Corpus scriptionum criticarum vel rariorum vel non ante editarum. Editionem curavit atque annotationes et indices adiecit Ferdinandus Handius. Tomus primus Thom. Wopkensii Lectiones Tullianae Thomae Wopkens Lectionum Tullianarum sive in opera quaedam

21쪽

PRAEFATIO.

iudiciiun in dies maiore argumentorum firmamento stabilirem.

Tela hac inchoata, vix unquam lare speraVeram;

ut huc usque pertextam publici iuris sacer ν; quippe

cum gnarus ipse meae in his rebus mediocritatis , in tali campo mei potestatem facere, eruditoriamque oculis 'acerrimis opellam hanc levidensem subiicere rem Plane arduam existimarem; maximeque etiam contremiscerem, ne quam dirae meritissimas eruditorum laudes. arrodendi pruriginem prae se latura esset haec Tatio nostra, quam tamen Prmissimam indolem cane peius et angue animo meo condemno atque detestor. Non tamen exhortantibus quid enim causam istam occultavcrim2 amicis quibusdam doctissimis, quorum iudicio

fideique plurimum tribuere 'eonsueveram, morem gerere .

nec volui nec Potui, quod me rem facturum arbitrabam tur Μusarum: Cultoribus gratissimam, si quae domi hactenus clausa presseram, sia dias luminis auras emitterem; nec posse inde quidquam detrimenti ca- pere virorum honoratissimorum . quibuscum tam liberedissensi, existim attonem., quod sit cum publico bonoeomparandum. Fidentiam quoque conscientia 'dabat non tantum adhibitae quam diligentissime prudentiae. . sed observatae etiam in eximios hvius secuti Varrones, nctissimasque Virorum illustrissimorum inandi aequi-' talis summae atque revexentiae, quippe quorum hallucinationes cum vel per se doctissimas esse et acutas, tum quoque difficillimorum nodorum expeditionibus felicissismis 'bunde compensari, neminem lare putem qui inficias eat, modo ingenio possit moveri. Accedebat etiam, quod rem agi reputabam cum viris honestissimis, quorum eam confidere licebat esse humanitatem, ut quo iure legitimo ipa essent usi. illud aliis non denegarent; aequique omnino consulerent, si Veniam mihi sumerem,

22쪽

quam damus petimusque vicissim . ut errores ipsorum salvis si inviolvis candoris m0destiaeque legibuo, Coo arguerem, .

. His quidem rationibus permoveri me passus sum, Lector Benevule, ut hunc observationum criticarum libellum de penu mea literaria expromerem; in quo' iam porro paucis intellige, quid praestiterim. Scripta ' Tullii, quae his Lectionibus perlustrantur, sunt Aca- demicae ac Tusculanae disputatione , librique de Natura Deorum, de Divinatione ac Fato : reliqua auctoris Opera philosophica, quae de lima editoris laudati accuratissima prodierunt, animo aeque intento pervolutare hactenus mihi per temporis angustias non fuit integrum. Iam vero in banc rem curam praecipRe converti meam, ut eorum locorum integritatem ostenderem, quae emendationibus suis necquicquam labefactare, suspiciO- .nibusque parum iustis vexare viderentur interpretes; , quod aut mentem seriptoris minus dextre adsequerentur, aut ad analogiam grammaticam, Communioremve vocum aut sormularum utam superstitiosius adhaerescem

tes, istiusmodi iaκυρολογέας ac σολοtκως obelo c0nfoderent, quibus si non prorsus similes Rique geminas. at non minus certe duras aut insuetas modo silentio suo. mob etiam planissimis verbis alibi agnoverint esse tolerabiles. Magnae omnino variantium Codicum ad emen. dandam lectionem vulgatam est Ructoritas; attamen

quo possint plura exempla proserri, loco sollicitato ad istam loquendi formulam, ob quam sollicitetur, simi-

