장음표시 사용
291쪽
Sequatur, non Ontra; vel criminose humanum Sanguinctu aut humanum semen essundit, etsi non inficiendo parietes aut pavimentum; Vel sepeliat exeommunicatum vitandum aut insidelem nondum catechumenum, is criminis reservati reus emicitur si crimen sit notorium, idest si ad notitiam octo personarum ultra
Blasphemia haereti alis verbis eaepressa saltem coram duobus audientibuε et pereipientibus, ad minus tribus vicibus in mense. Blasphemia haereticalis est quaevis contumeliosa locutio contra Deum vel Sanctos, quae aliquem exprimit errorem contra fidem, aut dubium circa quodvis articulum fidei catholicae. Quae ut rese vationi subjaceat non nutibus tantum aut Scriptis, Sed Verbis manifestari debet; simulque oportet, ut non solum blasphemus ad- Vertat haereticalem Verborum Sensum, Verum etiam ut duae saltem
personae ipsum audiant, et intelligant: ac denique, ut per habitum proferatur, idest saltem tribus vicibus per mensem, nempe in decursu triginta dierum, qui computandi sunt a die tantum ultimae Absolutionis valide susceptae: ita ut si ex. gr. post Absolutionem perceptam de duobus blasphemiis denuo in tale facinus quis iterum relabatur, etsi tali proximitate temporis ut a penultimo peceato blasphemiae non adhuc triginta dies decurrerint, haec ultima bla
phemia non sit reservationi obnoxia. Item si vel unum desit ex supra requisitis conditionibus non habet locum reservatio. Quare quae proseruntur in subito irae aestu, saepe ex defeetu advertentiae, quatenuS npeccato saltem gravi excuSantur, etiam a reservatione eximuntur.
Qui diebus festis, nulla urgente necessitate, absque Paro hilistentia, publice per se vel per alios oporibus servilibus vacaverint. Ad incurrendam hanc reservationem requiritur: l. Opus servile et non sufficit quasi servile ut emptio et venditio, ete. : 2. Duratio operiS quae lethele peccatum inducat, quam pro hoc casu ad Pliminandam perplexi alom n Consessariis determinamus in spatio
292쪽
trium horarum etiam interruptarum: 5. Tempus diei besti nempe dominiet vel besti de praecepto in quo interdicuntur Opera Servilia: 4. Quod nulla adsit sufficiens necessitas, et nulla Superioris idest Ordinarii, vel Parochi aut Coadjutoris in ejus absentia) licentia, ita ut si adsit necessitas, etsi deficiente licentia: vel si adsit dispensatio, etsi forte deficiente necessitate, cesset reservatio: b. Demum quod Opus publice agatur, idest in loeo publico, etsi sorte nemo conspiciat: non autem sussicit ad peccatum reservatum si opus agatur in loco privato, etsi plures id conspicere contingat, vel etSi plures personae ad notorietatem facti sunscientes adsint. Publicus autem Iocus est vel per se, qualis rat platea Via, Bger, nemus, vinea, hortus non ita clausus ut sacile introspici nequeat; vel ex habituali destinatione, ut domus quae ad artis aut opiscit exercitium cum quadam publicitate dicata est . atque ea-vaedium eorte, cortile) quod aut satis patet quibuslibet transeuntibus, aut usui est saltem quinque familiis inquilinorum.
Incurrit vero reservationem in dictis circumstantiis tam qui personaliter agit, etsi pro ulterius utilitate alteriusve jussu aut suasione, quam qui mandat vel suadet emcaciter ut pro se vel pro aliis opus servile assumatur: si tamen reapse Opus peragitur per tres horas non summatim constitutas ex Operibus plurium perSonarum, sed ex opere continuato vel interrupto unius saltem ejusdemque pereonae.
Qui parentes percusserint, a quibus quisque stenitus fuerit,
aut avos vel avias sive paternos sive maternos.
Parentes intellige genitores dumtaxtat naturales, id St u quo Vere quis genitus est, praeterea avi et avise item naturales sive ex parte patris, Sive ex parte matris: ceteri omnes excluduntur. Percussionis nomine non quaevis injuria intelligenda est, sed omnis et Sola realis percussio, quae sit ex animo injuriandi parentes sive immediate per manum, aut pedem, etc; Sive mediate per Virgam, ensem, projectionem rei solidae, puta Saxi, ligni si esseclive percutiat, etc. Percussio vero licet levis ratione nocumenti, quoties gravis fit ratione injuriae. aeque subjacet reser alioni.
