장음표시 사용
271쪽
dieare, l. Lucio ra. D. dele g. a. i. si Titio D. de usu fruct legat. quod alias non posset, i. grege 6. deleg. a. Deniquo
contrarium non probat textus m l. si v suffructus ig g. i lca. D. quando dies leg. ced. nam legatum quantitatis, ideo moriente legatario transalutitur ad heredem : quia vian ructus legatum incipit inutile esse, cum legatarius ante aditionem heredis moriatur, quo tempore nondam cesserat, i. si s. D. quanto dies le g. ced. 2 Hinc itaque euenit, ut sicut re in genere promissa, omnes species sunt in obligatione, i. Minuis 66. f. duorum,D.
dele g. r. l 3. in fine, D. qui & a quibus, i. cum mceitus ι 3. . D. deleg. I.l.& per i . f. iijs qui hominem, D. de acceptilationibus, ita in disiunctivis debitis , utrumque esse in obligatione constat, licet in solutione alterutrum sit, i. si Stichum i6. l. si quis stipulatus ii a. l. si duo Ia 8. g. l. D. de verborum obligationib. L cum hereditas s. vers. multum enim interest, D.qui & a quibus , l.qui decem 7 a. S.stielium D. de solutionibus, de euius dissicilis textus explicatione,
x conciliatione cum d. l. Moeuius, 3. duorum, tractant,prieter ordinarios, Connat . lib.6. commem. cap.2 .num. F. cuia c. lib. I . Obseruat. cap. ro. late Gin n. ad titulum de verborum obligationib. num. 4. & sequentibus, Amon,
Fa J r. coniect. cap. is. Brassion. de solutionib. lib. 2.s Quod cum ita sit, & de eo inter Interpretes constet, Bartolus,& doctores in d l. a. D. do verborum obligationi b. Cui acius lib. 28. quaest. Papini ni in d. l. s ichum ς s. de
ipse etiam Anton. Fab. fateatur hoc ita ve um esse, in ra .
iones. ad Pandectas in l. si unus 27. S. sed si stipulatus , D. de pactis, illud, secundum ratiocinationem ipsiu, Fabii, sequitur, in duobus alternatius debitoribus virum. que esse in obligatione, licet alteruter in solutione sit, id, unumqucmque in solidum ab initio teneri : & si gulos obligatos esse una eademque obligatione , sesi alteru-xro ex illis soluente, totam extingui obligationem , & ab alterstro debitum exigi posse, non ab utr*quei quod quam proprium sit & conueniens duorum reorum constitutioni,
272쪽
De disserentia int . princ. reos, ε fideius 213
Remanet itaque eo demum casu , in testamento actin io intelligi ut plures rei sint. quoties di sunt me legatum te; linquitiat, qtila tunc singuli he: edes solidum debent, &vno luente altet liberatur. d. l. 8. 6 i. cum sin tibus, D. de legat. i. Nam si coniunctive testator heredes grauauerit vel vitiles partes, i. si heredes i 2 4. D.de leg. I. nouuta quam 24. D. ad Senatus Consultum Trehel. vel hereditarias debebunt, i. tu ia I . s. vltimo, D. de legat. r. l. siue acertis IT. D. de duobus reis, de qua quaestione videre est Anton. Fabrum dicto lib. ii. coniectur. cap. I s. Cuiacium
De. disserentia intre principales reos,UM iussi ei 'elmodatores, quoties de constitutione duorum
reorum tractaturi DIiserunt in hae quaestione, plurea rei, qui principalit et se obligant, a pluribus fideiussoribus, qui prin
cipali obligationi, iam constitutae , accedunt: quia in illis necesse est , ut actum sit, alioqui partes debent. vi iam supra tradidimus : pluribus autem acceptis fideiussoribus plerumque actum videtur, ut .singuli insolidu teneantur,l inter eos s r. D.de fideiusseribus,t. .ibi: Nam ct cum hae non adidiciatur uult tamen in solidum tenentur,l.reos prin- cipales 13. C.de fideius. f. s olures insi eodem, docet, Donet. ad titulum, c.desidet ut in d. Us. Coiac. lib. I r. resp. Papiniani in d.l. reos Ii s.cum tabulis, D.de duobus reis, sensique Bartol.in authen. hoc itaque num.9.C.de duobus reis, licet suo more vatijs distinctionibus utatur. Quod etiam in duobus mandato tibus obseruari Paulus scribit in ita l. D. quod iussa, ea namque ratione si duo domini alicuius serui, cum eo contrahere iusserint, in s lidum eonveniti eos posse scribit:quia similes sunt duobus
madatoribus. Idque manisellius idem P luis euit in La
273쪽
