Physiologia medicinalis

331쪽

sufficiat saepe, ubi conductor ad 94-94 lineao distantiam nervo ad proximatus fuerit 10 s Agit Galvanica effici sentia etiam in repro

ductivum organici corporis Pro Ces Sum , quod Se Cretiones eo Stimulo acceleratae et mutatae o Stendunt. Communis est obsorvatio, adfluxum sali-Vae augeri, uhi cavi oris partes metallico irritantur stimulo ; inflammantur vulnera differen tibus metallis contrectata. Summi autem momenti est observatio , quam cel. HUΜBOLDT in Proprio fecit corpore: detracta ope emplastricantharidum in duabus dorsi plagis cuticula, admoto Zinco et argento , iisque simul junctis, a Priore intensi oborti sunt dolores , et simul lymphae augebatur secretio , fuitque is humor Protinus alienatus , adeo , ut tanquam ichorct cerrimus Partes, quas attigit, arroderet et in-

nam maret g) Patet ex iis, quae huc dum adduximus, diseferentem omnino et oppositam esse PoΙorum diversorum actionem, adeo, ut diversos Ponant sibique contrarios effectus , et variam habeant in systemata varia relationem. Sic P. - , ut Potecontractivus, materiae organicae RUget cohae-Sionem, o Xydat Sanguinem, contrahit eum, et

Promovet principii fibrosi coagulationem h) ;

contrarium autem efficit p. -. Sic etiam carnes animales, ut ERΜΑN et SΙΜON experti sunt, diversam a Polis oppositis patiuntur mutationem, at conservantur Simul diutius, Ciam Pro Condu ctoribus columnae Voltanae adhibentur i). ΑΙ- humen opacum redditur a P. - , et Coagulatur αp. in massam diaphanam. Simili ratione irritabilitas et sensibilitas iam deprimuntur, iamque exaltantur, prout soli diversi musculis ot nervi S admoventur. COmPererunt RIT TER et I RE

332쪽

VIR ANUS , muscularem Vim tum aUgeri , ubi P. Catenae simplicis nervum , et P. musculum tetigerint , atque contrarium accidere, Ubi poli mutantur lio. Sunt autem haec , ut omnis stimulus g. 73. γ , relativa, adeo, ut determinari generatim non possit, qua ratione se habeant voli ad systema irritabile et nervorum; unde Cautum omnino est, intensiorem in casibus individuis indiscriminatim adhibere Galvanismum. Augetur potissimum stimuli GaIvanici recepti Vitas per usum frequentiorem; vidimus lamen et Contrarium saepius eventum. Sunt homines nonnulli, qui tanta gaudent re coptivitate , ut columnae Voltanae effectum ad majoreme XPeriantur distantiam, adeo, ut Citra omnem attactum , sola tantum eluetrica atmosphaera , ad 3- 4 pedes ad 11ciantur et succussiones patiantur

I . Alii iterum sunt, qui catenam Galvanicam

interrumpunt, nec apparatus com POSiti, nec vero Piscium electricorum experiuntur vim m). Vehementiores columnae Voltanae succussiones

membrorum lassitudinem , paralysin partium ,

EenSum aegritudinis ac varias adfectiones universales et topicas post se trahunt, Iongiore saeso tempore durantes. Peculiaris praeterea est Observatio, quam II AGEN BAc H Qt HUBER adverterunt , a columnae electro motoriae actione Somnambulis mi speciem suscitatam fuisse n).

e Notum iam erat id experimentia in a. 1767 , prout tel. Germanorum mathematicus NLUGEL eto sermo an-

333쪽

nis anto Galvanium diversam in nervis et musculis adesse electricitatem divinabat IIumboldi 1. c. I.

m Rheumatismo adsecti potissimum erant, et fuerunt alii, qui hectica laborabant febre HUMBOLDΤ I. c. I. P. 158 Squ. . n) Medic. chirurg. Zeltun g. Salgb. I 8O2. I. P. 260. Squo Galvanismi speciem praesesert Pe rhinis mus, quo D. ΡΕΗΗΙΝ in America septentrionali c. a. 179O. varios curare morbos coepit. Acubus nempe e diversis metallis serro et orichalco) conse is, partes adfectas tractibus variis irritantur , vel Scopulis , ct Variorum metal-IOrum filis compositis , corpus perfricatur. II e r h o I d tu. Rafri: V. d. Perhini Sinus , Oder d. Metalltiano Ind. D. Ρerhin in J ordam eriha etc. a. d. Dan. V. I. Cl. TODE. Hopenti. 179η. η.) - Confirmarunt honum acuum et scopularum metallicarum essectum in rheumaticis et .

