장음표시 사용
241쪽
1 O. qui post captiuitate decessit post morte decessisse vide tur. Cum autem quis molle patris sui iuris efficitur , valent utique tabulae pupillares , d l. coheredi, g. cum filiae: ideoque huic Papiniani sententiae , eadem illa iuris ratio aduersatur, quam ipse quibusdam , sub litationem in primo casu non admittentibus, obitate dicebat, in d. l. pater Io. in principio. 3 Sed reiecta opinione Barioli, Alexandri, & Pauli in hac leg. quod si filius, & in dicta l. lex Cornelia 23. D. de vulgati, Acostae in cap. si pater secunda parte. 6 testatore mortuo, num. I 3. & sequentibus , qui legem Corneliam locum in hac specie non habere , eum praesu ponant, nec huius rei causam explicent, dissicultatem integram relinquunt. Item omissa Cui ac ij sententia lib. 29. quaest. Papinian. in dich. l. pater Io. quae de antea Cumano placuerat in dict. l. lex Cornelia: quia eam , & ratio Consulti, substitutionem non valere prae se ferens,& quaestionis dissicultas ipsis etiam Iurisconsultis in explicabilis conuincunt;& refutant , Emanuel Acosta loco supra citato , & Sabet dict. lib. io.
Respoudendum est eum Aecursio in dict. l. quod si talius, verbo ex inde; eleganter Papinianum docuisse nihil esse, quεd de secunHis tabulis iram ra pusii, id est, secundas tabulas non valere, cum filius medio tempore , inter c i Ptiuitatem patris, & mortem decessit: quia si pater reuersus sit, vivo eo filius familiis per fictionem postliminij decessisse intelligitur, de consequenter, nec bona , nec testamentum habere potuisse, dict. L 1 8. D. de vulgari: Si veroisi dec erit patιν, exinde sui iuris fuissesilius videtur, ex quo potιν hostium potitus est, non per mortem patris fictam i tunc enim substitutio suas vires haberet, d. .io. in principio,D. de captiuis, sed per captiuitatem patris cessante, lege Co ne lia quo casu corruit testamcntum pupillare, d.l.coheredi s.cum filiae. D.de vulgari.
as Sed inquies, quare postlimini j fictio in hac specie I
eum habeat, ut filius, iam eum patet redit, mortuus , in
242쪽
l. penultima, D. de suis & legitimis, leg. proponebatur, Dc de castrensi: lex autem Cornelia cesset, ut filius non morte, sed captiuitate patris sui iuris e fi ctus, ob ij illa intelliget.
Ratio autem huius diuersitatis ex eo pendet i quod fictio posthmini, statim captiuo patre incipit, & omnes res
quas tunc in eius reperit potestate, semper in ea, si captiuus postea reuertatur, fuisse fingit ; & consequenter hunc filium de quo tractamus, d. l. penult. D. de suis & leg. d. l. proponebatur, D.de castrensi, l. in bello Iri. D.de captiuis. At lex Cornelia, ut supra docuimus, non antea locum x Thabet quam testatore moriente, postliminij potestas cessauerit et id edque ea tantum confirmat, quae tuae in rebus humanis inuenit: ad ea autem, quae iam extincta sunt non pertinet, qua propter nec ad hunc filium de quo tractamus potuit extendi. Nec enim vita fit ij, quam retrotraheret, inuenit, mors autem, cum nihil sit, retrotrahi non potest. Facit etiam ratio subtiliter excogitata ab Antonio Fabro lib. Io. coniecturarum capite s. pagina a 2'. co
Tertius casus a Iuliano, & Papiniano tractatus ille est is quando patre iam in ciuitate mortuo, filius impubes institutus vel ex heredatus, cui pupillaris substitutio iacta est ab hostibus captus ibi decessit ; in qua specie respondet Papinianus in dict. l. pater o. f. I. D. de captiuis: suam-rras lex Cornelia de rabulis faunais nihil loquuta . eius dumtaxat persenam demonstrauerit , qui testamenti factionem habuisset, tamen non se alienum praetorem , ex Voluntate patrisin mente legis utiles actiones in hereditatem substituto concedere. Neque contrarium est , quod in hac eadem I 9 specie Iulianus scribit in d. l. lex Cornelia 28. S. r. D. de vulgari , non incommode dici, hereditatem pupilii ex lege Comnelia ad pubstitutum pertinere: nam quod ex mente legis, vel voluntate Papinianus; ex lege fieri recte Iulianus seripsit. Verbum enim ex legibus, si accipiendum est , tam ex legum sententia , quam ex verbis, l. 6. D. de verborum
fgnificat. α sicut in fraude legis fieri dicitur, quod saluis
243쪽
verbis i gis contra eius sententiam fit, lo contra 29. I. in fraudem, D. de legibus, ita & ex lege fieti dicendum est, quod ex vi & mente legis cili Hur, licet ex vel bis eius no fiat,l. I . D. de legibus, docent Duarenus de legibus cap 8.
