장음표시 사용
111쪽
IIJ nensem, & sequaees legerat, id neglexerit resutare pro suae breuitatis instituto : posuerit nihilominus ueram opinionem, nempe a patria Scotum dici,non ab obseuritate. Non erat Scoti tempore illa Grecanicae litereturq peritia , qua tu polles: non ergo ex Grecia , sed ex Scotia cognomen inditum. Deinde consuetudo religionis nostrae & fuit, &est; vini, qui literis operam nauant, de patria nomenclaturam accipiant. Unde perraro audies studentes vocari nomine Ioannis, vel Bonaventurae, vel Augustini: sed Seoti Poloni, Viterbiensis. Ego quoque Veglensis nomine agnoscar a plurimis, Matthaei nomine vix ab aliquo, ita & Scotus a patria certo certiuS nuncupatus fuit. Tertio, quando Generalis Gonsaluus Io. anni nostro facultatem Doctoratus seeit, eum Ioannem scotum appellauit: nec damnauit obscuritatis dicta, vel scripta, quandoquidem ista nondum ediderat. itaque seotus appellatur non a tenebris, sed a prouineia natiua . Quid quod & iubtilis Doctoris discipuli, Antonius Andreas amantissimus,loannes Contrμ Bassolius si Radae fidere libet amatissimus a Io-μς .ro I anne Duns, eundem Scotum appellant; si e Franciscus Matronis, Ioannes Canonicus . & caeteri; hos autem obscuritatis palmam scoto delaturos, quis non negauerit Z Aecedit antiquos de Ioanne Dun- sio dupliei saeculo sctiptores, nunquam vis titulo Scotinos in scoto indicando e ergo non passim Seotinos appellabatur. subtilem vero vocitatum sparsim in hoc opere demonstraui,in libro ad Adra- hamum BIouium eollectim demonstraturus,
112쪽
Dubitatis Scholastica non ea ratio dubia mortis. Matenesius. Et eum omnia in dubium vocaret ors
nia in dubium motaret: postea consequens, Mors eius in dubium vocata est 3 tertio conne-Xionem eonsequentis eum antecedente, quam Deis scribens. cum in dubium omnia υoearee, eius quos, moris
Oe. De antecedente, & eonsequente suo loco: nunc de consequentia , quae breuiorem tractationem eX- postulat, unde fit, ut ab ea exordiar. Primo nexum hunc a BZouio non aceepi sti, quoniam ille nihil tale sua sponte asserit, sed ex Latomo refert, scilicet sub persona, & praetextu aliorum Seotum vellieat 3 an Latomum approbet, haesito : utar vero in hoc iudieio de sensu Betouit regula scoli in quolibet 7. . Sed quia nulli. & I.d. 8. quest .vit. g. De intentione so rum Philosophorum Ari rotelis, ct Auisenna nescis . 'dnolo eis imponere absurdiora quam ipsi dicant, vel quameae dictis eorum necessario sequitur e , ex dictis eorum volo νarionabiliorem intellectum accipere , quem possum Itaque misso Abranamo in meliorem partem, Lato , mus, & Matenesius arbitrantur , istam af ertionem esse veram nempe : Eius, qui omnia in dubium vo cauerit, mortem in dubium vocatum iri . Sic enim thesis ex illa hypothesi colligitur. Atqui subiungo. Sanctus Thomas omnia sane plura, quam Scotus in dubium vocavit, nam in eommen orijs ad quatuor libros sentem. omnia fere Thologiae dogmata
locat in dubium in sumnia Theologica vocat in du-
113쪽
hium, in rodlibetis vocat in dubium, in Quoestionibus disputatis vocat in dubium. Itidem & S. Bona uentura sis per quatuor Sentent. libros Theologica quaeque voca ibin dubium, consequens igitur est, sanctorum Thomae, & Bona uenturae mortem in dubium voeatam esse, quod contra dieit: ibi sub anno I a 7 . ubi utriusq; sanctam, & certam narras morte.
