장음표시 사용
211쪽
Apostolus a Paulo Iovio 3 Ille in a. ad Corinth. s. participaticipatio, inquit, iustitia cum ius italet
aut alse societas luci ad tenebra3 y que autem eouuentipChristi ad Belialy Iite immitia mitibns geminauit. iniquitatem aequitati, tenebras luci, Belial Christoeoniunxit in Scoto. Incredibili etenim foedere so-etat pietatem Christianam impietati . . . a Charitatis amorem Odio. .s Seruitutem religiosam scelerosae libertati. I Grauissima studia figmentis inanibus. , Docto is virtutes vitiis. o Collectionem ingenio um dispersioni, hominem denique notissimum gnotissimo , atque despectimmo. Beatus Iacobus cap. 3.Rpposite moΠet, Ex ipso ore procedit benedictio , γ maledictio . Non oportet se tres mei hee ita fieri. Nuuquid fus L eo em foramine X. emanat dulcem, is amaram aquam Sed nonne Christianam pietatem cum impietate peuinxit Iouius 'Vtique,cum prius Dunsium Christiana pietate praeditum, posterius tradit impietate resertum, si tamen impietatis est, Christianis dogmatibus illudere Uiuinas Veritates figmentis temerare, sacraru rerum fidem confundere. . a Nonne insanam discordiam cum non mia noamore copulavit i omnino, sula Dunsiurn non insano Dei amore flagrantem, immortalium statorem Iillum depingit as Nonne religionem sceleribus amictuit' ubertatem seruitutel Etiam,nam coenobii seruitus religio est,crimen apertu, aut occultum scelerosa libertas, sed ambae Scoto ascriptae'
Nonne soliditatem leuitati coniugauit ρ Profecto si quidem Scotum grauissimis occupatu studiis , sutilibus,& inanibus figmentis lusisse, ac illusisse to
Nonne Doctoris virtutes viiijs compotuit f Lia sanc a
212쪽
sane, dum tamen concesserimus acrimoniam. &subtil talem esse ornamenta sapientis, protervias, ct captiunculas vitia sophiltri ; Scotus autem, quo nemo acrior, & subtilior, proteruo & captioso din serendi genere armatur. Do Nonne conditionem perditioni, collectionem ingeniorum dispersioni uniuit ' Vniuit, nam quem sectam condendo praeclara ingenia colliget e nari a uerat. eundem docendo perdidisse in 'enia suspendimeque refert. Demum hominem suis volu manibus mundo auditum, atq; notissimum, laneiis tempore notum nemini: sepulchro inuolutum a nullo auditum, vel exauditum ostendit; Aduersanti ad thaec in eodem simul fuisse nemo asseret: successiue insuisse partim probatum est nunquam , partim di neque probari poterit. Quamobrem si Iouius a D secit ea Scoti praeconia, & ea vera non sunt, Verax non est; si Vera sunt, reliqua ergo poste i ius descripta his aduersa, vera non sunt, di verax
I. t Propero ad alteram partem nempe ad accusatio. nes; nana in primis obiecta diluere, atque ut logici aiunt P per se depellere criminationes, per acci dens laudes accersese mea interesse arbitror - . Prima vero Iovii criminatio in Dunsium ea est.:Et in Aquiuati scripta non issimulant' inueheretur .
