Justi Fontanini ... Historiæ literariæ Aquilejensis libri 5. Accedit dissertatio ejusdem auctoris de anno emortuali S. Athanasii patriarchæ Alexandrini ... cum duplici indice. Opus posthumum

발행: 1742년

분량: 507페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

His TORI ALITERARIA

atque iterum scribit etiam in Commentariis ad Statium to. I. pag. Cetris, inquit, quam non sine ratione, doctorum nonnulli Cornelio Gallo adseribunt; neque Virgilii enim , neque Catulli ullo modo esse potest, ut rebus necessariis alibi demonstratum est S to. II. pag. 88 s. auctor miris, quem re vera Cornelium Gallum arbitramur . In notis ad Benedictum Paulinum Petrocorium lib. i I. de Vita Sancti Martini V. sa. Cetris aucto rem , verisimiliime omnium Cornelium Gallum putare se ait. Rursus in Commentario ad Guillelmum Britonem pag. 3 3. Cetrim maroni adscriptum, reet era Cornelii Galli opus esse non ambigit. Sane Vossius Pater in cap. UO I. de Philosophoruni sectis q. xxi 11. dubitat, an sit Virgilii; S Petrus Scri verius in Animadversionibus ad Martialis lib. vii. Epigram. Lx IX. sui tor, inquit, Cetris falso Maro ereditus . Virgilii esse negat etiam Brouchusius ad Propertium pag. 9o. Ille Barthii Commentarius dubiorum scriptorum , quo , in libros x. distincto , cruditis salivam movit in praefuione ad notas in Rutilium , & in notis etiam ad Zachariam

Mitylenaeum pag. 2sa. nunquam foras in lucem venit, magno certe literarum damno : ideoque nobis desunt argumenta, quibus Galli caussam perorabat vir praestantia ingenii & multa lectione insignis . Ouare mihi pro modulo tentandum est, ut eas rationes procudam , quas ex libro Barthii vel deperdito, vel alicubi delitescente , haurire non licet. Vl. Tantus ubique consensus elucet interea, quae de Gallo narrantur a Sileno Virgiliano, quaeque de seipso Gallus narrat in Ciri, ut nihil supra . Etenim Silenus de Gallo seribit, errantem ad flumina Permessi ab una ex novem musis in Montes ovas ductium . Gallus in Ciri, quore spe Xit Silenus , ait , se vario 1 flatum laudis amore, sub viridi umbra in Cecropio hortulo 'rentis Sophiae eonsedisse, & Eratum , eius Musam ,

amorum praesidem, cujus nomen reticuerat Silenus, paucis placitum coruum , nempe Aonium , ascendisse. Silenus haeret quid primum loquatur, aut ut Scyllam Nisi, aut ut aliam Seyllam , Phorci filiam Gallus narra Verit ἔ quarum prima in avem , altera in monstrum saxeum conversa est: hoc pacto innuens de utraque Gallom cecinisse . Id quidem hujus particulae aut, utrique Scyllae aptatae, non inanis repetitio confirmat: ut subulae videatur facere commemorationem, inquit Servius; qui etiam monet particulam ADT eerte ni bis aceipiendam. Rem firmat Scholiastes interlinearis vetustissimi eodi eis Virgiliani heic Romae in Bibliotheca Ducis Salviati, a me consillius , ubi haec leguntur : quid loquar ξ ut loquar Soliam Nisi Z adit Sequam Phorci ὶ Ad haec particu-culam aut apud Virgilium in antiquis voluminibus utrobique reperiri

testatur Petrus Hannius in lib. vi. Miscellaneorum cap. VI.

quuta est,

Candida suceinctam latrantibus inguina monstrisaeuiachias vexasse rates Gallus , Scylla Phorci in aliud tempus seposita , Scyllam Nisi suis carminibus celebrandam , se delecturum profitetur . . . po

62쪽

potius Ileeat notescere Cratin, Aut uuam ex multis SonLLAM nomisse puellis.

Demum Silenus Phorci filiae metamorphosim ab Gallo descriptam commemorans , tres integros Gavi versus ex Ciri usurpavit, initio tertii leviter immutato : quod ex subiecta collatione melius patebit

Silenus in Ecloga vi. Virgilii. Candida Deeiuriam latrantibus inguina monstris Duliehias vexase rates e - gurgite

in alto h timidos nautas eanibus De rasse marinis.

