장음표시 사용
491쪽
paries filios, & erit conuersio tua ad virum tuum , de ipse tui dominabitur. De hoc ipso in Evangelio Matthaeum : Non omnes capiunt verbum, sed illi quibus datum est; sunt cnim spadones, qui ex utero matris nati sunt: re sunt spadones, qui coacti sunt ab hominibus: & sunt spadones , qui seipsos castrauerunt propter rς gnum cYlorum. Qui potest capere , capiat. Item 1 P Lucam: Filii saeculi huius
generant de generantur : qui autem ha buerunt dignationem saeculi illius,& r surrectionis 'a mortuis , ' non nubunt, neque nubuntur. Ncque enim incipient mori: aequales enim sunt angelis Dei, cum sint filii resurrectionis. Resurgere autem mortuos Moyses significat, cum dicit in rubo: Dominus Deus Abraham, fle Deus Isaae, de Deus Iacob, non est D cus mortuorum , sed vivorum t omnes enim illi veniunt. Item in Epistola Pauli ad Corinthios prima i Bonum cIthomini mulierem non contingere e propicr fornicationem autem unusquisque uxorem suam habeat, Ec Vnaquaeque viruinluum habeat. Uxori vir debitum reddat i similiter de uxor viro. Uxor corporis sui potestarem non habet, sed vir: similiter & vir corporis sui potestatem non habet, sed uxor. Nolite fraudare inuicem, nisi cx conuentione, tempus ut vacetis orationi, Ec iterum reuerti. mini ad id ipsum, ne tentct vos satanas propter incontinentiam vestram. Hoc dicosccundum veniam, non secundum imperium r volo aute omnes homines esse, sicut de me : sed unusquisque proprium habet donum a Deo, alius sic,alius autem sic. Item illic. Caelebs cogitat ea quae sunt Domini, quo modo placeat Deo. Qui autem matrimonium Contraxit, Cogitat ea quae sunt mund i huius quomodo placeat uxori sic Ecmultor, virgo innupta cogitat ea quae sunt
Domini, ut sit sancta de corpore di spiritui V quae autem nupsit , cogitat de iis quae sunt mundi huius. quo modo placeat viro. Item in Exodo: Cum praecepisset Dominus Moysi , ut sanctificaret populum in diem tertium, sanctificauit ille, c adiecit:
Estote parati: tribus diebus non accedetis ad mulieres. Item in Βααλ ωων Primo : Et respondit sacerdos ad Dauid de dixit: Non sunt panes pro sani in manu mea, nisi panis sanctus unus: Psi obseruati sunt pueria muliere, manducabunt. Item in Apoca -
. lypsi: Hi sunt qui cum mulieribus se non
COInquinauerunt, Virgines enim permanserunt: hi sunt qui sequuntur agnum qu
33 Nihil patrem iudieare, sed filium: lepatrem ab eo non honorificari, a quo non honorificatur filius: In Euangelio G Io, annem : N ihil pater iudicat, sed iudicium omne filio dedit, ut omnes honorificent filium, sicut honorificant patrem. Qui non honorificat filium, non honorificat patrem qui eum misit Item in Psal. 71 Deus iudi- Cium tuum regi da, Ee iustitiam tuam filio regis, iudicare populum tuum iniustitia. Item in Genesi: Et pluit Dominus super Sodomam de Gomorrham sulphur de ignem de coelo a Domino. 3. Fidelem gentiliter vivere non oportere; apud Hieremiam: Haec dicit Dominus: Secundum viam gentilium ne ambulaueritis. De hoc ipso quod segregare se quis debeat a gentilibus, ne sit socius culpae, te fiat particeps plagae eorum; in Apocalypsi , Et audiui aliam vocem de
coelo dicentem : Exi de ea, populus meus, ne particeps sis delictorum eius, & ne perstringaris plagis eius t quoniam delicta
eius usque ad coelum peruenerunt ,& me in minit Dominus Deus iniquitatum eius.
Ideo reddidit ei dupla, de in quo poculo
miscuit, duplum remixtum est ei: Et inquantum se clarificauit; Se dc Iiciarum habuit, D intantum datus est ei Ec cruciatus de luctus: quoniam in corde suo dicit: Re gina sum, fle vidua clle non possum, neci luctum visura sum , proptcrea una hora plagae eius aduenient mors, luctus fle fames, B: ig ii cremabitur: quoniam fortis est Dominus Deus qui eam iudicabit. Et flebunt de plangent se in ea reges terrae, qui cum ea sornicati sunt, de in des icti eonuersati sutat. Item apud Esaiam: Exite de medio eorum, qui fertis vata Domini.
Gi. si 3s Deum ad hoc patientem esse, ut nos poeniteat peccati nostri de retormemur; apud Salomonem in Eccle siastico: Ne di-Xeris, peccaui, de quid accidit mihi triste 3 est enim altissimus pati ei a redditor. Item Paulus ad Romanos : An nunquid opulentiam bonitatis eius, de sustinentiam de patientiam contemnis, ignorans quia bonitas Dci in pc nitentiam te adducit Tu autem secundum duritiam tuam de ' corim poenitens thesauri 1as tibi ita in die irae,
de reuelationis iusti iudieii Dei, qui reddet
unicuique secundum opera sua. 36 Mulierem ornari saeculariter non de croc. 7.
