Omnia opera Aristotelis Stagiritae Omnia, quae extant, opera, nunc primum selectis translationibus, emendationibus ex collatione græcorum exemplarium, scholiis in margine illustrata, nouo etiam ordine digesta ... Auerrois Cordubensis in ea opera omne

발행: 1560년

분량: 800페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

471쪽

CANTI CORV M

Iur. Commen. l Tractatus primus. De conseruatione sanitatis . t Rememoratio partium Practicae.

O S T V A M Ordinaui in parte Theorice medicinae au practic quod seriarim audiuisis , O- hoc secundum p in mea men- te praeordinaueram,incipiam quidem nunc tu practica ipsius . iam aurem retuli in principio huius libri illud

o propter J quod erit necessarium V illud lationem faciam J q J in hoc capitulo. Ope- ς -

ἰ rationis autem practicae siunt duo modi r quorum unus qturabier exercetur: alter uero medicinis , ct conuenienti regi ne in cibis . Est autem non mossicum, quod per illud regimen exercetur . Hoe autem in duas partes diuiditur: quarum una conseruatiua canitat udicitur: O altera aegritudinis curativa. O hoe per uitam meam ς in per- e. est finis festione Medicinae eontinetur. J Mediciar. et ilostquam iam perfeci intentionem mel iri parte huius artis Theo. 3 l rict . incipiam nunc idem in parte ipsius pra ctica de factiva. Et iailiMi in his , quς sunt Prginita, . hςc pars diuiditur in id, quod

i manualiter e Nercetur, & in illud , quod fit medicinis & cibis . Seu lirc secunda pars in duas species diuiditur. Quarum primam sani tatis coii seruatiuam appella ultrin qua s. docetur, qualiter cum cibis, & aliis ab eis sanitas conseruetur. Et secundum fgritudinis curativam:in qua scilicet ostenditur qualiter tollatur ςgritudo, & quibus ingeniis reducatur sanitas cum mediis cinis. Ipse autem inchoabit, velut diκir, a Ianitaris conseruat tua. pro tanto inoquit ipse Benchine pars conseruatiua sanitatis cum cibis & medicinis est Prima pars practics.

Et conseruatiua quidem sanitatis dicitur siecundum veritatem de habente Ieam perfecte ct absolurernecnon etiam de eo,cuius sanitas es imperfecta . Et /huius quidem siunt secundum operationem duae species. Vna es m eo, cums δε-bilitas perimota est totam Idam siuinantiam in omnibus temporibus suis ,sicurissime conualescente O paruus,in quibusscilicet debilitas eri per totum m sa, O in eo in quo apparet aliquod signum praetendens metum a quod an reat m eo lapsius in aliquem morbum.

472쪽

Canticorum

Specula tua con*deratio in principio huius capituli diuiditur in duas paries.

Ouarum prima est, in qua con deratur conseruatio sanitatis perte cis M alitu. -: Secunda vero est,in qua sit speculatio de conseruatione sanitatis imperis.cte. Et hec quidem diuiditur in duas partes. Quarum prima est,in qua con syde ratur conseruatio sanitatis imperiacts in tSto corpore,& in omni tempore: quod intelleκit, cum diκit: in eo cuius debilitas permiκta est per totam substantiam suam Sc in omnibus temporibus suis.& talis est sanitas lenum, conualescentiir.& puerorum,dc etiam eius qui paratus est labi in aliquam fgritudinem, qualis est ille in cuius corpore apparet aliquod e N lignis lignificatibus super lapsum. casum eius in aliquam fgritudinem. 3c talis vero est ille, qui non eκ causae κtrinseca, sed e re humore conqueritur de dolore,& labore. Secunda vero est. in ova confuderatur conseruatio sanitatis ini perfectς eius, qui fult fger in qui husdam eκ membris suis & non in alijs: aut in quod Zm eκ quatuor anni tem potibus non in alijs: vel in aliqua state & non in aliis. Et lis e Quidem sunt, quorum relationem facturus est in hoc capitulo.

lia est in eo , in quo apparet morbus in aliqua ex partibAs seorum suι cο ' poris,puta in cute eius,aut carue, vel ossibus eius. Et sicut etiam es in habemuak natura , 'machum debilem figidum ' aegrum naturaliter. J nec n etiam in haben Ee eκ tenua' te usionem ab utero, foJ matrice : sicut in habente sextum digitum, aut

tum seu Is c Citimorem eibbum. J - subii ny si uuidem sunt de specie eorum, quorum qusdam membra sunt fgra, M Rus h ' - diui sana. Eκ his etiam sunt, quorum menthra sunt fgfa eri malitia cooringems δPQi qmδ re ei, in mattice .Ex his sunt, quorum membra sunt talia a re entrinseca , cum debilitate tamen in membris illius naturaliter e Nistente.

