장음표시 사용
361쪽
331 AD ITERATAS P. SIMONII veri monophysitae scriptum comparet δί-ρω σοι & traditionibus Aquil Ut itaque totam rem conficiamus, necessum est ecundam istam Aquili editionem, non tantum sacrorum librorum continuisse versionem, sed & comamentariis seu annotationibus margini adscriptis suis in structam, ex Iudaeorum traditionibus ab eodem compilatis Aquila. Nec dubito quin magnam Hebraicarum tra. ditionum partem exinde descripserit Hieronymus Istas vero Aquilae traditiones Hebraice fuisse conversis & ex illis desumtum consorinatum est librum Misita, licet ex iis quae jam diximus satis versimiliter colligi pollit, ut tamen certius id plum cognoscamus, hoc quoque addo. Post Moyseniis prophetas primas I ccreti seu traditiones Iudaei adscribunt Rabbi Akibae, ut non uno loco testatur Epiphanius. Sed recentiores Rabbini unanimi. te fatentur quicquid Ampωσεων seu traditi num hodie superest, beneficio Rabbi Akibae ad se pervenisse. Ipsum quoque Misnae scriptum id satis declarat ' At vero Aqui iam proselytum interpretem scripturae collectorem δ1m. ρωων omnia a R. Akiba hausisse necesse est, utpote cusus fuisse discipulum testatur Hieronymus ad Esaiam cap.v I r. Ad compescendum P. Simonii haec ut puto sufficient ri
Nonnulla deinde S. Scripturae proseri loca, ut ostendat B. Hieron=mum aliquando bene aliquando male in reprehendisse interpretes. Recte ab co notatos existimat in loco Esaiae cap. v. V. Io ubi Iudaicas Aquilarin Symmachi secutus versiones, dicit sese nescire quid sibi voluerint LXX interpretes, cum pro agnis tauros, pro advenis agnos posuerint. Verum ipse Hieronymus sui immemor sese corrigens sic tandem desinit Pulchre juxta LXX direpti sunt atque vastati S ducti in captivitatem quast tauri, de
quibus domiηus ιxerat, tauri iugues Uiderunt me, ut i ca taurorum occuparent agni Sed verba Graeta ad verbum
reddita sic sonant Pascentur spoliati ut tauri deserta v
362쪽
OBIECTIONE RESPONSIO. 33 3ro ereptorum agni comerint comminatur ero propheta
Judaeis, pinguia pascua quae ipsi eripuissent gentibus, re 'ditura iterum ad gentes, quae velut feroces tauri illa occupent jejuna vero laeserta loca similiter erepta sentibus, milla quoque reditura ad priores domino, cessi ra lanigeris gregibus Hebraica corrueniunt praesertim si in voce zzz II, pro aleth ponatur aleph ut Capello pla
In loco Esaiae qui occurrit Esaiae x, dicit omnia aperta eis in versione Aquili Symmachi, quam secutus est Hieronymus, quum LXX interpretum versio vix intelligi possit. Sed cum Hieronymus utriusque versionis sententiam exponat, velim eritatis amantes ipsum adeant Hi ronymum, ut videant quantum laboret, in emendo istorum verborum sensu, primo tempore alleviata est terra aluton Sterra Nephthalim, S novissimo aggravata es via maris trans yordanem Galile gentium: At vero quam pulchra Evangelicae historiae conveniensit illa expositio, quam ad mentem XX adsert interpretum, facile perspiciet, qui bona a malis norit distinguere. Prudenter tamen secit Hieronymus, quod in expungendo Galileae nomine non secutus sit Aquilam Gymmachum rectius tamen famirus si totum illorum contemsisset interpretamentum. Quod recte LXX interpretes ab Hieronymo reprehen . di existilina Simonius quum eodem cap. v. 6. dicit illos omisisse quae in Hebraeo codice leguntur, Mapposuis equae non habentur, is tum quoque cum Hieronymo in-
sisniter sallitur. Quod enim in Hebrae est, rum, ois ipsum quam fidelissime reddidere μεγάλει βουλη ἄγγελος, si quoque vetus Latina verti magni cooilii
363쪽
3 4 AD ITERAT A P. SIMONII circa finem x. apud Elatam salsum esse dicit Hie ronymus id quod LXX posuere, neque enim Ram .i, sed Gabii suisse civitatem Saulis. Sed omnino ipse crrat Hieronrmus quando urbem Saulis putat esse pitheton τοῦ tal ii quippe urbs Saulis est periphrasis Gabaae cum
secluentibus construi debet. Siquis existimet rectius, terpretaturos fuisse si vertissent Gabaam Saulis, non recte sentiet, cum Graecus sermo non amet istud loquendi genus. Sed neques ne reddidistent, si eouem Sacitis poluissent,is collem pro urbe nominaulent. Vana est itaque Hieronymi reprehensio. Contrarium huic commisit errorem, cum in Evangelio Rama non de urbe sed de excellis colle accipi debere contendit, qua ratione nobilis alias prosicti in nihilum pene redigitur. Pergit P. Simonius Mostendere conatur Hieronymum de lingua LXX interpretum longe aliter sensille, atque ipse sentiam, cum prorsus Graecam esse affirmavi. Ut hoe
