장음표시 사용
461쪽
Testim. Lib. I. aduersus Iudaeos. 3 9
flig. o ahi exc. in chatura, Graece est σχῖνος,
s χοινισα s, ta est, mensaram per funem. Vnda dici Herodorum ἐγὼμ pro mensiar a terrae Perin
est ustamquam iumen dissentiis o iu
Consentiant Acs. αδ o quoa Graece es
ro. Item in Evangelio. Ioannem) Tum
o sed in illa die audient sui di sermones libit J Mι. Cap. M l
Us . Q vel a ex . ciam C. m. alam caetera: simila remus.
3o Reuocate inter vos nouitatem i me ad vitra Cap.
462쪽
Cap. c. Cap. 7. Cap. I 8. p. Is cap. 1.
3i qui tertis hominibusque ob delicta pereunti. hus J tu M . Aarea me qui tertis omnibus, Maniat. Φ M .re . qui in tertis omnibus.
31 Signo autem Domini J D sus alarias et . ad
per desecia adducet illos. aquam de petra pro- due et illis J ραιὰ nuina thathetia . via. r. a. epist sy. 3 cuius non sum idoneus caleeamenta potiate J
ML dignus , sed pratis sigmsicas vox Graecia:
32 Nisi quis natus fuerit ex aqua&spiti tu J Etiam
33 Ad quid tumultuatae sunt gentes J Mι. Quare.
6 E di,it Dominus ad me J Mi. ad Moysen, rit
8 di non dilectam, dilectam J ouam sui gans Mi.
so & postea peperit filium Ioseph J ori ... s.
si scut Raphael angelus in Tobia dicit' πιιial, -
septiformis. Co. Las 3 quoadusque veniant disposita illi a Misisti 'ρp' :srim quae deposta sunt illi, si ἡ ρnas a. meu m rapud Vo. Lange as re venιι ex Φιν. D. Hieran. donee veniat qui mittendus est ψ ch H. - eammen . tu insevis arar lenonem Io donee veniat , cui repositum est regnum.
& ad illicem. Est autem V ξ. Graece palmes
primas remotis Erasimus , pra es quia rear rare te r
463쪽
Testim. Lib II. aduersus Iudaeos. 33 I
9 Sie dieit Dominus Deus Chtisto meo Domi
meo. Neque enim vive, αμ quia Dominam so nut sed muta duuar. ua enim Iege pro eo quoa
i Christum primogenitum esse, de ipsum esse sapientiam Dei, per quem Omn facta sunt. a Quod sapientia Dei Christus, de de sacramento incarnationis eius, de passionis, de calicis εc altaris, Et Apostolorum qui mi is praedicauerunt. 3 Quod Christus idem sit de sermo Dei. Quod Christus idem sit manus, & bt chium Dei. ς Quod idem angelus . dc Deus.s Quod Deus Christus.7 Quod Christus Deus venturus esset ilia luminator di saluator generis humani. 8 Quod cum a princi pio filiuSDei fuisset, generati denuo haberet secundum car
9 Quod hoc futurum esset signum natiuiis ratis cius, ut de virgine nasceretur homo & Deus, hominis di Dei filius. io Quod homo, & Deus Christus ex utroque genere concretus, ut mediator esse inter nos de patrem posset. 1r Quod de femine David secundum carnem nasci haberet. 1i Quod in Bethleem nasceretur.
13 Quod humilia in primo aduentu suo
r Quod ipse sit iustus, quem Iudaei ocis eis uri csient.13 Quod ipse dictus sit ovis c agnus, qui occidi haberet: de de sacramento passio
i ε Quod idem de lapis dictus sit. 17 Quod deinde idem lapis mons fieret
18. QMd in nouissimis temporibus idem mons mani festaretur, super Ruem gentes venirent, de in quem iusti quique
19 Quod ipse sit sponsus, Ecclesiam habens sponsam, de qua fili, spiritali tet
zo Quod cruci illum fixuri essent Iudaei. 2I Q iod in passione crucis de signo, virtus omnis sit dc potestas. it Quod in hoc signo crucis salus sit omnibus qui in frontibus notentur. Quod medio die in passione eius teneabrae futurae essent. γ Quod a morte non vinceretur nec apud inferos remansurus csset. dis Quod ab inferis tertio die resurgeret. 26 Quod cum relurrexi isset, acciperet a patre omnem potestatem. dc potestas eius aeterna sit.
x7 Quod perueniri no h possit ad Deum patrem, nisi per Filium eius Iesum
Christum. α8 Quod ipse iudex venturus sit. a V quod ipse sit rex in aeternum res
3o quod ipse sit de iudex re rex.
464쪽
secundus aduersus Iudaeos ad Quirinum.
de ipsum esse sapientia Dci, per que omnia facta sint, apud Sa-
. lomonem ' in par illis. Dns condidit me initiu viarum suaru , in opera sua ante taculum fundauit me; in principio antequam terra faceret, & antequam abystas constitueret , priusqua in procedcrent fontes aquarum, an equam montes collocarentur, ante Omnes colles genuit me Dominus. Fecit regiones di inhabita. bilia,& fines inhabitabiles sub coelo: cum pararet coelum, ad cram illi, de cum secerneret suam sedem. Cuin super ventos validas facerct desuper nub S, & cum con firmatos ponebat fontes sub coelo; quando fortia ficiebat fundamenta terrae, eram penes illum disponens; ego eram, cui ad gaudebat: quot Idie aut m iucundabar an . te faciem eius in omni tempore, cum laetaretur orbe pellacio. Item apud eundem in Ecclcsiastico: Ego ex ore Altissimi pro- diui ante omnem creaturam. Ego in coelis feci, ut oriretur lumen indeficiens, Ec negat si . bula texi omnem terram. Ego in altis habitaui, Ec thronus meus in columna nubis.
