장음표시 사용
151쪽
e. deere xerit, publicatur. Item haeretici & qm eoru per. vii in V. uersas opiniones sequuntur, & eorum rReptatores, defensores,& fautores, horunam omnium filii ad secundam stirpem paternam aediti,vel ad primam stirpem maternam, ad nullum ecclesiasticum bene fietu, ι e. haere- vel publicum officium admittuntur: i nisi tamen hutiel.ii. in υι. iusmodi haeretici Christianorum fidelium coetui Oe. statu emendatione praecedente iam essent restituti. mium. ιi eod. Item qui huiusmodi hominum commendatione , lib. & opera beneficia ecclesiastica scientes adepti sue-- d e rint,non solum beneficiis eo modo quaesitisi priuan- lutum.iι. Iur,sed omni quεrendorum quoq spe carere iubentur: sin vero imprudentes eorum suffragiis vota sua expleuerint,quq rendis quidem sacerdotiis poterunt animum adiicere, sed eo modo quaesita retinere notin e.M.f.ad permittentur. η Nec potest haereticis aliquid ab hac.m O. Episcopis, prisbyteris, aliisve clericis conserri, nisi velint largitores anathemati obnoxii esse, quamuis . e. si quis sanguine etiam eis essent coniuncti.' omnesq; haere E pheopus. ticis quavis occasione obligati ipso iure ea obliga, O c. eq. tione soluti censentur,pquin etiam potestatem a mi est cap n. tunt hqretici,quam in proprios liberos habent: qua-q e. ii. in re frustra eos emancipabunt. qy.in vi. Atq; ut haeretici, cum iusdicentium manus effugiunt, ne debita suae impietati supplitia experiatur, tedio tamen vitae affecti quippe quae infra scriptis D causis aerumnosa illis ducenda sit ita resipiscat for-
- iasib,& mentem recipiant,cum vivetibus sibi omnia viderint vivoru comertia interdicta: statuit Inn. iii.
ut aduocati & lcriniarii oes infamia notati decernatur,& ab officio suspensi,quicunq; heretieis, eo roq; sectatoribus, fautoribus,vel defensoribus, aliquod' praestiterint auxilium, vel suffragium,& in causis i-tibusque eis patrocinati fuerint, & pro ipsis publicar e LM- instrumenta,aut Syngraphas conscripserint.
v Ius. Ac ne ullis maeandris vel tergiversationibus possint haeretice condemnationem suo arbitratu dise
152쪽
ferre, atque Ita iudicium eludentes A manῖbus iustitiae elabi, prouisum est etiam, ut personarum alioqui intestabilium contra eo testimonium recipiatur . nam &excommunicati,& participes, vel socii criminis ad testificandum admittuntur, praesertim in probationum aliarum defectum, si omnibus cautionibus recte perpensis eorum dicta verisimilia videanturF.Sed & qyi in eodem crimine haeresis te- f e. in sistes inrerrogati periuri extiterunt, volentes p st- dehin vi. modum corrigere dictum suum contra se, ac socios suos deponendo audiuntur . x t e. accu- Eadem ratione etiam fit, ut oppidorum iurisdi- salus. 6. ἁ-ctionem tenentes seu prouinciaruna, aut loci cu- era. in vi. iuslibet, quamuis excommunicati sint, vel nullo iure permittente eam sibi iurisdictionem arrogarint, possint nihilominus,& teneantur contra haereticos, aut alios eorum nutores, ubi id fuerit necesse, suum officium exercere.V Eo fit quoq; ut sententia ton- v e. praestra eos lata nullo appellationis vel prouocationis det/s. in vi. auxilio rescindi possit. N A c. utin-Postremo si huiusmodi nepharii & impii homi- uisitionis .ires in potestatem iudicis peruenerint,damnati prae- in vi. sentibus potestatibus secularibus dimittendi sunt, I r.exeo animaduersione debita puniendi, detractis tamen municamus. prius saeris ordinibus, si clerici fuerint i quae depostio vel ab uno Episcopo , si aliorum copia haberi e. i.in vi.
