Omnia opera Aristotelis Stagiritae Omnia, quae extant, opera, nunc primum selectis translationibus, emendationibus ex collatione græcorum exemplarium, scholiis in margine illustrata, nouo etiam ordine digesta ... Auerrois Cordubensis in ea opera omne

발행: 1560년

분량: 800페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

491쪽

Partis secundae traci secundus. 273

t Myrobalani quidem ciuini sunt debiliorestaloei sunt nihilominus de lauda. hilioribus medicinis stomachi: ratione stypticitatis ipsorum. Dosis quidem eOra est a drach. s. Vsque ad drach. vita. Et post ipsos est medulla caiiae fistulae , cui associantur post ipsam tamarindi.violae autem in hoc caeteris sunt debuiores.

Rcmemoratio soluentium phlegma. J Entur ad hoc Zanis si ex pulpa eoue thidis muώ,O recti fleatae bdeL ε .ctsi bter stat eum meumere amaro, quod eri risimile in hae opera

εἰοue,remsicato cum pondere sui ex conuenienti ad hoc.

Colocynthis quidem est sortior eκ medicinis phlegma educentibus: inseri ta rmen tinesmum:& ideo rectificatur cu bdellio 3e tragaiatho. Dolis eius danicintl.α danic quidem est pondus. 3.granorum Quidam medici ratiocinati sunt in non debet multu teri,& plures sunt huius opinionis:& quidam opinatur de Deat he ne teri. Ratio dicentium ιν non debeat multum teri, estqiu tunc, ut di cunt, est minor ardor de molestia.quam inseri in intestinis, eo q= involvatur MProfundetur minus in intestinis. Sed ratio opinantium f. debeat bene teri, est quoniam tunc est minus nocumentum ipsius, vi aiunt:& hoc ratione paruitatis Partium eius. tutius aut est in hoc inniti e N perientiae, qi rations.

Detur autem unc. s .ex sale nitro ct sale,nam expellux phlegmased dentur in ex turbiH darhan A. eum datur in potu,ponantur in decoctione priuali ii. 'Turbit quidem est medicina hona & laudabilis: cuius a filo'Sc proprietas est educere phleqma a stomacho. eligatur tame sincerum, no ere corruptione ipsius cauernosum, oc perforatii.& rectificadum est cu zingibere dc mastiche. Sequali secundum Medicos est pondus. a.darhan Medicorum Antiquorum. Et dentur ad minus ex agarico. h sorban. I. O quatuor ex granis.'Agaricum est valde laudabile: neq: indiget rectificatione, quantu ad aliqua

proprietatem eius illaudabilem .educit aut humores grossos. de in summa est securior omnibus aliis medicinis. Cuius dosis est per se ab uno da rhan usu ue ad duos: sed in decoctionibus ponuntur da rhan tres. Et ipsam quidem curat aquas descendentes ad oculu sui proprietate in principio descensus earum , estq; me Iior M secimor qa sit turbit. Granum aut est medicina fortis potentiae. inferens angultiam magnam: nec decet Medicum uti talibus medicinis . cum potest se curas inuenire. .

Rememoratio educentium aquam citrinam. MA q idem medicinae educunt aquam Atrina C pondus. si te ς Lu A reola, JO pondus unius danis euphorbii non antiqui,tantundem exu stirbmus rectificaro cur rectimaui ipsam atiem, O etiam pondus ς ΓΔ sthraim

Mn.3.dex centaurea. haec igitur extrahunt aquam citrinam. e,dr in ii. UeIenduir' quidem Ac periculosum est offerre omnes istas, seu aliquas eκ eis in hydrope,& prs sertimi si fuerit de causa calida:& ere eis magis euphorbium. α centaurea quidem videtur 1audabilior inter eas. μ'

Rememoratio soluentium melancholiam.

h.drach .ii. de similiter detur eκ granis nil.

492쪽

iuuat ad ventris solutio. nem.'. : ib.

l canticorum

iad k si illibune i 3.vsque aduncraein Unam. Rememoratio compositionis medicinarum.

ρux medicina in omni morbo,donec eius operatio pandereri ramς --hilominus nec est ri φ quara operatione

nem es in medicinas in hac arte, sunt Causae qxndς, bi , i, a Id inulee. & rpter hoc fuit necessiecbpositio morb0xMRς β- d, speet,iibu, euiuslibet eκ morbis illis,esscoponere medicina eκ Προου V sis febres copolitae eN humo

gregamur morbii causa Sc accidens:quae interdum omnia lignificabunt supecconuoram dispositiqnmu,seu naturam iptius.