Gyrum coeli circuivi, de in profundum abyssi penetraui , Et in fluctibus maris ambulaui, Ec in omni terra stetit Et in omni populo, de in omni genere primatu habui,& Omnium excellantium de humilium corda propria virtute calcavi. In me omisnis spes vitae de virtutis. Transite ad me Omnes qui concupiscitis me. Item in Psalmo 88. Et ego primogenitum ponam
eum, altissimum apud reges terrae. In aeter
num seruabo illi miscricordiam meam, detestamentum meum fidele illi. Et ponam in saeculum faeculi semen eius. Si dereliquerint fili j eius Iegem meam, de in iudiciis meis non ambulauerint; si iustificatio' nes meas profanauerint, bc praecepta mea noci obseruauerint, visitabo in virga facinora eorum, de in flagellis delicta eorum. Misericordiam autem meam non disper ἀgam ab cis. Item in Evangelio sicloan- - II: nem Dominus dicit: Haec autem est vita aetCina, ut cognoscant te solum de verum
Deum, oc quem misisti Iesum Christum. Ego te clarificaui in terra: opus perfeci quod dedisti mihi ut faciam. Et nunc tu clarifica me apud te ipsum claritate, quam habui apud te prius quam mundus fieret. Item Paulus ad Cololi enses: Quui est ima- G I 2go Dei inuisibilis, Et primogenitu S totius
creaturae. Item illic: Primogenitus a mortuis, ut fieret in omnibus i pie primatum tenens. Item in Apocalypsi: Ego sum α 5ζω, μ' .in
initium 3c finis. Ego sitienti dabo de fonte aquae vitae gratis. Quod idem sit εe sapientia he virtus Dei, Paulus ad Corinthios prima: Quoniam Iudaei signa desiderant, de Graeci prudentiam quaerunt; i c., .i nos autem p rq dicamus Christum crucifixum, Iudeis quidem scandalum, gentibus autem stultitiam ' ipsis autem vocatis Ia.diis de Grscis, Christum Dei virtutem MDei sapientiam.
a. Quod sapicntia Dei Christus. Et deia ramento incarnationis eius, de passionis, dc calicis, Sc altaris, oc Apostolorum qui missi prς dicauerunta apud Salomonem in paraemiis : Sapientia aedificauit si . Pris. ζbi domum, di lubdidit columnas septem.' Mactauit suas hostias, miscuit in cratenavinum suum , dc parauit tuam mensaint
de misit seruos suos conuocan cum Ux- icella praedicatione ad crateram dicens r . .
Quis est incipiens declinet ad me. Et egentibus sensu dixit: Venite, edite demcis panibus, Ec bibite vinum quod mi cui vobis. Derelinquite stultitiam, ecque rue prudentiam, de corrigite scientiam in inici lectu.; Ouod Christus idem sit sermo Dei, iri
Psalmo 4 . Eructauit cor meum scrinonem bonum, dico ego opera mea tegi. Item in Psal.3a. Sermone Dei coeli solidati sunt, de spiritu ori scius omnis virtus eoru . Item apud Esaiam: Verbum consummans El. is de breui 2 sin iustitia: quoniam larmoncm breuiatum faciet Deus in toto orbet crrae. Item in Psalmo tos. Misit sermoncm suum de curauit illos. Item in Evangelicisi, Ioannem. In principio erat sermo, Sesermo erat apud Deum , dc Deus erat sermo. Hic erat in principio apud Deum e
omnia per ipsum facta iunt, de sine ipso factum est nihil. Quod factum est in illo
vita erat, di vita erat lux hominum ; dc lux Iucet in tenebris, di tenebrae illam non comprehenderunt. Item in Apocalvpsi: AEc Et vidi coelum apertum, dc ecce equus albus: εἰ qui sedebat super eum, vocabatur fidelis de vetus, aequum iustumque iudicans, dc praestabantur; eratque coopertus' veste conspersa Languine, de dicitur nomen eius termo Dei. . δι
465쪽
Testim. Lib. III. aduersus Iurios. 313
4 Quod Christus idem manus te brachium Dei sit apud Esaiam : Nu quid non
valet manus Dei ut salvos faciat 3 aut gra- Uruit aurem ut non exaudiat 3 Sed peccata vestra inter vos de Deum separant , de propicr peccata vestra auertit faciem suam a vobis ne misereatur, ' manus enim
vestrae inquinatae sunt sanguine, de digiti vestri in peccatis. Labia autem vestra locuta sunt facinus, & lingua vestra iniussi-tiam meditatur. Nemo loquitur vera, neque est iudicivin verum. Fidunt in vanis, ec loquuntur inania, qui parturiunt dolorem, de pariunt facinus. Item illic. Domi ne , quis credidit auditui nostro 3 de bra chium Dei cui reuelatum est 3 Item apud eundem sie dicit Dominus: Coelum mihi thronus, & terra suppedan cum pedum meorum. Quam mihi sedem aedificabitis aut quis locus ad requiem mihi 3 omnia enim illa fecit manus mea. It cm apud eundemi Domine Deus ait si est brachiutuum, de non sciebant: cum cognouerint autem confundentur. Item apud eundem:
i Reu clauit Dominus brachium suum, illum sanctum, in conspectu omnium genistium ; videbunt omnes gentcs ipsa supre. materrae salustem a Deo. Item illic: Ecce feci te sicut totas vehiculi triturantis nouas inseret ornatas,3c triturabis mon-tcs . 5c extenuabis colles, de sicut lanuginem pones de ventilabis, de ventus occupabit illos, de procella disperget: tu autem iocundaberis in sanctis Israel. 8e exultaubunt inopes '' 3c egent; quaerent enim aquam de non erit, lingua enim eorum asti siccabit. Ego Dominus Deus, cgo e audiam Deus Israel, de non derelinquam cos, scd i per iam inter montes flumina dc in mediis campis fontes, faciam deseratam in nemora aquosa, ac sitientem terram in aquae ductus oponam in inaquosam terram, cedrum de bux um, de mytthum 5ecypressum de populum, ut videant de cognoscant & sciant is de credant simul, quia manus Domini fecit ista, de sanctus Israel ostendit.
