Omnia opera Aristotelis Stagiritae Omnia, quae extant, opera, nunc primum selectis translationibus, emendationibus ex collatione græcorum exemplarium, scholiis in margine illustrata, nouo etiam ordine digesta ... Auerrois Cordubensis in ea opera omne

발행: 1560년

분량: 800페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

. Colliget, I .

su per ipsum. Sed odores aromatici non sunt nisi a compleκione calida eκ ne.

cessitate. Et foetidi fit in t a compleκione frigida ab humiditate cΜtranea cu ca- ore putrefactionis. Sed scias cum hoc toto, sp significatio odorum est multum richi iis propterea quia, sicut dictitin est superuis . possi hile est esse medicina coisPositam eκ partibus aliquibus odori feris. & aliquibus non odoriferis. & si iudicaremus super totalitaetem medicinς per odorem, possiet esse iudicium ignoran eis. ideo quia de hac re non debemus iudic re de toto propter partem et sicut ille qui opinatus est v rosa est calida .eo in esset aromatica.

De Ognitione ciborum ct Medicinarum Fer rationem sumptam a colore. Gap. X XIX. Srenificatio colorii est multa debilior signinatione istorur propterea quia

colores non sunt ni si in sepe recte colorati: x propterea inuenies secuda plus m copleκio partis, in qua est color est alia qi compleAio totius colorati. δύ .ppterea vides v idem est color in re calida Ad in re Digida : sicut lbedo,qui est in sale,& captiora. Sed videtur color veri ficetur plus in ope ratione eorum,qus sunt in una specie: sicut est in gallinis albis de ni ris, de in cygnis albis & nigris. Sed colores sum multiformes: sed generaliter fiunt albi. aut nigri, aut compositie κ his, sicut a Turus, citrinus,&alii. Sed viriditas, & ni. gredo fiunt eκ necessitate eκ partibus ficcis terrestribus.quandoq: fit e X multoc lore, sicut nigredo in Aethiopibus. 8 quandoci; et propter frigiditatem, sicut Vinu nigrii. R hec differentia iudicatur eκ eo qd prccessit, sicut alibi dicta est. rit in rebus humidis, significabit compleκione frigida de humida. Et iam dict fiest in libro nostro in albedo fit eκ admi&tione partis ignes clars cum corpore

peruio.& nigredo fit a parte ignea tenebrosa cu corpore non pervio. Sed colo es rubet omnes significant super calorem propter parte igneam,qiis in eis manifestatur,& citrinus est medius inter eos. Sed viriditas declinat magis ad nigredine, sicut citrinus magis ad aliud eκ tremum. Sed natura coloru medioru est c5 Posita e V natura eκ tremorii. Hoc est, qd potest dici super significatione virtuta Hedicinaru eκ parte colorum superueliteiitium corporibus coiisimilibus.

De cognitione ciborum O Medicinam per proprietates eorum, prout sunt partes terrae nascentium, O imalium:o sunt Locus Tempus;Regio, ct Operatis. P. XXX.

gnoscuntiaris luatuor xc Luso

Einceps. narrandae sunt proprii significationes in illis, in eo v sunt

partes teris nascent iurn, vel partes animaliu.Natura terrς nascemiuiri cognoscitur quatuor rebus: una a loco .alia a regione. alia a tempore. qissaria ab operationibus.& non fortificantur hς operationes nisi propter significationes rerum prsteritarum. & quamuis nos cognoscamus ab Illis complaesionem medicinς, nos dehemus cognoscere etiam per viam operationis duarum in Vicinarum, que sunt in una specie, sicut dictum est. Et dicimus p terrς nascentium quaedam sunt perfecta,& quidam sunt diminuta . Et dimi nutum est illii in quo manifestatur dominium unius elementi solum:aut elem Eti aquς, sicut terre nascentia, qtis nascuntur eκ aqua: aut elementi terrς, sicut terrae nascentia, que nascuntur in locis petrosis & fortibus. & propterea ista terrς nascentia sunt diminuta: hoc est.quia non habent flores.& folia. & manifestum est p dominas super copleκionein illorum est aut frigiditas, aut humi

vitas: sicut soliu herbs, que stat super facie auus,qus dicitur iliaboleb: aut frigu

172쪽

Uber quintus.

A ditis x humditas, sicut sungi. Et terri nascentia persecta sunt illa, que nascuntur in montibus: quia apparet ab eminentia montium. vi debeat generare plura teris nascentia quam alia loca . dummodo sint temperati cum bona evapora tio ae,& cum bona mi κtione caloris cum humiditate . & debet esse hoc in eis, quia habent ascensum in aere,& sunt propinquiores influentis corporum supe extorum:& illa terri nascentia habent complementum fructuum, florum, S foliorum. Et sum terrs nascentia, quae nascuntur in deserto,& sunt quae nascuntur in

viridariis. nam illa hahent plus frigiditatis & hiimiditatis de necessitate: ut sunt sicli nascentes in desertis,& viridatiis. Et significatio, quς prouenit Aregione, cst m quaedam terri nascentia sunt, que nascuntur plus in terris calidis: α qu sindam sun quς nascuntur plus in terris frigidis. 8c qiis nascuntur in calidis , pro maiori parte sunt calida,i;cuiqiis veniunt ab India. &qui nascuntur in frigi. dis, vi plus sunt trigida. Et potest esse aliquando pet accidens Vt nascantur cainlida in terais frigidis, sicut pines,qus nascuntur in Sclauonia: & frigidς in terris calidis, sicut sunt tamar indi qui nascuntur in terra Arabum. Et hoc accidit

