Medicorum priscorum de signatura imprimis plantarum doctrina : commentationis de necessitudine quae inter morphologiam et pharmacologiam regni vegetabilis intercedit pars prima.

71쪽

celso viro fuerit imago, qua sententiam sublimem aequalibus traderet, ipsa cui implicitus fuit rerum naturae cognitionis infantia clariorem non patiente expositionem, et alio elucet loco, quo mutatis Signis, nec

minus Vero συμβολικως, uti omnes et terrestres et costestes actiones ex attractionis: atque repulsionis, sive, sublimiorum verborum expressione: amoris et odii vicissitudine explicare autor conatur, Corporis etiam animalis, singulorumque ejus membrorum nutritionem ad peculiarem materiae partium, singulis quibusque amicarum, attractionem refert, eXemplum se

cutus Paracelsi; magnaque laude effert illam sereconditiorem medicinae partem, inde prosectam, quae signaturas rerum naturalium cum humani Corporis membris conserendo, et similia similibus semagnetice applicando, prodigiosos in hominis conservanda Valetudine producat effectus; de signorum speciebus et membra et morbos et stellastindicantibus, et ex materiae et ex actionum conditione petendis, eadem sere asserens, quae jam a Porta erant proposita, adjunetis regulis novis, non minus aetatis suae notam prae se ferentibus. Iussit enim animalium membra consimilibus humanis conferre praesertim si animalia virtutem habuerint morbo membri contrariam; res omnes, quarum vel decoctio, vel infusio liquorem praebeat et colore, et firmitatis gradu seconsistentia ) alicui corporis nostri humori similem, easdem aptas esse ad evacuandum illum per attractionem et augendum per emendationem seincorruptionem ); morbos Venenosos propriis plerumque sanari antidotis, sic aranearum morsus impositis

araneis, spum aculeos melle, similia similibus Τ).Ιn judicandis talis efficaciae causis neque ad elementares Galenicorum qualitates confugiendum esse docet, neque, uti quis e supra dictis, sumpto pro resigno, perperam colligat, ad phΥsicae attractionis et repulsionis vicissitudinem nos remittit, sed subtiliorem quandam, materia magis destitutam admittit naturam, animam tamquam et herbarum et lapidum, e cujus potestate ipsorum fluat ossicacitas δ'), probans hac ratione mere Paracelsianam ingenii sui indolem. Quam parum valeat trita illa, multisque laudata Galenicorum ratio in explicandis venenorum V. gr. viribus sequenti

72쪽

demonstrat exemplo: risi Napellus aut Aconitum occidit quia frigidissimum est, cur non occidunt multa

alia Napollo Aeonitoque frigidiora ut glacies, nix, aut virtuali frigore Νymphaea, Camphora similiaque 3

Quod venena vitae adversantur, non id manifestis sed specificis qualitatibus, sphaerarumque, quibus diffunduntur, repugnantium conditioni, dum videlicet similia ob commodum se amant, dissimilia ob incommodum, quod ex mutua conjunctione recipiunt, se sugiunt, adscribi debet. Νon tam jucunde et ingeniose RHUΜΕLIUs desipuit δ'), qui transscriptis fere, nec fere modo, Saepissime Paracelsi, ingenio prorsus disparis, verbis, et Galenicos impugnat, et de microcosmica hominis natu ra, et de similia similibus curandi necessitate disputat, et signaturae, quam et physiognomiam appellat bo-tanicam, praedicat laudes. MDas semen Santonici, vir ait doctissimus, ut aliquod et ingenii et orationis asseramus specimen, das Semen Santonici helles den Slein

die Vera cura, dahero vor alien Dingen solche Bil isper magiam sollen gesuche werden, und die Analogiamsolcher medicamenten gelernet. Denn darinnen siege aliam der Grund alter Gren, und nichi in vialen componirn auch nichi in correctionibus per additiones,denn alle Ding setad von der Natur am bessen componiri in ein formam spiritualem. Die wDd kein Doctormia seinem componiren und corrigi ren besser machenati sis Mon der Natur gemachi Al. Centum circiter ab eodem nobis exhibentur descriptiones plantarum , et humanarum partium et morborum signaturam

ferentium, de quibus asserit sub sinem: MDisses seinddie Ur fer, so am niti lichalon und kr figsten inder Eoeperiana effunden werden, denn man sich nichlaus die Menge der Kr ter vertassen soli, sonderuaus den Nutaen und Erfahrung. Nonnulla legantur acuminis ejusdem documenta: hBorrago, Boretich.