4 Et in eo,in quo apparet in aliqua aetate , ct in aliquo ex temporibus armi, O non in aliis. Sicut humidus in complexione est debilis in pueritia ,et pomi auctus fuerit, est sanus ct fortis . Et siccus per compleatonem destruetur viaribus in autumno,praeter st in vere debilis es iciatur.

Infirmi quidem penes statem sunt, Velut ille,cuius compleκio est valde himida:cuiquandiu eκistit in pueritis, accidunt morbi eκ hunriditate: sed cum ad etatem senectutis peruenerit, sanus efficitur. Verum fgritudines penes quatuor tempora anni sunt, sicut habens complemionem siccam,qui in autumno quidemsgrotat,& in byeme sanus eκistit.

Regimen corporis Sani perfecte, & primo quan

tum ad Aerem eius in generali.

Conseruatio quidem sanitatis est quoddam genus generati,duas comprehe

dens stecies ex operationibus Medicinae. Ex quibus sumet, ut cum intendetur ad constemationem complexionis alicuius, g, ordinetur ei cibus, ct di erad naturali Sed cum intendetur translatio corporis eius a sua complexione d J siar huis odi,eo p contrarietur complexioni antedictae. Verum regia men simplieiter o absolute est,s attendatur ad construandum ipsius laudasi- , Lem di bositionem.

Ης sunt duc species conseruationis sanitatis in generali: quarum una est con seruatio sanitatis perfectς:8c alia est conseruatio sanitatis imperis eis & in squalis. In hac aut comple Nione in squali e Nercetur opus dupliciter: uno modo ad conseruandum sanitatem in dispositione in qua est, regendo illum cuius est, ' est conseruatio cum sibi similibus: sicut e Nempli gratia, si intendatur ad consero . Datione habentis comple Nionem calidam, erit quidem conseruatio eius cum ca Iidis.& hoc idem intelligit,cu dicit; ut cum intendetur ad conseruatione m com

473쪽

Partis secundae tra c. primus. 22

pleκionis alicuius, &c. Sed cum intenderetur translatio eius a compleκione sua. 8ί reductio ipsius ad temperiem,& medium, hoc quidem fieret cum contra xiis puta cum frigidis compleκione calida eκ istente,& cum calidis in compleis i dicione frigida.& hoc est,quod dicit: Sed cum intendetur trastatio corporis eius a sua compleκione,fiat huiusmodi,&cς.Corpus vero temperatum dc squale in comple Nione conseruatur cum temperatis. quod quidem intelle&it, cum diκit: Verum regimen sani simpliciter,&c.i .cum regimine absoluto.tale autem abso Iulum temperatum est & squale. Et quod di κit, L cum volumus conseruare compleκionem egredientem ab squalitate , docet v, regamus eam cum tibi ii ntilibus. Est quidem dictum Galeni, seu quod sequitur e X dictis eius. et hoc tamedictum est dubium,& merito, secundum opinionem meam.& hoc ideo, quonias habens compleNionem calidam regatur cum calidis. labetur quidem in moris hos calidos, sicut patet, & est testis ipse sensus. Si igitur sic est, conseruatio qui dem habentis complereionem calidam in sanitate sua erit cum calidis iii como Pleκione: minus tamen calidis quam sit ipsum.

Et moretur seu faciat residentiamsi am in aliqua ex riuitatibus quarti cli- smatis,quae sicilicet perfectam aerem habeanx ct vaporem, R habeat stecu- a. sanss,et in

lam uersius eremum,ct Hluam,ct in iciat etiam uersus partem orientalem, loco emine quia ipsa est yub ilior, dentur loca

Decet quidem ut habens comple Nionem squalem & temperatam habitet in aquarto climate. Addidit nihilominus in ciuitas, quam inhabitabit, debeat esse V perfecti aeris in bonitate. & hoc, quoniam regiones distantes a inari sunt ςali. dg Se siccs.natura enim maris significat ratione humiditatis squalitatem civita- tis calidi vel frigidς. Intelligit autem, cum diNit, halicat perfectum aerem, cesit immunis a corruptione. Addidit etia, habeat speculam versus erema, &c. M hoc supple tempore hyemali Sc 'igido. Quod autem quartuin clima minume temperatum de squale sit, patet e X unione Sc coiminctione sylvarum in eisdem. Hoc autem iam asseruit etiam Gale. 3d hoc, quoniam comple Nio squa- Iis de temperata, qui est signum equalis Se temperati climatis, non reperitur in quarto climate, nisi raro valde. Et addidit . sit orientalis: quoniam pars illa, de aer eius est subtilior, sicut di Nit.