xxxv Quid, Thesis auocat Scholasti eos a stud ij siuis λ Quis enim non horreat liud genus dispu-' tandi, ex quo mortem tam infaustam, & incertam impendere cognouerit Z nonne & haereticis fauet, Seholasti eam differendi Methodum procacissime damnantibus t De scholastica methodo legatur Melchior Canus lib. m. de locis Theolo. cap. 7.cum Coi mentario 27. Pegsae in a. partem director. Inquisit. q. Σι& Andraeas a Uega de Iusti f. lib. 2. cap. l . Petr. Trigos in L .part. D. Bonauen. q. . arto. du b. 2 Certe Seotus omnia, quae in dubiam vocavit, Scholasti eo more vacavit. Insuper Alexander Atensis Beatorum Thomae, & Bona uenturae praeceptor, primus disputationum Theologicarum libros compegit iussu Innocenti j IV. quos Alexander IV. diplomate, ac septuaginta procerum Ecclesiasti eoru syngraphis approbauiti Posse uino de Alexandro Alense in Apparatu sacro,& Henrico VUillot Bel 3a in Athenis Orthodoxorum sodaliti j Franciscant te stibus. Obij tautem Ale ander anno Saluatoris I a s . duodecimo kalendas septembris , nullaque. ante , aut post de morte illius habita dubitatio, Itaque qui primus multa diu senstrum dogmata in dubi m yocauit,mOr- indubiam felliciter obiit. Non igitur ea consequentia ossic ' : quod si efficax, iam me disceptandi mos, quem summus Ecclesiae vertex praecepit institui, ἐκ institutum probauit, infelicem funeris dubi, taliouem quςt pariturus 1 Apage.hu diuqueritias
114쪽
Omnia I ematuralia vera nec re, nee modo is Mumfuisse a Scoto vocat
Matenesius. Et eum omnia in dubium mearet.
UEGLENSI s. XXXII AN ecedens hoc ponderandum est. Ioannes
Duns, immo Duacius,omnia in dubium vo- eauit. Ne quaeso omnia . Nullae quippe de rebus arithmeticis, vel musteis : aut de mineralibus, vel plantis; aut de rhetoricis, & poetieis quaestio- - anes a Scoto proditae. sed esto, dispescamus ueritates supernaturales a naturalibus ; atque dubitationem in eam, quae se eundum rem, & seeundum modum est te & quatuor euadent membra, nimirum seotum de omnibus naturalibus, aut secundum rem, aut secundum modum dubitasse rarq; de supernaturalibus omnibus vel re ipsa haesitasse, vel modum haesitantis assumpsisse. Mirandum autem, illud antece de nn in omni sensu esse falsum . Exordiamur a:rebus diuinis. Si Doctorem subtilem re ipsa dubitare doceres de veritatibus creditis, grauissimum illi scelus haeresis, aut infidelitatis imponeres: nam dubius in fide infidelis est. Si de modor dubitandi loquere irs, concederem , Scotum in dubium vocasse multa, non omnia 3 verum hoc neque malum est, neq; reprehensibile: iicet & reprehendas, di reprehensione dignum aestimare videaris. Duo itaq; peragam : alterum est, ostendere seotum de eredendis veritatibus non duditasses alterum, modum dubitandi non esse reprehensibilem , vel dubiae mortis
Quod ad primum ituneti ex ipsemet smi aliquot proferam loca, vepateri, quam mamzs,32
115쪽
immotus in fide Catholica extiterit. Primo in a quaestione Proloei De septimo, scilicet de Ecclesia sabilitare, patet, per illud Areuia. de utilit se eredendi quas in fine . Dubitamus nos eius Ecclesia credere gremio. qua vim ad commatιonem generis humani ab o,tolica Iede per huccessiones Episcoporum, frustra har ricis .eircumlatrantibus, culmen authoritatis obtinuise Haec
non sunt verba dubita alis craatene si) sed omne dubium fropulsantiS.