nequeat, fieri poterit, conuocatis tamen ad hoc ma- aa e.excoloris ecclesiae canonicis & Abbatibus,alii que praela municamus. iis,&religiosis suae dioecesis scientissimis, quorum ii. 6.si. ubi praesentia ei negotio opportuna videatur. glo. b. Ad sanam tamen mentem reuersis, S publice er- O e. superrores priscos de itatis iura indulgere solent, ne lai eo. inui. corum manibus eos permittant: λδ nisii relusi sint. bb e. ateus 3 plapsi dicunt.r, etiam de alio, non eodem arti- satus.*.eum culo male sentire conuicti. t h) Sed in carcerem ea vero. in υLmen perpetuum eos *blegari , vel muro includi prae ec HS.Acipiunt Pinnitentiam ςrpori , acturos, quae pana ubi Sto.
153쪽
potest hodie Iusdicentis arbitrio in aliam mItiore Pia east .vt si ei visum fuerit,commutari .ddeommissi. in In causa hi resis proceditur simpliciter,& de pla- mi. O Abb. no,sine strepitu,& figura iudicii.' φ
nicamus. it. De Scismaticis . Tit. IIII.
CIs MATICI quoque, id est,qui ab unitate ecclesis se diuidunt, suos sibi seorsum constituentes sacerdo tes, haereticis annumerantur: & ab eis factae ordinationes irritae habentur,& qui dignitates ecclesiasticas,vel beneficia per ipsos sunt consequuti, is priuantur. item alienationes rerum ecclesiasticarum per ipsos factae nullius sunt momenti. & qui sponte in scisma quodpiam iurarin i, a sacris ordinibus & dignitatibus suspendun-b e. i ctii. tur,h& demum si indomiti sint,degradari etiam pos-e Ere r. sunt,& curii seculari tradi.*Diage rit.desti maii. De Apostatis . Tit. V.
PosTAΥIs non minus suae pinnae sunt. Horum autem tres cum sine
speties, nam alii a Christianae religionis doctrina deflectunt. alii erga suos praelatos se nimium contumaces prinstant.alii regulam suam posthabent. quem susceperant habitum, & regulae praecepta, in quae iurarunt, deserentes. Prima eorum species illis poenis tenetur quas supra aduersus h reticos statutas demonstrauimus. in qua spetie illos ponendos exi-ssimarem,qui Summo pontifici non parent,nec eius canonibus tanquam a potestatem non habente conditis . ' . - Qui vero ex altera spetie apostatet sunt, & nimiae erga praelatos suos coatumaciae nomine accusamur
154쪽
6 adeo ceruices erexerint, ut etiam ipsi Romano Pontifici non magi, Obedientes se reddant, sed contemptui eum se habere ostendant, deponendi sunt: atque etiam si correctioni aures non patefecerint, excommunicandi,& laicorum manibus derelinquendi. mitius tamen punientur, si haec ex lasciuia quadam potius, quam elato animi fastu aduersus Pontificem commiserior. Tertiae autem speciei apostatae, id est, qui ordinis S religionis susceptae desertores existunt, quamdiu in eo proposito persistunt,essiciuntur infames: & ab accusatione S testimonio repelluntur: nec possunt ad dignitates euehi. S pra terquam quod pluribus actibus interdicti sunt, prsterea . si admoniti correctionem nullam admiserint deponi etiam possunt,& demum foedi carceris squalorem etiam experiri coguntur,donec ad saniores mores, a quibus tam obstinatis animis declinarant, suos pertaesi errores
ye his qui crimen haeresis quaerere, O uindicare possint. Titi V i.