293쪽
Homicidium voluntarium. miridium voluntarium hic dicitur potissimum quatenus distinguitur a casuali et ab inconsiderato ut infra. Si taliter voluntarium sit directe, aut in directe, reservationi subjacet; ideoque haec reservatio assicit eum: l. Qui ipsemet alicui mortem realiter insert: 2. Qui mortem insert voluntarie ponendo cauSam proximam nempo grave vulnus infligens, Venenum niteri propinanS, cin.:J. Qui ima, odio, furore hominem, quem hominem ESSe agnoscit, interficit, etsi sorte non sit ille, quem intendebat occidere: 4. Qui cum uno vel pluribus de condicto operam per Se occisivam ponit etsi ignoretur ex cujusnam istorum causa ulter interierit: 5. 0ui homicidium ope alterius perpetrat mandato, EonSilio aut approbatione, si mandatum, Vel conSilum, Vel approbatio censeri possint efficaces ad hoc ut alter facinus perpetraret: 6. Qui alterius mandatum, conSilium, etc., exequitur hominem Occidendo. Verum non est reservatum hoc crimen nedum si casu fortuit per aliquem occisio eveniat, sed etiam: l Si revera non sequatur more: 2. Si Sequatur praecipue ex alia caum v. gr. ex imperitia medici, cum vulnus non fuerit per Se lethale. - Itemque ob inconsiderantiam, quamvis lethale peccatum non deSit, non erit reservatum: - 5. Si ad propriam defensionem homicidium fuit por- petratum, etSi non omnino servato moderamine inculpatae littelae:
4. Si perpetretur ab eo, qui subito vindictae appetitu percitus illum occidit, quem in flagranti, ut aiunt, crimine deprehendit: 5. Si illatum suerit ex aetione periculosa ob negligentiam cauleliae quarnithi heri debuerat: 6. Denique si quis gravi timore per alium illati perculsus quemquam Occidat.
A bortum procurantes. Qui dat operam per se ossicacem nil dissolutionem suetus humani saltem post integram diem ex quo conceptus snil. Vel Pol
294쪽
operam ad immaturam ejectionem scelus humani sive animati, sive inanimati, etiam ignoto, aut incerto, aut non secuto essectu, huic reservationi obnoxius est. Operam dare potest nedum mulier ipsa laetum gerens, sed dedisse censentur etiam qui consilium aut mandatum praebuerint, aut Operam vel favorem efficacem attulerint, aut quovis modo suerint cooperati cum intentione abortus, V. g. praebendo pharmacum, mulierem graviter verberando, minis paVoribusque terrendo; non autem si id fiat absque intentione abortus. Procurantes vero abortum laetus animati vel ad id quovis modo operam dantre, Secuto essectu, ipso facto innodantur excommunicatione et irregularitate, muliere sibi abortum procurante similiter comprehensa juxta aliquos, excepta autem juxta alios, inter quos S. Alphonsus Maria Ligorius Lib. 5, α 595). Ex dispositione autem duris Canonici quo ad censuras incurrendas censetur animatus laetus masculus completis 40 diebus, laetus autem semineus completis 80 diebus a conceptione. Dictam irregularitatem relaxare Pontifici reservatum est: ab excommunicatione autem absolvere valent Episeopi, omnesque Comessarii ad hos easus speetaliter per loci ordinarium lepututi: ita scilicet, ut qui facultatem absolvendi a crimine abortus reservato ab Ordinario impetraverit, etiam ab excommunicatione alta solvere valeat. Ita Statuit Gr. XIV. Const. Sedes Apostolica anni 159l, temperans Const. 'brinnatum Sixti V anni 1588. Animadvertendum tamen est per decretum Concilii Provinc. Mediolan. VII relatum in Synodo nostra VII neminem posse a crimine abortus laetus animali absolvere per solam generalem delegationem absolvendi a reservatis, sed peculiarem delegationem Saltem ut supra pro hoc casu requiri.
lieres sulpoeantes etiam eae negligentia infantes quos nutriunt, et tenentes in lecto eosdem inbantes ante annum Pompletum absque debita cautione, repagulo scilicet vel aliquo pulvinari quod judieio Parochi, aut Confessarii, aut nedici, aut obstetricis probata suffleiat ad avertendum sulpoeationis perieulum, si a Paro ho vel Confessario monitae eos absque diem mulione tenere non desinant. Quibus verbis duo distincte reservantur: l. Crimen susso tionis Sive directe voluntariae, si vo cx negligentia graviter culpabili.