ari praediti, omnem rerum externarum Galvanicam retaritionem percipiunt, subterraneas sc'turigines, metalla et earbones, Peculiaribus Sensationibus et phaenomenis ad

Vertunt, et patefaciunt, qualis C ΑΗΡΕΤΤΙ ante paucos annos compertus suit. J. W. Bitter: d. Sideri sinus, 1. Bus. I. Ust. Τuhing, 1805.8

334쪽

Processus G alvani co-Vitalis. Omnem vitae universae ag individuae pro- Cessum per Virium contractivarum et expansivarum oppositionem Suscitari g. 67. , ipsasque cliam vitales vires nihil esse aliud, quam modissecatam primitivarum virium energiam c3. 63. 64.) , praecepimus. Eadem autem virium actio in phaenomenis Salvanicae Electricitatis vel ma-Nime manifestatur, adeo, ut nullum sit dubium Qfficientiam hanc peculiarem esse conflictus earundem virium modum. Ultra autem procedUnt Ceil. naturae scrutatores, id arbitrantes, quod

omnium caelestium et terrestrium Corsorum mutua actio per GaIVanismi modum Praecipue accidat, quodque efficientia haec primariam

ferme constituat causam, naturae universae phae-Domena Suscitantem Et gubernantem. Dicunt autem cuncta adesse in naturae Corporibus adminicula, quae pro suscitandis Salvanicis requi-Tuntur Phaenomenis i solem , lunam et tellurem variam habere erga o Xygenium relationem, qualitates Physicas et che micas possidere differentes , atque actionem mutuam ad distrentias majores , quae Pro cosmico eo requiritur Galuanismo, possibilem omnino esse . Non quidem dubitamus , adsiduam accidere in natura Universa et quibusvis corporibus individuis virium Permutationem, qua GalVanica proliciatur officientia; non tamen ideo peculiarem hunc dynamicum processum , qui specialem duntaxat naturali Um phaenomenorum ordinem constituit , Pro suprema habebimus Vitae universae causa. Magis nos adtinet analogia ea , quae inter vitales corporum animatorum Nires et ipsum

335쪽

SEc T. V. DE ELEcTRI c. ET GAIVAN. Ac TIONE. 31 Galvanismum adVertitur, siquidem celeberrimi nostrae aetatis PhyStologi eandem esse utram que officientiam Statuunt, omnemque Pro Ces Sum Vitalem pro actione Galvani co-electrica declarant' b. Qui hanc sequuntur theoriam, Sequentia adferunt argumenta:

1 Adesse in corpore animali quasvis conditiones , quae Pro suscitanda GaIvanica electricitate requiruntur g. 23o. 9. Adsunt quippe partes solidae et fluidas, quae diversam habent mistionem et Variam erga OXygenium attractionem, quae igitur in se mutuo agunt, et sterum constituunt apparatum eIectro motorium. Sic videmus OmneS Corporis organici partes nervis instrui et

vasis sanguiferis , natura Sua sibi oppositis , quae mutuo in se agunt , et bipolarem Pro liciunt electricitatem. Inde igitur est, quod tanto major in partibus observetur vitalis energia, quo pluri-hus instruuntur nervis et Vasis sanguiferis , quodque organorum functiones protinus laedaniatur , laesa systematum eorum Polaritate. Certus Praeterea caloris gradus et Oxygenii debita quantitas , qua corpora Phaenerobiota Carere non Possunt gg. 212. 222. , Cetera Constituunt pro It ciendae electricitatis animalis adminicula.

et J Vigore manifestam inter nervos et partes irritabiles musculos, arterias) po Iaritatem, ut

plurimae ostendunt in Oeconomia anima It adparitiones. Primo enim tempore, quo embryo formari incipit , cor et cerebrum, utPO te Systematis irritabilis et sensibilis scaturigines , formantur , et ponuntur Polaria haec puncta humorum OPe, in ne Xum dynamicum, quo actio mutUre possibilis redditUr. Virium oppositi O, qUue . ad

unionem constanter tendit, eorundem systematum evolutionem e Xtensivum et intensivam sus-

336쪽

iitat, unde novae atque novae formantur Partes, donec Systemata ea Sem et Contingant, atque Polaritas virium mutua actione tollatur, qUO QVolutionis processu S Suum ConSequitur finem. Videmus de in , quod SFStematum eorum actio mutua Pro organorum eVolutione a C reproductione constanter requircthur, adeo, ut alterutro quae Un- quo demum ratione laeso, Partes mox destru

antur.