At qui Ioannem Scotum legerat Posseu inus, longe alite sentit, quam Iouius Audiamus, quaeso Pondeuinum in Apparatu sacro de Ioannς Scoto disse-
Sentena. Nuvusm erim, inquit , luum θntentiam profert in ali rum iriuriam, vel depressiouem: quira
quorum aut errores conuestit, aut opin mes excusit, eam
; i modeste , , a Go plerunque suppresso nomine facie ; veC6rimano pectori hin e a Domino sapientiam 2 eerte in-regram mentem coniici posse. Non urget Aquinatem
petulanti inuectiva, si iam modeste, atque tacito
213쪽
Aquinatis opiniones excutit. Facillime autem hanc Scoticam deprehendes
modestiam Aquinatis respectu triplici ex sente f. hoc est ex generali opinionum discussione . speciali
Scoti antagonista , nominum alienorum silentio . Atque ut a pria o exordiar, Doctor subtilis nedum Thomae Aquinatis, sed geneiatim Scholasticorum omnium discutit placita ut pote Bona uenturae, Alexandri Henrici, Varroni s Praepolitivi, Aegidi j Gotfredi Heruaei. Cum issitur Scotus generaliter Scholasticos omnes. vhi eos a probabilitatis tramite arbitratur recessisse. postulet ad subsellia : nescio. quam ob causam speciatim Aquinati reluctari censeatur. Causa communis est, non eam Aquinati propriam Iouius affirmet. Praeterea Scoti antaponi me speciales fuere duo :Scotus etenim se Hemici Gandauen. R Gulielmus Oham se Scoti constituit antagonista m. Euoluant, quibus per otium licet Dunsiana volumina & re ipsa obseruabunt impugnari quidem Angelicum Doctorem a Subtili ι sed hoc fere praeter inten ium; at
in Doctorem solemnem Henricum ore nes ne u OS, diligentiam, acrin Oniam . perspi a citatem. Cogitationem intendit. Conflictatur cum Henrico Ioannes, ipsius placita reseri, refellit, penderat, in pU-gnat, e X pugnat pro viribus. Hunc Scotus vel praecipuum inter Scholasticos iudicauit quale & hunc sibi aduellarium in vixit. quo paucis emaculatis disputatrix Theolopia redderetur candidior. Ideoque siue omnes, siue unum aliquem delectum Scoto concertatorem spectes, eum Aquinatem non esse deduces. Controuersia vero propterea inter Tho
mistas. & Scotistas nota , quod & Scotus & Aouinas sequaces habuerint . Quod si pergant ij Patres, qui a Regia Beatae Virginis set uitute, Sen. uitae nuncupan Iur, Henricum. quem suum esse
214쪽
cognouerunt, & principem literari j exercitus de Ieperunt, sequi,& voluere': atq; in disputando,docendo, scribendo producere: non dubito quin e X acuti
simis, & solidissimis tanti viri sundamentis multum xiii nessotii tum scolistis,tum Thomistis facessant.
Tertio, cum tot, ac taleis viros Doctor subtilis lacessat, aut raro, aut nunquam eos de nomine Vocat, ut opiniones non opinantes refellere voluisse
cognoscatur. Improbum idcirco laborem Scotistis reliquit, eos inquirendi authores, quorum dicta labefactat. Hinc margines ad Scoticas lentemias adiecti fallaces; hinc Scotici Commentatores dece- Pti, Ut e Xempli causa cum in s.d 3.q.6 Henrico ac- .ceptum serunt, quod respectus vestigialis iit rati tudo, qua res rata est: dist is q. ι. Aegidio, quod generatio, & spiratio per terminos productos difforant: dist. ao. quaest. ι. B.Bona uenturae, o Personae Diuinae per absoluta constituantur & distinguantur,cum ni hil minus hi Doctores senserint .: Hinc etiam Gu-Ielmus Voriton opus compinxit, quod Vari mecum appellat, in quo collegit positionum a Scoto impu-2 natarum authores , & loca librorum et . Eum Veri, exacte assecutum,qu5d assumpsit non ausim asserere. Equidem ad hanc dispungendam Ioui j accusa, tioneyi non modicum operie insumpsi, legendo,Versando, in memoriam reuocando Scoti libros, ut IO- eos, in quibus Thomam notat,colligerem: nec plu- ,