propter duas res : aut propterea quia corte e illorum terrς nascentium est sortis& densus raut ut sint submersa sub terra. quia istς due res possunt dare calorem.& frigus in omni regione: eo v calor naturalis e Nisiens in eis contrahitur intus - propter frigiditatem. & similiter accidit de rebus trigidis in terris calidis. Et si gnistcatio temporis accipitur secundum ordinem regionis: quia tu videbis mulota terrς nascentia calida nasci in hyeme, sicut rapa,& napones. Et quandoque medicina frigida nascitur in temporibus calidis. & hoc accidit propter paucitatem sui caloris: quia propter paucam frigiditatem aeris consumitur: scut suntolera multa tempore caloris. Et demonstrationes vegetabilium sunt magnae valde de eo: quoniam quaedam eκ vegetabilibus sunt, quae cito mouentur ad augmentum , qusdam tardius crescunt. Sed veloces generaliter significant caliditate vel subtilitatem, vel super utrunq::& qus tardius crescunt, significant super contrarium. At sunt etiam alie significationes significantes super vegetabiIta in veloci sate 3c tarditate se iustiti candi. Et debes scire o velocitas natiuitatis terrs.nascentium significat aut calorem magnum, aut frigiditatem . Et qusdam sunt eκ terrae nascentibus, qui habent folia, fores. & fructus: & quidam sunt,qus non habent fructus, nec folia, nec flores . & illa sunt grossa, terrestria , autaquea: tu quod habet florem,& folia, est perfecte temperat uni. Et terrae nascentia, quς sunt spinosa,& globosa, uniuersaliter sunt terrestria:& ius hic non ii hent, sunt e conuerso. Et differentis significantes super naturam animalium sunt mulis: quia quaedam crescunt in aqua,qusdam in deserto, qui in aqua crescunt. sunt frigida Sc humida: que veto in deserto, sunt calida sic sicca. Et qus da sunt volatilia.& quidam deambulantia.& volatilia sunt magis aerea amoulatiuis.

Et quidam sunt sanguinea,& qusdam eκ anguia.& qus non habent sanguine. sunt frigida & siccar& qui habent sanguinem, sunt calida & humida . Et quaedam sunt ouatilia,& qusdam non. & qus sunt ouatilia, sunt calida & humida: α qus non, frigida & sicca. Et quidam anhelant,& quaedam non.& que anhelant, sunt calida:& uus non anhelant, sunt sessida. Et qusdam nascuntur in locis calidis,& queda in non. &. quae nascuntur in locis calidis , pro maiori parte sunt calida & sicca: sic tit cameli, & capreoli. Et luersificantur compleNiones animalium in una specie propter pascua,& propter aqaam. quia pisces, qui nascuntur in loco petroso, sunt subtilioris subitantis ,& minoris superfluitatis aliis. ει tales sunt, qui velociter mouentur,& multum laborant.& comple Nio istorii est minoris humiditatis.& qui parum Iaborant, sunt frigidioris, & humidioris compleκionis. Et qusdam animalia sunt, que incedunt, sicut nascuntur:& quaedam non. Et qus da in sunt facientia multos filios. 8e illa sunt calida & humidar& qusdam qus non faciunt nisi unum . Et diuersificantur etiam animalia secundum diuersitatem ciborum . quoniam animalia comedentia carnes sunt calida et licca. & complereio animalium comedentium terrς nascentia sunt temperatqComple Nionis, ut sunt pecudes, boues, & his simili x: & ut sunt de volatilibus

L llinae, α columbs. Item diuersificaluux animalia secundum maguitudinem

173쪽

Colliget

reicitustatem suorum torporum.quia quς sunt magni corporis , sunt terrestria: Dεc qiis sunt parui corporis, sunt ecorsuerso.& hoc est in animalibus,quς nascunttir in terra. Sed eorum, quς nascuntur in aqua, magnitudo corporis significat nullain humiditatem. 8c propterea laudatur in pilathus paruitas:& in aliis animalibus vituperatur duricies ossium,& multitudo corporis terrestrium: sicut ungues, claui,& squams.& similia his. quia lisc significant v multa est in eis terrestreitas. et phopterea mulis squams laudantur in piscibus,quia significant rem contrariam eorum compleκionibus:&etiam mulis spine. Et similiter audacia cordis de pusillanimitas significant super compleκionem animalis. quia anima Ira audacia sunt callida,& pusillanima, sunt frigida. Et differentis, per quas coognoscuntur compleκiones animalium , sunt multae. 6c nostra intentio non fuit nisi te memorari eorum breuiter ad mouendum illum, qui diligit tentare, ad hoc ut perscrutetur omnes alias differentias, & sciat causas illarum in libris natura