re, in Apocalx psh Et venit unus ex se. ptem angelis habetibus phialas, & aggressus
492쪽
Testim Lib. III. Aa Quirinum. 38s
sus est me dieens: Veni, ostendam tibi da-
nationem' ' meretricis magnae, scdentis super aquas multas , cum qua fornicati sunt reges terrae. Et vidi mulierem sedentem super bestiam 1 & mulier illa amicta crat pallium purpureum , & coccineum,& adornata erat auro, & lapidibus pictiosis, & margaritis tenens poculum aureum in manu sua plenum execrationum, & immunditiae i di fornicationis totius terrae. Item ad Timotheum 1 Sint mulieres vestrae cum verecundia & pudicitia componentes se: non in tortis crinibus , neque auro ne ciue margaritis, aut veste pretiosa, sed ut decet mulieres promittentes Castitatem per bonam conuersationem. De hoc ipso' in Epistola Petri ad Ponticos sit in muliere non exterior ornamenti ut auii , aut vestis cultus , sed cultus cordis. Item in Genesit Thamar cooperuit se pallio & adornauit: & cum aspexisset eam Iudas, visum est ei meretriccm bine. 7 Fidelcm non oportere ob alia delicta, nisi ob nomen solum puniri; in Epistola Petri ad Ponticos : Nee quisquam vestrutanquam fur aut homicida patiatur ; aut
tanquam malcficus, aut curas alienas a
gens, sed tanquam Christianus. 38 Seruum Dei innocentem este debere, ne incidat in poenam saecularcm; in Epistola Pauli ad Romanos: Vis non timere potestatem3 bonum fac, & habebis laudem ex illa. 39 Datum nobis esse exemplum vive di in Christo in Epistola Petri ad Ponti. cos e Christus enim passus est pro nobis, relinquens vobis exemplum, ut sequamini vestigia eius, qui peccatum non fecit, nec dolus inuentus est in ore eius. Qui cum
malediceretur , non remalcflixit, cum pateretur, non minabatur: tradebat autems e iudica ita iniuste. Item Paulus ad Philippenses, Qui in figura Dei constitutus,
non rapinam arhi: ratus cst cile se a q1Ω- Iem Deo , scd se exinanivit formam scr-Di accipiens in s militudinem hominis
factus, de habiti, inuentus ut homo. Humiliavit se satius obediens usque ad mortem, mOItem autem crucis. Propicr quod& Deus exaltavit illum , & donauit illi
nomen , ut sit super omne nomen : ut in nomine Iesu omne genu cuructur, coele sium, terrestrium, & internorum t&om
nis lingua confitcatur, quia Dominus Iesu,Christus in gloria est Dei Patris. De hoc ipso in Evangelio ori Ioannem Si ego la ui pedes vestros, magister , Sc Dominus,ec D. Cypriam svos debetis aliorum pedes lauare. Exemplum enim dedi vobis, ut, sicut ego feci, de vos aliis faciatis.
o Non iactanter nec tumultuose operandum , in Evangelio . Matthaeum: Ne iat sinistra tua quid faciat dextera tua, ut sit eleemosyna tua in absconditor & pater tuus qui videt in abscondito reddet tibi. Item illic: Cum sacis eleemosynam, i noli buccinare ante te quo modo hypocritae faciunt, in vicis & synagogis, ut clatiscentur ab hominibus. Amen dico vobis, D compleuerunt mercedem suam. Inepte Si scurriliter non loquendum; in Epistola Pauli ad Ephesios stultiloquium N scurrilitas, quae ad rem non pcrtinent, D nec nominentur quidem in vobis. 1 ' Fidem in totum prodesse, Ee tantum nos posth, quantum credimus in Gene-s i Et credidit Abraham Deo, de deputatum est ei ad iustitia. Item apud Isaiam Et si non credideritis, neque intelligetis Item in Evangelio o, Matthsum: Modicae fidei quare dubitasti Item illic: Si habueritis fidem quasi granum sinapi, dicetis monti hule, trans hine i Illi, & transi bit he nihil impossibile erit vobis. Item
Marcum : Omnia quaecunque oratis &petitis, credite, quia accipietis, de erunt vobis. Ite illi et omnia possibilia credenti. Apud Abacuc di Iustus autem ex fide mea vivit. Item in Daniele Ananias, AZarias . Misahel credentes Deo liberati sunt de flamma ignis.
3 Posse eum statim consequi qui vetechediderit; in Actibus Apostolorum 1 EC. cc aqua, quid est quod me impedit bapti Zari 3 Tune dixit Philippus: si eredis ex to
4 Fideles inter se disceptantes, non debere gentilem iudicem experirit in Epistola Pauli ad Corinthios i. Audet quif-
quam vestrum aduersus alterum negotium
habens disceptare apud iniustos de non apud sanctos , An nescitis quia sancti hunc mundum iudicabuntλ Et iterum, Iam quidem totum deli istum in vobis est, quia iudieia habetis cum inuicem. Quare non magis iniuriam patimini, aut quare non magis fraudamini λ sed vos iniuriam facitis, de fraudatis, & hoc fratribus: an nescitis , quoniam iniusti regnum Dei non
1 Spona suturorum esse, di ideo sideri
nostram circa ca que promissa sunt , patientem esie debere, in Epistola Pauli ad
493쪽
Testim. Lib. III. ag Quirinum.
