Fons philosophiae: poeème inédit du XIIe siècle

61쪽

- di M. Ab his latens penitus promitur natDum rimantur singula vigilante Unde Phebi radius Phebe sit obscUnde mare tumeat, trema tellus 85. - edio matheseos 1 fluvius vagCujus aqua ceteris Sepe Soci

Qui dum per meandrios lusus spati Figurarum nexibus mille figur86. - Hujus quoque numinis partes sunt bis buvas vulgus quadrivium nominat at Nomen hoc sortite sunt isto disciplmo 2 quod initio coeunt et D. 8 Ex his primus alveus 3 plenus ealcul

Inter quos it murmurans lapsus stuent Ut ne queas tollere plenum vas liquNisi simul haurias aliquo e . . . .

meorum 88. - Assessores varios habet iVus a.

Nam ludentes calculis assunt 4 compot

62쪽

Aggregant, multiplicant, duplant i algor . Summam tractat fenoris ineubator 2ho M. - calculosus 3hetiam, sed magis prol

eum canoro strepitu labitur seo . . Gustu deIectabilis, murmure joc . . Armoniam resonat qualem sonat symsa - Consoni, sed dispares hinc resialtant sBlanda semitonia 5ὶ graviores Et dum queque consona sunt proporti Nichil par organice modulati . . . .

undus

OnI Algorista, supputandi et calculandi peritus. - Algorismus, Arithmetica, numerandi ars, Hispanis suarismo, vox arabam. Ducange t. I, p. 80. - ne dans te ara mathemattea, editi Halli est les aetatus de arte numerandi p. l-263, et te Carmen de vigorismo p. 73-83ὶ CL Thomas Wright,in the abaeus, dans The Iouisa of the ritis Arehoeotostea Assoeiation, apri 1846, p. 64-72. ne encore rabbe Lebeus, Disoertations fur histoire eeeliniastique et ivile de Paris, cis, p. 8 95. 2 Ineubator iste, elui qui se muche sur son coffredori, qui eouvero qu)ilo renserme, Pusurier, te banquieri id En marge De Mica. 4 Allusion te suppose, a cette musique des sphhres celestes, surlamelle mariant derit. Je me contenterat, ne ouvant citer tous tesauisura qui s'en sont oecum, de renune a Maerobe Comment in Somn. Scip. lib. II c. t et sqq. 5 a Semitonium vomuerunt sonum tono minorem quem tam parvo distare a tono deprehensum est, quantum hi duo numeri inter se distant, id est, ducenta quadraginta tria, et ducenta quinquaginta

63쪽

91. - Illic dyapenticas lydat sesqualter 23 Dyathessaronicas 3 epyirite d . . Per dupla dyapason 4 cursitat vel

Hinc mansuescunt animi quamlibet ser92. - Αssident qui fidibus canunt cythar Atque gressum faciunt molliorem Saltant leves satiri, saltant et comcoturnali gravius ambulant tragoces

93. - Tercius 3 pertransiens valles et mont

Dimetitur quelibet alia. longa, pici

Nichil diligentia preterit hum . . iuves ligat etiam spatia mund . . 94. - comeres in sabulo varias pictInfinitis ductiles lineis si . . . . Circulos, triangulos atque quadrat Quibus adinveniunt omnium mens

Uras anali a Alia symphonia quinaria est, et dicitur δια πειτε, atque constat sonis quinque, qui inter se quatuor spatiis dividuntur a Ma tianus Capella, edit. ore, lib. IX, s M.

2 Sesqualter mur sesquialter no re qui en conuentis mire une sol ei demie.- a Sesquialtera proportio in arithmetica, diapente vocatur in musica. martianus Capella, lib. I, s 1l, en note. 3 . Tres ad quatuor epitritus vocitatur arithmetica ratione, ac distrasaron perhibetur in musicis a Martianus Capella, lib. II, s 107. 4 a Dia ason sonos habet octo, spatia septem, tonos sex. 2 a tianus Capella, lib. IX, s 51. - CL, our plus d'relaircissementa relativementorious es termes de la langue musicale des anciens, Boece, De musica, edit de Basle, 570, p. 371 et s. - Cc acrohe, Comment in Somn. Scip. lib. II c. l. 5 En marge et De geometria.

64쪽

Quis lunaris ambitus, quis sit ali Dividunt Egyptii limites agr . . . Sciunt magnitudines omnium locs6. - Quartus autem volvitur nexu circulEt nunc mundum sequitur motu raptus PNunc conjunctus ambulat orbite sol cum planetis etiam solet Vct . . .sI mi quadruvialium maximus rivCunctas in se recipit aquas aliYalina 2 renitet facie et . . . Fulget instar luminum celis infix98. - Numerosus populus sedet ad hoc niuexpleto lumine spectans elici Et dum sursum dirigunt luminis ac

Ratio convertitur ad celi vo . . 99. - Ηaustus hujus aperit futurorum Raris notas mentibus, cunctis sere cl

beatas animas sequ celo . .

longe beatior que in celo M. Porro rivus practice 3 quem fons dictus crVergens in planiciem tripertitus 4 mΗue ardenti studio libiturus ....Honestatis tramitem quisquis ire quss En mamm De astronomia. 2 Masina transparente, Iurre: ε Aeris ecce color, tum quum sine nubibus aer a vide, De arte amandi III, 73.l mamm De praetica. 4 ces trois branches de la pratique sint: Ethlea , Echonomica,ta Politica.