Inim- res tribus inueni. Prin us est in a. dist. a. quaest. 1 r. pressὼ secundus in a.d. q. p. tertius in .d.σ.q-o.lit.N.in ovi- Philip. bus Thomam nominat. Item in 3.d. a .q. l. nomine Tagna- praeterito Aquinatis secundam secundae citat. Eneaua L quam parcat personis Scotus. Neque lovium hoc I sq. praeteriit, qui non est ausus dicere, Scotum in Thomam, sed in Thoopae scripta inuehi. Verumtamen , Scotus aperte Aquinatem non insequitur, cum ne nominet quidem: nes pecu larem habeat colluet
215쪽
Ptorem, sed communem cum caetetis: in cuius theses
tametsi quandoque insurgat, dicta non acerbe, sed libere expungit, Doctorem tamen Angelicum,' reueretur, & honorat, sicuti etiam est Omni reue Ietia, di honore dignissimus. Secunda in Dunlium obiectio a Patria sumitur, XIV. quam importuno ingeniis excolendis caelo esse testatur Iouius. Vnde cum Anacharsis in Scythia, &Ioannes Uuns in Scotia, praeclaro ingenio viri Orti sint: ex huius admirando euentu illud minus mirum euadere praedicat. Scotia igitur magis inepta , quam Scythia mentibus, siquidem minus mirum fit praestans ingenium ex Scythia e Xortum ense. Scolorum erit, hanc notam abstergere.& se non minus calami, quam ensis mucrone pugnaces dOCere . Quid Veio Novocomensi Patriam obi j cienti Dunlium responsurum putamus i sorsitan, quod ideAnacharsis cuidam Atheniensi respondit . Mihi quidem patria dedecori est tu vero patriaetneo uaq. sed Apostolica superfusum honestater Vos nobiles, nos autem ignobiles; nos infirmi, vos autem sortes . Primum de Dunsiij patria , deinde an fertilitate atque cultura ingeniorum polleat mihi v detur esse dicendum. Disputant,& magno se sulciunt testimonio ut apud Tossinian. lib. 3. Histor.seraph. relig.,&Bellar min. descripto ibus Ecclesiast. videre licet 2 Angli in Scotos, Ioannem Scotum Scotis volentes
Ea est illum tum virorum conditio, ut ne Vnam quidem patriam vivi, quae eos amplexetur, inue ρ - 'Vniant, multas mortui; eo quod vitios inuidia perse- ρ ρ orquatur, auaritia deserat: mortuos ista cupiat Ob gloriam, illa sum morientibus intereat. Ego Sco-pρς sium Scottae negare non ausim , cuius rei potentiss- ές mum testimonium perhibet Antonius Andraeas merip Scoti discipulus, ct auditor in calce commentarios tri sei
216쪽
rum nomine Scoti editorum in ra. Metaphys quo Ioci ape te testatur Ioannem Dunsium esse natione Scotum . Mauritius de Portu Hybernicus in prologo expositionis super Universalia Scoti. Nomen,
inquit, authoris Dirituais regeneratione ect Ioannes , cuius numen , ct omen non deseruit: dicitur vero Duns
cognomento,uia potius is loco generationis sie dictus. P tria Scorus, sed ut reor de maiori. Artium Oxonis, ct Theologia Parisius dignitate Doctor ; Ordinis Seraphici Minorum Rel gione . Cuius laudes audiisse , o liquid decerpsisse est. Superuacuis enim laborat impendijs , qui flem facibus uilitur iuuare . Id ergo nobis conuenit cum Ioui O,Dunsium esse e Scotia . 'Quid ergo i tota ne Scotta, Vel pars, in qua Dunsius natus asseritur mentibus importuna 8 Primum non concesIerint Scoti tum armis,tum libris gloriosi. Hector Boethus egregia ingeniorum Scotorum facinora non omisitIoannes Lestaeus doctos e Sc etia oriundos innumero numero commendat, inter
quos Rabanus Diuinarum Literarum praeclarissimus Doetor conscribitur . Pos euinus in Selecta Bibliotheca de Historicis lib. Io. sect. 7. cap. s. Scottae tribuit Sedulium. Alcvinum fundatorem Parisiensis scholae . Richardum de S. Victore.
Marianum Scotum Historicum; Vnum tamen Dunsiij praestantissimum ingenium pro decem millibus computetur . Ita Gerardus Mercator in suo Atlante, in prima tabula de Scotia ex Doctoris subtilis vivacitate aliorum collegit vivacitatem Sciniorum, siue, is amicus, siue inimicus sit author.
Ingenia, inquit, Scotorum vivi sunt, excitata, igue Dp tentia capessenda maxime idonea . Nihil est , quod non superare potussset ingenium I canis Duns Scotis tem po ra modo cultum Animi elogatiorem ei non inuidissent .