493쪽

ili, a,

Partis secundae tracta secundus. 2ΤqA coaedosis debet dari ex medicinis. CV m ergo sueris auetus in copo sitione flutiva, pone debitiι ordine, et et s

NMmeris earu in copositione. ccipe ergo eu propriis dissibus, ct deter 'accipe d

Peter cerris portionibus risereari eo detur in potu ex ea siectau numerii cum ut, & num eis ponentium ipsam, O sic fiat,cu sic componentur,quod totum compositum propi raea ita, Vtnetur,ctbla compositae feruentur nec itati tempore oppor μν' - o' miraeea

Necessitas quide componendi diuersas medicinas solutivas est cu est necesse illud humores diuersos educere: sicut cum est necesse oes tres humores educere, sine' Tibii Ui, LIIcholia, cholera,& phlegma. unde dicemus . officiu in huius operatione est ae heaut de qualibet medicina quemlibet eκ prsdictis humore educente sumatur do nicteant sis c5 pleia: nisi habeatur medicina propria, & sit composita Proportionabiliter a sest festa Jeκ numero c5ponentium. Si ergo perfects doses earum fuerint tres, sumatur ter tu iatium totius: A si duae. dimidium, unde cum quis Voluerit e Nepli gratia educere ' bona e5, cholera, phlegma,& melancholia m. accipiat dolam completa scammonis, Pui riui,i:one pae colocynthidis. δί lapidis lazuli rectificatoruin,& decenter repressiorum; M dbinde diuidahit consequenter eκ toto tertia. haec.n .erit dosis completa altius tuitu dii ut podus D . . . , . . a secundu po-

Huiusmodi fiunt mrtus umach, ς berberis et sex ferri, rabatini, J acacia, tiones, Sc ii- coralli emblici lutu armenicum vel terra, ρος frumex,seu aurius. J-

Myrtus quide est c5posita eκ substatia styptiea & amara styptica in est maia militer Π tior in amara.& hoc est,m frigiditas in ea amplius dAetur cli caliditas. est et maior eius siccitas, O ipsius frigiditas. na predicti duo sapores attesta tur sup iplius siccitate: S ideo ipsam ponemus frigida in principio secudi gradus. & sicca in tertio. Est aut medicina vetris c5strictiua purius csteris stypticis. et hoc uni nulla virtus solutiva miscetur cu ea:cuius cotrariti contingit irr plurimis alioru sty.pticor v. De isti mach aut a merit Gal. . e Niccet valde. unde est postibile q, eius eκiccatio sit in tertio, aut et in principio quarti eius aut frigiditas est forsita i tertio. Sapores aut herberis.& miro balanorii sunt copositi eκ styptico & amaro: est in maior stypticus ua amarus.& ideo eo in frigiditas est in primo, siccitas vero in secudo. In rumice, emblicis est stypticas fortis. δί id eqvr in frigiditas eoru sit in scdo, siccitas in tertio. Acacia est frigida Sc sicca: cuius virtus Al sinii Iis virtuti sumach. Et corallus frigidus est & siccus. frigiditas tu ipsius est dehi. lior& minor siccitate ipsius.& csi similes sunt holus armeniis,& terra sigillata. quae 3 'ςd

plantaginae. haec enimIyptica punt m actione si . . tiam aulius Per cuppa quide glandiu intelle Nit coppertori u seu velamen glandiu.& est fluunt opera corte N Rhiilis e re istes infra glade: cuius virtus prima frigida est & sicca, Sc Ω- tiones. Virocuda est co strictiua ulceru. Gallia et muscata est frigida & sicca, & sui potetia tus aut e pri stringes ventre.& abscindds fluκu humor ii, qui essim dutur a corpore. Spodiu ma medicio aut est maioris frigiditatis predictis omnibus. ac si esset frigid si in tertio: et sic est narum est a de avellana indica. Est autem coueniens mi κtio balaustii cum spodio in fluκu cut calefaestio et in rigidatio, & desiccasio, et humectatio. Et hic incipiemus adducere medicinas, qus infrigidant. c. belli rici. scoria serri, myrobalani che Ii.

