Vita Ioannis Dunsii Scoti Franciscani Doctoris Subtilis. Et Apologiæ pro eodem. Authore Matthæo Ferchio ...

발행: 1629년

분량: 293페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

sunt academiae: sectatores eorum, Uniuersitatis il- .lius censuram non aspernabuntur , quam eorum duces suspicerent: praesertim scotus, quae Parisiensis Uni uerluas decreuit, decreueritque semper seruauit, Vt in quol. 2. A .aperte constat, & in a. dist. 2. quaest. 6. Istud, inquit, videtur esse Omnatum ,sicut quidam articulus damnatus ab Episcopo Parisiensi,

excommunicatus , Luod si dicatur,quod excommunicatio no franseat mare, vel dioece .Si tu fuit articulus con- deuatus .sicut articulus hAreticus,vbi, est condemnatus, Aut hareticus, non authoritate disceynni tantum , sed etiam amboritate Papa..extra de bcret, cap. ad aboleui Aam. Vet saltem sententia est 'specta, quando in alitu in uersitatesolemniter est damna a. Praestans est igituri Ioannis Scoti doctrina, quam nec iudices fidei, nec, opinionum censore=hucusq; damnauerunt errori Sit cumque & iudices in utraque ea usa naturali, &i supernaturali .s. sedere valeant, falsum est inter Seotistas, & Thom istas vigere lites immortales., Sexta quoque inuritur macula Dunsiano cando. XXXI. is ri, quod praeclara sui ordinis ingenia a veritate ab i. duxerit. En aduersari j textum. Sed qui aliquot praelara eius ordinis ingenia a optimam frugem Uac , di i. Horto scilicet μή veritatem iti re, suspencise , perdi- disse M videtur. Aggravant crimen criminis circun-

stantiae:si enim unum perdidi flet ingenium,no plu-i ra, vel si plura,sed ea exoleta,ac deploratae spei, non, preelara,& ad optimam frugenata : & ite si alienis, non sui ordinis mentibus detrimentum attulisset,sa- cilius serendum .si etiam hoe praeter spe euenisset, ipso rectu docente ad veritate iter, tolerandii vide- retur : at Plura,praeclara optima, nostratia perdidit' ingenia consulto,& cogitato lectae fallacis author. Qiuim multatquam grauia in uno crimine facinorarverum praesens accusatio ijsdem, quibus nititur. circonstant ijs,refutatur siue ingenia praeclara,sive .

232쪽

Mi norum ordinem consideres. Ingenia enim quo meliora, & fertilioris spei, eo facilius Seoticam fraudem deprehendissent, & se ab eo pro veritate falsitatem hausisse animaduertissenr,iterque diuor tum relato pede vitassent . Oppositum euenit,nam cui solus erat, dux fortissimorum lapientiae professorum desectus est ' Mitto discipulos, alios conis sidero, quorum non modica seges. Legerunt muItos Alexandrum irrefragabilem , Albertum Magnum, Thomam Angelicum, Bonaventuram Seraphicum , Ricbardum copiosissimum , Aegidium fundatissimum , Henricum solemnem , Gulielmum Venerabilem inceptorem Nominalium. Multos, inquam, legerunt, sed Ioannem Dunsum eleges runt . Talis Ioannes Canonicus, talis Petrus Tata retus, talis Antonius de Fantis, talis Georgius Rasu seus ,&alij , inter quos Ioannes Saulus Vene- tus admirabili plane genio, & ingenio Patavi', a uue Venetiis, sub Academicae Pertinaciae titulo, octo diebus, utrobiq; eas . qui sequuntur, theses

supra omnem opinionem annum secundum . Oc vi-stesimum agens defenditi . - . .

ouicquid dixit seotus, bene dixit: Quiequid impugnauit iure impugnauit, & expugnauit. In

commentariis ad quattuor lib. sent. . . 'Quid si inter disputandum dieam l NimJ Scotus bene dixit deviii his, qua suntfidei nihil iure impugnauit 9 demptis haresibus, nihil expugnauit. sed miracula haec ingeniorum eito, vel hebo scunt, vel tabescunt. nam & lese paulo post vitam cum morte commutauit. Iouius igitur tot, atq; tantis afflictus ingenijs, & contra ipsum, Niro Scoto conclamantibus , plane victus, & conuictus obmutescat. Ad aliud probationis eaput conuertor. In ter omnes regularium phalanges quibus chri ili dec