Iibus . Et scias m omnia hic signa sunt accidentia , quς adueniunt corporibus eonsimilibus,& super ea significant,& non sunt signa illis, qui non sunt consi milia, uni quando aggregantur omnia, εc fit una compositio inter contraria Miudicatur propter dominans,& illud potest esse verum iudicium.Hic sunt genera rerum, quibus nos posis mus cognoscere operationes medicinarum , & cibo tu. Et dicimus m possibile est cognoscere operationes secundas medicinarum tunc, quando cognosce naus comple Nionem medicinarum in caliditate & sicci tate: luamuis hoc non veri ficetur in omnibus, quia inuenitur in quibusdam medicinis p earum opexationes lacundς non sequuntur primas,hoc est compleNionem medicinarum. Verbi gratia subtilitas,& incisio non sunt attribuenda nia corpori multi caloris: & nos inuenimus medicinas temperatas cum suis comple Nionibus, tamen sunt iubtiliatius,& incisius, sicut capillus veneris , schoena nothum,& smilia his. & acetum est in ultimitate subtilitatis, de incisionis, & est tamen frigidum.& hoc accidit: quia calor, qui in eo est, sustentatur frigiditate, qui est in eo: quia frigiduas sua compingit ipsum,& comprimit ipsum ad partes intrinsecas membri. & sic videtur 'st alis medicitas faciant, hoc est ut habeant

superfluam subtilitatem in seipsis , aut ut eis superuenerit aliqua res, propter quam faciant hoc.& potest esse ut hςc res sit aliquantulum similis ei, quod hahet aliquid a tota substantia. Sed operatio per comparationem tertiarum virtutrum est debilis iudieii, eo q, est valde propinqua operationi, qus fit a tota su nantia.Ηsc autem, qui dicta sunt,necessaria rueruns secundum tractatus uniueriales in modo ciborum, & medicinarum,

De complexionibus ciborum quorundam, i Medicina, um sterialiter r

secundum p certificatus fuit Galenus: praecipue vero de granis, Wx quibus panis conficitur. Cap. XXXI. Nota de Galenos De nane

NVnc autem memorati erimus uniuscuiusq: earum specialiter secunda

consueti id inem Medicorum:deinceps volumus narrare de simplicibus medicinis magis manifestis, qur a Galeno sunt testificate : propterea quia fuit verare & regalis eκperimentator in hac arte : & nullus est.

qui possit ei comparari, nisi is qui, cum clamat, non intelligit id quod clamat. Item Volo incipere a cibis , qui sunt cibi absolute: & post illos dicam de illis' qui sunt medii inter cibos & medicinas: & post illos dicam de medicinis abso lute. Concordati sunt Medici 'ρ melior eκ cibis terrς nascentibus hominibus

naturalibus hoc est illis,qui stant in quinto climate,aut quarto,est triticum arti ficialiter prcparatum . & hoc fit multis modis. Fit enim panis fermentatus , Mazimus.& crii stella,& hucella,&sorhitiones.quidam sunt,qui frangunt ipsum, post istam est ustulanim,& postea infundunt in aquam,& postea coquunt ipsum sine fractione.& hoc nominatur sauich. Et melius eκ tritico est illud, quod ea frangibile,& grave. Et melior caeteris est panis factus ere farina tritici in hunc

modum: hoc est ut sit custoditum a malis accidentibus eidem venire potatibus.

174쪽

. Liber quintus. 86

. ut non uni nimis hirtires ab eo remote: sicut sunt remote ab armach.& hoe ix Eno ma: ecbuni: & Latini appellant panem grossum . Ad iste

est velocior ad digerendum quam damach, & minoris vistositatis,qua uis datimach plus nutriat. neq: est tants siccitatis sicut furfureus . neq: ad melancholiam adeo cito couertitur, ut ipsum. luoniam corteκ uniuscuiusq; vegetabilis est ter

rex et V qvδm . furis reus citius digeratur ipso darmach propter abstersio

in ita suo cortice.& quiando conficitur, ponitur de sale conueniencudi lulia aqua,ad hoc ut sit spongiosus, & sit fermentatus copetenter,&coctiis. Sed panis azimus est grossus, θί viscosus.Eodem modo none it Donus,qui est nimis sermentatus: quia transmutatur ad humores putridos r lorem e X trane em neratum in eo:. Et post honitatem cibi eκ pane est Panata Panata, quae vocatur thausu: eκcepto quia declinat ad frigiditatem & humidita rem propter aqua cum qua fit.& quando huIIiunt frustula panis pluries in aqua feruenti, tunc fit iste cibus in velocitate digestionis, et leuitate:& maκime egris eκ compleκione calida. Sed sauich est etiam honus cibus.Et quando distemperatur cum multa aqua, refrigerat,& est iuuatiuus: eo in ustulatio, δί infusio A. porauerunt,& subtiliaverunt & remoaerunt viscositiam. Confectum cum melle, M coctum datum sanis calefacit, & nutrit multum. Et frumentum coctum in aqua est grossium, Viscosum,oppilatiuum,& durum digeri plus alia re. & est valde malum. Et pultes sunt grossi.& qui fiunt eκ frumento, sunt peiores,& refrio: 'hiRςς ψ' Riςm, M sunt propinqui corruptioni. & propterea sunt abjiciendi ab illis, qui sunt parati aegritudinibus putridis. Sed panis, qui fiteN ordeo secundum modum, qui fit eκ frumento, sequitur honitatem panis triti. partim declinat ad frigus. Et sauich ordei bene digeritur. & quando 'm'ςx nil sita refrigerat; et est frigiditas sua quasi in primo gradu. Et aqua ordei plus ingreditur opus medicinarum quam eiborum: de est tam Laudς dabitis in aegritudiuibus calidis & siccis, laude,qus non occultatur et,qui in hac ARVs; lim styge siti nectat, temperat: abstergit, laudabilem ordei.