Gallus in Ciri. Candida suceinctam latrantibus inguina monsris Dullabias vexasse rates s gurgite in alto weprensos nautas eanibus lacerasse

marinis.

At vero ne mirum videatur, Virgilium de Galli versibus loquutum , meminisse sussiciat, alibi quoque a summo vate id praestitum ς nam Ecloga x. Gallum novem totis versibus , ab ipso ante vulgatis , loquentem inducit. Hoc Servius ita testatur : bi autem OMNES versas Gauisunt, de ipsis TRANSLATI earminibus . Etiam in codice Virgiliano Ducis Saloiati ad carmen illud r tu procul a patria, hoc scholion legitur : hi omnes verissus Galli sunt, de ipsius carminibus translati: Eos praestat audiren proeul a patria r nec sit mihi eredere tantum,

Alpinas c ab durat nives e - fiigora Rhenι Me sine sola vides λ - te ne frigora laedant, Ais tibi ne teneras glacies seeet aspera plantas lDO, ct Chalcidico quae sunt mihi eondita versu Carmina, pastoris Siculi modulabor avena . Certam est in silvis inter spelaea ferarum

Malle poti , tenerisque meos incidere amore Arboribus : erescent ilia , erescetis amores . In primo versu explicando haerent interpretes . Illum vero sic enucleat Scholiastes Ducis Salviati t tu, o Lycoris, procul er a patria et nee fit mihi fas eredere tantum de te ciis , quae diximus & illud accedit, quanuis propter artificium , summamque elegantiam , Gris poema auro S cedro dignissimum sit, tamen ob trajectionem verborum alicubi durius viderit quem naevum in carminibus Gavi Fabium tetigisse, paullo supra indi

cavimus .

UlI. Iam vero discutiendae sunt rationes , quae Cyrἰm , Virgilio tribuendam , viris hene doctis persuaserunt. Barthius ad Claudianum pag. I I . edit. II. antequam palinodiam caneret, ex carmine illo ovidianae Medeae apud Fabium lib. vi II. cap.v. Servare potat, perdere an possim rogas λ, E a sum-

63쪽

HIs TORIA LITERARIA

CORNE Irus sumtum putavit quod legitur in Ciri v. 2 6. GALLUs. me si servare poter, ne perdere malis, ruit J- a Hinc CFrim Virgilio dandam eoniecit: propterea quod Tertullianus de Praescriptionibus cap.xxx Ix.Ovidii Medeam, centonibus Virgilianis con textam fuisse, assirmasset: vides hodie c. ait Septimius ex Virgilio fabulans in totum aliam componi,materia secundum Perfus,Persibus secundum materiam concinnatis. Denique Ovidius Geta Medeam nataediam ex Metilio pleni me exsuxit. Sic locum Septimii legerat Barthius, sic Pa melius , sici Politianus, aliique. Sed omnes prava lectio decepit: quod non vidit Martinus Antonius Detrius in fragmentis veterum Tragicorum pag. I s7. neque in Adversariis ad Senecae Medeam, sed nec post eum Paullus Colomesius in notis ad Fabium eodem, quem dixi, lib. VIII. cap.V. non enim Ovidius, sed indius, legendum monuit Nicolaus Rigaltius . indius, gel potius H diui , Geta fuit Consul suffectus sub Claudio I. ex lapide apud Thomam Reinesium in classe vi i. num.xi. S ex Vossio de Poetis Latinis pagina 8S. Hostiliae familiae, cui Getae cognomentum adhaesit, nummos Proferunt Fulvius Ursinus pag. t aa. editionis Patini, & Io: Vaillantius tabula LXX. quos explicat pag. 492. Hos dii Medeae , quam integram ha huit Claudius Salmasius , specimen edidit Petrus Scriνerius in Collectaneis veterum Tragicorum pag. I 8 . quo docemur, eam ex unis centoniis

