Acta eruditorum Lipsiensia, anno 1682 à 1776

발행: 1721년

분량: 607페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

12 ACTA ERUDITORUM

gat hoe Consultissimus Autor sortiter, & quidem argumentis aliis sepositis ex triplici capite : I S. Augustinum clarissimis verbis ici negare, si metus schilinatis subsit . qui major esse uoti potui. quam si Regi sacris interdicendum est. 2 Exeommunicationis Regum exemplum non extare anteSeculum IX quam. vis sapientissimi Patres prioribus Seculis Ecclesiae praefuerint. imperaverint autem Principea Corallantius & Valens Atriani, Constans Haereticus; , sacrilegus, fratricida. Leo Isaurus Icon maehus, alii, sane inagis digni ejusmodi poena . quam omnes illi, quos deterior aetas vidit excommunicatos. 3 Fulmina ejusmodi Romana a temporibus Ludoviei Pii ad Henrici I Uaetatem in Galliis fuisse bruta, invalida, ct ab universa Ecclesia spreta dc rejecta. Denique qualitas legum essentialis est, ut conveniant illis, quibus dantur. Jam vero satis constat Ecclesiam filisse unam , usam tamen nunquam non diversis ritibus & moribus. Alios alia decent, aliis alia placent. Haec bene posita mutare, nocivuin est. Qui sibi mos ut geratur , vult, dominari videt uia qualem dominatum Ecclesiae,liberae imprimis, respuunt. Non omnibus omnia conveniunt, qui hoc non obstante sibi ob. temperari vult, injusta vult suae libidinis causa, cujus tamen generis jugum Eeclesia sibi imponi nec passa esl, nee pati potuit. Pio ct prudenti zelo tanta jura si uit custodienda.cujus simul regulas latis egregias lubministrat Clarissimus Autor. Ad no. men deinde Juris Canonici, definitionem & divisionein expli. candam conversus, his traditis, sontes ejusdem juris accuratius intuetur. ct ordine singulis capitibus, de Scriptura Saera seeun-9 dum placita suae Eccle .iae, de Conciliis omnis generis, de Conis ciliorum generalium convocatione, de personis,qui Jus habent in illis comparendi de Praesidio Conciliorum Generalium & ea habendi modo, de autoritate Conciliorum , ct quod superiores sint Papa, quod argumentum ainplisimum & maximi momen. ii duobus capitibus exponitur, quod Concilia generalia suam autoritatem immediate a Deo consequantur, de confirmatione

Conciliorum generalium a Papa facienda, de Epistolis decreta. libus summorum Pontificum,de Constitutionum Apostolicarum

32쪽

MENSIS IANUARII A. M DCC XXL 23

diverss speciebus, de opinionibus SS. Ecclesiae do storum,de potestate Regum circa res Ecclesiasticas , de limitibus autoritatis Regiae circa res Ecclesiasticas, de potestate denique Regum,qua Canonum sunt Protectores, docte, accurate, moderate, ct prudenter disserit. Non sine si iustii legimus liaec omnia, quamvis plura hie disserere non licet. Notabuntur haec Romae atro calculo, nee in omnibus satisfacient iis, qui jura Principis circa sacra norunt, &, quam nihil juris Romano Episcopo in alias Ec. etesias concedendum sit, intelligunt. Ita tamen ex suae Ecclesiae placitis pira eeclesiastica defendit Consultis sinus Ad voeatus,ut Institutiones IurisCanonici Gallici,quas inpia satione sp rare jubet, quantocyus videre gestiamus.

DISCO URSES HISTORI JES, CRITIQUES, &α

hoe est,

Ac OBI SA URINI DISSERTATIONES HA

storicae, criticae, Theologicae ct Morales ad 'praecipuas V. O M T historias. T. I O II, ad Pentateuchum,

una cum Atiris aeneis. Amstelodami, apud Henr. du Sauget, I Io, 8. 3maj.

