장음표시 사용
121쪽
sed quod ab hareticis poterat eo rri . non pis flatim e pressum suit , immo nec tempore inpria ui declaratum I . Propior quod circa illam veritatem baptismi aeclara dam multum laborauit August. tu libris suis, ut de et naeo baptismo , is contra Donatistas . Vnde si Cyprianus iris sensit, scilicet, apud haereticos non ese baptismum, qu)ά r men promptns egiet sientire animo circa hoc, quod Ecclesia terminauit, in nullo errauit , nisi sorte venialiter pem caudo , qaia nimis asseruit ill id , ad quod nec authoritarem , Nec rationem cogentem habuit . Ratio.enim sua ni-kil valet, βι licet, quod quis non habet, non potes daro, b ipti: ans non dat gratiam, sed Sacramentum, O aia tua habet in virtute, quia hiabet ordiaem . Et hoc modo forte ivnuit angust. eum peccas, venialiter, Oc. Hanc ob causam Scotus dubitat,non asserit,ne in errorem, ne ve in veniale peccatum incurrat. Q, XXIX Atque in iis ancipitem esse, Scoto.vehementissime profuit, siquidem in dist. 3 disquirens an B.Virgo a labe originali praeseruata fuerit, timide loquens , R humilitatem in respondendo, & Zelum atque Pietatem in sentiendo luculentissime demonstrauit, medio quaestionis in haec dicta concluso. Luod autem horum frium , qua ostensa sit ut GP possibilia , factum sit ,
Deus nouit. Si autem Ecessa, mel au horitati Sanctorum nou rQ prauat, v detur probabile quod excelientius es amiribuerst Maris . Vtinam capitoli laetarii, aut etiam audaculi quidam Theologi tantam decernendo seruarent modestiam: Illi namque semper cum Ecclesia essent, illi semper cum virtute. Scotus dubitat Utique , ut Vae illi si non dubitasset: cum ob dubiam locutionem ingentes in eum commotae tempestAtes , R fabulosa haec de ipsius doctrina, & moribus, vita,& morte nata historia, sint argumeto malorum,quae at non asserendo tanta
passurus erat, si asseruisset, qpassu S. Transgredior ad alterum
122쪽
quo Scholasticus dubitat de supernis effatis. Nec O stendam. a Scoto in dubium non omnia reuocata, si enim hinc summas Thcologicas Alensis,& Aquinatis illinc Scoti sententias ex penderis offendes quam plurimas quaestiones ab illis discussas, ab hoc ne Propositas quidem: ut de peccatis mortalibus,& eorum oppositis, de Cardinalibus vittutibus, earumq; partibus, de Purgatorio, de Indulgenti js, de Ecclesia,& capite ipsius . Moliar igitur ostendere, modum Escholasticum malum non esse, nec malae mortis rationem, i g, quod pene incidit cum sensu connexionis Pridem expens, numero 3 o. Modus scholasticus ergo, quo sacra per modum dubitationis propon uturidi in v tranque contradictionis partem ventilantur: OX Veritas declaratur, confirmatur, defenditur, incredibile est,quantum conferat. Eo probe credibilium terminos definiri, in verita- XLI. etes componi, Vel diuidi, ac tertio e X veritatibus conclusiones educi praeclare instruit S. Thom. prima Part. q. t. Eo iuXta S.Bona uenturam proposita verietate Catholica quaeruntur media necessaria,Vel pro . habilia ad fidem roborandam, responsiones, vel Vestigantur ad haereticorum sophismata eliminanda, rationes inda antur ad haereses conuellendas. Eo caelestia dicta a terrenis abiunguntur, ne inter Credenda irrepat vel error, vel opinio: sacrarum Literarum declarantur obscura, dura molliuntur, aduersantia specie tenus in concordiam rediguntur, secundum Scotum a. dist. a . q. r. Cuius modi utilitates Doctor
Seraphicus quaestio 3.Prologi egregie complectitur, nam infidelibus prodest dum impedimenta fidei submouet: fidelibus infirmioribus prodest dum propulsatis dubi js infirmam fidem coufirmat: firmioribus prodest, quos credita intelligere facit,& sotatio san-Pern. l. et o demulcet, dicente Bernardo; Nihil libentius in- - cotelligimus , quam quod fide credimus. Eo denique l.