XXXIII. In 1. dist. a. q. 3.quaeritur,An Deus sit tantum unus. Respondet stolus: In tria quasione conclusio in carta rsed dicunt aliqui . quod hac conclusio non es demonstrabilis. ωα de in eadem dist a. q. q. seeundae partis deseri hit, Ad secundam quAstionem, cum quaritur de Trianitate personarum in diuinis. ReJondeo , p, od sunt ian-rum tνes persona: quod probatur fisc. A ssertiore soluti sit ma de Unitate, & Trinitate personarum diuinarum dubia non est, nisi apud te certa sunt dubia. In r. dist.s . q. l. Luantum inquit,ad primum arrimistam, in quo Abbas Ioacisim dixit Magictrum Petrum esse har est eum, contradicit sibi Papa. Nos autem sacro approbante Concilio, Scotus tanquam copstantissimum
habet, quod ex indefectibili fide Petri procedit. In eadem distinctione dubitant Theologi, an Filius generetur de substantia Patris, ut de materia, vel quasi
materia Quid tu, scotei omnium dubitator Ieisonis des ς Teneudo cum Doctoribus antiquis, qui omnes tempore Augustini um ad ictum non sunt ausi in diuinis vo eare materiam , vel quosi materiam , o Nestamen omnes rancoνditer dicant, quod Filius generatur de si stantia Patris. Dico primo, quod Filius non generatur de subsantia Patris ,Aut de Amater , cto.
116쪽
procedat a Patre, & Filio. ρij mme Scotus in principio eorporis quaesiti scribit, quae Bessarion in Concilio Florentino usurpauit ad conciliandos latinis Graecos: postea subdit, Quicquid sit de de eis,ex quo Ecclesia Catholica declarauit, hoc esse teneudum , meut de stubstantia dei sicut patet extra de summa Trini-rat. Θ με Cathot c firmiter. Tenendum ea, cte. Et dist. m. q. I. sciscitanti, Utrum Pater, & Filius spirent Spiritum sari istum, in quantum omnino vnu princiolum , satisfacit. In icta qua tione planum es, quod Pater , se etinu)n principium Spiritus sandyi; hoe declaratum est in Concit. Lugdi .sub Greg X. sicut patet extra de summa Trinit. ct si e Cathol Bodie in s. lib. Decretalium. IHaec rata, certa, solida ex Primo sententiarum sumetant. delibemus aliqua ex bessiriou
secundo. Ex secundo Sentent. In a. distin. i. quaest. a. disputatur, An Deu pQ quis vsit aliquid ereare : sati sucit scotus. Luantum ad ista articulum dira , quod de nihilo , idea, non de aliquo secundum esse eis Hentia potes Deus creare . is per conβ-quens de nihilo, idest non de aliquo secundum esse essentia. Item dist. I .quaest. r. inquit. Girca ictam qua iionem fuit unus error quod anima esset de substatia Dei pro- era. & infra. Hic error ea nusius. qui concipit substantiam Dei, concipit eam, ut indiui bilem , serabilem, ΘαAmplius distin. 23. q. r. Diso igitur ad quasionem non poteu fieri gabs natura, siue voluntas , qua sit impe eabilis per naturam y quia authoritates sanctorum sunt
Et in a. distincti 3 .q. r. dum inquiritur, An Deus
possit peccare,. Morus ait . Ad argumen quam qua
aionis dicitur. s etsi pereatum sit ὰ-γuuntate creat non ramen ea a Deo, quia Deus non trim, scis , se si est. ex part uat omnis προ il sit.
