장음표시 사용
151쪽
Gesta in monte Galilaeae mense Mao a' Super a renam. S. Lucas
damento. Cum consummasset. Iacas cap. 7. v. dicit: Cum au.
dit in altum, Ze posuit fundamentum super
petram. inundatione autem facta , descendit pluvia, dc venerunt flumina, & flaverunt Venti, 8c irruerunt in domum illam, Sc non cecidit: fundata enim erat super petram. Et omnis qui audit verba mea haec, Ac non facit ea, similis est viro stulto, qui aedificavit domum suam ' super arenam dc descendit pluvia, revenerunt flumina, 8c flaverunt venti, Sc irruerunt in domum illam , 8c cecidit, B: fuit ruina illius magna. Et faetium est . 'Cum consummasset IESUS verba haec, admirabantur turbae super doctrina ejus. Erat enim docens eos sicut putestatem habens, 3c non sicut Scribae eorum, & Pharisiari. tem implesset omnia verba sua in aures plebis.
r. Chrsus leprosum in agro Capharnai lacru manus, imperioque sanat. a. Mistit eum ad sacerdotum principem, ut legi pareat , munusque osserat. 3. Leprosem longe lateque miraculum, se Chrisi nomen divulgat. Matth. 8. . Marc. I. ψΟ. Luc. D I a. Um autem descendisset de monte, se- Ecutae sunt eum turbae multae. φ Et factum est, cum e siet 'in una civitatum, Zc ecce Vir plenus lepra, Sr vidcns IESUM ,h genu flexo, ςprocidens in faciem, ' adorabat eum, dicens:
Domi- Annus Christi 12. Praedicationis
Nota, bis referri ab Euis angelistu , lepram a Christo
prope Capharnaum, sive in agro ei vicino, ut ait Abulensis, ct colligitur ex Matthei R. v. 3. Leprosi enim arcebantur a civitatibus, castella, ct castris juxta mandatum Levit. 6. ct Num. s. 2.
152쪽
pro sim ad Capharnaxm mκη δή - . 99 Domine, si vis, potes me mundare. IESUS
autem misertus ejus, extendit mnum suam S ta zens eum, ait illi: Uolo . Mundare. Et cum dixisset, statim discenit ab eo lepra, S mmidatus est. Et ' comminatus est et , statim- qtie ejecit illum : Sr dicit ei: Uide nemini dixe 2 riS . sed Vade, Ostende te ' principi sacerdotum dc omer pro emundatione tua, qua: praecepits Moyses in tests onium illis. At ille egressus coepit praedicare, de dista mare sermonem, ita ut jam non poster manifeste introire in civitatem, sed foris in desertis locis esset. Peram-hulabat autem magis sermo de illo. b& conveniebant ad eum undique e turbae multa , Ut audirent, & curarentur ab infirmitatibus suis. Ipse autem secedebat in dcfertum, S orabat. Annus Cluisti
riatus est et . . gravibus vel bis praecepit ei, nerui diceret. Statimque ejecit illum .i. ablegavit a se, nequis observaret miraculum ab
ipse factum, in igni exempl. ρω
' Principi sacerdotum. GK sacerdoti. Verisimile est, lepra jμ icium fuisse Ipenes unum e 2 q. primoribus sacerdotibus , qui riossim per hebdomadas singulas praeerant Isacerdotibias aerificjs ac templi ritibus,ex ordinatione Davidis,ut I. Paral. 24. v. 3 6 sqq. Ita AE Lapide.' In test imonium illis, fisicet contra sacerdotes ct Iudaeos istos, qui me praevaricationis legis accusant νιt νideant me non βlpere legem , sed adimplere , tibiisse praecipere, tit tigis praecepta obser res. Ita Tolet. Auν intelligunt hic testimonium sanitati o bpra sanata. Vide infra cap. Io3.
T. Centurio se Chrsi praesentia indignum aestimans, eum per seniores , o amicos pro Iervo paralytico
a. Ab siniis Domini verbo famatum sanandam tredit. 3. Christin fidem 6m praedicat, o servum jubet esse
incolumem. Matth. 8. I. Luc. 7. a. nis autem. Cm-
153쪽
Annus Ebristi leo Cen unonis semus sanitatem re Tit.
