장음표시 사용
51쪽
Hcres meus dato, vel quisquis mihi heres erat, omnes heredes obsti ictos esse oneribus, & legatis , atque ideo si voluerit, non omnes heredes, sed aliquos ex his legatorum piae statione Onerace, nominatim damnare debet: non tamen ideo negat Paulus deficientes illorum, qui nominatim sunt glauati, portiones ad caeteres cum onere peruenire. Tiactat enim eam speciem in qua omnes heredes extite t.nec alicuius portio defecit. Cum autem tacita haec repetitio , de qna tractamus , ex Voluntate testatoris inducatur, ut ex d. l. licet Imperator,
appatet ; in duobus eiusdem gradus legitimis heredibus, de quibus testator cogitauit, locum habet, & portio cum onere acerescit d. l. si Titio6i .f. I. D. dele g. 2. quia peI in de habetur, ac si heredes instituti essent , cum videatur sponte sua defunctus his relinquere legitimam hereditatem, qua ratione admissium est, ut possit codicillis eos fidei- Commissis onerare, l.si fundum 92.6 si Titio, D. delega. I. l. z.ς sciendum, b. deleg. 3. l. 3.l. conficiuntur,s. g. l. D. de ius re eo dicit. Unde cum testator proximum legitimum heredem grauauit si ille amittat hereditatem, sine onere ad se-- quentem deuolui certum est , de quo testator non cogitauit, & ad quem hereditas non ex voluntate testatoris, sed ex alterius facto, & repudiatione pertinet. Atque ita ex- plicandus est textus in d. l. i. g. illud, D. delegat. in concordiam. reducendus cum d. l. si Titio , g i. ut scripsit Osualdus in Don. lib. 8. comment. cap. 8. littera A. reiecta - Anton. Fabii sententia , qui lib. 4. coniect. cap. 13. negas' tionem in dicto g. illud , abundare, & tollendam affirmat. Et hae similitet ratione etiam in l. penultima, D. de iure eo dic.quamuis in eodem gradu sint legitimi heredes, non tamen filius ille, de quo testator non cogitauit : quia existimabat in rerum natura non esse, oneri, alteri iniuncto obligatur. Denique explicationem textus in dicta l. 1.f. id quod ex substitutione, D. ad L. falci d. cum t ad contributionis tractatum pertineat . . . ROaoco reservam s,
52쪽
C A P. V. De lege Falcidia, ετ illis: ratioue is si usis bere dia; bus ponenda.
Vm latissitna illa potestate legandi sibi ex l. t a.Tab. concessa l. vel bis legis r ro. D. de vel bor. signific.
t e statores abuterentur,& totum suum patrimonium legatis erogarent,ne heredibuS propter minimum lite tumhei editatem adire reculantibus testamentum destituet eis tur, & tota testatoris voluntas corrueret, l. I. in principio,
α g. dolo, & toto tit. D. si quis omisca asa test. l. ii patroni,s s. f. qui fideicommissam, D.ad Treb. latissima illa potestas legibus Furia, & voconia coangustata fuit; quatu prima statutum est , ne cui plusquam mille assium legatu capere licet et, secunda ne silus legatarius plus habete posilet, quam heres, ut reserunt Vlpian. titulo I. g. 2. Paulus lib. . sententiarum tit. 8. Cicero actione 3. in Verrem, Dio Romanae Historiae lib. s6. sed eum facile his legibus fraus fieri, & earum sanctio. nes eludi possent, ut aduertunt Theophilus in ptitiei pio Inst. de l. Falcid. Don. lib. 8. comment. cap. 2 2. atque ita ultimis elogiis plene prospectum non esset principio Iustit. de l. Fale.nouissime Lex Falcid. a Publio Faleidio Titibuno plebis lata est: anno ab urbe condita Ili. vi Contius in fastis consulatibus sentit, vel ri et . ut nostrorum eruditissimus Anion. Aug. lib. de legibus in l. Falcid. vel, i 3. vi Hot m. in disput. de A. Falcidia , vel denique 7 i . cum adhuc Augustus triumuiratum gererer , nec inter caetera munia Senatus & Magistratuum etiam Tribunitiam potestatein in se tianstulisset, vi constat ex Dione in Augusto dicto lib. 16.& referunt Petrus Gregor. lib. a. sint ag cap. 3 q. Duasen. lib. a. disput. cap. to. D. Anton. Pichardo Uinuesa Olim Primarias iuris Ciui is, in hae Salmanticensi Academia interpres, nimc Regius Senator, commut is
non solum Hispaniae , sed Europae magister, in ductissimis
53쪽
suis commentat ijs ad institutiones tit. de leg. Fald. in principio a num. I s. Quae Falcidia Lex primo capite abrogatis illis anterioribus legibus plenam legandi facultatem
testatoribus restituit; secundo vero capite facultatem hane ita exerceri voluit,& ea conditione concessit, dum tamen ita legata darentur , Ut non minus quam pascem quartam hereditatis eo testamento heredes caperent, aut consequerentur l. prima in principio, D. ad L. Falcid. principio inst. eodem Vlpia n. in fragmentis tit. 22. Anton. Aug. ubi su p.
