장음표시 사용
381쪽
37 AD ITERAT A P. Si MONII Cum ironiis valde delectetur P. Si morem dicit dein me ex Rabbinista factum esse doctorem Thalmudicum, quia nempe dixi in Thalia de epius occurrerea bonum est ut estaris liter de lege S a saκmficetur. --en semini. ari, dictum hoc sic interpretatur, non licitum suisse cui-R Chai ifilius Aba,is R. Iochanan, Malii qui in hal mude hoc loco nominantur non fuerint propheta, libenter tamen acquiesco, cum verbis tam claris & perspicuis ultro quod petam concedat Simonius. Verum pia quae sequuntur minabor si vel ipse possit explicare P. Simonius: Is es is fallor genuinus doctrina Thalmudicae sensus qualis ver Mem versorum retextu sacri trahi non potes, eum de tolleκ a liter imo dictisne nec non sententia alicua inter explicandum eontextum ilium agatur, minime vero de laesae eradendisque ejusdem contextus literis ais dictio.
Quod subjungit P. Simonius me omnia quae Rabbin, logiam sapiunt mutuatum esse a Morino, meque totum a Morino pendere id quam verum sit judicent illi, qui utri usque nostrum scripta legunt. Quin Gimium enas alibi me appellat, quia nempe Valde probo, cum alia quaedam, tum praetipue illa, quae de aetate & literatura Rabbinorum stripli Morinus, cujus obtrectator perpetuus est P. Si monius, rectius longe facturus, si & ipse hujus fiat Si
Ut vincat LXX interpretes ignaros suis linguar He.hraicae profert testimonium Ludovici Capelli, exustimantis, ut ipse assirmat, linguam Hebraeam deperditam uisieri captivitate Babylonica totis ducentis ante LXX interpretes annis. Sed vero ex Edrais Nehemia contrarium
382쪽
ORIETIONE RESPONSIO. 373 patet. Post mortem vero horum statim periisse linguam, qui fieri potest, cum Iudaei integra seuerentur libertate. nullis aliis miscerentur gentibusa Stetit illorum reipublica usque ad tempora Alexandri magni Sed neque istius tempestate aliqua accidere potuit mutatio, cum omnia salva integra Iudaeis permiserit contentus modico tributo. Si quis recte calculum ponat, velit nolit latea tur necesse est, non potuisse insigniter mutari linguam ante Olympiadis CXVII annum primum, quando nempe a Ptolemaeo Lagi filio dolo capta tuere Hierosolyma. Cum vero viginti septem annis postea Sacrae litem a LXX in
Graecum suetant converis sermonem, necesse est brevi hoc spatio totam interiise Hebraeam linguam, quod nemo prudens ut existimo facile admilecit, praesertim cum sesqui . seculo pene postea usitatam etiamnum tuisse eam linguam constet ex Ioseph scripto de Machabaeis, ubi mater filios suos Hebraice alloquitur. Profert dein verba mea P. Simonius, dicit quot verba, totidcin quoque illa continere commenta Se --
lim ea quae scripsi in meis legi libris, quam uti ab illo
truncata producuntur, ac si dixissem in Synagogis lectam fuisse versionem Graecam, antequam illa extaret. Istis tamen ita mutilatis verbis recte subjungit Aut coia tam LXX Sextorum mesonem ab E drae temporibas, sat nouaciti ni Iudaeorum Synagogis lectam fuisse scripturam, quam cout tum Hetraicum Libenter haec admitto, sed si hae
ita sese habeant, quomodo verum esse potest id quod paulo
ante assirmavit P. Simonius, linguam Hebraeam periis te pluribus quam ducentis ante LXX interpretes annis Videamus nunc num in sequentibus dum mea ut vocat figmenta convellere conatur fortius, felicius se gerat P. Simonius. Dixeram tempore Christi, &ante, postea in omnibus Iudaeorum Synagogis toto Romano orbe disperasis, solam lectam Hussie LXX interpretum versionem, etiam
