장음표시 사용
101쪽
que terram circa sepulelirum est odientes secum pro benedictione deportent. NOVICIUS: Miror utrum gratiam tantam meruerit conversati0ne, vel inali contritione. MONACHUS: Satis puto qu0 caritatena habuerit ante suam infirmitatem, quia satis erat ' mansuetus et humilis; sed vix aliquis est qui n0verit eius Vitam et extremam p0enitentiam, quin magis hanc gl0riam ' miraeut 0rum ascribat extremae quae maXima
sui c0ntriti0ni, quam pristinae c0nversationi. NOVICIUS: Videtur lilii, qu0d multum apud Deum valeant lacrimae contriti0nis. MONACHUS: Quanti sint apud Deum al0ris, quantive ponderis, subieci tibi exemplo dem0nstrabo.
De contrita oratione conventus de Hemmeurode, quae tempore schismatis cor rederici Imperatoris tutavit. Τemp0re schismatis, quod sui inter Alexandrum et Calixtum sub rederie Imperat0re, qui eiusdem schismati auct0r erat et defensor, ompellebantur omnes Ecelesiae per universum orbem Romanu ui teris imperialibus iurare delitatem et obedientiam Calixto, quem ipse Papam creaVerat. Resistentes vero iussi sunt exsulare. Cum huiusmodi literae exhibita suissent conventu de Hemmenrode, et fratre Unanimi consilio dicerent, se nequaquam Velle recedere ab unitate, praeceptum est eis, ut celerius de Romano exirent Imperi '). Viri illi virtutis dicinum timorem minis regii ante-p0nentes, eum iam res suas et Vestimenta arcinaSSent, ordinatique suissent in diversas d0mos regni Francorum, dicebat unus eorum venerabili sacerd0ti David monach ibidem Pater, ignora quia omnes migrabimus de loco isto Ita enim intentus erat e0elestibus, ut quid in exterioribus agerethir, pr0rsus ign0raret. Cui cum miranti et interr0ganti cauSam, ille negotium t0tum expliearet, maximam in Domino habens fiduciam vir beatus respondit Cons0rtamini, ratres, non enim deseret Dominus sperantes in se Antiphonam, quae in nocte dicetur super Magnificat, sortiter et eum laerimis cantate, et D0minus consolabitur vos. Erat autem Dominie ante d- Ventum . in qua antiphona est super Magnificat, Qui coelo-l BC erat satis BC gloriam hanc. - CP exirent de o in ano Imperio. - Judith 13, 17.
102쪽
rum contines thronos, et byssos intueris, terram pustia 9 concludis, Gaudi nos in emitibus nostris. Ipse Vero sanctus intrans ratorium, effudit animam suam in ratione, cum multis lacrimis divinani interpellans clementiam. AequieSeentes eius c0nsili fratres, eandem antiphonam tanto intentius λὶ cantabant, quanto sortius cantantes angustia premebat, et ad cantandum incitabat. Flexus pius Dominus lacrimis servorum suorum ), Imperat0riS 0r mutavit, et missae sunt literae sub DStinuti0ne, ut manerent, orarentque pro Imperio. Ex his
poteri c0lligere, quam efficaces sint in auribus Dei aerimae contriti0nis. NOVICIUS: P0test quis alieri tales obtinerelaerimas meritis sive precibus MONACHUS: Qu0d alii aliis huiusmodi gratiam obtinere possint a Deo meritis, habes
Superius capitulo tertio, ubi apostata monachus meritis patris et hospitis sui sanet Bernardi per hierimas contritionis iustificatus est. Aliud habes exempli ni in capitulo sexto decimo, ubi miles apud Remis' , in eius praesentia c0mmunieans, meritis ipsius per donum e0ntriti0nis, cum in maXimis SSet pesteatis, meruit illuminari. Pr nullo h0rum dicitur orasse. Item quod quidam aliis aerimas contritionis, quibus pesteat Sua dilitant, impetrare valeant, diversis tibi stendam exemplis.