Tempore vero ae liuo declinet ad montes habitationis Deus apertus a rparte septentrionali.

Hoc etiam notum est: de hoc ratione frigiditatis montium, Ac septentrionis.

In noctibus quoq; habiteς, ct quiescat in superioribus locis, o sedibus. In s

C die mero desicendat ad inferiores.

Aedificium quoq; domorum subterrenarum in quarto climate fignificat ipsum fortis esse,& magias caliditaris. pro tanto in hac terra nostra, i. Sarraceno rumin insula Hispanis, lus in hac die est in quinto climat non fiunt huiusmodi fouet, seu caueriis subterra es.caueat etiam ct vitet pannos laneos de bombyce , O condescendas ad ssubtiles lineos.

Hoc quidem totum seruetur tempore ς stillo, ratione caliditatis panni lanei Mhombycini,& etiam ratione squalitatis,& temperiei ipfius,clim. Vtatur etiam a romatuis Irigidis, sicut ex olea rosaceo. io Prs dicto quidem tempore est viedum aromaticis frigidis, sicut oleo rosaceo, α huiusmodi talibus.

Protegati oculos suos a puruere, fum, vapore turbido ct corrupto, ct a ii radio Solis hora meridiei ct feruoris,necnon ab occi rsu fortis calluitatis:necerim attente in cia: figuras exires, ctsii tither intricatas , nec liseram mi nutam, Osubtilem. Hoc etiam est totum per se notum do manifestum: quare non eripono.

474쪽

et a

Zl , Canticorum

: V Regimen comestionis vel Cibi in generali. D Ebeat autem ad minus quilibet comedere semel inter diem, O noctem, O ad plus bis: medium autem inter hoc es, si comedatur ter in duobus

diebus. Magis quidem temperatus modus comedendi est. vi quis comedat ter in duo. hus diebus.& hoc, quoniam quidam opinati sunt. m actus digestionis perficitur in tertia digestione in ' decem octo horis . pro tanto cum fiat trina comestio in duobus diebus perficitur digestio in membris isto tempore , Vel prope. 5e hoc, quoniam inacium ' decem octo horarum erit inter duas comestiones et M sie du estio perficietur tunc, vel prope illud. constat autem v laudabilior modus re ciendi est,cum reficietur quis iam perfecta digestione cibi prcassumpti.

Prolonge:ur etiam tempus - refectionis, J ut fiat cibi bona digestis . Fians etiam parua buccelia,ut bene digeramtar.

Tempus quoq; masticationis est prolongandum,donec cibus in ore bene coteratur. Sunt etiani bucellς parue fiendς. iram h sc iuuant ad digestionem.

am Omne id quod ν contundere nom poteris , J erit apud te digestionis dissicilis.

Melius quidem est,m sit bucella parus quantitatis, quam si prς magnitudine sua esset difficilis contritionis & fractionis a dentibus . nam omne tale est dissi citis digestionis. ς fAttendatur etiam ut omne praeter naturam, O illaudabile curetur cucontrario eius conuenienti siecundum complexionem O malitiam J ipsius.

Attendatur in assumptione eius,quod dehet remouere & eκ pellere nocumentum omnium eorum , quς Volueris e N cibis malis assu naptis ad malitiam eoru.& ad contrarium ipsius malitis . Unde si fuerit cibus grossus, rectificetur cum subtilibus:& si inflativus, cum dissoluentibus ventositatem: δί si frigidus, cum calefacientibus.

Sunt autem quamplures eo lexiones me qualis q cum malitia cibi rectimabiles. JInterdum reperiuntur qusdam compleκiones illaudabiles & in quales, qui bus cibi mali & illaudabiles congruunt. Unde non decet o tales cibi habenistibus huiusmodi compleκiones prohibeantur, cum conueniant eis ratione simulitudinis inter utrosq; e Histentis.