Alph. 3 pl. I s. AUtor iamdudum domi elarus ob singularem in saera eathea

dra eloquentiam, quam ct tribus Gallice conscriptis volu minibus Christiano orbi probavit . bibliopolae precibus permintus accinxit se ad erudite illustrandas univers saeri eodieis historias. Tomis igitur his duobus quorum prior editio augu sissima forma longeque pluribus ornata figuris aeneis paucis mensibus ante prodierat in publicum, explicandas suscepit praecipuas quinque librorum Mosis historias hae usus meth ds, ut praestantissimorum Interpretum sententias una cum ipsorum rationibus exhibeat, iisque accurate expensis vel eligat eam, quam satis clare demonstratam duxerit, vel doceat, nono ὀηm rem perductam esse ad liquidum. sed usurpandum vetus illud: NON LIQUET. Cumque eomplura hic loca occurrant, quibus Cl. Λutor .suum N. L. adscripsit, sacile apparet, cum. 343. 34'.

362.

33쪽

14 Ac TA ERUDITORUM

eum vitare nuduisse dogmaticorum interpretum teme itatem. ledioribusque commendare Mepticismum sive Pyrrhonismum exegeticum & criticum, eumque rationalem. Vid. ipse in

lectores nostri videant , quomodo conatus iste doctissimo Auis tori successerit, aliquot utriusque Tomi Dissertationes perlu. Brabimus, earumque summam non indiligenter exponemus. Universaruin Dissertationuin s sunt autem septuaginta. prima invi creatisne mundi. eaque totum primum Geneseos caput perstringitur. Observat hic. a Mose non Proditum esse memoriae, utrum DEUS materiam hujus universi creaverit primo diripit jamdudum antea; de luce primaeva nullius Interpretis semientiam esse satis certam atque claram; nec de aqκis supra cc

linibus certi quicquam definiri posse ; probabile esse . sellas

esse totidem Soles suis quemque mundis nobis incognitis destinatos; Mosein, dum Solem dc Limam vocat duo magna minaria, satis perspicue indicare, sibi non psse propositum. ex-aelam tradere Physicam; incertum esse, an verba: Deui dixit: Fiat lux. capieuda sint dς verbo substantiali sive secunda Tr, nitatis persona; aeque incertum esse. an per Diritum super aquar motum intelligatur tertia persona Trinitatis; tempus creationis angelorum definiri e sacris literis non posse, illud ta-Maen certum esse, quod longo intervallo ante hunc visibilem

mundiun errari potnerint; utrum vere, an autumno , creatus

fuerit mundus, constitui non posse; scopum Mosis praecipuum esse in hoc capite pri ino, ut ethnicum dogma de aeternitateni indi destruat, ae verum firmuinque jaciat religion a sanda

nientum.

Dissert. V ad Genes IV de eae e Caini verba Evae non exisplieat de Messia, sed ita reddit: acquisivi hominem a DEO. Unde fratres primi sciverint, alterius oblationem Deo gratam esse, alterius ingratam, vix definiri posse putat, propendens tamen eorum iu sententiam, qui credunt, ignem de coelo mis. sum consumsisse Abelis sacriscium. Nec, quo signo DEUS de securitate prospexerit Caino. definire audet. Cum vero Cain legitur metuisse homines, iplius fratricidium ulturos,asenotitur

34쪽

MERSIS IANUARII A. M DCC XXI.

titur iis, qui rationibus subductis colligunt, jam magnam hominum multitud:nem exstitisse illo tempore. Nos ad hane disseitationem paee Cl. Autoris observamus, eum nobis dubitare debuisse videri, ubi certi quid definire sustinuit, &contra Septicismum exercuisse, ubi dubitatio tolli & certa vel saltims imme probabilis sententia proponi poterati Scepticum scilicet agit in quaestione illa, unde Cain sciverit, sacrificium