217쪽
Nunc inji holastico isto eurioso ne , an utili ' θ de rebus
jacris ali utadi genere, nihil eo acutius,nihil accurarius,
nihil absolutius . Nec desunt Seotiae Vniuersitates, i altera S. Andreae, altera Aberdoniae: praeter Anglicanas Scotis, ut pote finitimis opportunas. Quae si nobis Iouius in Scythia ostenderit, tum denum concedemus, minus mirum es e, si Anacharsis summus Philosophus apud Scythas ortum duxerit, quam si Dunlius summus Theologus apud Scotos. Sin' autem peculiarem locum Dunsio natalem XVIIouius incuset, tum credemus, cum indicarit. Repete , benigne lector, quae de patria in elogio coIl-1cripta . Natus est in ultima Britannia ad Caidi domam bluam, ut minus mirum sit, Anacharsia summa sapientia philosophum apud vecordissimos Scribas; crasso; asque
ingeniys excolendis importuno cito , patrium habui.
Satis fuit Iovio ad Sylvam Calydoniam ortui scribere , locum a talem siue urbe π, siue parum prae termittere. Quid ita t Arte indiget artificiosi lector scriptoris it quem enim sylva, pi aesertim Calydonia praeseri, nisi stipitem, incultum , horridum, harbarum, Uno Verbo, Huestrem ' Omnibus laedit
verbis cui laedere in animo est. Caelum inam senum, terram sylvestrem sortitus:an propterea obscurior' Quales quales lares obtinuerit Ioannes noster, ob
firmare valeoθfulget glo iosior: si nobiles ab eo nobiliores. sin' humiles ab eo exaltatos di xcrim'. Demosthenes Graeciae,Cicero Latij lumina, si te dorem attulerut maioribus,quem n5 Ieceperant. Qua pr Pter etsi dederimus, Ioannem Uunsum polo infau-1to, solo aduerso animoru Omamentis progenitum, gloriam eius magnopere augemus abNec enim ma gnum e st. inter honos bonu. aut inter doctos doctum esse: sed eximiae laudi vertitur, inter hebetes &ml-Pidos: Viu cisimum, atque Metissimum extitisse.
218쪽
M Ystiis Aegyptiornm, symia inter asinos collocata, hoc est sapiente inter ignaros, istud ipsum hieroglyphica nota demonstrantibus. XVII. Porro neq; isthaec a nobis data animi gratia, Veritatis causa sunt. Nam verum non est, Dunsi j solum patrium esse cultui bonarum artium insensum, hon enim dispungit Ioannes Lestaus in lib. de origine mo bus,& rebus gestis Scotorum, ad initium Scotiam describens, & in ea prouinciam Marchiam .
Priores, inquit, partis prouincia prima es Marchia,qua Tueda sumine Germanicum mare ad Forthae ouarium intrante,d Laudonia terminatur . Frugum hac fracissim est cui, is ea , qua ad mediterranea illi adiacet. Tifidalia , a Tiso amne Tuedam insuente ita dici rq arum utraq; numeros , eoq; strenuissimo milite abum dat. Nam propter bellum inter Scoros, ct Anglos sequens, incolia harum partium, qua nulla omnino aut sumine,aut monte non pervio disiununtur,armorum'c belli peritia. maiori valent . quam reliqui . Hi nostro seculo aduersis νepentinas hostium excurriones extruetis in turrium D-seqs, aut eminentibus, ut illic fit, locis indicibussam a ij, quo significetur imminere ab hoste periculum , circiter de- em mitria equitum viginti quatuor horarum spatio facito coegisse mβmorantur . Habent hi raras fluas, raraque alia ignis fomenta, quibus catera omnes nostra prouincia abundant. Vndest ut nipulis, maxime Maνchiant Iiguorum loco utantur . Inter istos complures sunt viri nobiles, is ut pleriq; omnes pracipue tamen Marchiani,i
sitiam colunt, is rebus politicis sudent; dissimiles admo-
.um cateris sere omnium limitum incolis, qui nec pace , nec besio a praedis abigendis compesci possunt. Habet Marchia oppidum munitissimum, cui nomon Beruleostim Omao lucra nomen erat, quod sepe in nostradape vicissim ire Anglorum qui ilitid iam renent ditione essesoler . Uicos potissimum habet Dunsum , ex quo Doctor ilia celeberrimusicognometae Subtilia oriun Itis erat . Haec a ite Sta sunt