1 Quod idem Angelus di Deus Christus,
in Genesi ad Abraham 1 Et vocavit eum Angelus Domini de coelo, de disit illi Abraham, Abraham. Ille autem dixit : Ecce ego. Et dixit: Noli imponere manum tuam super puerum , neque feceris illi quidquam. Nunc enim cognoui quoniam times Deum tuu, de non pepere isti filio
tuo dilectissimo propter me. Item illic ad Iacobi Et dixit mihi Angelus Domini in somnis : Ego sum Deus at quem vidisti in loco Dei, ubi unxisti mihi titulum lapideum, devovisti mihi votum. Item in Exo. do : Deus autem praeibat vos, die quidem exia. i rpcr columnam nubis, ostendere illis iter, noctu autem in columna ignis. Et postea illis, Promouit autem angelus Dei , qui praecedebat exercitem filiorum Israel. Item illic Ecce ego praemitto Angelum meum ante faciem tuam ad custodiendum te in itinere, et a vite inducat in teri a quam tibi praeparaui. Obserua eum fle obaudicum, et 3 de ne fueris inobaucios ei, dc non deerit tibi ; nomen enim meum in illo est: Vnde ipse in Evangelio dicit: Ego veni iii nomine patris mei, de non recepisti Sme: Cum alius venerit in nomine suo, illum accipietis. Et item in Psalmo H7. Bene dictus est qui venit in nomine Domini. M. .i a item in Malachia: Testamentum meum
fuit aue cum Levi vitae de pacis de dedi illi .
timorcm' ut timetet me, a facie nomi
nis mei proseisci illum, et 8 Lex veritatis fuit in ore cius, 19 iniustitia non est inueniata in labiis eius. In pace linguae corrigens, ambulauit nobiscum di de multcs auertit ab iniustitia. Quoniam labia sacerdotis seruabunt scientiam, de legem exquirent ab ore eius quoniam Angelus Omnipotentis est.
6 Qv d Deus Christus t in Gencs r Dixit autem Deus ad sacob 1 Exurg he ''J ascende in locum Bethel , 3e habita o, ' de fac illic altate illi Deo, qui tibi appriit cum fugeres a facie Esau fratris tui. item apud Esaiam , Sic dicit Dominus Deus EA N Sabaoth : Fatigata est Egyptus, de nego, tiatio AEthios viri, de Satianti viri alti ad te
transgredientur. de tui erunt scrui, de post te ambulabunt vincti compedibu,;de adorabunt te ' de in te precabuntur; quoniam in te Deus est, de non est Deus alius praeter te. Tu enim es Deus, de lioli sciebamus, Deus Israel saluator. Confundentur de reverebuntur omnes qui aduersantur illa, de cadent in confusionem. Item apud eun
dem: Vox clamantis in dcserto: 33 parate viam Domini, rectas facit c scivitas Dei. nostri. Omnis rivus implebitur, de omnis mons de collis humiliabitur; dc crunt omnia tortuosa in directum, de aspera in cam iapum,3c videbitur claritas Domini de videbit omnis caro salutare Dei, quoniam Dominus locutus est. 3 Item apud J lietemta Hic Deus noster, de non deputabitur alluc . absque illo qui inuenit omnem viam piuia δή νς 3. dent: ar, es dedit eam Iacob puero suo, de
466쪽
Ne timueritis r ecce enim ad nunci ci vobis, quoniam natus est vobis hodie salua tor, qui est Christus Iesus, in ciuitate David.
