장음표시 사용
261쪽
An s UA pRINCIPIA RED A CT A. LIB. JI. et r. Primus conatus, debilis etiam , caput impellere valet , atque humavos aliis vero transactis reliquum corporis, quod exilius est, sponte erumpit a. Secundinae, membranae nempe, . Placenta foetum plerunque sequuntur ,
quia nisus pariendi, videlicet contractiones uteri jam abras erunt, aut fortiter distraxerunt placentam, quam susticit leniter per funiculum trahere. 3. Semel capite elapso, cum collum haud orificium uteri repleat, aquae in a iunio superstites effugere incipiunt ; sed non omnes , nisi post humerorum eruptionem prosiliunt ἔ , aquae dicuntur, quarum 4mpetus infantis
. Uno, eodemque tempore humor lacticinosus ex vermicularibtis, cholion inter & matricem funditur ; purus , si placenta adhuc adhaereat I sanguine vero commixtus , si placenta abrasa sit , & venae coecales patescant , qui . p si remus fluxus Acbia producit, dc per aliquot dies post partum perdurat. Secundo . In omnibus hisce diversis partus periodis plura animadvertere , pluraque alia administrare obstetrix debet .
I. Statum otificii uteri perscrutari debet , ut addiscat , quando hiare incipiat , aut aliquem humorem fundere, ex quibus tempus agnoscat erumpentis foetus. a. Distingui debent dolores veri a falsis': Dolores veri renes infestant , &ad umbilicum plerunque extenduntur , quod annuntiat , ipsos ab uteri fundo oriri, & in collum, aut vaginam protrahi. Ipsi dilatationem orificii semper comitem habent . At si alterutra harum conditionum desit , merito quidem suspicari licebit falsos esse dolores. 3. Cognosci pariter oportet escaces dolores , ipsosque ab inescaeibus distin gui . Vera enim dolores semper efficaces sunt , dc proximum partum annuntiant , quando vividi, & frequentes apparent ; sed fas dolores semper inefficaces evadunt , atque partum dissicile is , diuturnumque minantur , praesertim si debiles , & rari contingant. 4. In singulis partibus obstetricem animo, & corpore tranquillam permanere necessum videtur, laborantem sermone , & animi praesentia exhilarando. I l. In progi essu laboris perpendere oportet: r. Si . orificium uteri planum , molle , dilatabile , atque 'satis apertum sese offerata. Si apertura hujus orificii brevi, & celerius dilateturia
3. Si aquae cystim latam, planamque producant, quae semper magis dilatetur. . q. Si infans caput praesentet, quod ex rotunditate cognoscitiar. Ex his omnibus patet , partum facilem, promptum, atque naturalem evenire . In hac periodo enim obstetrix pauca exequi debet ς potest tamen parum ostium uteri dilatare . Qua de causa ibi nos digitos intromittet manus dextrae indicem, & medium , bene inunctos, deinceps integram manum introducendo Ill. Est enim in statu laboris partus, quo ,Obstetrix fovere clebete I. Ma)orem semper uteri dilatationem .. 2. Moderationem dolorum, Conatuumque, hortando videlicet, ut parturiens minus ululet, dc spiritum reducat. 3. Semel transacto capite, disruptionem membranarum, suxumque aquarum curare . Plerunque cystis sponte infringitur , quod erit expectandum , modo tamen diu exitui non officiat . Generice aquarum fluxus non est festinanter Promovendus , nam sartus siccus semper difficilis evadit . q. lnvolucris disruptis , attendere debet obstetrix positum infantis, an ca-
ut offerat , dc ipsum directum , nullaque alia corporis parte consociatum
262쪽
x8 AR sons T ΕΤ RICIA erumpat. Hic patius naturalis dicitur prioris Veciei. Si aliqua harum condi tionum desit, vel plures simul , partus non naturalis , Vel ad summum nat ratis secundae speciei eveniet. S. Quando caput infantis in transitu est , si aliquod obstaculum ipsi obii ciatur , Obstetrix intromittere debet duos utrinque digitos, butyro illinitos ad aures usque pervadendo , & tunc superveniente dolore , leniter trahet in fantem commodumque ipsi iter parabit . Vix scapulis transactis , infans pro
tinus exibat, partiisque statim complebitur. 6. Natum infantem indagare necessum est , si aliquo deseelu deturpetur a verum cunctari, perquirendo, an secundus foetus , vel mola superesset . Foetus , ut primus , erit expectandus ; mola vero methodo infra enuncianda extrahi debebit . IV. Reliquum est , secundinas excerpere. Qua de causara. Si ipsae sponte non erumpant , Obstetrix , commode collocato infante procul ostium vaginae , ne supervenientia lochia ipsum suffocent , cum pri-rmim respirare incipit , funiculum leniter trahere debebit , ut exitus secundi- Irarum promoveatur , quod plerunque benevertit . At si placenta adhuc adhae reret , leviter modo huc , modo illuc oblique funiculum contrectando , tandem separabitur . a. Post exitum secundinarum , facile est recognoscere 3 an placenta omnis exierit. At si portio aliqua superesset, statim indicem, aut integram manum introducendo, facile erit superstitem portionem , cruorisque grumos distrahere. 3. Denique si placenta arcte cum utero coire videatur , inter nodos reciso funiculo, solutoque infante placenta methodo infra explicanda excerpi oportebit. Specialia capita exarabimus, in quibus ostendemus, quid agere necessum sit tum res pactu parturientis jam a secundinis liberatae, cum infantis recenter nati.