humorem mirabiliter,non inflat, non moratur ad descendendum a stomacho.& hoc nobis totum eκ perientia dedit. Et sie debet fieri aqua ordei. Infundantur Modu. coaintegra non contusa:& in una parte ordei debent poni vi, ciendi quaginti aquς frigidds partes:& debent sic dimitti in aqua quatuor horis: de postea ordei, id est coquatur in hac aqua, donec adipiscatur rubedinem quali vinum . & si fiat hoe pusili η modo non inflat-α qui frangunt, vel terunt ipsum prius, peccant: quia non est ab eo priuata inflatio nisi propter infusionem,& grana non trahunt aquam,nec recipiunt infusionem, nisi propter virtutem attractivam quς est in eis.& virtus attractiva non est in granis, quando seminantur,& nascuntur, nisi quando semiis nantur integra. & si franserentur prius quam ei sent seminata, non nasceren tuti quia hsc virtus attractiva est in eis, licui forma Mecifica in totalitate totius grani urea, hoc est, quando partes sunt continus coniuncti simul. & hoc est simile calori sinaraSdi, vel alterius lapidis prςciosi. quod est, quia quando partes sui sunt simul coniunctς, in eis sunt virtutes:& quando separais sunt, priuan rurab eis. Et i testificatum est a mirabili Auem martia Ahyn zoar in libro suo. qui dicitur Thei sir. quia Iste fuit sumemus in scientia Medicine a Galeno usu ad nostra tempora.& hoc ab eo habui.& rememorat errorem Medicorum lia gentium spsum. Et panis qui iactus est eκ aliis gratiis , habet illam virtutem quam diabent illa grana, eκ quibus factus est. Et infra conuenit rememorari de aqua plusquam hic quia incidenter sum de ea Iocutus.

De carnibus.

cap. XXXII. Libro prIo

stet 'ro involatilibus est caro gallint iuuenis, sanς. x pinguis.

nanet mirabilem proprietatem in temperando complemionem .M pro te ea brodium suum est optima medicina leprosis. Et dicitur

cerebru galluas auantentat substatia nostri cerebri.ὰ acuit ingentu.

175쪽

Colliget

Et post illis bonitatem eκ ambulatiuis est caro hoedi.& post has est caro arie, Dtum . Et haec opinio maioris partis Medicorum, praeter Gale. qui abominatur carnes arietum.& videtur sibi l caro vitulorum est melioris nutrimenti ari eistina . Et Avicen. dicit p melior carminum est caro porcina e & sentit taeaao quasi sit naturalior hominibus , quam alia caro animalium ambulantium.& eκ perientia hoc docet.Et maior pars Medicorum abominatur carnes agno rum et propterea quia dominatur multa humiditas super eas , & laudant carnes arietum iuuenum . sed conueniens est dicere, carnes agnorum sunt post bonitatem earnium licedulorum. & sic sentit B asis. Et quod mihi videtur ere agnis est tmia sunt multarum superfluitatum: eκcepto Φ in terris calidis recipiunt te piaem propter earnm calorem. Et quod hoc sit Verum,est,quia videmus quod olli agnorum stantium in terris meridionalibus sunt tortuosi, sicci,M curti . cico ui sunt in nostris non e X cedunt tantum in hoc. Et earnes Vitullini sunt bo- De carnes: propterea quia non habent illam viscositatem, frigiditatem, M licciotatem.quam habent carnes bouitas Veteres . & eorum carnes sunt magis odori fere alias carnibus . & quantum est in hoc, meliores sunt carnibus licedulinis Dropterea uilia in carnibus hoedulinis manifestatur Quaedam mucillago, quanodo concoquitur. Sed carnes hoedulitas sunt meliores vitulinis, quia generant meliores humores. Et e X laudabilioribus carnibus Volatilium sunt carnes

nerdicum: sed declinant parum ad frigiditatem,& siccitatem, & sunt sicut gallis ite deserti:& habent proprietatem stringendi ventrem,& alilae, & eliκae . dea turtures sunt sicut volatilia reliqua,& declinant plus ad caliditatem , & habent tam irabilem proprietatem in acuendo ingenium. Sed columbi sunt calidi & sicis '

ino prostioris substantis quam turtures. ω pulli ipsarum habent humiditatem suis D ffluam. Et significat calor eorum actualis,& velocitas digestionis in stoma eliis eorum super ipsorum calorem . Et propterea qui volunt abstergere mamodieitas & clarificare eas,dant eis ad comedendum . & incontinenti debent ocis ili Ueκ trahuntur purificatae.& si cito non interficerentur, multum minuere eur ciuantitas margaritarum. Et caro Veteris colum hi masculi mirabilem habet orootietatem in epilepticis,& paralyticis. Et carnes Volucrum, que assimilan- ρ eolumbis & dicuntur ludo nes,& in lingua Arabica Alchamara, sunt sicciois,Mos dictis & grossioris substantiae,& habent aliquantulam aromaticitatem Ddisseres sunt omnes calidi, & sicci in fine caloris. Corurnices temperau sunt. diliciuantulum declinantes ad calorem .& sunt subtilis substantiae, tenerantes honos humores. & bonae sunt sanis & conualescentibus. Et sturnelli. qui dicuntur aruri,sunt calidi & sicci,& graues ad digerendum,& grossae naturae.

De Piscibus. cap. XXXIII.

