장음표시 사용
191쪽
LM GALLICI ad castra insecuti sui colligendi lacultatom non dedorantis at ii, qui Alesia processorant, maesti prope Victoria de-81 sperata se in oppidum scoporun Uno die intermisso Galli atque hoc spatio magno cratium, scalarum, harpagonum numero tacto modi nocto silentio ex castris aegressi ad campestres munitionis accedis subito es
more sublato, qua significatione, qui in oppido obsidebam
tur de suo adventu cognoscere possent, crates proicere,
fundis, sagittis, lapidibus nostros de vallo proturbare Fliquaqus, quae ad oppugnationem pertinent, parant admi nistrare eodem tempore clamor exaudito dat tuba signum suis Vercingetorix atquo ex oppido educi nostri, ut superioribus diebus suus cuiquo erat locus attributus, ad munitions accedunt; fundis librilibus sudibusque, quas in opere disposuerant, a glandibus Gallos proterrenti prospectu tenebris adempto multa utrimque vulnera accipiun- tur complura tormentis tota coiciuntur a M. Antoniussi C. Trebonius legati, quibus has partes ad defendendum ObVenerant, qua ex parte nostros promi intellexerant, his auxilio ex ulterioribus castollis deductos submittebanLM Dum longius a munition aberant Galli, plus multitudine telorum proficiebant; posteaquam propius SucceSSerunt, aut so stimulis inopinantos induobant aut in scrobos dolati transfodiebantur aut ex vallo a turribus traiecti pilis muralibus intoriban multis undique vulneribus accepti nulla munitione perrupta, cum lux adpeteret, eriti,
ne ab latero aperto ex superioribus castris eruption es a cumvenirentur, se ad suos receperun at interiores, dum ea, quae a Vercingetorige ad eruptionem praeparata erant, proferunt, priores fossas explent, diutius in his rebus administrandis morati prius suos discessisse cognoVerunt,
quam munitionibus adpropinquaren ita ro insecta in M oppidum overterunti Bis magno cum dotrimento repulsi Galli, quid agant, consulunt locorum peritos adhibent ex
192쪽
his superiorum castrorum situs munitionesque cognoscunti erat a septentrionibus collis, quem propter magnitudinem a circuitus opero circumplecti non potuerant nostri, necessarioque paene iniquo loco et leniter doclivi castra lac ranti has C. Antistius Reginus et C. Caninius Robilus alogati cum duabus legionibus obtinebanti cognitis per ex ιploratores regionibus duces hostium LX milia o omni numero deligunt sarum civitatum, quas maximam virtutis
opinionem habebant quid quoque pacto agi placeat, o sculis intor se constituunt adeundi tempus definiunt, cum meridies osso videatur his copiis Vercassivellaunum M εVernum, unum ex Illi ducibus, propinquum Vercingotorigis, praeficiun cillo ex castris prima vigilia egressus propo consecto sub lucem itinere post montem so occultavit militesque ex nocturno laboro sese reficere iussiticum iam meridios adpropinquare videretur, ad ea castra, squae supra demonstravimus, contendit eodemque tempore equitatus ad campestres munitiones accedere et reliquas copiae pro castris sese ostendere coeperunt. Vercingetorix Mox arce Alesiae suos conspicatus ex oppido egreditur; crates, longurios, murales falces reliquaque, quae eruptionis causa paraverat, profert pugnatur uno tempore a omnibus locis atque omnia temptantur; quae minimo visa pars firma est, huc concurritur Romanorum manus tantiis munitionibus distinetur nec facito pluribus locis occurriti multum ad terrendos nostros valet clamor, qui post ter .gum pugnantibus existit, quod suum periculum in aliena vident virtute constare omnia enim plerumque, quae ab ssunt, vehementius hominum mentes perturbanta Caesar in idoneum locum nactus, quid quaque in parte geratur, cognoscit, laborantibus subsidium submittit utrisquo ad aanimum occurrit unum esse illud tempus, quo maxime contendi conveniat Galli, nisi perfregerint munitiones, de a omni salute desperant; 0mani, si rem obtinuerint, finem
193쪽