conficiat mirifico sane utitur argumento Adfert enim locum ejus ex IV. cap. commentariorum ad Ela iam, ubi
scribit gloram, quod XX habent interpretes, chraam seu Syriacam esse vocem non Graecam, licet nonnulla sic existimarinr, ac si x Dis id est φει ἡ seu sollicitudo esset conflata. Recte quidem Hieronymus Hebraeam esse dicit hanc vocem, & perstringit eos qui Graecum huic adsignarent tymum, quod tamen petitiores non ab res φροντις, sed ab αρειν, φυλά - ormabant, ac situ udem tuissent qui γεα πυλο s. Sed quomodo P. Simonius cxinde concludit vorsionem hanc non esse graecam An quia in Evangeliis complura Hebrae occurrum vocabula, ideo desinunt se Graeca Si existimat rectius, Graece magis interpretaturos uisie LXX si
προ λυ τι reddidissent,in tum quoque fallitur, nam neque πω λυσις est satis Graecum, utpote a Iudaeis parum analogice sermatum Vocabulum. Praeterea multo latius
patet proselyti vox quam glorae Qui enim mixti sient
364쪽
OBIECTIONES RESPONSIO. generis is matre Iudaea, patre et gentili seu contranaicerentur, illi proprie dicebantur giorata Proselyti vero a Iudaeis dicebantur quotquot inter illos versabantur peregrini. Ex illis nascebantur giorae. In tertia demum generatione civibus Iudaeis accensebantur. Quamvis ut plurimum proselyti seu πάρνi υ cum circumcisione religionem quoque amplecterentur Iudaicam tamen etiamsi id non fieret, erant tamen proselyti, ut multis potest ostendi exemplis, cum vox haec licet late admodum pateat, in legitima tamen significatione accepta, advenam seu peregrinum simpliciter notet. In loco Esaiae cap. IX. ubi legitur mortem misit Dominus iussaeos, citerum cap. xlv. cum dicit, tale actum iri latere S i furam murum quanto melior sit Graxaversio quam istud quod ex Iudaicis interpretibus reposuit
Hieronymus, opus non est ut moneam, cum sequentia
satis id plum ostendant. Verba dein affert Hieronymi ex Iosepho assiimantis LXX interpretes solos quinque Moysis libros Graece reddidille. Sed nusquam hoc scripsit Josephus, verum ille legem an
tum os vertisse affirmat, quo nomine totam Hebraeam
scripturam intelligi adeo claris ostendimus argumentis, ut nihil quod opponat liabeat P. Simonius. Quod vero sub jungit mihique tribuit, ac si credam LXX interpretes in libris obseurioribus, veluti Iob M proverbiorum, magis accuratos se ostendere, id nunquam vel scripsi vel cogitavi, utpote qui certo sciam eo ubique optimorum interpretum adeo bene unctos esse munere, ut si vel unumialtem qui non recte ab illis expressus sit reperturum se
P. Simonius petet locum, frustra semper sit laboraturus
Ille quoque qui statim postea adducitur locus ex cap. xxv Id. Zechielis fili Rhodiorum, perperam ab Hieronymo reprehenditur. Dedan enim nullum hic potest habere locum, utpote de quo Diisdem capitis v. o agatur. Nul-
365쪽
336 AD ITERATAS P. SIMON Prii praeterea in Arabia clephantes, nec ullum Dolanitis cum Indis commercium. At vero eburo eburna supellex, quae a Rhodiis, qui tum Phoenicibus parebant Tyrum deportabatur, illa non ex Iudicis, sed ex Libycis erat dentibuλNeque enim aliud quam Libycum ebur antiquiores norant Graeci Rhodiorum autem quantum in Libyco littore olim tuerit commerciun vel exinde conjiciat aliquis, quod Ἀμsa quoque Pharus illorum suerit tributaria insula, ut ex Ammiano cognoscas. Illuc enim ut nunc ita quoque inlim Libyes ebur venale deserebant. Recte itaque LXX interpretes. Sex Hebraei codices initio Paralipomenon recte habent i liodanim. Male vero in iisdem Hebraeis codicibus x Genes. v. q. Dodanim vocantur haec Iavanis posteritas, cum Rhodarum. Vςrum sit, ut etiam habet Sa
mariticum exemplar bo ' i Capite xxi Numerorum in prosi i Balaam ubi Mga: legitur pro Gog, 6 hoc quoque quam nuptis clum si satis ostendimus in appendice scripti de LXX interpretibus. Lectionem horum interpretium confirimat codex Samariticus Perit prophetiari Agag legamus. Per Gog vero mago ut alibi, ita quoque hic intelligguri pleni.