73쪽

solohe wider alia Veneriscae affectus, d. i. wider alten Nieren affectus. IO. sLINGIUs etsi non recta via, auxit tamen signatu ae auctoritatem accurata, et per Omnes partes deducta, assinitatis inter plantarum et humanam naturam demonstratione δ'). Qui proxime sequuntur minus acriter nec ab Omnibus partibus defenderunt signaturam, sed nonnisi cum moderatione quadam et circumscriptione. WOLFG. ΑΜBROS. FABRICIUs arbitratur quidem ab initio affirmari posse, quae peti soleant ab odoribus, Saporibus, magnitudine ac proportione, praecipue Veroa eoloribus et figuris, rerum signaturas non frustra et fortuito obtingere, sed Vires virtutesque signatorum quadamtenus patefacere atque commonstrare, enmque sententiam etiam exemplis illustrat βλ), sed rite perpensis , quae a se Chymicis ad probandam, ad negandam signaturae veritatem a Galenicis proseruntur, Rrgumentis , exhibitisque duabus indicibus potiores plantarum signaturas et secundum humores ,,elementares μ, et secundum singula corporis humani membra reddentibus. p. 7-11), eatenus Galenicis adstipulatur ut pariter atque illi fieri posse neget, ut ex signaturis

plantarum Vires sive iacultates persecte cognoscantur p. 2I), in eo vero Sennertum sequitur, ut non omnem signaturae deroget sidem, sed inter reliquos stirpium potestates indagandi modos eam censet esse Collocandam, nec casui similitudines tribuendas, secum ab eadem facultate formatrice externa forma et figura rei producatur, a qua interna ejus essentia omneSque pro prietates dependeant p. 22). - Quod ad artis antiquitatem attinet a multis defensam, noster affirmat frustra se quaesivisse in Veterum scriptis, quod probet illam antiquitatem; eorundemque chymicorum Opinionem: ipsum generis humani avum Adamum signaturarum scientia edoctum cunctis animalibus terrae, cunctisque coeli volatilibus, et piscibus maris nomina imposuisse, Fabricius, dux sortissimi gravissimorum patrum

74쪽

ecclesiasticorum phalangis, ab ipso excitatae, maxima cum s everitate ardentique studio audet aggredi, in pisces praesertim tela sua dirigens , utpote quorum grandiores neque ipsis quatuor Paradisi fluminibus capi, neque vivi per aridam adduci et coram Adamo stare

potuerintlli p. 24 - 2M. Sub finem libelli icones nobis exhibet plantarum non paucarum, quae corporis

humani partium similitudines ostendant. Μ Ore etiam jure in conciliatoribus habeas GUER

cum tribuat experientiae p. 199), ita tamen, ut, quae

ratione inveniantur, sensu et experientia stabiliri oportere, eorum, quae eXperientia inventa sint, rationem quaerendam esse censeat, a Galeno , qualitates elementares .recepit, gradus rejecit, quasi res incertas nullisque firmis inclusas regulis, admisitque gustum, odorem et colorem tamquam rationis adminicula, quorum beneficio plantarum facultates optime pernoscere Possimus. Paracelsicis concedit, non postremum in Hantarum facultatibus designandis locum sibi vindicare signaturam p. 205). Ita examinatis, quae pro illa sustentanda atque contra eandem sunt dicta, haec nobis suadet: seMedia via est tutissima. -Νon insallibiliter, nec omni tempore, Sed ex parte tantum et quandoques significant. In totum non sunt rejicienda ex numoro modorum, quibus plantarum lacultates indagantur p. 210). - Quae autem vulgo pro Signaturis in medium produci solent argumenta, tutilia habet et facillime labefactanda, illis praecipue contradicens, qui summam signaturae causam in provida Dei pro

hominum salute inveniunt curae aliam ob causam sciae sunt atque concessae. Illae Sunt materiae n cessitas, formatricis virtutis condula, ipsarum commoditas, coeli constitutio, et terrae in qua nascuntur proprietas. - Ornatus universi primarius: hominis utilia fas secundarius est usus. - Qualis in ipsa medendi arte a nostro habitus sit signaturae usus atque respectus: herbarum pungentium δ δ), cephalicarum δε , et Persoliatae . ) commendationes demonstrant.

melliodi cognoscendi et curandi 35 Lib. III. c. 26. p. 376.