, erat moriturus . qui illi erat pretiosus. Et cum Gesta Capha, audisset de IESU, ' misit ad eum seniores Iu-nR MVRQ daeorum, rogans eum 'ut veniret, δc salu . ret servum ejuS,' dicens: Domine, puer meus
jacet in domo paralyticus 3c mala torquetur.' Misit ad e At illi cum venissent ad IESUM , rogabant eum. Matthaeus eum solicite, dicentes et o Quia dignus est ut ait:Accessit ad hoc illi praestes. diligit enim gentem nostram: eum Cςmu' synameam ipse aedificavit nobis. 'Et 'ait IES US : Ego veniam, dc curabo eum. ι--ὸuim νῖ IESUS autem ibat cum illis. Et cum jam non
detur Centuri longe esset a domo, misit ad eum Centurionem per se non amicos , dicens e Domine , noli veXari r non
venisse ad I E- enim sum dignus, ut sub tectum meum in- πΜ. Ita p*t m tres. propter quod Sc meipsum non sum di-β- AUUi Wi gnum arbitratus ut venirem ad ter sed tan- ΣΠ lauriri Verbo, & smabitur puer meus. Nam &rniti. a. ego homo sum sub potestate constitutus,habens I tarum existi- sib me milites : dc dico huic . Vade, & vaditimant, Centurio- . Ac alij: Veni, & venit; Ac servo meo: Fac hoc, Senem post alios a facit. R Quo audito IES US miratus est: Zt con- 3 se miruas, Christo versus sequentibus se turbis dixit: Amen dico jam ἐρmμi 6- vobis, nec in Israel tantam fidem inveni. 'Dico autem vobis, quod multi ab Oriente, de Gabinia ι. iis occidente venient, de recumbent cum Abradi isti Domi ham, & Isaac, dc Iacob in regno caelorum ne, non sum filii autem regni ejicientur in tenebras exte- dignus &e. Ita riores r ibi erit fletus, de stridor dentium. Et opinatur Chr3- dixit IES US Centurioni : Uade de sicut cre
ret &e. Hac de suo addiderunt seniores, tantummodo missi fuerant a Centurione, ut impetrarent servo curationem,mn vero accessum Christi. mum.' Ait illi I ESUS,Centuri vid. non coram existenti,sed per intonuincias respondit. Vade &c. vis non coram dicta, sed Ceuturiani per legatos dici ubet Christus.
154쪽
Filius viduae in Naim fuscitatur. didisti, fiat tibi. Et sanatus est puer in illa hora. 'Et 'reversi, qui milii fuerant, domum, ' Reversi ii Venerunt servum, qui landuerat, sinum. qui missi hae-
1. Mortuus in civitate Naim unicus vidua filius ad tumulum asportaIur. 2. Chrisus matrem solatur, o filiam vita restituit. Luc. 7. II.
x Τ factum est: ' deinceps ibat in civitatem, a quae vocatur ' Naim e & ibant cum eo discipuli ejus, Zc turba copiosa. Cum autem appropinquaret portae civitatis, ecce defunctus efferebatur ' filius unicus matris suae:& haec vidua erat. & turba civitatis multa cum illa. 2 Quam cum vidisset Dominus , misericordia motus super eam,dixit illi: Noli flere. Et accessit, & tetigit loculum. t Hi autem qui portabant , steterunt, Et ait o Adolescens, tibi dico, surge. Et resedit qui erat mortuus, & coepit loqui. Et dedit illum matri suae. Accepit autem omnes timor e & magnificabant Deum, dicentes: Quia Propheta magnus surrexit in nobis o & quia Deus visitavit plebem suam. Et exijt hic sermo in universam Iudaeam de eo, & in omnem circa regionem.
st, iη sequenti seu postero die.
monte Thabor. ut ait S. Hiero in locis Heb. Filius nicus, Gr. μεν - 23 M. quo nulla laetos liberos ma
155쪽
I 2 Logatio Danno Baptista ad Christum.
I. Ioannes vinculis detentus disiipulos suos ad Chri- sum legat, non sui causa, sed ut isti coram eda
2. Chrsus operibin respondet , quibus se Messiarm
comprobat. 3. Magna de Ioanne profera encomis.