BELLI GALLICI laborum omnium expectan maximo ad superiores munitiones laboratur, quo Vercassivellaunum missum demonstravimus iniquum loci ad declivitaton fastigium magnuma habet momentum alii tota coiciunt, alii testudine factas sudeunt; defatigatis in vico integri succodun agger ab universis in munitionem coniectus et ascensum dat Gallis et ea, quae in terra occultaverant Romani, contegit; nec M iam arma nostris noc viros suppetunt. His rebus cognitis Caesar Labienum cum cohortibus VI subsidio laborantibus mittit imperat, si sustinor non possit, deductis cohortis bus eruption pugnet id nisi necessario ne facia ipse adit reliquos cohortatur, no labori succumbant omnium superiorum dimicationum fructum in eo dis atque hora docet consistere interiores desporatis campestribus locis propter magnitudinem munitionum loca praerupta extascensu temptant; huc ea, quae paraverant, conseruntis multitudino telorum ex turribus propugnantes deturbant, aggere et cratibus fossas explent, falcibus vallum ac loris cam rescindunt. Mittit primum Brutum adulescentem cum cohortibus Caesar, post cum aliis C. Fabium legatum; postremo ipse, cum Vehementius pugnaretur, integros sub sidio adducit rostituto proelio ac repulsis hostibus eo, quo Labienum miserat, contendit; cohortes II ex proximo castello deducit, equitum partem se sequi, partem circumire exteriores munitiones et a tergo hostes adoriris iube Labienus, postquam neque aggere neque omae vim hostium sustinere poterant, coactis X cohortibus, quas ex proximis praesidiis deductas sors obtulit, a sarem per nuntios lacit cortiorem, quid aciendum x-88 istime accelerat Caesar, ut proelio intorsi Eius adventu ex colore vestitus cognito quo insigni in proniis uti consu0rat turmisque equitum et cohortibus visis, quasse sequi iusserat, ut de locis superioribus has declivia Lot devexa cernebantur, hostes proelium committo utri
194쪽
que clamor sublato excipit rursus ex vallo atque innibus munitionibus clamor. nostri emissis pilis gladiis srem gerunti repente post tergum equitatus cernitur c hortes alias adpropinquan hostes terga vertunt; fugientibus equites occurrunt fit magna caedes. Sedulius, dux ae princeps Lemovicum, occiditur; Vercassivellaunus A Vernus rivus in fuga comprehonditur; signa militaria LXXm ad Caesarem referuntur pauci ex tanto numero se incolumes in castra recipiun conspicati ex oppido scasdem et fugam suorum desperata saluto copias a munitionibus roducunti fit protinus hacos audita x castris Gallorum fuga quod nisi robris subsidiis ac totius diei stabor milites ossent defessi, omnes hostium copia deleri potuissenti do media nocte missus equitatus novissimum et me consequitur magnus numerus capitur atque interficitur, reliqui ex fuga in civitates discedunt Postero die Vercingotorix concilio convocato id es 89lum se suscepisse non suarum necessitatum, sed communis
libertatis causa demonstrat, et quoniam sit fortunae ceden et dum ad utramque rem so illis offerre, seu morte sua Romanis satisfacere seu vivum tradere Velint mittuntur ad his rebus ad Caesarem legati iubet arma tradi, principes produci ipse in munitione pro castris considit eo aduces producuntur Vercingetorix deditur, arma proiciuntur reservatis Haeduis atque Arvernis, si per eos civi states recuperare posset, ex reliquis captivis toti exercitui
capita singula praeda nomino distribuiti His rebus conlaetis in Haeduos proticiscitur civita solo recipita eo legati ab Arvernis missi, quae imperaret, as facturos pollicentur. Imperat magnum numerum Nsidum. legionos in hiberna mittit. captivorum circiter a XX milia Haeduis Arvernisque reddi T. Labienum cum a
duabus logionibus et equitatu in Sequanos proficisci iubet; huic M. Sempronium Rutilum attribuita C. Fabium lega s
195쪽
BΕm GALLICI tum o L. Minucium Basilum cum legionibus duabus in Remis conlocat, ne quam a finitimis Bellovacis calami-6tatem accipiant. C. Antistium Reginum in Ambivaretos, T. Sextium in Bituriges, C. Caninium Rebilum in Rutenos et cum singulis legionibus mitti Q. Tullium Ciceronem et P. Sulpicium Cavilloni o Matiscon in Haeduis ad Ararim rei frumentariae causa conlocata ipso Bibracis hiomaro constitui his robus ex Caesaris littoris cognitis Romae disrum XX supplicatio redditur.