Vtatur ergo eis homo seecundum usum ct consiuetudinem suamnec sunt appetitus,nec delectatio cibi omittendi.

Consuetudo autem naturς assimilatur:& est ac si diceret v consuetudo necessario sit obseruanda, quamuis etiam esset praua δί illaudabilis. Dictum autem eius: nec sunt appetitus, nec delectatio , &c. est unum de prsceptis huius artis per se. unde intelligit v attendendum est in cibis. Vt cum hoc quod erunt honi& laudabiles in se, requiritur etiam . appetantur. Et ideo dixerunt ' duorum ciborum ille,qui minoris est iuvamenti, magis tamen delectabilis, melior est minus delectabili,& sit maioris inuamenti. .

omnis nari; consuetudo pubiro, O sine gradatisne ablata,mcis , ct Ufendis illum,cuius ea.

Pricipit hic ne consuetudo subito auferatur:& hoc, quoniam consuetudo iam est conuersa in dispositionem naturalem.

De ordine ciborum, & rectificatione eorum. ev cdmiscen U Si aurem humidum,ct lubricum si lico praepοκendum.ERI sapor duuΦ eis aere ο ς Γυniendus.J Et siccum cum humido rectificandum. Et sil

nisi

Iis contritionis eκ masticatione

cibu malu , dimittat coa

mestio ipsi'. Et si inietio si fuerit firma ad illa, rel

ficetur cu cotrario como

475쪽

Partis se cundae trac. primus.

A dum eum ea ido,ct e eontrario. Quod si timeatur δ defaedatis oleaginosi, vel eius quod est malae digestionis ratione pinguedinis, J addatur sal eis, aut ali-

quid actuum. m haec iuuant ad subtiliandum. Quod praeponatur humidum liquidum styptico, est canon & praeeeptum in

regimine Sc ordine cibi. 8c hoc est,quoniam ad conseruationem sanitatis eκLgirur v mensuretur cibus in qualitate quantitate,tempore, M ordine: Sc ci laus sit laudabilis, δί laudabiliter ministratus cum praedictis quatuor conditio xxibus. Quod vero addidit huic est sumptum a contrario: ita l. unum contra tium cum ii hi contrario ad temperiem reducatur. notum. n.est,u, nocivum de ii laudabile est cum sibi cotrario rectificandum. Vnde est, ac si diceretur v eκ hoc siccum cum humido rectificetur,& frigidum cum calido, dc econuerso: dc pingue viutuosum cum salso LM acuto.

Hora resectionis.

Post exercitium quoque es refectis facienda, O ipsum postquam exluerit

faex ab eo. B Hoc ideo est, quoniam eκercitium post digestionem fictum eκpellit superis

fluitates a corpore,& calorem depurat naturalem: Unde eκercitium laetum post cibum efficit ipsum acidum, ipsumq; facit venire ad membra indigestum.

Ea autem quaerendus locus tranquillui ct frigidus, ct a vento euentatus ad laudabilem refectionem faciendam,necnon etiam tempus ct hora frigida. unde decet hominem esse attentum in hoc regimine.

Hoc quidem praeceptum est, ut eligantur,s. tempus stigida, 8c Ioca frigida tDpore estiuo,cu quis voluerit comedere.& hoc, quonia calor eκtraneus calorε naturalem debilitat, sicut Ac Sol ignem, cu sibi eκponitur: qui tamen accendutur,& consortatur cum ad umbram ponitur.

Regimen cibi in qualitate, & quantitate. T Empore quidem aestiuo ea eibi quantitas minuenda, Is tunc adfuit

liter nutriretia declinandum unde vitandae fiunt tunc carneigrassae, O utendum est oleribus. laciis speciebus.

Hoc quide fit ratione debilitatis caliditatis naturalis contingeniis corporibus C eκ dominio calidi eκtranei super corpora tem Pore aestiuo.

Et piscibus recentibus,hotas agno mediocris aetatis, O pullis gallimum Gis,ct gallinis,carnibus quoque h columbarum,ct coturnicum. J

Hae quidem carnes sunt laudabiles apud eos,de quarum honitate concordati sunt, praeterqua de carnibus agni.est niliiIominus possibile ut agni regionu ca- Iidarum δί siccarum sint magis temperati agnis regionum stigidarum dc humidarum: sicut in hac mea reῆione contingiticucullatae, & coturnices non sunt in hac nostra insula Andalusiae.