mandatu's 9.f.Paulus,D .mandati,his verbis, Pastus responsedit unum ev manda: oribus in solidum eligi posse , etiam se non si coocessum in mandato. Eandem sententiam in mandata rijs Scaevola amplexus et in l. creditor 6o. f. duobus , in mandati,& constat ex l. vltima, C.de const. pecvn. confit- maturque in l. s.& Io. titulo Iri pari. s. l. I . titulo I 6. lib. I. Iiouae compilationis , docet Bartol. loco supra citato, Cu-iac. dirio lib. I i. respons. Papiniani, lib. . resp. Pauli ind. l. si mandatu, 3.Paulus respondit,& lib. 22. obteruat.cap. s. Gregor. Lopea in d. l.8. pari. Matienso, & Aceu edo inda. Τ.titulo Io. lib. s. nouae re eo pilationis, olanus in coria
cordia Iutis Ciuilis . & Regij littera F num. et s. Ideoque ne eessarium fuit pluribus fideiustatibus beneficium diuisionis, ex quo actio contra eos diuidatur ; quae aliis in solidum competeret, quod ex epistola diui Adriani eo neesi sum est, l.inter fideiussores 26. cum l. sequenti, l.inter eos sύ. hoc titulo, l. 3.in fine, l.fideiustar Io. C. eodem, dict. f. 3 si plures, Paulus lib. i. sent. titulo io. Vbi epistolam Adtiani , edictum perpetuum appellat: quia Adrianus edictum perpetuum, Iuliani ministerio condidit, ut constat ex L 2. F. sed quia diuinae, C. de veter.tur. enucta. si quis seruum, C. de condictione indebiti, Spartianus in Didio Iuliano, Eutropius lib. 8. For sterius in Historia Iuris cap. 7;. Et at iure actionis hoc beneficium competere possit tractat doctus praeceptor noster Anton. Pichard. in dict. g. plures Num. 24. contra quem latEdisputat Heringuis de naeius cap. 27.num. i s .dc sequentibus.
Cuius inter reos principales , Ac fidejussores, seu mandatores differentiat illa ratio est; quod obligationi, quam reus principalis contraxit, quilibet fideiussorum accedit in solidum; illiusque locum singuli Obtinent, i. i. S. sed aut proprio, D. de obligat. & actio. l. st: pulationum s. g. satisi acceptio, l. si ita stipulatus 97. f. possum, D. de verborum obligationi b. t. q. hoc titulo, l. si non singuli 1. C. si certum petatur, Corrasius iud. l. s.fatis acceptio, num. F. Heringius de fideius cap. 3. num. as . schi rdiger. disputat. Fo-
i iens lib. a. tract. . . iaque collisi etiam potest ex eo,
274쪽
De disserent. int. princi p. reos & s de ius L 11
quod in fidei ullo libus tutorum, si unius tutoris plures s deiussores sint, in solidum unusquisque obligatur , beneficio diuilionis non admisso .v rima. D. rem pupil. sal u. for Gais plurium tutorum fideiussoles fuerint, pro paIte tantum' conueniuntur a. pupillus 6. D. de fideius. tutor. Plures autem rei principales,non accedunt alicui obli- sigationi. quae insolidun contracta proponatur,& cuius natu cam una quisque' sequatur; ideo lue nisi aliud cautumst, illud plerumque actum intelligitur, ut viriles partes singuli debeant, docet Culacius dicto libio ri. resp. Papinian. in d. l. reos, *.cum tabulis, Donet. in l. 3. C. hoc titulo in insinuasse videtur BartoL loco supra citato. Vnde descendit , ut si plures pro debitore expromise 7 rint, non in solidum teneantur: sed in partes. Id eisque sip ures facies intercessores extiterint, iubductis foeminis ab obligatione, auxilio Senatus Consulti vellet antimares in partes tenentur . non insolidum, l .si paternam s. C. ad Veileianum, ut rectὸ docet Battol. Nam expromitares palienam obligationem principaliter suscipiunt , nomine
debitoris, cuius obligatio, vel ab initio non eonstituitnta vel per ex promissionem nouatur. Quapropter non accessor ij, sed rei principales sint,l. . D.de condictione caussdat. l.& eleganter 7 3.seruus pactionis, D. de dola, l. vlti. D. ad Senatusconsultum Trebel. l. 4. f. ait piaetor. D. de
re iudieat. l. qui libertinus 37 φ. vltimo, D. de ope r. liberi. explicant Cuiae.in Novella 4. Ioan . Goeddaeus de contrah. stipui. cap. s. num. 16. Franeus in tract. de fideius. capit. I. num. 3. Iure autem Regio etiam in fideiuilbribus necesse est. H expresse agatur, i i. titulo i6. lib. . nouae compil tionis, ubi Aceu edo, Gregor. Lopea indicta leg. 3. titulo I a. partita S.