in ipsis Hierosolymis. Quid adhaec P. Simonius Nullo
383쪽
374 AD ITER. ATAS P. SIMON Iromnino teste licet ad me provocet, qui nunquam tale quid somniavi, affirmatat Iosephum legem Moysis in Synagoga Hebraice interpretatum fuisse. Quin mistoriam belli Iudaici antequam Graece deret, Hebraice conscripsisse, id st Syriace, ut vult P. Simonius Syrorum quidem passsim occurrit mentio, sed vero tempore Apostolorum Josephi, qui in imperio Romano linguae meminerit Syriacae, invenias neminem , Ut in tota ditione Romana, ita quoque in Syria Palaestina, Graeca crat Vernacula lingua. Esto ut non admodum ea suerit pura, cum multis sana ab antiquo permixta esset Chaldaicis, Arabicis S Romanis vocabulis, non tamen propterea desinebat esse Graeca. Jose-plium vero spurio hoco impuro sermoneo lingua hybrida stam conscripsisse historiam, nemo sanae mentis dixerit. An ergo mentitus Iosephus at hoc quoque utile. Mentem Ioseph nec P. Simonius, nec interpretes intellexerunt. Verba ejus initio belli Iudaici haec sunt; Πρύει - ἰγον re
αι, . Ineptillime haec reddidere interpretes, ac si ανα cάρζαροι sint barbari qui retro sucrunt, Iosephus in usum jam olim defunctorum istam condidisset historiam. Oiα, βάρζαροι sunt superioris continentis barbari, Judaei
nempe qui extra Romanum Viverent imperium. Sic o ανωβαmλἀ vocatur rex Persarum seu Parthorum. . A α--ρχα proVinciae quae longius absunt a mari, ut αῖκα mari propiores Itaque ἡ-- Συρια est Syria mari Me diterraneo vicina, νοῦν vero superior, sive Assyria Babylon. Iam olim ad Melam haec monuimus. . Dicit ergo Iosephus sese antequam hellum Iudaicum Graeco scriberet sermone, eandem historiam patria id est Chaldaie tradi disse lingua, in usum illorum barbarorum, qui extra fines Romani imperii trans Eustatem viverent, utpote qui excusso iamdudum Graecorum jugo, avitam fere conservassent inguana. 'eque enim unquam in partibus trans Euphratem
384쪽
OBIECTIONE RESPONs IO. 37stam altas Graecorum principatu egit radices, ut etiam eo. rum ibi praevaluerit lingua. Clarum cst itaque Iosephum libros de bello Iudaico quos Hebraice didit, non scrip. siste Iudaeis in orbe Romano viventibus, sed vero Trans Euphratensibus Parthicae ditioni obnoxiis, Chaldaice quidem, non item Graece peritis. Aperit dein causim quam . obccm id fecerit ut nempe cognoscant, quanta mala Judaeis Hierosolymitanis illorum evenissent culpa. In su-icipiendo infelici hoc contra Romanos bello praesto sibi
affutura speraverant auxilia Iudaeorum, qui extra Roma num viverent imperium, nec eos solum qui Parthico sub essent regno, sed 'uotquot inter remotiores agerent Ara. bes simul ad arma consurrecturos certo sibi promiserant.
Quid ver compulerit Iosephum ut candem historiam Graece quoque describeret, id in sequentibus declarat. Drcit enim cum Hebraice scripseri illis gentibus & illis Iudaeis qui Hebraice intelligunt, quales sunt Parthi, a hylonii, Arabes, Transeu fratenses Adiabeni absurdum esse si non etiam instruat Graecos QRomanos qui bello huic non interfuissent,in Hebraeam quam scripsisset non intelliserent historiam. Videat nunc vel ipse P. Simonius, quam verum sit illud
quod assirmat, Iosephum Syriace scripsisseis quidem Judaeis Palaestinis, qui fere nulli supererant, quando ista scribebat Iosephus. crgit tamen Simonius Christum Apostolos Hierosolymis locutos fuisse Syriace. Et sane infinitum possit producere non semidoctorum tantum, sed sanaticoriam sic sentientium agmen, in templo syna.