tudo gentium in Christum credentium. Transeamus nunc adis VIII caput, quo P. Simonius ea,
quae de ordine tonstitutione hexaptorum tetrapilarum Origenis scriptu conatur refellere Monueram ut ab Epi phanio sibi ipsi contradicente cli ab aliis qui cum secuti sunt caverct ille tamen neglecto salubri quod dederam con silio, dum erranti Epiphani ejusque interpreti credit Pe tavio, mavult seipsum turuiter cXponere, quam recte sentientibus suffragari. Ecquid enim clarius testimonio Eu sedi in historia Ecclesiastica ubi de Origene agit, cum hexa, pia dicta si astirmat, quod ex continerent versiones, tetrapta autem quod quatuor Consilla ad illum 'cur pristantissimi viri Henrici Valesii annotata A. donat nugari, iuxant schemata quae a ciuit clavst, .cudus sententiata merito expludit idem Ualesius. Ad
366쪽
OBIETIONES RESPONSIO. 337 Ad saepius dein iteratas P. Simonius relabitur ineptias.& Origenem ne per somnium quidem de Samaritico unquam cogitasse dicit codice, mentitum suisse Africanum, qui non uno in loco aetates Patriarcharum ex Samaritico codice prototypis Hebraeorum literis exarato, fideliter se descripsisse testatur cum teste Simonio, non ipsos codices, sed Graecam solum viderit versionem, de qua scilicet intelligi debeant pleraque patrum loca, quoties ad Samariticum remittunt exemplar Siquis causam quaerat quamobrem pulchra istiusmodi nugamenta commentus uerit P. Simonius, nullam profecto aliam inveniet, nisi ut excluso Sama ritico, sua concinnaret octapla. AEadem illam impulit ratio, ut quantumvis clarain manifesta sint verba Eusebii cum dicit Origenem sibi quoque comparasse ea Hebraica exemplaria, quae prototypis Hebraeorum essent de cripta li teris, negat tamen de Samariticis ea esse accipienda odi
cibus. Adeone ergo ineptus sui Eusebius, ut postquam dixit Origenem Hebraeam quoque addidicisse linguam, tanquam rem magnam addat, illum quoque Hebraeum sibicbmparasse exemplar ubique inter Iudaeos obvium 8 At
vero si rectana sequamur interpretationem desinit haec bal-huties dici cnim Eusebius Origenem non contentum He-blaeis codicibus quibus Iudaei utuntur, comparasse sibi e tiam exemplaria, quae apud Samaritas prostarent. Nec contentum similiter sola LXX interpretum transtatione. alias etiam investigasse versiones, quibus hexapta sua in strueret. Ut haec tam manifesta eludat, miritica sane com miniscitur P. Simonius Origenem ne per somnium quidem unquam de Samaritico cogitasse exemplari & tamen a gina sequenti contrarium dicitis fatetur Origeni non ignesum fuisse codicem Samariticum. Asricanum mentitum esse cum toties ad antiquum prototypis Hebraeorum exaratum literis Samariticum provocat exemplar a Rus enim versionem Graecam tantum consuluisse, ac si illa ver-- si Graeca prototypo Samaritarum scripta esse portiteriti
367쪽