Matheacius de via & ratione iuris , cap. I. nuin. iq. HOt- . manus t b.6. obseruat. cap. a i. Tiraque Lin l. si unquam 2. C. de reuocalidis donat. verbo libertis num.ε7. Donellus lib. I. commentariorum cap. 3.& lq.
a. Idedque utiles actiones substituto concedi scripsit Papiniatius, quae tunc eon petunt, cum verbis legis in aliquo casu deficientibus. idem tamen sensisse legislato iem vero- simile est, i. penultima, D. si quadrupes, 3. vltimo, Inst. de lege Aquit. l. si se iuus 17. , si fornicarius, D. eodem, l. r. C. de interdiἀis, Corras. ad legem his verbis i y. C. de
adoption. Foreat ut . dialog 7; . num. r.& t. Petrus Grego. - lib. 2 I. syntag. cap. 8. num. l7. Done .lib. I s.cap. 2.2I Ideo autem in proposita specie tam Papinianus , quam Iulianus, impuberem post mortem patris captum suisse re- quirunt: quia si hostium vivo patre quae quarta species erit) suisset potitus, retrotracta morte naturali, ad tempus captiuitatis filius familias obijsse videretur: idebque nee testamen tu, nec heredem habere potuisset, d. l. lege Cornelia 28. versi c. si vero vivo, D. de vulgari, ad ed ut etiam si pubes esset, non legitima ipsus hereditas, quae filij familias nulla est, sed patris ex Li z. tabularum ad agnatum proxii mum perti ciccet, nori obstarite fili j perso a, cui nunquam
delata fuit,l. 9.f. si filium, D. de libetis, dc post h. quibus ex plicatae sunt lex pater io. de captiuis, i. Cornelia 28. D. de vulgari. a Quintus , & postremus casus ille sit, eum pater ea-ptu, fuit si hostibus mox filius ibique ambo , sed prior patet decessit, in qua specie asserunt interpretes non valere pupillarem substitutionem ex Scaevolat responso in l. si pa-i ter 29. D. de vulgari, cui, ut Papinianum concilient in d. l.quod si filius i t. s. sed si ambo, D. de captiuis, verba illa,
non alias, non aliter, interpretantur. Sed cum filius post filiam patris mortem captaui ratem scilicet , captus sit Iulianusque 22
244쪽
tiusque , & Papinianus responderint in d. l. lex Cotta etiato. D. de vulgari, & in dict. l. pater iv. f. i. D. de captiuis, eum filius post mortem patris captus sit, lubili tutio em ex mente legis Cornel lae valere; dam Papinianum Scaeuo. . lae eonciliare conamur, sibi ipsi contrarium, de tam illum quaru Scaevolam iitris rationi aduersarium relinquunt. Reiecta igit ut interpretum sententia , & ad hanc obie- uctionem responsionein quam eonvincit Anton. Fab. dicto lib. Io. coniectarat . cap. 7. dicendum poti s est, rabulas secundas effectum habere . sessice teque legem Coineliam substituto non alias, id eth. no de οι ra masra, quam se ει ceret, si reuersus in ciuitate impubes dece G sset. vel perindeae si te uecsus decessulet, ut Papin. scrib. t. Nec obliat, d. l. si pater 19. ubi negationem, ab imperito auquo, Papiniani sententiam non assequutu, additam .iaedque tollendameensex Anton. Fab. ubi supra , legendumque pertineb t. Sequentem autem vel siculum, qui obstare a illuc videtur non abstindendum esse ea istimas im , ut Anton. Fabet docer. sed loeo illius dictionis my. legendum, ac si . ita enim elegans Iurisconsulti sententia remanebit, & Papiniani te siponso accommodata , propositaeque speciei aptitana eviantea maxime aduersabatur.
