장음표시 사용
701쪽
tita sunt: hacee methodo impedito ad uterum sanguinis
adfluxu nimio et roboratis ventriculo, vasisque in genere foetum ligitimo grauiditatis tempore peperit sanissimum. Summopere cauendum, ut aluus semper aperta maneat, ideoque clusinata emollientia et lubricantia adhibenda. Inso emina lublilioris habitus, extenuataque, Carnium VsUS, praecipue earum iuscula, vini meracioris parcior potus, corporis moderatum exercitium omne fert punctum; in sanguineis autem diaeta vegetabilis obseruanda ; potus actu calidus ut et alimenta aromatibus condita, euitanda erunt. Quando in atoniam uteri concludere possumus, conveniunt roborantia interne exhibita ; extus applicentur, quae praecipue robur tonumque vasis ac fibris conciliare
pollunt ; huic scopo inseruiunt lenissimae abdominis frictiones, imo ipsae fomentationes frigidae cum Oxycrato caute applicatae, una cum potu aquae fontanae frigidiusculae vel chalubeatae.
Si cacochymia laborat grauida, laxis genitalibus, vel fluore albo: quantum in hoc statu fieri potest allaborandum, ut emendetur tota humorum massa, vasisque et fibris relaxatis deperditus restituatur totus, euacuando, incidendo et roborando. Succi herbarum leniter amararum,
antis corbuticarum expressi cum sero lactis aut iusculo ex pullo iuniori confecto cum pauxillo Tartar. solubilis,l laeum, Manna, Cassia, Tamar indi, flores persicorum, Salia iraedia, et quibus pro ratione temperamenti, et virium grauidae concinnatur potio ecco protica, hinc inde propinanda, ut saburra, cruditates et glutinosa, quae identidem a vitiatis digestionibus generantur, et humorum spis- studinem, et acrimoniam sustentant e ventriculo et primis viis euerrantur. His peractis ventriculo, vasis et fibris tonus conciliandus est, vi ingestorum digestio facilius peragatur, indeque tenuis et blandus ad secundas vias aduehatur chylus, illeque aucta vasorum actione sanguini intimius immisceri, et assimilari possit. Rheum in substantia cum Salel medio remixtum, et uodem anima, extracta martialia, CO X x a tex
702쪽
69α Bezold Dissert. de haemorrhagia lex Peruvianus in insus aut substantia, vel solus, vel
prout indicatum est, cum tonicis, et incidentibus supra, dictis maritatus, infusa radicum et herbarum amararum etc. pro uti cuncta a temperamento et dispositione congenita grauidae indicata sunt, prudenter propinata hanc absoluent paginam. Si fluore albo excedente vexatur gravida, collumque uteri simul laxum, spongiosum et praeter naturam tumidum est, tunc non inepte iniectiones leniter tepidae ex marte et Cori. Peruv. constatae in vagiis nam iniici possunt; exulent autem, sicut in haemorrha.gia quacunque, et hic illae, quas minima etiam Saturnino rum portio ingreditur. Tristes euitandi sunt animi motus solida enim inde debilitantur, et humorum languescit circulust lectione et societate iucunda mens recreanda est: nec
balnea negligantur frigidiuscula; praecipue in subiecto illis
'adsueto; nec latus genitalium ex herbis aromaticis, nec lenes abdominis frictiones. Diaeta sit sicca, vini generosioris modicus usus, temperata corporis exercitatio; somnus modum non eXcedat, aerem et loca humida fugiat. Demuin hic non praetereunda est haemorrhagia, qua durante grauiditate foeminae quandoque vexantur. Sub duplici specie illa in praxi obseruatur, estque maximi mo. menti , ne haec pro illa habeatur et sinistra instituatur medicatio. Vna est, quae quandoque grauidas invadit, debiles, dachecticas, quibus pulsus paruus et lentus est, facies pallida, et languor corporis uniuersalis; quae omnia
potius desectum cruoris in vasis, quam eius excessum accusante attamen euenit, ut grauidae tales tertio, quarto,
quinto, etiam sexto mense illa prehendantur; effluit in allis ex vagina sanguis nunc pallidus, nunc ater, glutinosus et foetidus; sed sub forma stillicidii, non haemorrha-giae, et nimi toties ad duodecim et vltra, imo ad XX. et aliis quot dies hic sanguinis fluxus protrahitur. Inepte ad illam sedandam institueretur vel aesectio, cum a vasorum debilitate, aut sanguine forsan nimis dissoluto originem trahat. Experientia et ratio confirmant, abortum in hoc
703쪽
vteri partum in sequente. 693 casu aliter non praeueniri posse. quam quiete, diaeta in
crassante et roborante, et tonicis interne propinatis.