hvs AEneidos Virgilianae fuisse compactam . Ouid vero centonibus hex

metris Hosidii Getae cum Medea Ovidii Nasonis, versibus iambicis concinnata Z Quare laudandus Io: Albertus Fabricius , qui quum olim in Bibliotheca latina lib.I. cap. xv. pag. 2 3. edit. IV. Hamburgensis anni 1 I 2. utranque Medeam confudisset, postea melius edoctus, utranque distinxit in supplemento pag. los. Eglino , Catullianis scriptis Cyrim admiscenti , Barthius ex Chronico Eusebii obiicit Otulli mortem illigatam anno i V. Olympiadis cLxxx. unico nempe anno post natum Messallam , cui Ciris dicatur. Verum Scaliger num. 396o. mendum in Eusebio cubare opinatus, Catullum superfuisse contendit Caesaris neci, quam Petavius , ceterique chronologi defigunt Olympiadi clxxxiv. A. U. io. diei xv. Martii. Sed in tam longa aetate Catullo adsignanda c natus enim fuit anno iv. Olympiadis c LxxI II. A.U. 668. Scaligerum a vero aberrasse ostendit Isaacus Uossius in observationibus ad Catullum pag. 8 i. mortisque epocham mintuit A. U. o4. quo decurrebat annus HI. Olympiadis ccxxxv. Messalla adhuc Septenni. Catullus ergo Ceirim dicasset insantulo,si ipso etiam quo decessit anno , eandem scripsisset. Hinc nullo pacto in Catulli operum album transire potest . Sed neque in Virgilii: quod dicere liceat contra sententiam Scaligeri in notis ad Ceirim . Nam quod primo obtrudit vir doctus , carmina ex Cetri passim apud Virgilium legi , hoc idem , quod salsum est, si verum foret, nihil aliud evinceret, quam Uirgilium eadem

ex Cetri mutuatum et alias opera omnia veterum poetarum , unde tot versus in Eneidem translatos notat Macrobius Saturna l. lib. VI. cap.I.

ad unum Virgilium pertinerent. Sed enim quis Scaligero eoncesserit,

hujus Dissiligod by Corale

64쪽

hujus poematis versus, praeterquam semel in Bucolieis , passim in meἰ- de ,-in Georgicis legi, quum neque alibi in Bucolicis legantur, quam in una Ecloga v i. neque ex AEneide, aut ex Georgicis ullum ipse adduxerit versu in in notis ad Ceirim, ubi tamen omnes adduci debuissent Paris omnino ponderis est quod secundo loco ingerit ex versu Cetris 43o. Ut vidi, ut perii, ut me gravis abstulit error rad quem , negari enim non potest, inquit Scaliger, quin eum ex Neocri-ro verterit Maro , qui omnium Pisanorum primus Theocritum latine expressit. Sed immo id a nobis negatur quammaxime ἔ quia testimonio Virgilii adversatur, apud quem Gallus noster de seipso canit. Carmina pastoris Sieuli modulabor alena . quod ita explicat Servius: Neoeritumis eanam earmina Euphorionis. His inhaerens Io: Vigintimillius in libro suo de Poetis Siculis pag. i I. censuit, Gallum post versa Euphorionis poemata , idipsum etiam de Theocritiis meditatum di quod pro facto habuit Ludovicus Uives. Adhaec Scaliger Cirim supremum Virgilii Uus appellat, S Megarae quidem confectum , quum percepturus philosophiam Epicuri, Athenas petiisset; unde in poemate Peplum describi ait: Peplus suit velum PanathenaicaenaVis, quam quarto quoque anno honori Palladis instruebant, ducta pompa a Ceramico ad Eleusinium : eundemque Peplum , in arce suspendi solitum , praelia Gigantum , viΑoriam Palladis de Encelado , & heroum Atheniensium gesta & nomina acu picta exhibuisse, ex veterum scriptis egregie docuit Coelius Rhodi ginus lib. xiii. cap. XVIII. Sed pace magni Scaligeri, nos fugit, ubinam gentium Ciris conscripta fuerit; auctor enim quanquam assirmat, se considere in Hortulo Sopbia, quae est schola Epicuri, teste Apollodoro apud Laertium lib. X. cap. Io. pag. 6o8. non ideo tamen declarat, in Graecia , an alibi scribat. Neque alias .ejusmodi studium , proprium fuit Virgilii senis , sed iuvenis r qua aetate, philosophiam a Scirone & Catio Insubre eum didicisse Vitae scriptores produnt. Falsum est pariter, Cirim esse supremum opus . Cui potius hac parte credamus, quam ipsi auctori Hic vero disertim testatur, se, adhuc adolescentem , illud omnium exegisse. Id optime suboluit Samueli Bocharto in Hieroetoico tomo II. lib. v. cap. VI I. ubi Vir gilium adhue pueriliter balbutientem in Cyri testem compellat.Uirgilium tamen , an alium Ciris auctorem credat, diserte ambigit lib. II. cap. xl x. Sed ipsum poetam de se loquentem iam tandem audiamus . Sed quoniam ad tantas NUNC PRIMUM naseimur arter r

Nec tamen interea quae possumus , in quibus AEVI

PRIMA rudimenta edi PRIMOS exegimus ANNUS.