65쪽

Ire Orum

edam

10L Honestatis 1 tramitem recte studet Qui se pulchris moribus novit insignuui suam so miliam 2 volet erud0ui subjectum populum 3 didicit prel02. - Plurimus 4 hic assidet veterum vir

Cetus venerabilis honestatem . . . Socrates moralium summus precept Verbo, vita corrigit mores ali . .

M. - Nostris ut temporibus propius accuuid libi do enece documentis Seneca Lucilio commendavit u 0ue vix Evangelio postponendi 5ycr104. - Αssident et alii quos ecclesi . . Reges fecit probitas, duces anim

Curam gerunt gentium sibi subject

4 En marge De magistris praetiee. 5 Vnea pota ce versis que nous en avon dit dans notre Inlr duction, p. 17. Le meroe mus et plus de reserve dans rexpressionde admiration qu i prosemelou les moralistes palam Lil exalte ausu, eomme moralium preceptorum doctores vel Observatores, Socrate, Platon et Naucοupra'autres a Seneca quoque junior his, sed sublimior in his, ita ut etiam quibusdam nostris mirabilis esset. . ais i metune restrictionis es eloges dei hien mitiges : Omnes quidem in vita sua quasi odorisera poma longe lateque redolentia suerunt; sed nunc ut aromatum sumus evanuerunt a s 234'. ean de Salisbury, aprta avoirest a rappui de so opinion surdes vantages de a frugalit Z6non, erate, Platon et Aristote Sed quia, jοutdit4l, haec pervetusta

66쪽

5 log. - Omnes ergo rivuli surgunt no Quos manare diximus a predicto Huc ascendens constiti memoratos Illo cuius veneram ductu pree . . 106. - Et iam nata primitus amore sophAucta sitis fuerat de labore . . Tunc dux meus Spiritus me respexit pAtque pol grali sum refectus lyd M. - Nec contentus poculo numinis unFontis desiderio eoui O . . . . Prima tamen quelibet attemptavi pruuia sic admonuit me dux meus p

08.-Ηic ex prima 2 trivi derivati Didie de littera, illaba, Sem Propria vel tropica 3 de locuti

De cavendis vitiis in orati . . . 109.-De secunda 4ydidici que sit via Quibus locis, regulis urgumentis qu0uibus modis salsitas debeat arc0uo modo sophismatum devia cavontemseri sunt nomina aut eorum non sunt praerepta celebria, vel Seneca noster audiatur, qui eam anus laudibus effert a miseratieus , lih. VIII. . 3. t Die divinae la grae divine. a L Grammatre. la Les mois pris a sens propre, propria o a sens figura, taphorique, troyiea.

67쪽

Inde michi cor et os est Ossatum Lingua prius rustica cepit XPO . . .

Quid justum, quid utile, quid honestum scit . Sic ad sapientie 2 studi succr Nec dum de quadruvio biberem, qui Sed de primo 3 numinum quatuor in brHausi, de quo mihi vas calculis impli 2. - Ad seeundum 4 lateor mora longi

Armoni modulo teneor Son . .

Hinc experientia disco certi . . Animas in musico conditas cansa La Rhetorique.

2 Voym sum a sim e 15, note . 3 L'Arithmetique Loraque, dans Martianus capella lib. VII, 730ὶ, Arithmetique se presente devant te Dieux asse ita, elles exprime en es termes a Non ignota caelo, nee rebus mundavis Ignorata, quas genui, adveni super vestrum quidem nihil dedignatae cillum, quamvis singulos vos universosque recenseam ex meis ramalibus germinare; tuque potissimum, quem principalis ante cunctas procreavit emissio, quae singularis primigeniaeque naturae sontem, Iupiter, et nosm; Quae quum in terris exereeor, astrorum populus recognoscat honorandam suae multitudinis enim m. .

