장음표시 사용
181쪽
gi, Petasitis , aut Umbilici venerei in modum. Radix amara est, et guStu odorata, Calidaque, et Sicca gradu tertio. B, bitur gratia sudoris eliciendi, evulSa diutiuS vivit, virescitque, et pediculos profert. Nascitur in calidis, et sortassis Valentino, aut HispalenSi exsultaret solo, aut aliis Baeticae provinciae locis.
De TLATLACAPATLI, seu urenti medicina.
Radici insistit surculosae, e qua profert caules, et solia Absinthii, hirsuta , tenuia , subalbida, et longa, florem juxta singulos soliorum exortus arentem, candidumque, Sed vergentem in rubrum. Odora aliquantulam est: verum cum siccitate frigida, aut modici caloris, et cujuSdam adstringentiae. Illita ustis mire confert. Ad genera Helichrysi videtur posse referri, etSi alia Sit temperies. NaScitur agro siuaub
De TE VICI Ira, setι brachiis Cancri. Junci videtur genus, radicibus innitens capillatis, sed aliis appendentibus longis , candidis, Squam ΟSiS, ac SenSimSeSe verSus extremaS dilatantibus; ex his prodeunt solia arundinacea , caules tereteS, Sed dodranteS longi, laeveS , et tenues, quorum Si premaS partes occupant flosculi Cyperi simi-
182쪽
les. Radix videtur insigni sapore, et Odore carere, frigidaque, et humefaciente conStare natura. Resoluta haec e X aqua, ac instillata auribus sanio80S humoreS ibidem Concretos eXSiccat, et curat. Idem praestat Capiti illita, et malagmatis modo imposita. Nascitur in montosis, calidisque Oapani locis.
Radicem agit raphano similem, folia cordi S slgura , magnitudinis mediocris , inferne hirSuta , et subalbida, caulem hispidum , et exilem , duas longum Spithamas , ac florem candentem , et modicum. Interficit leoneS, tigresque, et seras alias alvo citata, degustavi tamen eam, Velut et Celeias alias, ac cognovi calidae eSSe, atque urenti S naturae. Nascitur in montibus Oapani
Herba est tres longa Spithamas, radicibus insistens fibrissimilibus, foliis Phyllitidis, sed minoribus , ad cujus species videtur pertinere , eisdemque ViribUS , et natalibus constat. Fructum tamen in postremis fert caulibus , Avenae granis similem , et in spicaS COMPOSitum.
183쪽
Herbula est radices fundenS tenueS, et capillis Similes, e singulis geniculis prodeuntes, et in eis folia Ocymi, pinguia, circinata , et pro fructu quosdam Velut capreolos. Frigida, humidaque natura ConStat. EduliS eSt, repellit praeter naturam tumoreS, medetur tu8Si, et asperitati gutturis: dolores capitis e solis calore ortos curat, hepati inflammato confert, tollit pruritum , sanguinis servorem compescit, et ab itinere contractam, aut alio eXercitii genere laSSitudinem sedat tusa, ac devorata ex aqua pugilli menSura. Adhaeret saxis, quibus radiculis dictum est, juxta aquaS serventium regionum.
De TEM VANI IC , seu umbilic0 ferae. Radicibus insistit taeniis similibus, unde profert soli a virentia , Serrata , longa , et inferne subalbida , cordis circa supremam partem figura , aut Si totam consideres, Sonchi, et florem spicatum. Vis est frigida, humidaque, atque ita febres placat ex aqua resoluta , atque epota. Nascitur humectis, umbrosiSque locis regionum calidarum.
184쪽
CAPUT LXIV. . De TEPEXI GUILII L.
Arbor est solia serens origani, exilia , et luteOS, parvosque flores. Frigida, et aliquantulum adstringenti constat natura; provenitque in collibus Oapani.