suum Deo displicere; e contrario pro certo statuit, Deum cscante ct post fratris occisionem immediate allocutum esse Cai. num. Fortasse ad utramque quaestionem respondisset aliter. si vulgo neglectum Lutheri commentarium in Genesin consuli isset. Is enim erudite observat. Deum in lacris literis dici L. qui cum aliqκ', cum per prophetam quempiam aliquid denunciat. Unde statuit Deum per Adamum,quem divino spiritu agitatum suisse vix dubitari potest, cum Caino locutum esse, posita hae hypothesi totam de Caino historiam reddit lueidiorem. Vid. Lutherus lib.cit. f. 6ψ-72. Hinc iam clarum est, inde Cain sciverit. ingratum Deo esse suum sacrificium. Nam exsuperiori hypothesi, quae sane summe probabilis est, sequitur. Λdamum tanquam prophetam nomine Dei filios suos esse al. locutum, eosque docuisse, alterius pietatem sinceram sacrificio declaratam Deo valde probari, alterius vero hypocrisia Deo. qui non sacrificium, seu interiora animi respieiat, esse invisa in maxime. Fortasse etiam Q. Autor scepticismum exuisset in lo-

eo de Agno Caimi, si Cl. Orit obii de hoc loeo Disputationem hi

I ipsae A. I o I editam inlpexisset. Is enim hanc tuam paraphr sit: Sed dixit illi Deus: Certe si quis interfecerit Cainum, is δε- rupis vindicabitur. Et dedit hoc Dcur Caino in signum, quod nemo ipsum fit interfecturus, id est, his verbis, fide quippe dignis linis, Caino satis clare confirmavit, ipsum a nullo interfectum iri; tam docte illustrat, ut facile extorqueat assensum lectoribus. Sed missa posthac ἔ πικρισει nostra, progredimur ad simplicem recensionem Dissertationis decime, quae est ad GenefXI de turri Babelis N eonfusione linguarum. Hic dubium e versu secundo petitum, ubi homines in Chaldaeam leguntur ivisse ab Oriente, cum tamen Chaldaeam eX Armenia petituris eui

35쪽

ACTA ERUDITORUM

diun sit meridiem versus, ita solvit, ut, rejecta eorum opinione, qui το gerim habent pro nomine proprio regionis cujuspiam. te flori liberum relinquat, utrum Bocharti an Drusi sententiatri sequi velit, quarum utraque magna probabilitatis luce radiet. Hic enim verba Mosis ita interpretatur, quod homines exierint non ab oriente, sed versiis orientem; ille docet, Geographos Assyrios orientem Vocasse, qui equid terrarum trans Tigrim est, occidentem, quicqti id cis Tigrim. Porro Mosem hoc loco eum in sensum Cl. Autor interpretatur, quod illo sevo una eaciemque lingua usi fuerint universi homines: eamque statuit primaevam suisse linguam, quae iacile conservata sit ob longaevitatem hominum eorumque in una eademque regione cohabitationem. Ceterum hine progressus ad quaenionem, an He

braica sit primaeva illa lingua, fatetur quidem, non solum Rabbinos&Ecelesiae Patres ita sentire,sed etiam summos criticos. Bochartum. Seldenum, fluxiorsum, ipse tamen censet, eorum argumenta halid dissiculter posse refutari, docerique, linguain Hebraeam non esse primaevam illam, sed Cananaeorum linguam. In sequentibus considerans seopum turrim Rahelicam exaedifieantium, nil quidem certi statuit, videtur tamen non abhorrere a sententia Teni sonii, archiepiscopi Cantuariensis, qui in libro Anglico de idololatria contendit, turrim illam suisse symbolum Solis, in cujus cultum, homines eam exstruxerint, eamque sententiam perdocte illustravit. Ad linguarum confusionein quod attinet. Cl. Autor natuit, Mosem satis innuere, se enarrare miraculum, adeoque certum putat, homines desiisse se invicem loquentes intelligere.

Diff. XIII de Melchiserico est ad Genes. XIV. Hie obiter perfrictis opinionibus de Melchisedeco inanifesto salss ct ineptis, diutius immoratur duabus sententiis, quarum utraque se-etatores habet haud sane gregarios. Alteri nimirum satuunt, Melchisedeeum suisse regem eundemqtie sacerdotem veri Dei; alteri, eum fuisse ipsum Christum. Exponit igitur Cl.