His Versibus peregre ablegatur sententia Taubmanni, qui postquam ad Virgilii Eclogam x. Gilanium Cirim Gallo tribuentem laudasset, moX in Praefatione ad Cirim, haec pronunciavit: Manifestum At , poemψ βος

65쪽

38 HIs TORIA LITERARIA

CORNELIus non fuisse adolestentis poetae experimentum , ut grammaticorum GALLV . nutantur, se jam SENIORIS,Φforte SUPREMUM autioris laborem . DR I P H. Virgilius natus A. U. 684. Olympiadis CLxxvri. anno III. obiit A. V. Is. Olympiadis CxC. anno II. ex Petavio . Sed si verum est quod tradit Taubmannus, cur Vigilius in Ciri, se tune primum ad metricas artes natum dieit 7 Cur se primos annos in illo poemate elaborando exegisse affirmat Cur Messallam , Consulatibus , ct maximis Romae dignitatibus jam olim Virgilio sene iunctum ipse ju venem appellat Ad M. Valerium Messallam Tibullus quoque, Galli amicus scribit Elegiam IiI. Li. bri I. Tuli te vellem , E μ doctissime, ritu,

Purpureos inter Soles edi eandida Lunae Sidera, earuleis orbem pulsantia bigis,

Naturae rerum magnis intexere chartis .

Sed nec magis adsentior, auctorem Ciris tradere, sibi visam Athenis magnam illam pompam, proptereaque Peplum Panathenaicum ab illo descriptum e quod arbitratus est Scaliger . Immo quum poeta felites esse pronunciet quibus eadem sesta videre contigit; inde palam facit, se ea visendi magno studio teneri: alias felicem semetipsum etiam vocanset, qui iisdem interfuisset.

Felix iue dies, felix dicitur annus:

Felix qui talem annum quidere, diemque lNec porro Uirgilius tune ea sesta spectare potuit. Ouum enim , teste nato, intressus iter , Athenis Oeeurrisset Augusto ab oriente Romam revertenti, demnaretque non absistere , atque etiam una redire, dum Megara , vicinum Fidum , ferventissimo sole cognoscit, languorem natius est, eamque non intermissa navigatione, duxit, itaut gravior aliquanto Trundusium appelleret, ubi diebus paucis obiit x. Kal. . Octobris , in Sextio Saturnino, S O. Lucretio Vespillone Coss. nempe A. U. I s. ideoque Athenis , visurus magnum certamen Panathenai Cum , morari neutiquam potuit . Hunc reditum Augusti Norisius ad Cenotaphia Pisana Dissert. II. cap. xvi. q. 8. pag. 294. aestati defigit: quamobrem etsi ludi Panathenaici eo anno rediissent c quod tamen falsum est Uirgilius eos spectare non poterat, mense Hecatombaeonis, anno III. cujutque Olympiadis fieri solitos , quum apud Eusebium anno III. Olympiadis hi II. instituti sitisse tradantur . Eidem mensi, qui secundum ordinem a Numa Rege institutum suit primus apud Atticos , mensis Julius Latinorum respondet :& die xxVIII. Panathenaea magna Athenis incepta, ex Proclo adnotat Petrus Castellanus in libello de Anno iamensibus Atticis post Syntaqma de Festis Graecorum Antuerpiae editum apud Hieronymum Uerdusium A.D. I 6i . in 8. ubi argumentum Panathenaicum recondita eruditione pertractans , si quid nobis desiderandum reliquit, hoc ubertim biennio serius implevit Jo: Meursus in Panathenaeis Lugduni Batavorum impressis A. D. r6i9. in Ceterum

66쪽

uterque Philologus ad suam spartam ornandam Cetris auctoritate utitur. Quum ergo duntaxat quolibet quadriennio completo , seu quinquennio incepto hi ludi Panathenaici reverterentur, teste etiam Scaligero num. 789. Sc I 4sa. secus ac minores , quotannis fieri soliti , illi reverti non Potuerunt nisi integro anno a morte Virgilii, anno scilicet III. non II.