In altera sanguis subito floridus et grumosus effluit
pro causa agnoscit maiorem vel minorem placentae partem a superficie interna uteri separatam. In hac quiete, si tu horizontali et venaesectione in brachio celebrata, et pro vehementia haemorrhagiae, ac ratione virium aegro,iantis repetita, sanguinis ad uteruin a fluxus est impediendus, nitrosis temperantibus, potu frigido, acidulo, humor tam aestus temperandus est. Hacce methodo multoties euenit, ut sistatur haemorrhagia etiam vehementis i- a, et ut grauida a regimine conualescentium ad victum ordinarium suecessisue reducta, praescripto a natUra te mino feliciter pariat. Uerum omnes consentiunt, et reincte, venae sectionem non amplius este celebrandam, imo noctuam esse, si durante haemorrhagia contractiones Vteri appareant; in hoc enim casu ocyus partus vi est instituendus. Proflant autem exempla, ut breui tempore ita ex
hauriantur, ut extremis sciet dis, nullus fere persentiri pollit pullus, et in grauissimas incidant syncopes, uno verbo, ita debiles evadant, ut nullus amplius ad pariendum nixus aut alia vel minima contractio muscularis in illis expectari pollit. Quid hic uenae lectiones' Cur incaute nixus ad pariendum exspectaret obstetricans' cum partu vi instituto hic tam properandum, quam si placenta 'orificio colli uteri interno superincumberet. Miror, ne minem huc usque hunc casum dilucide explicasse. Negligentiae aut ignorantiae culpam incurrerem, si illam uteri haemorrhagiam internam absque sanguinis per vulvam Cinfluuio in ipsis partus doloribus superueniente in silentio praeterirem. Si capite foetus pel uim iam occupante a Vehementioribus uteri contractionibus vomitu coniunctis vel ob aliam quamcunque causam placenta vel in toto vel in parte a superficie interna uteri soluitur, sanguis pleno flumine in uteri cauum extra uasatur, uterumque in fundo plerumque breui tςmpore ita extendit, ut in summum et
704쪽
immensam volumen crescat epigastrium. Interea respiratio dissicilis euadit, conqueritur aegra de tinnitu aurium et visu, obnubilatione pulsus debilis, paruus et inaequa lis est, frigentque statim extrema cum sudore uniuersali. Statim ac primum enarrata apparent symptomata, adhibita forcipe foetus est extrahendus; ne aegrotans ante par
tum iuguletiir, aut illo etiam absoluto uterus a cruo re e trauanto ultra modum extensus et debilitatus in te coire nequeat; hanc ob rationem extracio foetu obstetricans,
manu aqua frigida madida in uterum celerrime inducia, illum repetitis uicibus a grumis sanguinis liberabit; postea ea, de qua, ubi de atonia, verba facturus sum metho. do ad contractionem sollicitet. Denique absque temporis iactura nunquam non partus vi est instituendus, si vigentibus iamia in uteri conti actionibus maior sanguinis copia
Ulti ino adhuc monenda habeo, ut grauida semper degat in aere sano saepiusque renouato. Omnia insuper calida, sternutatoria vitanda, et tussis appropriatis reme.