Iia; eo quoque Proclivior graviorque suspicio, dicendi ggnus qaeamvis sit minus commodum aut Consuetum, esse tamen auctori adsignandum, aut illo saltemno' indignum. Neque pnim grainviaticoruria scitis it ipenitus addicti fuerunt veterea, ut nunquam se vel l*

23쪽

tum unguem inde transVersos abripi paterentur ; neque elegantissimorum quispiam sic lam per cogitata sua exinpress1t, ut verbis aptioribus uti non potuisset, modo otam 'ad sermonem suum, quam ad rem animo Obveritantem, attentus fuisset. Hoc sane statuisse videntur eritiei illi nobilissimi, quorum in Ciceronem adnot tiones hic examini meo subiectae conspiciuntur; qui locum unum haud rarenter, alterius suppetiis adhibi- .lis, a mendae suspic1one tuata sunt, eoque graviore pondere lancem suam deerimi iudidarunt, quo pluries in analogiam grammaticam loquendique rationem consuetam eodem plane modo committere Tullium animadverterent. Qua igitur ratione aliorum emendationes . trutinarunt ac repulerunt ipsi illi viri, eadem quoque suas habent Lectionibus his Tullianis oppugnatas; in quibus . nisi me Vehementer sallit animus, nulli uspiam duritici patrocinatus sum tantae, quantam non ab ipsis saepenumero adscitam suisse 'deprehendas. Quod autem in coacemandis exemplis, quibus causam meam probare conat*s sum, Prolixior fui, hoc neminem puto aegre laturum, qui modo reputet flagitasse hoc saepissime phrastologiam quamdam usumve vocis notabiliorem, flagitasse etiam non tantum summorula Virorum, sed etiam conspirantium aliquando complurium κύμματος οὐ πονηρου Vographorum auctoritatem. . . Iam porro 'ad Vindicias hasce meas, quae quidem utramque' fere paginam faciunt, accedunt etiam nonnullae. emendationes, quaS Vel proprio Marte, ,et succenturiantibus libris, in istiusmodi locis institui, quorum , vitium aut sicco Pede praeteriissent in terpretes, aut medela parum idonea tollere tentassent. Potuissem lon- .ge Plures coniecturas proferre, nisi infaustilliina exem, Pla Virorum, me quidem immensis paralangis ci a Cu-

24쪽

PRAEFATIO. . ' XVIImine et erudit one superiorem, hariolandi libidinem tepiper assent . ut supprimenda statuerem, quae fundamento debiliori inniterentur. aut immaturiora adhuc aliquid a tempore cocturae postularent. Tenebricosa sane atque offendiculis obsita via est ineunda, si quis Veterum monumenta emaculare aggrediatur, Prae- , sertim ubi non praesto sint libri, qui facem praeferant; quam ob causam viam secutus sum longe faciliorem. quae mihi parata erat ad diluendas Virorum optimorum .emendationes minus necessarias. Porro etiam dicam, me nonnunquam iItiusmodi loca quaedam, in quibus nondum quiduuam tentatum fuerat, aliquo locorum parallelorum Mesidio muniisse; ne sorte posthac retinerent mOSosiorem, novandique cacoethes alicui com

moverent. 'i

Dum sic in libros Tullii memoratos commentare visum est quoque faciendum, ut cum huiusce scripto -'rib, tum aliorum etiam tam Latinorum quam Graecorum loca quaedam obiter illustrarem, defenderem aut emindarem; idque non. tantum cum Tes, quae tractare tur, talem aliquam digrediendi copiam mihi sacers, ac vetui; manu eo deduceret, sed interdum etiam quaesita per viam quandam Obliquiorem opportunitate, qua talia aut levi tantum brachio attingerem, aut sic distu- se excuterem, ut ex uno diverticulo in alterum incide-rm. Cum enim mihi persuadeo, non ingratam lectoribus meis fore istam varietatem; tum quoque hanc eX-tra limites exspatiandi libertatem mibi sumere non dubitavi, quod me in hisce animadversionibus , quas seorsim ab auctore ederem, non tam angustis terminis constrictum arbitrabar, quam si illas Ciceronis disputationibus subiunctas darem, aut totidem verbis aliquando 'subiungenda8.