Veram vigore inter irritabile et nervorUm Systema oppositionem incitamentorum chemicorum et imponderabilium porro ostendit effectus. Experientia enim constat, substantias , quae o Xygenio ab Undant, in systema irritabit Positive , inque nervo S negati Ve agere; Contrario

vero modo Phlogistica agunt, quae illud deprimunt, hos excitant, et dicunt E - .cum illo, E- cum istis Congruere. Similis etiam viget in fluidis et solidis animalis corporis partibuS ΟΡ- positio, quod mistio differens ostendit, adeo, ut vel oxygenium V eL inflammabile in illis praevaleat , unde virium dissidium, seu GaIvanica

electricitas, dum eae partes in se agunt, proli- citur. Polaris haec oppositio in ipsis his systematibus et organis Singulis sorro Producitur , ita , ut sub ordinatae nascantur solaritates , quemadmodum singulum lamellarum Voltanaocolumnae Stratum hipolar Em electro motorium apparatum , Seu actiVum toti US apparatus constituit membrum. Ita systema irritabile in arterias et venas , in muSCulos animales et organicos , flexo res et e Xtensores , Sen Sibile vero syst sma in nervos sensiferos et organicos , quae

omnia sibi opponuntur , discedunt. Id ipsum

advortitur in organis peculiaribus et corticalis corobri substantia massact medullari , ventri Uius cordis deXter camerae sinistrae, cortica lin

337쪽

SEc T. V. DE ELECTRI e. ET GALUAN. Ac TIONE. 310 renum et hepatis substantia paren Chymali intorno , Sic etiam vasorum et tubi intestinatis tu nicae etc. Sibi OPPonuntur. DeniqUe ipsae otiam secretion s variae sibi oppositae hacten US sunt,

ut humores secreti hic oxygenio et alibi phlogistico abundent, et videmus peculiarem Vigere

inter organa secretoria antithesin, ConsenSum,

sympathiam, atque vicariam Officiorum potestatem , quae quidem dynamico-galvanicam Produnt organismi animalis potestatem. 3J Adesse electro motorios in organismo animali apparatus, eXcitat9Te S, Semi Conductores et separatores, ut Varia OStendunt Phaenomena. Etenim ipse nerUUS , CUm IDUS CUI O in contactum

positus g. 23ο.), istiuS SUSCitat Contractiones.. Constat dein observationibus animalia diversa . mures, feles, glires etc. ut C ΟΤUGNO , VAS SALLE

cussiones , ubi diverSae Simul attinguntur earum bestiarum partes αθ. ΜαXime autem Prodrint saphaenomen a Pisces electrici , Raja torpedo, Gymnosus electricus , Silurus electri CUs , Tetrodon otTrichiurus b) , qui testantibus compluribus nuturae scrutatoribus electricam efficientiam vo-Iuntarie explodunt, contrectanti S membra succutiunt , aliaque edunt columnae Voltanae phas nomena, licet electro metrum, ut HUΜΒΟLDΤ ot P. CONFIGL 1 AccΗΙ Compererunt, IIaud moveante . Portinent huc et ea Phaenomena, quae ostendunt , electricitatem intra organi Smum humanum evolvi: sunt enim homines nonnulli, qui scintillas sedunt electricaS, Cum crines Pectunt, vel corpus Propria terunt manu, et dantur alii

qui separatorio apparatui insu Iae diutius in sidonios electrici 1fiunt, adeo, ut manifesta prodant liberae efficientiae indicia.

338쪽

5αο L1B. 11. CAP. III. 1NcIΤΑΜ. SPECIAL. cONSID. Partes Varias animalis corporis , fluidas et solidas, Electricitatem Galvanicam optime conducere, Humboldtiani S constret e XPerimentis db . ΙPsos autem nerVOS, qui optimi sunt Galvanismi

conductores , Semi Condia Ctore S aut Separatores saepe fieri, Vel re natura tale S esse, quod de gangliis , ut ii auctores docent, tenendum saltim est, functiones vitales et morbi varii 3F. 184.185. ostendunt. 4) Ipsa praeterea Phaenomena, quae in animati corpore per Galuanicam suscitantur electricitatem , quaeve cum ipsis Vitalibus functionibus plurimum congruunt , analogiam ejus ese fici ontiae cum vi vitali ostendere. Etenim actio, quam Galvanismus in organi A sensuum exerit f. 232. n. l. , Similis est apparitionibus iis, quae in visu, auditu, guStatu et C. Secus accidunt ; agunt dein sensus ipsi , et Suscitantur musculares motu S eadem Celeritate , qua ele trica propagatur efficientia. Quemadmodum Voltana columna aquam in Sua reSol Vit eo D Stitutiva prin