Iatur

233쪽

ratur Ecclesia s sine ambitione dicam P nulla est copiosior Franciscana. Lege Emanuelem Rodericum in quaestio. Regul. to m. i. q .art.3. Quot ergo numero viri omnibus numeris abioluti Scoto operam dederint in hac Religione, difficile est explicatu : a quibus, si rogati sint, an se perd; tos ob Scoti doctrinam arbitrentur, quid rei ponsum iri putamus, nisi se laruatos in veritatis via, & in optimo tum ad eruendas eeritates occultas, tum ad roborandas debiles, tum ad omnes defendendas doctore versatos λ Nec eo quod sint domestici testes reprobandi ; cum etenim in Minorum eollegio plurimi doctores classi ei quos, si numerare pergam, nellas dinumerem floruerint, ijs non neglectis,optimum tanquam communem magistrum susceperunt . 'Quanquam Minor. Nullius addictus iurare in verba Magistri. Hue sibi tropositum babeat, si velit,sin 'autem alium quem ibet sequatur. Et ego ex Minorum caecu sum, sera phici sequax Doctoris, non subtilis: quoniam . . ille ad sapienter amandum , hic ad cognoIcendum aptior. Verum scolistarum plurimi concionatores, disputantes, lectores uniuersitatum , probatissimuhabent testimonium praeclare eruditionis. Multi ad

Episeopatus, Cardinatatus, & ad Pontificatum quidam euecti: quibus dignitatibus consequendis, idoctrinam, quam profitebantur, plurimum contu-Ii sie non ambigimus. Postremo Scotista: Scoticam callent artem, si fallax est, sponte falluntur : multo magis reprehendendi,si aduersarij veritatis semi- δ tam ottendant. Quis tamen erediderit, tot Riros falli velle, aut fallere 3 sed qui scotum patienter legerit, lectum perceperit, dilucidὸ cognoscet, quam veracia eius dicta, quamque tutus eius disserendi modus sit ad veritatem comparandam. Nondu filiis. Pridem examinata doctrina septimo xxxiij. - loco

234쪽

xxxiv.

Ioeo Scoti mores pessiringuntur. Iouius quippe nulla in; re Seoto pepercit. Accusatorem audia.

mus. M anifesti, aut certe occulti alicuius criminis apo-plexia correptus poenas persoluit: ita quidem , ut nimis festinato funere pro mortuo tumulatus , quum redeuute vita sero morbi vim natura discuteret ;frustra ad pete dam opem miserabili mugitu edito , pulsatos utu suu ebri lapide, eliso tandem capite perierit. Hoc loeotum

poenam, tum culpam poenae illicem scoto imponit:& quoniam paena est atrocissima , culpam nequaquam leue conuenit suspicari. Eandem peccati, &supplicij seruabo distributionem, ut omnes intelligant, nihil me, nec subterfugere voluisse reticendo, nec obscurare dicendo . Atque in primis aliquod in seoto peccatum confitendum mihi esse video: nam praeter Dei filium, atque Deiparam peccati toti v s expertes s si omnes sanctos, & sanctas, eum hic viverent, congregare possemus, & interrogare , Vtrum essent sine peccato , quid fuisse res-Ponsuros putamus ' Quantalibet fuerit in hoc eo pore excellentia sanctitatis, si hoe interrogari po- tu issent , una voee clamassent illud, quod ait Ioannes Apostolus: Si dixerimus quia peecatum nori habemus, nos ipsos seducimus, & veritas in nobis non est , Venialia peccata, quae institiam non corrumpunt, sed retardant, vix collectim euitari posse Doctor seraphieus testatur. Haee peeeata in Scoto

non negauerim.