Petrus Gregor. d. cap. 34. Duare n. d. cap. Io. Dori. d. lib. g. Comment. cap. 2. Goueanus ad hunc titulum in praefatione, & lib. 2. variar. cap. I. Couar. in cap. inuntius de testamentis Fomanus disput. i 7. thesi a I. 3 Ex quibus legis Faleidiae verbis in d. l. r. relatis , simulque &' ex illius mente deicendit, ut quartae Falcidiae deis tractio heredibus tantum competat, quorum aditio voluistatem testatoris ratam constituit d. l. si patroni , f. qui fideicommissam : non vero legatariis, vel fidei commissat ijseoncedatur, etiamsi uniuersales fidei commissarij sint, quibus ex Trebelliano hereditas restitutae stil. filius fami l. i 8.l l. lex Falcidia 47. 3.vltimo, D.ad l. Falcid. l. I.g. denique, M sequenti. I. mulier 22. g. vltimo, D. ad Trebel. l. heredi 4r. 3 . quod s heredem, D. de vulgari: quia ex legatarij, vel fideleommissarij agnitione confirmatio testamenti non de
pendet : Cum autem semel adita ea hereditas , omnis voluntas
defuncti rara connituitur , d. l.s patroni, f. qui fideicommitasam . ideoque dici solet legem falcidiam heredum carita fuisse introductam, l. pater 28. l .pater I . l. potest γι. Disadi. Falcid. 4 Vnde apparet in fidei commissario uniuersali disserenia
tiam constituendam esse : Vtrum pro legatis ab herede relictis, & illius nomine conueniatur; an vero pro fidei comis missi se ipso datis, de ex propria sua persona. Primo enim casu legis Falcidiae beneficio fidei commissarius ut tur,si heres eo uti poterat, & quatenus uti poterat: quia non tanquam fidei commissarius, sed tanquam heres ex cujus persona comaenitur, quartam detrahit, aut deducit.