Si ampla in genere nimis pelvi, naturalibus praesertim collo uteri praeternaturaliter relaxatis, uteri et foetus situ optimo, capite exili, contractionibus vehementi stimis intra breue temporis spatium per dilatatum uteri orificium, foetus caput ad ischii spinas usque trans pellitur, id, ne insequenti contractione foras praemature exprimatur, digitis in formam coni collectis, in vagina retinendum, parturiensque ne subsequentem uteri contractionem nixu secundet. solicite monenda est. Hoc enim mechanismo obtinetur, ne non tantum uteri prolapsus eompletus vel incompletus, sed et haemorrhagiae, quae partum nimis acceleratum exhaustis uteri viribus plerumque insequuntur, locum habeant, praesertim dum placenta exclusum foe
tum, quod multoties euenit, sponte sequitur; et si videtur,
705쪽
iseri parium insequense. 69s parturientem inanibus doloribus summopere debilitari, secundum regulas artis obstetriciae, ut partus acceleretur omnibus viribus est annitendum. Uerum, cum innumerae prostent causae, quae partum nimis retardare pollunt,
et in hoc, vel illo casu diuersus grauidae situs, diuersa
manus Obstetricantis tentamina, imo nunc versio laetus, nunc instrumentormia usus requiratur, ideo de his omni-bUS verba facere, nimis prolixum esset nosque a suscepto opere Dimis distraheret. Postquam foetus in lucem prodiit, nondum ab Omnibus liberata est puerpera; expellendae aut extrahendae enim remanent tecundinae. Omnem nostram attentionem hic natus Re mechanismus meretur, cum sententia artis obstetriciae peritorum in hoc casu plane diuersa sit. Mittamus has Auctorum rixas, et sufficiat nobis statuere, placen tam excluso foetu non esse extrahendam, ni si haemorrha gia adsit, doli ec uterus in regione hypogastrica durus at- qtae circumscriptus tangatur, simulque parturiens inuoluntarios patiatur, ut in partu, asi leuiores ni XUS, Clim lumborum dolore, et multoties cum sensu ponderis iupra intestinum rectum coniunctos: tunc absque ullo peri culi metu natura in hoc salutari opere prudenti manu est adiuuanda. Hacce de re prae reliquis sontentia STOEL.
natura grauiditatis termino non patitur, ut corpus qu. locunque in sua cauitate remoretur; quamobrem 1ele indesinenter totis viribus contrahit, donec vel sit exhaustus,
vel a contentis sese liberauit. Optime hoc videtur in gra-
706쪽
696 Bezold Dissert. de 3aemorrhagia
vidis, castra sequentibus, quae plerumque solae et feliciter pariunt. Excluso itaque foetu, huic visceri tantum relinquendum est temporis, quantum ipsi sussiciet, in sese coeundi: hoc autem determinari non potest; dependet
enim a temperamento parturientis, a qualitate partus praegressi, et ipsius placentae fortiori, vel minori cum uteri interna superficie nexu. Mala quae a praematura placentae extractione ex damnando Mo 1 CAEi et BURTONI systemate in humanitatem redundarunt, enarrare, superfluum esset; quisque in arte obstetricia peritus absurdas et periculosas has opiniones hodie abhorret. Non ignoramus, collum uteri, quod
toto partus negotio in statu passivo erat, et in exitu foetus validissime fuit extensum, innata sibi vi contractili excluso illo celerrime, et ita se contrahere, ut labia eiusdem orificii interni prorsus sint coniuncta; ex hoc forte mechanium o MORICAEus concludit, placentam Ocytas extrahendam esse, ne contracto uteri collo absolute retineatur; non attendens, vel uti videtur, prorsus ignorans, hanc colli uteri contractionem tantum esse momentaneam, Vterumque doloribus partus fatigatum ab in actione successsiue resurogere et rursus in contractum uteri collum tanquam in antagonistam totis viribus sese contrahere. f. 17. Princeps, quae in ipsa curatione obseruanda incumbit, indicatio, est ut inhibeatur sanguinis e fluxus, vitae parturientis minitans. Methodus vero, qua id fieri debet, et potest, secundum diuersas causas diuersa erit: optime itaque actum esse puto pro singulis earum curationem addere. Iam autem innotescit imminutam partium cohaesionem neruorumque debilitatem, a quacunque causa ori Uu dam ad atoniam ansam praebere. Quidquid igitur cohaesionem augere poterit, et ad contractionem solicitabit, fausto euentu non defraudabitur. Uaria et multa dantur meis