De Partu naturali secundae speriei, quando ioans in exitu pedes praemittit. MIrabimini fortasse, partum, in quo pedes primo erumpunt, inter nat
rates reponi; sed spero admirationem abituram esse, cum rationes inia notuerint , quae me coegerunt , quas capite sequenti fuse ostendam . In hoe enim nisii causas hujus positus proponam , modosque ipsum recognoscendi , atque methodum hujusmodi partum promovendi , praesertim cum facies deo sum tendat ; nam hae conditiones omnes necessariae sunt , ut partus naturalis secundae speciei benevertat. I. Loco enim capitis infans pedes tantum omen, solum quia nondum obversionem inivit , vel fallem multiplici de causa inconcinne perfecit.
rios tollit, ut hujusmodi obversio contingat.
263쪽
AD sUA PRINCIΡIA REDAer A. LIB. II. 29 i. Nimia obliquitas uteri in alterutram partem incit nati , quod essicit, ut obversus foetus , in alterutrum latus impingat matricis , ac proinde occassionem praebeat erumpentibus pedibus . . . 2. Plura alia accidentia , ut casus , succussio , equitatio primum positum mutare possunt, ut pedes capitis locum sibi vindicent. II. Ad obstetricem omnino pertinet , cito recognoscere , si infans pedes
I. Id etiam conjectari poterit, antequam uterus hiatet, a vel ante digit rum introductionem , ex eo quod Orificium vaginam ingressum , nequaquam rotundam, aequalem , latamque superficiem exhibeat , quod jugiter evenit , quando infans caput profert ; sed econtra uterus , dum in vaginam producitur , si pedes Primo erumpant, exiguus ille , & inaequalis apparet . His addi potest, in hoc casu naturam debiles dolores, conatusque suppeditate, nasin desunt pedum impulsus in uteri fundum , nullumque nisum caput in is sum exercet. a. Facile vero patebit , infantem pedes proferre , quando uteru, satis aperiatur , ut unus , vel alter digitus introducatur , adhuc integris velamentis ,
quia trans ipsa etiam pedes distingui possunt . Ceteroqui aquae in vaginam productae , longam , & angustam vesicam faciunt , quia orificium uteri a pedibus imperfecte occluditur , di aquae amnii facilius stillant , quam si capacostium firmaret .
3. Certum dein judicium circa hanc materiam proserre nequimus, nisi involucra concisa sint , dc pedes nudi prosiliant . At minj me eousque cunctari oportet , dc modo suspicio adsit hujus positus , necesium est fecundinas ii fringere, ut ph omena arte avertantur , quae hic positu& inducere posset . Non inficiabor in fractione secundinarum tum priores , cum posteriotes aquas sillare , quod partui ossicere posset ; sed hoc incommodum vitare nostrum non erit, cum id occasio postulet, ne pejus contingat. Sat erit enim Obst
trices monere, ut in hoc casu opus naturae non omnino relinquant , sed f Veant exitura, donec humidus uterus extractionem sinat.
q. Auxilia , quae Obstetrix primo praebere potest , reducuntur ad dilatatio nem orificii matricis. Haec dilatatio obtinebitur, digitos intromittendo, probe oblinitos ; at si constrictus uterus hanc introductionem renuat , Litem unicum digitum intromittat obstetrix, quamvis melius arrideret, si duo, veIPlures introduci possent, quibus orificium facilius dilataretur. 7. Hac methodo positus infantis omnino manifestatur ; si duo pedes erumpant, id boni ominis est, modo tamen ad duplicem infantem non attineant,
quod interdum evenit, utrunqtie nascentem necando.
