Ioannis Ludouici Viuis Valentini Rhetoricae, siue de recte dicendi ratione libri tres. Eiusdem De consultatione liber 1. Ad haec rerum in his memorabilium copiosiss. index

발행: 1536년

분량: 336페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

, contra minis fortunae, contemptorem emtra re Pu migres admiratur: et caeter quae de tanta disciplina no minim magnifice dicipossim quoi ucre. Porro ignota omnia ex notis scribimus, Cr quo quin m sint si gendi uidis eruditione et praeditus, eo melius proprius illus d criptiones abequitur. Num quino perindeuutetmetribula sensilibus 4ξ opus. Idcirco spiritata haec persona quada induuntur, ut picturar er habent uenu tutis plurimum, ad uulgi quos intelligentiam efficacitatis non patri rut si quis philosophiadae bat, foeminamsane to e reuerendo uultu, uenerabili macie,pullore decoro, statura adeoprocera,lit me

los σβsafluperet, oculis ad istume minu G st mitim inconuiuentibus, Crati in hunc motim: quae poetis quidem funorequentis, ta magis concessa,frier oratoribus non insueta, etiam philosophis. Sicd

pingit Boisbiu philosophian hi Uppim iustitiam,

Prodicus uirtut in Cruoluptatem, itidem Cleanthes CT abes humana uitam.FEx quibus quis res acile curisscitur,ex eis ipsis d6cribitur Et quo illex alimbim copio stimus Scultatem,ex a res emn laribim interiorem multatem, ingenium, naturum iudicum T. . ideooptima descriptio,c intelligentiae congruens,o

192쪽

t 6 DE RATIONE DICEN Dr

tus ni depingemus, quales Acestudiosos sivi: omnum

stidem, ain ulmortem nutriri, Debcitatem: pus . quos,aetatem ex , conditionc, ortunam, patriam, studia,mores,actus. id explicubinam horti singu'Ia,qualia iciunt, aut qualia in eis fiunt quae occupant. Verg. timorem bis modis apposite expregit: Gelidus Tracris perdura cucurrit Ossa tremor: et, Extemplo

Aencae soluuturstigore mimbra: st, bifigidus horrorMebra quati gelidusque coisrmidinefanguis.Obstupui,steteruntque comae,e T vox Aucibus hae t. emiserorem in Si sit: restresfubito non uultus, non co-Bru K. Ita etiam Terentius Letitiam in siim Chaerea. Siquis asticis id proponat graturm uerdos di-- busta re is uestit floribMostendet: aut num, pomis diuitem:hyeme, rigentem Cr rectem: aestatem, ardentem. Tam ct diem aliquem designans enarres,

quo signo eodiaci fiso quae Acies coeli: nos pqq,

aut pronos dies, habitu amburi; uel hominum, uel elamentora,vel coeli, claramus. In aetate describenda, poterit quis proponere stectandos mores, quos ad nulli aetas,omnes Ep actus etiam cultum corporiser habitam ad eundem modum in sexu,inconditione, indignitate, Cr alijs. quae tum multa fiunt, ut uix pars exigua possit attingi.Praecipuum est ad aptis Eun- ,δε , sit res quae oculis capi potest, eam totam oculis

subitasse, quin eiusfieri Uit. certius enim cum te

193쪽

fidit quicuncton uiderint,pisi qui resentit imita uisitis orbis tin ara certius apiritius, cumstant, 'qui hi tabessi sunt intuitis liter depicta, quum quiperandrum. Si oculis alijs iae sensibus comprehendi res nequea, plurimum ad abimurprobe sprehen . fauisone istris iue cui Graeci dic ut phantasia:*rma scilicet,Acie, membris, cultu, natistae ct ingenio eius congruentibus.Nes uero descriptiones omnes Us ado minutifimapersequi rivi demptiones aeth lamgiores erant,pro utad histitiei dicentis pretinebit. Sunt quaedum ex proposito descriptiones, ut quum Taritim mores exponit Germaniae,et si graphiacra petr biseu lacu.Sunt aliaeuelut membra corporiam nexa Cr hi borum quo dum licet pro arbitrio euagari cutio ijs quae θMantia occupandus uacuus alioqui mentes. Quaesiero ob aliud iis ut urihi bis παρο, limitem, quem uriret ipsius natura pone uel Histor. Mari tores di illudagentes destribunt,

Ea n taliquid maxime insigne, quo ficile id quod nolunt exprimatur:sicut in vita cie innest quippior .

notabile , ex eo tota facies staris agnoscitur , naeuo

uc d dicitura uel cicatrice, uel pilo, uel uerrucia uel o oblongo,uel contorto quilo auipresso, eo Despictoresuoc bene effigiali scitaσφsione rest omnia insequendi soluunt, er lectores ἡσυ