Nam cum proposuisset Consultus patrem filium a- , pud hostea defunctos suisse ineptum erat dicere non petii nere, legem Corneli 3m ad substitutum, nis reuersus filius in ei uitate decessisset. Quomodo namque reuerti poterat, α in ciuitate decedere,ille,quem mortuum fuisse apud li stes docuerat λ Atynt igitur tam scaevola,quam Papinianus pertinere legem Corneliam ad substitutum, non alias quam s. vel a si filius in ciuitate d cessist. Quod si emendationem omnino detrectaueris diei poterit, Scaevolam stricti luris studiosum, verba legis sequutum Peam ad impuberem per- . tinere negasse in d. l. si pater ets. Papinianum autem ex eius mente, & voluntate sicut in d. l. IO. S. I. respondisse.
245쪽
De usucapione captiui in heredes couti avia, Ma
cellique, Iuliani dispusu, ad explicationem l si
ii qui pro emptore /f. D. de υῖca EA quα sctionum naturam explicandam exempla
pio posuimus, diutius nos, dissicultatibus quibus inudant explicandis detinuerunt, sed non ut aibit Ior inati liter , certe ad huius legis si is qui pro emptore sententiam,&veram rationem iuris inuestigandam per quam necessatio; cum Pauli responsam , & Marcelli contra Iulianum disputatio ex hereditatis, postlimini j, & legis Corneliae fictionibus, quas explicuimus emanauerit, cuius ut interpretationem iam aggrediamur, nec enim studiorum vicinum otium amplius in tam lata,& subtili materia immorari permittit, aduertendum est. et Licet in vulgatis, Noricoque, &Thusco libris, versitulus; idebque huius legis,ita legatur t Ideoque in successoribus locum fron habere , in alijs tamen exemplaribus astirmative conceptus est, legiturque locum habere , ut constat ex Glossa in praesenti verbo non habere, Bart. num. I. versici sequitur nam, Paulo de Castro num. s. versi c. circa tertiam Iasone num. 9. Alciato 8. in hae l. nostra, Anton. August. Iib. a. emend. cap. 3. Duareno ad tituluza de usucapioni
, Se 4 lectionem negativam mplexi doctissimi quidam viri, ita responsum Pauli interpretari solent. In prima eius parte fuisse quae filum , an usucapio ante captiuitatem in- eoepta heredibus captiui apud hostes defuncti prodesset respondiiseque Consultum minime id concedendum, ratione illa,quam subijcit: uam interrumpitur usucapio, dccc ex naturali interruptione, per captiuitatem fit, i. 23. . I, D. de adquirenda possessione , l. D. de usucapioni-
246쪽
Devsu cap. caediu. continuanda. 227
bus desumpta: nam si ipii reuerso usucapio non prodest, quia in sua 'ita desjt possidere, nec heredibus eius pro-delle poterit, in quos plus iuris transferre , quam ipse habuit non valet; in quo sequuntur Bart. in praesenti nurn. I. Iaionem a num. 3. usque ad s. Paulum de Castro num. a. . ,
At in s quod si seruus,& secanda nostrae legis parte du- ψbitatui fuisse scribunt, an si seruus eius qui in hostium potestate est emerit, extra causam peculiarem ita enim sen- tiunt contra Bariolum, & communem) usucapio , vel ipsi reuelso prosit, vel eo apud hostea defuncto, per legem Corneliam ad successores eius pertineat. In qua specie rἴ- .uerso domino usucapionem serui, per fictionem postlimi-Bij profuturam, Iulianum existimasse docet, sed si apud ho- sies decesserit dubitasse, an per legE Corneliam ad successores eius perueniat. Marcellum autem plenius legis fictionem accepisse,quam Iulianus accipiebat, censuisseque etiacaptiui heredibus legem Corneliam ad usucapionem prodesse:sed Paulus, inquiunt, huius legis luctor utramq; sententiam reprehendit, primam Iuliani in versi c. quein ad- . modum ea ratione: quia cum ipsi, si ab hostibus fuisset re-ucisus pio ptiam usucapionem non profuturam certum sit, .ut in principio legis docuit I. C. nec serui possessionem prodesse consequens est. Ne alioqui eueniret,ut plus iuris postliminio reuersus habere , in his quae strui post captiuitatem eius ege sunt, quam in his, quae per se vel per. seruum possidebat, cum ad hostes peruenit. Secundam verbMarcellion versi c. nam hereditatem eo argumento conis uincit, quod licet hereditatem vice personae sungi receptum sit hoc tame non generaliter, sed, in quibusdam eau iis, ijs scilicet , quae inris sunt, procedit: in possessione autem de qua quaestio erat, cum facti sit minime obtinet,l. hereditas ol. D. de adquirendo rerum dominio, l. i. s. Scaevola , D. si is qui testamento liber esse : unde concludit Paulus in successi ibus locum non labero usuc