Dunsium ergo seripsisse absq; peeeato probatur Iutulenter, item & peceatum omne fuisse detest tum grauissime, eomprobant aperte, quae scripsit

de Iue utenter demonstrandum est, Ioannem Scotum factis verba negasse. Imperatoria illa vox de iussissima, si accusare lussciat, quis erit innocens 'An non δἰ ego accusare Iouium possem tanquam ambi-

235쪽

ambitiosium, adulatorem , vendibilem , detracto- rem, effaminatum ' An non & grauioribus incesse- .re maledictist An haec quia seriora, ideo vera': &non potius expectanda probario, antequam ere dantur Quo igitur teste, argumento, indicio IO- uius tantum assertum eonfirmabit3 Plus valet unus te it is oeulatus , quam auriti decem , PIautus cecinit, fale non stulte mirando: at Iouius ipse in Dun- ..1 2sii a ctis oculatus testis esse non potest: sed a quibus audiuiti Apud que legit Ipse , ipse est author,

ipse criminis Scotici primus excusor. Quam diuersus Marcut Vlimponens, in Chronieis Franeise. lib. 7. cap. R. parti S 2. Narrat hic author, Dunsium Pauperem spiritu, & corpore, nudis pedibus,veste lacera , omnia reputasse quisquilias. ut Christum a M.

lucrifaceret: Christi amplexu invisibili perpetimisuetium , sed & visibili fuisse donatum. Narrae

seientia fuisse praestantem, sed probitate longe praestantiorem. Oepone assertum afferto, lector, autho ritatem authoritati, & si pius es, de pio Doctore pie praesumito. Praeterquam quod versutissimum aeeusandi em xv nus, fidem accusatori detrahit. Ait enim Manifesti,

aut certe occulti alicuius eriminis. Certe p certe cur

obsecro, eertitudinem de occulto peccato, non de manifesto ingerit 3 Quoniam apertum scelus imponere,extremae fuisset impudentiat,eum a nullo pro ditum legamus'; vir callidus occulium assirmauit crimen. Ii tamen peceatum est occultum,nonne MIovio,post ducentos annos,Viuenti occultum eratῖIneredibile est, nos occulta certo scire, qui maiorum nostrorum aperta erimina nesci amus. Ad haec, manifestum erimen aecusare erat historiet omelum,ut exemplo poenae eulpam sequentis, x . prodesset lectoribus, reo non detraheret. Quia ta men figmentum publicum non inuenit, occultum . Κ nobis

236쪽

i 6 APOLOGUE LIB. III.

nobis obtrudere sategit. Occulta vero Dei,aut diaboli reuelationc cognouit 3 Dei autem reuelatione' lauio factam non erediderim , sed potius diaboli-. eam luggestionem z. quando crimen Occultum. in proximo nec liceat temere iudicare,nec si certo esse' sciatur, indicare,nisi vel ad peccatoris animum cor rigendum,vel ad alterius damnum praeuertendum. Fortasse e X poena culpam , ex fumo ignem, ex in effectu eausam probare iovi us voluit. Teterrimum etenim funeris genus, maximae poenae esse videtur, neque Deus est ultor, nisi prius homo fuerit peccator, ergo peccator est seotus, qui Deo poena persoluit iustissimas. Graviter Horatius.

Raro antecederatem scelestram i m.-Reseruit peis poena claudo. Lib. 3. carmin. Ode. a. Et sacer VateS. Veruulamem oculis tuis considerabis, is retributionem peccatorum vi

debis. Psalin. 9o.Si Iouius Dunsium legisset, iς fallaciam consequentis committere cognouisset, dum ex truci funere graue argutatux crimen . scotus in a. d.33.aliter hominis, aliter leonis mortem iudi- TXX candam, docet, hane naturae defectum, illam esse poenam, quia culpa originaria praecesserat. Quam culpam in Scoto non negamus fuisse. Non pi ob thoc esse,quod ab hoc eontingit abesset: a truculenta morte abest aliqv ndo euioa , ergo non proba culpam. Si Iouius de filijs Iobi, aut Iobo iudicet, ' istum tot malis tortum,illos misere enectos, scelpri bus plenos vociferaretur. Ex varia complexione,ex variis violenti, S, ex vari Js euentibus, vari letlii Luc. I 6 species rariuntur,lenes,asperae. Grauissimo alui 2Comest. tus est morbo Lazarus ex natura, Isaias crudelissi- in lib. me sectus ex violentia, Iordanus in mari submersu Sre . D. est ex fortuita Dei dispositione, hos nihilominus Micha. beatos eensemns. Si magnu eum tormento Ioannesae viris Dunsius obijster, vel ex morbi qualitate , y lob