MEliores eorum sunt pisces qui degunt in locis petrosis, & qui multas

habent squamas , & quorum corpus est medium inter magnum M paruum,& qui sunt velocis motus , & paucs viscositatis. Et melior

apud nos est piscis,qui dicitur eubrina: M post illum ille, qui dicitue trilia & cuidam dicunt ipsum resulum. Et piscis, qui captus est in fluminibus remotis a mari, necessario boniis est,& paucs superfluitaris: propterea quia hiepiscis propter sui naturam habet,Vt petat aquam dulcem & frigidam: M ad hoe

multum laborat,

De Lacte.

cap. XXXIIII.

T melius lac est scemineum: & post illud lac asinae:& post illud lac ea- pre & istae species lactis sunt subtilis substantis . Sed lacouis est glosisius: et propterea citius in stomacho caseatur. Sed vaccinum grositus est A cum hoc burrrosius,& Pinguius,

176쪽

Liber quintus.

De caseo. cap. XXX V. CAseus recens est trigidus & humidus, grosss substantis. Vetus est caliis

dus 8c siccus propter sal, de tendit ad ustionein . Et aliquis caseus est bonus. medius inter nouuna de veterem est honus, dummodo sit factus rationabiliter ere bono lacte.

Deonis. cap. XXX VI.

OVa gallinarum sunt meliora caeteris. εί vitellum est melius albo.nec

album est nimis malum. nisi nimis sit coagulatum. Et propterea qua nodo conquassatur oum oleo Sc aceto, Sc fiat tremulum, est valde bonil: quia res, lus coquitur cum oleo, est multum nutritiua:dummodo olea nouum sit, Sc dulce , Se oleum olius. quia natura illius est temperata,declinans parum ad calorem,& impinguat hepar, M augmentat ipsius substantiam. Et generaliter dico . est conueniens homini multum secundum totam sui substau tiam. Et propterea in terris nostris non coquimus carnes, nisi cum eo: quia in lior modus,& temperatior comedendi carnes est ille, qui dicitur athasea, hoc est ut sic fiat. Accipe oleum, δύ parum eκ cepa, dc ponantur carnes frustratim in eo,addendo paulatim aquam calidam, donec sint coris. Sed panis,qui decoquutur cum oleo, est malus, i.impastatus cum oleo et quoniam tempore decoctionis comburitur oleum,& tendit ad sulphurem.

De Tructibus. cv. XXXVII. MEliores eorum sunt ficus,& vut.Et complereio ficuum est caIida Mhumida. mundificant stomachum, laκant ventrem. Vus calidς sunt eκ pauco calore,& humidς temperate. 8c subito impinguant corpus: sed inducunt ventositatem in omnibus digestio nibus. R ricus non dant ventositatem, nisi in stomacho,& intestinis.

Uus passet ealidi sunt, Se humidς de digestibiles. prosunt hepati a tota substatia. Et operationes vini ipsarum sunt debiliores operationibus aliorum vinoru:

cap. XXXVIII. ΜElior aquaru scdm Hippo. est aqua fontiu oriental tu, si scaturit eκ

terra st non habet nimis grossam substat iam, nec nimis molle, vel lutea,sed sit mediocris inter has. et .ppterea hcc aqua est suavior 8c leo uior, Se citius permutatur a calido & frigido. Sed Rasis semit in me Iior aqua sit fluminum magnorum. Et Hippocra. dicit m istς aquς sunt druerinlatum substantiarum: eo. transeunt per diuersas terras: et propterea quia ingrediuntur eas multi riui. Et mihi videtur Q Hasis no laudauit flumina magis grossa, nisi propterea quia Sol operatur in eis unam operationem, propter quam se parantur partes grosis a subtilibus. Et propterea coquunt Medici aquam illis. qui habent debilem stomachum,& hepar. ergo opus,quod fit in aqua,est diuerosum ab aqua. Sed quod est inspiciendum in aqua, est diuersitas terrarum . quia non potest esse , ut in aestate non defluant ad flumina a ius multitudo. de a lus pluuis. Et propterea quanto plus elongatur flumen a suo ortu, est deterius. Et propterea nostruin flumen melius est in Corduba, quam in Sibilia r 8e est dete rius in Sibilia propter crementum δί decrementum , dc propter admiκtionem aquae salst in eo: quamuis illud non sentiatur . Et impossibile est, ut aqus m vnorum numinum non sint turbids. dc proptere inuenimus in fundo pirari

177쪽

l . Colliget I

rum,quando ponimus in eis aquam fluminum. multum de sabulo.et terra. 8e sie Paccidit in terra nostra:quod'no n accidit de aquis fontium.

De Granis , quae punt cibi medicinales. cap. XXXIX.

DEinceps volumus dicere de cibis medicinalibus: quia quidam eorum

sunt terrae nascentia,& quidam animalia,& quidam superfluitates animalium. Et eκ terrs nascentibus qusdam sunt grana, & quaedam se

Faba est temperata inter frigiditatem & humiditatem, aut parum declinat ad calorem. Et propterea habet dissoluere a postemata Propter mani abstersione. α maturat,& est multi humiditatis. propterea accidit ei multa inflatio, & votositas,& ipsam non perdit propter aliquam decoctionem . Et dicitur in habet malam proprietatem cum virtute cogitativa et & qui ea Utuntur, multa habent