Hac de causa plerunque digitorum forma, positusque pollicum inquiritur , ex quibus facile patet , si ambo ad unicum laetum pertineant . Tutius etiam erit, digitos circa alterutrum si dem ad clunes usque intromittere. 6. Contra vero si infans unicum pedem praesentet , alterum carpere statim iuvat; postquam apparuerit, qualis desit, ut inquisitio recte instituatur, solebant Obstetrices pedem primo exeuntem , alias laxo vinculo firmare . Hae cautela hodie obsolevit revera frustranea videtur ; sed cum nullum in commodum importet, haud contemnerem obstetrices, quae ipsa utuntur. Inquisitio deficientis pedis facilis est ; quandoque enim genu prope uteri Grificium persentitur , ut facile. apprehendatur ; quandoque vero genu a pede distat, sed digitum inflectendo circa uteri orificium, facile invenitur . Tamdem , si occasio postulet, juxta semur inuncta manu progrediendo, facile altea carpitur pes, qui deinceps exta ahitur ..
264쪽
M ΑRsΟBs TETRICIA Udi commode pes abripiatur , necessum est impedire , ut jam eruptus ustra non procedat, secus enim nimis plicaretur abripiendus artus , qui facile scindi posset. Plerunque juvat, infantem in uterum repellere, si id seri possit, aut saltein pulvillis' elevare clunes matris , ut ab uteri orificio ad eundem fundum aliqua habeatur inolinatio, ex qua matrix , filiusque descendant , & psdem recuperandi modum permittat. Pedibus ambobus carptis, antequam extrahantur , certior fieri debet obstes trix, quod ad unicum infantem pertineant. 7. Verum si infans solo crure incedat, necessctum videtur in matricem ipsum' repellere, clunes matris sublevando , ni reperiatur pes deficiens , & partus proinde pei fici pollit. Non inficior quosdam fateri, unico etiam pede scelus in lucem editos fui 1 e . um id evenerit, femur antrorsum plicatum fuerit psed praeterquamquod haud verisimilis videtur haec flexibilitas , semper imprudentis est LuJus partus progi et Ium sinere . III. Semel pedibus abreptis ,. ad unicum infantem pertinentibus , partus
admodum proficisci videtur. I. Reliquum est , conatibus probe matris uti , nam tunc , ut alibi ostendinius , sum cit leniter , sensimque infantem trahere , quod plerunque ben Vertit. Hac de causa crura carpuntur, dem semora, quae si prae pinguedine
manu S effugiant, linteolis obducuntur.
a. Cum Infans ad nates usque eruperit , animadvertendum ess an abdomen , atque facies antrorsum, vel retrorsum revolvantur, quod facile digno scitur , digitos ad lumbos usque Intromittendo. Si facies , atque abdomen retrorsum tendant , id est , quod optatur ; sed Plerunque contrarium positum infan, tenet, quia i in edita obversione nondum naturalem positum sumere potuit: in hoc casu est foetus, obvolvendus, ita ut
facies dorsum mattas contingac.
3. Hac de causa dextera manus plana circa renes introduci debet, & prouc infanS exit, vel altera in anu trahitur, leniter revolvi debet. Hoc facile ccii ringit , quando status adhuc vigeat , proprioque robore donetur ; sed dissicilius id obtinetur in mortuo infante colli praesertim respectu, quod non sequitur motus reliqui corporis
q. Semel obvoluto foetu , superesi partum sine festinatione promovere . Olim prius brachia utrinque trunco accommodabant ; hodie nnicum brachium' carpunt , alterum circa caput relinquendo ; tandem melius est utrunque bra- Chium sibi relinquere, nam parius aeque benevellit, imo impeditur ,, quod ca
7. Niliit O tant,en secius, cum recte timeri possit, ne caput in transitu constringo tui , quia orificium uteri, scapulis transactis , facile occluditur; hortari
propterea mali em necessum est , ut statim a transitu humerorum conetur valde, ut una caput transabeat, antequam orificium constringatur.