194쪽

la Quirina isto,paruas scdebat succinctus trabe lauas ancile gerebat.EL Uuiduη bγbornu nc ait degade Menalcas. Cicero in Pisonem: Re iides alicro adfrontem sublato,altero ad menti dcpresso supercilio.Et pro cluentio: Fucite enim,ut non solum mores eius Cr arrogantiam ed etiam liustum, atq; amictam, ex lim usq; ad talos demissum purpuram recor iniem.Et in si de lege maria: Ium designatus alio uult alio uocis sono,alio inresbu esse meritabitumine' opitu obfiolaetior, corpore inculto er horrido, capilla tio Mam antea, barris maiore, ut oculis σή ecludem clare omnibus et u tribunitia, et miniturirespublicae uideretur.Objcitur etiam oculis res aliqua, rectu illius uarietate: ut si quis in moesa herbas σφficulos raritas arga maginem restret prati Hurii generis est descriptio comitu luxuriose Ciceronis quis

Quintilianum: Videbar ut re alios intrantes, Alas xeuntes, quosdam ex uino uacitantes, quosdam, sterna potatione oscitantes, humus erat imm D, tu talenta , uino coronis languidulis , π hstinis cmen ta ficium .sic Cicero. De hac descriptione Quintilianvidicit quod si i retuli Quid plus videret, qui intruscis Multum babent momenti descriptio- . ncs adpersuadendi . nam quaeres minae in pus 'ου conuolutae nurum fui sensum relinquunt,an a

molatae acriter comouent. Casis enim man magi

195쪽

bre acuto, Cr iugeniose conclusio: Et cumpos ubi esus it Sicurbium captarin quit MFabim erestitnu feratio Sine bio enim quidicit expugnatam esse ciui tutem,co sectitur omnia,quaecuns talis fortuna recipit: ed in aspectus minus penchrat breuis hic uelut nuncius.at si apertis haec, quae uno verbo inclusa erat,upparebunt esse per domosretempti 'minae, erruenti tector fragor, Crex diuersis clamoribus u quidam onus,s alia quae illeprimequitur. Eundem mmo inpraeceptis uirtutis, magis uolunta res nostinus ad agendum inducunt dijufe Cr explic Lepraeceptorum rationes, quam breuia quaedam monita, paucis uerbis coprehensa. Qilis futurus sit in descriptio ious, paucis absoluanius. In Meribra His descriptionibus, quae uelut punctis attingunturinis Mest ordo: Uecubires effundunturcos, .l potius negligentia ista ordinis clarius rem ostendit, ve M po permistisiunt uarim generam ctis Ioram flores. In longis urim, ubi res est Deplicatione uelut depingendit,optimum uerit ordinem naturaest quiPae primum omnium rem utcuns format, Cr d

cemfluam tribuit, quoad totam ipsam perfectum iamisyn a manu imposta edat: qi pictorum, caelato ι staptor meimmittis r.Elienm materi N a a primo

196쪽

ammo totam delineant, ut iam tum possit latclli, quid Duri sit, nondu uero quale. sensim deinceps

membra expoliunt, aut colores inducunt. sic indiscriptione a primo statim res uniuersu proponeturi pos ea ducetur per partes ut apud caesarem: Guilla omnis diuisa est in partes treis.et Tucitu: Germania omnis a Gallis Rheti f., C . fuit attentus auditor ac d selis. Post hoc initi alijs lubet a uilifimis adpendere ad praestantifima, alijs contra destre rerina capite perperi ad crura Cr pedes, uela pedibus pre crurser pectus ad caput, a Deo ad materiam prima, ab hac ad Deumi: in republicia religione ad mores publicos . promos hincia priuatos, te diuerso.sedceneopti

ma descriptio est,quum torulumendo is

s. si id fitnaturaliter pristi aeque expositim nostrae inrelligentis, id primi locum occupet, ut in describendo die nemo exorditur a uetere, etiamsi nationes quaedam diem fuim illinc auspicent uir bi praelio apparatus militum est primus, in colliuio dominiκ eriscus. Verba eoe conentisimplici propria,O rebus apta: nempegrandia rebus grandibusniuuertat cladustis. atrocia atrocibu horrida horridis. Bene exprimunt rem aptae metaphorae, G militudines. Poetae bis talim nec apud Oratores fiunt rarae. ci murex alio ne ciceronis pro Murena elegant si

197쪽

ibaroedi lant auloedis eir de tempestatibus cpπ.volantate. Tu pro P.Sextio, deL.Pisi ne Exanimam evolate senatu,non1mnia perturbato animλφιλ βannis ante paucis is creditorum couentum incidisset. Tum per amplificatione, achperbostm: Ipsi quoque parietes videtur bige aut tari quake, illuda Senecam tragicum in Medea: Osumpseria res ansolara Thractivi Orpbeussolitam cantu retinere rates pene cogit Sirenasequi. per emphasin, ubipuisi iure 7 mri Um dicitur:Demissis lapsiperfinem, Mnsii Vergil. per quod uastitas equi denotinetur, Iam apposita veisina, quae tametsi sunt poetis largius

concessa,tamen mifum quoa oratorum cedinco reum oculis sufi clunimirifice. Plinivi secunduε:mmo mugis do quam pius, uastae solitudines ricae, strux bellam Italia. conia in uerbam statura, me admodum diximus de simplicibus, copo itio Crstru a concinnior clanior. Varietas rerum ostendit oratione membris,cT caesuris coaceruata:ut in destryptione tali Antonio, quae est apud Quintillaniam