219쪽
funt ad singularem laudem eius Prouineiae , quae Ioannem Dunsium mundo protulit,si quidem caeli, ae terrae felicitate fruitur, militari fortitudine cum' pacificorum iustitia, elui lique disciplinaeonnexa Tertio loeo subijcitur non iam alienae ignobili- vvIH' ratis, sed proprij de decoris probrum indignissim si,
fi & quidem duplex, alterum probo viro, alterum g pio Christiano intolerandum. Sic namque Iouius, ' Verum hic protervo, eaptiosos disserendi genere christin - nis dogmatibus illusisse videtur. Qui veritatis illulor , is non probus vir, si Christiane veritatis illusor . isi reprobus Christianus . si aute seotus illudit Chri- stianis dogmatibus, eerte & veritati illudere est dicendus. Iam vero iuxta Philosophum in o. Ethita. Omnis electio recta, & omnis ratio recta ex recta ratione procedit; nullam itaque electionem, aut
actionem studiosam obibit, qui veritatem intellectu non tenet, sed abi, cit, dum illudit , non igitur - Probus, qui proteruus, captiosusque in veritatem in eat. sed neque Christi fidelis, qui Christi assertis . .
ii illudit: Quoniam si humanas veritates aspernariis ducamus improbum, diuinas irridere impium iure ιι merito censebimus. Grauissimorum reus delicto-e rum agitur 1eotus , dum ex hominum, & ex Chr, si stianorum eonsortio ab Iovio sublatus est. Quae est hete tam admiranda rerum mutatio' Anii tea Scotum aerem, & su btilem, nune proteruum, . , atque eaptiosum eernimus p Finitimi sunt protem
uus aeri, eaptiosus subtili: sed ita dissident, ut proii digus a liberali, audax a sorti, iniustus a iusto. Un- , - de nam ista deducit Iouius, Nonne ex libris Sco- , eicis λ Atqui potest in eisdem probus,& improbus is deprehendi 8 Nam acer,& subtilis, probus,proter- uus,&captiosus improbus. Logicam ergo, atquz Theologicam scori doctrinam tarpit, iliam captio .sam, atque protervam , hanc illu5oriam dictitat i so-
220쪽
solide Aristotelesin 8. physie. 1 F. contex. docet. Non oportere aliquam sententiam irrationabilem ponere , sed eius demonstrationem , aut inductio
Tametsi vero Iouius subtile disserendi genus' captiolum, & proteruum esse non probet,nos tale non esse probabimus.Syllogismus demonstrativus,& probabilis a captioso, seu deceptorio discrimisenantur fine: quod illi veram conclusionem, prior necessariam,posterior probabilem colligat,lcaptiosus vero falsam,sed apparentem. Nullus est iophi sta , quin ad aliquem erroxem eorum , quos in I. Elench. cap, 3. commemorat logicorum princeps collimet. Scotus autem vel colligit suo syllogismo Christianum dogma, vel opinionem humanam. Si Christianum dogma coneludit, verum concludit, di captiosus non est, cuius enim finis non est deceptio,ille syllogismus non est deceptorius. Si opinionem humanam colligat, meminerit Iouius,eam non essie dogma Christi,neq;ob eam quisquam illulor erit Christianorum dogmatum, dum eis opinionem repugnantem non doceat, A sine igitur constat, cum Doctor subtilis veras conclusiones Christianas persuadere nitatur, neque decipere quenquam, neque in eis credendis esse proteruum. Praeterea si non erret in Christiana veritate Sc tus, quam ut eonclusionem scholasticus Logico theologus intendit iuxta s. Bonavent. in prol. I. sent. q. a. inuestigemus, num in argumentis erret. In quibus ergo i in ijs, quae contra conclusionem erigit,an in iis quae pro conclusione. Illa,quae contra conclusionem ereditam sunt, quis esse captios dubitat ς Pro quibus si Scotum carpas, nonne D. Thomam, D. Bonaventuram denique scholasticos omnes redargues ' praeterquam quod id vitio vertes Dunsio Ruod laude demeretur marimam; quid