123쪽
modo plurimis haereticis &haeresibus aditus praeclu ditur: quia Scholasticorum omnes praeuidere, om-' hus prouidere cauillationibus interest,quo fit Vt a Rumenta , quae de nouo apud segreges Emergiant,
iam putida, & antiquata Scholis inueniatur priusq; soluta , quam inuoluta : unde Scholastici inanem Il- Iam gloriolam, ad quam ardentissime magistri fine
magistro inhiant,eisdem eXcutiunt. XLII. Seuerus iste disputandi modus,quo retustis Verb rum fucis fides illustratur, vel hoc nomine Catholicis omnibus laudandus, quod haereticis est inla ultus omnino,eoque usum esse sectariorum arbitror prolecto neminem. Neque id mirum: nam aut VeriS,aut 8 Verbis munienda scripta is in haeresi nulla veri firmi-i etas: in methodo scholastica nulla verbi venulta S . Actum est de haeresi proculdubio, si ad lapidem scho Iasticum examinetur tum apparet lupus absq; Ouis pelle,tum sathana figuraem angeli lucentis exuit, venenum aspidum sine mellinio nemini gustabile inu nitur. Itaque hunc morem disserendi non modo Iicitum,Verum etiZm Valde proficuu, & necessarium, qui reprobet, catholicis insensus haereticorum ita
tor deprehenditur' in v x CYT III Vnum tantum,& pergo. Dicere polies,Matenell, te non posuisse Scotum dubitandum circa Diuma, sed creata: nec re, sed modo. Teneo; at subiectum re praedicatum tui antecedentis discutio; subiectum est omnia, praedicatum, Vocare in dubium. sub omnibus veritates quoque catholicae sunt, nisi eas, Vel ab omnibus, Vel a veritatibus eximas. Et certe de his intellexisti, quia dubium malum,tanquam malae mortis radicem,in Scoto reprehendis: atqui de Veritatibus creatis,qua tales,dubitare non est malum I
thi demeritorium infelicis. De praedicato vero te breuissime compellabo. Aut arbitraris . Scotum de credendis realiter dubitasse, aut modali tensi primu,
124쪽
iam viro fideli infidelis notam inussisti si secundum.& hoc improbum census quia quod malum non est, malae mortis ratio esse non potes tu ipse erras . Et quidem te secundo sensu intelligere vereor a nam de illo dubio loquer is quo Scotus dubitat: Scotus non dubitat realiter, prout circa supernaturalia late deduxi , sed modum dubitandi subit, dum scholastise ambigit, non ambigens, impugnat non inpugnans; ergo dubitandi modum scholasticum carpis cumque UVitclestitis in Concilio Constantiensi percel- .