L cortere interior glandium subrusus, & sanguis draconis, & sicut ramech. & gallia, εο ῖ,

barathit, quae omnia sunt constriativa. g. solium indum. Alia litera, haematites. -

in composiationibus, Mpermistioni bus medicinarum soluis

tiuarum.

b. Et medietiis habet virtute prima, Se si inilitervit tute ui se cundam: Sc

494쪽

Canticorum

ev eholera eltrina .steut diκit. Coriandrii aut est aequali et imperat*.aut in primo gradu frigida.sapor.n.eius est compositus eκ insipido Sc amaro. Sed folium iidum L sieeu. simile est in natura sua spicae:eius in caliditas non est ma &-miκtum cum plantagine est styptica. M hoc, qm platago ouaelibet est tota frigida Ac sicca in primo:cuius virtus secuda est carnis regenem tertia.qssi titit nuκum sanguinis in corpore M in mλulce maκime.

quae: dicitur sortis st plicitatis earum. Et de proprietate quide ribes,& herberis, α lapatni acetosa, est,ut sistere faciant motum cholerae rubeae.

ει granaia De simplicibus medicinis calefacientibus,h spraeter quod educant.J

rimnes medicinae sunt calidς & siccs. Ferunt aut condysi ἰsit calidu α is siccitan quarto. x piper et longum est quale nisi quia est citra ip-

sum. Et videtur-cardamomum assimiletur ei In calore.

bu Lemutat sisti capparismedicina,st manifeste colari spleni.et meta et mλnifeste cdfert ori stomaclii. Et pλsis motans seu st Pbis3ςria est calida et sicea.

vitica et ori qui em consonat cerebrum manifeste. Et styraκ est in fine secundi, et in prio

Digna aloes.& acorus sunt calida Ac sicca in tertio. M mellilotu. Ac euscutae.badoard ri tabes& di stiber in tertio.Confert autem lignu aloes manifeste stomacho. u. heoxiu&cuscula ponitur vice absintbri,cum nequit absinthium uiue i. si ' in i et est de conserentibus ad consortiadum digestinnem in senibus. F minia,taeca,ct rheubarbarum. At eooeit II quidem Oia,Lgentiana lacca M rbeubarbara sunt calida Ac sicca in ter . M peri. ra ς VRNς - theisbarbarum sunt eκ specialiter confortantibus 'R dirae tuiti soluier M incidit, et alterat humores illaudabi

. V Aleanna A murrha,& rubia sunt calida in terti sed anellium est calidum in pes le virtus secundae est maturativa. GV in ε' Himui Wcisamum, sacorur, J ct σηφ- . sarinensi Sadapenum.& anisum sunt calidae in tertio. prastium autem est calidum inh a ' fine iucundi,aut in principio tertii.

495쪽

ABPartis secundae tra c. secundus.

Ηae omnes sunt calidae & siccae in tertio :de quarum natura . Ac proprietate est eκ pellere ventositates.

Spica,& capillus veneris sunt calida in primo.habet a sit spica proprietatem manifestam confortandi hepar. satureia aut & darnan sunt in tertio gradu.

Et casia ligneagalanga, chelidonia,ct assarum pix a sepus,et alchire , lyrethrum, O balsamum.

Hae omnes sunt in tertio, eκcepto halsamo: ipsum.n.est in secundo: qtius qai dem iuvamentum est in venenis necantihus manifestum. Vnde est una eκ fundamentis in theriaca magna manifestis.

aromaticus,ct chamaemi la. Maiora ita est in tertio. Ac sic etiam est de floribus papaueris rubet. A coeli certa est in primo aut secui ido:& foeniculum est in secundo.& cham milia qui de, dc calamus aromaticus sunt eκ speciebus aromaticis calidis, et quo est aliqua tutum eκ virtute maturativa. 8c ideo caliditas ipsius, dc siccitas non est magna. de ipse quidem est eκ speciebus thaeriacae manifestis. nos autem non habemus ipsum in hac regione.

Et nigeliabus fetida, terebinthina, Oseulphur, ammoniacum,sinapis, s s J ct allium, cubebae costum.

Sulphur quidem est calidum dc siccum in quarto gradu.& sie est et assa foetiis da, aut forsitan est in principio eius. nigella aut est in tertio gradu caliditatis.&sic est de synape. ammoniacu est in fine secundi, aut in principio tertii, dc non est in quarto. & alleu est insta tertium .dc similiter est de costo, dc cubebis. 27 a. 8c ruta, semen apii

feniculus doe.granli xii def. nasili

Doctrina,quae siccum ab humido distinguit digradum medicinarum simplicium. O Mne autem frigidii,o calidum erit sic et molle sim humidu . edi ex

si licitate quide siccitas cognoscetur,ex lenitate vero humiditas.