De TXINACAM HUIra , seu Arbore Vespertilionis. Arbor est magna, StipiteS fundens cinereos, folia Pina huietili, aut Thoixocbiti, siliquas planas , latasque , flores Parvos , et coccineoS. Sapor eSt amaruS cum dulcedine, et adstringentia. Jus decocii corticum dySenteriis medetur. Nascitur in calidis Oapani collibus.
De TEMPALANALIZO HUIra, Seu medicina ulcer Em oris. Arbor est folia serens Hederae, obrotunda, mediocris magnitudinis, ac fuscum caulem. Liquor e teneris germinibus stillans amarus est, OdOrUS, ac reSinOSUS; UlceribuS oris medetur , lenitque labia dehiscentia ob ventriculi calorem, et oculis inflammatis medetur, unde nomen. Sunt, qui Tempa lan , necnon qui Ollac0ti vocent. NaScitur SaXOSiS , praeruptisque Melettit lani, et Oasani locis.
185쪽
Verba est duos dodrantes longa, sibris insistens, e quibus profert tereteS caules , rectOSque , folia longiuscula, seserata , et angusta , capitula StoechadiS, Sed valde longiora, quae circa finem rubeScunt. GlutinoSa aliquantulum est, frigidaque , et humida natura , qua repellit inflammationes. Nascitur in calidis siuauhnahuacensibus.
De TEXO CAPANI, Seu viridi, et lapidibus innascenti medicina.
Frutex est quatuor spithamas longus, soliis Amygdali, sed tamen latioribus, fructu ciceris forma, et magnitudine, racematim dependente, initio rubro , ac demum nigro, radice , qua insistit crassa , flore rubescente , molli substantia , et salivosa, purpureaque , binis granulis intra singi los inclusis fructus. CorteX radiciS eSt amarus , resipi que amarum peponem. Pulvis medetur ulceribus , ut qui frigidus sit , Siccus, et paulisper adstringens. Provenit in calidis Moanulani juxta colles.
186쪽
Herba est radici innitens surculosae, et candenti, unde proseri caules geniculatos per intervalla, cinereOS , ter teS , et Sex cubitos longos, in eisque folia Cibu apallisuta , Subalbida , quibuSdam crenata locis, et desinentia in
acumen ; flores vero candidos, et in comaS parvas compositos. Acris est, odorata gla Stu, et Foeniculum reSipiens, quem etiam temperie videtur imitari. Munt radicem epotam alvum coercere, illitamque mederi febribus, fortassis morbi cauSa alicunde vacuata, aut fugati S accestonum rigoribus. Provenit apud Quauhnahuacenses , ubi curavimuS depingendam.
De M CAPANI Tacapichilae. Uerba est magna , caules landens tereteS, virore tin-CtΟS eXSaturato , candentibus guttis diStinctos, et in eis Cucurbitae, aut Vitis folia. odora est, et amara, calidaque, et sicca tertio fere ordine temperie. Indi Medici illinunt corpora febricitantium soliorum Succo, aut quo eorum medeantur rigoribus, aut Sudoris eliciendi gratia, aut humores quomodolibet aliter vacuandi. Nascitur in calidis Tacasichtiensibus. Alteram eodem nomine Plantam ibidem conspeximus, quam
187쪽
tamen Palla hoac, seu latifoliae distingunt cognomine, Sed folia producit magna, cordiS figura, acuminata, Serrataque, et valde prominentium laterum , aeris Saporis, Calidaque, et sicca quarto ordine temperie , et radicibus Surculosis.
Praeter Polygoni nostratis species duas, et Indicam aliam, quam in superioribus deScripSimus sub nomine Chalavit-lati, reperitur insuper alia , quam Alexicani , quoniam ubique paene solum repens eXOrnet, Tianqui epetu, seu emporiorum vocant tapetum , foliiS latioribus, virentioribus, atque Obrotundis. HUJUS SuccuS frigiduS . est , atque adstringens , cynanchicis opitulatur, ulcera ori S, et pudendorum curat , haemorrhoidibus medetur , gingivas inflammatas placat , dysentericis epotus , et applicatus medetur , ac cuivis Sanguinis defluxioni Succurrit , praecipue si a nimio oriatur calore. Jus decocti ejus bibitus medetur ardori urinae. Ubique nascitur , neque ullam recusat caeli temperiem, aut locum. Sunt, qui vocent Tececequi a natalibus , et frigida ejus natura.