De religiosa femina, quae ter in hebdomada obtinuit monacho lacrimas infra matutinas. Retulit nobis h0 anno dominus alteriis Abbas ii riensis, te teste, quod m0nachus quidam, cum mitteretur ab Abbate suo ad coenobium qu0ddam sanctimonialium hortatis nostri, rogaverit unam ex eis, quam amplioris meriti apud Deum Sperabat, pro se orare. Respondit illa: Quid vultis ut 0rem pro vobis Et monachus Volo ut btineatis a D0min ter mihi in hebd0mada ad sollemnes Vigilias, hoc St, seria Secunda, seria quinta et sabbato, quando longi0res sunt Vigiliae, pestialem gratiam lacrimarum et dev0ti0nis Cui illa
1 BD a limo. attentius. - suorum lacrimis
servorum paulo post D immutavit. - 4 Caesar apud Boetimer in Font. Rer Germ. II p. 279: Episcopus apud Remis occisus est. Cons. eliani iuxta quis grani, quod variis locis
in hoc Dialogo occurrit. - CD monialium paulo p0st Crogavit, D rogaveritque.
103쪽
constariter promisit, ilia li00 ei obtineret. Reversus monachiis ad elaustriun suum, gratiam pr0missam stans ad vigilias exspeetavit, et in eisdem noctibus per rati0nes sanetae illius mulieris a Domino c0piose percepit ). Illa per spiritum intelligens se exauditam, eidem m0nacho per quendam clericum familiarem mandavit, et quia iam gratiam percepisset pr0mi8Sam intimavit. Cum vero Abbas eiusdem domus iam metam gratiam pro aedificati0ne clerico recitaret, subrisit ille, dicens, Se eo multo melius scire, utpote qui ab ipsa audierit, quae talem gratiam impetrare potuit. Recitarit n0bis et simile huic idem Abbas, in sua sancta' i0eunditate dicens: V0s non estis sancti, ego aliquid reseram V0bis de sanctitate mea, si incipiens:
Item de femina, quae domino altero Abbati Vitariensi
impetravit a Domino gratiam lacrimarum. Ciu intellexissem supradietum monachum gratiam illam lacrimariim percepisse a semina tali in religi0sa, r0gavi Abbatem meum, mi recenter laetus m0naehus, ut liceret mihi tales visitare seminas. Et c0ncessit mihi statim. Veniensnaque ad domum cuiusdam h0nestae matronae rabantiae
h0spitandi gratia cum intellexisset desiderium meum, di xit mihi in i0e0: Quid quaeritis ridere istas egginas ) Vultis, eg 08tendam Vobis mulierem b0nam, quae quicquid Vult, obtinet D00. Resp0ndi Talem multiun udere desidero. Et statim ad verbum eius mulier quaedam de ubicul Suo egreSSa, Veniens ad me, coepit mestum l0qui. In cuius adventu, cum mihi sentirem gratiam adesse, rogavi eam, ut 0raret pro me. Quae cum diceret Quid vultis ut rem prov0bis respondi: Ut 0ssim deflere peccata mea. Et illa: Numquid non estis monachus Qui peceat Sua n0n 0test deflere, 0naehus non est. Et eum instarem, quatenus mihi gratiam hanc obtineret, respondit Ite, timidanter habebitis. Pr0xima nocte rans ante lectum meum, et Unde peccatis meis c0gitarem, nec tamen mulieris pr01 8Sum munus attenderem, coepi ita abundanter et Supra m01 P lacrimas percepit paulo post C cognoscens se. - )sancta ui C. - percepisse lacrimarum a tali se
104쪽
rem solitium flere, pene usque ad mediam n0etem, ut tandem timens capiti meo, vi me cohibere possem a fletu. Quae eum mihi mandasset, qu0 tali nocte gratiam illam lacrimarum mihi impetrasset, iterum reversus sum ad eam, et Sei-
seitatus sum ab ea, dicens: Dieite mihi in caritate, qualiter mihi btinueritis gratiam illam. Quae resp0ndit mihi sub his verbis Priamo quidem D0minum durum inveni; sed di xi ei: D0mine, non evade manus meas, nisi monachus ille habeat gratiam lacrimarum. Et statim c0ncessit tibi. Adiecit et tertium exemplum de simili materia.