Proculdubio omne frigidum vel calidum siccum est, vel humidum. Siccitas quidem eκ stypticitate cognoscitur: 3c humiditas ere lenitate εο laxitate.

Es autem apud Medicos nota graduu diuersitas. S L J ria immutatio se alteratis solo intellectu O ratione Iercepta est in primo gradu.Apud Medicos est omnium graduum diuersitas nota, cum dicunt . haec me dicina est in primo gradu,secundo, aut tertio: quae quide diuersitas fuit ia apud eos determinata. Vnde quae ere medicinis imprimunt in corpore immutatione, no sensu sed intelle et u Ac ratione perceptibile,calefaciendo ipsum,infrigidado, eκiccando, aut humectado, sunt quidem medicinae quae dicuntur egredi ab squalitate, dc temperie ad primu gradum inaequalitatis:quod Galenus innuit, cum dicit, prima diuersitas non percipitur sensu.

Omne aut,cuius immutatis senseu percipitur sine violentia, habet manifesta significatione, p sit in gradu fecundo.' Omne aure,cuius immutatio sensule essitur cum usionesta non destruis, IJ enim gradu tertio.

Omne autem, cuius immutatio non solo intellectu, sed etiam sensu percipitur sui fortitudine, non tamen membrum,quod immutat corrumpendo, est in se nodo gradu: dc si elongetur multum a temperamento, est in tertio.

resecatur

vehementer immutat,sed corruptio e

ius est Idginqua, de non est corrupta

illud, cu qua penniscetur,

496쪽

ad maturatio

tum vel per. mistu ca eo

quod calen citit

c. in calore, ita ut subtile dissis luatur grosso remanente

IntelleYit quidem m omne corrumpens membrum, cui superponitur, ita v Durat Piphim. si fuerit calidia aut ipsum stupefaciat, si fuerit frigidum, est quide calidum, aut frigidum in quarto gradu Rememoratio virtutum secundarum medi- ri

cinarum simplici una,& primo medicinae δ sat tractivae a

S cito o, in omni maturativo est viscositas cum calore mediocri, et teperato, ct proportiunali cu calore mebri,in quo maturatio intenditur: euiusmodi sunt adipes,pix, ct gummi pini,ct oleas cum cera simul misia,O Oleu h Deum cera bene missiιm,ct agitatum, J ct frumentum in oleo coctum.

Sciendu ip natura med 'cinarum apostemata maturantisi est habeant calorem te uiperatum,& Vim oppilaridi Poros cutis: & calor caru aequalis sit Ac proportionalis calori membri, in quo est humor. ad cuius maturationem insedi tur:& sunt sicut adipes, piΜ,& gummi Pini arboris,& cera. cum miscentur hic omnia cu oleo. Eκ his etia est oleum cum calida agitatum,& seu nactum cu oleo coctum. Est aut intentio Galeni, w maturatio fiat eX calore naturali. unde sica Hior naturalis in frigidetur aliquantulum ratione humoris in membro e Ninetis. erit quide necesse ut sit medicina maturaritia, cu intenditur ipsius humoris maturatio mus reducit ipsum me brum ad suum calore naturale. si sic est, oportet quidem l medicin maturativa comple Nioni caloris naturalis similetur. Et ob hoc eκ maturantibus est pro certo farina in oleo cocta. fortius in eo est frumentum decoctu ni in eode. Et ob hoc et variamus maturativa in pueris. & senibus.& in rusticis habitantibus in castris,& in villis,& in ciuitatibus, & in quolibeeeκ membris secundum diuersitatem comple Nionum suarum.

omnis medioma mollisicariua est fortioris caloris qua sit mebru,in quo motilificatio intendi turnio tame es tat G virtutis O potentiae, ς ο ρ sui dissolutisne, O subtiliatione manifestetur in corpore nocumentum:J cui modi sunt gaia .