Voniam Doetor Subtilis pauca ex alijs faculta XLIV
tibus, longe plurima ex Theologia in quaestio- 'nem e X posuit: pro comperto habeo ex dictis eum non omnia in dubium reuocasse,quae ad naturales pertinent veritates . Verum ut omnem ambigendi occasionem tibi amputem, quam breuissime Te pandam Ioannem Dunsium re ipsa in incerto non habuisse omnia. Arcesse Scotum in a.d. 3.q. 4. in qua, idata opera, academicos e Xagitat, eo quod nos non Posse naturaliter ullam veritatem certam, & since- Tam tenere opinarentur. Oppositum de triplici cognoscibilium genere tuetur Scotus, nempe de princi: Piis per se notis, di conclusionibus euidenter ex princi pus emergentibus : de cognitis per experientiam, S de actibus nostris. De quibus nosciaturaliter Ce titudinem infallibilem astequi posse protestatur istecmnium dubitatori. Imo vix inueni Unam conclusionem naturalem quam in aequilibrio,atq; Vt aiunt, problematica in reliquerit. Ea est in quolibis s.quum . C inda-
125쪽
indagat, sit ne agens intellectus principiu activum actus intelligendi, nec ne,sed possibilis. XLV. Ad haec, Ioannes Scotus Peripateticus egregius, Peripateticorum Principi addictissimus omnia, quae, Aristoteles rata habuit, Vt rata cometexus est . At 3 - quam multa illa ' Ergo in paucissimis naturalibus veris Scotus ambigit. Sed rem iusto claxiorem v b rius explicare non decet: postuIa tantum ab aduem sarijs Scotitiarum, an contra eos quippiZm Scotus asseuerauerit; inde etenim esticacissimam refutationem tui antecedentis reportabis. XLVI. Ad figuram dubitantis examinandam conuertor. Conuenit inter Scotistas, Ioannem Scotum in libros nouem metaphysicorum quaestiones reliquisse: in lo- .gicam permultas sub Scoti nomine circumferri. sed paucas tanquam legitimλs agnosci. Concedamus tamen omnes illas,quae Dunsio ascribuntur,discepta TIZ tiones Dunsianas esse: num propterea de omnibus distidia excitauit. dubia proposuit, lites commovit', Dae caelo, degeneratione. meteoris, paruis naturali-- hus, geometricis, arithmeticis, de medicina. de iure . nullas disputationes conscripsit. Inane est igitur dictu, omnia Vera, quae intra naturae ambitum concluduntur a Scoto in dubium Vocata . . XLVII Quae omnia tametsi vocasset ad filum. non ob ida: promeritus esset tetram illam mortem. Nonne Arb toteles dialecticam facultatem in hunc usum trad, ' di vide quouis problemate in v tranque partem ob sputare valeremus t Lege primum Priorum cap. r.& c. Topicorum cap. r. An id malumi audi Aristo t. in cathegoria eorum,quae sunt ad aliquid inclamantem 'Dubitasse de horum unoquoq; nou est inutile. Audi in 1. de caelo contextu rot. probantem dubitationem,qua Vtriusq; partis rationes percipiantur. De monstrationes, inquit, contrariorum dubitationes decon.
irariis Iunt . Insuper is dicenda muli creduntur se
126쪽
a rentiarum earum , qua in controuersam veniunt, iura prius μεrint auditae absentes enim condemnari minus
7 utiq; videbuntur; etenim eos,qui satis iudicauerint veri- ratem, non aduersarios , sed arbitros esse oportet. Audi etiam in p. Metaph. te X. r. doctissime differentem. Ad istam qua quaritur, mentiam, necesse est in primis nosi percurrere, quibus prims dubitandum est . Hae autemi O, qtiacunq; de eis aliter qui m existimarunt, ct sit quid mitra hac praetermissa sunt. M autem opera pretium; aliquid saeuitatis habere volentibus, bene dubitare : nam posterior facultas solutio eorum es, qua ante dubitata su ' runt . Soluere autem nou est, cum nodus ignoretur . Sed insectectus hesitatio manifestum hoc de re facit, quatenus enim dubitat . eatenus Amile quiddam ligatis patitur; miroq; nau q; modo impossibile est ad ulteriora procede=e.
Quare omnes primo di cultates speculari par es , is ho-l rum gratia, is propterea quod ilzi,qui quarunt, ni iprimos dubitent , similes illis sunt, qui quonam ire oporteat, igno-
l rene . Et ad hac neq; virum inuenerint, quod quar;tur, an non, gnoscere possunt: Dis etenim νs,quidem non ea manifestus , illi autem , qui antea dubitauerit , patescet . Item melius se habere necesse es illam adiudicandum in , qui tanquam aduersarios omnes utrinque rationeι oppo
ras audiat. Haec Aristoteles, qui & impleuit librumi tertium Transnaturalium dubiis, pro utraque coni tradictionis parte. Hinc facile prouocaueris logi- cos, physicos, ac metaphysicos aduersum te, si dubi- tationes perperam afferri concluseris ι contra quam Philosophus senserit. Abundὰ iam meo muneri sa-j tisfeci atque Matenesianum illud antecedens quouis in sensu veritate carere demonstraui. De his ha
127쪽
Mors, funus, tactum Ioannis Dunsij consideranrur.