LIBER OCTAVUS. Coactus adsiduis tuis vocibus, Balbo, cum cotidiana mea recusatio non dissicultatis excusationsem, sed inertiae videretur doprocationem habere, dissicillimam rem suscepi: et Caesaris nostri commentarios rerum gestarum Galliae non competentibus superioribus atque insequentibus eius scriptis contexui novissimumque imperfectum ab rebus gestis Alexandria confeci usque ad exitum non quidem civilis dissensionis, cuius finem nullum videmus, sed vita Caea saris quos utinam qui legent scire possint quam invitus susceperim scribendos, quo facilius caream stultitias atquo arrogantiae crimine, qui me mediis interposuoris Caesaris scriptis constat enim inter omnes nihil tam operos ab aliis esse perfectum, quod non horum elegantia commembriariorum superetur qui sunt editi, ne scientia tantarum rerum scriptoribus deesset, adeoque probantur omnimn iudicio, ut praerepta, non praebita facultas scriptoribus videatur cuius tamen si maior nostra quam reliquorum est admiratio ceteri enim, quam bene atque emendate,
196쪽
nos etiam, quam facile atque celeriter eos perfecerit, scimus erat autem in Caesare cum facultas atque elegantia summa scribendi, tum verissima scientia suorum consiliorum explicandorum. mihi no illud quido accidit, ut smoxandrino atqui Africano bello intorossem quae bella
quamquam ex parte nobis Caesaris sermone sunt nota, tamen aliter audimus ea, quae rerum novitato aut admiratione nos capiunt, aliter, quae pro testimonio sumus dicturi sed ego nimirum, dum omnes excusationis causas scolligo, ne cum Caesar conferar, O ipso crimen arrogantiae subeo, quod me iudicio cuiusquam existimem posse
Omni Gallia ovicta Caesar cum a superiore aestate Inullum bellandi tempus intermisisset militesquo hibernorum quieto roficor a tantis laboribus vellet, complures eodem tempore civitates renovare belli consilia nunti bantur coniurationesquo facere. cuius rei veri similis a causa adlambatur, quod Gallis omnibus cognitum essetnsque ulla multitudine in unum locum coacta resisti posse Romanis, nec, si diversa bella compluros eodem tempore intulissent civitates, satis auxilii aut spatii aut copiarum habiturum exercitum populi Romani ad omnia persequenda; non esse autem alicui civitati sortem in-s commodi recusandam, si tali mora reliqua possent se vindicar in libertatem. Quae o opinio Gallorum con 2 firmaretur, Caesar M. Antonium quaestorem suis praesecit
hibernis ipso cum equitum praesidi pridis M. Ianuarias ab oppido Bibracto proficiscitur ad legionem In quam non longe a finibus Haeduorum conlocavorat in finibus Biturigum, eique adiungit legionem M. quae proxima fusrati binis cohortibus ad impedimonia tuenda relictis a reliquum exercitum in copiosissimos agros Biturigum inducit, qui, cum latos fines et complura oppida haberent,
197쪽
BEL GALLICIunius legionis hibernis non potuerant contineri, quin bel lum pararent coniurationesque sacerent. Repentino adventu Caesaris accidit, quod imparatis disiuctisquo accidoro fuit necesse, ut sine timore ullo rura colentes prius ab equitatu opprimerentur, quam confugero in oppida possenti namque etiam illud vulgaro incursionis hostium signum, quod incendiis aedificiorum intellos consuevit, Caesaris orat interdicto sublatum no aut copia pabuli frumentique, si longius progredi vellet, deficeretur, aut hostes incendiis terrerentur multis hominum milibus captis perterriti Bituriges, qui primum adventum potuerant offugere Romanorum, in finitimas civitates aut privatis hospitiis confisi aut societate consiliorum confugeran frustra nam Caesar magnis itineribus omnibus locis occurrit nec dat ulli civitati spatium do aliona potius quam do domestica salute cogitandi qua celeritate si fideles amicos retinebat ot dubitantes terrore ad condiciones pacis adducebat tali condicione proposita Bituriges, cum sibi riderent clementia Caesaris reditum patere in eius amicitiam finitimasque civitates in ulla poena dedisss obsides atque in fidem