gogis non libenter admittentium linguam ut ipsi loquuntur profanam. Sed cum omnium Syrorum in tot RFmano imperio communis fuerit lingua Graeca, quomodo csscient ut praeter hanc alia quoque peculi ni fuerit lingua quam ipsi Syriacam vocantes Velinum saltem profoerant testem qui tempore Apostolorum linguae huius iecerit mentionem. Sero demum in inferiore Syria sive P,
385쪽
3 6 AD ITERATAS P. SIMONII laestina auditum est nomen linguae Syriacae , postquam
nempe Arabes vacantes Judaeorum inVasere terras. Stante imperio Romano solus ibi regnabat Graecus sermo Cisus rei clarum argumentum quod in tota ditione Roma.na nullum invenias scriptorem qui Syriace scripserit Graece omnes scripsere, Graece etiam loquebantur. Extra orbem
Romanum progrediendum si Syriacam linguam, aut homines qui Syriace scripserint invenire velimus. Itaque omnes isti Christiani patres qui apud Eusebium in hiito, ria Ecclesiastica alibi memorantur, quales sunt Barde- sanes, Archelaus, Eusebius Emisienus, Ephraimis caeteri qui syriace scripsere, illi omnes Parthici vel Arabici fuere
generis. Parthis autem tam bene notum fuisse sermo. ne Syriacum, quam Romani Graecum, scimus non tan
tum ex hoc Ioseph loco, sedis ex Epiphanio. Verum ista e Syriaca nihil ad linguam quae Hierosolymis erat in
usu, quae non alia erat, quam sit lingua Evangeliorum. At vero altera, quam addiscebant Parthi, quaque Iole. phus scripsit, illa erat Chaldaea seu Assyria Arabicae nempe illius temporis dialectus. Quisquid enim erat ultra Ioradanem fluvium usque ad ostia Euphratis, Arabiae accense. hatur. Perperam tamen lingua haec Syriaca a scriptori. bus dicitur, cum Assyria fuerit, ideo nempe, quod a Graecis& Latinis Syrorum nomen manifesto errore tribuatur quoaque Assyriis. Inter Assyrios igituris Arabas in prolun diore Syria habitantes quaerenda et lingua quae Syriaca dicebatur, non inter Syros Romanae ditionis. Ipsum oeconfirmat Epiphanius ubi de Manichaeis agit 'An. 5
κέ - Παλμυραν Φιαλεκαν Alii vero pia est proqundiore Syria Scillam qua circa Palmyram it et magnifice commendant dialectum. Male itaque in Evangeli in actibus Apostolorum per linguam Hebraeam imtelligunt Syriacam. Si Assyriam aut Chaldaicam dixissent, non peccassint , Sic Philo, sic Iosephus, sic omnes
386쪽
O EIECTIONES RESPONSIO. 377 illorum temporum locuti suere scriptores Hebraeam linguam semper vocant Chaldaeam, nunquam Vero Syriacam, Quae si proprie loqui velimus, cadem erat ac Phaenicia seu Genanaea, quaeque post tempora Alexandri paulatim in Graecum abiit sermonem esse desiit Quamvis vero propter longam moram in terris Cananaeorum lingua Hebraea ipsa quoque sere acta suerit Cananaea, quod vel lice. niciae quas alsum fore suis testantur literae nunquam men Iudaei passi sunt linguam suam appellai Cananaeam seu Syriacam. Sed neque Arabicam eam dici permiterunt, nisi quatenus Chaldaea lingua sit dialectus Arabicae. E. tiam servitutis AEgyptiacae tempores se Clialdaeos, linguam suam Chaldaeam vocarunt, omnia nempe tua ad Abrahamum reserentes Chaldaeum, cu)us linguam in tam longa conservavere captivitate. At vero in Babylonica captivitate brevi tempore linguam mitteras dedidicere Syriacas, libenter adscivere non literas tantum, sed linguam, Chaldaicam, velut postliminio redeuntes ad lin guam scripturam Abraham vernaculam. . Licet vero multis postmodum seculis plurimum immutatus fuerit sermo Chaldaeus, permansi e tamen morem ut Hebraeus diceretur, ex iis quae jam diximus clare satis confici potest Valeat ergo Hierosolymitana ista Syriaca lingua aeque vana ac Hellenistica, Valeant quoque cavillationes P. Simonii, cum ex omnibus ne una. quidem succedit.