Natenesius. --eius in dubium vocata eLZ a sto. plexia enim comptus , exanimem putantes , nimis festinato funere ad sepulchrum in choro sui Ordinis deferunt. .
XLvIII. Va ratione mors in dubium vocata, & a quo' st Si enim a nullo dubitatum, neq; dubium quic- quam est. An intelligis ita,ut qui prius certa sibi de scoti morte persuaserant,posterius dubitauerint i Cur prius certos,posterius incertos arbitrarisλCertos dices,quia a poplectieum videruat, quia in chorum tulerunt, quia in sepulchrum intruserunt. Assentior. incertos, quoniam audiere mugitum, pulsum exhorruere, caput elisum inuenere 3 non assen. . tior. Num quem falsum reperi in tempore, falsum in Pontifice,falsum in Rege, falsum in scoli voluntate, falsum in eognomento , falsum in antecedente, falsum ineonsequentia, veracem in consequente existi-- marim Z absit. Mors Scoti certa,primum: funus dilatum , secundum: sepulchrum pristinum diuersum, esto tertium: de quibus nunc tecum, Reliqua de regressu, mugitu,pulsu, elisione non tam contra te tumetsi & contra te qui non es author, quam contra Iouium agitanda . Te nune, alias alios interpellabo. XLIX. Ad primum reuertor . Scoti mors non dubia, sed certa fuit, non falsa sed vera,non putata, sed realis; id ex Medicorum peritia, discipulorum praestantia, ex fratrum colligitur mustitudine. Medicos iudiciu ferre de a poplexi a certum: alioquin temere Scotum apoplexia correptum asserercs. Eorum est de sanit,
128쪽
te, & aegritudine, vita, & morte censura.
Quod medicorum eu b: 'Promittunt me/ici , tractant fabrilia fabri. iri Medicus iudieauit Seotum a poplexia mortuum, tu . viuum ; viri eredendum t At errant Medici: quan- doque bonus dormitat Homerus. ut que: nunquama igitur & nulli medico credendum . An eensendum x est, eos in pluribus non errare t Te itaque asserentem errasse medicos, medici errare conclamabunt. Conuinea terroris,qui praetendit errorem.
Accedit, Ioanne Duns plurimis fuisse discipulis tu
i ex religione, tum ex saeculo eircumsaeptum, prout si par est de tanto viro credere 3 sane de fratribus in si medio est, quandoquidem nullus lector a religione id destinatur sine auditoribus. Et Scotus habuit praecel--': lentiis mos, qui pro ingenij vivaeitate, ae eruditio-i: nis affluentia non omnino iudicio earuissent in mora te, ae sepultura Doctoris cognoscenda. Tertio in hoe ipso nostro Conuentu Coloniensii feruente populorum deuotione in Beatum Frane, i seum, fulgentibus doctrina , & operibus Francisca-: nis. dueenti, & vltra numerabantur Stoti temporei fratres. Omnes decepti tamen , tu vero indeceptii bilis. Omnes mediet, discipuli, fratres mortuum dii cunt, Ioviani non dicunt 3 ergo Ioviani verum diisi eunt f imo non dicunt. Potioris testimonii sunt pra i sentes, quam abstentes. Qui autem certi fuerant, non habuerunt eausam dubitandi posterius, nam sepuI- i tura terrea c Seotus quippe in terra sepultus terro-i rem omnem ambiguitatis depellit. Seeundum ostendo. Quae fratres Minores at js L. t fratribus officia persoluere consueuere in exequi js, i ea fratri Ioanni Duns persoluisse non est obscurum: i quae item alijs Doctoribus iusta soluebantur, ea Do- .