Autor primo sundamenta eorum , qui priorem amplexantur sententiam, simulque recitat ipsorum responsiones, quas Opponunt iis, qui issam sententiam ex Epistola ad Hebraeos imp

36쪽

MENfIS IANUARII A. MDCC XXI. et

gnant. Producit etiam rationes, quibus inductus eorum senten. tiam ceni eat repudiandam, qui Semum vel Chamum credide.

runt latere sub nomine Melchisedeci. Hinc fatetur , si solus Genes eos locus superesset de Melchi ledeco, se non dubitaturum, quin Melchisedecus fuerit Rex quidam urbis Salem. At cum iterum ejus mentio fiat in E pistola ad Hebraeos , hine objectiones adversus priorem sententiam exponit accurate. ostenditque descriptiones Melchisedeci in icta epistola non vi. deri convenire in merum hominem, sed solius Christi proprias esse. Jam recenset eorum fundamenta qui putant, Melchise-deeum fuisse ipsit minet Christum, nec praetermittit silentio objectiones hiate sententiae oppositas ab aliis. Ad ultimum concludit, se non posse certi quid hic definire, cum utraque senistentia sibi videatur laborare difficultatibus nondum perspicue sublatis. Diff. XGII, de eversione Sodomae, senes XIX. Hie, ducetusecutus Hakspanium, non audet affirmare, in verbis istis: Deue pluit a Deo, latere mysteriuin Trinitatis. Sententiam eorum. qui statuunt. Loti uxorem mutatam suisse in statuam salinam. facile refelli posse censet. Hine exhibet sententiam Cleriei demit sit una cum utriusque argumentis , concludens tandem, Witsium ji isto vehementiori zelo exarsisse in sententiam Clerici, non autem solide eam refutasse.

DUC IEI ad Genes. XLIX de benedictionsaeobi ad filior.

Nos praeteritis caeteris hujus Dissertationis argumentis, solum de Sehilo locum contemplaturi sumus. Varias igitur postquam a tulit atque examinavit interpretationes vocis Schiis, e quibus omnibus nullam censet satis es e demonstratam ; ipse tandem quatuor nixus hypothesibus, quas recitare longum nimis foret. istam exhibet illius loci paraphrasin: Tribusuda eminebit inter caeteras tribus f autoritate stra fulgebit, donee venerit Messiar e patriarcharum femine nasciturux. Ex quo tempore Mn νit ille Messas. gloria tribur Iuda erit illustris in universo orbe, quandoquidem Rex, id est, Messias, qui prodibit ex illa tr M, toti imperabit orbi. Cum vero gravissima difficultas. quae eontra hanc paraphrasin objici possit, sit illa, quod tribus Iuda

37쪽

non semper habuerit reges dc legislatores usque ad adventum Christi. quae dissicultas etiam Cl. Joncuitio visa est insuperabilis, cujus de h. l. Dissertationem recensuimus A. 17i 6 p. 4 s respondet Noster, Jacobi praedictionem esse disjunctivam, jusque hune esse sensum . quod tribus Juda semper habitui a sit

aut potestatem regiam, aut potestatem legislatoriam. Atqui alterutram semper habuisse tribum Iuda, demonstratum esse censet Ct Autor a Martino Helvico, e cujus Dissertationeticinio Jacobi, quae T. VlII Bibl. Crit. Angi. exstat, argumenta hic repetuntur Hinc resutat aliorum interpretationes, cum Christianoruila, hos inter JOncurtii,tum Judaeorum. Dis. XLVI. de magorum miraculis, Exodi VII. Alii natu. rati solertiae ix humanis artificiis tribuunt illa miracula; alii Diabolo. Autor noster utriusque partis fundamenta exh:bet, rem ipse in medio relinquens, simul tamen ostendens, quot quantisque absurditatibus aditum aperiat opinio eorum , qui satuunt, Diabolum oculos tum fascinas e spectatorum, ut proserpente habuerint, quod serpens non erat. De cetero liberum cuique esse statuit, uti am amplexetur opinionem, cum utroque modo miraculis Mosis sua constet autoritas, Mose quippe vincente Magos, illisque istam exprimente consessionem : Hie est digitus Dei. Diff. LIII, de vitulo aures, Exod. XXXII. Huius capitis versu quatio phrasis occurrit ambigna. quae potest significare cum formavit aurum calo, iam colligavit aurum in marsupis. Posteriorem defendit sensum chartus, priorem JO. Clericus, uterque tam probabili ratione. ut judice Nostro & hie loeum habeat Scepticisimus critieus. Idem Sceptieismus Cl. Autori locum videtur habere in quaest one. quid causae permoverit Aaronem, ut in symbolum Numinis eligeret vitulum sive juvencum. Repetit igitur hoc loco diversas Interpretum opiniones, sed expensis singulorum rationibus id ad ultimum hinc conficit. quod, quis Veriora protulerit remque acu tetigerit, ignoretur. Interie is quibiasdam Cl. Autor delatus ad votum Mosis, quo p. 392. V. 3I& 3 et optat ejici e libro vita. Placet ii, quem singulari plane elogio ornat, subscribit paraphras, quae hac est : dat, mi