Haec quidem larcula cum corriandro,& aceto,& Vua acerba composita, sunt apud eos tempore gstiuo laudabilia.

Regimen motus Exercitii, & Quietis.

O Ruis ergo velit a morbis euadere,Luidat regime suu in tria, quom unuia tribuatur animae aliud cibo, ct aliud potui vel aquae.

Canti. Aui. cum com. Auer. F ia κ abominatio piguedio

nis, aut mala

e. fiehbagi. de zirbagi. et diligat dulcia, sicut est chabissa, Accibaria de talafit, et almo

476쪽

Cum quis voluerit aegritudines euitare,diuidat regimen suum ti tria, quota unum animae tribuat,& aliud cibo, & aliud potui. hoc, quod dixit de anima. iaet i reperitur in suavibus δί lauda hilibus relationibus.

Et parum quidem aquae frigidae satiat, ct sitim sedat:ad hoe tamen no suse

ficeret multum tepidae. Hoc quidem praeceptum inducit ad utendum aqua frigida:quoniam paru eκ ea sitim sedat,quod numine facit mnitum eκ tepida. Et licet hoc sit veru in cli. natibus catlds, congruit nihilominus usus aquae tepidae in regionibus frigidis:& praecipue tempore hyemali.& pro tanto Graeci timent valde potum aquae frigidae in regione sua ratione consuetudinis ipsorum.

Hi autem aquae potus frigidae nimium δ s J δε quanto-

, aut Potus dui, eo quod neruis obsit. Miμi . Eκ hoc videtur, i, concesserit interdum potum aquae frigidae minimu: quod quidem si unquam fecit, fecit tempore aestiuo calido.

Non es etiam uberendus potus aquae niuis nisi pingui, sanguinaeo , multae

camis. Hoc quidem notum est. nam si macer eκtenuatus, habEs modicum sanguinε. hibat aquam nimis, non est securus quin accidat ei inde stupor, de dormitatio membrorum. Retulit enim Gale. t accidit cuidam Patienti, post potum aquae Diuis, adeo magnum nocumentum in gutture suo, ψ nibit deglutire potuit,& taudem mortuus est inde.

. . . Est etiam vitandus potus aquae vi mensa,nisi h s ratione adhaerentis,et tam

rach i. pas 'docensi s buccellae. Isio, in qua ei Cauendum quidem est,ne bibatur in mensa aqua,nisi ad procurandum triu-hus non deis bucellae, cu in descensus eius tardatur.3 , Ion est etiam sumenda aqua cum cibo,nec in egressu a balneo,

Causa quidem huius est: quoniam cum sumitur aqua super cibum, priusquam stomachus calefecerit ipsum .in frigidat ipsum,& in crudat. Est etiam causa, quare supernatet cibus sumptus in stomacho,& quare etiam n5 adhaereat, de uniatur eidem, quod c5terat ipsum, sicut e Nigitur. actio nau: stomachi super sumpta cibum fit conterendo,&coquendo simul. unde sicut cu infunditur simul, dein magna quantitate aqua in olla, propter quod tardatur cibi decoctio in eade, sic quidem contingit inde ipsi stomacho. Aqua autem sumpta super balneum no. cei valde ratione contrarietatis e Nistentis tunc in membris: contrariu enim fortificatur tunc in occursu sui contrarii, ut inquiunt.& ob hoc non est securu quin . in frigidetur in frigidatione in curabili hepar hibentiu immediate post egreuum eorum a balneo. unde est ac si diceret, inde contingeret eis hydrops.

Nec etiam ps forte exercitium, O coitum:hoc enim eii malum O illa dabile .

Causa huius dicti est dicta in assumptione eius post balneu.attame maius ea nocumentu potus eius in coitu: eo q= debilis sit calor naturalis in corpore eius. qui usus est coitu.& calor innaturalis auctus & fortificatus.

Si tamen quis ex moica tolerandi potentia sisi v eatur umat ex ea parai tuni quo declinatis ct impus ibi ad inferius stomachi copleatur,qua tenus ibidem digeratur fumat tamen ex aquis illam,q Hi det, O satiet: ' aut ex vino , quod ,o quantum congruax,ct si ficiat.

Hoc qitidem, cuius relationem fecit hic,de vino est verum,postquam descere. dii cibus ab ore stomachi ad eius inferius, scilicet ad fundum.