8 Quod elim a principio filius Dei suis
set, generati denuo haberet secundum carnem: in Psalmo a. Dominus dixit ad me, Filius meus es tu, ego hodie genui te, Postula a me, de dabo tibi gentes hi redita ratem tuam, de possessionem tuam termior i. nos terra'. item in Evangelio. Lucam, Et facium cst, '' ut audiuit si Litationem Natiar Eli Zabet, exultauit infans in v teiaro eius, he impleta est Spiritu sancto, de exclamauit vocc magna, & dixiti Benedictatu inter muli ei es , de benedictus fructus ventris tui. '3 Et unde hoe mihi contingit ut veniat mater Domini mei ad me Item Paulus ad Galatas: At ubi aduenit imple tio temporis, misit Deus filium suumna. l. a. tum muliere. Item in Epistola Ioanii is Dis: Omnis spiritus, qui confitetur Iesum Christum in carne venisse, de Deo est. ' qui autem negat in carne venissu , de
Deo non est, sed est de Antichristi spi
s inod hoc suturum esset signum natiuuitatis eius, ut de virgine nasceretur homo de Deus hominis de Dei filius, apud Ese. . Esaiam: Et adiecit Dominus loqui ad Achagdieens: Pete tibi signum a Domino Deo tuo in altitudinem sursum, de in altitudinem deorsum. Et dixit Achagi Non petam,
de non tentabo Dominum Deum meum.
Et dixit: 48 Audite itaque domus David,
Non pusillum vobis certamen cum hominibus , quoniam Deus praestat agonem. Propter hoc dabit Deus ipse vobis lignum. qu Ecce virgo in utero accipiet, & pariettilium , de vocabitis nomen eius Emma- a luci Butyrum fle mel manducabitn o priusquam strat reprobare malum , Ee eligere honum. Hoc semen praedixerat Deus de muliere procedere , quod calcaret caput
diaboli. in Genesi. T une dixit Deus ad set pentum: Quia tu hoc fecisti, maledictus tu ab omni pecore,ab omni genere bestiarum terrae. Pectore tuo Je ventre repes,
de erit tibi terra cibus in omnibus diebus vitae tuae. Et ponam inimicitiam inter te de mulierem,& inter semen tuum & semen eius si ipse tuum obseruab1t caput, & tu
io Quod te homo de Deus Christus, ex
utroq; genere concretus, ut mediator es.
9.i,. st intcr nos & patrem posset: apud Hiere mia: Et homo est. de quis cognoscet eum: D. Cyprian.
Item in Numeris: Otietur stella ex Iaeoboam. 341de exsurget homo ex Israel. Item illic: Pro cedet homo de semine eius , de domina hi tur multarum gentium , set Ee exaltabitur Gog regnum ipsius, de augebitur regnum eius, s 3 dc Deus eduxit eum ex AEgypto; quasi claritas unicornis ei, sin de edet gentes inimicorum suorum; de crassitudines illorum e medullabit, de ballistis suis con figet inimicam. Recubans requieuit quasi leo, de quasi catulus leonis: quis suscitabit eum 3 sue qui benedicunt te, benedicti sun de qui maledicunt te maledicti sunt. . Item apud Esaiam: Spiritus Domini super me, propter quod unxit me, bene nuciare paupetibus misit me a curare contribulatos corde, praedicare captiuis tem Insonem, de caecis visum, vocare 36 annum
Domini acceptabilem At diem retributio nis, unde in Evangelici Gabriel ad Mariam: . Et rcspondens Angelus dixit ad illam: Spiritus sanctus superueniet in te , de virtus Altissimi obumbrabit te: quapropter qui nascetur ex te sanctus, vocabitur filius Dei. Item in Epistola Pauli ad Corinthios
priore: Primus nomo de terrae limo, cun- I. cintridus homo de coelo, qualis ille de limo, tales de qui de limo, Ac qualis ecelestis, tales Ec coelestes quomodo portauimus imaginem eius qui do limo est, portemus de imaginem eius qui de coelo est.
ii Quod de semine David secundum
carnem nasci haberet ; in Βααδλώων a. Et
fuit verbum Domini ad Nathan dicens: Vade, Ac die se tuo meo David: Haec dicit Domitius Non tu aedificabas mihi domum i st, ad inhabitandum sed erit, eum impleti ' - - fuerint dies tui, Ec dormietis eum patribus tuis, suscitabo semen tuum post te, s7 qui
erit de utero tuo, Ee parabo regnum eius.
Hie a dificabit mihi domum in nomine meo, de erigam thronum eius usque in s culum. Et ego ero ei in patrem, Ze iplectit mihi in filium t Et fidem consequetur domus eius, de regnum eius usq; in saeculum in conspectu meo Item apud Esaiam: Et G.tie exibit virga de radice Iesse, fle scis de radice eius ascen et i 8e requiescet super eum spiritus Domini, spiritus iapientiae de intellectus. spiritus consilii fle fortitudinis, spiritus scientiae re pietatis, Ac implebit eum spiritus timoris Domini. Item in Psalmoisi. Iuravit Deus ipsi Dauid vetitatem , Zenon reprob. uit eam , de fructu ventris tui ponam super thronum meum. Item in Evangelio et, Lucam, Et dixit angelus ad illam: dic timeas Maria, inuenisti enim ' '
467쪽
gratiam ante Deum i Ecce coneipies in utero, & paries filium , & vocabis nomen eius Iesum. Hie erit magnus, fle filius Al tissimi vocabitur & dabit illi Dominus Deus thronum David patris sui , de re. snabit super domum Iacob in secula, ®ni eius non erit finis. Item in Apoca . lypsi Et vidi librum in dextera Dei seden
tis super thronum: scriptum intus & retro,
signatum signis septem: & vidi Angelum
fortem pridieantem voce magna r Quis dignus est accipere librum, & aperire signa eius I Nec quisquam poterat neque in coelo, 38 neque super terram, neque subterra aperire librum, sed neque perspiceare eum. Et ego sebam multum, quod ne raci dignus repertus est et qui aperiret Ii brum , aut videret illum. Et unus ex seniolibus dixit mihi: Ne fleueris. ecce vicit leo de tribu Iuda radix David, aperire
u libi ira, & soluere septem fgna eius.
