Johann Reuchlins Briefwechsel

81쪽

LXXIX.

82쪽

Nicolnus Busellius ' monachus Ilii fuligion sis an Rouctilin

behlagi, dass er heine antKori aus seinen brios vom 10 julierhalteri habe und bo uiidori R., der, vite ein FrangiSkaner-monch Paul mitgethelli habe, nun der liobruisclien Spraclis denset ben eis er, Wie Diulier der griechischen Widme, Wosurihm die gelehrten der galagen Kelt danh begeigen milSSten. Cessabit ergo jam perfidus quisque in angulis mussitare Judaeus ut viderit Sese unico hoc tuo et splendidissimo opero devictum, Theologi quoque nostri tibi gratificari debebunt, quippo qui in pristinam gratiam sacras literas atque historias cum ipsa veritate, tua Oliora rediisse intelligunt. Nostrates vero Suevi quibus tuis ipsis vigiliis teneantur gratitudinibus obstricti, ne Apollo quidem ipse fati posset. Bittet ilin, ilim sputor das fertigo work nittguthelten. Ex Hirsaugia 18 Cal. Oct. 150 l.

LXXXI.

Joannes Stomer Justi 1igensis y Joantii Reuch lin Phorcensi S. D. P.

Ex literis tuis accepi instrumentum verorum motuum Solis et lunae ac passionum eorundem y a I). praeposito in Denken-

83쪽

dorpti tibi donatum. Gaudeo vehementer, utinam eandem servaret integritatem, et splendorem quam habuit dum ex Oiscina mea ad eundem abiit. Pro ejus regimine nulli mihi sunt canones. Semel enim rite veriticatum sola motatione aut tirovolutione singula juste patent. Constitueram apud me pro his et aliis absolvendis ad te aditurum, quod in hodiernum usque diom distuli. Vexor quotidiano morbo sinistri cruris, nescio

spasmatico an alio, adeo vehementer, ut equo insidere penitus Abhorream. Spero tamen redivivum teni pus vernum vires mihi et sanitat0m restituturum. Characteres planetarum libenter scula am, Sed quo pacto reti tenui sine laesione infigi possint non intelligo. Singula absolvemus vita comite, ViribuSque reaSSumptis. In hebraeo sermone, quo abunde doctus es. Si sint hae dictiones bobel et bovel earundem peto cum tirae Senti gerulo interpretationem. Valo si iciter. Ex Justingen Octavo di se Aprilis Anno MDII.

LXXXII.

Rui mira idus, Cui ditialis Giircensis legatus etc. Joanniscuo hi in Pliore ii si Iesu. doctori Salutem.

Venstrabilis et seximio doctor, si eam quam cudere nuDor nobis potentibus promisisti Orationem de Germania et ejus principibus si optato fine terminasti, non poteris in praesentiarum nobis privstare rem magis gratam quam iit quantocius eam Bd nos transmittas. Quae si non eSt Hene persecta adhi-heRS Omnem Operam ut quam celerrime compleatur et ad nos proprio cum tabellario, si alias commode fieri nequeat, expensis nostris asseratur. B,0ne villo. E,x Ulma 27 Junii 1502. POStquam Scripseramus t Uesentes, Venit ad manus nosti nesoratio tua lepidissima, piae supra modum nobiS grata extitit.

Sollie et wa dio redo vola I 498 Ad Alexandrum VI, die trullioli nur vori einem deuischen sit raten han deli, gemeint sein

84쪽

Optaremus quod divortium in posset coelebrari inter te uxoremque

tuam ejus tamen consensu, quam plurimum nostro nomine salvam esse jubebis. Iterum vale. Dat. ut supra. Gedruchi: 1 m C. v. e. i ii'; 2 J. v. e. l 4; 3 m C. V. e. II sol. 67b; 4 α Majus i. c. S. 209.

LXXXIII.

Aldus Manutius Romunus do utilii Beueli liii Pliore si S.

Amari me abs te plurimum, mi Joannes, jampride In novi, non meo in te ullo officio sed immanitate tua, quare, nisi te benevolentiumque tuam plurimi faciam, Sina plane ingratus, sed et sucio plurimi et redamo magnopere. Ex libris autem quos petis mitto Julium Pollucem, Steplianum de urbibus, Timeo didem, Etymologicon magnum ' Prudentium christianum

Pse tam cum quo et graeca quaedant inali reSSa Sunt, Sedulium item cum Juvenco et Aratore, eum quibus et Homero centra imprimenda curavi. Suidas non erat apud me et nuncius tuus dicebat non essu sibi plus pecuniae Sud rediturum se brevi Venotias et sacturum quod jusseris. Praeterea impressi sunt ex Graecis hi post Opera Aristotelis qua n nobis quoque liabes: Aristophanis comoediae novem cum commentariis, Epi-