1, rasis 'ta aqua ad se tietatem, ut vino se ficientis accidat sitis,uitentur

potus eorum:quoniam talis sitis erit mendosa. Hoc quidem est praeceptum, ut eApellatur idia medon.nam si sumpta aqua. scendit eκ

inerti

477쪽

Partis secundae trac. primus.

A vel vino ad iacietatem, generetur sitis in eodem, sitis quidem illa erit mendosa. pro tanto docet, ut tunc tollatur omnis potus,donec cesset sitis illa.

Regimen vini. Non es curandum de assumptisne multi vini: debet; Iusscere modicum

eum eri in umec efii continuaridus omni die potus mini. e es bibenduin ieiunis: e etiam pssumptionem eoisiubtilis vel acutisset, omni tempore vitae,nisi siemet in menst,ebrietas vitanda.

Haec quidem praecepta facta in potu vini sunt apud Medicos manifesta: eae quibus est unum, ne bibatur eκ eo multum: neque etia omni die, sed solum una die,& alio non:& praecipue tempore calido. Vt inquit Dioscorides. 8c cum hoc etiam congruit ut die qua bibetur aqua ,sit aqua sola:& q, potus vini sit vinum lymphatum. potus autem vini nocivus est in ieiunio, eo . vinum habet potentiam percutiendi neruos,& nocendi eisdem. vitatur autem super cibum subtile quoniam conuertitur tunc cum eo in choleram:& similiter contingit si sumatur cum cibo acuto. Cantificatio autem 3c prohibitio ebrietatis est proculdubio si ne resistentia & eontradictione. Ascensus autem ebrietatis semel in mense estis erroneus. quoniam licet Vinum teste Galeno sit e re magis conuenienti hus ealori naturali, & sit respectu eius in gradu, in quo oleum est ad lumen Sc ignem: tamen sicut multum 6c superfluum oleum eκ tinguit lumen, sic etiam multum viis num eκtinguit calorem naturalem. pro tanto k si ipsum sic eκ magis eonoeniεtibus calori naturati,ipsum nihilominus est ere nocentibus magis calori animaisIi.& sensibili,& orgauis eius scerebro,& neruis. δί ob hoc aqua mellis est vii Iior vino eis, qui naturaliter habent neruos debiles. Priores autem non conces.serunt ipsum iuuenibus ratione fortis caloris ipsorum: concesserunt tamen paraex eo senibus, & decrepitis.

- Et bibai vinum aromaticumradiancta sibi acetositate mali granati, aut suceo cotoneorum, O cucumeris, ille cui accidit ex potu vini dolor capitis, s percalefactio ct ebrietas,d bibatet, ipsium cum aqua mistum.

Haec enim praecepta data sunt eis, qui Sc vini poribus incurrant dolorem capitis fortem,& quibus accidit ebrietas eκ eodem: haec enim nocumenta contingunt proprie e N potu vini.pro tanto erepedit magis cui haec accidui. u, minuat quantitate eius. aut dimittat prorsus ipsum .Et vinum quidem aromaticii est me Iius eκ vinis apud Medicos. vinum tamen album est melius ei, cui accidit e re potu vini dolor capitis, necnon etiam saper calefactio est: enim propinquus ere C eis naturae aquae. ιEt dandum est in potu et,qui querelosius es ratis, ventositatum in eorpore suo exi Amrium, vinum purum o citrinummam fortis ex eis congruit eis amplius.expedit etiam ut cum salsis coniungantur.

Hκ magis quidem conferentibus conquerentiere ventositate in dioestione sua e Nistente est vinum purum,& ere eis citrinum,cum sit calidius en eis.eκ pedit etia ut cum salsis inngatur:& hoc,quonam ventositates contingunt & ue. nerantur eκ diminutione & paruitate calidi radicatis,& elementaris. '

Tempore autem Uiuo semendum es vinum album o 'usum ea quodsi isubtilitati Osimplicitati propinquius, h scia addantur aceto a O super e medantur si ilia. L

Hoc quidem est notum.Intelleκit autem per subtilitatem de simplieitate eius lorςm temperatum. V

Regimen somni, & vigilia . Noyprusingemrsemur,quoniam ias a mamec etiam vigiliae,quantam

inia debili; turpen . .

a. Et ille, cui accidit ebrietas, Vel acciis dentia simiolia epilepsis et calefactio

en vino an sumpto, tunc bibat vina aromaticu is

Et post cibu

cucumeres o

cu aqua. Et comedat clobatia acetoosa,vi in secada mensa si

ca acetoia,

478쪽

2.nauseatiua satietatem. 4.