μι γ' quae setis, & sortiora te ne scrutatus puὲ-ris. Item in Salomone: Noli esse multum G , . iustus.& noli argumentari plus quam opon tet. Ρ' Item apud Esaiam : Vae qui argutir. μι. a. sint in semeti Ρsis. Item in Machabaeis D iniel in sua simplicitate liberatus est de Ore leonum. Ite in Epistola Pauli adii' ' Romanos, o altitudo diuitiarum sapientiae & scientiae Dei, quam incomprehensi. bilia sunt iudicia eius,&quam inuestiga hiles viae eius 3 Qtus enim cognouit scri sum domini, aut quis consiliarius eius fuit γvcl quis prior dedit ei, & retribuetur illi 3 Quoniam ex ipso, per ipsum, & in ipso
i r m stitit omnia ipsi claritas in saecula saecul rum. Item ad Timotheum : stultas autem & ineruditas questiones deuita, scica quia lites generant. Seruum autem Dei non oportet litigate , sed mitem esse ad
ιι. 1 . s Neminem sine sorde & sine peeeato esse apud Iob ' Quis enim mundus a sordibus nec unius, etiam si unius diei sit vita eius in terra. Item in Psalmo so. Eecet , ,3 in iniquitatibus conceptus sum, R indeli. ctis concepit me mater mea. Item in Epistola Ioannis: Si dixerimus quia peccatum non habenuus , nos ipsos decipimus, & veis
sue Non hominibus, sed Deo placendum i in Psalmo uer. Qui hominibus placent, eonfusi sunt: quia Deus nihil feeit illos. I. r. Item in Epistola Pauli ad Galatas. Si hominibus placete vellem, Christi seruus
1 ε Deum nihil latere ex his quae gerun- turi in sapientia Salomonis : In omni loeo' 'η. 3s' speetilantur oeuli Dei honos & malos. Item apud Hieremiam e Ego Deus approximans, & non Deus de longinquo. Si ab .seonditus fuerit homo in absconditis, ergo ego non videbo cum Nonne coelum& terra ego impleo, dicit Dominus y Item x. a c. in primo: Homo videt in facie, Deus autem in corde. Item in Apocalypsi: Et latent omnes Ecclesiae quia ego sum scrutator renis & cordis: & dabo unicuique vestrum secundum opera sua, Item in
Psalmo i 8. Delicta quis intelligiti Ab os
a. ori s. cultis meis munda me Domine. Item in
Epistola Pauli ad Corinthios secunda romnes nos manifestari oportet ante tribunal Christi, Pi ut reportet unusquisque sui corporis propria, secundum quae egit,
3 Fidelem emendari x reseruari, in Psalmo 116. Emendans emendauit me
Dominus, te morti non tradidit me. Item in Psalmo 88. Visitabo in virga facinora eorum,& in flagellis delicta eorum. Misericordiani autem meam non dispergam ab eis. Item apud Malachiam &sedebit Miti sconflans & expurgatis sicut aurum & aris gentum & emundabit filios Levi. Item si in Evangelio, Non exibis inde, donec exsoluas nouissimum quadrantem. 18 Neminem contristati morte debere, cum sit in vivendo labor & periculum, iii moriendo pax & resurgendi secutitas. in Genesi 1 Tune dixit Dominus ad Adam: om. AQuia exaudisti vocem uxoris tuae, &manducasti ex illa arbore de qua fora praeceperam tibi ne manducares, malea icta tetra erit in omnibus operibus tuis. Initistitia & gemitu edes ex ea omnibus diebus vitae tuae. Spinas & tribulos eiiciet tibi , & edes pabulum agri in sudore vultus tui. Edes panem tuum donec reuertaris in terram, de qua& sumptus es, quia teris Ura es,& in terram ibis. Item illic; &eom. placuit Enoch Deo, & non est inuentus Wia. s. vostmodum: quia Deus illum transtulit. Et apud Esaiam ; Omnis caro foenum : &omnis claritas eius vissos foeni. Aruit ne . num ti flos decidit : Sermo autem domini in aeternum. Apud Ezechielem Ipsi dicunt , arida facta sunt ossa nostra: periit spes nostra: ' expirauimus e propterea prophetiza, & dic: Haec dicit D
minus: Ecce ego aperio monumenta vestra , & educam vos de monn mentis vestis, S inducam vos in terram Israel. Et dabo spiritum meum in vos , & vluetis. Et ponam vos in terram vestram , & Cognoscetis quoniam ego Dominus locutus sum, & faciam, dicit Dominus. Item in Sapientia Salominis, Raptus est ne mali tia mutaret intellectum illius t placita uenim erat Deo anima illius. Item in Psalmo 83. iii Q iam dilectissimae habitatio nes tuae Deus virtutum desiderat & pro- petat anima mea ad atria Dei. Et in Epi ibiti, e L sola Pauli ad Thessalonie ense, , Nolua ' ' 'mus autem vos ignorare fratres de dormientibus , ne coniti stemini sicut & ea teri qui spem non habent. Si enim credi iamus quia Iesus mortuus est & resurrexite se & Deus eos qui dormierunt in Iesu, adducet eum eo. Item ad Corinthios pluma r Stulte, tu quod seminas, non Viuinca, ni ritur, nisi prius mortuum fuerit. Et iterum:
si Stella a stella differt in claritate, sic & ,
resurrectio mortuorum. Seminatur coriapus in corruptione, resurgit sine cotia
494쪽
rupteIa. Seminar ut in ignominia, resuriagit in gloria. Seminatur in infirmitate, resurgit in virtute. Seminatur corpus animale, resurgit spiritale. Et iterum, Oportet enim eorruptiuum istud induere incorruptionem, Sc mortale hoc induere immoria talitatem. Cum autem corruptiuum hoc induerit incorruptionem, Ee mortale hoe induerit immortalitatem . tunc fiet ver-hum quod scriptum est Absorpta est mors in contentionem. Vbi est mors aeuleus tuus a Vbi est mors contentio tua y Item in Evangelio m Ioannem : Pater quos dedisti mihi, volo ut ubi ego fuero, ee ipsi sint mecuin. 5 videant claritatem meam quam mihi dcdisti ante constitu tionem njundi. Item Ex Lucam : Nunc dimittis seruum tuum Domine secundum verbum tuum in pace. ia viderunt oculi mei salutate tuum. Item Ioannem: Si me dilexissetis, gauderetis; quoniam vado ad patrem, quia pater maior me est. 3ς. De idolis quae genti lcs deos putant, in Sapientia Salomonis : Omnia idola natio num aestimauerunt Deos , quibus neque oculorum usus est ad videndum, neque
nares ad percipiendum spiritum , neque aures ad audiendum, nequc digiti in manibus ad contrectandum: i ta At pedes eo rum pigri ad ambulandum. Homo enim iacit illoc, de qui spiritum mutuatus est, is finxit illos. Nemo autem sibi similem ho mo poterit Deum fingere i cum sit enim mortalis , mortuum fingit manibus iniquis . Melior est autem ipse iis quos colit tquoniam ipse quidem vixit,illi numquam.