μ' i, Quod in Bethleem nasceretur ; apud Michaeam, Et tu Bethlee 19 domus Ephra . ta non exigua es, ut constituatis in milli-hus Iudai ex te mihi procedet, ut sit prim ceps Iapud Israel, so & processiones eius a MM. 1, principio i diebus iaculi. Item in Euangelio: Et elim Iesus natus esset in Bethleein Iudae, in diebus Herodis regis, ecce Magi ab oriente venerunt Hierosolymam. dieentes, Vbi est qui natus est rex Iudaeorum λ Vidimus enim stellam eius in otiun-
te, si & venimus adorare illum.
is Quod humilis in primo aduentu suo
' venitet ; apud Esaiam: Domine, quis credidit auditui nostro & brachium Domi ni cui leuelatum estisa. Annunclauimus coram ipso sicut pueri, sicut radix in tetra sitienti. Non eu figura eius neque claritas:& vidimus illum,& non habuit figuram neque speciem: sed figura eius sine honore, de deficiens praeter caeteros homines. Homo in plaga positus , de s ciens ferte im-heeillitatem, qui aversa est facies esus, in honoratus est , & non est computat . Hic peccata nostra portat, & pro nobis dolet , Ee nos putauimus illum esse in dolore , & in plaga, & in vexatione: ipse autem vulneratus est propter facinora nostra,& infirmatus est propter peccata n , stra. Doctrina pacis nostis super illum & liuore eius sanati sumus. Omnes sicut
Cues errauimus, homo a via sua errauit. Et
Deus tradidit illum pro peccatis nostris, vi ipse propterea quod vexatus cst , non
aperuit Os suum. Item apud eundem: Non EO. ια -ςomumax , neque contradico dor sum meum posui ad flagella, fle maxillas meas ad palmas; faelem autem meam non auerti a foeditate sputorum,& fuit Deus au viliator meus. Item apud eundem: Non clamabit, neque audiet quis in plateis vocem eius, arundinem quassatam non conia
tinget , de lignum fumigans non extinguet, sed in veritate proferet iudicium. Fulgebit te non quassabitur quoadusque
ponat in terra iudicium e Ee in nomine eius gentes credent. Item in Psalmo ai. Ego autem sum vermis 5e non homo ,
maledictum hominis & abiectio populi. Omnes qui me videbant despiciebant
me: Ze locuti sunt in labiis, Ee mouerunt caput. Sperauit in Domino, eripiat eum: saluum faciat eum , quoniam vult eum. Item ille: Aruit velut testa virtus mea,&lingua mea adglutinata est faucibus meis. Item apud Zachariame Et ostendit mihi Dominus Iesum sacerdotem allum ma. ignum, stantem ante faciem Angeli Do mini, & diabolus stabat ad dexteram eius aduersari ei. Et Iesus erat indutus vesti menta lordida,& stabat ante faciem ipsius Angeli, de respondit, & ait ad eos qui stabant ante faciem eius, dicens: Auferte vestimenta sordida ab eo, & dixit ad eum e Ecce abstuli iniquitates tuas. Et induite eum poderem, de imponite cidarim mundam luper caput eius. Item Paulus
ad Philippentes: Qui in figura Dei constitutus, non rapinam arbitratus est esse oaequalem Deo, sed semetipsum exinanivit, formam serui aceipietis, in similitudinem hominum factus,&habitu inventus ut homo. Humiliavit se, factus obediens usque ad mortem , mortem autem crucis. Propicr quod Ee Deus exaltavit iliatum , & donauit illi nomen quod est se.
per omne nomen, ut in nomine Iesu Om
ne genu flectatur coelestium, teittarium, de infernorum: de omnis lingua confiteatur, quia Dominus Iesus Christus in gloria est Dei patris.14 Quod ipse sit iustus, quem Iudasi oc. H.ί cisuri essent, in sapientia Salomonis: Cir-Cum ueniamus iustum , quoniam insuauis est nobis;& contratius est operibus nostris, de exprobrat nobis peccata legis. Promittit scientiam Dei se habere , & filium Dei se 9ominati Factus est nobis in traducti
ne cogitationum nostrarum, grauis est nobis etiam ad videndum i quoniam dissimili est aliis vita illius, demutatae sunt viae allius. Tanquam nugaces aestimati sumus ab illo, Ze continet se a vii nostris quasi ab
468쪽
ab immunditiis, de praefert nouistima Iu- solum, εc gloriatur patrem se habere Deum. Videamus ergo si sermones illius veti sunt, detentemus quae ventura sunt illi. Contumelia 3e tormento interroge mus eum. ut sciamus revetentiam illius, 6s te probemus patientiam illius. Morte
turpissima condam nemus eum. Haec cogitauerunt, de errauerunt: cxcecauit enim
illos malit ia ipsorum, de nc se ierunt sacta- a. r. menta Dei. Item apud Esaiam: Videte quo modo iustus perit, de nemo intelli. git, de viri iusti tolluntur, he nemore cognoscit. A facie enim iniustitiae sublatus est i ullus Merit in pace scpulturacius, de hoc ipse in xxodo ante prs dictum : in nocentem & iustum non occidcs. Item in Euangelio : Iudas pcunitetitia ducti sM-cerdotibus de scitioribus dixit: Peccauit radens sanguinem iustum.