banum, ellium,ammoniacum Prax,ct medulla tibiae cerwnae. Medicinae quide mollificaliuae sunt, cu quibus intendut Medici dissoluere duritie eκ chronicis apostematibus in corpore generata: aut et e N illis, quae a principio eκ grossis humoribus generantur. Et quia intentio in medicinis his est. vecti eis dissoluatur qd est in aliquo inebro in uiscatum, aut congelatu: fuit quidem necessariti, ut calor earum sit maior calore corporis illius:& sic et est de siccita ste earum: non in multum: quia si calor earum esset valde magnus, subtile quideeκ prs dietis humoribus eκ apostematibus ditatuerent de resoluerent, grossum quoq; eorum copingeret,& schirrbosum efficerent. Vnde intelio in his medici,nis est . . di Gluant quod est inviscatum & congelatum in membro, praeter ci, subtile dis luat, consument,& resoluant. Et hoc quidem intelle Nit cum diκit: mollificativa est fortioris caloris ui sit membrum, in quo mollificatio intendi tur. Na eius virtus,& potetia debet esse Propinqua copleκioni inebri, taliter. s. g dissoluedo subtilius eκ b umore, cuius mollificatio inteditur,no putrificet ea.

d i Et medicinae quidefrigidς et humidς indura

4 Iti pantes quidem medicinae frigidae sunt,sicut solatrum, lentio uallorum Osimiles his. J

Medicinae quidem membrum indurates frigidae sunt,& ipsum seu partes eius vitientes de congregantes. Et quia earum operatio est contraria operationi mollificantiuin,decet quidem, Ut earum comple Nio complereioni mollificantiu opia

ponatur, erunt ergo frigidae A bumids in secundo gradu.

497쪽

partis secim I r tris. secundus.

onmis medicina oppila:iua est δ scalia rate, ct siccitare expoliata mo/θ' 3' is asa,J non h fmordicans membrum cui coniungitur, ct cum hoc perrestris esγ ue eitida. aut vilicost. ii e frigida sit

De natura quidem medicinarum oppilantium est.ut non calefaciant,nec in- h ν est cidant mebrum cui obviant. lna haec duo habent mehrum mordicare: Ac omne mordicans habet aperire.& quia cum hoc necesse est, inuiscentur aut ad hae ream mebris ipsis i. poris & foraminibus cutis, fuit quidem necessarium huiusmodi medicinae sint terrestres: sicut coralli,cornu ceruinum,capreolinum, sinites his: aut viscosae sicut gummi,& sinules his.

Medicine vero oppilationu generatarum in meatibus mehrorum aperitiuae, mara incisius quide sunt.& sibriliatius : suntq; amars & salst aut acuis , vel eκ his cO d. narcisci,et positς.hic ergo est modus.& dispositio harum medicinarum. Ponit autem eNe- haurachpla multarum in hoc genere e Nistemium. e. luPIni

Et se licum quidem potes esse aperitiuumsed nullo modo aperiet exterius applicatum:nihilominus in potu afumptum oppilationem aperiet in membris 'existentem. Medicina quidd aperitiua amara.& stIptica minime aperit, eκterius corpori applicata. aperit in membra interiora ratione latitudinis meatu si ipsoru mε- .hrorum: immo stypticitas iuuat tale aperitiuam, et efficacius eκerceat operatio- ine suam in membro.Et Gale.quide dedit eκemplum in huius medicinis ahsinothium. ipse enim intelle Rit ipsum sit in ultimo deoppilantium oppilationes hepatis: nec in aperii poros cutis, cum superponitur eκterius corpori, ratiouestypticitatis ipsius.& constrictionis seu stricturae pororum cutis corporis.

M edicina quide mudificativa se abstersea es minoris subtilitatis, qua sit ηι peedes scut fabae. x fortius tantie eis es dulcaeJsicut mel,G di lce .gmrad ἰα- h. iiiin re

Medicinae quidein abstergentes sunt medicinae subtiles, minus in quam sint dulci. medicins aperuiuae.& ob hoc,qm medicin s ad hoc perueniunt,'mundi ficent& abstergant sorditiem super cutem eκistentem,prster Φ aperiant poros cutis. unde calor harum medicinarum debilis est, & paruus:& sunt sicut fabae, mel, dc amygdalae dulces: Uerum amygdalae amarae aperiunt.

In omni quide rarificatiuO,S ct resolutiuοJ existit calor te peratus cui es 43 oleum catapulia,ct chamamillae,ct Oleum h fradicum 'niculi.J . g . -

Medicinae rarificantes, & resoluentes habent calorem temperatum, seu in Mprincipio secundi gradus: sicut chamaena illa, & anethum. foeniculum.

Omnis quide medicina orificioris venaris aperirisa, mundisicativa es ta vibres calorem mictu cumgrostitiae,J cuiustmodi sunt allia,cepae, O fella. i i est sicut

Medicinae quae aperiunt orificia venarum, sunt quidem medicinae grossae vicerativa substantiae, valde sortes. seu vulnera.