q. Scribarum o Phari orum, nec Ioamni, nee sibi
credentium, pervicaciam accuses. Matth. II. 2. Luc. 7. 18. Mittens duos &c. Hos
mensibus anee mortem o m.tro tyrium suum. Ita inte p. Respondens. Respondet Christin non tam verbis quam operibvi , quibus βdocet Messam esse iuxta P
phetarum vatiocinia, qui talia
. Τ nuntiaverunt Ioanni discipuli esus de Ita omnibus his. Ioannes autem cum audi Lset in vinculis opera Christi, 'mittens duos de discipulis suis, ait illi : Tu es, qui venturus es, an alium expectamuS8 Cum autem venissent ad eum viri, dixerunt: Ioannes Baptista misit nos ad te, diceas : Tu es qui venturus es , an alium expectamus cm ipsa autem hona multos curavit a languoribus, & plagis,& spiritibus malis, & caecis multis donavit viis sumo Et ' respondens, dixit i Ilis . Euntes reis nuntiate Ioanni quae audistis, & vidistis Quia caeci vident, claudi ambulant, leprosi mula. dantur , surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes euangeli Zantur: & ' beatus est qtticumque non fuerit scandaliZatus in me. Et cum discessissent nuntii Ioannis, coepit de Ioanne dicere
aιa perhibent manissa esse signa Christi seu Messia prasientis. Respicit amem ad protheriam Isaia cap. 33. v. s. 9 6 I. v. i. Ira Ambro η, Iansenivi , Franciscus Luc.t Toletis.' Beatus est quicumque non saerit scandalizatus in me,vid. in humilitate, ladistis, Gl in factis, via in morte me .
156쪽
Iegatio Ioannis Baptista ad Christam, io3 Annas Chuisti dicere ad turbas : Quid existis in desertum : 'ς xy00
3 videre ρ arundinem vento agitatam Sed quid G sta in Naini existis videres hominem mollibus vestimentis mense Iunio.λ
indutum Ecce qui in veste pretiosa sunt, dc delicijs, in domibus regum sunt. Sed quid existis videre ρ Prophctam λ Utique dico vobis, & plusquam Prophetam: hic est, de quo
scriptum est: Ecce ego mitto Angelum meum ante faciem tuam, qui praeparabit viam tuam ante te. ' Dico enim vobis r ' Major iciter na- ' Pleo enimios mulierum Propheta Ioanne Baptista nemo Vobis Scc.Μa est. qui autem minor est in regno Dei,major est illo. A diebus autem Ioannis Baptistae usque in horinunc, ' regnum caelorum Vim patitur, dc Vi ' rexit inter na-ilenti rapiunt illud. Omnes enim Prophetae, re tos mulierum lex usque ad Ioannem prophetaverunt: dc fi majes Ioanni, Vultis recipere, ipse est Elias, qui venturus Baptista. est. Qui habet aures audien d 1, audiat. e Et om- ' Majori
nis populus audiens & publicani. justificave- ςr 'δxψ rum Deum ψ baptirati baptisino Ioannis. Pharistet autem, & Iegis periti confilium Dei spre' et .inis . verunt 'in semetipsos, non baptiZati ab eo. sed .tiam 4 Ait autem Dominus: Cui ergo similes dicam Mostolis jsis in homines generationis hujus , & cui similes hoc statuo mT 1 sunt' ηοηdum Spiritum
rant, prafert I senius. Qui autem minor est &e. Hoc ait Chri yiu de stipse, qui minor erat Baptista; atate nimirum, praedicandi ordine, o prasienim in opinione homitam, in regno Dei major est illo. Ita enim d*ngaunt HilaritaJhea 3Iact. Chr7s omin, Euthrmius ut sit sensus: Ego qui minor sium apud homines, Dei θ Ss. angelorum isacis, quod errare non pol st, reνera major sum omnibus. Ita Iansentia, ct Franciscus Lain
' Regnum eaelorum vim patitur, nimirum propter multitarinem ct fer rem eorum , qui Chrsi θ Ioannis pradicatione accrest, ad intrandam hi istud con e-
157쪽
Annus Christi io Maria Magdalena ereverso. t raed ς xi QR suntρ similes sunt pueris sedentibus in foro, MG sta in Naim loquentibus ad invicem, & dicentibus r Canta- mense Ian; . vimus vobis tibi js, & non saltastis : lamenta vi- . mus, & non plorastis. Venit enim Ioannes Bais sni,uE izue' neque manducans panem, neque bibens Compudiat Chri Vinum, & diciti S: Daemonium habet. Venit Fi.' stis, s ribis o lius hominis manducans, & bibens, 8c dicitis: l pharisχοι pu ris Ecce homo devorator, & bibens vinum; amicust mora is, quibus publicanorum 8c peccatorum. Et austificata est nulla sodalium sapientia ab omnibus filijs suis.l eantilena placet; l rebellibus o contumacibus, quibus studia ct instituta sodalium numquam probantur ; siemero. θ Ioaηnem Baptistam confert pueris illis,qui frustra praecinum ceteris, nec lata, nec Iugubria curantibus. Iudaei enim neque exempla laxioris vita Christi, neque sereritate Ioaηms proVocari ad conversumem potuerunt. Franciscus I cas. Sensius ergo est . perinde se Scribarum ac Pharisaeorum causam habere , atque s pueri praedicti dicant sodalibin uin. Cantavimus vobis &c. Recte enim posset istis dicit Ioannes vobis lamentatus est, ct non planxiis paenitentia peccatorum moti iFilius hominis cecinit,9 non saltastu neque ρarui pis ei. Nota, hic o ali3s locis comparari totam parabolam toti rei,cr non partem parιi.