Vesum enimuero hanc receptam nostii textus sme
247쪽
pretationem , vel paraphrasim i46 leues rutis rationes rein ciendam suadent. Pitina quod rationem illam , quemdmo utim,s . quam Paulo legis auctori tribuit Mat celli esse Ialianum notantis verius est. Quamuis enim non inficjo Pauluna etiam Iuliani sententias notasse, ut constat exi. si qui I l. D. de eo quod nutus causa, l. . D. de rescimienda . venditione in epigraphe , t l. 3. 6 emanciparus, D. de col latione bonorum , l. is. D. de mollis causa donationibus, i. q. f. vltimo, D. de trianumissis vindicta: tamen hoc piarcipuum studium Marcelli fuit, utpon e aemulatoris eiusdem tuliani,adque apparet ex epigi apnea interdum i q.D.dein. rem verso, l. to D. de leg. i.l. non dubitamus 2G.D.de coim ditionibus,& denicii strationibus, s.; . D. ad i. Fauidia , ex contextu vero in l. verum i I. S. sciendum, D. de minoribus, i. 4. f. si landus , D. si seruitus vindicetur, l. a.f. idem Iulianus. D. de eo quod certo loco , l. quam Tuberonis T. D. de peculio, l. quaesitu o. l. Iulianus 42. alias si pupillus D. de adquirenda hereditate, i. i 3. l. Marcellus is . D. de mortis causa donationibus , h apud Iulianum 3. D. quabus ex causis in possessionem eatur, l. 8. f. illud. D. de fide iustoribus, i. Marcellus '. D, de verborum significatione non
itaque mirum si Marcelli contra Iulianum ut solei) disputantis, non Pauli rationem illam , quemaduri dum enim, oecesse asti imauerim. Praesertim cum vel borum , & orationis CDial extus, alitier arbitrantibus, manifestὸ repugnet : post
illa. enim verba Marcellus posse plenus sictioiem tegis aecipi, quae sententiam Marcelli continent θ statim sequitur sententiae ratio, quema viedum enm, ct c. ideoque necessario ad
Marcellum reserri debet, non ad Paulum, qui quaestionem tantum proposuit Iulianique , & Marcelli circa eam, controuersiam refert.
6 Secunda ratio qua , superiori interpretatione recedere .compellimur illa est:quia legem Corneliam, tam in prima, quam in secunda nostri textus parte captiui heredi- 'bus non procisse , contra manifestam Iationem i uris praesupponit, constat enim ex supra traditis legem Corneliam,
quae iungit tempus mortis,instanti captiuitatis, i. iusto 44. s. sinat.
248쪽
De usu cap. capti a. conti inuanda. 229
3 final. D. de usucapionibus essicere, x t qui rem antea v capiebat non possit dictio sua vita desilite positiere ; eum ex quo captus est decessisse intelligatur, l. cum hic statusa a. f. si ambo , D. de donationibus intex, L pates to. inpiincipio, l. in omnibus i 8. D. de captiuis. Unde cum lex Cornel: a non minus quam lm a. tabularum & hereditatem inducat & heredem faciat. l.in bello i 2. 9 I. D.de capti v. l. l .s lex Falcidia. D.ad l. Falcidiam, l. filius familias lia eodem tituta. In hereditate autem iure singulari receptu fuerit. vi coeptam possit a defuncto usucapionem continuare , & implere; & per seruos ex peculiari causa etiam incipere, i. nunquam 3 l. f. Vacuum .cα piam 4O. I. iusto . f. nondum, D. hoc titulo: ide ueetiam in hoc personae vice fungatur; vel negandum est legem Corneliam inducere hereditatem ex captiuitatis tempore, contra dictam legem in bello iχ.j. I. d l. i. g. lex pal-cidia. d. t filius familias i8. D. at Fallaidiam vel concedendum coeptam v su capio nem a captiuo, qui apud hostes decessit successeribus eius prodesse ex dia. nunquam, d.l. ccemptam, hoc titulo. Tettio superior interpretatio dum nostram legem , e tra causam accipit peculiarem) tulianum existimasse prae supponit possessionem a seruo non peculii nomine apprehensam , domino ab hostibus reuerso pro turam ἱ quod uec sensit quidem Iulianus , ut constat ex ipsius sententia
relata , Triphonino in l. in bello ia. g. facti , D. de captia. uis, & ab eodem Iuliano proposita lib. 62. Digestorum in L bona ra. F. quae peculiati. O .de captiuis, nee sentire pamtuit, contra rectam iuris rationem, exprellam in L peregre M. f, quaestium, D. admurenda possession O, d. Li lino εε f. final. D. Loe titulo de sucap. lai . Postliminio a 9. D. de ea-
249쪽
PHi Iurisconsulti responsum, in si is qui pro e
plore, nouiter explicatur, es illius interpretario, ium rationibus A itur.