Intellere it ', hae medicitis sunt cotrartis his,qus venas aperiut,styptice s& diii 'substancarentes mordicatioue dc calore: cuiusmodi sunt hypocistliis , bλὶ ustia , & ti hi ellicismiles . late forti

omnis medicina ima e 7 magni o fortis ealoris,et vltimaraegrastitiei.

Medicinae quidem urentes sunt ultimati caloris,& grossitiei.

Omnis medicina putrefactiva es perse i caliditatis subtilis AD Uctantiae. x, superfluae

498쪽

hit venenu,

tionabiliter virtuti piae. Cantic'bezahard. medicus ignorans eo rat

euae remo in

uet dolorem

Canticorum

Medicinae quidem putrefactivae sunt abundantis caliditatis, & subtilis substantiae,& corrosiuae.

Medicinae aute camis diminutivae siunt debiliorespraedictito sita sigillativae ulcerum abstersiuae seni ct desiccatiuae.

Medicinae diminuentes carnem in naturaliter aucti & generata in ulceribus sunt debiliores medicinis notis putrefacti uis,& carnem corrodentibus in viceribus. Verum medicinae sigillativae ulcerum sunt medicinae eκiccatiuae.

Medicina quae a tota specie attrahis humore seu humiditatem aliquam, essbeetabar δ Γ J medicinae laxatiuae stu eductivae.

Medicinae attrahentes a rota substantia sunt sicut lapis, qui appellatur be-Σahariquis attrahit medicinas necantes e Nequentes eκ venenor & sicut media cinae laκaliuae seu eductivae:quarum quaelibet educit aliquid eκ humoribus vel humiditatibus earum.

Omnis autem actio medicinae attrahentis ratione qualitatis notae sit a calore ipsius naturali Θsubtilitate substantiae, iusimodi sunt ammoniacum, Meialium:aut a putrefaciente, laut in egestionibus,O Aertaribus.

Medicine quide attrahetes n5 a tota sui substatia, sed a caliditate, sunt medi. cinae calidae & subtiles. auaru sunt diis species. na e N eis sunt quaeda, quarti ca-Ior naturalis est subtiliativus, cuiusmodi sunt bdellium, & ammoniacu: Se ereeis sunt quarum calor est putrefamuus, sicut fermetum, εc stercora, seu egestiones.

Bevhar aut confert cusiuperat,aut ratione qualitatis eouertetis, ct immistantis . aut ex siui natura propria,aut eo et ' confert educendo h per modum qualitatis necantis a veneno. J Vsus autem harumς Γ J non erit renu niens tempore sanitatis:ideoq, in squi voltur frequenter eis, incurrit inde m-cumentum. l Nequaqua intelleκit iis hoc loco per bezahar, lapide .pprio note sic nominatu, sed oem medicin I theria cale,& huic simile lapidi. Dicimus ergo v he medicin s liberales, seu euadere facietes a Venenis eκ medicinis necatibus, faciune hoc aut rone qualitatu primarii ipsarum, ut caliditatis, frigiditatis, siccitatis. 8a humiditatis: quae quide qualitates praedictaru medicinarum couertunt ad se, M transmutant operationes medicinarii necantiu: queadmodu medicitis calidi coferetes medicinis necatibus frigidis,& ecoue ri: aut et ratione qualitatu, seu virtutu secudarum. Hs igitur medicinς ideo colariit in proposito,qa couertut qualitates medicinaria necantiu per qualitates suas. EN hiser medicinis sunt, qui Hisciunt hoc eκ tota sui subst Ilia, hoc est e X sui .pprietate. unde est ac si diceret 'hi medicini obviat medicinis necatibus e re tota sui substantia. hoc ergo intellexit secudu opinione mea, cu diκit: aut eκ sui natura .ppria. Eκ eis et est species tertia:& est illaru medicinara, quae per secessiim ,:vel Vomitu medicina necate. vel venenum eκtra ducunt: sicut di Xerunt de ammoniaco,& aliis ab eo in morsu canis rabidi . Quod aut diκit, has educere per modii qualitatis necantis fabrieaisi est, scd in q, mihi ur, super illud, qa diNit Gale. c. medicinς facietes eu dere M liberates a venenis,& medicinis necatibus, sunt in parte necates & v nenost:& est ac si diceret v, sint media inter corpora nostra, & venenosas meis dicinas. Sunt ergo lis medicing secundum hoc de genere medicinaru necatur. de eκ hoc sequitur sp,cii peruenerint in corporibus sanora, id faciant in eis qd faceret medicitas necates,& veneno'. colarunt m nihilominus corporibus, in quibus medicinae necantes praedictae ia sunt operatae. Et hoc quidem intelleκit cum dixit ideoq; qui utitur irequenter eis,incurrit inde nocumentum.

