Universae Campaniae Felicis antiquitates a Mariano De Laurentiis elucubrate

471쪽

commigrantes conveniebant quam saepissime celebres, doctique viri has regiones petebant , quo amoena Colerent vehementius studia. At undenam haec tanta huc commigrandi amoris libido Z nonno ex aeris , coeliquo clememtia, quae purius abundat ρ Haec enim sedes haud ces.sit amonissimo Athenarum coelo , haud Alexandriae , quo olim tot nobiles , sapientesque Viri convectarunt, ut Pythagoras , Democritus , Plato , aliique. Nostra igitur Neapolis, aliaequo Campaniae, et Magnae Graeciae urbes haud inferiores praeclarioribus fuere. Vide igitur quaeso ad quam periectionis normam haec urbs olim perveneriti Diuitigod by Corale

472쪽

TABULA HISTORICA , ET CHPONOLOGICA OMNIUM VICISSITU. DINUM , QUAE IN ITALIA ACCIDERUNT A ROMANORUM ORTU. USQUE AD ILLORUM IΜΡΕRiI LAPSUM, ET PRΛESERTIM MEDII AEVI HISTORIA DEGUSTATUR.

breviter lectoris ob oculos cunctas Italiao proponemus Vicissitudines . et praecipue illas , quae Modio aevo idendidem acciderunt. Compania pluribus gentibus occupata fuit divereis temporibus. Iam de vetustis Italiae populis in peculiari diximus Diatriba, ubi de Etruscis quondam Italiae dominis , et do aliis antiquissimis gentibus prolocuti sumus, quae Campaniam incoluerunt. II. Romani temporis progressu subactis gentibus cunctam Italiam per plura tenuerunt saecula. Ii eum vicinis gentibus quasi ab suae Reipublicae origine quotidiania armis pusnarunt. Samnites inter alios invidia dicam , an potiua dominandi libidino cum Romanis LXXX. prope annis cortarunt. Plures deinde aliae Italiae gentes sor eissimae , sortissimaequo Romanam Rempubicam totia viribus aggredi conantur. Inter alios enumerantur Galli Cispadani, qui non semel, atque iterum Romanos ado.

riuutur. Anno enim tricesimo postquam Romam occupant, ingens praelium ad Collinam portam gestum est: et anno V. C. CCCCV. duodecim post annos a Camillo rursus eaesi iugatique; posteaque cum Romanis foedus initum. Anno vero CCCCL. Cisalpini Galli, atque Τram salpini cum Etruscis Romanorum agros populantur. Aliquod post tempus signis conlatis itorum cum liadem

bellatum. .

III. Successit deindo bellum Epiroticum anno V, C. T. II. a a

473쪽

CCCCLXXII. cum imbelles Tarentini Bomanos provo. cassent; hinc Pyrrhum in Italiam ad suppetias serendum

advocant. Traiecto in Italiam ingenti exercitu, maximum stagravit bellum per annos sex. Romani Laevino Conissulo Tarentinos evertissent, illorumque socios iterum trans Italiam adnavigare statim coegissent , nisi elephantorum nova territi specie fuissent ; binc sugati profligatique. Iterum atque iterum post id temporia cum Pyrrho Romani congredientes , in Epirum Cum copiarum

reliquiis ipsum devictum, Tarentoque depulsum rediro

Coegerunt.

IV. Nihil heic memorem Punicum primum bellum, quod anno U. C. CCCCXC. incoeptum est, et undecim post annos. postquam PIrrhus in Epirum remeavit: nihil heio dicam de secundo , quod post paucos evenit annos, quo tempore Hannibal Carthaginiensium dux in Romanos maxime saeviens , in Italiam per Alpes descen

diti Norunt omnes quoties hoc belli fulmen, disciplinaε-

quo militaris ornamentum cum strenuissimis ipsis Romanao Boi publicao ducibus non semel, sed pluries sue. rit congressus. Hoc satis dictu est, Hannibalem per plures annos in Italia immoratum , eaque dominatum fuisse. Mutatas inde leges , magistratus, et cuncta Romanorum polit; a. Unius Hannibalis nomen undique personabat, et Sarthaginiensium leges per cunctam vigebant Italiam. Roma ipsa Reipublicae urbs princeps Poenos cum ipsorum duce ad moenia adpropinquantes tremebunda'

conspexit. ι

V. Fractae postmodum Poenorum paulatim res in. Italia erant. cum Hannibal copias hibernaturas apud Capuam adduxerat luxuriantem longa selicitato , et fortunas indulgentia , et paucos post annos in patriam cum copiarum reliquiis regredi coactuε:Romani tunc Scipione so tissimo duco /bellum ire ipsam Africam gerendum statuerunt. Sic Italia a Poenis liberata , et Carthago a landamentis, et Imperium excisum. Eversa urbe, Italia ex ea tem-

474쪽

pestata haud amplius instat a r bella externa ubique gesta,

et capta regna sortissima fuerunt. Sic una Italia cunctis tunc gentibus dominabatur, paco postmodum illis par.

a. Romanorum vero Imperium per plura stetit saecula.