188쪽
De Toro CHITL prima, seu Flore passeris. Radicem profert unicam , Surculo Similem, CauleS quatuor dodrantes longos , folia oblonga, tenuia, florem pallentem, aut coccineum. RadiX adstringit cum mediocri quodam calore , frigoreve in quod inclinat magis animus . Folia, et radices ulceribus medentur inspersa. Nascitur in collibus MDanaianensibus.
Frutex est soliis Mali Medicae, firmis, et vasculiS purpureis , parviS, duorum SeSe intersecantium circulorum. Folia calefaciunt, et eXSiccant, admotaque eXtergunt, et curant ulcera. Nascitur in calidis Tetonpanci collibus.
CAPUT LXXIV. De TOTO CHITL tertia.
Herbula est caules fundens tenues, folia Origani, Coccineum florem, longiusculum , et radicem Balatae similem, Paeoniaeve. Frigefacit, Sapitque legumen. Nascitur in Calidis Tlultietopani collibus. Infunditur, propinaturque crassos humores reddentibus simul cum urina.
189쪽
CAPUT LXXV. De I TOXOCHII L qua ta.
Arbor est magna , soliis Mali Medicae, flore coccineo, et luteo , frigida , et Sicca natura , ac nonnihil ad Stringenti. Folia tu sa , illitaque febrientibus opitulantur, Sistuntque di arrhoeas. Nascitur in calidis locis.
Herbula est radici inSistens tenui, et longiuSculae, Unde profert eXiles, et Volubiles caules , et in eis folia parva, producta tamen, et anguSta, floreS Vero Candidos, et exiles. Ad Alfines specieS videtur pertinere. ΙnSipida est radix, frigidaque , et humida constans temperie , quae semunciae devorata pondere Sistit diarrhoeas, et immodicum exstinguit
De TOTOCHOΜITIC, Seu Flore silaso rubro. Radice firmatur surculosa , et fibrata, fulvaque, unde prodeunt rami, qui per terram eXpanduntur, foliis reserti Ocymi, floribus Amaranthi cristis similibus , minoribus tamen, ac rubeScentibus, et capillatiS, unde nomen. Frigidae est naturae; quo sit, ut radix Semunciae mensura devorata so
190쪽
bres sedet. Nascitur ita frigidis, ac montosiS locis pluviarum
tempore. CAPUΤ LXXVIII. De TOTOLO PILOLLI , Seu =raS0 azis.
Herba est tres dodrantes proliXa , surculosis radicibus,sbratisque , ac flore candenti, parvo, et Stellato. Frigida, et adstringenti natura constat ; quo fit, ut flores, foliaque imposita tumores praeter naturam repellant. Sumsit nomen a Sede floris. Nascitur in calidis, et campe Stribus Tepecuaci ilai locis.
De TETLATIA , seu Arb0re urenti.
Arbor est magna, foliis Mali Medicae, fulvis, hirsutisque, et minime deciduis , pinguibus, mollibus, et e vitidi in
Squallidum colorem tendentibus, insignibusque interventis multis , luteis, aut flammeis , fructu virenti Unedonis forma, et magnitudine. Lac urentiS est naturae; quo fit, ut jumentis ad eam Arborem SeSe confricantibu S, atque Scalpentibus fluant pili, aut si eidem accubent; quin homines, alia-Ve animalia sub illius umbra captantia somnos incidunt in pilorum defluvium. Lac attacta membra eXulcerat, tanta est vis hujus mali l quodque magis mirere, cortex hujus Ar boris frigidus est, et siccus, nulliu Sue caloris , et juS decocti ejuS non modo citra noxam ullam epotatur, Sed articulorum