75쪽

Μagis absolutum signaturae defensorem se praebuit SEBAsae. WIRDIGIUs, qui medicamenta requirit , pecifica-- δο). Talia vero ut plurimum esse sesignata - contendit, nonnullaque eorum recenSet, ut, sequomodo ex

ipsa natura discenda sit et eruenda medicina, quodammodo discant tirones p. 164). ΝOs autem ex eorum quae sequuntur copia in majorem partem nota id modo asseramus: pulchritudinis et nitoris Signaturam argentum vivum, labas, nivem, herniae Persoliatam,

exanthematum lentes habere dici. Id habet proprii

Wirdigius, quod nascentem ex forma coloreve cognitionem cum quadam eminentia nominet Signaturam, adjungens illi Dex rerum phantasiis, impressionibus, indole, natura, actionibus, facultatibus, qualitatibus et affectionibus specificis intelligentiam p. 167). Sed ex multis quae huc pertinent duntaxat duo proferam

exempla: -Αranea phantasiam habet horroris, trepidationis, vibrationis, hinc extra contra horrores febriles applicatur. - - Cancer phantasiam habet retrogradationis, hinc sistit hydrophobiam, gangraenam, quo minus ulterius serpat p. 168). - Ita certam et insallibilem inveniri medicinam, longe quidem certiorem, veriorem et utiliorem quam illa sesermocinalis Mex libris desumta, ratiociniis Collecta, vel sedistinctiunculis M proposita p. 169).

Iam vero novi exstiterunt artis nostrae contemtores, e quibus maximam illius refutationi operam impendit ΜIcH. ΗΕΙLANDIUs et copiosius enim explicata signaturae disciplina δ'): hoptanda magis , pergit, ,,quam speranda facilis adeo via perveniendi in absconditos rerum naturalium recessus, et cognoscendi

latentes herbarum virtutes ρ, indeque in ipsam descendit arenam. Ut vero, quo in Campo, quibus armis, quo ordine et qua spe pugnatum sit tunc temporis, aliquo modo eluceat, quibus, quam fallax sit et incertum judicium in signaturis fundatum, probet, argumenta breviter reseremus: 1'. signatura nulla firmatur V terum auctoritate, quidquid hac de re in medium profertur vix unius vel alterius hominis aetatem sapit. Suspecta vero sunt quaecunque a V lerum placuis aberrantia de novo traduntur. 2'. Fontium obstat magna diversitas. In una ea-

76쪽

demque planta tantus reperitur signorum numerus, qui

affectionum qualitatumque, quibus illa gaudet, paucitatem non modo aliquoties superet, Verum etiam signatorum ratione signa ista quandoque inter se pugnent. Neminem vero hanc difficultatem huc usque removisse contendit. Portae oblitus. 3'. Concessa vero unius cujusdam signi prae ceteris praestantia, veluti coloris: colorum causae aliae sunt quam efficaciae; ejusdem coloris plantae diversis gaudent viribus. Figurae potius: figurae tunc oriuntur cum terminatur extensa materia, nonnisi igitur materiei habitudinem si quicquam testari possunt. At materia ut talis omnis agendi potentiae expers est,

quippe cujus tantum est pati ,,Dala Aristotelem l)Ista in figura convenientia non ad unum certum quid terminatur, sed in pluribus partibus observanda venit: non deerit contradictio. 4'. Idem morbus pro diversis ejusdem causis diversas postulat curationes. Fieri id non potest, si in

eo consistimus, ut eandem plantam ei morbo opponamus cujus similitudinem refert. 5'. Spectantibus signaturas a Congruentia Cum Pa te affecta petitas considerandum est, unum idemque membrum variis iisque diversissimis assectibus esse ob

noxium.

6'. Non minus incerta et lubrica signa sunt desumta a similitudine membri cujusdam animalis, medicamentum homini conferentis, quod et specie diversorum brutorum membra pleraque in figura conveniant, et plantae non illorum modo partium, quas figura exprimunt, sed aliarum quoque, quin et excrementorum vires obtinere debeant. 7'. Plantarum partes suas qualitates internas non semper propriis, sed alienis quandoque, aliarum Vide licet istius plantae partium signaturis ostendunt. Verum si tantum commodum ex signaturis in genus humanum redundare benigna natura Voluisset, profecto illam ipsam partem convenientibus suarum qualitatum

Sy. Similitudo intordiam non in re ipsa sed in sola hominis sic opinantis imaginatione habet sundamentum. Quod ab artis signatae fautoribus proponitur: naturam nil frustra facere, auctor non nisi magno locorum ex veterum medicorum scriptis collatorum apparatu evertere studet. Ex hominum animaliumque phy-