3s AD ITERAΤA P. SIMONII charactere. Nequis autem miretur Africanum virum Sy.riacae Chaldaicae, Arabicae linguae peritissimum in dig. nolcendis literis turpiter adeo caecutiisse, ammmat Paulo post codem capite etiam Justinum Martyrem in dialogo contra Tryphonem adeo misere hallucinatum fuiss), ut versionem Graecam Aquilae crediderit si ipsissimum He braeum exemplar. Sed mos scimus non Iustinum, sed Simonium misere allucinari non intellexisse verba huius Martyris. Verum S hoc quoque mirificum, Asricanum quidem prototypas Hebraeorum literas vocasM Samariticas, non item Origenem, utpote qui prototypas Hebrae-otum literas Iudaicas esse affirmarit, si Eusebii verba ita ut Simonius vult accipiamus. Denique hoc quoque quis
expediat, Samariticum exemplar ut vocat Alricanus vel
versionem ut loquitur Simonius, habuisse quidem Astica num Origenem vero, quem dilectum suum Africanus nominat filium non habuiste. Si quaeras quorsum omnia
istaec commenta, quorum ne unum quidem pollit adstruere P. Simonius, ratio est manifesta, nempe ut evincat he
xipla non a sex appellata suisse versionibus, sed ea vere octapla suille, sic dicta suisse ab octo columellis, quas ipse semper columnellas vocat, ut hac scilicet ratione Samaritica exulet Scriptura. Sed prosecto longe rectius secerit P. Simonius, si missis tot errorum ambagibus, desnat vexare antiquorum patrum scripta, illosque admittat sen sus, qui primo statim sese offerunt aspectu. Si enim singula persequi velimus, nullus erit ineptiarum modus. Nam quale est istud quod Africani verba decurtata, quae mirifice torquere conatur, e Chronico producat Eulebi λ De huisset Syncellum consulere, qui integra verba, integros Africani profert sensus, quique passim Eusebium, quia id non secit, reprehendit. Sed non videtur Syncellum vidisse P. Simonius, cum negat Africanum codices consuluisse Samarititos. Pejus etiamnum facit, si viderit4 dissimu
368쪽
OBIECTIONE RESPONSIO. 339 Paulo post dicit Aquilam ad amussim longe meliusquam caeteri interpretes Hebraica reddidisse. Ita quidem
Judaei, nec tamen Omnes a Vero nemo unquam a
dixit Christianus. De ordine vero S ratione quam in digerendis hexaptis cietraph tenuit Origenes, meliora cxactiora sunt multo quae H. Valesius, quam quae P. Simonius congessit.
Paulo post eadem paginais sequenti dicit Otigenem ingens istud hexaptorum opus sub unam repra θηtalfe lineam. Atqui cum opus istud Oriaenis dextra, sinistra, sursum deorsum plurimis tene infinitis constaret lineis, quomodo sub una potuit conspici linea 3 Auctor sim P. Simonio ut plerasque istas de hexaplisis tetraptis obser. Vationes mittat in crucem, ubi demum unc recta fiant
De hodiernis, aut cliam illis Verfionibus quae ante non multa secula a Christianis aut aliis iuere concinnatae, per me licet ut P. Simonius sentia prout velit. Nihil illae
ad LXX interpretes ne ad me quidem, qui solam illam quam Christus apostoli approbarunt tradiderunt
sequor versionem. Excutiamus nunc sequens opusculum quod castigationes P. Simonii ad scriptum de Sibyllinis oraculis' vindicias simul priorum continet obie tionum, ut cognoscamus. Verumne sit, quod ipse adfirmat, scribere me de rebus parum mihi cognitis.