54쪽
geeundo vero casu integra fidei commissa praestare tenetur: quia tanquam fidei commissatius eo nuenitur , & ad eum legis beneficium non pertinet,l.facta 63. g. si cum sunpectam,D. ad Trebel. docuit Papinianus & rationem hanc differentiae elegantibus verbis expressit in d. l. si patronis s. S. qui fidei commissam, ibi: Non αὶ contrarium, quod te gata catera non vltra dodrantem prastat: aliud est enim ex persona heredis conueniri, aliud proprio nomine defuncti praσibus ad-nringi. Ex qua iuris ratione illud etiam fit, ut in testamento mi- stitis, in quo Falcidia cessat, i. si certarum I T. s. vltimo, D. de testamento militis, i. in testamento II. C. eodem, l. post missionem i7. l. ad veteran o. i. similes sta. D. ad LFalcid. fideicommillatius minime possit quartam retinere. Non enim potest proprio nomine: quia fideicommissarius. Non heredis nomine : quia nec ipse poterat lege Falcidia, uti l .r denique, D. ad Trebel. Qua similiter ratione euenit, ut cum heres suspectam hereditatem dixit, & compulsus ad ijt, fidei commissarius quartam deducere non possit,
quam nec heres potuit, i. cogi. Ic. g. Maecianus, i. ex asse 28. in fine,D.ad Trebel. Veris--etsi heres non aliqua iuris snecessitate obstrictus, sed propria liberalitate plenum obsequium testatoris voluntati praestare voluit, & hereditatem fideicommissario sine quatiae detractione restituit: e sequens est ut nec ipse fidei commissarius ex heredis persona Falcidiam retineat. Nihi heres in ipsum solummodo fideleommissarium . beneficium illud conferre destinauit ad quem liberalitatem tantum voluit pertinere, d. l. I. s. inde Neratius, D. ad Treb. Nee superioribus aduersantur textus in l. Plautinus 43. 7S. vltimo , D. de condit. & demonstrat. l. poenales 32. g. si
Titio, D. ad L. Falcidiam, l. sacta si . f. si Titius, D.ad Treb. In his enim iuribus legat alius non deducit Falcidiam, sed imputat fidei commisario , quod , se deductum est. Vt sicut legatum sibi relictum , per Faleidiam diminutum fuit; ita similiter, & fidei commissum ab illo relictum, & legato contentum, vel comprehensum diminui necessario opor- C teat
55쪽
teat, i. si mihi 97. D. de leg. r. docet Cuia c. lib. 2 o. quaest. Papiniani in d. l. si patroni, F. qui fidei commissam ,& tra-8 ctatu 6. ad Africanum in d. l. ex a sse , eodem titulo. Quod
ita demum locum habet , si non appareat testatorem integrum fidei commissum dari volui illa, d. l.poenales 32. g. vltimo, & haec praesumptio resultat in libertate relicta, dict. t.' poenales, g. vltimo, & in alimetis legatis, quae quidem alimenta integra praestati debent, ii 'maiorem quantitatem non contineant, quam quae ad fidei commissarium, vel legatarium ex primo legato peruenit, i. maritum a J. g. l. D. ad i. Faleid. l. liberto at . f. a liberto, D. de annuis leg. Atq; ita totam hanc quactionem explicandam existimamus, licet Donet. lib. 8. co m. cap. i7. de Gouean. ad titulum, D. ad l. Falcid. in d. l. poenales, aliter, sensisse videantur.
, '. si igitur heres quem solum legis Falcidiae beneficium
habete diximus totius hereditatis quartam non habeat rquia legata hereditatis dodrantem excesserint , lex Falcidia locum habet, & suam potestatem exercet. Si vero legata non excedant dodrantem, & heres totius heredita tis quadrantem integrum conse euius fuerit, cessat lex Falcidia. Quamuis ex diuersis partibus heres institutus sit pu-Ie; vel ex alia pure, ex alia sub conditione, & aliqua ex his partibus legatis exhausta, vel onerata proponatur. Commiscentur enim portiones,& legata contribuuntur,& non
illius partis , quae grauata suit, sed totius hereditatis vites attenduntur,& quantitas solidi patrimoni j inspicitur:quia uni ea aditio sussicit , ut supra in primo capite diximus exl. cum heres s a. f. vltimo, & l. sequenti, l. si solus 8o. D. de adquir. hered. & consequenter Falcidiae legi locus non erit, si ex omnibus portionibus illa pars apud heredem sit,
quae quadrantem totius hereditatis conficiat, hac lege. nostra, g. quae suum, Versic. aliam esse causam, l. I.*.id,quod ex substitutione,versic. is enim, l. qui fundum 87. g. si tu ex parte, D. ad L. Falcid. explicat Donet. lib. g. comment. cap. 23. Cuia c. lib. 6 r. Digestorum Iuliani in d. l. qui fundum. ς si tu ex parte, ubi & Goueanus.
io Quod si no vnus heres, sed plutes sint instituti,& alicu- .