77쪽

siognomia argumentationem recte dicit invalidam esse, quippe quod istic de rebus singulis et individuis ag

tur, mores inquirantur non hominis in universum, 'neque equi, bovis, sed Petri, Pauli, hujus equi, illius bovis, hic vero de generibus; istic absolutum aliquid

sit objectum contemplationi, hic contra ad hominem relatum. - Exempla denique affert plantarum et signis virtute non probatis, et viribus non signatis gaudentium

ADRIANUs SPIGELIUs de rerum et manifestis et Occultis qualitatibus, et de experientia, et sapore et Odo re virium inventoribus ita habet h), ut ipsum GALENUM audire putes; sed quam frivola atque futilis doctrina sit eorum, qui formae eXternae contemplatione lacultates Occultas cognosci asseverent, facile iis patere, ait, qui rationes considerare ac investigare cupiant. ΗERΜ. CONRINGI Us, quem doctissimum aetatis illius medicum non immerito nomines, hortatur quidem ut ne nimis Galeni de electione medicamentorum simplicium placitis considamus, multo magis Vero spernendam atque frivolam illam habet de viribus ex figura et colore divinandi rationem, quam Pura celsistae Sequantur δ'). ,, Innumera , inquit ') probatque exemplis sententiam, hinnumera neque colore neque figura conveniunt cum partibus corporis quibus medentur; exadverso conveniunt, quae mederi non possunt. ε Atque: -Inanis argumentatio: si figura illa et colores non sunt institutae ad vires illas significandas frustra esse a natura conditas. Quemadmodum videlicet stirpes ipsae, quantae quantae Suni, corpora sunt naturalia, in orbis lolius complementum primario, in hominis autem usum non nisi secundario et eae parte condita: ita et colores suos et fguras eaedem stirpes acceperunt non tam humanum in usum quam propria snis gratia. OLAUs BORRICHI Us contra, medicus eximie philologus, medicinae Aegyptiacae prae Graeca atque Paraculsi contra Conringit contumelias strenuus defensor, signaturae quoque rerum naturalium patrocinium suscipit: hEsto, ait, non Fideantur respondere eventui figu-

78쪽

rae omnes, certe ignaviae, si verum lateri libet, humanae est, non accuratius adhuc inquisivisse, nequaquam signaturae divinae, quam nihil otiose praeformasse existimandum , 6 1).Νec manifesto CoΝRINGII aliorumque obtrectatione signaturae aestimationem esse minutam, cum aliunde,

tum eo docemur, quod, qui paucis annis post Solani furiosi Belladonnae) et perniciosas et salutares vires singulari libro promulgavit IOANNEs MATTH. FABER,

quamvis maxima observationum copia probaretur, su-siorem, atque quae legi meretur, plantae suae signaturam adjicere non neglexit, quippe qua ipsius experientiae augeatur autoritas ' a). Qualis vero illa aetate plerumque fuerit non signaturae modo, sed omnino naturae investigationis indoles

et finis, satis testari videtur libellus quidem a Jo. JAC.

LUNGERsΗΑUsΕΝ de seimitamentis naturae circa figuras Millo tempore conscriptus ' δ), quo cum omnes, quae in rebus naturalibus inveniuntur similitudines atque aemulationes et lapidum vel casu vel ex petrefactione aliorum rerum effigiem reddentium, et metallorum vegetabilem crescentiam imitantium, et nubium aliorumque et aqueorumque et igneorum prodigiorum, et animalium monstrorum promiscue tractantur, tum plantarum etiam simulacra animalia eorumve et humanas partes referentia non sunt praetermissa, tamquam usum ejus dem plantae commonstrantia, et ad benignitatem creatoris admirandam nos deducentia. ISRAEL HIEBNERUs signaturam inprimis consuluit

ad investigandas, quibus singulas plantas subjiceret, planetas. Eius praecepta ita fere sonant: , Iohannestinis Satirach - Beeriam. Seind roth an der. Farbe unddem Iovi und Marti tinferreor fen, daher Sie an so stach-lichion Dornen, und disserae den Martem mutarer Signatur repraesentiren, zuwachsen Megen ' ).