25쪽

XVIII

PRAEFATIO,

De reliquo, quum homo sim, nihilque humani a me Mimum putem, non facile equuem mihHmperaverim ut credam. in his curis philologicis nusquam me fuisse lapsum ς proptereaque sic praefationem meam ab-' solvam . ut errorum veniam abs te , candide Lector, ingenue eXpetam .. meque aequitati tuae commendem atque Committani, non minori, uti clinfido, quam qua in aliorum hallucinationes ipsemet usus suerim Vale, . Lector Benevole, hisque meis primitiis literariis

utere ac lave. . '

26쪽

, LIBER PRIMUS,

comμIecteus animad Uersones in Ciceronis Academica, et Disputationes TusculariaS.C A P U T I. Vulgata lectio Ciceronis in Acad. I. quinquies aut sexies a macratae si picione liberatur. ἐImissis Aron. id actfruitur.

Tertiae personae tis fragialaris Obseruatur. Cicero obiter juxta cum Arriano Dinscatur. Pronomen is demonseratia Uum. Ellimis praese. ἀκα κοιυσῖ repetendae. Cicero bis terve Dindicatur. ε

uicero Epist. ad Varr. Acad. praefixa meque fusium ham. ne ad te Prius i se quid scriberem, quam aIiquid acceμissem, ut Rufem te remunerari quamsmillimo mu- . nere. Sed cum tu tardius faceres, etc. Quod vir er ditissinius Io. Davisius legendum coniicit quod eum tu tardius faceres, ne indigne serat, si cum saepius alibi, tum heic etiam in diversam ab illo sententIam abiero. Est enim hic ellipsis pronominis demonstrativi , pervulgaris. Sic Plaut. Asin. III. 3, -88. Furcifer.

x Triplex est usus, cujus exempla mphensius non satis , distinuit. Omittitur enim interdum pronomen, quod ex '. - antecedentibus verbis facito intelligitur. Atquo id non

27쪽

a etiam me EOIUisip LR. Nunquam hercle facerem, etc. Noster ad Fam. lib. III, 7, 3. querebare quod eos tributa exigere vetarem, etc. quid habicit iniquitatis. me scribere ne faceretat antequam etc. 8 Tusc. V, 32, m. An Scythes Anacha bis Potuit Pro nihilo Pecuniam dueerep uostrates μhiloso hi facere non Potuerunt 2 ubi, ut hoc obiter, To faecro vix ego cum viris doct. Pro glossa habuerim, quod reclamare videntur talia loca: de

Divin. I, 39. . . cur. Cassandra jurens futura μr Pietat, Priamus sayiens hoc idem facere nequeat p Acad. II, 33. .Quod s is facere 'Motest de his rebus, cur idi Dyieus de reliquis rebus faceret non possit plantum in verbo facere sit: nam ficuli Plautus in Asinar. , 5, 83 lotiri ulus ita Cic. P. 1 lacc. I 5, 5. s. non Heduxi. inquit, Sextilliam. Cedo tiabtilas. Illan deportaυL Fγα- tres fallam exhibe. δε on deniantia Di. Tum v. face- , rs componitur eum adverbiis ita, ut ipsum propivs aa Neutralem significationem accedat, idemque fere exprimat

quod agere. Ita dixit Cic. l. l. tarditis facere: ita illud bene facere, de quo Cortius ad Sallusi. Cat. 5, 3. Cic. Acad. I, 7, 2o bene fune facis. cmod P. Quint. af, 79. berio