6. lnvitis his cautelis omnibus, crebro infans in transitu cunctatur; in hoc casu nequaquam est ipse violenter trahendus , sed leniter quaquave istis succutiendus; matrem hortando, ut errhino sumpto, suetum expellere conetur; Cavendum est potissitarem in hoc casu ab intromissione digiti in os infantis quod nihil praestat, sed facile maxillae in serioris nexus solvit. I. Tandem nato infante, tum matris, cum filii respectu ea respicienda sunt, ' quae infra speciali capite dicemus .
265쪽
AD SUA PRINCIPIA REDACTA. LIB. II.
Comparatio partus , in quo eaput antecedit , cum eo , in ea ο pedes praecedunt . Eteres autumarunt , partum in aturalem illum tantummodo esse , in tuo caput se oneri, ac proin te praeter naturalem putarunt alterum ,
in quo primo Pedes erumpunt' . . . in I
Hippocrates itaque quaestionem nitide solvit , ait ipse : Si parturienditi res detinesnt , diuque in enitendo laboret , is transversus , aut in pedes fere exit tu caput autem prodire praesitie/st . Addit vero ipse paullo pori : Grave es , si in o i des prodeat, plerlinqvi matres , aut puelli , alit ambo etiam perierunt .
Aristoteles b) pariter pluribus in locis suae animalium historiae de hoc loquitur , a Galenus se) ipse, sed Plinius quaestionem resolvit : In pedesp/οce ere , ait ipse , nascentem contia naturam est , quo argumento eos s pellave re Agrippiis , ut aegre partos . Cui addi potest , quod si animadvertatur modus tinnulandi corpora , communi .videtur consensu receptum esse , ritumque nat ris , capite bominem gign: , morem ess e pedius efferri .
Post hujusmodi auctoritates non est inquirendum Medicorum iudicium, qui paullo post vixerunt , simulque ita convenerunt , ut adhuc sint , qui commisereantur matrem, filium per Pedes parientem . Non defuerunt tamen inter Medicos veteres, qui, potius quam hujusmodi partum damnare, prosecto commendarunt, imo monuerunt in omni laborioso positu ad hunc esse reducendum nascentem . In hoc numero sunt Celsus , Atius, PauJus AEgineta , Avicenna , pluresque alii , circa quod consuli potest Historιa nostra Artis Obstetriciae.
Paullo post docti insurrexetunt Medici , qui non modo facilem hujusmodi
Partum cognoverunt , quin imo naturalem praedicarunt , inter quos Dolaeus
e ipsum commendat, quem secuti sunt Goveyus , cf) & ipse Daniel Hostmmanus, go cum reliquis Obstetricantibus Chirurgis , qui hu)usmodi partum
promoverunt, quotiescumque alius infamis positus dissicilem , aut impossibi- Iem partum reddebat . Hujusmodi auctoritates libenti animo in testimonium advocavi, quia mihi verecundiam dempserunt, quod primus paradoxum annuntiarem ; sed fateor , quod ipsum protulissem , modo etiam primus fuissem , quia mihi persuasiissimum est, ceteris paribus, partum huJusmodi , in quo pedes praecedunt , minus molestum, breviorem, faetilioremque evadere illo , in quo caput prosertur , ac proinde meretur saltem secundum locum inter partus natui ales . Deinceps confido, huic sententiae Omnes fauturos, modo utriusque partus commoda, atque incommoda simul comparare non renuant. II. Commoda, quae tribuuntur partui, in quo caput erumpit, maχima esse non inficiabor . I. Summitas capitis, arietis caput aemulans, aptior est pedibus ad aperiendum uteri orificium. 2. Quando infans cal ut praesentat, valet pedibus contra sun dum uteri im
266쪽
pingendo , dilatationem orificii fovere ; sed hujusmodi succutiones in altero
Modo caput infantis transabierit, reliquum corporis, quod minus extenditur , facile erumpit ; sed e contra in eo partu , in quo pedes incedunt , etiam transactis cruribus , corporis reliquum amplius est , dissiciliusque
q. Cum caput primo erumpat , infrequens est, quod ipsum in transitu detineatur , aut reliquo corpore separetur ; sed haec pericula graviter pertimescenda videntur , cum pedes primo exeant , praesertim si jam foetus obierit . y. Maxima aquarum portio , in partu illo erumpentis capitis , utero detinetur, quia summitas ejusdem orificium matricis obturando, fluxum aquarum
impedit ; ipsis vero in utero detentae , ejusdem compactioni obsistunt , detinentque humiditatem, & flexibilitatem secundinarum, ac paullatim stillando,& tramitem madefaciendo , exitum fovent . Omnes hujusmodi utilitates desunt, si pedes primi prosiliant, quia aquae omnes statim effugiunt , & crura
infantis nequeunt ori scium matricis occludere. 6. Quando infans caput offert , pedes versus uteri Diadum impingendo , vividas impressiones excitant , conatusque in expulsione necessarios movent psed in altero casu caput fundum contingens, nullam, vel debilem impressionem suscitat, ex quo partum breves Conatus Comitantur.