Qua constitutione existente, sublata est illa disserentis, ,
quae inter plures expromissores, de plures fi de iussores , vel reos debendi antiquo iure obseruabatur ut colligitur ex
d. l. si paternam,C.ad velle ianun iuncta l. si Titius 8. D. de fi ieiussoribus, i. si ex duobus i a. f. I. D. de duobus
reis. In his enim tutibus si Titius, & mulier fideiusserint,
275쪽
vel si Titius & pupillus , quas duo rei debendi constituti
fuerii. t, cum unusquisque insolidum obligationem s.beat, & duo rei constitu tur. Licet alterius persona ab obligatione subducarat . vel quia pupillos est,uel quia muli et auxilio Senatusconsulti Velleiani adiuuatur , quod totam obligationem contra eam improbat, l. l. i. si mulier I 6. S. I. D. ad Velleian. Alter tamen insolidum obligatus remanet, DO ' pro parte tantum. Ita enim C 'nsultus scribit in d. l. si Titius 48. vi scilicet subducta muliere, per a xilium Senatusconsulti, actio aduersus Titium insolidua competat, cui diuisionis beneficium denegatur: quia hira potuerιι, vel 1gnorare non dcbWru, mulιerem frustra murce
3 ο Sed in I, e eadem specie . contrarium docuisse videtuet Paulus, in l.idem ι8. D. ad Velleianum. Nam cum in * via timo legis antecedentis; set ipsisset Africanus; si in rem co.
mutiem mulier, & Titius pecuniam mutuam acceperint:. Pro parte tantum mulierem canueniendam,pro qua ex sua obligatione tenetur; pro altera vero parte, ex qua intercessisse videtur pro Titio, exceptionem illi Senatusconsutati competere; atque ideo mulierem in partem tantum,TN tium vero in alteram partem conueniendum, adiicit Paulus in d. l. idem I s. idem ct si pro debitore meo Titius, ct Iter duo rei fideiusserint, vel intercesserint dicendum esse. Non igitur insolidum, sed pro parte obligantur, contra id quod Papinianus respondet in d. L si Titius 48. D. de fide. ias. nee ab ex promis ribus differunt,in quibus idem comstitutum extat, in d. l. si paternam. ει verum omissa interpretatione Cuiacij lib. Io. quaesti Papiniani in des.si Titius . dicendum videtur , cum eodem
Culacio tract. 4. ad Africanum in d. l. vir uxori r 7. g. vlta. D. ad Velleianum. Sicut in ea specte ,ε eum in rem com- .munem mulier , & Titius mutuam pecuniam acceperunt, M. Pro parte dimidia exceptio mulieri datur : quia pistillas in deiussisse videtur . nee beneficium hoe Titio prodest ; itas liter idem statuendum esse,si mulier, & Titius pro alio
276쪽
De disserent . int princ . reos,& fideius iue
tio nem Senatusconsulti , subducta: quia in solidum fideiussit, Titio exceptio non prosit , sed insolidum teneatur,
sicut in ali cro ea tu, pro parte tancum te racbatur . quia pro parte tantum fideius seiat. .