Item cle monacho, qui eidem altero eandem gratiam obtinuit. Ali0, inquit, temp0re, rogavi unum ex m0naehis n0stris bonae pini0nis Virum, ut rogaret Deum ' pro me. Qui cum
mihi daret opti0nem, quid mihi vellem a Deo 3 impetrari,
volens sermonis eius fiduciam probare, resp0ndi et Volo ut 0btineas mihi p0st missam ' gratiam lacrimarum, quibus egeata mea deplangam. Et pr0 sit mihi multum c0nsidenter. Sequenti die cum p0st missas in moram sacerem ante quoddam aliare, et essem soliis intrati0ne, tanta milii ast uit abundantia lacrimarum, ut mirarer. P0stea cum Vidisset me Supradictu monachus, e0rpore quidem iuvenis, sed m0ribus valite maturus, coepit mihi signare ), si bene esset mecum, gratiam notans mihi e0ssatam. Ego inium eius n0 intelligens, et ante Pri0rem illum ducens, quaesii quid signaret. Qui dixit mihi: Numquid 110 copi0se 0die habuistis aerimas Quem eum interrogassem, si vidisset me laerimantem, resp0ndit: stis V0s tam stultus, qu0 putatis me vidisse 2 Ego minui sanguinem, nec ei ut mihi dictis missis q) 0rari
in rat0ri0. Tunc interrogatus a me, quom0d mihi gratiam eandem obtinuisset, resp0ius pene sidui Supradieta mulier.
Dominum, inquit, primo durum inveni; sed dixi illi: Ecce,D0mine, 0n dimittam te, nisi saetas quod r0g0. His verbis placatus, exaudivit me. NOV CIUS: Mir0 bonitatem Dei, qu0d si ' cogi 0test et vult a servis suis et ancillis, qu01 C Dominum. - 2 a Deo in C. - missas. - 4 Pinissam. - significare. - dicta missa. - )sic ad BC.
105쪽
modo pater dulcissimus cogi solet a stiis et liabus dolieatissime ab e nutritis. MONACHUS: Qui eum perseet diligunt, nullam ab ipso in rati0nibus suis patiuntur repulsam, si tamen saluti contraria non uerint quae petuntur. NOVICIUS: Si 0minus c0nsor alicui in oratione lacrimas, Vel alia b0na signa e0ntritionis, et vult illa ab aliis videri, St- ne ei pericul0sum MONACHUS: Seeundum intenti0nemorantis pendet soluti huius quaestionis. Si ei placet, ut alii lacrimas eius Videant, quatenus per eas aediscentur, ipse tamen humilitatem in corde cust0diat, meretur Sin autem, de
De monacho ad cuius lacrimas diabolus respexit, cum cor eius inani gloria aetolleretur. M0naehus quidam magnae opini0nis retulit mihi, quando n0vicius sui, de quodam monacho, quod die quadam, eum iaceret in rati0ne ante quoddam altare, et D 0minus ei tantam c0ntulisset gratiam aerimarum, ut etiam irrigaret terram; ex immissi0ne diaboli, ut 0stea patuit, cordi eius Suborta est manis gl0ria, ita ut diceret intra se: Utinam videret aliquis modo gratiam istam Mox is qui immisit assuit, et ad lacrimas eius stans a latere diligentissime respexit. Transfiguraverat enim se in speciem nigri 0naelii Levans stul08 monachiis, tam X 0rrore mentis quam ex nigredine Vestis, daem0nem, totius Superbiae auet0rem, esse deprehendit; et, quem per vitium manis gloriae invitaverat, per virtutem et signum crueis ' sugavit. Ob huiusm0di pericula iubentur a Domin oraturi intrare cubiculi mi, et laudere ostium ' super Se hoc St, vitare laudem humanam. NOVICIUS: Si n0sti adhue aliqua de contritione exempla, mihi ut edisseras obsecro ' . MONACHUS: Cogitanti mihi de contriti0ne, alia atque alia occurrunt exempla, in quibus Christus, t0tius virtutis auctor, gl0riscetur, et p0enitens omnis c01180letur.