7. Tandem quando infans caput orificio uteri apponit , plerunque facies dorsum matris contingit, quia hic positus necessario obversionem subsequitur; contra vero sursum facies porrigitur , si pedes erumpant , quia tunc nulla , vel imperfecta cuntigerit obversio. III. Utilitates, quae 'in partu secum trahunt pedes primum erumpentes, pauciores prosecto iis sunt , quando caput antecedit , at majorem conjunctum profectum habent . a. In hoc partu gradatim uterus reseratur, de infans , pedes offerendo cunei speciem refert , cujus basis sensim augetur , dc insensibilem dilatationem singulis momentis excitat; contra vero in partu, ubi caput primo erumpit ,
haec dilatatio protinus fieri debet. a. In partu , in quo pedes exeunt , obliquitas scelus , aut uteri inclinatio minime implicat Obstetricem , quia, semel pedibus carptis , dc infans , &uterus facile diriguntur . Hujusmodi auxilia nulla ratione prode me possunt , ubi caput erumpat ; imo ea vitia , cum nequeant corrigi , letalia plerunque
ῖ. Tandem in hujusmodi partu Obstetrices tantummodo pedes arrIpere pOI- sunt , atque ita revolvendo , atque dirigendo infantem , laborem parientibus demere , partum fovere , atque quam plurimis aliis incommodis mederi ; quod frustratur, si caput antecedat, in quo casu obstetrix iners perstare debet , modo aliquam orificii dilatationem promoveat. His omnibus rite perpensis, merito dici potest , I. Parcum pedes protendentem minus dolorosum evadere eo , in quo caput praecedit, quia hoc fundum uteri occupando , nullam impressionem mo t. a. Faciliorem evadere, quia uteri orificium paullatim dilatatur , & Obstetrix facile potest, pedibus infantem carpendo, in exitu auxiliari . . ῖ. Celerius hujus nodi partum contingere , quia hujusmodi dilatatio orificii , quae gradatim sit, facilior est, quam si derepente accideret, praeterquam- quod hac occasione facilius partum Obstetrix promovet . q. Tandon tutiorem evadere hujusmodi partum, ut apparet e X nuper enui .ciatis
267쪽
ADsUA PRINCIPIA REDACTA. LIB. Il. 33ciatis rationibus , praeter periculum detentionis capitis ; sed hoc periculi minaxime distat , postquam brachia circa latera capitis extensa relinquuntur , praesertim si facies retrorsum obvertatur e secus enim mentum impingeret in os pubis . Verum caput infantis potissirinum detinetur in mortuo infante , non vero in viventi; dc tunc periculum minime est tribuendum partui hujus modi: nam tunc non pro electione , sed pro necessitate adhibetur, Concludi itaque poterit ,
1. Quod potiusquam hujusmodi partum formidare , ut olim , dc hodie etiam apud villicos fieri solet, boni ominis esse putandum est , praesertim si
prudens obstetrix in auxilium advocetur. a. Quod ad hunc partum reduoi debent positus omnes , in quibus infans scapulas , manus , dorsum , clunes &c. profert , minime caput inquirendo , quod dissiculter obtinetur.3. Ad hunc positum infans est reducendus , si oblique caput offerat ex defectu matricis, aut positus ipsitus emblyonis, circa quod obstetrix tempore, antequam mater , aut filius majori labore periclitentur , infantem suo loco
. Tandem nemo inficiabitur , harum utilitatum complexum tueri hujus, modi partum, ut naturalem saltem secundae species
De metbodo puerperas pertractandi . MUnera Obstetricis puerperarum respectu respiciunt potissimum,
I. Regimen , quod attendere debent statim a partu a. Regimen sequentibus diebus magis necessarium 4 Tandem, qua ratione lac ex mammis evacuari debeat I. Semel matre a foetu , atque secundinis liberata, obstetrix vulvam obducere debet linteo calido is & modice compresso , ne aer externus interiora pudendorum laedat . Deinceps si partus in sella oblonga perfectus siserit , erit parturiens tran ferenda in lectulum duplicato panno Obtectum- Hortari oportet parientem , ut statim a decubitu mingere incipiat , quod interdum benevertiis interdum vero dissiculter obtinetur , quando vulva tumefacta urethrae coarctat eXtremum 4