ς sme medicina calida est,ct aperitiua,ct incisiua, ct mollimatiuad. ex ea etiam est quae stupefaciendo confera cui vium,ct caeterae narcoticae. Medicinarii quide dolorc curantium x seiunitum os sint spesKinara vaa

499쪽

partis secundae tra c. secundus.

est illa,quq efficit in membro, & operatur contrarium eius, quod efficit dolor in eoden ac si diceretur u delectat ipsum membrum . & placet eidem:& tales sunt curantes dolorem secundum veritatem. facit autem hoc eκ similitudine sui. quam habet cum corpore.& huius quidem speciei sunt as ungis gallorum, gallinarum,& a natum. Secunda aurem species est illa, qui sedat dc remouet dolo rem, tollendo & abscindemio causam eius. S hoc quidem iacit, alterando causam dolorem efficientem. & hs quidem medicilis sunt incidentes, & subtiliantes,& aperientes . Tertia quidem species est illa , qur dolorem sedat de tollit. stupefaciendo,& narcotizando membrum, in quo est dolor. unde hsc medicuna sedat dolorem per accidens,& quandoq; auget causam eius. 8c interdum etificit, δί causat mortificationem membri patientis, sicut facit optum. Et ob hoc cantificauit, de prohibuit Gale. usum eius nisi in tempore magnς dc urgentis necessitatis. Intelleκit autem speciem prirnam, cum diκit: calida est . & secundam cum subiunκit:& aperit tua. S incisiva, de mollificativa. unde est ac si duceret . secunda abscindit causas eius. qu da est calida aperitiis

Rememoratio virtutum tertiarum mediscinarum simplicium. Pos relationem quidem praedictorum reperietur relatio tertiarum viri rum puper his quae contingunt, O generantur, ex quibus es comminutio lapidis in renibus: qnae quidem sit ex omni eo quod dissoluit, incidit, subtiliar, O mollisicat,dum tamen calorem non habeat manifestum: eni modi siunx μ' dis asparagi,ct radix arundinis, O vitrum tam mon*-s a. mahaleba

Post relationem dictarum operativarum medicinatum, reserEdς sunt hic ope rationes tertiarum virtutum earundem. Εκ his autem virtutibus sunt medicintiquς sine calore manifesto calculum minuunt, & earum est calor in primo gradu: sicut asparagus, radiκ arundinis . vitrum ustum. δύ passt montans, idest stafisagria.

Et similes istis, habentes s aliquam Gliditatem O humiditatem, faciunt egredi quod est in pectore per screas um.

Εκ his etiam medicinis sunt alleviantes screatum a pectore:& hc sunt parugia caliditatis δe humiditatis: cuiusmodi sunt amygdali dulces,et butyrum cum zuccharo,& eis similes. Quae etiam sium temperatae caliditatis generant lac. Medicibs quidem lactis generatius & effectius, sunt caliditatis temperat .

Et onmis medicina iuuans sereatum , prouocat menstrua, h s J dum auctam habuerit caliditatem praeter quod φ fortiusJ exiccet. β s

Medicini quidem,quc prouocant menstrua, sunt de natura medicinarum, quς efficiunt facilem screatum: sunt tamen calidiores eis, sed non valde. & hoc, moperationes harum medicinarum facilem screatum facientium. Et ob hoc inquit Gale. prouocantes menstrua sunt de genere prouocantium lac et sunt i men fortiores eis.

Et hae quidem omnes prouocant urinam: φ sacutae tamen sunt in hoc ceditiores,ct magis conuenientes. JIntelleκit quidem in hi omnes medicini,s comminutius lapidum & calculi,& prouocatius menstruorum, & iuuantes ad screandum, prouocant urinam; acuis tamen sunt in hos cernores,

c. &d . tunc eius Operatio est

e . et omne acutum istis

est fortius

500쪽

avmedicamina pro decoratio e capillorum

ctio es, Ac iricationes, Membrocatio.

ctura nigra frigida in cute, et ea ci ti- ivx manus,c ablutio nes, et iles, dc electua. Na, M sitite.

dctifricia, et lininicia, ScVngueta, &Pulveres. Scalcotiol, de caput Pur gia,et disti LIationes, Sc

Potu eκ deis coetionibus, et emplastra et fometationes, & garogarismata, et clysteria, et suffumigiae M De curadu tunc cura eius erit cu

conuersione seu permutatione. et neq; pro cede cu eua. 6Ocuatioe, sed incede in cu

ratione cum

gradatione.