DE NARRATIO ME.

aliae res omnes. Flamc mimus, uelut ab

quid doceamus, euexplicemus: uel ut persuadeamus, uel ut detine uη. Miscentur haec quidem: Iedoculus seriendus in metu,tanquam populo.Narrationeni

198쪽

nim per uadere quod nurratur, oportet espe probabi--.Smaliud pereaminpte est colingenia,queseisiunt Apologi. Sin a delectunduat' occupaydos ι mos, edes licentiosa. Planac per sta nyratio, inquit phthonius cautorioquiparum grauissex de re con tinere: persona quaerasit, re gesti, tempus per quin Ucim in quo, modum quo, cui sunt propter qua:quo hinec iniqtu probo lanec reproba res animus.

D A HISTORIA.

Historia explicatio est rei gestae:quaeas Lor.

trabit appiastionem, quod est uictre .s ualiquis eam uiderit, qui cr narrarit. est enim uelut iura, G imago, ars speculum rem praeteriturun Ac quemadmodum res narrantur transactae, ita etiariti Menturae. Narramm res unius hominis priuata resocratis. res unitin pallicu, ut Pomptij. res multorum priuatas, ut Socratis πPlatonis res mustorum publicus, ut Corrisis Pompeij. res priuatus Cr publica unius aut multora, quemadmodum Suetonius scripsit, et Plutarchus. res unius populi, icut L ius res multorum populorum,s uti Trogus,Ηc dotuguino locogat diuersis. Nurramus aliquid uiam, ut de philosio' Phia Socratis,debellis caesaris: aut plura,Cr haec inse

199쪽

omnis halere utilitatem aliquat coueniat, nepaenitendi iactura a temporis,rei preel fimGquanto magis historiam, ex qua tantum utilitatis potest collim

nempe ustus rerumta prudenti tum ormationis morum ex alienis exemplis: ut optima Actu sequamur, scuti Liujus inquit, praua deuitemus. Ideo narranda sunt historico ea,quae ψ uitae commis adiuuent, Crmeliores possint legentes reddere,ne in uanis er nugacibus consumaturscriptio reri gestarum. Quocirca

de philosophis gentium cr diuis nostris multam Crsepe scribendum. numquae αὐmpti esse possentvneri humano pcris studivisa,ac uirtutum,quus illina tura duce abbecuti sunt, er praestiterunt, uel ingentis probitatis,quam nostri diuisto munere uni nam.Illud prostelo subit admirari, cum ex corpore cost tm Cranimo,in hoc uero ut aspectus er mens, de corpore re sectibus incitatis ac perturbatis tam csse must tam variό, tam copiose conscripta: de asyctibus auteni moderaris mentritam pauca, ac prope nihil Apeparet indubie, generasse hominum gemis in bruto' rum ingenium. Quae cit enim nostri melior pars, Crunde homines censemur, quam tuens s Nibilis tantopere interest no bra,excoli boni unius,si isti sistana: malis madu. Quam in rem tot praeceptis uis exemplis indiget, ut quantumcrens scribitur, inhil tamen '

p it sim puperuacan M. Mid quod incitarent

200쪽

iu probitatem plurimi fini de hoc bellicum consesseres ad caedem popillarim ac genti inres immenti facinora instigauit.Nec aliter deberent narrari besia,quum latrocinia breuiter,nude, nuru laude ddita, sed derestitione potius: ut longum bellum referri prtion litis ad comisautioncm i Doris, scd tarici m n exempli pid pariatastam uniApram, rue methitionis, m irae,siue libidinis: it ut uideant, quam Hilacerto ac leui momentositae sint res Crfortunae hq missi, quibus tanto residimns. Prima historiae lex

est,intsi uera, quantu qui in praestaririerit inscribente, nam Moportet coel ec mitemporarisAAN dicat, i sum erillecu ,reddetq; quod nonac

clerit. Sed neque erit uera imago, s mesorsit quam res:uel minor, id est,si res deprimat c fustri uelut tollat. Ceterum narratiorum uaria sunt gen a, aliae in quibus uerba lyc tantur nn ti, tu in passionibus, foed ribus,tagiis enatusconsulis his nostrae religionis, in quoris etiam apicibus latent insteria: hi his exactifime servanda ς' initas latena πβm'plex. Adiae pertinent ad arrationem quandum rei vestae, ad delectationcm er tenendos animos, aut pruden merinores inbis satis eststruari fumim istoe . Addutitur quae doceant, quae facit detineant, verba, sententiae, orationes: quod maximi historici faciunt, huc ides, taxnophon. Miuus, Sab φις, Tacitus,

curtius

SEARCH

MENU NAVIGATION