85쪽

stolis graecis sex et triginta aut rum; Dioscorides; Aratus cum Theonis commentariis una cum Julio Firmico in; Simplicius in praedicamenta Aristotelis. Ammonius in quinque Voces, Gregorii Nagian geni circiter octo millia carminum Nonnus carmine heroico in evangolium secundum Joannem ' Apollonius t Oeta cum commentariis. Imprimuntur et quasi Absoluta sunt Sophoclis tragoediae septem cum commentariis, item Herodotus. De hebraicis non est impressum quicquam. Quod tu componis ' placet, perge ut detur studiosis. Impressi sunt

praetorea latine litoris parvis Virgilius, Horatius, Juvenalis, Persius, Martialis, Lucanus, Catullus, Tibullus, Propertius, Epistolae samiliares M. Iullii. Impri inuntur iisdem characteribus Ovidii opera, Statius, Valorius Maximus, si ex his

placuerit, Scribo. Interea Vale meque, ut facis, ama. Venetiis

XVIII Augusti. Anno MDII.

LXXXIV.

Simoii Bibistii juris utriusque licentiatus, apostolici

86쪽

LXXXV.

Aldus: i Romanus .Ioatini Reuchlin salutem. Delectari to plurimum litoris et laboribus nostris, Capilion

mi, Suavissime, quantum ipse delecter, non sacile scripserim, tum quia principibus ' placuiss0 viris non tufima laus y est, tum etiam quia laus ista quoniam a te laudato viro proficiscitur, licit, ut me esse aliquem putem. Sed deum Optimum Maximum cro, ut diu alter alt0rius studio delectari possimus in dies magis, quod non dubito suturum si, quamdiu prodesse

hominibus possit vita nostra, uterque vixerimus. Libros omneis βquos volebas, cui jussisti dedimus praeter Νonnum et Gregorium nondum enim exire in publicum possunt. Quod Vero minoris istic nostros emere libros quoas miror. Certum est enim non minoris eo vendi illos Venetiis, quanti ' constiterunt tibi, immo potius pluris. Sed puto esse cauSam quoniam mercator iste cum accipiat a societate ' nostra Venetiis quam plurimos simul libros et minoris quam venduntur singuli ut, quem ad-m0dum sequum est, et ipso lucrari possit aliquid, nec tamen

solvat damus enim illi ad tum pus) gratis eos fortasse habuisse putat ' Vale Venetiis 24 Decembris 1502.

87쪽

LXXXVI.

Dunkendors. I Jan. I 503.

Joliti milia Bouctili ii i Phorcensis. LL. doctoris Liber CongeStiirti in De ni te priodiculi di nil reverendum patrem dominum Pen'um livit positum in Donollendors ordinis sancti l inomini ei sopiat 'liri l30r iter anniam viearium et Visitatorem geri oralem in ei pitCum aut IiOSti'u erga Superos impietate, aut caelestium solito influxu, dei ve omnia gubernantis providentia factum sit, ut apud nostrates ubique jam grassante tanta pestilitatis lue vix tuto in ipsis quasi petrarum cavernis consisti queat; tu me, pius pater pro tua Singulari benevolentia tam in me quam in meos, set M omnibus nota et mihi hactenus a multis anniS PerSpecta, cogitantem quorsum cum uxore ' ac familia domo Secederem, dedita ciliora per tuos familiares ad to in il Sum tuum monasterium vocasti. Quae res digna mihi vid0ri

I Joa imis Beuelitin 2. 2 Aussu iniit nusgel. 3. Dἰiη werkelion Reuch litas De Rrle piae lieandi ist cine sanam lung viiii vorschriston stir prodiglen, κ utilichst stir die nidnche dus lili sters De Deliendors bestim nat. Dus niiherobesagi der brios selbst. Majus s. 240 siiliri ais aus diese solii in Legiiglieli sol gundes an : Montionem ejus facit honorifieani .Ioannes Pothen praepositus S. Georgii Coloniae et F. Joannes Quo nus Prior Cairtusiae prope S. Odomarii in vallis S. Aldugondis his vcrbis in Upistola ad Clipuionem dula: superu8Se putamus, ut pOSito metu, Sicut omnes nos, et tum tuos Vexat Oros pern OVum tuum docuisti opusculum, quonam ni odo sermo si ori de heat ad populum, ita quo si e Germanicam pueriti ictu do ecas diversas quas cultos linguas et taciliorem discendi modum, ut eo magis tui se inuli jaceant inglorii. Majus gibi diesos brietatii eli Ohuc dat uni, Oline angabe ei nos ortΘs, an dem et as naheres κu finitun is t. Elii sol choar gemelnsamur bries Polliens undQuonus an it. ist Dielit ei linito n. Die stello scheint sicli alterdings in dengesperri gedi ueliten Noricia) nus uiasuro scit risi gu bugiulien, aber im Jahro I 503ist si e gewiss nichi gequii riuben, Woraus docti novum gu deuten schein denn damais koiante man voti tumuli und vexatorcs Reuelit ins nichi sprechen. 3 Pater in me quam pro 3. 4 tam in meos, et 3. 5 hactenns 2.