De hoc ipso i Neque opera attendentes cognouerunt quis esset artifex, sed aut ignom, aut spiritum, aut citatum aerem, aut gyrum stellarum, aut nimiam aquam, aut solem,& lunam, rectores orbis i crra
Deos putauerunt: quorum si propter spe ciem hoc aestimauerunt, sciant quanto his Dominus sit speciosor: aut si virtutes de opera eorum mirati sunt, intelligant ab ipsis, quoniam qui h c constituit fortia, fortatior est illis Item in Psalmo 134. Idola gentium argentum AE autum, opus manuum
hominum. Os habent 3 3 de non loqduntur: Oculos habent EI non vident : aures habent Ee non audiunt; neque enim est
spiritus in ore eorum. Similes fiant illis qui faciunt ea, & omnes qui confidunt in illis. Item in Psalmo ς s. omnes dii gentium daemonia , Dominus autem coelos
fecit. Item in Modo i M' Non facietis vo bis deos arget eos, nem aureos. Et iterum: Non facies tibi idolum , nec cuiusquam similitudinem. 5o. Cibotum nimiam concupiscentiam non appetendam; apud Elatam 1 Edamus
de bibamus, cras enim moriemur. Non re- Esaia a a.
mittetur vobis peccatum istud, quoadusq; moriamini. Item in Exodo , Et consedit in populus manducare& bibere, ii de surre- . d. 3rxerunt ludere. Paulus ad Corinthios I. Ci- , eis ibus nos non comendat Deo: neque si manducauerimus, abundabimus: neque si non manducauerim uti egebimus. Et iterum: IMI. it. Cum conuenitis ad manducandum , inuicem expectate. Si quis esurit, domi manducet , ut non ad iudicium conueniatis. Item ad Romanos Non est regnum inli 4 m. t .
esca Se potus, sed iussitia 5e pax & gaudium
in spiritu sancto. In Euagelici loanem: Ego cibum habeo, quem vos non nostis r Meus cibus est , ut faciam voluntatem eius qui me misit, Ae persciam opus eius. 6 i. Possidendi concupiscentiam , de pe- erati cum am non appetendam: in Eeclesiastico: pud Salomonem : Qui diligit argentum, pria. u. non sata abitur argento. Item in parcaemiis. Captans annonam' maledictus in plebe est i benedictio autem in eius capite est, qui communicat. Item apud Esaiam: Vae alci. 1. qui coniungunt domum ad domum , Ze
agrum ad agrum 3λ' continuant, is ut au
ferant proximo suo aliquid. Nunquid habitabitis soli super terram 3 ltem apud Sophonia mi AEdificabunt domos EI non in- i. habitabunt: εe instituent vineas, & non bibent vinum earum, quia prope cst dies domini. item in Evangelio rex Lucam: tin. . rQuid enim piodest homini lucrifacere M
totum mundum, se ipsum autem pcrdere λEt iterum. Dixit autem illi Dominus: Stulte, hac nocte expostulatur anima tua : quae ergo parasti, cuius erut λ Et iterum rCOm- ι memorare quonia percepisti bona invita tua, de Lazarus similiter mala. i ' Nunc Vero hic rogatur , tu autem doles : Et in Actibus Apostolorum i Dixit autem Pe M. I. trusa deum : Argcntum quidem & aurum
non est mihi: quod autem habeo. hoc tibi dot In nomine Iesu Christi Nazareni,
surge& am hula. Et apprehensa manu cius dextera, excitauit eum. Item ad Timotheum prima : Nihil intulimus in hune
mundum, verum nec aufeite quid possiimus. Habentes itaque exhibitionem de te gumentum , his contenti simus. Qui a tem volunt diuites fieri, incidunt in ten- rationem &mulcipulam,&desideria multa ec nocentia, qui messent hominem l . perditionem
495쪽
Testim. Lib. III. Ad Quirinum. 38,
perditionem re interitum. Radix enim omnium malorum cst cupiditas , quam quidam appetcntes naufragaucrunt a fide , de inseruerunt se doloribus multa
6a Matrimonium cum gentilibus' non iungendum; apud Tobiam: Uxorcm accipe ex semine pat entum tuorum , dc noli sumere alienam mulierem, quae non est ex tribu parentum tuorum. Item in Genetii mittit puerum suum Abraham, ut de semine suo accipiat Rebcccam '' filio eius Isaac. Item in Esdra: Satis non fit Deo cum vastarentur Iudaei, nisi alienigenas uxores cum filiis quoque, quos ex il- . r. 7. lis procreaverant, reliquissent. Item in Epistola Pauli ad Corinthios l. Mulier vincta est quamdiu vivit vir eius di si autem dormierit, liberata est , ut cui vult nubat, tantum in Domino: felicior autem erit si sic permanserit. Et iterum. Nescitis quoniam corpora vestra membra Christi sunt Auferens membra Christi di faciam membra fornicariar absit. Aut nescitis quia qui conglutinatur fornicariae, unum corpus sunt Erunt enim duo in carne. Qui autem se coniunxerit Domino, unus Lor. 6. spiritus est. Item ad Corinthios secunda: nolite coniungi cum infidelibus. Qua autem participatio est iustitiae Ec iniquitati' Aut quae est communicatio luci ad ' tenebras Ite de Salomone in B. λειων 3. Et aucrterunt mulieres alienigenae cor eius post Deos suos. 63 1 Graue delictum esse fornicationis: Paulus ad Corinthios : omne delictum quodcunque fecerit homo, CXtra corpus est, Qui autem fornicatur, in corpus suum peccat. Non estis vestri: empti enim estis pretio magno. Clarificate de portate Dominum in corpore vestro. 6 . Quae sunt carnalia , quae mortem pariant; de quae spiritalia, quae ad vitam Gat.1. ducant; Paulus ad Galatas. Caro concupiscit aduersus spiritum , de spiritus ad . uersus carnem. Haec enim inuicem aduer fantur sibi, ut non quae vultis, ipsa faciatis. Manifesta sunt autem facta carnis. quae sunt, adulteria, fornicationes, imi ditiae, spurcitiae , idololatriae, ve ficia, homicidia , inimicitiet , contentiones q-mulationes, animositates, prouocationes,
simultates, dissentiones, hireses, inuidis, ebrietates, con mellation , de his similia. Quae pridico : quia qui talia agunt, regnum Dei non possidebunt. Fructus autem spiritus est chari. s, baudium, Pa
magnanimitas, bonitas, fides, mansuetu do, continentia, castitas. Qui enim sunt Christi, carnem tuam crucifixerunt cum vitiis de concupiscentiis.