is Quod ipse luctus sit ouis 3e agnus quio edidi haberet, de de sacramento passio-rs. 13. Dis apud Esaiam : Sicut ouis ad victimam ductus est, de sicut agnus coram tondente se sine voce, se non apcrtiit os suum 1 in humilitate iudicium eius sublatum est. Unatiuitatem eius quis ena irabit a QIonia auferetur a terra vita eius, a facinoribus populi mei adductus est ad mortem, de dabo malos pro sepultura eius, de ipsos diuites pro morte ei os: quia facinus non ' fecit, neque insidias te suo '' Propter ἰ ea ipse consequetur multos, de sortium diuidet spolia di propter quod tradita est ad mortem anima eius, de inter facinoro sos deputatus est. Et ipse peccata multo rum pertulit, & propter facinora illorum traditus est. item apud Hieremiam: Do scier. i. mine significa mihi de cognoscam, tunc vidi meditationes eorti. Ego sicut agnus sine malitia perductus sum ad victimam; in me cogitauerunt cogitatum dicentes Venite mittamus lignum in panem eius,
i & tradamus a terra vitam eius, & nomen eius non erit in memoria amplius.
Exor. Item in Exodo Deus ad Moysen: Aecipiant sibi singula ouem per domos tributi, ouem sine vitio perfectum, masculum, anniculum erit vobis. Ab agnis de ab ha dis accipietis, de oecident illum omne vulgus synagogae filiorum I frael ad uesperam ;& accipient de sanguine eius, dc ponent super duos postes, & super limen in domibus, in quibus eum edent in ipsis: 8e edent 73 carncs ipsa nocte assatas igni, de azyma 74 cum picridibus edet. Non ede-- tis de eis crudam, ncque coctam in aqua,
nili allatam igni; caput cum pedibus de
interaneis; nihil derelinquetis ex eis in mane, 7s Ac os non confringetis cx eo. Quae autem relicta fuerint de eo usque in inane, igni et ementur. Sic autem come . detis eum, Lumbi vestri praecineti, in ' Ee caligar vestrae inpedibus vestris, Ae bacu la hestra in manibus vestris, de edetis cum festinater, Pascha est enim Domini. Item
in Apocairps: Et vidi in medio throni de
quatuor antinalium di in medio senior uinagnum stantem quasi occisum, habentem cornua septem, he oculos sept cm, qui sunt septem spiritus Dei missi per orbem 'terrae. Et venit, Ad accepit librum de dextera Dei sedentis in throno. Et cum acce pisset librum, quatuor animalia, de viginti quatuor seniores prostrauerunt se ante agnu, 7 habentes singuli citharas, de pateras aureas plenas odoramentis suppli
cationum, quae sunt orationes sanctorum, de cantauerunt canticum nouum dicen
tes: Dignus es Domine accipere librum, de aperire signa eius. quoniam occisus es, 8 &redemisti nos sanguine tuo, ex omni tribu , de lingua, & populo, Ze natione, refecisti nos regnum Deo nostro, sacerdo.tεsque secisti de regnabunt super terram. Item in Evangelio, Altera die videt I im i. a. nes Iesum venientem ad se, Ac ait: Ecce agnus Dei: de eccu 79 qui aufert peccata
is Quod idem re lapis dictus siti apud
Esaiam si e dicit Dominus: Ecce ego im Ese. 18. mitto in fundamenta Sion lapidem pretiosum , electum, summum, angularem, honoratum : de qui crediderit in cum, non confundetur. Item in Psalmo ii . Lapis quem reprobauerunt aedificantes, hic factus est in caput anguli. A Domino factus est iste. re est admirabilis in oculis nostris. iste dies quem fecit Dominus, exulte mus 3e iucudemur in eo. O Domine, alua igitur, o D ne dirige igitur, benedictus est qui venit in nomine Diti. Item apud Zacharia r Ecce ego adduco puerum meum, avit. 3J Joriens est nomen eii quoniam lapis quem dedi ante faciem Iesu, super lapidem ipsi in septem oculi sunt. Item in Deut cronomio: Et scribes rer lapidem omnem D/M.1,rlegem hanc, manifeste nimis. Item apud Iesum Naue i Et accepit lapidem magnum. de statuit eum illic eontra Domi anum, Et ait Iesus ad populum : Ecce lapis iste erit vobis in testimonium , quia icte audiuit omnia quae dicta sunt a Domino, quanta locutus est ad vos hodie ' de
469쪽