56쪽
lus portioinerata sit, vel exhausta legatis , quamuis caeterorum portiones, vel integrae sint, de illibatae, vel ita legatis, aut fidei commissis grauatae, ut quadrans penes heredes remaneat : ille tamen heres, cuius partem oneratam esse diximus, lege palcidia uti poterit, quia plutibus heredibus
existentibus legata: Non contribuunIur, nec comm scentur, neg
eommuni ealculo subijciuntur , sed in seregulis heredibus rationem legis Falcidia componendam es non dubitatur, in specta singularum portionum quantitate , & illius oneribus consideratis l. in singulis 77. D. ad i. Falcid. g. i . instit. eodem, Bait. in l. qui fundum, coheres, Donet. ubi supra, Cui a c. in hael. nostra lib. 29. quaest. Papiniani,& lib.q. obseruat. cap cis. Quod quidem tunc locum habet cum omnes heredes existunt, sed si aliquis ex illis heres non sit, & ideo illius portio, vel coheredibus accrescat, vel coheredi; de similitet si hereditas ab instituto non adita ad substitum deuoluatur, iavel si pupillatem hereditatem,& paternam substitutus pupillaris admiserit: virum portiones vel hereditates coninfundantur , de commisceantur, ita ut omnibus legatis in unum contributis unica Falcidia deducatur masna.& subtilis quaestio est. In qua se palatim de pupillari lubstitutione, & de vulgari, de de iure acerescen 1i tratiabimus. Sed pi us de secundis tabulis videamus, ad explicationem difficilis Papiniani responsi in l. in ratione II. quod vulgo, dc sequentib. D. ad i. Falcid.
rionem textus in Lin ratione II. I . quod vulgo umsque NIIbus. SI pater filium heredem institue iit, εe ab eo legata i
ptimis tabulis reliquerit, filiaque si heres erir, de intra Io. annum decesserit, pupillarit et Titium substi-
57쪽
tuerit, illumque legatis grauauerit, conuenit inter Cora ut os confundenda , & commiscenda esse legata in pup Ηaribus tabulis relicta, cum his , quae in teli amento patem data sunt, perinde, ac si in eo sub conditione data fuit sent. Atque ita contributis in unum legatis tam his quae ab ipso pupillo, quam illis , quae a stibili tuto impii beri relicta fue-iunt, placuit in tabulis patris ct sit', vel quod idem eli, in duplicibus testamentis varam Falcia iam seruara, ν et semel legem Fastidiam esse inducendam, hac lege nostra, f. quod vulgo, dc sequentibus, I. I. f. interdum. l. is, cui a ; i s. in duplicibus 79. l. qui fundum 87 f. coheres, D. ad i. Fal d l. io a. D si cui . Plus, quam per t. Falc. docent Bart. & Alexand. in hoc f. quod vulgo, ubi Gouean.& in d. l. in duplicibus, Cui acius lib. 29. quaest. Papin. in hae l. in ratione, di lib. q. obseruat.
cap. 4. Donet. lib. 8. commenta r. cap. et q.
Quae equidem Prudentum regula a Papiniano in hoc g. quod vulgo, relata contraria iuris principijs videtur.Nam
cum duplex sit testamentum , alterum pati is alterum fit j, d. l. in duplicibus, dict. l. i. I. i. D. si cui plusquam per,&c. tanquam si ipse filius sibi heredem in se eundis tabulis instituisset, g. igitur inst.de pupillar. Quomodo possunt legata in pupillari, diuersoque testamento relicta, in paterno iubconditione data videri λ- Deinde, quia hereditas pupilli diuersa est, & distincta, patris hereditate, & quae ab illa separari recte possit, i. si
filius I r. D.de vulgati, l. quaestum o. l.lulianus 42 alias si pupillus) D. de adquirend. hered. l. ita tamen 2 T. f. qui suspectam, ver sic. quia potuit; D. ad Trebel .l. I. f. qui principale, D. de his , quae ut indign. l. in quantitate hoc titulo. Vnde duas hereditates diuersorum hominum, & per
quas diu et sae personae representantur, confundi, & comis in iste ii, absurdum, & contra iuris rationem merito videa
Sed tamen , ut primae obiectioni satis iaciamus, testamentum patris, & fili j. licet respectu duarum heredita tum duplex appelletur. l. a. g. illud, D. de hered. vel ach. vend.