A R v M suerIt poenas contra hqreticos statutas esse, nisi etiam iudices constituti essent, qui & quaestione diligenter exercitata sontes inuenirent,& tu
uentos dignis suppliciis subiicerent. Ad ordinarios igitur hae partes spectant, Verum quia prouincia ipsa per se ardua est, magnique negotii', & saepe contingit Episcopum aliis curis quarplurimae illi ossicio incumbunt distractum non posse, qua esset opus diligentia in hoc negotium in-eumbere,& tamen tanti est momenti res, ut nihil te- ide, nihil remisse in ea agi oporteat, ea propter prouiderunt iuris Pontificii conditores, ut iudices
155쪽
aliquῖ eonstituerentur, quibus id negotii praeeipue
daretur: nempe ut haereticos sagaciter exquirendo inuenirent, inuentos diligenter excuterent, excussosque legitimis poenis assicerent, omnemque suam curam & studium in hanc rem conferrent. Quos iudices vel quisitores,vel ut vulgo inquisitores appellare solemus. eos Vero annorum quadraginta staa ereten. tem attigisse oportet, quod officium & si in manda- de haeret. to landetur,vel sedis apostolicae, vel aliorum, quibus tales iudices dandi ius competit, mandatoris tamen morte non extinguitur, etiam quo ad negotia, nec dum vivente mandatore incepta, quaeque etiam 5 e. ne ali nondum emerserant.dqui. de haere Horum igitur inquisitoruin non parua in his ne rican vi. gotiis est potestas, quippe hP& citationes mandare possunt,& denuntiationes sententiarum, quas in id genus homines promulgarint,cleri quoq; ad se euocandi,& populi,& peritissimi cuiusque quorum sententias in hac causa explorare velint, ius & potestas eis permissa est. possuntque sus ditionis fines egressos haereticos persequia te libros, quibus quaestiones contra haereticos actitate continentur. ad se afferri iubere. item haereticos penes se remorari,& capi eos imperare & In custodiam coniicere: cum pedibus quoque &.manicis serreis deuinciendo, in eorum potestate est.Et demum contra eos , in quos viderint expedire,quq iliones exercere possunt.Quq omnia etiam soli sine dioece sano sacere possunt. Verum carcerem poenae magis qua custodiae causa assignandi potestas Episcopo inconsulto eis non permittitur: nec carcerem haereticis ad sanitatem reuersis in poenam prisci erroris iure assignatum in aliam poenam transferre: vel tormentis subiicere:
aut contra eos sententiam serre.sicut neq; econuere rivi tam so Episcopis haec agere permissum est inquisitoris missi. in υι sententia non explorata.c Quod si eorum alter si
Ode. LS.ι ue Episcopus sue inquisitor nolit, aut non valeae
156쪽
apse coram adesse, ut cum altero de prescrIptis conserat, hoc tamen ab eo exigitur, ut saltem collegae partibus suis sui genti vices suas mandet, vel consensum iuuin & consilium per literas significet. β d d.eυ.ύ. Liberum lainen est ei Guidelicet Episcopo, & in s. i. quisitoribus, vel simul coniunctim aduersus h reticos querere, vel diui sim, dumodo si seiunctim processerint acta coram se gesta alter alteri communi-cet: eo scilicet tempore, quo aliud nil iam supei est agendu ais ut sententia feratur :ς quo iacilior sit e extravaveritati aperientis aditus, & una uterq; simul nego- gan. i. es itieium sententia finiet. in qua serenda, s sorte inter ere. perhoe. Os non conuenerit, negocii series apte & composi- in ii. tae ab utroq; exposita ad sedem apostolicam mittenda est, verum inquisitores, & si a summo Pontifice dati essent, contra Episcopum tamen inquirendi ius nullum habent, nisi haec lacultas eis specialiter
concessa sit. sed si quempiam Potificii gradus in hoc icrimine iacere compertum habeant, vel de hoc sa-mam vehementem aduersus eum esse intelligant,
id tenentur sedi Apostolicae denuntiare. x f e.im7μ;-Quod etiam obseruandum est in apostolicis o L Hores.in visci alibus, vel nuntiis . nam & eorum huius generis errores Summo Pontifici per quaesitores denuntiandi sunt. ipsis enim quaesitoribus nullum aduersus Episcopos inquirendi ius legibus Pontifi- sciis concessum est. 8 e extrana Multa praeterea per diuersos Summos pontifices Ean .si.
statuta sunt, quae ex quaesitorum ossicio esse decreuerunt,tam circa testes super hoc crimine examinandos, quam circa librarios, S alias personas, quae h e. vltis eorum officio impediment um, vel opem importare eitim. O G possent quam etiam circa custodiam haereticorum: inquisitionis.& denique circa ni ut a, quae ad eorum os scium spe- in ii . O cle.ctare decernunt.h Sed quia instituti nostri pro- i. 6 ii .isque positum egrederentur, ea idcirco prudenter mis- adfrem. Osa facimus. eis. v.