In hoc casu , re reliquis omnibus , in quibus pudenda emolliri debent , applicari poterit cataplasma, confectum ex luteis ovorum, cum oleo amygda- Iarum dulcium quassatis , quod renovari poterit .quatuor post horas , si
Plerui que statim puerperis exhibentur duae unciae olei amygdalarum dulcium cum dimidio syrupi capillarium ad dolores imi ventris leniendos. J, Exhiberi etiam oportet copiosum jus , praesertim cum partus diutinus fuerit
Tandem postquam uterus exoneratus fuerit, abdomen parturientis Obducitur duplicato linteo , quadrata , aut triangulari forma praedito , Sc e regione matricis applicato ; utrinque ad latera apponuntur similia I inteola duplicata , totumque apparatum fascia modice vinciendor sed simplex linteum pudendis
II. Subsequentibus diebus quantitatem , qualitatem Achiorum . sve extitero fluentis salicis attendere oportet uruc de Arte O .setra C Hae
268쪽
34 A R s o B s T E T R I C I Hie Iochia ex duplici vasorum genere originem ducunt . Iliae sunt venae
cetrales, sive appendices denosae , quae graviditatis tempore in placentam inseruntur, ibique cellulas placentae ingredientes sanguinem fundunt , pro scelus nutritione necessarium , sed statim a partu ipsum in uteri cavitatem effun dunt . Alia sunt vasa lactea , sive vermicularia , quae gestationis tempore lacin cellulas placentae sundunt , quod post partum per uterum disperditur . Quamvis in hujusmodi lochiis maxima sit lactis copia; dissiculter tamen priamo distingui potest, quia cruor exuberat, & lac ipsum valde inficit. Hic fluxus lochiorum statim a partu duplici de causa valde imminuitur .
Prima , quia uterus ob proprium fibrarum elaterium constringitur , & sese coarctando orificia appendicum , & vasorum lacteorum occludit. Altera, quia orificia horum vasorum ex proprio tunicarum robore in diem compinguntur. Prima harum causarum aeque agit in orificia tum venarum coecalium, cum vermicularium; secunda vero validior est in Orificia vasorum sanguineorum, quae majori elasticitate donantur, quam vermicularium, quare vasa sanguinea citius , arctiusque constringuntur ,. Ea enim de causa fluxus cruentus celerius
post partum imminuitur, di omnino circa quartum , aut quintum diem, vela tertio quandoque desistit. Prout fluxus cruoris imminuitur , albidior sit , & lacticinosior , quia sanguis non amplius erumpit , sed solum lac . In hoc statu diu lochia perdurant, quia vermicularia minus elaterii habent, dissiciliusque occluduntur; nuhilo tamen minus, & lacticinosus fluxus tertio, quarto, aut quinto die imminuitur, quando lac in mammas reducitur , sed non omnino desistit , nisi a vigesimo, vigesimoquinto, aut interdum a quinquagesimo , quod dependet a maiori , vel minori nutritione puerperae , vel majori , aut minori elaterio matricis , ejusdemque vasorum. Haud infrequenter feminae cum Iochiis albis etiam humores extraneos fundunt , mucilaginosos, qui a parietibus uteri in subjectis pituitosis separantur ,
simulque a pure ulcerum , aut abscessium latitantium, veI etiam a fragmentis placentae in utero superstitis , circa quod obstetrix Medicum percontabitur . Ut quantitas lochiorum innotescat , poterit obstetrix linteola pudendis apposta inquirere, praesertim primis diebus; nam in progressu raro removentur . Prout linteolum mutatur, vespere, & mane vulva erit abluenda decoctione tepente hordei, pauco lacti vaccino etiam remixta , vel cum levi decoctione
seminum lini, & chaerephylli, quibus addi potest mel rosatum , si labia pudendorum scissuris videantur deturpata. In progressu, quando lochia desistere incipiunt, decoctio parum adstringens adhiberi solet, confecta ex floribus r sarum , foliisque plantaginis , argentinae , aut corticibus granatorum ad elaterium restituendum .