erit ipse vobis in tessimonium in nouissi mo dierum, quando tecesseritis a Deo vestro. Item in Actibus Apostolorum petrus Principes populi εc seniores Israel audite ; Ecce nos hodie interrogaremur a vobis super benefacto hominis infirmi in quo iste saluatus est. Sit vobis omnibus notum, de omni populo Israes. qnia in nomine Iesu Christi Nararent quC vos crucifixistis, quem Deus suscitauit a mortuis, in illo ille in conspectu vestro sanus adflat, in alio autem nullo. H ic est l pis, qui contemptus eli a vobis aedificantibus, qui factu, eit in caput anguli Non est enim nomen aliud siti cimo datum hominibus, in quo oportet siluari nos. Hiecit lapi, in Genesi, quem D nit Iacob ad caput suum, quia caput viri Christus, μ' fle dormiens videt scalam ad coelum pertingentem, in qua constitutus erat Dominus, & angelial ccndebant, de descendebant; quem la
pidem consecrauit de unxit, sacramento
unctioni, Christum significans. Hice Ii la pis in Exodo, super quem sedit Moyses in cacumine collis, quando Iesus Nauecpntra Amalech dimicauit, dc sacramen to lapidis, fle stabilitate sessionis Amalech supetatus est ab Iesu. id est diabolu, a Christo victu, est. Hic e lapis magnus in B in λέ- primo, super quem poli. a est arca Testamenti, quando casu ab Alio phylis remissam de redditam in plauit roboues reportauerunt. Item hic eli lapis, in Βάαλ ω, quo David frontcm Goliae pet-cussit de occidit; significans diabolum deseruos eius inde proiierni, victa sei licet cacapitis parte, quam signatam non habent. o signo nos de tuti semper sumus, &vivimus. Hiceii lapis, quem clam alienigenas Israel vicisset, statuit Samuel, de appellauit nomen eius Abe eZer, id est, lapis auxiliator.
de impleret totam terram ; apud Danielem: Et ecce imago nimis magna, de contemplatio eius imaginis metuenda de elata stabat contra te, cuius caput fuit
ex auro bono, pectus Se brachia eius argen lea , venter de foemora aerea, pedes autem
ex parte quidem ferrei, ex parte autem fictiles, quoadusq: abscissus est lapis de mo- te sine manibus concidentium, dc percus sit imaginem super pedes ferreos de fictiles, Ac cominuit eos minutatim, Ac factum est simul ferrum de testa, de aeramentum Ecargentum Ee aurum: de facta sunt minuta
quasi palea, aut puluis in area aestate: de ventilauit illa ventus , ita ut nihil rema serit ex illis: & lapis qui percussit imagine,
factus est mons magnus, Edimpleuit to.
mons manifestaretur, super quem gentcs Venirent, Et in quem iusti quique ascenderent apud Esaiam Etetit in nouissimis sita a temporibus manifestus mons Domini, Aedomus Dei super vertices montium, de exaltabitur super colles. de venient super illum omnes gentes, de ambulabunt multi , Ee dicent: Venite ascendamus in montem Domini, Ee in domum Dei Iacob de nunciabit nobis viam eius, Ec ambulabi iamus in illa. De Sion enim procedet lex A verbum Domini ab Hierusalem; de iudicabit inter gentes, de redarguet populum multum, Ac concident gladios sues in aratra, de lanceas suas in falces, de iam non discent pagnate. Item in Psalmo a 3. Quis aseendet in montem Domini, aut quis stabit in loco sancto eius a Innocens nranibus εἰ mundo corde, 87 qui non accepit in vano animam suam, de noti iurauit subdole proximo sibii iste accipiet benedictionem a Domino, de misericordiam a Deo salutari suo. Ista natiuitas eorum qui eum quaerunt, qui quaerunt faciem Dei Iacob.
sponsam, de qua filia spiritaliter nascerentur: apud Iohel: Canite tuba in Sion. ιπιωlti sanctificate ieiunium, δe indicite curationem, aggregat e populum, sanctificate Eeclesiam , ex eipite maiores natu, colligite paruulos lactantesi procedat spor sus de cubili suo, te sponsa de thalamo suo. ltem apud Hieremiam: Et auferam de ciuitatibus Iuda, de de quadriviis H ictusalem, mi , vocem hetantium de vocem gaudentium vocem sponsi, de vocem sponse. Item in Psalmo i 8. Et ipse velut sponsus egredi ens de thalamo suo. Exultauit ut gigas viam Currere,a summo coeli egressio eius de decursio eius, usque ad summum eius, de non est qui se lateat a calore eius. Item in Apocalγpsi : Veni, ostendam tibi nouam nuptam uxorem agni fleduxit me inspiti ruin montem magnum, de offendit mihi ei uitatem sanctam Hierusalem de endentem de coelo, a neci habentem clari tatem Dei. Item in Euangclio Ioan ira sinem: Vos mihi testes estis, quoniam dixi eis, qui miss sunt ab Hierosolymis ad me, quia non sum Christus, sed quoniam mi Lsus sum ante illum. Qui enim habet spon
470쪽
Testim. Lib. II. aduersius luci eos.