. Nec hoc in d. l. vii uxori I7. f. vltinoo , ea ratione pro- i α' cedit . quia cortei dcbendi, pro confideiussoribus habo an tur; uod non ita esse, nisi expresse suetit actum, ex opinione Petri Iacobi, & Cini quam sequitur Bartol.in d. l. reos. D. de duobus reis, multis argumeris conuincit Fabet dicto lib. ii. coni cturar. cap . M i. & iure nostro cini prob&tum est, ipda. io. titulo xi. par. 3. in illis vel bis : Asaluer ada uno uellos eiurasse fadoro dcudor for οἱ otro,sed quia quoties illa persona quae fide iubete non poterat, in fraude mi egis tanquam correus obligatur, perinae habetur, ac si fide iustisset .item si . alias, i. si Iulianus. g. idem ait si duos, D. ad Senatusconsultum Macedon. Quod tunc in mulie re procedit, cum maior est eius obligatio, plusque incolai modi accipit; 'it m 'fuit commodum. quod ad eam ex pecuni a mutuata peluenit,& ideo pro parte fidei tisiisse vide & Senatusconsulio adiuuatur, ut supra dicto loco Fa- ber docuit. Eademque ratione accidit. yt in dicta l. si ex duobus tr. ras. i. pupilli persona exempta, qua: ex promtisione natura-
ii vinculo non tenetur, l. quod pupillus, D. de condictione indebit. cum vulgatis , Titiu solum obligatu esse Consul trus doceat. Et si Anton. Fab. aliter sentiat,& textum illum
eni dandum existimet dict. lib. t f coniectur. cap. 3. . Sed maxima horum casuum similitudo, cum in utroque , tota obligatio improbetur, i, contra a 3. 3P principio iunctrid.
277쪽
noui circa obligationem duorum reorum in
quo rus commune corre suis sit per te eis
i bus reis constituem is, dubitari solet; aliquid ne circa sor- uiam hanc, innovatum fuerit per Nouellain 99. cap. i. de duobus reis, vel quod idem est, in authent. hoc itaque, C.
uo inductum fuisse, sed in modo tantum e IgendI,aut e Xe-
Sed Iacobus Culacius in dicta Nouella 99. de expressis
quoad constituendi formam , nec ad exige Novella immutati censet, quam non de duobus reis' simpliciter acceptis, sed de illis, qui vice mutua fideiusserunt intelligendam suadet. . 3 Sed antiquorum communique sententia recepta, illa
Iustiniani mens, ille animus est,ut doceat plures debitores
' ' pro parte tantum teneri, nisi vel adiectum sit,ut insolidum
278쪽
teneantur, vel aliquid tale: ita enim in dict. Nouel. scribis Si quid.m non adiecerit oportere, 9 Pnum horum in stiuum tenera, omnes ex aquo conventionem sunt nere, se vero aliqui vim tale adjciatur , dic. Quod quid aliud lignificat, quam docunque modo actum suerit,ut duo rei sint, etiam si non fue iit c&pressum ut insolidurn teneantur, insolidum tamen posse coit eniti ξ Non itaque in hoc ius nouum Iusti-
duo rei debendi, ante hanc constitutionem, non gaudebant, ut constat in l. reos i i. in principio, D. de duobus reis, bi Cpia c. l: lib. i s. resp. Papinsan. l.inter eos I i . duo
pilationis uum Ioahnti Gulier re et de iura nento confise D'atorio l. parte cap. et s. num. Io. & Practicarum qua it. Q lib. s. quaest. 9o. num. 1. 3. Quam Iustiniani constitutio- . .alem c infrina ui ei l. i O.titulo ia. pati. s. ubi Grego. Lopea Quibus legibus. extant mus, dui ita i merito solet, quid s. nota: induxerit Rcgis Henrici Quatti constitutio, quae extat in l. l.tit.: S.Iib. s. n uae Compilationis, dum ait perso-
279쪽
partastae, unde Gi ego. Lot ex in ὀ l. 8. 'Glossa s. hanc legeni primam , non de da obus te is , sed de fideiuisori biis acen piendam existunat, in quibus iure Di stolum aliter Fb ieruabatur, ut constat ex l. s. C. se fideius. α his quae superiori capite aisputauit mis; quam sententiam sequitur M tientio in d. l. i. nobae compilatiis nis. 9 .Sed dicendum est, hanc legem potius de de iota us principaliter obligatis loquutam fuisse ut ex eius ver is
cum ex dict. Novella 90.cap. i & ex did . O. tit. ι r. 'art. 6. etiam si actum esset, ut duo insolidum tenerentur : tamen .
