grandia lamina vertit. 3qs Illa α sibi ablatus fulυis amisitur ab alis, Inque caput erescit , longosque resiectitur ungues, rixque movet natas per inertia braehia pennas: Foedaque se volueris, venturi nuncia luctus, Ignavus bubo, dirum mortalibus omen. sis

Sirenes.

s A B. IX. His tamen indicio poenam lingua que vider

Commeruisse potest. Vobis, I -cheloides, unde a Pluma,pedesque avium, cum ut suis ora geratis 3 An quia, cum legeret fures Proserpina vernos , In eomitum numero mista Sirenes eratis y sss .

Suam postquam tota frustra qua is in orbe,

Protinus, ut vestram sentirent aquora curam .

Possa βριν fluctus alarum insistera νωmis Optastis: Deilo ua Deos habuistis, se artus Vidistis vastros Iubitis flaveseeis pennis. 66o

Ne tamen illo eansν muteondas natus ad auror, Tantaque dos oris lingua ne perderet usum, Virginei vulpus, e vox humana remansit.

I Sirones, filiae Aeheloi, &Τerpsiehores. Quas fi Voluptates interpretemur , taurino sane impetu , aut flumineo im Pellunt , nee minus suavitate ita allieiunt ad pernielem. hi-daris poena , mors blanda , gauis clium erudele . Martialis Epigr. lσε. lib. 3. adi Sap. vet. Domini' Verulamiit S. en , seu Hispias de adulatoribus sunt cini inter- pretentur, Sabinus de liberalium artium gymnasio , Rhetoriem imprimis, & poetieae , que tamen ab honesto degenerant instituto r quem lege, & Sealigia Voluptates quidem ruperne,

di prima fronte pulehrae viden tur ; inferne, perque Ventris submoenia & quae suti ventre sunt, belluinae, & eκitu ama. rae . Nec minus artes logodHalia specie quidem honestae apparent , Plerumque tamen fallere,& ex mala eausis bonam, eκ bona malam reddere auderit profiteri . Horatius desidiam vorat improbam Sirena. 3 Alia ab aliis adferuntur eaussae . Sed de eertamine ea rum eum Musis, de eantu perinnitioso, Le. multa P erae . e rhiei, mythologi, quin adi.

165쪽

M ET AMOR PH.

Arethusa in fontem.

p A B. X. AT i medius fratrisque fui, moestaque sororis

Iupiter ex aquo Uuventem di υidit annum. Sci Nunc Dea regnorum numen commune duorum, a Cum matre es totidem, totidem cum conJue menses.

3 Vertitur e Atemplo Jacies is mentis, is oris: Nam modo quc poterat Diti quoque mosa videri , Lata dea frons est; in Sol, qui recfus a quosis s Zo

mbibus ante fuit; victis e nubιbus exit. Exigit alma Ceres, nata secura recepta,

Qua tibi causa figa , cur sis , Arethusa, sacer fons Conticuere unda: quarum Dea fuistulit alto Fonte caput, η viridesq; manu siccata capillos Sy ss Fluminis Alphei veteres narravit amores. Pars ego Numpharum , qua sint in Achaide, dixit, Una fui: nec me studiosius altera saltusti Legit, nec posuit studiosius altera easses. Sed quamvis forma nunquam mihi fama petita es , Ruam υis fortis eram , formosa nomen habebam. 8 INec mea me facies nimium laudata juυabat s&uaque alii gaudere solent, ego γ rustica dote

Corporis erubui, crimenque placere putavi. I assa revertebar, memini, 8 Stymphalide sylva: flus erat, magnusque labor geminaverat astum . Iuυeuio sine vortice aquas , sine murmure euutos , Perspicuas ad humum: per aquas numerabilis alte Calculus omnis erat, quas tu 9 vix ire putares.

2 Ut per seX menses, quibus Sol insignis est Austialibus, a pud maritum sit , infra terram :srκ alios, quibus visit lῖoreaἱias et na , emergat , maturescat ἔ in horrea deportentur fruges . Vel etiam quod Lun , quς ea oem est quae Proserpina & Dia- Π , EX aequo utrumque Hemi folierium superius atque inferius 'illustret. a Redi ad vers. s O.