79쪽

- Ιnveniuntur tamen et alii signaturae usus ut loco Sequente: ,,FIachsseide wEchst geme an fellen Stat-fen, Al dem Saturno und Iovi tinferworsen, seine Signatur ae et an, dassis es den versio Ien Kraessa ederinteis nichi tindiensllichen p. 69). Ultimus, quem invenimus libellum' β) de signatura singulariter conscriptum, RUD. GUIL. CRAUSII est, professoris Ienensis. In fronte statim exposita sunt

totius rei quasi fundamenta: isDeus et natura nil faciunt frustra F, et: siquod est physiognomonia in homine est signatura tu plantis ρ. Praemissae humani corporis

plantarumque structurae Comparationi, in qua maximam et egregiam non satis mirari possis similitudinem, signaturae sequitur notio his verbis expressa e ,,Signa

tura est latentium virtutum indicium a Deo in prima creatione plantis inscriptum p. 9). Singulae porro

humanis partibus inde a capite ad pedes usque nrCES Sit plantas , quarum signaturae sint severRe cum EXPE-rientia concurrentes M, quod medicorum clarissimorum, ipso usu de illarum plantarum utilitate edoctorum, probat autoritate, additis et morborum ipsorum quibus dam signaturis. De abusu deinde signaturae verba fiunt, ,,amatorum plerumque, et excessu peccantium, tum eX unaquaque planta omnes signaturas desumendo, tum uni signo nimis credendo, tum a posteriori-- concludendo, Hyssopo v. gr. Mercurii Signa adscribendo, quoniam morbis medeatur mercurialibus, et

desectu, sicut omnes signaturae contemtores, OSOTES, ICirrisores. Postremo, tamquRm dictorum Summa, pro- et amatur: severiSSimum ergo manet, plantas plerumque vires et operationes suas externa quadam signatura

prodere, - quamVis in quibusdam signatura manifestior sit, quam in aliis. Aurea artis signatae aetas jam diu fuit praeter- lapsa, relicta enim, quae illam genuit, fovit, susten lavit, Paracelsi doctrina, res ab omnibus rationis fundamentis destituta et omnino arbitraria, ad cultorum

suorum superstitionem mentisque segnitiem vel imbecillitatem testandam aptior fuit, quam ad excusandam erroris necessitatem cogitationis nova et insueta subli-

80쪽

mitate. Quae . nova prodierunt modicinae systemata longe alia statuerunt momenta in medicamentorum experientia nondum cognitorum investigatione maxime respicienda, viasque ingressi sunt illorum sectatores in divinanda rerum efficacia medicinali pro varia doctrinae indole Varias. Aliam sequebatur quae et Chu-TEsII philosophia corpusculari et magno HARVEII in- Vento procreata est medicorum secta inde a schola latro mathematica usque ad FRED. HoPFΜΑΝNI disciplinam, docentque cum aliis ΗAΜBER GERI, HANNEΜΑΝ-

serentiam, texturae subtilioris varietatem similiaque spectarint illi unde praecognoscerent medicam rerum efficaciam, aliam qui SYLVII presserunt Vestigia, omnino satis habere sibi visi, dummodo Chemicam plantarum medice adhibendarum rationem explorarint, unde primo et VOLPIΝII et ΤοURNE FORTII ε') de medicaminum aut aciditate aut alcalitate ε') disquisitiones sunt ortae, et TAURYI, GEOFFROVI, P. HERMANNI, LEΜERYIet aliorum pyroc semia ad BOERHAVII, CASP. NEU MANNI, IOH. LUD. CARTHEUSERI, A. E. BitCΗNERI, C. LINNAEI, GΜELINI, ΜοNROI, Sequentis multitudinis hygrochemiam aditus est patefactus. - Quae Macrimonias ex acidis alcalibusque expolivit , ,humoralis pathologia , ad saporis et odoris refugit subtilitatem ubi corporum chemice re agentium ruditas eam desenuit, indeque originem ducunt quaecunque ducibus I. FLovsino β') et

ROB. SIBBALDo βλ) de virium salutarium exploratoribus gustu et olfactu conscripserunt DAV. ABERCROMBY, FR. ScHROEDER, G. W. WEDEL, FR. HOFFΜANN, VANGOCH, J. N. ScΗULE, CAR. LINNAEUS, PETR. LICHΥ- ΜΑΝΝs, Io. FR. CARTHEUSER, JAC. FRED. ΙsENFLAΜΜ, A. E. BUCHNER, EADELBACH, MURRAY multique alii. Accessit, quo magis minueretur signaturae dignitas, merae castaeque Observationis cultorum aucta industria,O6J Νova et accurata method. 49) Ignoscas Marce Tulli, qui cognoscendi simplicia vegetabi- tandem ipse dixisti rebus novis