157쪽
S vn AE erimen non minimum existimantur, cum & res amenti utriusque lege diris execrationibus sancitae sin
& a iure quoque humano, tam Caria reo,quam Pontificio repellantur.' siue id sit,quia naturam superare, & quodammodo violare velle videtur, qui id agunt, ut pecunia, res suaptae natura nulli propagationi apta,nullo tamen domini labore,n ut Iaque eius industria, quasi fructus ex se gignat, seu quia pietati contrarium sit,ut a Christiana charitate alienum , nolle opibus sibi superantibus proximo egenti gratis suppetias ferre .
Est autem usura crimen ex lucro proueniens quo sors mutuo data accessionem aecipit, vel ex pacto, vel intentione metuenti S. Et cum dixerimus usuram ex mutuo oriri,consequens est etiam,vi in his duntaxat rebus committi possit, in quibus & mutuum consistit,nem ste his, quε pondere, numero, mensu raue constant.hQui pro mutuata pecunia iandum pignori accepit,eius fructus,si quos percipit, in sortem acceptoS ferre debet, non sibi lucro adscribere,nisi sceneratoris nomen & notam subire velit.ς Sed nec ille hoc peccato erit solutus, qui maiore praetro rem suam 'ideo vendiderit, quod praetio persoluendo rem poris aliquod interstitium emptori concesserit. β nam& hic mutuum videtur Iatere, quamuis extra non appareat,emptori si quidem venditor pecuniam videtur ad rem a se comparandam mutuasse, quam statuto tempore auctam sibi postea cum laenore reddat. quod sane ita est intelligendum, si certum erat. Venditarum mercium prettium post venditionem sactam auctum non iri:quod si id fuisset incertii, easq; mercea contractus celebrati tempore ultro no suis
158쪽
set vendIturus,aliud dicendum esset. φ- Qui vero decem solidos dat, ut alio tempore totidem libi grani, vini, vel olei mensurae reddantur, quae licet tunc plus valeant, utrum plus vel minus solutionis tempore suerint valitur , verisimiliter tamen dubitabatur, non est ob hoc sceneratur existimandus. atqui ex eo, quod pecuniarum a se mutuo datarum periculum suscepit, aliquid ultra sortem percipit. foeneratori, labe non caret .sAc tanto odio semper est habitum usurarum erimen, ut Alex. tii. olim rescripserit, nec redimendorum quidem a barbaris captiuornm gratia scenori dare, aut accipere licere .gQuare cum tamen enorme hoc vitium habeatur, merito etiam graui poena fuit vendicandum : quocirca ab eodem Alexan. in Concilio Lateran . statu tum fuit, ut manifesti usurarii nec ad communionem admittantur altaris r nec ubi in hoc peccato . leos mori contingat i sepultur concedantur: nec eOrum oblationes accipiantur. & qui cotra supradictaeos admiserint,digne puniantur. li Et rursus idem v c. quia Alexa n. constituit, ut laici foenus exercentes Vsque ad dignam satisfactionem vinculo excommunica tionis adstringantur, & clerici ab ossicio, & beneficio suspendantur. i Albitrioque iudicis relinquetur, a qua supradictatum poenarum incipere malit. Atque ut Lateranensis' Concilii Canon sanctius eustodiatur , addidit Gregorius x. Vt quanquam manifesti usurarii de usuris,quas receperunt, satis fieri expressa quantitate, vel generaliter in ultima
voluntate mandaueritat, nihilo tamen minus eccles astica sepultura eis denegetur , donec deviaris ipsis fuerit, ut eorum facultates patiuntur, plene Sc integre satisfactum,vel iisdem ipsis, qui usuras soluserint,si praesto sint, vel alii, qui eas possit acquirere, vel his deficientibus,loci ordinario, eiusue suffecto vel Rectori parochiae, sub qua testator habitat, c.