1 D sanctae trucis. - 2 Matth. 6, Moc sit pra cons. IV, 7. - mihi obsecro ut edisseras.
106쪽
92 DISTINCTIO SECUNDA CAPITULIIII XXIII.
De erico, qui pi/eliam Judaeam stupraverat quem cum Iudaei accusare vellent in ecclesia iam contritum,
Di civitate hiadam Angliae puella quaedam habitarit,
Judaei cuiusdam silia, et secundum genus suum satis pesti0Sa. Hanc iuvenis quidam clerieus, Episcopi eiusdem civitatis cognatus, et ecclesiae maioris can0nicus, ut Vidit, concupivit, et Verbis amatoriis ad consensum suae libidinis eum mult0t 0re inclinavit. Ad cuius amplexus dum aspiraret, et nimiis incendiis aestuans, eam quotidie ad 0mmixti0nem sollieitaret, resp0ndit illa Patri me multum sum dilecta, qui in tantum cust0dit me, ut neque ego ad te, neque tu 088is venire ad me, nisi in n0ete sextae seriae, quae Pascha vestrum praecedit. Tum enim Judaei laborare dicuntur quadam infimitate, quae fluxus sanguinis dicitur, circa quam occupati, aliis tunc minus intendere p0ssunt. Juvenis haec audienS, et ob amoris nimietatem pene rati0ne arens ' , oblitus Christi nae religi0nis, immem0 Dominicae Passionis, nocte eadem ad Virginem venit, et usque ad matutinum cum illa d0rmivit Judaeus er pater puellae ante lucem cum hi in cubiculum intrans, venit ad leetum filiae, volens videre qu0modo iaceret, Vel si sorte periri necesse haberet. Vidensque ad latus eius iam dictum iuvenem cubantem, Xpavit et infremuit, utrumque Oecidere cogitans. Cogn0scens tamen qu0de8Set 0gnatus Episcopi, tim0re illius manum c0hibuit, et cum
multa ira exclamavit: Quid facis hic, o male Christiane γUbi est fides tua, ubi est religio tua Traditus es iusto Dei
iudicio in manus meas. Si non timerem donainum meum EpiScopum, modo occiderem te. Ille timens et Veniam p0Stulans, eum maxima e0nisi0ne eiectus est. Die eadem, cum Episcopus s0llemne metum ad nonam esset celebraturus, et iuvenis idem, utpote hebd0madarius, epist0lam lecturus, timuit eum tam immunda conscientia ad aeriun ministerium accedere, timuit propter notam alteri vicem ' die talic0mmittere, timili tam turpe peccatum tam recenter per e0nsessi0nem aliqui aperire. Et cum rictus erubescentia Sacris 1 D careret. - BC vicena suam.
107쪽
vestibus indutus coram Episcopo staret in l0e suo, Supradictus Judaeus, multitudine Juda00rum stipatus, cim magno strepitu intra ut celesiam, Episc0po de cognato su sacere V0lens querint0niam. Quem ut iuvenis vidit, et bene intelligeret, ad quid Venisset, coepit timere, pallere, tremere, et dicere De in corde suo: 0mine Deus, libera me in hac hora, et ego tibi promitto, quod de ceter te n0n offendam, imo de hoc peceat tibi satisfaciam. Creator piissimus, qui dit culpam, et diligit naturam, mox ut hominem contritum vidit,e0nmSi0nem, quam timuit, in caput infidelium e0nvertit Mirante ' Epis e0p quid quaererent udaei in celesia, marime tali die, quando tu istiani 0mini sui repraesentant pa88i0nem, annuit ut starent. Illis amplius se eius praesentiae ingerentibus, statim ut ora ad elerici accusationem aperuerunt, privati uis vocibus, omnes obmutuerunt. Videns Episc0pus ora Judae0nim c0ntra se hiantia, et nulla Verba e ei re-S0nantia, putans quia ad hoc Venissent, ut divinis mysteriis illuderent, cum indignatione innes de atri ecclesiae expelli praecepit Clericus vero divinam in se expertus clementiam, Statim completo offici0, accessit ad Pontificem, c0nsessus Steulpam, u8cepit poenitentiam Episcopus Domini miserie0rdiam admirans et glorificans, tum pr0 magnitudine miraculi, tum pro p0enitentia c0gnati, eidem suasit ac perSuasit, ut puellam a se ess0ratam, per baptismi gratiam renovatam legitime duceret, malens illum, sicut vir ius et iustus, delesiasticis carere beneficus, quam illam multis expositam periculis in paternis manere delictis. Clericus non immemordicini beneficii , satisfacere cupiens Deo pro peccato commi8S0,e0nverSUS est p0stea in ordine nostro, similiter et eius stinet puella. Haec mihi saepius recitavit quidam religi0Sus Abbas ordinis nostri. Ecce rides, quantum b0ni operata Sit in h0 homine c0ntriti0. Lapsum erexit Judaeo elingues
secit, puellam insidelem ad fidem pr0vexit. NOVICIUS: Bene vide0, admiror, et gaudeo, eique bonitatem ire nos in multis e0nsidero. MONACHUS: Quia servi est de Judaeis,
1 ABC miranti. - 2 libri scripti et I ingratus divini
beneficii, ingratus divinis beneficiis. Sed ingratus nil nisi lapsus librariorum esse videtur. Eniendavi in memor ex loco omil. II. p. 13 qui non immemor divini beneficii saeculum deseruit et in quodam coenobio ordinis nostri religionis cliabitum suscepit.