Caesar militibus pro tanto laboro ac patientia, qui brumalibus diebus, itineribus dissicillimis, frigoribus intolerandis studiosissimo permanserant in laboro, ducenos sestertios, centurionibus L milia nummum praeda nomine condonat legionibusque in hiberna remissis ipso a se recipit dis quadragesimo Bibracto ibi cum ius diceret, Bituriges ad eum legatos mittunt auxilium potitum contra Carnutes, quos intulisse bellum sibi quere bantur qua re cognita, cum dies non amplius XVI in hibernis esset moratus, legiones XIIII et VI ex hibernis ab Mari educit, quas ibi conlocatas explicandae rei Dumentariae causa superiore commentario demonstratum ore ita cum duabus legionibus ad persequendos Carnutes pro-
198쪽
ficiscitur. cum fama exercitus ad hostes esset perlata Scalamitato ceterorum docti Carnutes desertis vicis oppidisque, quas tolerandas hiemis causa constitutis repento exiguis ad necessitatem aedificiis incolebant, nuper enim devicti complura oppida amiserant. dispersi profugiunLCaesar erumpentes eo maxime tempore acerrima tem apestates cum subire milites nollet, in oppido Carnutum Cenabo castra ponit atque in tecta partim Gallorum, amtim quas conlatis celeriter stramentis tentoriorum integendorum gratia orant inaedificata, milites compegitiequites tamen et auxiliarios pedites in omnes partes mit stit, quascumque petisse dicebantur hostes; ne frustra; nam plerumquo magna praeda potiti nostri revertuntur. oppressi Carnutes hiemis dissicultate, terrore periculi, cum ιlactis expulsi nullo loco diutius consistere auderent nec silvarum praesidio tempestatibus durissimis tegi possent, dispersi magna parto amissa suorum dissipantur in finitimas civitates. Caesar tempor anni difficillimo, cum satis haberet 6 convenientes manus dissipare, ne quod initium belli nasceretur, quantumque in ratione esset, exploratum haberet sub tempus aestivorum nullum summum bellum posse constari, C. Trebonium cum duabus legionibus, quas secum habebat, in hibernis Cenabi conlocavit; ipse, cum crebris a legationibus Remorum certior fieret Bellovacos, qui belli gloria Gallos omnes Belgasque praestabant, finitimasque his civitates duco Correo Bellovaco et Commio Atrobato exercitus comparare atque in unum locum cogere, ut omni multitudine in fines Suessionum, qui Remis erant attributi, facerent impressionem, pertinere autem non tantum ad dignitatem, sed etiam ad salutem suam iudicaret nullam calamitatem socios optimo do ro publica meritos accipere, legionem ex hibernis evocat rursus XI. litteras sautem ad C. Fabium mittit, ut in fines Suessionum legiones
199쪽
BELLI GALUCI duas, quas habebat, adduceret, alteramque ex duabus ab ι Labieno arcessita ita, quantum hibernorum opoItunitas bellique ratio postulabat, perpetuo suo labore in vicem legionibus ex ditionum onus iniungebati His copiis coactis ad Bellovacos proficiscitur castrisque in eorum finibus positis equitum turmas dimittit in omnes partes ad aliquos excipiendos, ex quibus hostium consilia O-