. Ex nativo aquarum colore tribuuntur a poetis viridis iae ruleus color Nympharum capillis .s Al. Flum Inis Ele; . lege di Iogum Neptuni & Alpi ei in dialogis marinis Luciaui. o obiit, lustravit. Simplex, neglecto formae tultu r quod aliae sibi honori , hoe mihi erimini duxi, ut sormam , qua placere possem, adstruerem . 3 S ymphalus Areadivi in Peloponneio mons est, ct urbs. Io Alti quippe suminis leni agmine .

Cana

Dissiligi

166쪽

Cana salicra dabant, nutrit aque populus unda; S9 Sponsa sua natas ripis declavibus umbras. Accessi, primumque p dis vestiga tinxi, Poplite deinde tenus r neque eo contenta recingor, Molliaque impono fatici velamina curva, Nud que mergor aquis; quas dum ferioque trahoque,

Mille modis labens, I excussaque brachia jacto , 96 Nescio quod medio sensi sub gurgite murmur, Territaque insisto propioris margine 2 ripa. aeuo proteras Arethusa Z Suis Alpheus ab undis,

Deo properas 3 iterum rauco mihi dixerat ore . OG 4 erat eram fugio sine usibus, altera veses Ripa meas habuit s tanto magis instat, ct ardet sEt quia nuda fui, fum visa paratior illi. Sic ego currebam, sic me ferus ille premebat s Ut sugere accipitrem penna trepidante columba,cos 3 Ut solet accipiter trepidas urgere columbas. Usque sub η Orchomenon, Psophidaque, Cyllenenque, an aliosque sinus gelidumque EImanthon,is Elim Currere sustinui, nec me raelocior ille. Sed tolerare diu cursus ego viribus impar cro Non poteram; s longi patiens erat ille laboris: Fer tamen o campos, ct opertos arbore montes , Saxa quoque, ct rupes, is qua via nulla , cucurri. Sol erat a tergo ; vidi praecedere longam

Ante pedes umbram , nisi si timor illa videbat: 6i s Sed certe sonituque pedum terrebar, γ ingensa Pro natantium gestu . l. 4. vers. 3s3. x Sie Ms. eum vulgo leg. DN-ris . 3 In nonnullis Vet. d. transponuntur hi duo Versus . 4 Urbem Areadiae , non procul a Mantinea. sed α alia eth eo.

rem , amalle Areth ὲsam , & ipsam venatricem , quaecum fuisgeret amantem, in insula Or

tygiae prope Syracusas in sontem eonversam fuisse, Alpheum.

ut ipsam sequeretur , in amnem item mutatum subter mare meare . ae sonti illi Syracusatio misceri . Quod ut credam verum esse , adducor Delphi ei Apollonis responso. is enim Ar-ehiam corinthium coloniam Syracusas deducendam nortatus dixit et o ' τε,νίη τει κειTγι

A ρε Θ, he . Quod ultra proh tum it Pausanias simili Iapsa Nili , Jordanis, di aliorum n. Cra

167쪽

CVinales vittas afflabat anhelitus oris. Fossa labore fuga , Fer opem, deprendimur, inquam , Armigera Diana tua, eui sape dedisti l Ferre tuos arcus, inclusaque tela pharetra . 6Σ lMota deo est, 'arsisque ferens e nubibus unam Me super insecit . a Luserat caligine tectam

Amnis , ct ignarus circum cava nubila quarier . Bisque locum , quo me dea texerat, inscius ambit,

Et bis Io Arethusa, Io Arethusa, vocavit. Κώid mihi tune animi misera fuit Z Anne quod a gna est, Si qua lupos audit eireum stabula alta frementes Aut lepori, qui vepre latens hosilia cernitora canum , nullo qua audet dare corpore motus pNon tamen abscedit: neque enim vestigia cernit 63 Longius ulla pedum: servat nubemque locumque .