108쪽
vis adhuc aliam audire Iust0riam, huic ex parte similem, ad honorem fidei nostrae atque Christianorum, e0nsusionemque
Judaeurum NOVICIUS: Anima mea sitit talia audire.
Item de virgine Hebraea a quodam clerico impraegnata: quam ci/m parentes parituram crederent Messiam,
peperit siliam. MONACHUS: In divitate, util)in0r, W0rmaeia' , Judaeus
quidam manebat, filiam habens s0rm0sam. Hanc iuvenis quidam clericus, in vicino habitans, adamavit, devirginavit et impraegnavit. Erant enim domus ill0rum satis e0ntiguae, et poterat idem elericus sine nota frequentius intrare, et pro libitu loqui cum virgine. Illa intelligens se e0neepisse, diritiuvoni: 0neepi. Quid faciam Si 0gnoverit pater meus, intersciet me. Resp0ndit clericus: 0li timere. Bene liberabo te. Si dixerit tibi pater tuus vel mater Quid est, filia 2 venter tuus intumescit Videris 110bis concepisse; resp0ndebis: Si 0ncepi, nescio hoc ei quia Virgo Sum, et n0ndum virum cognovi. Ego ' bene agam eum illis, ut credant tibi. Ille diligentissime cogitans qualiter puellam liberaret, huiuS- modi stropham invenit. Tollens arundinem, in silentio noctis ad senestram camerae, iuXta quam ill08 0rmire n0verat, accessit, et Verba huiuseemodi per immissam fistulam sibilavit O iusti et Deo dileeti, pr0priis nominibus e0S Xprimens, gaudete, ee silia vestra Virg0 0ncepit filium, et ipse erit liberat0r 0puli vestri Israel. Statimque paululum retraxit arundinem. Ad hanc V0cem Iudaeus Xpergesaetus, excitarit uxorem suam dicens ei: Numquid n0n audisti quid n0bis locuta sit vox 00hea Respondit mulier: 0n. Et ille:
Oremus, ut et tu audire merearis. Orantibus eis, clericus ad senestram stans, et diligenter quid l0querentur auscultans, post si morulam eadem Verba quae supra repetivit, atque ad-iddit Magnum debetis filiae vestrae honorem extubere, magnam curam adhibere, et cum multa diligentia Servare puerum, de eius Virgineo 0rpore nasciturunt ipse enim est Mes- Sias quem exspectatis Illi exsultantes et de aevolati0ne
109쪽
post repetiti0nem saeti certiores, vix diem Xspectare potiuerunt. Puellam vero e0nsiderantes intumescente aliquantulum uter eoncepisse dixerunt ad illam Dic n0bis, silia, de quoc0nceperis Quibus illa, sicut docta suerat, resp0ndit. Et ViX prae gaudio sese capientes, non potuerunt e continere, quin amiliaribus suis dicerent, quid ab angelo audierint. Illi aliis recitantes, fama dilatante divulgatum est per civitates et castra, quia talis Virgo Messiam parturiret. Instante temp0re pariendi, multi ad domum puellae confluxerunt udaei, cupientes n0va nativitate diu desiderat ' laetificari. Sed iustus Deus Vanam spem iniquorum convertit in sabulam, gaudium in tristitiam, exspectationem in consusi0nem. Et merito quia ')qllorum patres lim cum Herode de nati utate salutifera filii Dei ' turbati sunt, decuit ut istis temporibus tali illuderentiu phantasmate. Quid plura Assuit hora ut pareret misera, et ecce secundum consuetudinem mulierum dolor, gemitus et clamor. Tandem enixa est infantem, n0n tamen Messiam, sed siliam. Quo cognito, valde c0nsus et turbati sunt udaei. E quibus uiuis eum multa indignatione parvulum )pede apprehendens, allisit ad parietem. NOVICIUS: Quid post haec q)aetum est de puella MONACHUS: Pater eius