agis. cf. de Fin. 5, 4, 15. ad Alt. . aa. 24. Quis vero umquam dixerit cogitatius facere, quod Goeren Zius assert, equidem nescio. Uenique fescere ponitur pro essicero, seu curarctiit fiat, de eo, qui rei persciendae particeps sit. Et in haci

dictione omittitur pronomen. Tacit. An n. I, Io Procriaptioneni ciuium, diuisones agrorum ne in is qDidem. qtii fecere, latidatas. Cornel N. Paus. a , 5. Ii fecerit, nullitis rei a se repulsam laturum. Q Verbum facere cuiuscumque verbi, quod antecedat, Ioco positum illustraverunt Wophen L eap. 5. Heu sing. ad Cic. de Og i, i, r. Brdin. ad Coriae l. Chabr. 3, 4. LennPP.

Ad Ovid. IIer. I, ioA. De graeco usa Heindors ad Plat. Charm. 16. In Cic. Tu . 5,. 51. facere etiam Ernestio suspectnim erat. Quod vero Wophensius scripsit potuerunt, . ut exhibent aliquot codices, non Poterunt, probari nequat. In hae enim sormula aut suturum ponitur, aut praesuna. Vid. librum de Particulis s. n ara. O le

28쪽

Tu LLIANA Ruri LIB. I. CAP. IAcadem. Lib. I. cap. 1. 2. IntemPerantis erum esse arbitror feribere quod o vitari velit. Non videtur velit Hieronymi auctoritate in velis convertendum, 'uamvis persona tertia nomen non habeat unde Pen 'deat. Similis plane ratio est του nesciat, infra c. 4. quod haec esset una omnis Iayientia, non arbitrari se seire quod nesciat. ubi necesse non arbitror, pro omnis 'rescribi hominis, quod volebant viri eximii. ita enim porro Tusc. IV, 20. insum illud aemulari. obtrectare non esse inutile, cum aut se non idem videat confestutum etc. cap. 26. cum se aemulantis angi alieno bono. quod infe non habeat. cap. 11. Haec autem o luatio est,

iudicare se scire quod nesciat. de Fin. IV, 23. Nihil '

igitur adiuυae Procedere et Progredi in virtute, quominus miserrimus sit, antequam ad eam perbenerit.

lib. V, 9. Ita finis bonorum existi, secundum naturam vibere sic adfectum ut o time ad ei Musi. de Leg. I, 21. . . Naturam 'qui, id est, nihil quantum insat, Praetermittere, quo miratis ea, quae natu

PUIulet, consequatur, quod inter haec velit virtutatamquam lege visere. Seneca epist. M. Die quam tur est, Plus sibi ingerere quam cayiat. de Clem. II, 3 '5. Misericordia est tristitia ex alienis malis contracta, quae accidere immerentibus eredit. de Benef. I, 2. Em neficiorum smyIex ratia est; tantum erogatur, s redder aliquid, lucrum es p s non reddet, damnum noties. ubi vide Gronovium τδν π νυ. Antea vero quam

Vid. Heusinger. ad Cic. de ossic. Praes P. 4s. GoerenMad Acad. loc. Apertum est, nomen subiecti non omitti posse, nisi aut ipsum facile eri antecedentibus, praeseri Inaen obliquis nominibus nominativus reclus inihlligatur, aut per formam verbi c secundam personam singularis et . lertiam pluralis dico exprimatur. Quare Μaltiliae nuper in Gramm. graec. p. om docuit, e epto uno Homero, in . A 2

29쪽

reliquis scriptoribus vel ad superaora, quae antecedant, Te-spiciandum, vel scripturam esse emendandam. At in iis, quae illo modo defendantur, vereor, me eXempla sint, int quibus grammaticum supplementum cogitationi magis quam orationi explendae inservi t. Veluti in Plat. .Hen.