Olympiadis cxc.Huiusce rei locupletior testis ipso Cetris auctore flagitari nequit , praecipuum tempus eorundem festorum sic explicante. Debita quum castae solvuntur dona Minervae, Tardave confesro redeunt Brinquennia lustro, levis alterno Zephdirus concrebuit Euro. idest cum ver incipit aestati cedere, ut explicat Barthius in Adversariis lib. X. cap. XII. pag. 48o. Adde , Tanaquillum Fabrum de isthoc Virgiliano itinere longe diversa sentire lib. 1 x. Epist. κLIx. Ex his , quae diXi, satis superque exploratum autumo, Cetrina neque ad Catullum , neque ad Virgilium ullo modo pertinere posse , sed in Cornelii Galli , legitimi auctoris , jura esse transcribendam . VIII. Ciris venustatem ita eruditorum oculos perstrinxisse hactenus vidimus , ut non ab alio quam a Virgilio, aut Catullo , aut Gallo , Saeculi Augustet deliciis , egregium & undequaque absolutum carmen pangi potuisse crediderint. Quandoquidem igitur omnium plane philologorum quotquot in interioribus literis consenuerunt, haec una est eadem-qHesententia , satis mirari nequeo , ex gente non barbara, prodiisse, qMi Opus , in quo omnes Gratiae Re Veneres ornando certarunt, vel eκ

uno hoc capite nudius tertius Virgilio abiudicaret , quod sibi uni vide-TCtur tanto auctore indignum , utpote ineptum , ipsaque Augusti aetate posterius. Is est Carolus Ruaeus , inter suos humanioribus scripti S editi S notus et a quo alias dissentire coacti sumus . Hic ergo Ruaeus in Historia Virgilii de Ciris poemate haec protulit: in eo jacent multa , m l rs horrent, nitent quam pauesssima r quare post Ovidium a nugatore quoppiam confictum proclamare non dubitat, propterea quod colloquium Scyllae cum Nutrice, patris Si patriae ruinam meditanti S , similitudinem ipsi referre videatur illius colloquii, quod Myrrha , patri amore insaniens , habet cum nutrice item sua apud Ovidium libro IX.

Metamorphoseon . Adhuc amplius; ut plane, subdit Ruaeus , existimem orem illum Vir ilianae Ciris ad 'rrham Ουidianam inter scrν-bendum oculos intendisse . Sed heus tu vir bone i Nunquid etiam Valerius messalla, cui Ciris dicatur , fuit Ovidio posterior Cur non ovidiuS , colloquium Myrrhae cum nutrice describens, prae oculis Cirim habuisse dicendus, si tamen alterum alterius colloquii vel minimam similitudinem refert: quod neminem unquam Ruaeo concessurum eXistimo ,

Sed humanae ista imbecillitati condonemus . Gallus scriptis a Parthenio Nicaeno sibi nuncupatis usus est , quibus etiam Ovidium usum monuit atricius in Poetica historiali pag. ista.&Vossius de Historicis Graecis lib. II. cap. I. Immo Agellius lib. ix. cap. ix. & Macrobius lib. V. c P

XUII.

CORNELI

67쪽

CORNgrius xvi l. produnt, Virgilium ipsum ex Parthenio praeceptore quaedam in GAH in. Eclogas transtulisse, & similiter in Moretum : cuius rei testimonium Lud. CisaΙ. Isaacus Uosius , teste patre de Poetis Graecis pag. o. reperit in veteri eodire Bibliothecae Ambrosianae , ubi Moreto adscribebatur haec notulat Parthenius Moretum serimit in Graeo , quem Virgilius imitatus est . Frustra est ergo Scaliger ad Virgilii Appendicem pag. is 8. edit. II. ubi Moretum esse Uirgilii negavit . Quo autem loco habendum sit Ruaei iudicium de Ciri, satis docebunt magnae & eximiae laudes , quibus eam non e vulgo homines S proletarii , seu mavis stipites , si Ruaeum auscultamus, sed viri in re literaria opido egregii, certatim cumulaverunt . ordiar a Iulio Caesare Scaligero , qui exercitatione Ccxxxv I. vocat poematium pulcherrimum, S exercitat. CCCxL I. haec scribit: profecto una Virgiliana Cyris universam obruit Silii reptium conatum . Patri succedat filius Iosephus Justus, qui in notis pag. 44. s. politissimum poematium ; item prorsus eustissimum dicit; aitque, nulti latinorum neque