295쪽
Εst autem Suss alio quemquam privare respiratione, qui exinde moriatur. Ob cujus periculum reservatur etiam: 2. Peccatum illarum mulierum, quae insantes quos nutriunt ni te unnum completum detinent in ieeto absque debita et sussicienti cautione. Non cujusvis itaque insantis suffocatio reservatur, sed illorum tantum, qui nutriuntur, idest lactantur: nutrire enim est quemquam alere de propria Substantia. Quare huic reservationi subjacent dumtaxat matres quae propriam prolem, et nutrices quae aliorum filios sive gratuito, sive ex Iuero habitualiter lactant, quoties alterutrum perpetrent, videlicet: 1. Vel pos culpahiliter susso coni, idque non solum intra annum, quia si laetatio protrahatur ulterius, adhuc reservata est sussocntio: 2. Vel eos detineant in lecto ante annum completum, absque cautione, de qua satis dicitur in reservatione. Ea Sola tamen detentio reservatur quae, pensatis omnibus circumstantiis et spectato praesertim periculo ne mulier Somno corripiatur, a mortali culpa nequeat excusari. Non subjacent vero reservationi mulieres quae sutacant vel detinent in lecto insantes quos habitualiter non lactant , etiamsi aliquoties lactent vel alias lactaverint: nee subjacet mater aut nutrix quae sedens infantem in lectum susceperit, ut esurientem et vagisentem laetet statim in cunas reclinandum. Insuper Secundiam crimen non est reservatum nisi post inobservantiam monitionis, liuo laeta fuerit individualiter a Parocho vel Vice-Parocho sive in Consessione Sive extra Consessionem, vel a Consessario in tribunali Poenitentiae. Praeter hujusmodi reservationem in conciliis Provincialibus Mediolan. quarto et Sexto Prov. IV pars. 2 Quae de Sucr. Baptis. Prov. Vt De Myt.) lata est excommunicatio, non tamen reServata, contra detinentes in lecto quoslibet insantes, anno aetatis non expleto, sinu debita cautione ab Episcopo praeseripta cisque singillatim a Parocho demonstratu, qua cxcommunicatione ipso facto innodantur
non matres Solum et nutriceS, verum Etiam OmneS qui, cum Curum
gerant insantis, eum detinent in lecto absque cautione, vel alios detinere cogunt vel impediunt quominus cautionem adhibeant; quoties tamen in singulis mortalitor peccasse judicentur.
296쪽
Monstruosum hoc peccatum in cujusque sexus individuo ro- Servatur, Si in quoeumque vase consummatus sit coitus ad Modum Sive agentis sive patientis.
Peccatum sodomi perfectar etiam attentatum.
Persecta dicitur, quando perpetratur inter ejuSdem SexuS per- SonaS, et in quocumque Vase, etiamsi patiens ratione aetatis vel infirmitatis, etc., impotens Sit. Reservatur hoc crimen etiam lantummodo attentatum, idest si corporalis actus sodomiticus interutramque personam suerit inceptus. Agentis aut patientis ratio nullum habet in ros ruatione discrimen.
Pater, aut sater', aut Maritus lenocinium uxori aut tiliabus pra'stantes, aut consentientes ut siliae vel uXores se pet ostituant. Lenocinium pi instare est mediator lieri aut quovis modo etiam una tantum Vire, operam alteri praebere ad turpia corporalia commercia non autem ad actus tantum imperseetos , vel procurare prostitutionem mulieris. Dissert a consensu, quis illud longe majorem malitiam importat. Consensus Patris, etc., in Prostitutione silise, etc., Sive expressus sive tacitus, Si qui vis modo efficax sit, reservatione multatur. Veruntamen tam lenocinium, quam eonSensus non cadunt sub reservatione nisi pro sine habeant prostitutionem. Est autem prostitutio evulgatio corporis luserius causa. Quare non fiunt reservationi obnoxii parentes nec mariti, qui filias vel uxores alliciant, ut amicis compluceant altaque intentione lucri; neque etiamsi consentiant ob lucrum ut semel vel bis turpe commercium habeant, propter hoc enim non habetur Corporis evulgatio: bene Vero erunt reservationi obnoxii si tercum diversis vel quinquies cum uno ex intentione lucri turpe
297쪽
commercium habere permi Serint, et multo magis si lenocinium praestiterint. Quod si ut absolute cvulgatio incipiatur, vel evulgatione quamvis absque parentum vel mariti consensu jam facta, lenocinium vel consenSum una tantum vice prpretant, in reservationem incidunt. Quin imo cum prostitutionis consensus ex parte alterutrius parentis aut viri consistat in ipsa concessione facta silite vel uxori ad evulgationem eorporis, aderit reservatio si revera externo positivo, vel negatiVo quovis modo conoemio data sit, quamvis sorte nulla actio turpis Sit consecuta. Praeter parentes naturales et maritum legitimum, vel qui saltem de matrimoni sui validitate prudenter non dubitat, nemo huic reservationi obnoxius seri potest.