61. i ' Omnia delicta in baptismo do i c. . o poni; in Epistola Pauli ad Corinthios.
Neque fornicarii, neque idolis seruientes, neque adulteri , neque molles, nequc masculorum appetitores , neque fures, neque fraudatores, neque ebriosi, neque maledici, neque raptores regnum Dei
Consequentur. Et haec quidem fuistis, sed abluti estis, sed sanctificati estis in nomine Domini nostri Iesu Christi, de in Spiritu Dei nostri. 66. Disciplinam Dei in Ecesesiasticis
prςceptis obseruandam , apud HIeremi- MM. ymiam: Et dabo vobis pastores secundum
Cor m um , dc pascent oves pascentes cum
disciplina. Item apud Salomonem in Paroemiis: Fili ne neglexerisdisciplina Dei,
neque defeceris ab eo correptus. Quem enim Deus diligit corripit. Item in Psal.a. Continete disciplinam, ne forte irascatuLDominus M pereatis a via tecta. Cum exarserit cito ira eius super vos: beati omnes qui confidunt in eo. Item in Psalmo 67. Pecatori autem dicit Deus. Ad quid exponis iustificationes meas , fit assumis
testamentum meum per os tuum ; tu austem odisti disciplinam, & abiecisti sermones meos retro. Item in Sapientia Salomonisi i Disciplinam qui ablieit, in-Relix est. 8 Pr dictum , quod disciplinam sanam . aspernaturi essent. Paulus ad Timotheum δ2. Erit tempus quando sanam doctrinam non sustinebunt, sed secundum sua desideria coaceruabunt sibi magistros prurientes inaudiendo. scalpentes aures: Et averitate quidem auditum auertent, ad fa
y8. Recedendum ab eo qui inoldinate di contra disciplinam vivit Paulus ad . Thessalonicenses Pr cipimus autem vo 7η i, o bis in nomine Iesu Christi, ut discedatis
ab omnibus fratribus ambulantibus inor dinate , re non secundum traditionem quam acceperunt a nobis. Item in Psalmo 9. Si videbas furem smul currebas caco , & cum adulteris potiionem tuam
59 Non in seplantia mundi, nec in eloquentia esse regnum Dei, sedin fide crucis,& in virtute conuersationis; In episto- . . .
Ia Pauli ad Corinthiosi Mi sit me Chimus irannunciare non in sermonis sapiencia,
496쪽
inanis sat erux Christi: Verbum enim crucis stultitia est iis qui pereunt,iis autem mi saluantur, virtus Dei est. Scriptum est enim z Perdam sapientiam sapientium, Et prudentiam prudentium reprobabo. Vbi sapiens , ubi scriba ubi conquisitor huius saeculi nonne infatuavit Deus sapientiam huius mundi λ Quoniam quidem in sapientia Dci non cognouit mundus per sapientiam Deum , complacuit Deo per stultitiam praedicationis saluare credent s. Quoniam Iudaei signa desiderant, Ec Graeaci prudentiam quaerunt: nos autem prae dicamus Chi istum crucifixum,Iudaeis qui dem scandalum , gentibus aulcm stulti tiam ipsis autem vocatis Iudaeis, Bd Graecis Christum Dei virtutem,ec Dei sapientiam. Et iterum: Nemo se decipiat. Si quis putat sapientem se eine in vobis, mundo huic stultus fiat, ut sit sapiens. Sapientia enim huius mundi stultitia cst apud Deum. Scriptum est enim: 'U Reprehendes sapientes in actutia ipsorum. Et iterum: Dominus Cognouit cogitationes sapientium , quia sunt stultae.
7o Parentibus obsequendum ; in Epistola Pauli ad Ephesios Filii obsequentes estote parentibus vestris, hoc enim est iustum. Honora patrem tuum, de matrem
tuam, quod est mandatum primum in promissione,ut bene sit tibi, de sis longaeuus
7ι Patres quoque asperos esse circa filios non oportere. Et vos parentes nolite Uin iracundiam mittere filios vestros, sed nutrite eos in disciplina , εc correptione Domini. 72 Seruos cum crediderint, plus do. minis carnalibus seruire debere in Epistola Pauli ad Ephesios Scrui obedite dominis carnalibus cum metu ec tremo.ro , Ec in simplicitate cordis vestri si eut Christo, non ad oculum scrutentes, qua .
si hominibus placentes , led quasi strui
Dei. 73 Item dominos mitiores essedcbere. Et vos Domini eadem facite ad eos, laxantes iracundiam, scientes quia de vesteria ipsorum Dominus est in coelis, & excertio personarum non est in illo. 74 Viduas probatas quasque honorandas i In Epistola Pauli ad Timotheum pri ma; Viduas honora, quae vere sunt viduae. Quae autem delicata cst vidua, vivens mortua est. Et iterum t Iuniores aulcm Viduas praeteri. cum enim indeIicatae fuerint in Christo, nubere voIunt, tabcntes iudicium quoniam primam fidem re
7s Suorum 8c maxime fidelium curam plus unumquemque habere debere ; ad Τimotheum primo : Si quis autem tuorum, de maximedomesticorum, non agit curam, fidem denegat, Ec est deletior infi, doli. De hoc ipso apud Esaiam di Si videris nudum, vesti , ' Ee domesticos seminis tui non despicias. De quibus domesticis in Evangelio dictum est: Si patremfamilias Beelzebub dixerunt, quanto magis domesticos eius376 Maiorem natu non temere ac uintandum; ad Timotheum prima: ALuersus maiorem natu accusationem nercceperiS.