38쪽

MENSIS IANUARII A. M DCCXXI. 1

Deus , ignosce populo Oraelis , aut celeri morte rebus humanis me eripe, ψ csgar audire ludibria inimicorum tuorum.

Qua occasione docet, Mysii eo mira doctrinam de amore DEI commodum proprium non respicienti & S. Scriptum & rationi rectae prorsus advertari. Qiiidy ne Eliae quidem Saurini, cujus exstat de amore Dei liber, recentitus nobis A. IIo I p. sci7 statuemis, hominem tanto amore complecti Deum debere. ut paratus sit aeterna excidere salute, si scilicet ea re amplificari queat Dei gloria, sententiam approbat, imo ostendit, hanc ita. sim esse coiitradictoriam. Nam . inquit, mee thesis suppulit, Deum esse ens adeo amabile, ut dignus sit. pro quo vel aeternam nostram salutem impendamus. Atqni si Deus exigeret a n bis jacturam saluti aeternae, minime omnium foret eus amabile, sed ens barbariam di crudelis limum. Diff. Lm longam continet tractationem de tabernaculo Mosaico a p. i97-328. Hic singulas describit partes tabernac li,ct quaestiones ubique occurrentes diligentissime excutit d et iissimeque. Nobis hrevitatis studium vix unam permittit considerii re quaestionem, postremam sei licet, qua Speuceri hup p 3φψ' thesin expendit, statuentis, Dentri construi tabernaculum j iiDssse ad similitudinem e moniarum I gyptiarum,eaque re se

genio Israelitarnm accommodasse, quos alia ratione non potuerit avellare ab idololatria, cui in AEgipto degentes adsueverint. Initio itaque recitat rationes, qui biis dyctus Spencerus

ita sensit. Deinde suum ea ponit de Spenceriana hypothesi judicium, decemque recitat rationes . quae ipsum ire vetent in sententiam Speneeri. Ceterum ingeniae agnoscit. Spencerum

eximia fuisse eruditione praediium, nee sine nota dimittit illos Theologos, qui Spencerianam hypotlaeta clamitant esse impiam dc fiandam a labefactare religionis. Diff. LXIII, de serpente aeneo, Num. XII. Longius iam provecti sumus ni recensione hae nostra. Quare paucis indica. s. Cl. Autorem in praesenti Disertatione & praeellare osten. e re ab um Theologiae typreae circa imia serpentem, & eri dite d. squirere, an Molis de serpente aeneo narratio lateat in

fabula de Isseulapio, quod quidem ipsi admodum probabile P a vid

39쪽

go ACTA ERUDITORUM

videtur, eam ob causam uberius edisserenti, quae in veterum ino. numentis leguntur de A sculapio ejusque cultu. Diff. LXX, de morte Deut. XXXIV. H istoriam de morte ae sepultura Mosis non ab ipso Mole spiritu propheti co perscriptam, sed diu postea a propheta quodam suis. additam inde manifestum esse putat, quod hic legitur , neminem cognitum habere sepulcrum Mosis in hune utque diem. Sunt. iiii non ab ipso Deo, sed a suis , volunt sepultuin fuisse Mo-ein. Horum rationes lectoribus suis proponit Cl. Amor, iisque tacite subscribere videtur. Disputat etiam de loco Epistolae Judae v. p. ubi Miesiael archangelus scribitur cum Diabolo conis tendisse de Mosis eorpore. Alii literati sensu id capiunt, alii

allegorico. Utronimque rationes Cl. Autor recitat, ct ceteris omnibus praefert sententiain Clerici annotationibus ad Ham. inondum insertam, qua in tamen paulisper emendat. Totum hoc opus concluditur Elogio Mosis, quo cuin sata viri hujus mirabilia, tum eximiae virtutes, describuntur scit illime.