dicta l. in duplicibus, infla hoc titulo dict l. i.f. i. D. si cui
58쪽
De contrib. relict. in duplici b. tab. 37
plus, quam,&c. v mam tamen iudicium, & testamentum est dictos. igitur inst. ἡ e pupil. d. illud, l. penultima, D. quem ad . testamenta aperi. g. l. a. prius, i. sed si plures ro. g. l. l .patris et O. D. de vulg. d. l. quaesitum o. D. de adquir. hered. l. vi bonorum 9. D. de bon .poss. secundum tab. l. pater fami l. a s. de D. de rebus auct. iud. pos. Non mirum igitur si cum unum testamentum sit, legata in tabulis pupillaribus relicta perinde legatis in testamento Patris praestitis contribuantur, ae si in eo data fuissent, & substitutus perinde legis Falcidiae rationem ponat ac si patri heres extitisset, hae l. nostra,f. si filio, d .l. qui sun dum 87. 6. vlt. Nec secunda obiectio huic verae tutis rationi aduer- ssatur. Fatem ut enim diuersas e in hereditates, & separari recte posse, casibus illis exceptis , de quibus latius tractauimus Epic exercitat. lib epist. t. exercitatione a. & epist. s. exercitatione 6. ubi de hac quaestione egimus , de qua tractant Done l. in l. quidam elogio, C. de iure de lib. Dua renus ad titulum de adquirend. hered. cap. de effectu re- 'pudiationis, Cui a c. lib. 3. quaest. Papin. in l. si filius ret. D.
de vulg. Anton. Fab. de erroribus pragm.dec. 32. et O. i. dc sequent. Bened. Pine l. liba . sele'. cap. 1 3. Atque inde essici asseueramus, ut in ratione legis Falcidiae imponenda n5 conmisceamur, nec confundantur hereditates istae , quae diuerse, & distinctae sunt. Conti ibuuntur enim legata , dcco miscentur, quia in uno testamento relicta. Habetur substitutio similiter pio institutione , & ad intellectum institutionis reuocatur, quia ex uno testamento capit formam,& originem. Sed tamen , quia hereditates distinctas elle o constat, non commiseeri etiam certum est. Verum paterna
hereditas a pupillati diuiditur, & non utriusque partis, vel hereditatis, sed paternae tantum quantitas inspicitur, hac lege nostra, s s silio, ver sic. ut enim,d. l. in duplicibus. Et consequenter cum in ratione legis Falcidiae tempus mortis spectetur, l. in quantitate 73. l. cum quo Sis. infra hoc titulo, f. quantitas inst. eodem i. eo tempore So.f. si creditor, D. de peculio , de cuius explicatione , & conciliatione cum l. si creditor 8 3. infra hoc titulo vide di sunt,
59쪽
Cuiae.lib. '.quest.Papin.in d. l. eo tempore, & lib. r. obisse ru. cap. 3 o. Donet. lib. 8. comment. cap. 2 1.in nostro casu non filij mortem attendimus, nec bona , quae illo tempore habuit. consideramus, sed eam solam substantiam in Dpicimus,quam pater cum moreretur, habuerit, d.l. in duplicibus. V. dicto f. si filio , l. si filius tr. in fin. D. de . vulet. docent Cuia c. dict. lib. ao. quaest. Papiniani in hae lege nostra Done l. d. lib. 8. comment. cap. a s. Hot manus in disp. de quarta Falcidia,Gouean. ad titul. D.ad legem Falcidiam in hae lege.