somnia horribilia,& falsa. - . . . -

Cicera sunt temperate calida & humida, & habent inflationem. & propter tertiam eorum operationem habent generare sperna λ, & Prouocare rhinam,M sanguini in menstruum, & frangunt lapidem . sed hoc faciunt plus nigra quam alba. Et si comeduntur recentia, generant in stomacho, & intestinis multas fu- . perfluitates. & si assentur cetiam fabς habent minus e N superfluitatibus. sed sunt duriora ad disterendum nisi primo essent infusa. & habent proprietatem faciendi honum colorem.& hoc faciunt,quia acuunt calorem, ita ut generetur spi nritus ventosus.& per hanc viam Valent coitui. - Lentes sunt temperatς in calore,& sunt siccs,& generant sanguinam melancholicu.& eκtinguunt inflamationem sanguinis,& magis. qu coquuntur in ace- - Q. Et earum virtutes tertis sunt: quia priuant coitum,et o Hi lcant visum:& quando coquuntur in aqua pluries stringunt ventrem. Lupini sunt sicci .ierrestres,& amari.& qn coquuntur in aqua,donec aula ratur ipsorum amaritudo, est cibus tamen durus. & qn comeduntur amari,occidiit Pueros,& occidunt vermes,qui sunt in stomacho,et intestinis,& prouocant utinam,& aperiunt orificia haemorrhoidarum . . Leughi,s. Faseoli. declinant ad eatorem & humiditatem. & impinguant eor, pus,& prouocant urinam , & Dinguinem menstruum , M laκant ventrem et M proprie rubet,& inducunt somnia,& faciunt Verriginem. Milium frigidum est & siccum, ventrem constipat, x est pauci nutrimenti. Et hoc idem facit Panicum.

Et Spelta est propinqua huic. N Hi sunt grossae subfiantis in caliditate & trigiditate prope temperantiam. Ventrem stringunt,& sunt boni nutrimenti,quando coquuntur cum lacte. De Fructibus arborum.

cap. X L. Pomum dulce est temperati humiditatis, & acetosum est seisidum M sse.

cum. Et habet proprietatem confortandi membra principalia, si sint diastemperata in calore,et maκime cor.confortat cerebrum,odorando propter suam aromaticitatem: & generat grossam Ventositatem in secunda digestione,& tertia. Ita w dictum est a sapientibus ψ potest geuerare phthisim. hecticam: eo. venti, qui generantur eκ eo, habent malam proprietatE ade Nardedas arterias pulmonis. et sic testificatus est mirabilis Auemnaruam Aburneron Aueroar in Thiilis. Sed vinum suum non habet hanc intentionem. Puta cruda sunt frigida & sicca:sed matura temperata sunt. aut declinant aclpaucam frigiditatem.& hoc est,quia composita sunt e N acetositate,dulcedine,et ponticitate Propterea est eorum virtus ventrem constipare.& eorum proprie

das est remouere sitim. . . -

Cotonea sunt Mositoris substantiae quam pyra. α maioris stipucitatis: de

178쪽

ra P

hentur sto macho re inpleto choleo

ra Putrida.

Liber quintus. 88

A propterea sunt frigidiora.& in eorum odoratu est proprietas eontra omnes pannones cordiales. Malorum granatorum qu dam sunt dulcia. 8e quςda acetosa. Et omnia humectant, verum dulcia sunt calidiora & humidiora: & generatur eκ eis modica ventositas non mala. Et habent unam nobilem proprsetatem: quia mirabiliter resistunt cibis, ne corrumpantur in stomacho. Persica sunt frigida Se humida: δc habent generare humores corruptos . M Ide tertia ter putridos.& aliquando cholericos. Et habent mirabilem proprietatem resiste no iii trac. r. ca.di foetori,qui prouenit a stomacho.& odor suus Valet contra cardiacam passim 25. 6c. 2.ca. nem.& oleum,quod fit e N eorum ossibus, abstergit iaciem dominarum,et valet no c. m. Secontra difficultatem urine,& occidit Vermes. Nia tertii triSed Antipersica , quς Nusmus dicuntur. sunt eiusdem naturi cum persicis, 1 .c.3o.eκhi sed non habent illam proprietatem. & in Arabico dicuntur Aiam. Prunorum diis sunt specie Videlicet album, et nigrumet ambo, quando sunt matura. sunt frigida & humida. mitigant calorem cholers, & Iaκant ventrem, sed debilitant parum os stomachi. Nuces calidς sunt Ad siccs,& prouocant vomitum,& laNant ventrem.Et di citur Q hahent malam proprietatem, ita P qui utuntur eis nimis, faciunt eis in iis tingua paralysim. Et comeste cum fictibus obstant veneno loco herahar. M 'multum valent senibus.& nocent illis,qui timent passionem caloris, εο tempore magni frigoris non sunt nocius. Avellant in nullo differunt ab illis, nisi quia non prouocant vomitum. Amygdals temperate sunt In calore.& humidς, siauis saporis,& habet mulistas bonas proprietates, Et dicitur sp habent augmentare substantiam cerebri et faciunt suaviter dormire,& abstergunt,& mundificant vias urint, δέ sunt valde conuenientes macris. Et earum oleum est melius, quod possit esse spasmo sieco:& etiam melius quam oleum sesaminum Pp aliquantulam stypticitate. que est in eo: in oleum sesaminum est nimis calidum, de habet malam proprietatem in dando foetore ori. & ciui utuntur sesamino loco olei amygdalarum, peccanti Pinet calidi sunt δύ liccs, Se earum oleum curat: paralysim.