ἶraedieationi, I . Magdalen lach ymis pedes Christi rigat, capisiis ter- . sit , ct post milis oscula, amoris casti symbola, un-
Gesta in civit - istiento linit odorato.
Iumo. a. Pharagaud de temerario, quantumvrs occulto, mentu judicio convincitur.3. Eidem frigide amanti Magdalena praefertur, o a peccatis abjolvitur. Luc. 7. 36.
Rogabat autem illum quidam de Phari- x
saeis, ut manducaret Cum illo. Et ingressus domum Pharitat discubuit. Et ecce Mulier. ' mulier, quae erat 'in civitate peccatrix, ut
De hac,efas no- Cognovit men hἰc a S. Luca lissatis causa reticetur, vide infra cap. 72. In civitate. In Naim civitate multi conveνsionem Magdalena contigisse existimant Ita Franciscin Lucas, Toletia,Co lius a Lapide ct abj, uti ex textu quoque costigitur. Disiligod by Gorale
158쪽
Maria Magdalena conversis. Ioscognovit quod accubuisset in domo Pharisaei,
attulit ' alabastrum unguenti r de stans retrli secus pedes ejus, lacrymis coepit rigare pedes ejus, Sc capillis capitis sui tergebat, & osculabatur pedes elus, Sc unguento ungebat. Uia dens autem Pharitatis, qui voca Verat eum, ait intra se, dicens: Hic u esset Propheta, sciret utique, quis, & qualis est mulier, quae tangit eum: quia peccatrix est. Et respondens IESUS, dixit ad illum: ' Simon, habeo tibis aliquid dicere. At ille ait: Magister , dic. Duo debitores erant cuidam foeneratori: unus debebat denarios quingentos, & alius quinquaginta. Non habentibus illis unde redderent, donavit utrisque. ' Quis ergo cum plus diligit' Respondens Simon , dixit: .ssistimo quia is, cui plus donavit. At ille dixit ei : Recte judicasti. Et conversus ad mulierem, dixit Simoni : Vides hanc mulierem p Intravi in domum tuam, aquam pedibus meis non dedisti: haec autem lacrymis rigavit pedes meos, &capillis suis tersit. Osculum mihi non dedisti
haec autem ex quo intravit, non cessavit osculari
baster vas est,seupyxis unguenta-rra ex alabastriis te lapide, quem etiam onychem vocat Plin.l. 36.
nem leprosum, equo Matth. 26. v. s. Theoph7LLI. in Matth. 9 Niceph. l. i. bist. c. 17. dicunt eam
fuisse patrem Laratri ct Marthae. Ita refert Suar. 3. p. q. 46. Hst. 3 . Alij rectius cognatum suist, aut certe familiarem Magdalena asserunt. Ita s. Bonain Barraec Malaon.' Duo debitores deae. Designat hac parabola Simonem O mulierem, quam in amnis Osciis Christus Simoni praefert. Unde infertur senatore quoque illam quam hunc recepi d lictorum remissone, nec jam amplius peccatricem esse,neque coractu pedum Christi indigna.' Quis ergo eum plus diligit a. plis diligere ac d lexis judicabitur αδ enim diligit significat praesens oe prateritum. q. d. Plus me dilexit ct diligit, ideoque plas ei remitto. Vnde Arabicus vertit, Quis ergo horum duorum debitorum plus amator est illiust Ita Maldonat. qui diserte ait,praesens hac ex vulgari phrast poni pro praterito. Im, Christus sic interpretatur, ct inferti Remittuntur ei peccata multa, quoniam dilexit multum. Sin catur enim,dilectionem majorem,s causam majoru remissorusiabirorum, id est elictorum. Ita 3. augustinia tim. Σ3. inter I o. Vide a Lapide. i
159쪽
Gesta in civita-- te Naim mense Iunio.