237쪽

IN PAVLVM IOVIVM. . I 7

exere itium virtutis,a Deo dolorem inflictum dice-illust. Dore poteras, & non continuo scelus inferre . Sapien- minic. tissime salomon Eeelesiastis 9. Nescit homo mirum amore , vel odio dignus sis sed omnia in futurum seruan-

pio bono, m malo,mundo, ct immundo, immolanti victi- mas, ct sacrificiπ contemnenti. Sicut bonus ,sic is pecca ror:vt periurus,ita , ille qui verum deierat. Hae est pes . um inter Omma, qua sub Sole fiunt, quia eadem cuVctis eueniunt, Vnde is corda filiorum hominum implemtur malitia, is contemptu tu vita seua: is posthao ad inferos deducentur. Cum ergo valeat finis tragicus,

vel iusto, vel iniusto euenire; quamobrem a pro positione, quae duas veritatis causas habere valet, ad unam illarum argumenta is ' Haec propositio,. animal est; vera erit, 2lterutra istarum data , scilicet, homo est, leo est: captiose aut e colliges, quia est animal, igitur ess homo, nam leo em poteli. M mini Iouium captiose disputationis Duasium damnasM, at ipse capti e modo ea uillatur.

Turpe eia doctori, cumiculpa redarguit ipsem.

Nors saeua vel iustum exercendum, vel iniussum ulciscendum4 appetit, & viro uis istorula Llito, le-quitur, aut sequi potest aspera mors, prc it sentene 'tia salomonis constat:: & exemplo Sauli Regis, &sauli Aeo ii, quorsi ille malus; hie bonus ivterq;

tamen violenta morte peremptus. .

- Dissoluimus argumeotu a negatione consequen- γδην 3tiae, dissoluamus iterum a negatione antecedemi S. Neque enim quae Iouius narrat , vera sunt. Ioan nes Scotus nec sepistus reuixit nec pulsauit , De emugit miserabilem hominis gemitum boui Sap- pellat mugitum, non sine amarulentia nee tandem eliso capite petiit . Non ego primus , sed me prior

238쪽

1 8 APO LO G IAE LIB. III.

nus deprehendit. Petrus Tossiniam. 3 lib histori in

Scoto,ut iniquum reprehendit. Idipsum & ego indieabo de Seo timorte ab opinionum varietate, atqne earum iudicio: a sepulchri Scotiei conditione: ab historicorum antiquorum silentio. Primum in Ioannis Dunsii obitu constant locus,ac. tempus: Iocus est Agrippina Colonia , Germaniae urbs eeIebris: annus est 13o8. die ociaua Nouembris. Morbus, ut verisimilius apparet, est apo-plexia sola. In hunc multi veraees, & multi fallaces conspirant: sed linie narrationi fabula est addita, quod Scotus vivus fuerit sepultus , quam rem graues authores reserunt, & retulisse contenti relinquunt et quidam leuiores vari1scoloribus depingunt. Apoplexiam recensent Nurembergensis in Chronico, Hulielmus Eylangrenius, Bergo mas in supplemento, Posseuinus in Apparatu,G. de Dreau,

Gallus author in lib. de statu,& successu Ecclesiae. Seeunda Ioui j opinio putat, seotum apoplecti eum fuisse,viuu sepultu, desertuliq; , caput elisisse.

. Tertia Sabellico audita , Dunfium in extasim raptum , ab eius rei nescijs pro mortuo tumulatum

Quarta volaterrani, Scotum a discipulis fuime

Parinis graphijs confossum. '

Quinta Genebrardi, Ioannem scotum Iethargo oppressum pro mortuo sepultum , sed postmodum

in gradibus sepulchri corrosis manibus repertum. Secundam sententiam, de quintam inrerfabulas merito eomputat doctissimus, & eruditissimus vir, atque in perscrutandis antiquitatum Coloniensium monimentis solertissimus D. tephanus Broelmen, iuris utriusque Doctor, & in patria uniuersitate Agrippinensi publicus Canonum prosessor. In .

horum tamen authorum varietate satis patet, rumorem vulgi multiiugum ex capitum multitudine

Pro fietici. neque in re magni momenti vulgi fabulas,

239쪽

quae singulis saeculis, ne dieam aetatibus mutantur, sequendas. Cuius, eordate lector, sequeris opinionem ς relationem ' rumorem Vnica Scotimors, qua ob causam euasit tam varia λ quia hominum vel malevolentia, vel temeritate conficta, non ratione eonquisita est. Tolarandum tamen Scotistis .

quia Scoto id eommune est eum Pythagora , &Empedocle grauissimis philosophis, quorum mors una, multipliciter fingitur, iuxta Diogen. Laert.

in eorum vitis.