Si is , qui pro emptore possidebat, ante Quesionem ab hostibus eaptua sit: videndum est , an eius Procedat usucapiosnam interrumpitur usucapio)ct si ipse reuerso non proden quemadmodum heredi eius proderit ' Sed verum ea eum in sua vitadsiesse possidere et Ideoque nee postliminium ei prodest , ut videatur usu cepisse.&uod se seruus eius, qui in hostium pol state est emerit,in pendonti esse Uucapionem Iulianus ait: nam se dominus νι- Mersus fuerit, intelligi usucaptum, si ibi d cesserit . dubitari an per legem Corneliam ad succesores eius pertineat. Marcellus, posse plenius fictionim legis aecipi. Quemadmodum enim poInliminio. reuersus plus iuris habere potest in his, qua serui egerunt, quam his qua per se,vel ptr seruum possidebat,cum ad hostes peruenit' Nax ahereditatem in quibusdam vice persona fungi receptum est:ideoquain successoribus locum non habere usucapionem.
HAC igitur interpretatione omissa nostram de dis.
selli hae lege sententiam proponere opportunum fuerit, quae ut rectius percipi possit paraphrasti eam tantum verborum explicationem subiiciemus rationibus iuris, quibus ita sentire cogimur, in sequetem, I & eommodum locum reiectis. Diuiditur igitur Pauli re iaponsum in duas partes, in quarum prima inspiciendum esse Paulus existimat ; virum , si quis cum rem emptionis titulo possideret, ante impletam usucapionem suisset ab hostibus captus, eo ibi desuncto , procedat heredibus eius
250쪽
Ad l. si is qui pro empl. 11. D. de Usu cap. 23 I
xsucapio, rationemque dubitandi statim constituens seribit: iram interrumitur usucopio , ct si 'si reuersa non prod si, quemadmodum heredi eius proderit' Rationem vero decidei
ὶi in illis verbis proponit: Ied verum est eum in sua vita δε- Asse possidere , ideo με ηec postliminium ei prodest , vi videatum: ucsisse, quasi diceret interruptam usuc.ipionem, ideo reuerso ab hostibus , non prodesse , nec postliminio restituit quia vexum est eum in vitasvadesse possidere : ideoque cum illo apud hostes defuncto, non in vita sua sed morte, ponsessionem flege Cornelia ita constituente) amiserit heredibus eius via capionem continuandam; cum constet diutinam possessionem, quae prodesse coeperat defuncto, & heredi etiam continuari, meliorisque in hoc casu conditionis successorem esse, quam ipse si reuerteretur suisset; laee hoc aliquam inter Consultos dissensionem habuisse vide
Sed illud, quod in secunda legis parte in versiculo, quod as se uua, Paulus proponit, dii sentientes habuit Iulianum,&Marcellum. Nam si non ipse qui captus est ab hostibus possedisset, sed post eius captiuitate in seruus peculii nomine rem possidere coeperit, lulianus existimabat, reuerso domino usucapionem prodesse : defuncto autem eo in captiuitate, ad successores eius pertinere, dum dubitat, negare videbatur. verum eminuero utramque Iuliani sen- 3tentiam, Marcellus reprehendens , scribit. Maiorem esse
dubitandi rationem in postliminio , in quo usucapionem Iulianus, sine haesitatione concessit; quam in lege Cornelia, in qua sortior urgebat assii mandi causa. Unde concludit in successoribus Iocii habere usucapionem: quia Iulianus qui in specie dubitabiliori ut ipse censet usucapione locu h bere affirmauit, in minus dubitabili casti, mulid magis idea Ermate debuerat, quod a Iuliano omissum Marcellus sa- , plet, ut alias solet. Maiorem autem rationem fuisse cur
iulianus in postliminio dubitaret, in illis verbis Marcellus subijcit, quemadmodum enim Uucapietur quod antea δε- functus non possederat: validiorem vero in lege Cornelia decidendi, vel assii mandi causam, ea ratione inuenitico