Ios Daemoniacum earum o mutum liberat. culari pedes meos. Oleo caput meum non unxisti: hec autem unguento unxit pedes meos. Propter quod dico tibi: Remittuntur ei pec- Cata multa, quoniam dilexit multum. Cui autem minus dimittitur, minus diligit. Dixit autem ad mulierem . Remittuntur tibi peccata.
Et coeperunt qui simul accumbebant, dicere intra se . Quis est hic, qui etiam peccata dimittit ' Dixit autem ad mulierem: ' Fides tuarum ιι sulat. xe secit: vade in pace.
initium fuit ct fundamentum : nam fine fide non venisset ad Christum, tantaque dilectio- ac paruitentia sigηa edidisset. Fides ergo quo radix est aliarum νirtutum , quas ipse excitat. Vnde etiam sub Fide intelliguntur.' Fides tua&c. Fides nimi Annus Christi
r. Capharnai damoniarnm liberat, eidemque oculorumtamen simul cum lingua usu restituis.
a. Phari os factum hoc Christi calumniantes, o in Spiritum sanctum Ilasphemos redarguit, docet ne ιd
generis peccata di culter veniam consequι.
Matth. I 2. Σε. Marc. 3. 22. Luc. II. I .
3. Non tantum de blasphemia, sed de verbo quoque otioso, in die biici, reddendam esse resionem.
Christia commorabatur Caphar 11M .nam domam propriam non habuit.
U T veniunt 'ad domum, & convenit i-I uterum turba, ita ut non possent neque panem manducare. . Tunc oblatus est ei daemonium habens, caecuS & mutus, & curavit eum ita ut loqueretur & videret. Et stupebant omnes turbae, dc dicebant: Numquid hic est ' filius David p Pharitat autem audien-
. Filius David .i. Christus ve instas Davidi promissus. t ess
160쪽
' Fiiij vestri , videlicet Iadai exovilla, de quibus Ast.
, tes, Scribae, qui ab Iero lymis descenderant, dicebant: Quoniam BeelZebub habet, α quia in principe daemoniorum ejicit daemonia. φ Ipse autem ut vidit cogitationes eo- Tum, ' convocatis eis , in parabolis dicebat illis Quomodo potest satanas satanam ejice- mbvio exemplis Test . Omne regnum divisum contra se, deso- ostendit Christia labitur et & omnis civitas, vel domus divisa se nihil cum D Contra se, non stabit. Et si satanas satanam mρης tabe ejicit, adversus se divisus est: quomodo ergo stabit regnum ejus P quia dicitis me in Beel-Zebub ejicere daemonia. . Et si ego in Beelze-hub ejicio daemones, ' fiiij vestri in quo ejiciunt3 Ideo ipsi judices vestri erunt. Si autem ego 'in Spiritu Dei ejicio daemones , igitur siem. 9t.θη Pervenit in vos regnum Dei. Aut quomodo 'in uiri xu Potest quisquam intrare in domum fortis, & Dpi . . pM SP
vata ejus diripere , D in prius alligaverit I .is . In distilo iem & tunc domum illius diripiet. Cum Dei. sic enim fortis armatus custodit axrium situm, in pa- νοcatur Spiritisce sunt ea, quae possidet. Si autem fortior eo sanctus quia Spi- superveniens vicerit eum, universa arma ejus ritu fluo Deus auferet, in quibus confidebat, & spolia ejus peraimr ut homo distribuet. Qui non est mecum, contra me ostr
qui non colligit mecum , dispergin Ideo
n amen dico vobis: omne peccatum N blat' quia Ium fideia phemia remittetur hominibus, ' Spiritus au' liuiscordibus in v tem scribit. M. Fortis armatus &e. Fortis est diabola domus est mundus,vasa ct spolia fiuntarima ta corpora peccatorum, fortior est Christus. Ita communirer Interpretes. AEumentum est,q. d. Christus: Moholis diabolum,ct colligo animas, igitur nullum habeo cum daemone commercium.
Spiritus autem .blasphemia. r. blasphemia contra Spiritum sanctam , qaale erat hac peccatum Phariseoram, qui sciemer manifesta Spiritus sancti opera damoni tribuebant. Gravius est hoc peccatum, quam de Christo, ut Allia hominis est, indigne sentire o M. Ita S. Hisron. S. Ch P. S. ambros a Lapice, Toler. o ath