dicamenta, quae huic scopo inseruire poterunt, sed flumniam
707쪽
vteri partum infe ente. 697niam varii occurrunt atoniae gradus, ideo in administratione medicamentorum prudentia opus erit. Leninora propinabimus, si atonia non ita notabilis est, quando adhuc adsunt quaedam uteri, quamuis insufficientes contractio. Des: ad fortiora vero, quando maior adest atonia, et periculum urget, eli deueniendum. In primo itaque gradu flatim aquae si igidae haustus exhibendus est. HoFFΜANNet LE AXE eius usum valde extollunt. Iam in nobis ipsis horrorem quasi per totum corpus sentimus post aquae frigidae potum, nonne et hoc quandoque suis ceret, ut in inerti, et quasi dormitante utero vis coiitractilis rursus eX- citaretur' Nonne etiam clysmata ex aqua frigida eundem in finem adhiberi possient 8 desperatistimam enim haemorrhagiam uteri aqua glaciali in anum iniecta cito et feliciter curatam fuisse, testis olim fui. Nec abdominis frictiones negligendae sunt; superfluum esset, omnes allegare Auctores, qui huius remedii salutarem effectu in laudibus extollunt. Unici sum ei et Cel. SAX TORPA qui liceat ipsi dicere) cum exaggcratione hoc remedium optimum, citissimum et efficacistimum appellat, quo haemorrhagia haec silli pollit, in medium protulisse. Attonitus, inquit, saepius vidi, quomodo sub hac abdominis pressione, puerpera debilis et Ityothymio correpta, momento incitauit servibus redeuu ibus. Omissam pressiouem jubsequebatur statim obscupitas oculorum, fusurrus aurium et ipsae lipothymiae. His autem irri. tis iam ad tortiora confugiendum est: eidem scopo ab lo muni applicanda sunt lintea aceto, et aqua fiigida, imo gla-ςiali madida, saepius repetita. Maximum hic rursus frigori adscribendum erit auxilium , stimulum in utero excitando, sibi is et vasis robur contractionemque conciliando. LEARE asserit, quod his linteis, potu aquae frigidae, et aere renouato imperatis, semper an verum dicat, dubito)felix fuerit luccellus.
708쪽
ω93 Γηzold Dissert. de haemorrhagia Sed omnibus his incassum adhibitis sunt quidam, qui
usum et applicationem pessorum illorum stypticorum ma . xime extollunt; inter quos praecipue FR. HoFFΜANN. ct LE ROUX eminent. Non ego sum, qui clarissimorum virorum experientiae contradicam , nec minus sentiam,
aquam aluminosam vi adstringente maxima gaudere; sed liceat etiam tironi quaedam non inutilia, et forte in praxi salutaria hic annotare. Lintea carpta aqua aluminosa, vel alio liquido adstringente imbuta, vaginaeque intrusa, illam certe con trinilent: seri etiam poterit, ut per consensum uterus contrahatur; sed quoque eueniet, ut vagina his linteis repleta, sanguis in v tero iam extrausatus, et ille
qui identidem per vasa erumpit, in utero retineantur, collo uteri a remedii immediato contactu arctius constracto, moraque in grumos abeat multoties immens uolumini quo fiet, ut uterus an se coire impar, aperta vasorum Oscula operire nequeat: in super cruor in utero hospitans in putredinem necessario abeundo, totam humorum massam inficere. et in exhausto corpore febrem putridam generarcpoterit. Quid auxilii afferret haec methodus in haemo rhagia interna absque sanguinis per vaginam essu uio 'quare per consensum contractio uteri tentanda est, cum per immediatum contactum eadem celebrari poterit, iniectione in uteri cauum eiusdem aquae aluminosae aut liquidi cuiuscunque adstringentis' Hac methodo celerior obtinebitur effectus, nihilque impediet, quo minus irritatus uterus in sese coire possit, imo sese contrahendo sanguinis grumos non tantum eius contractioni resistentes, verum etia in vasorum aperturam sustentantes successive foras expellat. Attamen, antequam in uteri cauum fiat iniectio, obstetricans manu, aqua frigida, cui sexta pars spiritus vini affundi poterit, aut solutione supradicta, madida, iteratim grumos sanguinis ex utero educat, eam que circumuoluendo hoc viscus ad contractionem sollicitet. Hac methodo, citiu*, iucundius et tutius curabitur. Dum