Fistici calidi sunt M sicci temperate. confortant stoinachum de hepar a tota ristica substantia, Sc sunt eκ illis medicinis, qus habent multa iuuamenta, de magna. Pinsiδε

De Herbis, O Oleribus. cap. X LI .

mnes herbi per suam naturam declinant ad humores melancholicos x hoc etiam faciunt a tota substantia: eκcepta lactuca. & Nugiossa. Caules sunt frigidi de sicci. necessario genexant humorem mel an M a. . calidi cholicum. & succus eorum habet proprietatem clarificandi vocem. Cucurbiti, qui in Arabico dicuntur Uua, sunt frigidi Sc humidς, aquose de tale humore generat.& dicitur . sunt apis recipere corrumpticiae in stomaco. α habent malam alteratione: sicut sit in rebus humidis non habentibus stypticitate, terrestre ita te, nec ponticitate: quia sunt solii aqueae.& assimi lanius eas moris.Nec cucurbiis istius regionis sunt tales, sed sunt durs digestionis, de grossio xis naturs: ita ' non possunt rectificari, nisἰ cum multa decoctione. Sc cum hoc sunt multi mali chymi,& adhuc in frigidant, & humectant: eo . non habemvirtutem cito e Neundi cum nullam habeant instersionem. Melones sunt hisidi,mulis hnmiditatis.& habena abstersionem. & prouocantvrilia tn: ita . dicitur ut qui utitur multum brodio eorum, est cautus ab aestritudi

ne arenarum.

Cucumeres sunt frigidiores,& minus humidi, 8c minus prouocant urinam melonibus: sed non corrumpuntur ita cito, Ut melones. Portulaca est hisida in tertio gradu,& humida in secundo. 8e est lubricatu 'ua, viscosa. aufert sitim, constipat ventrem,& aufert dentium stuporem: Attriplices sunt frigids & humids, ventrem humectant,prosunt ictericis. P rais tamen sunt corruptioni.

179쪽

In emis duo siderada .

Colliget

spinachii valde sunt bons,& temperatς .valent gutturi,& pulmoni. Se sto. Lmacho calido. dc hutnectant ventrem. Sc sunt in secundo gradu frigidae . de

humid . . .

Eleis propinqus a triplicibus,sunt calidiores, id minus humid . humores generam grossos, Sc phlegmaticos. . Raps calidi sunt tu numidς. generant ventositatem , mouent costum. eo mxenes calefaciunt.&mbent mirabile proprietatem ad illuminanda oculos. Melongis sunt eκ his , ere quibus nos facimus in terra nostra multa cibaria delicata. dc postquam proiecta est prima aqua suarum decoctionum,& coquun tur cum carnibus pinguibus, sunt multdm delectabiles. Et ego reputo ipsum temperatum cibum,postquam sic iactus est. proptere a quia pars acuta,qus est in eo. remouetur per primam decoctionem: dc sua siccitas, & stypticitas remouentur propter carnes decoctas in eo . Et quamuis Medici dicant-generant humore melancholicum similem humori generato e X caulibus . tamen consi derare de hemus in cibis duas res. una est res , quς secum miscetur, quς potest remouere malitiam, si est. 8c delectatio cibi, hic est secunda. & quando est muItum delectabilis, icito,qus prouenit ere eo non est multum manifesta. 8c hic est unus e κdelectabilibus cibis. Isti sunt cibi manifesti apud nos, in quibus est virius ali qua medicinalis. I

De virietate virtutum medisinarum Simplicium. cap. X L II.

T nune habemus loqui de medicinis absolute. Alchison,qus in Latino dicitur Retonica, dc in Persica lingua Bera

. gines. Eius primς virtutes in calore δί siccitate sunt in quarto gradu: propterea quia est de substantia terrestri adusta. de manifestat hoc, quia est in find amaritudinis. Et operationes eius secundς sunt incisius dissolutius , et aperitius fortiter.Est in hac virtute fortior absinthio propter stypticitatem,quet est iu absinthio.Et virtutes eius terris sunt, i nocet ori stoinaclii propter ama. ritudinem, qui est sine stypticitate: dc utimur eκ eo eκtremitate de stipite.Cinis suus est calidior Sc siccior eo. valet contra alopeciam, quando miscetur cum aliquibus unguentis calidis. Et est etiam calidior suus cinis cinere cucumerum agrestium,& cinere radicis anethi.Et etiam isti cineres prosunt veniri. quando

est viceratio in eo sine apostemate . . . . . o

Pentasiler dicitur a Persis arbor Abraam,et in Latino dicitur Agnus caltus. Sua prima virtus in caliditate Sc siccitate est in tertio gradu. 8c hoc est,propte rea quia in sua compleNione dominatur substantia terrestris adusta miκta cum substantia terrestri de frigida. 8c significat hoc, quia sapor suus est acutum cum aliquantula ponitestate . Et manifestum est,secundi operationes talium comis pleκionum, qualis ista est, sunt cum incisione. dc apertione. Et ponticitas esti duimo. est una e N rebus,uus adiuuant ad hoc.& in membris intrinseci .ut in splene. 'ς ec hepate. Et tertia operatio est,ut remoueat coitum , dc Propterea nuncupatur in Arabico granum sterilitatis , Sc est sicut agnus cinus. Athenienses dominet decumbunt super ipsum in magnis festiuitatibus. Et Ruta est similis en ericepto R, plus calefacit. dc desiccat:nec habet styptiis citatem, neque pomieitatem. Anich, de asii dicunt Uigil. Uirtus suarum radicum est temperata in calidit te Ac siccitate , quia compolitum est eκ substantia aquea dc terrestri cum pauca lineitate . BI manifestat hoc . quia est insipidum cum modico stypticitatis acuit alis. sed herba eius est solum insipida. Propterea ipsius prima virtus est fritida Be sicca , dc operatur siccitatem. Et secunda est solidare vulnera sordida breui tempore Et tertia est, ut frangat lapides.& signum huius est,quia nascitur in vallibus, de locis humidis. Et uegat, l. Pes columbinus, est quatuor specierum: Ac pard diuersincatur unae ah alia. de Gale. non posuit ipsum in gradu . Et quod nobis videtur de eius coispleκuine estor est iligidum in primo.& siccum in secundo.& boc est, quia do

nes,

180쪽

Liber quintus.