77 Peccantem publice obiurgandum; In Epistola Pauli ad Timotheum prima,
Peccantes coram omnibus corripe , ut eccsteri metum habeant. 78 Cum hereticis non Ioquendum: ad Titum : Haereticum hominem post unam correptionem deuita , sciens quoniam peruersus est huiusmodi, de peccat, de cst a semetipso damnatus. De hoc ipso in Epistola Ioannisi Ex nobis exierunt,sed non fuerunt ex nobis: si enim fuissent ex nobis, mansissent utique nobiscum. Item ad Timotheum secunda: Sermo eorum ut cancer serpit. 79 Innocentiam fidenter petere, Ecimpetrare in Epistola Ioannis i Si cor no strum nos non reprehendat, fiduciam habemus ad Deum, dc quodcunque petierimus accipiemus ab eo. Item 1ii Euangelio Mattheum Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum videbunt. Item in Psal. u. Quis ascendet in mont cm Domini , aut quis stabit in loco sanino eius at Innocens manibus 5c mundo corde.
8o Nili illicere diabolo in hominem, nisi Deus permiserit, In Euagelloc Ioannem dixit Iesus: Nullam haberes potcssa Iem aduersus me, nisi data tibi esset desuper. It cmin Βασλε os, tertior Et excitauit Dominus Satanam ipsi Salomoni. Item in Iob prius Deus permisit, de tunc diabolo licuit. Et in Evangelio Dominus ant C per nil sit dicendo Iudae: Quod facis, fac celerius. Item apud Salomonem in Paraemiis: Cor regis in manu Dei. 81 Mercedem mercenario cito reddendam , in Leuitico : Non dormiet merces mercenaru tui apud te usque in
sa. Non augurandum , in Deuterono mio:
497쪽
i estim. Lib. III. ad Quirinum. 35
mio Non ominemini neque augure
8r Citrum in capite non habendum:' ' Non iacietis cirrum ex coma capitis vestri.
8 naibam non vellendam; Non corrumpetis eissicin barbae vestrς. 8s Surgendum , cum Episcopus aut Presbytcr veniat : A facie senioris exurges, & honorabis persona Presbyteri 86 i ' schisma non faciendum, etiamsi in una fide . de in eadem traditione Permaneat qui recedit; in Ecclesiastico apud Salomonem: scindens ligna periclitabitur in eis si exciderit iatrum. Item in
Exodo in domo una comedetur, non
eiicietis de domo carnem foras. Item in Psaliuo Iar. Ecce quam bonum de quam iucundum , ' habitare fratres in viauna. Item in Euangclio Matthaeu: qui non est mecuna aduersus incest. Et qui mecum non colligit, spargit. Item in Epistola Pauli ad Corinthios prania: Obsecro autem Vos, fratrcs , per nomen Domini nostri Iesu Christi, qt id ipsum dicatis omnes A non sint in vobis schismata. Sitis autem cona positi in eodem sensu, de in eadem sententia. Item in Psalmos Deus qui inhabitate facit unam mes in domo. 8 Fideles simplices cum prudentia esse debere; in Evangelio Matthaeum: Estote prudentes sicut serpcntes,& simplices sicut columbae: & iterum: Vos estis sal terrae: ιυ Si autem sal infatuatum fue
rit in quo salietur 3 ad nihil valet , nisi ut
proiiciatur foras, de conculcetur ab hominibus. S8 Fratrem non circumueniendum: in Epistola Pauli ii ad Thessalonicenses prima : Non circumuenire in negotio fra
tr cm suum : quia ultor est Deus de his omnibu3. 89 Subito venire finem mundi, inquit Apostolus Detis Domini sicut surinno die, ita veniet. Cum dixerinti pax At firmi
tas, tunc illis repentinus adueniet interi ius. Item in Actibus Apostolorum , ' Nemo potcst cognoscere tempus,aut tempo-τα quq pater posuit in sua potestate.
so i) Uxorem a Viro non recedere, citit si recesserit innuptam manere : Pau ais, ad Corinthios: Iis autem que nupserunt precipio, non cgo scd Dominus, uxorem a viro non separari: si autem re cesserit, manere innuptam, aut reconcitaliari viro , de virum uxorem non dimit.
si Tant m vn una quemque tentari quan--,, tum potest sustinere 1 Paulus ad Co- 'iniit hios in Epistola prima: Tentatio vos non occupauit, nisi humana. Fidelis autem Deus, qui non patietur vos tentari super quod potestis, sed faciet cum lcn.
tatione ctiam euadendi facultatem, ut possiis tolerare.
sa Non quidquid licet esse facien- dum i Paulus in Epistola ad Corinthios
prima Omnia licent, sed non omnia cxpediunt. O mnia licent, sed non omnia aedificant.