Canticorum

' De speciebus, & modis medicinarum. a To i quam erro retulι vires virtutes complexionum medicinarram, incipiam nunc referre modos medicaminum, o antidotorum. referam ergo omnes msdos earum,quibus utuntur Medici tam in interius asumptis,quam in exterius applicatis. Erpunt velut δ decorationes,J pitula, brupi,d stoboc, linimenta ,cerata, ablutiones , fomentationes, Iricationes,sulse vel Driia,baLnea, trochisici, electuaria, suppositoria,licinia, clysteria , stilia seu stillicidia, iniectiones,magdalione denti ricia, semulatari acuatoria, oringa,empla pra,ct unguenta, pulueres oculorum , ct sinapisimi, ct sunt capulpurgia, collyria,nasialis,decoctio, colatura, optata, ct fumigia per traieEZOrium, Osine, Picatoria, saccellationes,infusiones, trauae, confectiones. JConstat intentionem eius fuisse in hoc capi. referre modos medicaminum, quibus utuntur Medici in cur: s fgrorum,& practica,& eoru nomina propria. utimur autem medicaminibus uniuersaliter, aut interlus, aut e Nierius . Ei in te rius aut ministrantur a parte superiori per os: aut ab inferiori, scilicet per viam, eκ Qua epreditur superfluitas sicca: aui per illam, e X qua egreditur superfluitas

liquida. Eκ aiiumptis autem per os quς dam dicuntur electuaria,& qusdam sy- rupi,& quedam lolioc,& qusdam drages, est composits & confecis sola tri tura & quedam pulueres. 8c quedam trochisci,& qusdam potiones.&quedam

dicuntur pillule: Quarum usus est in quibusdam eκ medicinis eductivis interius per os sumptis. Cuius autem usus congruit in egressu Vrans dicitur iniectio seu stillatio per svringam . Quod autem imponitur ad eκ pellendum superfluitate nis ccam vocatur iniectio per clystere, cum illud fuerit liquid u. Sed si non fueritii uidum sed solidum dicitur suppositoriuin et tenta. QEς etiam fiunt eΜ cotofi lato & ponuntur in vulneribus seu viceribus profundis, dicuntur tenti. Ut usternutatoria ponantur in hoc genere. bene quidem. Et sunt medicins, quς im- Donuntur naribus ad euacuandum superfluitates capitis. Esc ergo sunt medica minum nomina,qus interius assiimuntur. Eorum autem, qui e Nierius applicai tur quedam dicuntur intinctiones, & qusdam fricationes, ablutiones .decoctio nes balnea, cerata,& emplastra inlusio Des, saccellationes, δί spongis, & sina visitius factus cum pulveribus . & quod e N eis ponitur in oculis, dicitur coli rium:magdaleones seu trochisci:& stillatorium, e X quo mundi licatur os, dicitur abstersilium,& dentifricium . Et hcc quid cin sunt communia etiam vulgaribus nota se mulio sortius sapientibus . EN his criam omnibus alterum duorum mistenditur, Lalteratio sola cum contrario, cum erit mala comple Nio sine materia: 1 aut rectificatio & immutatio conueniens humoris sgritudinem facientis,& eς pullio ipsus a corpore.

ς Rememoratio rectificationis corruptionis,' & significationis ipsus. JMnis morbus,quem sitimus relaturi, existit uniuersaliter in toto corpο- rei aut i ecialiter in aliquo ex membris eius.' Qui si fuerit sine materia, ψ serit quidem cum complexioni suae contrario eius cura . J d

omnis morbus, siue fuerit in corpore toto generatus, siue in uno eκ membris eius. aut pluribus, A fuerit e re morbis membrorum consimilium et sine materia, erit quidem elus cura cum contrario illius mals comple Nionis sine materia.

Disternitur autem morbus repleti corporis a morbo praedicto, sumendo experientiam ab eo per inuestigationem arti icialem ,sis non adsit cum eo aliquod ex misit per repletionem corporis significantibus. Malitia autem complexionis sine materia cogn*scitur&discrinitur ab illa.

SEARCH

MENU NAVIGATION