Vigente Republica summi claruerunt viri , qui Imperii

summam ad maximum magnificentiae adduxerunt 8tatum. Eo tempore sanctissimi ubique aderant mores : at postea cum Asiaticorum divitiae in agrestem urbem inlatae , tunc mores omnino mutati. Augusto Romanorum moderante Imperium, eiusque primis successoribus, luxus perquam magnus Romae vigebat: isque ad maximum pervenit gradum. Sic Romanorum res εensim eversae. VI. Post Anton inorum splendidissimum saeculum Romanae res magis ac magis effractae : nam Imperatores elloeminati, et crudeles Romam tunc temporis administrarunt. Successit postea Constantinus , eiusquo filii; ipso Imperium iisdem divisit, regnique sedem in novam a suo nomine factam urbem transtulit. Barbaris haec primum causa Italiam invadendi data. Hinc paulatim ex septentrionalibus iidem advenientes partibus , hanc quon. dam dominam , ac reginam totis occupant viribus.

VII. Roma maximi Imperii sedes per quingentos annos a nullis aliis gentibus perturbari poterat, nisi a Persis, quibuscum tunc assiduis pugnabant bellis ; qui quidem hostes fortissimi per ea aestimabantur tempora:

attamen haud Romanum Imporium occupare sunt ausi. Germani non longe ab Italia aderant, gens armis semper adsueta, ae selicissimas Italas provincias expetentes, statim ac Romanos inermes, Imperium divisum , et duces inexpertes sunt conspicati, eosmet adgrediuntur. Romani tunc adversus Germanorum irruptiones in vicinas Italiae provincias, opida validissima , ot muros ultra Danubium condidere. VDI. Eo tempore Aurelianus Imperii' summam occupabat. Is enim Barbaros suas intra sedes habitandos hibuerat Danubium ultra. At ipsi collecto exercitu

permagno, celeriter Italiae montes pervadunt, in eamque

475쪽

de cendunt. Dum haec geruntur, Aurelianus qui extra Ithliam erat, illuc cucurrit, ubi periculum aderat inimiisnens : hine coactis legionibus auxilii aris, et Vandalorum equitatu ad Alpes cum hostibus conseruit palantibus. Triplica pugnatum cum ipsis Praelio. Primum gestum Placet,lia haud procul. , ubi Roniani pene es actit alterum in Umbria apud Fanum : tertium tandem apud Papiam, ubi Barbari eversi, caesi sugatique. Post id tempotas Roma iterum est muro ducta ab Aureliano , ne in limStium manus perveniret , si rursus in . Italiam descen- derent.

IX. Valentinianus postea Imperii summam .administravit , iussitque haud amplius operi instandum. Marcellia, nus dux arces, atque opida contra Valentiniani iussum in- .staurat. Quadis Obstantibus. Et res eo rediit, ut is Ga- , binium , illorum Regem , dum pacem com POuit, Cru- .deliter enecaret. Quadi tunc simul Cum-Sarmatis, Scythis, aliisque Barbaris tu Romanorum Provincias irrupissent, misi idem Valentinianus eosdem praelio sugasset. Iam antea Antoninorum aevo cum ipsis Germanis saepe P gnatum , at tu victus illorum animus restitit. Foedus lune cuni illis initum. Aureliano antea imperante Romanorum xires citra Danubuim collocatae , Daeia Barbaris data In- sinitum esset enarrare , quot vicibus Barbari Italiam , et Provincias estnterminas aggredi- fuerint conati : eam i men historicam enarrationem . silentio praeterire fas est. X. Honorio postmodum Imperium Occidetita Ie moderante j et Arcadio orientale in Italiam Barbari irruminini. Summam tunc habebat potestatem in orientu Rufinus, in Italia . Stilicho natione .Vandalust. Binsinus. summam EXPOtobat Imperii, qui eum haud vice upare posset. . GOthorum Regem Alaricum acetvit . . Eo tempore Nilicho dux

fortissimus Graeciam illum invaduntem fugavit. Paula post Rusinus. ab Arcadio capite suit plexus. XI Anno vero CCCXCV. Honorio adhuc imperitante

in Romanas provincias Barbari excurrerunt ,. et eo res Fediit , ut Bad gaisus Gotborum princeps eum. quadringenis