93 Praedictum quod haereses futurae itia. ii essent, in Epistola Pauli ad Corinthios prima : Oportet de haereses esse , 3s' ut probati manifesti sint in vobis. 94 Cum turiore de honore Eucharistiam
accipiendam r in Leuitico: Anima autem quaecunque manducauerit ex carne sacri-ncii salutaris, quod est Domini, de immunditia ipsius super ipsum est peribit anima illa depopulo suo. Item ad Corinthi- ι c . in
os prima: Quicunque ederit panem, a 'aut biberit eas iccm Domini indigne, reus erit corporis 3e sanguinis Domini. sue i i Bonis conuiuendum, malos autem vitandos; apud SaIomonem in Paraemiis: pria. 3. Ne adduxeris impium in habitaculum iustorum. Item apud eundem in Ecelesia- istieo : Viri iusti sint tibi conuiuar. Et iterue Amicus fidelis medicamentum vitae, S: er 'immortalitatis. Item illic: Longe abcsto se , ab homine potestatem habente occidendi,& non suspicaberis timorem. Item illic. - as. Beatus qui inuenit amicum verum, & quicnarrat iustitiam auri audieti. Item illici saepi aures tuas spinis,& nolite audiret in guam nequam. Item in psal. I . Cum iusto 'iustificaberis ; &cum viro innocente in nocens eris; de cum pcruerso peruersus eris. Item in Epistola Pauli ab Corinthios licitiis: primat corrumpunt ingenia bona consabulationes pessimae. ος Factis, non vcrbis operandum, apud , Salomonem in Ecclesiactico: Noli citatus esse in lingua tua. & inutilis &remissus in operibus tuis. Et Paulus ad Corinthios i. ori prima Non in sermone est regnum Dei,
sed in uirtute. Item ad Romanos: Non au Din. Irditores legis iusti sunt apud lDeum ; sed faetores legis iustificabuntur. Item in Euangelio Mattharum i Qui secetit, de MVt ssc docuerit, maximus vocabitur in regno coelorum. Item illic: Omnis qui audit ver G 7'ba mea, B: facit ea, similabo sum viro sa
pienti qui a discauit domum suam super
498쪽
petram. Descendit pIuuia, venerunt flumina, fauerunt venti, & impegerunt in domum illam, &non ceciditi fundata enim fuit super petram. Et omnis qui audit verba mea, & non facit ea, similabo cum viro stulto , qui aedificauit domum suam a ' super arenam. Descendit pluuia, venerunt sumina, flaverunt venti, .u impcgerunt in domum illam, di cecidit, de saeta est ruina eius magna.s . Et ad fidem S ad consecutionem properandum ; apud Salomonem in Eccle si astico, Ne tardes conuerti ad Deum, &ne disseras de die in diem. Subito enim venit ita illius. 98. Cathccumcnum peccare iam non
debere . In Epistola Pauli ad Romanos.
Faciamus malae dum veniunt bona, quOrum condam natio iusta est.
99. Iudicium secundum tempora futurum , vel aequitatis ante legem, vel legis post Moysen: Paulus ad Romanos : Quotquot si ne lege peccauerunt, s ne lege peti. hunt. Et quotquot in lege peccauerunt, . per legem de iudicabuntur. Ioo. Gratiam Dei gratuitam esse debe te; in Actibus Apostolorum e Pecunia tua tecum sit in perditione, quia existimasti gratiam Dei per pecuniam postr deri. Item in Evangelio : Gratis acccpistis , gra. tis date. Item illic : Domum patris mei, i ' domum fecistis negotiationis. Item apud Esaiam: Qui stitis, vadite ad aquam, di quotquot non habctis pccuniam, cuntes emite, & bibite sine pecunia. Item in Apocalypsi: Ego i, & ia, initium & finis. Ego sitienti dabo de fonte aquae Vitae gratis. Qui vicerit, , ' possidebit ea& eorum haereditatem, de ero eius Deus, Λ: ille critis thi filius. tot. Spiritum sanctum in igne frequen ter apparuisse a In Exodo: Et mons Synasumabat totus t quoniam descenderat Deus in eum in igne. Item in Actibus A postolorum i Et factus cst subito de coelo sonus quas ferretur satus vehcmens, S: impleuit totum illum locum, in quo erant
sedentes. Et visae sunt illis linguae diuisa, quasi ignis, qui & insedit in unum quem
que illorum & impleti sunt omnes Spiritu sancto. ,'' Item in sacrificiis quaecunque aecepta habebat Deus, desccndebat ignis de coeso , qui sacrificata consum cret. In Exodo: In flamma ignis apparuit Angelus Domini de rubo. Ioa. Correptionem bonos quosquc li-henter audire debere : apud Salomoncm in Patre is , i Qui corripit impium a pisa , odietur ab eo. Corripe sapicntem, Et dili
Oa. A multiloquentia temperandum; apud Salomonem. Ex multiloquentia non e - o. effugi cs pcccatum , parcens autem labiis sensatus cris.lo 4. Non mentiendum. Abominatio est domino labia mendacia. ioue Frequenter emendandos qui de- pravi. H. linquunt in domestico ministerio i i'' In Salomone. Qui parcit baculo, Odit filium. Pr η. I. Et iterum: Ne destiteris paruulum emendando
ios. Iniuria accepta patientiam tenen' prea is. da in , & ultionem Deo relinquendam: Nedi κ etiς, ulciscar me de inimico meo,
sed sustine Dominum ut tibi auxit o si. Item alibi i Mihi vindictam, cgo retribuam: dicit Dominus. Item apud Sopho 'niam, Expecta me, dicit Dominus, in die
res virectionis meae intesttinonium: quoniam iudicium meum i ad congrcgationes gcntium, ut excipiam rcges, & cffundam supercos iram meam.