c0nstisi0nem suam graviter ferens, asiliXit eam, et eum to
mentis extorsit ab illa consessionem totius doli. NOVICIUS: Miserabile fuit, quod virgo infidelis ab h0mine fideli seducta ad 0rrupta, non est ad baptismi gratiam, ut supradicta puella, perdueta. MONACHUS: 0rte elericus hoc efficere n0np0tuit, Vel 0tius non curavit, magis gaudens de udae0rum confusi0ne, quam de puellae illuminatione. Si, ut dicis, miserabile est, non baptigatam non illuminari per baptismum, multo miserabilius est, quod h0die ab Episcopo compellitur baptietata redire ad Judaismum. NOVICIUS: Casum istum audii desidero.
Item de puclla Iudaea apud Lovaniam baptizata. MONACHUS: Nuper aeuiusdam Judaei L0vaniensis filia
1 B desiderata. - 2 quia ad C. - silii Dei pro quo filii eius. in C, qui paulo post ut silii eorum istis. 4 C parvulam. - hoc.
110쪽
tali ordine c0nversa est ad fidem Clericus quidam eneriis nomine capellanus Ducis ovaniae ), 0litus erat intrare domum Judaei eiusdem cilitatis, et disputare eum eo de de Christiana. Habebat autem filiam parvulam, quae Valde diligenter intendebat disputationi, eeundum capacitatem intellectus sui ponderans tam Verba elerici opp0nentis quam Verba Judaei respondentis. Sicque sensim per divinam dispositi0nem imbuebatur ad fidem cath0li eam. Suasa etiam a cleric0 Secrete tamen, contrita est in tantum, ut diceret se velle baptigari. illi ibita est ei mulier quae sine nota puellam de domo patris educeret. Quam clericus iam metus baptigari secit eamque in m0nasteri ordinis Cisteretensis, quod Pareus jdicitur , locavit. Cognita eius conversi0ne, pater infidelis d0luit, multam pecuniam sterens uel quatenus sibi restitueret filiam, quam surtive conquerebatur suisse sublatam. Dii vero cum vellet patri restituere filiam Judaeo sellicet Christianam, restitit ei alterus ' elericus, dicens: D0mine, si h0 seelu8c0mmiseritis e0ntra Deum et sponsam eius, nunquam SalVabitur anima vestra. Restitit ei et d0minus alterias Abbas Vitariensis. Videns Judaeus se frustratum spe, quam habuit erga Ducem corrupisse dicitur dominum Hug0nem Episcopum Leodiensem. Qui Judaeo in tantum favebat, ut conVentui sanctimonialium de Pare literis suis mandaret, quatenus illi sitiam restituerent. Veniente vero Judae ad iam satum δcoen0bium cum amicis et e0gnatis suis, Virgo ista constituta, cum de illorum adventu pr0rsus nil sciret, sentire coepit laetorem magnum, ita ut palam diceret Nes ei unde sit, meto Judaicus me gravat. Interim Judaeis pulsantibus ad senestram, eum puellae diceret Abbatissa, ut puto: Filia afferina, si enim V0eata fuit in baptismo, parentes tui volunt te videre; resp0ndit illa: Ecce iste est et0 quem sensi. N0n ridebo illos. Et non aequievit exire. Anno praeterito accusatus sui idem Episcopus Leodiensis pro eadem causa coram d0mino Engilbert Archiepisc0po 0l0niae in Diodo eius, et praeeeptum sui ei, ne de ceter molestaret supradictum c0enobium pro puella baptigata. Tune quidem subticuit, sed n0n obedivit. Postea vero teris suis puellam ita