inter eos, pro parte actimae diuidi ii caete: i idonei. & praesentes si hi fuisset statutu & iure antiquo recessum. Haec lex prima statuit,ut si dictum fuerit insolidum ynu quemq, obligari, singuli possint insolidum conueniri , etiamsi cae- . teri . & ptae semes, de idonei sint ; in qu cum maxime us
nouum induxerit, s conitatium illi, quod antea obtinebat. ex a ista Nouella 99 & dict. leg, i o. recte adiecit illud ob - seruandum e sie, non 'biantibiis quibuscunque iuris com -
munis legibus contra disponentibus ut docet Aceii edo l0 cv sui'. a citat otium . . Ioan . Gut terreg ubi supra, O latius
Au lite conre ara cum principali debitore
Vamuis, conuento principali reo , mandator non beretur ii tamen ubi successit creditor debitori,
non solum fideiussψrem , sed etiam mandatorem libet ali . scribit Paulus , in versi c. Quamuis, manifestam illam tu ut fideiussu remo mandatorem differemiam con-
280쪽
' An lite contest .cum Princip debitor.
stituens ; quod electo principali reo , mandator non libere tui : fi lei ultor auιem vinculo obligationis eximatur ii qua idem Paulus tib a. sententiarum titulo i7. in sine , proposuit his verbis et Electo reo princ pali sideiussor , vel heres eius libe Mur ; non idem in mandatoribus obseruatur. Nul Ius autem alius, propriae sententiae , peritior interpres , quam Consultus ipse , allius auctor; verum illam confirmant Gaius in l. siquis a T. g. vltimo, D. mandati,Iulianus in leg .si mandatu i a. D. de fi te iussorib. quibus locis, post electum reum principalem, posse creditorem aduersus mandatorem experiri, sciiptum videmus. Quam diuersitatem iure antiquo obseruatam retulit,& iuitulit Iustinianus in l. generaliter et 8. C. hoc titulo, eamque recte insinuarunt Iacob. Cuiae. lib. 2 3. Obseruat. cap. I. Anton .Fab. lib. I I. coniect.
Erat autem olim liberum creditori, fideiultatem , vel treum principalem conuenire ι ita ut uno conuento, alter
liberaretur, leg. a & 3. leg. iure nostro, leg. liberum, leg. si alienam, C. de fideiussorib. antequam oldinis, siue excussionis beneficium a Iustiniano sitiiset introductum Nouella 4. de fideiuss. authent . praesente, C. eodem, ubi Battol. Bald. dc Salicetus, Donellus in dict. le g. r. C. de fideiussorib. Cuiae. in dict. Novella . & lib. ist. Obseruat. cap. 3I. Vvesembechius cons. io volum. i. Mylasing r. centuria a. obseruat. I I. Thesaurus decisi i 66. Bert achinus vel bo,disie ussionis. 'Quod cum ita sit, hancque differentiam ipsemet Iaco- abus Cui acius veram, & ex talis principijs fateatur , dicto Iibro 2 3 . obseruat. cap. et s. miror quomodo lib. q. quaest. Pauli in explicatione huius nostrae legis, fideiussorem , Smandatorem confundat, & tam unum, quam alterum, non
electione, sed solutione liberari scribat, contra verba P vli in hae lege,& dict. lib. 2. sentent. tit. IT. de contra manifestam aliorum Iurisconsultorum sententiam ..1 Hane differentiam confirmant ,&ex ea explicationem accipiunt, dissicilia Pauli responsa, in l. si mandauero χχ.f. int et dum, di in Ie g. si mandatu qI. S. vltimo, D. mandati. .