Canticorum

smalitiam eibi non recipientis digestionem. J .

Rcimnus ciuidem est eκ conferentibus ad digerendum cibum.prodest etia corsu eius in stomacho contingenti:eo ω rectificet x corrigat corruptum in

si leuocatio calori,seni δ νε δ k' ς humoribus corporis, a

C vaporem'inroiptum: qui eleuatur, M ascendit in i '' via, i quoque immediatepost cibum vel eomestionem dormietam ac

479쪽

Partis primae tra c. secundus. 22 TMacer autem O extenuatus non debet exercitari, ne ipsius dissolutio am-

augeatur. Hoc quidem dictum est Hippocratis, L. non decet v calida corpora velut cholerica eκercirentur.

Verum debet exercitari pinguis ct multae adipis O axungiae: es tame ae-

eineendus,si habuerit ventrem magnum. Docet m nimis pinguis e Xercitetur vltra eκercitium temperatum, quatenus e N pinguedine eius moueatur & dissoluatur: quoniam augmentum pinguedinis corporis super naturalem dispositionem corporis est veredum . docetq; ut si ma gnus fuerit venter eius, i zona super ventrem ipsius posita cingatur.

Tempore vero aestius ea minuendum exercitium :eum tunc dissoluatur,o subtilietus homo per sudorem.

Exercitium in aestate debet esse minus. q; in hyemereo v iapore aestiuo mi nuatur,& disibluatur corpus hosnmis continue per sudorem.

. . a

Ia quide retuli in capitulis Theori e regime eius,curus corpus indiget eua eua isne superflui,aut retetisne cotrarii, - addes huic quod mihi placuit. J eonuenit

Iain quiclem relatum est in alia parte horum Canticorum quis eκ humori de intentio B hus debeat euacuari,& quis retineri: de quo etiam tempore debeat hoc fieri. & nibus, ur parin quo corpore. Et intellige-lacri rememoratione horum supra, ubi tradidit sionibus anidoctrinam de rebus necesiariis:hic tamen esset locus magis idoneus ad hoc. 6c mae. intelligitur cum di Nit, addens huic,quod mihi placuit. p facit ibi mentionem de conuenienti regimine accidentium antime i' conseruatione sanitatis.

i- Congruit quidem usius omnium,qNoris praemisi relatisne fecundu qualitate udieiam in tepore aestiuo ver calest is iuueni,ct riuitatibus meridionalibus. ia i .is

Usus quidem regiminis relati in regimine couenienti corporibus aequalibus itemperatis tempore aestiuo,cuius qualitas ostensa est ante 'congruit quidε super- it care facto secundu compleκionem.& li non sit in aestate. Sic etiam faciendu est i in locis,& ciuitatibus meridionalibus,Θratione eκ cessus caIiditatis earum.

Et tempore quidem Demali est utendum contrariis eis quae retulimus rut so

ebuietur resinatur frigiditati j i.

Tepore quide hyemali urendu est in regimine corporu teperatoru contrariis Oibus cis,quae retulimus: Quare cu calefactione relistatur frigiditati ipsius aeris. Vere quoque,ct autumno incedendum est inter aestatem,ct hyemem. s Vere M autumno sunt corpora regenda regimine medio inter caliditatem et frigiditatem,& inter regimina eorum congrua tempore hyemali & aestiuo.

V . congruits regimen exsiccativum in uere,ct humectativum in autumno . unde fugienda es exiccatis in eodem.

Vere quide congruit regimen eκiccativum: intendit nihilominus minus sieviendum eo. P tempore hyemali. Est etiam viedum regimine humectativo in autumno: estq; vitanda e Niccatio in eo, eo . eius compleκio sit sicca.

Ese autem utendum regimine conuenienti tempore aesturi O in sine veris, vo in principio autumni.

Corpora quidem sunt regenda in fine veris,& in principio autumni regimia cne in aestate conuenienti, aut ei propinquo.natura nanque aestatis dominatur su Pra praedicta tempora, cum vniantur sibi.

Verum in principio ueris, ct in sine autumni debet regimen eonfirmari re gimini Demis.unde utendum est tune cibis calefacientibus.