1 occupat obsessos odor mihi frigidus artus,

Caruleaque cadunt toto de corpora guttae

Ruaque pedem movi, manat laeus, eque capillis Ros cadit, O citius, quam nunc tibi a facta re narro, 63 sIn latices mutor: sed enim eognoscit amatas Amnis aquas, positoque viri, quod sumpserat, ore Vertitur in proprias, ut se mihi misseat, undas. 3 De lia rupit humum: 4 earis ego mersa eavernis Advehor Ortniam , qua me cognomine diva 64o Grata mea superas eduxit prima sub auras. a Μυθίουσι 3 πάρχομενον α avs Πελοπονων, ου , &e. Strabo lib. σ. Fabulantur, inquit, Alpheum in Peloponneso ortum, sititer mare alveo suo infra terram uiue ad Arethusam ductum, rarium inde in mare affluere. euius rei argumentum proserunt, Pateram qnandam apud Olympiam in Alpheum prolapsam, ad Gutem Arerhusam suisse delatam., tum fontem eum turbidum fieri , quandovlympiae boves saerifieantur. Quam pro fabulaeonsulae iclem Strabo ibidem . Namque ostium Alphei manifesto in mare exirer neque ullas

apparere fauees, quae amnem

absorbeam neque fieri posse,

rit aqua duleis maneat, si per mare, Vel subter mare perme

x Ita Mss. aliique eodd. reinctius quam vulgati, qui habent, faeaai Benignitas Dianae , quam tui, quam precata sum , aperta tellure mihi per altos Oc- eultosque terrae meatus indulsit iter ad Ortygiam , sibi sudique Delo eognomiuem. supra

vers. 4s . et

4 Fulgentius Alpheum interis Pretatur αλ; Θω se rethusam, nobilitatem aequis ratis. quem adi 3. lib. Alii ad integritatem morum incorruis Ptorum referunt.

168쪽

Lyncus in Lyncem. .F A B. XI. H e Arethus a tenus. Geminos i dea fertilis x

angues

Curribus admovit, franisque coercuit ora: Et medium egis terra quae per aera vecta es, Atq;levem currum Izritonida misit in 3 urbem 64ς

4 Triptole mo, partimque rudi data semina juse Spargere humo, partim post tempora longa 6 reculta ,

Iam super Europen sublimis, is r Asida. terram

Vectus erat juvenis 3 SUthicasque advertιtur oras , Rex ubi Lyncus erato regis subit ille penates. 6so Rua veniat, ea amque via, nomenquo rogatus, Et patriam, Patria es elara mihi, dixit, Athena ;Triptolemus nomen. veni nec puppe per undas, e pede per terras: patuit mihi pervius ather. Dona fero Cereris, latos qua sparo par agros Frugiferas messes, alimentaque mitia reddant . Barbarus invidit, tantique ut muneris autor

Ipse sit, hospitio recipit, somnoque gravatum Aggreditur ferro: eonantem figera pectus Lynca Ceres fecit, rursusque per aera jussie 66o, T Mopsopium juvenem sacros Vitare jugales.s Dea sertilitatis Ceres.

x Dracones. Claudian. I. de raptu Proserp. Sinuosa drae num Membra regens, voluerique per avia nubila tractu si

gnant. comparat Sol. s. Poet.

3 Athenas Palladi Τritonit sacras , utpote ab illa nominatas. 4 Quem ceres , quod eum filiam ouaereret, a Celen patre Τriptolemi benigne fuisset a tepta, serendi rationem docuit,

eique dedit eurrum , quem trahebant alati dracones , quo V ctus mortalibus impertiret mmieulturam. supra vers. 43s .

Tetetras in Hesiodum allegoriam fabulae explicat. Nonn. Dionys. lib. I s.s Non antea cultat, indomi

a Novali. τ Asiam proprie dictam, Mysam , &e. quae primam procu tit. a. Georg. & quat Asia ciris eum Dulci hus in stagnis rimanintur prata Caystri. 6r . . Eneid. Sonat amnis, & Asia longe Pulsa palus. Afiat vero, quae pus quarta Orhis . primam eorripi volunt. I. reneid. Europa, at

ue Asia pulsus. Atheniensem , a rege Mo. lam . Straboni l. s. a Mopso. priptolemurus

Pisae

169쪽

MET AMOR PH.

Pierides in Picas. FAB. XII.