117쪽
XXXV, Deinceps ex tertio Sententiarum aliquot promam auth ori ra tres , ex quibus luce meridiana clarior appareat certitudo Scoti circa credibilia e eum iri tertio d. t. q. I. eam satis an eruerit. Si enim interroges, An Verbo humanitas uniri possit, respondet, Supponendo partem a sirmativam , tanquam articulum fidei principalem inter illa, que reficit hi temporalia s au intelligendam istam possibilitatem, cte. ln 3. d. q. I. Vtrum Beatissima Virgo Maria fuerit vere mater Dei, di hominis, hisce docet. Ini Ia oue Nilane conchisio est certa. Aut patet per Damascenum capite 38. Dei genitricem c. Ibidem disi i 7. q. c. de duabus Christi voluntatibus inquit: Ictam quassionem boluit Damascevus cap. 6o . quod sicut secundum fidem firmiterranendum est in Christo esse duas naturas ctc. Vlterius in dist. 6. q 3. scribit. Tertia opinio tempo re Mari iri non fuit haretica ,sed postea tempore Alexandri es condemnatas sicut pater extra de haereticis . Cum Chri tras. Ig: tur ex Papae damnatione, vel non damnatione , haereticum , vel non haereticum Ioannes Scotus di3udicat. An ne hoc est dubium t Tibi for- tasse, non Scoto, prout liquido cernis. Item in 3. d. 23. q. I, ait uastionem tamen dico, quod oportet ponere fidem in om propter aut risatem se raptura , ct sanctorum. Et in 3. dill 38. q. i. te Eo. In
ista queiZione senesur communiter ab umnibus, subd ipsummen cium sit peceatum: quod per 'adetur ratione Amgust. lib. conrra mendarium . Stultum ea credere illi, cuitieet mentiri I sied mulsis est credendum alio quo rotaliter per ret conuictus humanus', c, manifestatio conceptuum,
' is adsectionum mentir: igitue illisi, quibuz egaeredendum, non licet mentiri. guoiant historici reos. alloquitus
Scotus, nam historingra his si omni ostereas cro
118쪽
ditura, nisi oppositum probetur: neq; enim potes cie maiorum gestis notio conquiri facilius, quam ex rerum gestarum historijs. Non licet ergo historico falsum caute, vel incaute scribere 3 non illud , ne sciens, & volens mentiatur: non illud , quoad fieri potest, ne alijs deceptionis occasionem praeter spem relinquat, unde neque culpa vacant, qui segnes fuerint in earum, quas lcripturi sunt, rerum veritate inuestiganda.
. XXXVI In quarto Doctor subtilis uberior, elarior, limi
tatior est,& sine controuersia utilior: ita ut liber quartus tribus prioribus aut e cellat utilitate, ordine, copia; in quo, cum bona omnium venia dixerim , Scotus de sacramento sacramentorum Eucharistia doces, cholasticis quibus uis apparet tum robustior, tum opulentior. Verum & quartus aliquot nobis loca suppeditabit ad Scoti soliditatem demonstranda. Et quidem dist 6 quaest 9. cum de caractere loquens, nullam ab alijs allatam authoritatem, vel rationem efficacem esse ostendisset ad ear aeterem proba dum, in corpore quaesiti loquitur. Breuitersicut habetur extra de hereticis. Ad abolendam fientientum est da sacra. mentis Ecusa sicut sentit S. Romana Ecclesia . Romana autem Ecclesia videtur se uti a caracterem in anima imprimi in Baptismo ,sictu dicit Iunoe. III. extra de Baptismo, is eius essectu, Maiores, Similiter distin. I i. quaest. 3. q. quantum a ista.& dist. Io. quaest 3. in corpore. Conclusio eu certa cuilibet fideli, hilicet, ravus Christi esse in cato, o ira Eucharisita. In η. dist η'. quaest r. q. De secundo articulo. Sed pro nune manifesta ea conclusio ex veritate M i: h υτα enim veritatem tauruam articulum sidet exprimit ram lym
119쪽
Symbolum Apostolorum. Carnis ressurrectione, quam S m-bolum Nicenum , Et expecto resurrectionem mortuorum, quam Sstmbolum Athanasis, Omnes homines resurgere δε bent eum eorporibus suis. Ipud autem valde expre e Babetur in multis locis scriptura, utpote Ioan . c. s. orc.