i ctori subtili quoque reddita fuisse tanquam clarum, suppono. Fratres igitur mortuum fratrem lauant, in
129쪽
choro , vel capitulo noctu excubantes seruant, dit sequenti missae oblato sacrificio, & precibus Ecclesia su neralibus profusis sepulchro dedunt. Doetores Vero, praesertim insigniores, in feretro libris circun. ldatos seruant usque ad vesperas, ut minimum: dein lde processione, laudatione, & praecibus solemniori. bus parentant,ac tandem in sepulturam recondunt. Nec fratres in fratrem iniquos, nec discipulos intalem ac tantum praeceptorem ingrati animi Vitio laborantes.autumem t quin haec eadem in Ioannis Dunsii exequiis obseruauerint. Quo fit, Vt Prior Pars de Vera, reali, certaque Scoti extinctione, certior euadat: nam & calor ablutionis i& frigus noctis, & rumor multitudinis, & dilatio temporis aliquod in viro iuuene vitae indicium, si vita insuisset, t 'Praestitissent. Nec movet,quod aliqui longiore tem-POre non mortui perdurarint: nisi velis omnia destinctorum cadauera odio,vel quindecim diebus eX- humata, domi retineri. Nil singulare in Doctoris subtilis morte euenisse coniector, quoniam toto illo
saeculo θ quantum videre licuit historici nihil de Y re ista scripserunt expectabatur quippe Iouius,' qui post ducentos, & amplius annos nullius autho-zitatem secutus, fabulam a malevolis quibusdam consciam, ut sentio. & a scriptoribus neglectam
L I. Tertium dispungo. Scito. Materiesi, sepuIchrum
Ioanni Dunso non suis e constructum antequam moreretur, neque inscriptiones appositas de mortis tempore ante mortem : nec enim vaticinari pote . a xant Franciscant eum Coloniae morieturum qui neq;
CXoni j Iector neque Parisiis Regens dec effera i : sed primo sepultus fuit humatus, quemadmodum & ca teri fratres sepeliebantur in terra, postea lapis ei s perpositus, deinde gliscente Subtilium gloria in m dium chorum translatus. Duo vero sepulchri Sci. tici
130쪽
tici loca mihi sunt satis perspecta, alterum est in medio chori Ecclesiae Minorum sub campana, ait rum ante introitum Sacristiae circa altare trium Regum. Haec autem patrocinio duplici sulciam, primum nactus sum in chronico Hirsaugiensi opere profecto eximio inter historica Trithemij , quod
sub anno a sos. inquit. Anno pranotato, sexto idus Novembris objt in Colonia Ioannes Scotus Doctor subtilis Ordin. Minorum, ibidem in suo Conuentu Ad introitu
Sacrissa sepultus ; qui quanta scri aris , quam subtilia, profunda in Theologia recaptiua, is omnes Theologi noue runt, is nos in libro nostro de Eeclesiasticis script ribus annotauimus . An autem Trithemius id ex propria cognitione tradat, qui saepius Coloniae suit: an potius eX aliquo eorum, quos recenset in praesatione Hirsaugiensis chronici, hoc prompserit. & in primis ex Golfrido Monacbo Sancti Pantaleonis in historia Coloniensium , qui in manus meas non perinuenit, nondum constitui . . Hic prior tumulus; posterior vero, & honoratior in choro app-ret ex chro nicis Coloniensibus anno a q9. excusis Germanice . quae de Doctore subtili ad annum asos. ita loquuntur . Et sepultus es apud Minoritas in choro sub ea ana, prout declarat superscriptio apud suum sepulcbrum. Sed quo tempore in chorum polinitus translatum Scoti corpus non compertum. Caeterum quod opinor , exprimam: coniicio etenim ex amica aemulatione 'inter Dominicanos, & Fianciscanos intercedentes cum Albertus Magnus in medio chori Co- Ioniae apud Dominicanos , Ioannes Duns apud Franciscanos requiescant f Ioannem paulo ante, , vel post Albertum translatum . Po ro Albertus trans a tus est Anno Domini a os.le tio idus Ianuarii. Vt in eius Vita Co Oniae imp: essa ab innominato Dominicano scripta reperitur.