Ut paucis quid sentiam perficiam, puto me non errare, si audacter assirmavero tempore Christi in omnibus Hierosolymitam synagogis, Paucis sorsan exceptis quas Parthici Arabici generis frequentarent Iudaei, solas lectas suisse quas LXX interpretes tradiderunt scripturas, cum solaciis Graeca esset vernacula lingua, Hebraea autem id est Clialdaica sive Arabica illius temporis, a doctis tantum, aut ab illis, quos dixi intelligeretur advenis. In ipso vero templo Hierosolymitano habitas fuisse conciones lingua Hebraea, aut quocunque alio Graecis Romanis eis ignoto
387쪽
3 8 AD ITERATAS P. SIMONII ignoto sermone, id omnino Romanae non permisissent e
ges, quae una cum Jugo, Graecae quoque aut Latinae in
gua necessitatem omnibus a se Vicares imposuere gentibus. Superest itaque ut in templo Min praecipuis lynagogis ea sola usurpata suerit lingua, quae omnibus ecit iamialiaris, quamque ipsi quoque infantes cum lacte imbibearent materno Siquicsem ut habet Theodoretus sta
βρμίδι γεγωρινύμην Nulli Hebraeorum reperiuntur pueri, qui satιm Hebraica utantur Betua, sed demum illarum gentium lingua apud quas nati sunt. si adoleveriηρ. docentur uerarum characteres, S per has addis a scripturam Sacram Hetraicam Et sane quomodo potuistet vita miseris constare Iudaeis, si Hebraica seu ut volunt Syriae tantum gnari linguae eo redacti fuissent necessitatis, ut nec testamentum condere, nec contractus & obligationes facere signare potuissent, cum leges Graecum inoma
num tantum admitterent sermonem, quaeraturque in iure
utrum stipulatio Punico aut Assyrio concepta sermone mos lubsistere. Quod autem magna pars Iudaeorum, propter crebra cum vicinis Arabibus commercia, V imul propter affinitatem quam illorum lingua cum veteri haberet Hebraica, facile & libenter sermonem addiscerent M
aicum, sive ut ipsi loquebantur Chaldaeum id quidem verum est sed sulci ostendisse istum sermonem seu istam
linguam ad scitam fuisses& arcessitam, non autem nativam
Agit dein P Simonius de traditionibus ut vocant oralibus quaerit quomodo absque his potuerint LXX in inpretes versionem suam perficere, cum lingua Hebrati ducendis pluribus annis perierit antequam illi ad hoe opus se accigerent i Sed Vero quantum in hoc quoque tallatur
388쪽
ΟΗJECTIONE RESPONSIO. 37 fallatur P. Simonius patet ex iis que paulo ante mo
In sequentibus pergit orationem de traditionibus pertexere,in quamvis passim adfirmat parum se tribuete com mentis Rabbinicis, siquis tamen illa aggrediatur, animosius se geti P. Simonius quam ipsime Rabbini, adeoque quidem ut etiam audetis probet id, quod omnium figmentorum longe est utilissinum, vocales nempe seu puncta Moysi a Deo in monte Sinai revelata, non nisi a Maserethis post exacta tria annorum millia legi adscit. benda; non ullis libris, sed et cabalam seu traditionernoralem in sola Rabbinorum conservata suisse memoria. Attamen liber inscriptus nomine CoZri id est regis Chara-rorum in aulica Chersoneso, non Costois ut vulgo putant assirmat periisse plerasque traditiones orates. Scio quidem Buxtorfium 'aec, & multa alia conatum fuisse aliter exponere, sed sincerior hac in parte sui Hispanus interpres R. Abendana, qui omnia integra reliquit. Cum nova jamdudum deficiant argumenta, quibus ea quae scripsi vel minimum infirmentur, ad prius dicta relabitur,is exhaustos vel dissipatos in priori confiictu P. Si.
monius recolligit spiritus, ut reparatis viribus feliciori certamen instauret successit. Sed frustra, cum intempestiva sint pleraque quae iacit tela, Uansversa cadant. Dixerit m interpretandis scripturis praecipue audiendos esse Rabbinos, cum unicuique in ea quam exerceat arte sit credendum. Respondi non esse credendum inimicis, non
illis qui inter se dissentiant, & qui id ipsum quod docent, nescire se profitentur. Quod si ad Iudaeos sit divertendum, illos solos esse adeundos, qui superstite etiamnum
Hebraea lingua sacras fuere interpretati literas. Reponit Simonius, .se quoque antiquiores sequi Iudaeos in traditione lectionis, verum non hos solos, sed inquilam, Symmachum, Theodotionem, Hieronymum & alios inuit ars nulla perficitur ab uno aut altero, sed ab omnibus si mul.