io Non detrahendum ; apud Salo. q. monen, in parcem iis: Noli diligere dctra. hcre , ne Extollaris. Item in Psalmo 40. Sedens aduersus fratrem tuum dc trahebas, & aduersus filium matris tuae ponebas scandalum. i 3 Item in Epistola Pauli ad Colossi De nullo male loqui, nec litiis sioso, e se. ro8. Non es e proximo insiliandum apud Salomonem in Paro iniis: Qtii eo ν δή fodit nucam proximo suo, ipse incidet in
acio. Infirmos visitandos, a pug Salomonem in Ecclesiastico Ne pigriteras vi- εα - . . si are infirmum cx his cnim in di lcctione firmaberis. Item in Evangelio, , Insir- Nw. is. mus sui, de visitastis me; in carcere sui, divenistis ad ine. iIO. Susurrones m. ledictos esse , in Ecdlesiastico apud Salomonem: ' Susur- gii ro, εἴ bilinguis maledictus: multos enim turbabit pacem trabeiarcs. iii. i Sacrificia malorum acceptabi- .lia non esse apud cundem : Dona iniquo- Elias Prum i ' noli probat Altissimus.1 D. Grauius iudicati de his qui in taculo plus habuerunt potestatis: apud Sa ' ' 'lomonem. Iudicium durissimum in his qui praesunt fiet. Exiguo enim concedi
tur misericordia , potentes aut cin porcia ter tot menta patientur. item in Psalmo a. Et nunc roges intelligite, i 3 emendamini
499쪽
Testim. Lib. III. ad Quirinum. 387
mini qui trilicatis terram. hominem veniat; apud Esaiamt Hic ho- --.tia Viduam & pupillos protegi oporte- mo qui concitat lcrram , Commouet rere; apud Salomonem' in Ecclesiastico: ges, qui ponit orbem terrae totum defet- Esto pupillis misericors ut pater ,& pro vi- tum... romatri illorum:&eris velut filius Altissi- Ir9 Graue fuisse iugum legis, quod emi si obedieris. Item in Exodo: Omnem nobis abiectum est: & leue esse iugum Do- νώ. 21. viduam & orphanum non vexabitis. Si mini, quod a nobis susceptum est; In Psal. autem vexaveritis cos,fc vociferantes ex. 2. V' Ad quid tumultuatae sunt sentes, &clamauerint ad me, exaudiam exclamatio populi meditati sunt inania 3 Αstiterunt nes eorum, & irascar animo in vobis, rcges terrae, dc principes congregati sunt perimam vos gladio. Sc crunt coniuges ve- in unum aduersus Dominum dc aduersus s. i. strae viduae, de filii vestri orphani. Ite apud Christum eius. Disrumpamus vincula eo Esaiami Iudicate pupillo, de iustificate vi. rum, Δοῦ proiiciamus a nobis iugum eorum. duam, de vcnite disputemns, dicit Domi Item in Evangelio Matthaeum: Venite Minis a M. i,. nu S. Item apud Iob: Conseruaui egenum ad me omnes qui Iaboratis de onerati estis, de manu potentis; & pupillo cui non erat x ego vos requiescere faciam. Tollite iu- adiutor,auxiliatus sum.os vidus benedixit gum meum super vos, fle discite a me quianae. Item in Psalmo 67. ' Patris orphanoia mitis sum & humilis corde, & inuenietis rum,&iudicis viduarum. qui zm animabus vestris. Iugum enim Ii Dum in carne est quis, exomologe meum bonum est, & onus meum leue est.
si LI, sin facere debere; in Psal. Apud inferos Item in A ctibus Apostolorum : Visum est autem quis confitebitur tibi Z Item in sancto Spiritui & nobis, nullam vobis im Psalmo 2 9. Nunquid exo mologe sin faciet ponero sarcinam, quam ista, quae ex neces--ue tibi puluis 'Item alibi, exomologesin sitate sunt, abstinere vos ab idololatriis, Etti si . faciendam: Malo poenitentiam peccato- α sanguinis effusione Ze fornieatione. ris quam mortem. Item apud Hieremiam Et quaecunque vobis fieri non vultis, aliis V m t. Haec dicit Dominus: Numquid qui eadit, no laceritis. non surget aut qui avertitur, non conuer- Izo Orationibus insistendum, in tetur EpistoIa Pauli ad Colossenses Instate ora-IIs Adulationem perniciosam esse; tioni, Vigilantes in ea. Item in Psalmo t. apud Esaiam: Qui vos Delices dicunt, in Sed in lege Domini voluntas cius,& in le- errorem vos mittunt, de semitas pedum ge eius meditabitur die ac nocte.
316 Plus ad eo diligi Deum, cui in baptismo pIura peccata dimittuntur: In Euan gelio ex Lucam' Cui plus dimittitur, plus diligiti & hic redundat cui minus dimittitur, modicum diligit.
III Fortem congressionem esse aduerissus diabolum, & ideo fortiter nos stare debere, ut possimus vincere, In Epistola Pauli ad Ephesiosi Non est nobis colluctatio aduersus carnem & sanguinem, sed aduersus potestates di principes huius munditi harum tenebrarum, aduersus spiritalia nequitiae in coelestibus. Propter hoc induite arma Dei vi possitis resistere in die nequissimo, ut cum omnia perfeceritis, stetis accinctI lumbos vestros in veritate Euangelii, induentes loricam iustitiae, α calciati pedes in praeparatione Euangelii pacis: in omnibus assumentes scutum fidei, in quo possitis omnia ignea iacula nequissimi extinguere, ' ' & galeam salutis assumere, Ec gladium spiritus, qui est verbum Dei.
D8 Item in Antichristo quod in
Librum tertium. I De bono operis de misericordiae J Vrem eaee. c p
1 Non hoe ieiunium ego elegit 'tem: quod inter
3 Et mangueabit pariter mecum prandium J Sis
4 Si esurierit inimicus tuus ciba illum Ex ιμ- De Leo. res eo qua a Mamri in Meret. pasces, Item in capitis eius, ira eν σμει hie capitis eius , er Ne. pro eo qu/d 18si : Nee.
1 Distribuit , dedit pauperibus J Etiam Le denuo
500쪽
cap. ii. 3s replebitur inquitate J Suas M alitis ire plebi
o Animaduertisti ad puerum meum Iob. J M .
omnia autem pro dilectione J Anti Manarier Mesu. delectione. ovad Ap .lam nonum I
1 sne murmurationibus de reputationibu , Jκα. ex . ha sitationibus. Unum prias habu Agyi
reptationibus ,--x Graeca δε ιλογυμις,