Si puerpera alvo stipata videatur , semel vel bis in die clysma erit injiciendum , ex decoctione paratum foliorum artemisiae , dc matricariae , tum forum meliloti, quibus oleum amygdalarum dulcium, aut butyrum recens additur. Prout uterus constringitur, fascia etiam abdomen circumcingens constringi debet, ut in eadem ratione abdominis tegumenta constipentur , & avertanturrimae, quas deformes partus relinquunt.
Tandem quadraginta , aut quinquaginta diebus transactis , fluxuque Iochiorum posthabito, puerpera potione modice purganti relaxatur , de inque balneo
III. Praeterea Obstetrix potissimum attendere debet sebrim lacteam , ejusque eonsecutiones. Perperam enim in hoc statu puerperas negligunt obstetrices , easque
269쪽
Ans 'APRI Ne IPIA REDACTA. LIB. IL 3seasque mulierculis committunt, cum Medici prudentia requireretur. Ut regimen in his cin unistantiis necessarium ostendamus, longius est incipiendum . I. Post pastum igitur orificia vasorum lacteorum in uteri cavitatem lacubertim sundunt usque ad initium tertii diei; sed tunc hic fluxus lacteus valde imminuitui, vel quod sese compingendo uterus orificia vermicularium occludat , vel quod vermicularia sponte coeant. 2. Necessum enim est , ut lac uterinum , quod fluere , amplius nequit , in sanguinem refluat, & mammarum lacti remisceatur, cum quo maximam affinitatem habet , vel ab ipso minime differt . En vobis causae febris lacteae a
secundo, vel tertio partu . die supervenientis, atque symptomatum ipsam subsequentium . Tunc Iac ictu oculi , ubertim in vesiculas mammarias transducitur , ipsasque ita inflat , ut venis circumpositis valde compressis , cruor copiose detineatur . Ex connubio illarum causarum tenso dolorosa , tumor , atque calor mammarum insurgunt , atque axillarium glandularum , in quas lac regreditur; ex eo pariter oriuntur dolorosae tensiones, quae cordarum modo a mammis ad hasce glandulas producuntur , ab intumescentia vasorum lymphaticorum lac ferentium exortae . In hoc statu thoracis exterior facies tensam se exhibet, respiratio praecluditur, & impressio doloris ad scapulas usque Protenditur, ut aegrae necessario brachia extendere debeant, ne axillarum gla
dulae cum dolore comprimantur.3. Insuper Iac in sanguine diutius reses, facile acescit, spissiumque evadit,
quare horrorem parit cum sui suum concentratione , faciei, ungulumque paIlore , cutis crispatione , dentiumque stridore &c. Hic horror interdum duas horas perdurat, interdum celerIter evanescit ; ipsum tamen febris subsequitur plus, minusve intensa, ut in intermittentibus contingit. Hu)usmodi parox yGinus, postquam quindecim, aut viginti horas, vel integruin diem cum dimidio etiam perduraverit, tandem , ut in sc bribus intermittentibus per co Ioiasos sudores judicatur , modo tamen aliqua specialis causa hanc febrim ephe
meram in continentem non mutet .
q. HuJusmodi ph nomena , atque febris ipsa multis lici de cansa variare solet.