nitore, neque elegantia eedere. In Animadversionibus vero ad Eusebium num. 844. divinum appellat. Quis tantis viris non credere malit λSed si quis eos non audit, nec Barthium audiet, cui libro κ. Adversariorum cap. x ii. est Geuientis um inter omnia antiqua poematia r in Commentariis ad Claudianum pag. i i6o. poema unum omnium elegantissimum, S ad Statium tom. I. pag. s s. Carmen longe optimum . Ad haec .Thomam Reinesium contemnet, cui in Appendice Epistolarum ad Christianum Daumium cap. v II. pag. 33 a. est eustissimum omnium poema. Hinc viri bene docti , & plane Criticorum ephori, a renatis literis , in Ciri, quae ita sordet Ruaeo , pro virili illustranda, vigilias suas impendere sibi laudi tribuerunt, postquam inter opera Virgilii prodiisset Uenetiis A. D. 14 s. typis Nicolai Jensisn Galli in forma solii; eandemque decennio serius Christophorus Landinus Florentiae A. D. I 48s. Virgilianis operibus admiscuisset quae excusa fuerunt etiam Uenetiis per Antonium iartholomaei A. D. 3486. in Blio et a quibus tamen Virgilianis operibus excluserat Boninus Mombritius , ea edens Mediolani apud Philippum Lavaniam A. D. 14 4. Abest pariter ab editione ibidem curata apud Antonium Zarotum Parmensem A.D. 14 6. in latio . Excluserat etiam auctor editionis Romanae Virgilianorum poematum somnium primae , sub auspiciis Paulli it. Summi Pontificis in domo Petri de Maximo, per Conradum & Arnoldum Teutonicos curata , circa annum c qui tamen omittitur i 6 . Badius Ascensius & Iulius Pomponius Sabinus Ciri explicationes suas adjecerunt, quae exstant cum

operibus Virgilii editionis Basileae cura Georgii Fabricii apud Henricpetrum A. D. is s. in larma λlii. Notae Domitii Calderint Ascensianas comitantur in editione Veneta Virgilii apud Lucam Antonium Iunctam A. D. rsi 9. & rsa . in Blio. Iosephus Scaliger in Appendice Virgiliana Lugduni apud Guillelmum Rouillium A. D. is s. in 8. notis bonae frugis Cirim exposuit e quas iterum cum Virgilio vulgavit Antuerpiae

typis

68쪽

ypis Plantinianis Germanus Guellius A. D. rs s. in solio sui 'ire auctas emisit Fridericus Lindenbrogius Lugduni Batavorum apud Raphelen gium A. D. isys.& I6i . in 8. Raphael Eglinus Cirim tanti fecit, ut Catullo dignissimam iudicaret. Barthius eam , ut dixi , Commentario illustratam publicavit Ambergae A. D. I 8. in 8. & Friderieus Taubmannus Vittembergae cum Uirgilio in .' Item Georgius Besmannus in editione Virgilii Lipsiae A. D. Is 88. in 8.' pag.66 .Ciri aliquot variantes lectiones adiecit . Ad haec nonnulli eruditi viri ejusdem poematis testimoniis sua scripta illustrarunt, ut librum de Panathenaeis Iohannes Meurtius e quae protulit de Peplo Minervae Marcellus Donatus ; suas notas in Plautum Taubmannus pag. 896. Collectanea, sive Indicem Lucretianum Gilanius , Dantis Desensionem Jacobus Maronius lib. I. cap. III.& lib. III. cap. Lxxx. Petrarcham Ludovicus Castelvetrius Parte III. pag. 2o8. 2Io.