Denique ad umbilicum adduco rationem at Iato Doctore subtili in . dist. M. quaest. a. in fine: Ex his appare t , qaiauta sint gratia referenda misericordia creatoris . qui nos per fidem certissimos nota, Pge relege9 reddidit in his, qua pertinent ad finem nostrum , ct ad perparuita tem sempiternam : ad qua ingeniosissimi, is eruditi simi quasi nihil poterant attingere a itiata isiud , quod aci ductum est de Augustino t3. de Trinit. 9. in fine , quod
vix pauci magno ingenio praditi vacantes otio , o c. Ad indagandam solius anima immortalitarem potueruut peruenire. Sed si fides adsit, qua es in eis , quibus dedit Iesus sitos Dei fieri, nuda quasio es , quia ipse suos credentes in hoc certissimos reddidit, oc.
. oi, sed i m sit modus , ne mihi secti eo dex sit tran-
λΔΛ V1ι- scribendus s constetq; nobis, Io. Duns non dubitasse de Christianis dogmatibus secundum rem. Non ambigit de reuelatis a Deo Scotus, sed de humanis inuentis. Consule primum dist. r. quaest. r. sub fine
eorporis. De sis, ir q u it, opinioribus omnibus,qura Apo solus videtur disputans de acta materia ad Rom. in fine qua tionis totum imperscrtitabile relinquere, o altitudod uitiarum sapientia, is scieutia , Dei, cte. Ideo ne sermiando de profundo in profundum eatur. c Ebgatur quἀmagis placet. Cunctatur Scotus, fateor, haesi at in Opinionibus hominum, sic in a. dist. i. q. 3 in primo d. 16. q. ι . in dist. l . q. 3. & saepius fecit, nam quae diuini iuris ab his, quae humanae excogitatisenis discrevit subtilissime: haec sub dubio rei quit , non illa. apropter aperta calumnia his Latomi versibus
120쪽
Luecunt humani fuerant, iuri s sacrati,
In dubium vemunt cuncta . vocante Scoto.
Quare id, quod Sco. in . dist. ai. q. a. litera M. de quodam carmine eensu it, nos quoq; de hisce carminibus censebimus. Sic autem Scotu S. Reprobandus en ille versus, M haresis erimen, quod nee eonfessio calati Non quin v etrum sit bonum, sed sententia effalsa. Neque intuita loannes Duns in humanis nutat assertis e prae sumptionis nanque est eadem certitudine humana , &diuina eredi velle ; Scotus & a praesumptione longe abest. & humanam temeritatem potenter retundet, quando talem poposcerit fidem, qualem non habet. Diuino decreto simpliciter assentit scotus, humano non item a est quippe Deus verax, omnis autem homo menda X.
Porro duas obeausas dubitare optimum est in hu-XXXVIII inanis assertis , quando credendis adhaerescunt: primo quia omnis opinio est cum formidine de opposito, secundo quia omnis opinio cirea res fidei debet esse cliptem imma praeparatione ad assensum oppositi, si Deus oppositum per Sedem Apostolicam sanxerit. Nonne MDoctor subtilis hoc solidi si me in A. dist. s q. r. ad ultimum reserauit ' sed praestat eius textum referre . Alia funs , qua nee necessoriis sunt explicite credenda . nec abinis , nee ab illis : quia non adhuc illorum veritas ea δε- clarata , ct determinata per Ecclesiam : eui modi sunt multa conelusioner necessario iuclusa in arsiculis creditis sed antequam sunt per Ecclesiam declarata, ct explicara , non oportet, quemcuns eas credere: oportet tamen circa eas sobrie opinari, ut scilicet homo fit paratus eas tenere pro rempore, pro quo veritas fuerit declarata. . Hoc modo dico . quod baptismum es e sacramentum noua legis necessarium ad salutem natim erat de veritate fidei Christiana, quia expresse habitum es in Evangelidis sea