Ac primum quidem illud demiror quod cum sibi ipse
non tuniciat P. Simonius, & tam male se defendat, ut errores sempc erroribus accumulet alienae tamen opem foerat nequitiae patrocinetur nebulonibus. In epistolae praefixa scripto de Sibyllinis adduxi verba Hieronymi, ut opus non sit ea hic repetere. Adduxi quoque verba a bstoc homine nequiter terpolata. Monui consuluisse me complura exemplaria manu exarata, ct in omnibus invenisi scripturam convenientem cum editis, nisi quod appo. e
369쪽
36 ΑΓ ITERATAS P. SIMONII nisi habeant pro appariunt, quam Vocem nusquam vel apud Hieronymum, vel apud quemquam Latinum invenias scriptorem V iteratur hic Simonius me Sibyllistam
falsificum, utpote qui doctissimi patris verba minime
intellecta pervertam : quinin mendacem vocat, utpote qui neget in ullis probae notae sic legi exemplaribus. Sed comprica bilem bonus Simonius, qui nulla vel bonae vel malae notae unquam Hieronymi inspexit exemplaria si enim consuluisiet, etiam in iis cam quam diximus invenisset scripturam. Quia vero postulat, ut significem, ubinam inveniantur isti codices, loc quoque libenter expediam. In tabliotheca itaque Serenissimi nostri Regis duos inveni codices qui sera ptum istud Hieronymi de traditionibus contineant. Alterum exemplar exhibuit bibliotheca Collegii S. Trinitatis apud Cantabrigienses. Inter meos vero libros habeo unum
pervetustum, S alterum ab amico concessum, quod etiamnum penes me servo. In omnibus autem quos recensui membranaceis libris apponunt non appungunt constanter scriptum inveni. Et tamen me falsarium vocat P. Simonius.
Quaerit quis sensus ex verbis Hieronymi crui possis, si illam sequamur lectionem 3 Quamvis librorum scriptorum lectio melior sitis magis Latina, tamen sive hanc, sive illam sequaris, adeo planus est sensus, ut illum vel emi. fatui facile intelligant. Ad locum Geneseos ubi Lothus dicitur inscius cum suis concubuisse filiabus dicit adscriptam, appositam vel appictam suille hanc Rabbinicam an
notationem, quod rerum natura non permIIta coire es,
quem nescientcm. Quis enim nescit istiusmodi disticultates hamina moveri a Iudaeorum magistris, quas postmodum tacite solvant, distinguendo inter sobriosis cestos, qualis erat Lothus Velim nunc Simonius explicet sensum verborum Hieronymi, prout ab isto depravata suere, hulone, qui non dubitavit assirmare Hieronymum ibi mentionem sacere punctorum irregularium, unde concludit crgo Hieronymo etiam nota suisse regularia puncta. n. dignatur
370쪽
OBIECTIONE RESPONSIO. dignatur Simonius quod hominem istum nebulonem vocarim, ac si stelus sit res quasque propriis signare nominibus. Si bonus P. Simonius est patronus, tollat crimen, cessabit approbrium. Frustra est cum dicit aliqua etiam puncta Hieronymo nota esse potuisse oportet ut r- regularium punctorum hoc in loco Hieronymum mentionem secisse ostendat. Quod Sibyllistam me vocet, aequo id sane sero animo. cum ciam fuisse Christianos, quos sub hoc titulo tradu, xit Celsus. Rectius facturum me putat , Simonius, si inter Christianosis Iudaeos medius incedam, quia mediam in omnibus ipse maxime probatis commendat iam. Aucto itaque est sathi, ut ad semirabbinorum transeam castra. Ni enim id faciam, suturum inquit ut rideant Se mirabbini, si quando in meis legant scriptis ne sex quidem inluxisse secula, ex quo primum usurpari coeperint puncta Iudaeorum vocalia Sed ego Semirabbinorum &Simonii risum non moror. Dicit iam a nongentis annis
usurpata suisse istaec punctain testem assertin Saadiam Gaon. Iste autem Saadias soruisse dicitur anno 17 id est ante annos 36, qua summa multum abest a nongentis annis Libenter autem dederim istoc tempore innotuisse puncta Rabbinis, verum non id est quod quaeritur, sed quando puncta vocalia Scripturis apponi ceperint. Graeci habuere accentus jam ante bis mille annos nullum
tamen invenias Graecum codicem accentibus notatum, qui
non mille annis sit recentior Arabes a quibus puncta sua accepere Iudaei, pluribus quam ducentisis quinquaginta annis tribuere puncta lapices, priusquam eae Alcorano appingerentur. Ut itaque Simonius conficiat puncta istae ante octo vel novem secula suisse apposita, oportet ut vel unum laesae vetustatis ostendat aut indicet exemplar. In bla Serenissimae Christinae Suedorum Reginae bibliotheca antequam a Cardinali aetati no D. Gaul. mino suos remitteret libros, plures quam septingentos He- ara braicos