Iam hos omnes fidem sibi vendieare non posse axxx viij tempore. a loco, a personis ostendo. Non pos- suut, qui a scoto centum, vel ducentis annis posteriores sunt, veram seoti mortem agnoscere, qua- propter ad contemporaneos recurrendum , quorunullus tot figmenta.Non possunt qui loeo dissiti vel maxime sunt, ea nosse, quae alieubi fiunt, nisi perillie exi stentes, quando res fiunt. Omnes vero praeeitati loeo disiuactissimi erant ab Ubiorum Coloniar Iouius, sabellieus, Volaterranus, Itali: Gmnebratans Gallus: Germanis potius est accommodanda fides de rebus Germanieis,tales autem erant Nurembergensis,& Eysen grenius. Non pollunt personae aequalis fere authoritatis, cum sibimet refragantur, sibi authoritatem conciliare, sed altera ab. teri authoritatem adimit- sint magni nominis Iouius, Sabellicus,bVolaterranus , Genebrardus: eur alter alteri pr aeponitur Z Cur uni, non alteri ereditur ' Aut omnibus, auinulli eredendum. Nullus probat nisi rumore vulgi. Pradicari audio. ait Sabellieus: Dicietur , inquit Volaterranus: Feν-r, scribit Genebrardus: Neqi solidiore ratione Iouius asserere potest, Quare prudenter, ac ingenue Volaterranns fassus est seri bens . Nee satis vi illius Dr verita: comperta. Si , verita. una est , quomodo tot relationes verae Θ

240쪽

1 6 A P ο LOGIAE LIR. III.

Omnes igitur falsae praeter primam, quam nee probo, nec improbo, licet probabiliorem arbitrer: ipsam & Iouius,quo stola veri talium adornaret,asciuit, laudem ea in parte consecuturas, si reliqua non

addidisset.

Nunc ad secundum propero . Sepultura Ioannis Dunsij non fuit urna vacua, sed fossa quae illius suscepto corpore terra est opoleta. Primitus quidem ante introitum sacristiae Francistanae Coloniensis quieuit, ex Trithem. Abb. in Chronic. Hirs avg.sed illic circa introitum/Sacristiae, neque ego , neqKe multi mecum ullum cauersosae tumbae vestigium inuenimus. Inter id temporis,quo Trit m ius Coloniae fuerar, & quo A. Mil manus Chronicum Coloniense edidit, scotus translatus est in Chorum in Ecclesiae Minorum . quo in loco deinceps quieuit, Sed neque tune 'neque cRm tegumentum', sublato marmoreo, aereum obtinuit , sepulchrum habebat

concameratum. Anno duutaxat Ιων. mense Ianuario tumulus effosus fuit, & in arcae quadratae formam extructus: ossa Seoti ea in arca pilambea conclusa,&in eundem locum repositarite i s. Ianuari j praesentibus multis, tum ex religione, tum ex ineu lo honestissimis viris,maxima pietate erga Scotum, erga Scotistas merito, erga religionem cohoriatio ne ad bonas literas capessendas:quibus & vivus, &mortuus Doctor Subtilis tantum honoris adeptus est, quantum pluribus thiaris,ac diadematibus non tribuitur. Quae autem coniectura est. scotum viliore in loco concameratustii habuisse sepulchrum, inhonestiore non habuisse Quid φ quod caeteri Regulares etiam nunc humantur Coloniae , Minores praesertim, quibus nullum sepulchrum inane prin-sto est, aut fuisse oti m memoria in .r Si itaque Scoto vacuum patuit sepulchrum, aut Scoto ante momtem,aut post paratum est: antea paratum sepulchru

SEARCH

MENU NAVIGATION