Completo quidem principii veris similatur complexioni finis hyemis r tione coniunctionis & unionis unius ere eis,cautumni cum principio hyemis.& alterius, si veris cum fine & termino ipsius. Pro tanto/congruit, ut regantur

corpora in praedictis horis regimine byemis,

480쪽

,o Tegimen autem eius, cuius relatio dicta est,congruis habitantibus, O - Π Ddentiam facientibus in esultatibus,o castris. Verumδ mercatores Uunt regenta si rasen. . - - ' iis stentium. tesdi regimine iter agentrum. . . Quod telatum est de conuenienti regimine congruit quidem cis qui in ciuitatibus de castris habitant, dum relide ut in eis. Verum iter agentes habent pro ptium & speciale regimem cuius ipse mentionem faciet consequenIe . .....

Regimen iter agentium, & primo

nauigantium.

vitanda nauigano premare in Deme. Eth s

il . . i

per ter a si J Golens nauigare debet assumere et eolligere aquam multara, ra Iε. -υasia munda,cui praeparata O offerendo uni cibaria humida. Venteri z in tem O natura eius ea enm medicinis noli sicanda. Vnde si timeatur vomitus chopore eivuiQ ae vacuetur per secesum suibus peractis ingrediatur navim, in ponatiis βψ sirum sitieeos acetoses,o cum eis Ibpticos. -

Ouod hie dicit. c. non est nauigandum per mare tempore hyemali, nequa uuam est de arte Medicinali, sed potius eκ arte Consiliaria. & similiter quod subiunκit. in volens per mare nauigare debet colligere aquam multam. hoc. n. ideo diκit.* timendum est, ne intrans mare moretur plus ut vellet. Ignoro asst, eo carmina. cur di Rit' propinanda sunt cibaria humida volenti mare ingredi, eum naui ta redacta n et antes sint in viii mo humiditatis.msi forsan hoc dire it, & intellereerit ad minuet modu licinii dum potum aquae. unde non videtur esse eκ operatione Medicitis.Est etia ponaut chordae. sibile et, intellemit em hoc mollificatione venitis & naturae facie lam. Vnde ereinuncta cum hoc addidit.&ast mollificandδ natura eius cum mollificatiuis medicinis. Quaisar peto uiuo uis aute ipse diNerit, si timeatur vomitus cholerae, in evacuetur per secessum. extincto A est nihilominus convenientius ei, si per Vomitum purgaretur. & hoc, quoniam collo appen humor cholericus est peI Vomitum eripellendus.Quod vero iussi: t dehentes inissa & appli- gredi mare, ponere secum succos acetosos, vomitum abscindentes & stypticos cata inter ve confbrtantes,est de canonibus huius artis.

stes, sγ Et ad vitandum defoedantia,OΡrdes,praeparet sibi mundas uses.

d,terra, cure Probabile quidem est hoc praeceptum prodesse generaliter euilibet iter agentur & mundi ii siue iter agat per mare siue per terram,cum nequeat ingredi balneum. Uss ' ci, dule in aliquo ex iter agentibus multiplicabutur pediculi, quos no 1 ορscet*x ipsi V in inirimere lana ς contorta,ct mersa in oleo ii quo argentum uisu fue-α ris exiinciunt,appedatur vestibusems J donec videatur cadere pediculi ab eo.

in L Hoc ingenium est laudabile iter agentibus pediculos habentibusinam argenotat tu viuum nec r pediculos. Vnde quod de hoc dictum est, de se est manifestum.

sci Der autem agens perii s siccum regatur cum regimine frigoris. JIntelleκit in consequenter referret de regimine euntis Per eremum & siccu. 1 est sicut regimen, quod referret de eo in tempore frigido,' in locis frigidis. e. iter agenotium per ter ram, & Pro Prie in 6o

ἡ eges it si obviat mκ alicui,. posset inde congelatio contingere,& petuabitur a c5 conseque m Qx ' . . t 6 i Et reficiatur. que ad saturitatem,ne moriatur fame .gelatione, et Iter agens per liccu & terram debet refici ad saturitate, ne eontingat ei accia morte, dens mortale eri fame, α boc, quoniam frigiditas est fortia valde in faciendo

Regimen' dictorum,& primo cum J frigore. Est ergo eruendum ne obviet eis s frigus, quoniam Perdetur ratione alioris,o congelationis. J

Diuitia m

SEARCH

MENU NAVIGATION