Incestus eum coman9uineis vel assinibus in primo et secutum 9radu, nec non cum cognatis spirit utilibus.
Et incestus sit reservatus requiritur : 1. Ut perpetrans Seiat scesse propinquitate alterutrius ex duobus gradibus, vel spiritualis cognationis devinctum cum peccati complice: 2. Ut Sit consummatus, non tamen Sodomitice, nec alio quovis modo contra naturam, tunc enim non esset reservatus. Inter personas vero legali inter se cognatione devinctas incestus non eSt reServatus.
Quo vero ad cognationem spiritualem immunes sunt ab hac reservatione: l. Qui baptietatum insantem, vel confirmatuin physice non attigerunt: 2. Qui attigerunt, sed in baptismo invalide collato, aut valide quidem sed domi, quamvis ex necessitate aut ex Episcopi venia: 5. Qui sponsores suerunt tantum dum caeremoniae Solemnes Supplebantur: 4. Qui patrini suerunt vel baptigantes in baptismo sub conditione vel dubio: 5. Qui nondum confirmati in Consirinationis Sacramento patrini vel inatrinae munere iuncti sunt. Praeter reServationem, conjungatus qui scienter incestum cou- Summaverit cum consanguineis alterius conjugis in t 'et 2' gradu
per legem Ecclesipe privatur ipso laeto jure petendi debitum conjugale, et nisi ab Episcopo vel ejus delegato hoc jure donari non
P0i t. Quando autem conceditur facultas absolvendi a crimine in Stus, per hoc non tribuitur facultas, specialiter Semper impe-
298쪽
tranda, dispensandi ab impedimento petendi debitum. Si quis tamen ante dispensationem debitum petat, pereatum illius minime est
Qui sponsalia e timorint, si una ante coierint quam matrimonium celebratum sit. Sponsalium nomine donatur mutua viri mulierisque promissio utrinque acceptata de suturo matrimonio inter se ineundo. Ut sornicatio inter sponsos reservationi subjaceat, haec duo semper requiruntur: l. Ut fornicatio habeatur post sponsalia valida secundum Ius Ecclesiasticum, absoluta vel saltem quae conditionis implementum jam Sortita sunt, et nullatenus reseissa: 2. Ut fornicatio fuerit naturaliter et persecte consummata. Quare ex actibuS impersectis Vel contra naturam non incurritur reseruntio.
Inemiliarii, et qui vindictae injuria De causa vites vel arbores inciderint. Hisce verbis duo crimina reservantur. De primo. Deendiarii dicuntur qui scienter et pravo animo contra justitiam aliena incendunt sive mobilia sive immobilia. Qui absque directa intentione est eausa incendii licet culpabilis, non est reservationi obnoxius: non enim proprie incendiarius vocatur. Ad reservationem vero hujus criminis quatuor semper concurrere debent: l. Ut ex malo animo sat contra proximum, et data opera: 2. Ut privata non publica auctoritate fiat, quare incendium in bello justo non subjacet reservationi: 5. Ut aliena conburantur; qui tamen propria incendit ex direeta intentione, ut exinde ignis ad aliena extendatur, reservationi subjacet: 4. Denique ut incendium non solum attentatum Sit, sed revera sequatur cum gravi et injusto damno proximi. Quo ad Secundum erimen, neminem latet quid veniat nomine vitis. Arbores autem vocantur omnes plantae Sive fructiferae sive non, quae per radices de humore terrae vivunt, ct etiamsi a terra
299쪽
avulsae sint, quoties adhuc replantari queant. Virgulta non eom. prehenduntur. Sola arboris incisio reservatur, videlicet quae fiat per quod vis serrum: quare nec qui arborem radicitus evellit, nec qui aufert incisam reservationi Suhjacet. Imo non quaevis incisio reservatur, sed sola quin stat directa intentione gravis damni, vel 9ravis injuriae proximi. Quare qui vitem vel arborem inciderit causa indigentiae vel etiam rapacitatis, non Pst obnoxius reservationi. Attamen licet non inseratur grave damnum sola etiam stravis injuria direem volim ad reseruntionem sufficit: istae enim clausolae disjunclive ponuntur in Pasu.