enim in utriusqrio linguae usu observatur, in sententia. viae non ad rarium aliquem, sed ad omnes pertinet, qualis est definitio, Iivo in sinitivo, sive substantivo posito, intelligideboro aliqtiem, ad quem pliam altera sententiae pars referatur. Ita in Exemplis a Wophensio collatis, sed non accurato distinclis. Nam in illis: intemperantis enim ectis arbitror scribere, quod occultari Delit, habemus certum intemseerantis nomen. . In Senecae verbis: misericordia est tri itia ex alienis malis contracta, quae accidere immerentibus credit, non cluhitabimus supplere aliquis. Neo, praestat iii Eur. Orest Sin scribere eum Callistrato καυ

γίγνεται' pro νοσῆ - δοξαζx. In Sophocl. Trach. a. tantum abest, ut mutationem ἐωμάθοις probemus, ut per reliquam verborum structuram doceamur, quae sit in his locis com

loco Senecae de Benes. I, a, non opus est eum Erasmo seribanaus: redit aliquid, lucrum es, ii non redit, dam-ritim non es. In Cic. Brut. 53, 23. qutim autem defcilest, in longa oratione non aliqtiando aliquid ita dicere, Disbii e non conueniat: quanto difffcilitis, cauere, ne quiridicia, quod non conDeniat eius orationi, qui ante te dixeris p Εrnestii emendationem ipsa eIegantissimam esse ego . non affirmaverim: Dam interest aliquid inter orationem non eonvenientem et oratorem, qui fihi ipse non eonveniat.

30쪽

Tu LLIANA Ruri LIB. I. CAP. 1.

cuias sis, dicere Atheniensem esse aut Corinthium, sed

mundanum. Cl. Μeibomius tentabat. ἐiπόντος Ma ΗΘηναῖος. ut ita haec construeret Cum antecedd. του Σωκρώτους, et iΕOdem cap. 2. quod iam pridem M hune eum insem me autem dicebat, quaedam insilui etc. . An vocula eum delenda sit, quod voluerunt viri insignes , ego quidem vehemento dubito quoniam demonstrationis ἐπt- σημασέα validior cum huic loco satis quadrat, tum sae- Pius quoque hoc modo accumulandis pronominibus Exprimitur; ut docuit Aus. Popma, lib. II. de Usu Ant. LOcut. cap. 10. ubi hunc quoque locum Tullii allegat, ut sibi latis superque probatum. Addamus ista ex orat. Post Ted. in sen. cap. penult. nee mihi ille Ose animus idem meus, vobis non incognitus, defuit. ad Att. ΙΙ.ep. 1. exu. me illum i sum ου iudicem aeris alieni. de

Fin. V, 8. isa animi Irauquillitas ea ipsa es beata

vita: ubi vix ausim cum editore es. pro ea jsa reponere re i D. vide enim, sis, 'harum literarum virum

scientissimum G. Cortium ad Salust. Cat. 57, 1. Α Cap. II, 7 Totum igitur illud μhil onhiae studium mihi quidem infe sumo et ad vitae consaretiam quaU- .

tam Possum, et ad delectatἰonem. animi. Non video eur illud quantam sic displicuerit doctissimis literatoribus, ut mallent quantum: idem est enim, ac si dixisset

4 III, quas Goerenetius addit loca de OII. 2, 3, s. ad Alt. 2, T. aliena Lini: neque conveniunt illa ex orat. post red. et Tusc. 5, 9, 26. ubi Ideni vim habet adiectivam. Restant iigiluriatio Ioca Acad. el de Fin. 5, 3, 25. Sed ibi codices' exhihent: qtila bia animi tranquillitas i a est Dita beata. Nec di intari potest, quin alter locus Academ. corruPlus sit. Scripsisse videtur Cicero ad huncce in mi id quod protiant addita sorba me autem dicebat. Alia est xes in his P. Flacc. ae, Ba. hian illi Iegato. de Fin. 4, 16, 45, hi autern poniant illi quidem prima naturae etc. Diuitiaco by Corale