389쪽
a8 A, ITERAT A P. SIMO MImul. Quid per traditionem lectionis intelligat Simonius, paulo ante explicavit Cabalam nempe seu traditionem, ut Vocant, oralem, quam deus a temporibus Moysis faucibus, palato Rabbinorum alligavit, mutamis clausam totis tribus annorum millibus, & revelatam demum ante pauca secula a Maserethis Ridetis explodit ubique P. Simonius Rabbinorum 4gmenta, solam excipit oralem traditionem, quam passim non tuetur tantum, sedin proepugnat. Nec deerunt Iudaei quibus hoc commentum imprimis placeat. Si enim omnium absurdorum longe maximum pollini superare, nulla supererit dissicultas, quo minu omnes quae toto continentur Thalmude admittantur
fabellae. Mirum vero inconstruenda nova Scriptura solos a P. Simonio adduci Judaeos, Masorcthas Videlicet, qui Iam, Symmachum, Theodotionem, Hieronymum, quia in multis passus sit a Iudaeis se decipi nulla acta menatione LXX interpretum lantiquiorum Iudaeorum qui omnes solam horum secuti sunt versionem , non Aposto. lorum, non denique ipsius Christi. Causam nempe sub
jungit, Quod nullius magistri legibus se iadictum profiteatur
In loco quem postea adducit ex Origene --α non
est aptissime, sed maxime proprie, quoniam verbum verbo reddere conatus est Aquila, uti solent inepti interpretes, qui proprietatem verborum sectantes, sensum ut plurimum destruunt. Loquitur autem hic Origenes ex opinio
ne Iudaeorum is ipse seipsum interpretatur in Epistola ad Africanum. Quod autem subjungit P. Simonius ori enem existimasse pluribus in locis Aquilam melius redidisse verba Hebraea quam LXX interpretes, vel uno si possit probet exemplo. Nam in hoc ipso Geneseos loco, de quo hic agit Origenes, quam utiliter a LXX interprotibus recisserit Aquila, infra ostendemus. Nihilo meliora sunt a quae sequentur, in quibus negat, ut libros Hebraeos, ita quoque Hebraeorun verbo
390쪽
OBJECTIONE RESPONSIO. 38 Irum sonum pronuntiationem Graecis literis cxpressam a Judaeis accepisse Origenem. Dicit quippe Origenem ut linguae juae hominilus se accommodaret, verba Hebraica primum Hebraicis titer/s, deinde Graecis characterili, expres se, ut etiam Hetraica legere poss=t, qui nihil scireut Hebraice. ilhcnter istud concedo, verum quid hoc ad rem facies Cum enim Hebrae codices careant Vocalibus, quaeritur si non a Judaeis, unde a quibus haurire potuerit Origenes rationem resarciendi istum vocalium desectum. Pergit Gudaei quidem illis temporitus, ut S hodierni contextum suum trique puηmis vocalibus facili egotioli selant. Scio quidem postquam stabilita est lectio ama. 1orethis, vulgo ctiam legi libros a quibus ablint vocales, verum non hoc, sed istud explicare debuerat Simonius, quo pacto Iudaei veteres toto Romano dispersi imperio Hebraicam addiscere potuerint lectionem, si non illa quam Origenes tradidit ratione, apponendo nempe eadem He. braica Graecis literis, sed vocalibus instructa , Ut nune qui Maserethicae lectioni adsueti sunt, facile tiam legunt libros i quibus absunt vocales cita quoque olim, qui exercitati fient in scriptura, quae Vocales contineret facile etiam alteram compendiariam adsequebantur scriptinram. Ut itaque nunc, ita quoque Olim tempore Origenis habuere Judaei normas regulas legendiis pronuntiandi, quas non discipuli tantum, sedis ipsi quoque ob servarentin sequerentur magistri. Sicinii non habuere, unicuique pro lubitu licitum fuerit addere aut variare vocales, quomodo sibi constare potuit lectionis & pronun tiationis ratio Ut tamen ostendat P. Simonius istos de quibus loquimur Judaeos ctiam absque tali auxilio legere potuisse Sacros libros, mirifico sane utitur argumento, sed quo ipse seipsum conficiat. . Dicit enim Iudaeos Graecos& Hispanos habere libros Graeca mispanica lingua sed literis cxcusos Hebraicis, quos tamen expeditissime legandii Potuisia his plurimos inserinania Iudaeis editos adde