Prout nutritio, quae puerperis permittitur , uberior , parciorque est , vel majorem, minoremve chyli, plus minusve dens copiam suppeditat. Prout vesiculae mammariae plus minusve angustae sunt , ut in primis , aut posterioribus partubus . Prout uterus, & vasa vermicularia citius, vel serius coeunt. Tandem prout Iac malori, vel minori copia per papillas excerni ruris 3. Hoc postremum confirmat, olim febrim labeam , e)usi ue consecutiones minus molestas fuisse, cum puerperae sugendum mulioe culis exhibebant sinum. Qua ratione facilis aperiebatur lacti exuberanti exitus; tumor dolorOfus -- marum, axillariumque gIandularum, tensionesque imminuebantur; rorizo exuberantis lactis tollebatur ; causa febris , & febris ipsa subigebatur ; tandem Iactis insertus praeoccupabatur, jugiter periculosuS. F. Hodie tamen hu)usmodi usus obsolevit , uti venustati mammarum Osficiens. Tantum haec ratio an valuit , ut mulierum nulla hodie mammarum su-ctionem serat . Amant potius , quod lac in mammis superstes cum maxima molestia in axillas regrediatur.
Hac de causa , sequenti a partu die , cooperiunt mammas gossypio , limreisque duplicatis obducunt, donec febris subacta videatur. In hoc flatu palum lactis in sanguine latitantis in mammas vati e pressas ransire potest , ipsum vero neque suctione evaeuari , neque per papillas it il-
270쪽
36 AR sons TETRICIA Iare valet . Ergo necessum est , ut ex vesiculis mammariis in glandulas axis- lares , ex his in subclaviam sinistram atque in sanguinem deseratur . Ita omne 1ac puerperii, vel in sanguine superest , vel in sanguinem regreditur , ex quo per sudores, urinas, aut alvum excernitur; sed haec praxis periculosa videtur , levique de causa in fartum producere potest. IV. amvis contemnenda videtur haec praxis , cum ea frequenter uti necessum sit ; juvat docere Obstetrices , ut a pravis consecutionibus puerperas
I. Donec horror perdurat, aegra esst operienda calidis Iinteolis, nullus ipsi exhibendus potus, quantumvis sitiat, quia experientia docuit , copiosum haustum diuturniorem, intensioremque horrorem producere. a. Fervore vero febris incepto , embrocationes supra sinum , atque axillam utranque fundi possunt , ex oleo rosato , aut amygdalarum dulcium recenti , ut partes relaxentur, dc citra dolorem inflentur.
3. Postmodum sinus , 3c axillae sunt gos lypio obtegendae compressis superimpositis, ut lac erumpens, quo gos ypium imbibitur, & reliquum in mammis superstes fluidum perstet, nequaquam con rescat . qc Hunc apparatum firmare oportet ope linteoli duplicati, quod modicem num sine compressione nimia vinciat. s. In hoc casu opportunissima evadunt clysmata , ex decoetione artemisiae, matricariae , dc meliloti, pauco oleo superaddito amygdalarum dulcium , aut olivarum , parata . Hac ratione per alvum portio lactis excernitur , in sanguine exuberantis . 6. Potus abundans ptisanae tepentis convenit, ex infusione capillarium, aut decoctione radicis arundinis consectae , ut sudores , lotiumque provocentur ,
ac per alterutram viam lac eXcernatur.
7. Optimum erit , si id puerperis suadere copia sit , solum jus exhibere ,
donec febris abeat, ut copia lactis minuatur; sed saltem strictam diaetam praescribere necessium erit ex solis jusculis, donec febris adsit; ipsa vero cessante,
parum crassiora alimenta erunt suppeditanda ., nunquam tamen Carnes conve
nient , nisi decimus transierit dies ia8. Tandem, si febris lactea ultra triginta, ac quadraginta horas perduret, aut ipsam comitentur graviora symptomata , uti delirium, convulsio, inflammatio &c. Medicum advocare oportet, qui opus dirigat.
De iis, quae postulat infans recens natus. Cinae, quae habenda videtur recenter nati, qui novum vitae genus ingreditur, huius capitis pertractationem complectitur L. Est enim vinciendus umbilicatis funiculus. Id perficitur, filum cannabi num sumendo , ter quaterve duplicatum , & quartam partem brachii oblon
Funiculus ab unico, vel duplici pollice umbilici simplici vincato firmatur, dupIici tamen nodo contorto, iterumque simul ratione filum circumcingendo . Reliquum funiculi ad pollicis distantiam a vinculo secatur , quin infans dolorem persentiat . Vinculum rite mucludi debet , ne Dinguis exeat , tali ratione tamen , .ul, m non secetur