Lugam vel Livella ad pias in Mas, aut Decinam non solventes. Legatum ad pias Causas hic sumitur pro obligatione pecuniam solvendi, vel cedendi nliquod honum mobile vel immobile piae alicui Causae sive semel tantum, sive annuatim aut pluries in quovis anno: quae obligatio quia inducitur plerumque ex Legato in Testamento, ideo Legatum dici consuevit: sed hic extenditur ad similes obligationes etiam ortas ex alio quovis Ultimo validoque Voluntatis Actu, ne etiam ex Donatione inter vivos, etc. Livellum vero hic sumitur non stricte tantum sed etiam pro Emphileusi, Ficto perpetuo, Censu Vel Canone item perpetuo, qui sciri debet annuatim vel pluries in quovis anno in favorem Causae piae. Decima demum dicitur obligatio solvendi Ecclesiae ministris ad eorum Sustentatio.
nem determinatam quantitatem Ductuum ex vineis, Rgris, nemoribus, etc., quae alicubi ex usu permutata est cum determinata
quantitate pecuniae, quae Ecclesiae ministris statis temporibus anuali vel proportionali ratione tribui debet a singulis Christifidelium sa- miliis. vel familiarum individuis in solidum, vel singulatim.
itaque Sive dominus, sive administrator, sive procurator honorum alterius, qui cum teneatur ac possit, detreetat vel dissert sol vere laegatum, vel Li, ellum, vel Decimam, ita ut ginaviter losti censeatur jus Ecclesiae, Loci pii et Causae piae, vel Ministrorum Ecclesiae, poccatum mortale committit, et reservationem incurrit, ideoque absol, i nequit nisi postquam Legatum solverit: tunc enimn quocumque consessum ab isto peccato absolvi poterit. Gravis
300쪽
ost lesio juris illius et sufficiens ad reservationem incurrendam, quando absque ulla gravi causa excuSante quis penituβ denegat, aut desperi diutius Drov. VII. De L N. Piis) solvere talem summam, et per tale temporis spatium ex quo, iudicio prudenti, graviter Ecclesia Ecclesiaeve Ministri, vel Animae purgantes, Vel pauperes miserabilesque personae graviter damnificentur. Dilationis autem spatium computari debet a die, quo ex jure, Vel ex pacto,
vel ex usu communiter recepto Solvenda erant. Juvat autem hic
adnotaro in Concilio Provinciali VII Ge. eit. injunctum fuisse Episcopis, ut edicto generali proponerent interdicti ab ingressu ecclesiae I nam ipso laeto incurrendam illis qui piorum Legatorum executionem ultra biennium disserunt. Hanc reservationem non incurrunt: l. Mutuatarii et conductores honorum stabilium, si non solvunt annuum fructum, vel
annuum pretium loeationis, etsi ad Causam piam pecunia inser-Vire deberet, quia non sunt Legatarii, nec Libellarii nec onus hahentes ut solvant directe pro implemento Legati ad piam Causam: 2. Nec administratores CauSarum piarum qui bona earum non fideliter servant aut non impendunt ad sinem proprium instilutionis, nisi ad ipsos attineret ex redditibus Causae piae solvere certam Summam alteri Ecclesiae vel loco aut Causae piae ad implementum alterius piae dispositionis, etsi eam Summam non sibi usurparent sed piae Causae a se administratae servarent: 5. Nec demum Sacerdotes quatenus Missas ex Legatis non celebrant, vel alia pia onera non implent, quia non de tali implemento, sed de solutione reali qua pia onera impleri fiunt sermo est in littera reservationis.
Conficientes libellos iubamatorios, illisque consilium, auaeilium, vel favorem praestant . Libellus infamatorius, de quo dieitur, est quaevis scriptura Velimpressio typographica, aut lithographim, etc., litteris expreSSa, Vel mixta ex litteris et siguris, quae gravem et injustam contineat detractionem bonae famae sive viventis Sive defuncti. Ut culpa reservationi subjaceat necesse est, ut alterius crimen respecti ve grave et o ultum Scriptis quovis modo mandetur, nut