Haec eo dixi. ne Ruaei iudicium ab lectione Cetris quemquam absterreat. Illud idem poema alicubi emendavit Minesius Variarum lectionum lib. ν. cap. vii. & ad calcem Epistolarum ad Bosium pag. 332. S sitae Collectioni Poetarum inseruit Petrus Pithoeus. Utque ejus maculas tollerent, quae non ab auctore , longe elegantissimo , sed ah ignavia librariorum

irrepserant, accuratam operam impenderunt Hadrianus Turnebus Adversa T. lib. XXVI I I. cap. Xxv. Barthius item Adverser. lib.X. cap. XII. &lib. XX. cap. xx. & in Commentariis ad Statium , centies Corneli; Gallitatum appellans. In eandem spartam ornandam incubuerunt Paullus Leopardus in Miscellaneis lib. x. cap. xxiv. apud Gruterum to . III. Thesauri critici pag. 3o6. Ianus Parrhasius ad Claudianum ibidem to . I. pag. 836. Iacobus Nicolaus Loensis in Miscellaneis lib. Wi II. cap. XXI i I. to. V. ejusdem Gruteriani Thesauri pag. 6 18. Hieronymus Columna in notis ad Ennium pag. 2I I. edit. II. Vincentius Contarenus Variarum lectionum cap. VIII. pag. 32. Jo: Rhodius de Acia pag. 6 i. edit. II. Nicolaus Idein-sius in notis ad Ovidii Tristia 1 v. i. v. 42. S Richardus Bentlejus ad Horatii lib. I. carm. xxv. v. XI. Arnoldus Dra kenborchius in notis ad Silium Italicum lib. II. pag. 64. S io6. S lib. ix. pag. 463. Cirim emendat. Haec Ruaeum , parum idonee judicantem satis refellunt. Ultro tamen cum Scaligero satemur, eximium hoc poematium , quod venustate sua me-νuit , ut minus ad nos depravatum veniret, illud idem in hac luce literarum adhuc merere , & ab studiis eruditorum deposcere , ut ad veterum membranarum fidem emaculatum , &. necessariis explicationibus

aliquando locupletatum, pulchrius in lucem prodeat. Id sibi praestandum cogitaverat iam laudatus Nicolaus He insus . Nam in Epistola M. S. ad octavium Falconerium , Holmiae Suecorum data die XIII. Decembris A. . D. 6 o. de Catalectis Virgilianis loquens , haec scribit: Exemplar Cyri , quod poematium multo elegantius es , nee minus mendose descriptum, nullum licuit evolvere, ante artem opographieam inventam , δε- scriptum .

69쪽

CORNELIUS

His ΤORIA LITERARIA

CAPUT III.

I. Setias Cornelio Gallo ab se fraudulenter suppositas, primus uuia

gavit Pomponias Gaurieus. II. Fraus deteila a viris δεξ iis explosa . III. Eas ad Maximianum pertinere testantur auctores er eo dices Gaurieo vetustiores ; prima etiam editio Farisiensis . Maximianar Heriuraphus Etruscus , alius a Maximiano versificatore Grammatieo , natione Gallo . IU. IIIustriam auctorum lapsus tu Pseudο-Galli scriptis laudandis . V. Gens, aetas, er res gesta Maximiani . UI. Alia earmina Cornelio Gallo attributa . I. TI X sinceris S omnium eruditorum calculo probatissimis Corne i lii Galli carminibus . transeamus ad quisquilias S nugas, quibus sublestae fidei scriptoribus tam bonum nomen mentiri placuit . In hi, summum Iocum sibi vindicant , Propertio sub nomine Galli adcudi lita e & fragmenta quidem, nihil enim in iis integrum. Haec porro quanquam primae notae Critici omnes ex aureae aetatis operum albo iamdudum exspunxerant, quia tamen, ut saepe fallimur,

viri cetera non indocti, secus aliquando sentire visi sunt, de iisdem Eugiis inepte, vel timide judicantes, vel earundem versibus , tanquam germanis, interdum usi; opere pretium me facturum existimo, si suppositicias merces paullo diligentius excussero , ne imposterum quem quam amplius ludificent. Hoc ut effectum dem, ante omnia illud animadverto , Pomponium Gauricum Geophonensem , quod nomen est opidi prope Salernum in Sicilia citra Pharum , sub speciosis titulo fragmeπ- torum , ct Galli nomine, hasce elegias primum vulgasse hac mendaci inscriptione : Cornelsi Galli frumenta . Venetiis per Sernardinam Venetum de tataIthas Anno Domini McccccI. die x i l .ffanuarii In 4.. Haeceditio , quae rarissima est, Lutectae in pluteis regiis serWatur, exstititque in Bibliotheca Heinsiana, ut legitur in ejus par. a. pag. s. Alterius editionis Venetae anni is os . exemplar cum codicibus M si . collatum recenset Paullus Colomesius operum pag. 89 i. inter libros Isaaci Vossit, qui postea transierunt in publicam Bibliothecam Lei densem . Eadem subinde cum P. Tipherni, S aliorum opusculis , ad Italicum exemplar fideliter expressa. prodierunt Argentorati ex ossicina Schure-riana mense Iulio A.D. iso'. in ψ.ο & deinde sine elegia & nomine Gaurici, quae extant in prima editione , excusa suerunt ad calcem Propertii BasiIeae apud Henricpetrum A. D. is; o. in 8.' Lugduni etiam apud Sebast. Gryphium A. D. is 3 i. in 8.' & alibi sepius . At undenam Gauricus Cornelii Galli nomen exsculpserit, dicere non habeo, nisi sorte ex relatu Vicetini cuiuspiam , ab Io: Baptista Palearino decepti, de quo infra. Certe locus, Patavium scilicet, ubi Gauricus tunc morabatur, ut postea