88쪽

debet in omne aevum perpetua gratitudine mea, non modo erga te qui mihi tanto alumento esse voluisti, verum etiam in tuos et monasterii tui fratres ac dei servos, qui noctes atque dies in creatoris obsequio famulantur. Quod enim illi vel ossicium vel beneficium in mihi gratificando unquam intermiserunt 3 aut quam humanitatem domesticis meis ullam negarunt 2 Quibus cum in tam molesto otio et bibliothecae meae tristi absentia diu mecum ipse subdubitarem, qualis a me gratia reseratur, tua Sum adhortatione tactus certior, nihil fore quod adulescentibus tuis vel etiam provectae aetatis sacerdotibus ad regendas parochias ' quarum tibi copiaeSt, magis conducere possit, quam Si id curarem, ut in arte praedicandi evaderent quam doctissimi. Feci igitur quod in tam suspecta tempestate vel prae M timore, vel maerore potui, ut una lucubraciuncula haec de arte praedicandi documenta

congererem, quae adolescentibus tuis viva voce declamari, ut crescerent tandem tu viros evangelicos, quorum Sermonibus plebs ad meliores mores converteretur. Accipe igitur hoc βmunuSculum grato animo, quod, quanquam parvo ' extat corpore

tamen mea sententia lucebit plurimum ' virtutibus. Vale Κ lendis Januariis. Anno 1503.

Udatricus 3 Charintas ad Lectorem

Arte, modo, ossicio Vis declamare sacerdos. Prisco, ne fugias quae docet iste liber.

Georgitis Symire '

Ut possis totae ponetrare silencia turbae. Grataque suggesto dicere Verba gregi, m

89쪽

Saepe sub obscuro meditari pulchra sacello, No sugiat coetum tempus et hora tuum, Joannas doctos inter celeberrimus omnes Es icit, et patriae gloria magna Susa.

Gedruclit: 1 - Joannis Reuelat in i Phorcensis. I L. doctoris Liber Congesto-irum de arte predicalidi. l 15 bll. in 4'; a 2. Amende: Finit liber Congestoru JGannis Reuctilin i pliorcensis LL. Doctoris. Tem- pore pestilitatis aeditus in i Denckendor . PRI. l ID. Septembres. l anno M.D.II. l Impressus t Pliorce. l M.DIiΙ. t 2 m Joannis Reuchlin Phorcensis LL. doetoris Liber Congestorum i De arte praedicandi. 12 bll. in a 1ii; a. e: Finit liber Cogestoru l) Joannis Reuchlin Phorcesis L L. doctoris, Tempore pestilitatis aeditus in Denkedorll l Pri. Idus Septe. Anno II dij Im pressus ph0rce. MD. lVm. 3 - Majus, vita Reuchlini s. 245 fg.

LXXXVI

Conradus Peutinger j. u. Doctor, Joanni Reuchlin Pliorcensi S. D. P.

Gaudeo plurimum me tibi tantum esse cordi, quod nim-cium tuum ad me vacuum ire non permisisti. Agimus tibi ego uxor et filiae gratias. Vehementius etiam ageremus, Si filiae agere liberius possent. Sod omnia in Julianam filiam conseremus, quae et literas modo latinas legero didicit et memoriter absque scripto repetit et syllabas etiam dum ei munus aliquod licet exiguum dono) discit. Petis a me quip-Piam ex rebus professionis nostrae. Scito apud nos nihil vel

90쪽

parum esse, quod tu non habeas prius. Bibliopola tamon attulit opera Aristotelis uno volumine traductiones scilicet Joannis Argyropoli Bygau)iai. Leonardi Aretilii, Hei molai Barbari, et Vallae. Idem Marsilium Ficinum da christiaDa religione οὐ opora M. Autonii Sabellici prosa οὐ carmine. Quod si ex

his aliquod liphyre volueris, reddito me certiorem transmittam qui deae q. aDὶ0cius. Superioribus diebus praepositus Augustensis suas a' me dedit literas, quarum ad te exemplum mitto atque ro quid Sonzias mihi signisces. Et cura quod patronus nos)er Dalburgius aliquando Caesares suos vel saltem nomis-mptum i is riptiones Ad vos mi. p . Sum 1godo in nostris Suevis Crespribus η ia quibus o :, incuriam majorum labove majore opus est. Tu si quid habes quod nostrae diligentiae accedi) rogo accomodes. Vale et me ama ut soles. Uxor et Julisna suo et Constanti id β nomine te salvum optant. Iterum vale. Dptum Augustae Ualen. Majas. Anno 1503.

. LXXXVII.

Mu ianus Rufus M doctor Joatini Reuchli11 salutem.

Emi Rabanum ' tuum, Germanorum eruditissime, tuum jure dixi quem et urbs tua patria quasi ab inseris revocavit