FInierat docros e nobis I maxima cantus: At L 'mpha vicisse deas He icona colentes Concordi dixere sono . Convitia victa Cam facerent, Quoniam , dixit, certamine vobis 66ς Supplicium meruisse parum est, g maledictaque culpa Additis, o non est patientia ιιbera nobis, Ibimus in poenas, is, qua vocat ira, sequemur. Rident Psonides , Deruuntque minantia verba ,

Conataque loqui, o magno clamore protervas OZ intentare manus, pennas exire per ungues

Aspexere suos , i operiri b chia plumis r

Alteraque alterius rigido concrescere rostro ora videt. volucresque novas accedere solvis . . Plangere dumq; volunt,per brachia mota leυate, 67 sAere pendebant, nemorum convitia, pica .

Nunc quoque in alitibus facundia prisca remansit Raucaque garrulitas, iudiumque immane loquendi.

r Calliope, supra v. y38. B Supra ad V. I q. 3 Picae, inquit Sabinus , aves sint garrulae quidem , sed minime canorae . Per has intelligi dieit versificatores , & literatores ineptos, atque arrogantes , qui sese iactant ostentati ne ingenii , arque odiose nostrepunt doctioribus: Zoili, Cereopea , Amphi manes, Timocrcontes, Bavii , Maevii, Homero, Hesiodo , Pindaro, Simonidi,&Uu gilio oggannire ausi . Et est certe perfrictae frontis , & cinaeditae buccae agurrarum genus , qui eum Musas ne a limi-ue quidem fallitarint, virtutibus tamen geminis ci sibi ger-.manis Ptopriisque freti , ignorantia simul & arrogantia, non Verentur se eruditis inserre , imo , si Diis plaeet, praes rre εiamque an lectorum eatillones& plagiarii etiam lipporum scrinia compilare . Sed videant, ne quando res suas repetitum veniant Musarum filii, depla maturi Sirenas furtivis nudaras coloribus. Caveant, ne clum ii plana liguriunt, ne dum tribus quasi magicis verbis , ac medicamine docti jam facti , fama quamvis Herostrateae Donnis subvolare volunt, caveant , ii quFm , ne trepidatio illos fallat & festinatio , ut habet ari reus ille Milesiis , ne pyxidis non verae eri areula deprompta decipiat similitudo ; adeoque λadvertarit non aves factos, sed asinos, eosque plumbeos.

170쪽

PUB. OVIDII NASONIS

LIBER VI.

Certamen Palladis, & Arachnes.s A B. I. P Rabuerat dictis i Tritonia talibus aures:

Carminaque 2 Aonidum, justamque probaverat iram.

Tum secum : Laudare parum est ; Iaudemur & ipis ; mina nec sperni sine poena nostra si emus. g Myoniaque animum fatis intendit Arachnes, saeuam μι lanifica non cedere laudibus artis Atidierat . Non illa 4 loco , nec origine fiantis Clara . sed arte fuit. Pater huic Colophonius Idmon, s Phocaico bibulas tingebat murice lanas. Occiderat mater ; sed , haec de plebe , suoque ro qua viro fuerat. Ddias tamen illa per urbes diuasierat sudis nomen memorabile: quamvis orta domo parva , parvis habitabat o Hypaepis. Hujus ut a picerent opus admirabile, sape Deseruere sui Nympha vineta 7 Timoli: is Deseruere fuas Nympha 8 Pactoἱides undas.

Nec factas solum vestes spectare iuvabat:

a A Tritone fi. Boeoti e , inquit Pausanias in Boeoticis . , non illo , ος ἐς τίω ποος α ιβύ - κδ'ton σέν εκ et Teumin δος Μαγχνης. Qiod tamen Mela. Ly-eophronis interpres , Luranus, alii asserunt, Boeotiorum lingua πωτων caput significare volunt. quod si ita sit, convenitiab. de Minerva eX Jovis ea- Dite prognata . Apollonii scho- Iiastes a 1 q. l. ἡ του τοις εναντίοις ποιῆσοι. Diomedes Iliad. s. τειν μ' ουκ ea Πωλλ δε A J Iasa'. 2 Musarum , ah Aoniis monistibus . & fl. Boeotiae. 3 Maeonia , seu Lydia . 4 Patria a nee genere , & sa-

milia .s Phoeaea purpura elarreit, Iurat ergo Araehnes pater tinctor purpurarius.

σ O pidulo Lydii in descensu Τmoli montis ad Caystri pra

tum a

V Τmoli montIs Lydie. 8 Pactolus Lydiae n. aurifer est.

SEARCH

MENU NAVIGATION