a noscere equites ossicio functi renuntiant paucos in aedificiis esse inventos atque hos, non qui agrorum colendorum cauScrema issent, iamque esse undique diligenter demigratiun sed qui speculandi causa essent remissi a a quibus cum quaereret Caesar, quo loco multitudo esset Bellovacorum quodve esset consilium eorum, inveniebat: ι Bellovacos omnes, qui arma sere possent, in unum locum convenisse, itemque Ambianos, Aulercos, Caletos, Veli e Ses, Atrebates locum castris excelsum in silva circumdata palud delegisse, impedimenta omnia in ulteriores silvas contulisse complures esse principes belli auctores, sed multitudinem maximo Correo obtemperare, quod ei summo esse odio nomen populi omini intollexissentis paucis anto diebus ex his castris Atrebatem Commium discessisso ad auxilia Germanorum adducenda, quorum et vicinitas propinqua et multitudo esset infinita comstituisse autem Bellovacos omnium principum conse usumma plebis cupiditate, si, ut diceretur, Caesar cum tribus legionibus veniret, s offerro ad dimicandum, smiseriore ac durior postea condicione cum toto exercitur idecertare cogerentur; si maiores copias adduceret, in eo se permanere, quem delegissent, pabulatione autem, quae propter anni tempus cum exigua tum disiecta esset, et frumentation et reliquo commoatu ex insidiis prohibero Romanos. Quas Caesar consentientibus pluribus cum OgΠ0Met atque ea, qua proponerentur, consilia plena prudentiae longequo a temeritate barbarorum remota esse
200쪽
iudicaret, omnibus rebus inserviendum statuit, quo celerius hostes contempta sua paucitato prodirent in aciem. sin agularis enim virtutis veterrimas legiones j VIII., Vlli I. habebat, summae spei delectaeque iuventutis XL, quae octavo iam stipendio tamen in conlatione reliquarum nondum eandem vetustatis ac virtutis ceperat opinionem. itaquo consilio advocato rebus iis, quae ad se essent a delatae, omnibus expositis animos multitudinis confirmatis sorte hosius trium legionum numero posset elicere ad dimicandum, agminis ordinem ita constituit, ut legiones VII. VIII. VILLI. ant omnia irent impedimenta, deind0 omnium impedimentorum agmen, quod tamen erat, diocro, ut in expeditionibus esse consuevit, cogeret XI., no maioris multitudinis species accidere hostibus posset, quam ipsi depoposcissenta hac ratione paene quadrato agmine instructo in conspectum hostium celerius opinione eorum exercitum adducita cum repente instructas velut oin acis certo gradu legiones accedere Galli Viderent, quorum erant ad Caesarem plena fiducia consilia perlata, sive certaminis periculo sive subito adventu sive expectatione nostri consilii copias instruunt pro castris nec loco superior dscedun Caesar, etsi dimicare optaverat, tamen a admiratus tantam multitudinem hostium vallo intomissa magis in altitudinem depressa quam lato patente castra castris hostium conforta haec imperat vallo podum XII amuniri, oriculam pro hac ratione ius altitudinis imaodificari, lassam duplicem pedum quinum denum latoribus deprimi derectis, turres excitari crebras in altitudinem trium tabulatorum, pontibus traiectis constratisque coniungi, quorum ontes viminea Oricula munirentur, ut
ab hostibus duplici fossa, duplici propugnatorum ordine defenderentur, quorum alter ex pontibus, quo tutior altitudine esset, hoc audacius longiusquo permitteret tela, alter, qui propior hostem in ipso vallo conlocatus ess0t,