iam, ponsus est. Amicus autem sponsi est, qui stat & audit eum , de gaudio gaudet propter vocem sponsi. Huius rei mysteriuostensum est apud Iesum Naiae, quando iussus est excalciate se, quod scilicet sponsus non ipse esset. Erat enim in lege, ut quisquis nuptias recusaret, calciamentum deponeret, calciaretur vero ille qui sponsus futurus esset. Et factum est ' climesset Iesus in Iericho , circuspexit oculis, ecvidit hominem stantem ante facie suam,
de frameam tenentem in manu eius, Et dixit: Noster es, an aduersariorum Ille autem dixit: Ego sum dux virtutis Domini, nunc adueni. Et Iesus cecidit in faciem ad terram, ait illi: Domine quid impe. ras famulo tuoZic ait dux virtutis Dominii Solue calciamentum de pedibus tuis: locus enim in quo stas, terra sancta est. Item in Exodo Moyses iubetur υ calciamen- tum deponere, quod nec ipso sponsus e set. Et apparuit ei Angelus Domini in flama ignis de rubo, de vidit quoniam rubus
arderet igni, rubus autem non cremabatur. Et dixit Moyses: Transies videbo hoc
grande visum , cur utique non crematur rubus. Vt vidit autem quoniam accedit videre; vocavit eu Dominus Deus de rubo dicens: Moyses, Moyses. Qui dixit iQuid est γεedixit; Ne accesseris huc, nisi solueris calciamctum de pedibus tuis; Iocus enim in quo stas,terra sancta est. Et dixit ei. Ego sum Deus patris tui, Deus Abraham, de Deus Isaac, de Deus Iacob. Hoc autem manifestatum est in Euang Iio G Ioannem. Et respondit illis Ioannes. N Ego quidem baptizo in aqua, in
medio autem vestrum stat, quem vos ne
citis: ipse est enim de quo dixi: Post me
veniens homo ante me factus est, cuius non sum dignus corrigiam calciamenti ac M solvete. Item Lucam: sint lumbi vestri Iraeeincti de lucernar ardentes, Et vos simi- es hominibus expectantibus Dominum suum, quando veniat a nuptiis, ut cum venerit & pulsauerit , aperiant ei. Beati serui illi , quos adueniens Dominus imo M. rs. uenerit vigilantes. Item in Apocalypsi: ' Regnavit Dominus Deus omnipotens, gaudeamus de exultemus, dc demus ei gloriae claritatem , quoniam VCnerunt nuptiae agni, & uxor eius se praeparauit.,o Quod eruci illum fixuri essent Iudaei, apud Esaiam: Expandi manus meas tota die ad plebem contumacem , Ec contradicentem mihi, qui ambulant vias non
bonas, sed post peccata sua. Iteni apud misHIeremiam: Venite mittamus lignum in panem eius, & eradamus a terra vita eiu . Dist. 11. Item in Deuteronomio: Et erit pendens vita tua ante oculos tuos, Bi timebis die 8c nocte, ec non credes vitae tuae. Item in Psalmo ai. ' Effoderunt manus meas, se pedes meos, dinumerauerunt omnia ossa mea. Ipsi autem contemplati sunt, de viderunt me, & diuiserunt vestimenta mea sibi de super vostem meam sortem miserunt. Tu autem Domine ne elongaveris auxilium tuum' a me: in auxilium mea attende. Libera a gladio animam meam, dc de manu canis unicam meam. Salua me ex Ore leonis, dea Cornibus unicornia humilitatem meam. Enarrabo nomen ruum fratribus meis, 'in medio Ecclesiae laudabo te. Item in Psalmo ny. ' Confige clauis de metu tuo carnes meas. It min Psalmo i o. Allevatio manuum mea rum sacrificium vespertinum. Do quos
crificio Sophonias dixit Metuite a facie Seth. i. Domini Dei,quoniam prope est dies eius:
quia apparauit Dominus sacrificium suum, α ι sanctificauit electos suos. Item apud Za- ' chariami Et intuebuntur in me, in quem transfixerunt. Item Psalmo 8 . Exclam ui ad te Domine tota die, extendi ad te manus meas. Item in numeris: Non quasi homo Deus suspenditur, neque quasi fi-i- , 3. lius hominis minas patitur, unde in Eui. gelio Dominus dicit Sicut Moyses exaltauit serpentem in eremo: ita exaltari OPO tet filium hominis, ut omnis qui credide tit in filium, habcat vitam aetcrnam. ai. Quod in passione crucis Ec signo virtus omnis sit & potestas, apud Abacuc: V Texit coelos virtus eius, & laudis eius plena est terra: de splendor eius ut lux etit, Mornua in manibus eius crunt.' Et illic constabilita est virtus gloriae eius, & constituit dilectionem validam: ante faciem suam ibit verbum de procedet in eampos secundum gressus suos. Item apud Esaiam: Ecce natus cst nobis puer, M da, 1μ. 3 tus est nobis filius , cuius imperium sit
per humeros cius vocatum est nomen eius , magnae cogitationis nuncius.
Hoc signo crucis de Amalech victus est ab Iesu per Moysen. In Exodo diκit Moy- EAEOLU .ses ad Iesum: Elige tibi viros& exi, leconstitue cum Amalech in crastinum. Ecce ego stabo in caeumine collis εc vir ga Dei in manu mea. Et factum est cum leuabat manus Moyses, praeualebat IsraeLVbi autem submiserat manus Μoyses, in