709쪽
vferi partum insequense. Dum haec geruntur . non negligenda sunt auxilia interna, cum aestrotans in praesentissimo versetur vitae periculo: ideoque omnia, quae molum humorum coin pescunt, eos condensant, et solida ad praecipitem contractionem solicitant, repetitis dos bus sunt ingurgitanda. in. ter haec primas leuet aqua frigidissima cum duodecima parte aceti remixta, quae simul est reficiens: huic, si ur- gQt periculum, accedit proxime spiritus Vitrioli, essent Rabbelri aut I inei. rosarii in congrua dos, aquae frigidae nupta: si haec desint, solutio aluminis rupei aut ipsum ex
alumine rupeo et sanguine diaconis conflatum HELVETII
in haemorrhagiis adeo celebratum specificum, aut quodvis aliud remedium adstringens pro occasione aut lubitu submitti stratum pleno gutture est hauriendUm. Cessante haemorrhagiae vehementia, fluida identidem incrassanda, solidaque et vasa in recuperato tono sunt sustentanda, ut sensim imminuto sanguinis emuuio non tantum sanguis in locum minus resistentem non irruat, Ve rum ut etiam puerpera deperditas vires succestiue recuperet: huic scopo apprime conueniunt cremores vegetabilium, ainygdalata, gelatinae ex carne iuniorum animalium, ex cancris fluviatilibus, coxis ranarum, seminibus quatuor frigidis, radicibus consolidae maioris et Altheae confectae, prudenterque propinatae. Secundam implebit indicationem de coetu in Corticis Peruviani leniter aluminatum, aut cum tincturae rosarum aut spiritus Uilrioli debita quantitate remixtum: praesertim autem haec methodus
medendi conueniet, si a nimis dissoluto sanguine hae morrhagia natales traxerit: in quo consentit GVLBRANDI', dicens: quod Ii acrimoniae cuidam putridae vel scorbuticas resolutio hum 'rum debeatur, iliis vix e Ficacitis opponitur remedium ullana, quam acidum vitriositum Cortici Peruviano iun Arum. μAd uteri haemorrhagiam partui superuenientem sistendam, sunt, qui tartar. emet. aut rad. I pecacuanti . incon
710쪽
s alte proponunt; concussu enim totius corpor is sanguis audio impetu ad uterum corruet. Videntur mihi hi auctores periculosum hoc remedium temere in v stan traxisse, quia ignorabant, quod attamen tironibus notum est, liae morrhagias quasque animi deliquiis et haec vomitu etiam pertinacissimo fore semper esse coniuncta, falso iudicantes, eo tendendum, quo natura vergit: vomitus enim talis sympto mancus est et addito calcare compescendus, ne peiora ex illo mala insequantur. Sunt equidem haemorrha.giae uteri, quae a saburra in primis viis hospitante, susten, tantur 'et in longius protrahuntur; sed adsunt ciborum in appetentia, nausea, linguae amarities, vomitus biliosus, tormina, diar hoea symptomatica, quibus solidorum tonus debilitatur, et non tantum humorum inter se debita co haesio imminuitur, illisque acrimonia conciliatur, verum etiam nimius ad intestina et vasa vicina affluxus proritatur. Hoc in casu μ emetica prudenter et refractistima dosi et longis interuallis conuenient, demulcente vehiculo praegressis irritisque ecco proticis ingurgitanda, in alio quocunque autem cane peius et angue euitanda sunt.
Alii etiam clarissimi viri, quibus magna in praxi medica auctoritas est, ipsum optum eiusque composita uteri haemorrhagiae opponunt: an reste' Opium sanguinem diluit, et rarefacit, solidorum tonum debilitat, imo eadem absolute pro tempore relaxat. Dilutus sanguis facilius per oscula vasorum aperta effugiet; et rarefactus vasa uteri magis implebit: vasorum denique deperdito tono nihil impediet, quo minus pleno flumine erumpat. SUmmOpere autem depraedicantur opii esse dius salutares in coni- pescendis illis torminibus, qui fluxum lochialem multoties concomitantur. Non ignoro optum dolores quoscunque
compescere, quomodo id fiat, supra dictum fuit. Absoluto partu immensa humorum copia, qui gestationis tempore foetui nutrimento erant, huius visceris contractione ex vasis successive exprimitur. Si uteri contra