Ait . quod vulgo is sequentibus HAU. iu
V A firmissima tutis ratione duce horribiles hoe
ut Bait. dicebat ff. & dissiciles illorum quaestiones sine timo te aggredi possumus. Et quidem in hυc 3 quod vulgo incipit Papinianus explicare men tem , potestatemve illius regulae a Prudentibus traditae In tabulis patris , ct siij unam Falcidiam seruari, proponitque illum casum in quo solus filius heres institutus est, unicumque pupillarem substitutum habuit . si intra pubertatem decessisset ; & tam a filio , quini a substituto legata data sunt, docetque Consultus .Quod quamuis postquam pupillus heres extitit, legatis se obligauerit, i. 3. j. Vitimo, D. quibus ex causin posses. l. si quis s. f. heres D. deo.& A. g.heres inst. de obligatione quae ex quasi contractu; atque id ed legata a pupillo relicta non tanquam legata , sed tamquam pupilli debita , vel as alienum quodlibet , substituto deberi videantur l. I. C. de bonis auct. iud. post de consequenter ex illis Falcidia non esset deducendat, quae ex aere alieno non deducitur, l. si debitor. 3 2 2.ceris 3 '. l. qui fundum tr. f. si quis heredem. infra hoc titulo, l. in imponenda 6. l. ii ritum S.C. eodem , s.cum autem inst. eodem,l. si de bonis io. C. de iure deliberandi,tamen propιcr ea ἰς-
60쪽
De contribui. relict. in duplici b. tab. 3
t ευ, qua data sunt talutis secundis contributioni loeus en, ut in unum omnia confundar tur, & ex omnibus Falciqia detrethi debeat. Cum enim legata relicta a substituto perin- Ide habeant ut ac si ab instituto primis tabulis telicta essent; esliciunt, ut pliora legata paterni testamenti, non liquido
a pupillo debita fuerint, ante cor tributionem commuis nemque calculum omnium legatorum 3 qua propter nec
soluere legata illa ini. gra pupillus debet, nisi cautione inter post a s cui plus, quam per legem Falci tam , ct c. d.
l. I. f. interdum , d. l. is , cui a I. hoc titulo d. l. i S. I. D. si cui plus, quam per i .Falcid. Ideoque gatis, non aeti alieno eon numerantur in cum illis, quae a substituto relicta sunt con tribuutur. Atq; ita omnibus legatis, tam primi testamen ti, quam secundarum tabularum communi calculo subiectis.& aestimatione patrimoni j ad tempus mortis patris relata, si ultra dodrantem erogatum fueri, ex omnibus quadrantem deducere substitutus poterit., Secur dum qua , scribit Papinianus in versi c. secundum, opust ruenite , ne sebstitutus quicquam retineat . Falcidice nomine , vel ut longe plus habeat quarta paterna hereditatis; Plus
si auctior fuerit ampliorve pupilli tereditas , quam fuerat paterna; nihil, si minor , vel diminutior. Nam si ille , qui quadringenta in bonis habebat, I pupillo ducenta legaue rit , a substituto eius centum , habet substitutus integrum hereditatis quadrantem , morte patris inspecta, cum alia
centum illibata illi remanselint. suid ergo si non fassicia pupilli here.itas legatis , cum patris se scisset. Veluti s postea
pupillus hereditatem paternam dimicuerit in centum ; ad
substitutum ter centa tantummodo peruenient, quae integra legatarijs soluere tenebitur , sine ulla Falcidiae deductione : quia legata non pro modo , vel quantitate pupillaris, sed potius paternat hereditatis praestanda sunt d. l. si filius Iet. in fine , D de vulg d. l. in duplicibus, hoe titulo. Atque ideo ut Papinianus eleganter docet de suo quadranti id est septuaginta quin q, quae retinere poterat si papilli pati imonium intueremur in nimirum prassabit subIii-1μtur legatarijs, quoniam pater non de pupilli patrimonio M. C 4 ιαί -