Ucam , suspicionem de hoc aliquam ingerit. Utcumque res fuerit, Gauricus

70쪽

ricus, fraudi suae colorem additurus, istis suis fragmentis vitam Corne- Iii Galli, abs se consarcinatam , praeposuit, miris fallaciis instructam , ut iam aliis visum, & res clamat. Ibi prae ceteris haec leguntur : Cornelius Gallus Foro-yuliensis c cave legas 'ro-Liviensis , quod Oscitatio fortas se typographi obtrusit ad calcem Propertii in editione Veneta apud Hieronymum Scotum A. D. Orator g - poeta clarissimur . Ejus seripta penitur intereiderunt prater hune Iiheliam, quem paulis ante mortem in Ennio visus est perscripsisse . stuum ibi Graeam quamdam pue

Iam adamasset, nec propter ingravescentem jam aetatem ejus libidini fa-risfacere potuisset, materia sutis opportune oblata est, ut senectutis incomismoda describens , juveniles suos amores recenseret, seque suis earminibus multo melius, quam in nummo spectandam effingeret. Num quod fuerit Etruscus , quod Orator, quod poeta, quod etiam vinolentui, quod Deo-rida adamarit; quod Legatus dipto praefuerit, bine manifestissime eoia ligitur et quasi quis diligenter animadvertat, fatebitur, hane Iihelium Cornelii Galli , non alterius fuisse, ut quidam parum prudenter existimant. Hucusque Gauricus, homo plane admirandus , nam , ipsis auctore, Forum-Iulii, urbs Venetiae , serio in Etruriam migrat Gallus, qui aetatis suae anno XL ii I. sibi mortem conscivit; iam ad gravem senectutem pervenit Praefectus AEgypto ,-Lexatus ad Eoas gentes, si ipsum audimus , unum sunt; scilicet Alexandria Constantinopolim pertingit, neque ulla regio est in Origene praeter AEgyptum. Ouis seret haec ξ Legatus aliquo missus , provinciae praefectum significat. Nondum tamen satis . adeo nulius mentiendi modus es, inquit Livius lib.xxv I. cap.XLIX. cuncta enim poemata, quae nomen Deoridis alicubi exhibent, ad unum Gallum omnino pertinent, quia hic lacoridem quandam carminibus suis celebravit . Sed Pomponi, vir bone, tuus iste Cornelius Gallas a vetere illo, qui libris quatuor unam secoridem cecinit, se alium facile prodit, ubi duntaxat Elegia II. Deoridem semel memorat; in tertia εAquilinam ; in quarta Candidam . Sed ludere desinamus , Gauricus enim ludit , sed seriorem agit in Elegia, Gallum suum comitante, ubi sic canit.

EDquar c ab Deinus tua nune ubi, Galle , Deoris 3 Ab ubi , tibi ingenium , Galle poeta tuum lPaenitet heu Iovi noctesque diesque laboris ,

aeuum videam tantos deperiisse viros l tendum tamen est , nam quanuis euncta peribant,

Ingenii nunquam fama perire potest et

Et quanuis tua scripta olim , divine poeta , Ac versus tulerint saecula longa tuos ἔorbe quidem toto vivet tua, Galle, Deoris, Vivet edi ingenium , Galle poeta tuam. Ne quid deesset, Iohannes Baptista Rhamnusius grande hoc beneficium sub Gaurico acceptum serri voluit hoc monito, quod in operis calce scriptum reliquit: Io: Baptista Rhamnusius Lectori. Lector quod bas Corne-

SEARCH

MENU NAVIGATION