SPECIMEN THEORIAE MAGNETI CARI Us

ex certis principiis magneticis ostenditur vera se univer-Kalis methodus laveniendi longitudinem se latitudinem. confectum a CHRISTOPH. EBER HAEDO, Londini Octobr.3t A. σιδ, nunc vero juris publici factum a S. S. M.Lipliae, apud Io. Christ. Martini, I 72Ο, . Plas. 8 cum figuris. CVm post multos variosque aliorum labores. ad invenim.

dam, ope magnetis, longitudinem & latitudinem geogr phleam, animum appulisset Cl. Autor, id sibi imprimis agendum judicavit, ut observationes, si quas posset, colligeret,inter se compararet, sagacique ratione pertentaret, quas diversi celeberrimi homines, diversis in locis, diversisque temporibus. circa varias acus magneticae directiones, secissent ac memoriae prodidissent. Istiusmodi igitur auspiciis usus, haec fere sunt quae de visceribus terrae hariolatus est : reperiri ibi maximas

cavi

40쪽

MENSIS IANUARII A. MDCCXXI. gr

eavitates; in lir praeter alias res includi duos nucleos magnoticos ; horum alterum dici posse guropaeo - Ab alictim , alterum Americanum; polum arcti cum nuclei Europaei decem gradibu a polo terrae arctico distare, s polum armetim nuclei Americani octo gradibus; polum nuclei A latici antareticum non excedere quadragesimum gradum latitudinis australis, Npolum nu- elei Americani antarcticum usque ad sexagesimum gradum ycr

ringere I propter inva polorum posituram seri non posse quin

etiam aequatores, ceterique circuli paralleli ta meridiani istorum nuclesorum,cum inter sese tum a circulis terrae cognominibus discrepent, proportione scitu perquam necessaria nec di ulter in venienda ; denique laudatos nucleos etiam motu disterre I magnitudine , ita ut quantitas materiae nuclei Europaeo - Οfatici, quem exempli causa proponit integrum fermesemidiametrum terra adaequet, totaque ejusdem periodus Iina annis motu circulari ta regulari ab oriente in occidentem ab Uvatur. Diximus

Me Ebelli ardi nostri placitis : quae quibus rationum conclusio nibus approbet . si quis scire velit, hoe specimen ponemus :Non esse unum nucleum magneticum,sed duos c, inquit, demon siro : Si quis in mare paciscum veniat, habebit hoc tempore declinationem acus magneticae versus occidentem e si vero versus ortum pergat, in Brasiliam, acus declinabit orientem verius, s s ulterius in ortum pergat versus Caput bonae spei, videbit acum rursus desse ire occidentem versus, pergat per mare Indi- eum, desectionem acus videbit esse orient em : Sic etiam in Λ-merica Septentrionali Iupra Calforniani , acus orientem verius desectet, e regione vero Cal orniae prope Virginium , Occideu tem versus hectabit, s sis in Europa erit rursus occidentalis, ius a vero Orientalis: Hoc phaenomenon satis clare ostendit aliud

esse principium dirigens in America, G aliud in Europa s India Orientali: Haec autem principia directiva nil aliud Iunt,

quam duo poti duorum nuctiorum magneticorum. Hactenus

Ebethardus noller, qui deinceps ex hypothesibus suis cum Omnia acuum magneticarum phaenomena, tum ipsum illud problema princeps de longitudine & latitudine geographica, explicare instituit. Acus autein, quibus utitur, tres sunt: una de

clina

SEARCH

MENU NAVIGATION