159쪽
tam alIquibus eius Parochiae hominibus integris aut seruo publico ordinarii ipsius mandato. quibunquidem petrsonis liceat cautionem huiusmodi creditorum nomine, huius constitutionis authoritate accipere,ita quod illis perinde actio acquiratur P ac si iisdem ipsis creditoribus cautum esset, Et, si quidem receptarum usurarum quantitas fuerit manifesta, illa semper in huiusmodi cautione exprimenda est. lin minns ea quantitas exprimetu', quam is quc cautionem acceperit, iudicio suo arbitratus suerit qui, si minorem veritate quantitatem sciens fueriearbitratus,ad reliqua creditori sarcienda tenebitur Sanxit praeterea, ne quis manifestorum isne ratorum testamentis intersit, ne quis eos ad confessionem admittat, vel absoluat, nisi de usuris satisfecerint, vel de satisfaciendo pro viribus lacu Ita tu prae stent idoneam cautionem: & testamenta contra haec condita ipso iure irrita esse decernit., Si vero nuia quam appareant illi, a quibus usurae acceptae sint cum tamen certum si ab aliquibus suisse acceptasse poterunt male ablata pauperibus diuidi. verum ut iisdem ipsius potius,qui detrimentum pasir sunt Preddatur, quam incereis di stribuatur, quod certarum sit personarum. optimum erit publicis edictis pronuntiare im locis a quorum incolis solutae sunt . ut quisquis isnoris nomine a se aliquid sciae ablatum, id veniae receptur . ' . A .
Foeneratorixquoq; hae res poterit iisdem modis equibus ipse isnerator posset, si vivere ad restituendas usuras compelli.* Quinimo si quis isneratora sede, apostolica lueras impetrarie de usuris sibr re- stituendis, vel fluctibus sibi in sortem computandis nulli ei commodo Monti iterae impetratae,nis prius restituerit usuras, quas ab aIiis noscitur abstulisse pse, P vel author eius. q. Si aliqui existant, qui proculdubio sint usuraritimanifesti , quavis nee sino condemnati, neccmura eos propceu Polemi ηψm
160쪽
metum, qui eos tuentur, ullus accusator appareat, . - .
hi tamen si aliis argumentis constiterit,eos foeneratores esse manifestos, pocerunt Lateranensis Concilii poena puniri. ν in Iudaei quoque ad restitutionem usurarum, quas sua dioecesi. a Christianis retulerint,compelli possunt,interdicta extra. eis Christianorum societate .s f cle ex-
Utque omnis occaso remoueatur,qua contra su- ira.pradicta tunus exerceri possint. statu i idem Gregorius,aequis dominus,vel uniuersitas pariatur,que piam alienigenam in terris suis domos scenori exer- cendo conducere, neve aliquis domos eis locet, poena tam contra laicos,quam contra clericos, qui haec fuerint praecepta transgressi statuta .i Et clem.V. s GDU, Chrii ianorum consortio interdictos esse iussit, quicunque super usuris soluendis statuta ordinarint, fecerint,scripserint,vel dictarint vel secundum ea statuta iudicarint.oneratq; foeneratores omnes in causis de scenore vertentibus rationum suarum libros aduersariis proserre S exhibere, Item eos haereticos esse decernit qui asseuerare non dubitarint,minime peccatum es escenerari. V v clia. In causis super usuris vel eas quoquomodo tan-
gentibus procedi potest simpliciter,& de plano, sine irepitu,& figura iudicii. x eis diis stendissam.
De crimine false. Titu. VIII. a iudic. A
R I M E N quoque salsi magnum aestimatur, magnisque poenis vindica tur . nec id immerito, quandoquidem non unus hoc crimine laeditur . nam '
Deus in primis tum iudex & is denique aduersus quem salsum adstruitur, simul offenduntur.' & quibusnam modis salsum de praehen- a c. i. dedi possit in literis, quae Romani Pontificis nomen erim.falsi. praescriptum habent, diser eaposuit Innocen. iii. - .