minatur super partem ipsius substantia terrestris cum substantia adusta. x pro .pterea est sapor eius sty pticus cum modica amaritudine. M si amaritudo esset aequalis cum stypticitate, diceremus ipsum temperatum in siccitate . sed quia viis demus v dominatur amaritudo parum cum stypticitate, iudicamus si, siccii est in secundo gradu. Et propterea valet doloribus renum, & doloribus splenis propter ipsius amaritudinem,& lentiginibus faciei,& morpheae, quando pista

tum miscetur cum aceto.

Agaricum.Nec hanc radicem posuit Gale.in gradu. Et quod nobis videtur eκ eo de eius coplexione est,cp est calida in primo, δί siccum in fine secundi: quia compositum est eκ partibus frigidis & terrestribus,& calidis Se igneis, da

calidis de humidis. Et significat super hoc.quia cum nos gustamus, prinaci liuie nimus in eo dulcedinem. & post hanc amaritudinem , Sc post illam acuitatem cum pauca stypticitate.& omnes isti sapores significant super caliditatem: ex cepta parte,quae superata, M sepulta est a stypticitate: sicut significant super si citate ,eκcepta parte,quae superata dc sepulta est a dulcedine propter teperatia. qua ei tribuit: eκcepto . plus superat stypticitas cu frigiditate, ua dulcedo cum humiditate.& .ppterea ponimus siccitatem maiore caliditate. Et Spterea qui hic plata assimilatur radici arboris,apparet v terrestreitas dominetur super ea. Et qua uis sit leue, M porosum, frangibile,& albu,Quae omnia significant ut habeat parid multa aerea, propterea posuimus ipsum calida in primo. qua uis habeat tres sapores significates super ipsum calore, posuimus ipsum calidii in primo:quia n5 sunt fortes, neque manifesti in ipso.& quod conueniens est in fidu cia suoru graditu, est eκperientia. Sed ipsius operationes, quae non sunt primae, sunt ad dimoluenda, Mincidendu humores grossbs,& eκ oppilandu venas splenis . hepatis,& renum. Et habet sua proprietate valere contra morsunt veneno

soru animaliff. Et nos dicimus in hoc non fit,nisi qu apparet eκ illo veneno accidentia friaida. Dosis ipsius est. 3.i.& hoc non potest sic nocere , sicut nocentaIiae medicitis,qus attrahunt ab eNtremitatibus corporis.Et habet magna prooprietate in mundificando cerebrum.& propterea curate pilepsia,& prodest cursui nouae aquae ad oculum. Et quantitas, quae de eo debet sumi, ad hoc est a.3. i. Vsque ad. ii.nec est necesse ipsum refrenare nisi propter siccitatem. Et non cre dat in subtiliatio humorum grossorum,& incisio significent super multum calo tem, sicut crediderunt errantes multi nouorum Medicorum. Custarather,i.Capillus veneris. Dicit Galen.. hic temperatus est in suis virtutibus primis,qua uis haheat multas operationes se das,& tertias: quaru quae da sunt confortativae,& repercussiuae,quaeda dissolutivae, & quaeda faciunt na

sci capillos.& quaeda quς dissoluunt scrophulas,& quaeda quae fragut lapides.& quaeda quae adiuuant ad trahendum sputum grossum eκ pectore,& pulmone. Et Gale .dicit in stringit ventrem.& Noui dicunt . purgat.& talis medicina.

qualis est haec,quae habet tot operationes secundas,& tertias, est retinenda. Aacum hoc toto est temperata propter ea, quae adhuc dicam. Caylem, i. Semperuiua. Haec est multaru specierum. Sc omnes in tertio gradu

frigidae sunt: quia sunt insipidae cum multa aquositate:& quia nascuntur in locis frigidis, M tempore frigido. Acacia est succus arboris spinost.Quado abluitur est frigida in secudo gradu, & sicca in tertio: & cu n6 lauatur, est si ida in primo. dc hoc accidit, quia

sua dominas est substatia terrestris,& frigida: S propterea est styptica. 5 cu eo toto est in ea aliquid eκ partibus subtilibus,qus removemur, qu abluitur. Carinch,i. Vrtica. Dicit Gal. 'lanctus huius plais,& solia calesaci ut caloren5 forti. Et habet multas operationes secudas,&tertias. Distbluit apostemata, ruae fiunt in radicibus auriu: et adiuuat super sputu,quod fit e re humoribus grorus in pectore,& pulmone:& curat cancru et in summa valet oibus vulneribus. quae indiget eκiccatione,vel e Nuccatione,siue subtiliatione. Et hoc est magna tignu super debilitate sui caloris. Sed cu hoc toto prouocat urina, & mouet coiistum . de hoc significatur per ventositatem.Et proprietas sui seminis est purgare

Phlegma,& in hac similitudine est virtus siccitatis,sed fortius est aliquantulum Auer, Coll. M

SEARCH

MENU NAVIGATION