Selon Platon Voye r inomis ML Ruhnhen, L VI, p. 482ὶ l'Arithmetique est, do de Dim o ne eul aere an vile ni sage, ni intelligent, ni veriueux CL Theon de Smyrae Mathematisa e 1, edit Ismael Bulliata Paris, 1644, p. 8, 9 et 207. 4 La Musique. En marge Nota animam humanam in musicis yr ortioni- reat- - lne Plato, postquam et Pythagoricassumessione doctrina et ingeni proprii divisa prolanditate ognorit, nullam esse posse sitae his numeris iugabilem eompetentiam in Timaeo

68쪽

Orem

53 - 13. Ut gustavi aercii l fluminis sapTerro globum sexies luna grossi Sole tamen occios didici tu . . . Quo subtilem plurima docent conjectit 4. Porro quarti 2hnuminis ui gustavit

Ire dolis obvium planetalem Didici, misterium cujus ut est Illi me pro viribus confirmavio 1l5. Homo microcosmus est, idem minor mUt planeta carnis est motus errabcontra carnem spiritus tendit luctabi iam frenandus carnis est ambitus imm undus 1l6. - Hic ad aquas hisice cum fuisset V Rerum causas ceperam bibere lat . .

Nec implebar, longior ars est et in i Vita brevis, sallax est 3 et experim

suo mundi animam per istorum numerorum contextionem ineffabili providentia Dei fabricatoris instituit a Macro , Comment in Som Selm, lib. II, c. 2. t La Geometrie. En marge et Nota solem oetis majorem terra, M quadrasties esses una. - La terre 'est ac lais, ais 4 sola plus grosse que a lune elle 'est pas Mois, mais 1, 300, 600 sola plus petile que e soleil. Plutarque nou donne sur a grandeur dusolei et de a lunera'opinion de plusteum anciens astronomes dansis De placitis philosophorum, lib. II, e. 2 et 26. Voyra encore Macrobe, Commerit in Somn. Ses , lib. I, c. 20. - Mehleg dit Brunetto Latini ai resora, liv. I, pari. III, h. 406 , queli solans est graindres que iovis la terre 166 sol et 3 ulnisines a 2 L'Astronomis. Ιci, comm dans tous leseerlvain dumnem age, PAstronomis et la Geometri se lent se eonsondre su plus 4'unsianti si 'estrae premier de Aphorismesta'Hippocrate les traductio

69쪽

- 5 l l . - Τunc ad summam denique me philosophVerti, heplogicam scilicet sopi . . . . Cujus ut dulcedinem prelibavita . . . .

Dixi: nullam poculis bis impono br

il8. - Ebriabor fluminis hujns haustu Quoad vivam ponitus hinc avelli nHoc bibendi mela sit ei vivendi vLicet summo plenius ebibatur 'olo

19. Nam de summo profluens ad nos derivEt viator ambulans ne premori . . Interim viaticum sesso miniSt . . . Hic eo reficior. illic ero S . . . .

atur 20. - Ista modis quatuor 2 variatur Modo transvadabilis, modo fit profNunc sapore gratior, dulcis et joc Nunc in altum renuit quo est ori, unda latines nous e pr-ntentisinsi a Vita revis, ars longa, occasio praeceps, experientia sallax, iudicium dissicile s 1 Bria e 'est ne es de vase, semiant de mesure εἶδος ἀπείου, selon Dann de Ianua, Glossar satin rore. 2 En marge et Quatuor modi intelligendi sacram seripturam historise, allegorice, tromiosire, unalastice a Quatuor sunt regulaeseripturarum, quibus quasi quibusdam rotis volvitur omnis sacra pagina hoc est Historia, quae res gestas loquitur Allegoria, in qua ex alio allud intelligitura Tropologia, id est moralis locutio, in qua de moribus componendis ordinandisque tractatur Magoge, spiritualis scilicet litellectus, per quem de summis et coelestiuustraetaturi ad superiora ducimur. Verbi gratia Hierusalem, secundum Historiam, civitas est quaedam secundum Allegoriam, Sanctam Ee-elesiam significans secundum Tropologiam, id est moralitatem, anima adelis euiuslibet qui ad visionem pacis aeterea anhaeat;

70쪽

ν ari ores

60 42l. - Planior storia levis transvad Sed allegoria vix valet enat . . Sapida moralitas utilis pol . . . Anagoge respuit terris immor 22. Hic invoni practice rivos clari cuius sunt et omnibus socii liquSed cum sint in aliis turbulenti Perlucenti vitro sunt hic lucidi 23. Nempe viri celibos emuli viri Genus omni genere crimini ex . . . Per quos numen istud est circumquaque tomne sedum removent diluuntque i l 24. - Ethica nil sordidum nichil inhonNil hic habet optimis moribus in

Nichil echonomica domui mo,

Exibet politica principem mod125. Est ad hujus numinis thalveum fund-

Vivis it dapidibus urbs odist . . Septa muris, aggere nobili vali 326. Urbs decora menibus, edibus tur ori Et plateis aureo marmore O . ood . . Porte cujus fulgidis nitent margar o LX

Plurima lapidibus tunsione 2 tr

secundum Anagogen, caelestium civium vitam, qui Deum Deorum facie revelata in Sion vident, signat . . Guiber de Nogent, 'era omnia, P. 4, col. I, B Mye ma Biographie de aint Anselme, I partie note l22. 1 En marge Eretesiam theologiei niti institutis. 2 Tunsione tritis, polies par te istiument. Ce motae trouxe dans