ronte polaritate Sua, humores animalis Corporis, ut socretiones in SIDO et aegrotante Statu Ostendunt, mutare Subito, et . ulterutram aquae formam prolicere valet; didicimuS etiam experimonio Humboldii an O g. 232. n. 3. , catenam salvanicam eandem habere Potestatem in secretione So59 Confirmari Galvanismi et vis vitalis similitudinem per atmosplicteram a Clivam , quae Electro motores et DerVOS ambit, Cujusque ambitus tum in catena GalVanica, tum in nervis ea ratione augetur, qua energia intenditur. Nullum quidem superest dubium, vitae pro eos sum cum Pro CeS Su GaIVanico ConjuEgi, adeo,

339쪽

SEc T. V. DE ELECTRI e. ET GALVAN. ACΤΙΘNE. 321 ut organismus humanUS relationem haboat electricam ergre res e Sternas g. 229. γ, et Salvanismus excitetur SUI, adsiduo harum Cum organicis corporibUs Conflictu ; Con Victi etiam sumus, candem efficientiam sub omni actione vitali sus

citari non modo , Verum e XCitatam etiam maximum haboro influxum in quaevis offluia vita- Iia , atque irritabilitatem , sensibilitatem et rc prodUctivam vim per eam Plurimum gubernari:

Verbo - partem insignem Pro Cessus Vitalis Galvanic Um pro Ce S Sum in universa, i n q 11 e individua corporu mpha onero bioto Pu m natura efficere. Si onim considerem Us mutuam partium fluida-TUm et solidarum, natiara SV a differentium , a Clionem , Si advertam VS ad materiae Perpet Uam mutationem , formarum et qualitatum perennem transitum , ipsaqUe Phaenomena electrica , quae in organismis perfectioribUs ac Cidiant, scrutem Ur, de perenni Salvanismo, qUi vitalem comitatur processum , omnino Convincim Ur. Minime tamen eorum adsentim Ur opinioni .

qui organismos individuos pro nativis declarant electro motoriis apparatibus , qui vitae phae

am vitalem pro electrica habent efficionita g.

67 d. Juvabit nostra nun C adducere rationummo menta :

1 Id, quod causam constituit Unam, ad .e1 sectum oundem cum P uribus aliis ossi ionfiis concurrentem , ut Primaria et absoliata causa declarari non potest. Requirit aUtem Vitae pro essus plures, et quidem internas et e Xternas conditiones . 2.) , quas ad Unicum tantum GaI- vanismum nulla Plane ratione Peducere vale-LENHossER Physiol. med. Vol. II. X

340쪽

baa LIB. II. CAP. III. IN cIΤΑΜ. SPECIAL. cONSID. mus. Ipsa enim organi satio vim se Culiarem requirit , quae , licet eadem sit cum primitivis attractivis et repulsivis Viribu S 9. 54. , Pe Cu- Iiarem tamen e Xhibet modiam , adeo , ut certa

forma set mistio organi CR, Certum Causarum e Gficientium concursum et Varias naturae metum DP-

Phoses g. 12. exigant, ditque organismi Perfectiores e germine suae speciei sub certis adminiculis evolvi tantum possint g. 6o. . Quid quid igitur dicatur de potentia electrica in condendis formis peculiaribus , Procul tamen ah est ab officionita GaIvanicti , ut tam disrerentes, cuique organismo et singulae parti 1 r Osrict S , esticiat formas. DUplex tantum in e St, eaque so 1aris huic imponderabili vis, et videmias re era , ut Lictiten bergiano ConStat eXperimento , duplicem Sol iam produci in et - E f1guram. Debes ergo Credere , Galvani cum pro CeSSum

in organicis corporibus in infinitum modificari , ut infinitas producat partium figuras; at si ita est, offici0ntia adesse debet altior , et ista Procul dubio organica Erit vis. Concedimus quidem, Galvani Sm Una summam habere potentiam in destruendis et creandis novis materiae formis: an tamen ideo omnem formarum destructionem et compositionem huic ipsi tribuemus causae' quare non etiam calori, qui intensiore gradu cohaesionem tollit, inferiore vero , ut in crystallis salium et metallorUm , inque nive cernimUS , Pulcherrimas producit formas ' aut quare non luci, quae , ut VAS SALLI et C ΗΑΡTAL testantur g. 226. , Pro formatione crystallorum roquiritur Z An lucem , calor om et electricitatem pro eadem habes efficentia , adeo , ut putes, omnia haec ad leges Galvanicas agere, et istam Aus remam ConStituere reliquorum causam 8 At

imponderabile quodvis peculiares hahol quali-