476쪽

millibus cunetam invaserit Italiam. Haec prima Barbarorum in illam excursio. Λt longe satis strenuissimus duxi Stilielio totis Imperii occidentalis viribus in Gothos ad-- surrexit. Hinc eam omnem maximam Batharorum multitu-

. dinem Fesulanis inclusam montibus ad interneCionem re- . degit, ipso duce Badagaiso capto. Hunc flatim evertit Maricus ipsorum Barbarorum princeps Radagaisi exemplum secutus, Graeciamque qua patet, invadit. Iam ipse in Epiro. Prius longe .moratus, postea Honorio imperante, in Italiam - penetrare cupiebat Damque ipsam invaserat: hunc hostem ut . everteret Honorius Galliam, Hispanicasque provincias eidem habitandas permisit. At Maricus haud contentus, Italiam . iterum invasit, Romam urbem Imperii sanctuarium, aliasque . plures urbes sortissimas fame, helloque expugnavit , po- .Pulatusque fuit anno CCCXCV. XII. Post Romae obsidionem , et populationem , - Alaricus magnis itineribus eum exercitu triumphau te per. Italorum provincias ad meridiem positas iter aggrediens , easdem suit populatus. Capua Campaniae urbs princeps, Nola, aliaeque plures fama, caede , necnon et populatio

nibus excisae, eversaeque. fuere. Iam Alaricus ad Brutio.

rum pervenerat fines, 'no Siciliam traiiceret, atque inde in Africam maxima divitiarum pondera per Italiae urbes direpta adsportaret , dum naves plurimae Siculum tran-

.seunt fretum , submersae suere- Adversa statim sortuna

repulsus , quid st liberaudum foret, in Italia ne maneret,

an iterum ita patriam redeundum , immatura moritur morte anno. CCCXL. .

XIII. Alarico successit Atauisus eius consaguineus , qui Romam revertens ,- Italiam iterum divitiis spoliavit At Honorius Imperator sororem Placidiana Gallam in matrimonilim eidem copulavit. Ita ea gens pace cum R amanis composita , Italiam in illorum restituit potestatem.

XIV. Post annum sere XL. Attila vulgo Dei Flagellum Hunnorum Rex Italiam Oeeupat, Tartarus genere zyir dubio Procul sortissimus Hiatu modestus,

477쪽

saeqtie frugalis. Hie Gollios orientales, Mareomannos, Suevos, Quados, Erulos , Rugos , aliosque Barbaros populos in suam ante redegerat potestatem. Eo ipso anno nempe CCCCLI. Visigothorum apud Gallias occupat Regnum. Anno insequenti Coss. C. Sporatio, et Flavio Herculiano maximo exercitu Italiam invadit, populatis pluribus urbibus in Pannoniam regreditur. Norti ut omnes quot hic saevissimus vir Italiae attulerit damna. XU. Anno vero CCCCLV. Gensericus Vandulorum Rex Eudoxiae cuti sertur in precibus motus Carthagine ubi Regni sui sedem conlocarat, prosectus, tu Italiam pervenit: ubi cum classe apud Tiberina ostia non Procul descendit. Ad urbem expugnandam prosectus, eamque iam a fundamentis evertisset, nisi S. Leonis Papae suisset precibus motus , incendio , ac caedibus 4bstinuit, populationem militibus horrendam permissit per dies XIV. sacris ac profanis omnibus rebus expoliatis. Roma inde proficiscens per Samnium , Campaniam , Lucaniam, Brutios , omnesque populos depopulatos, eversos fame, ea deque redegit. XVI. Odovaeer inde B ex Italiam occupat annis circiter septem et decem antequam ostrogothi Theodorico Rege

in illam advenirent. Odovaeer enim Bugus fuit perhibent) natione, nobilibus ortus parentibus , vir sortissimus, qui antea in Italia militaverat, posteaque in patriam receptus, Italiam ipsam est aggressus permagno Herulorum, Rugorum . Scytharum, Gothorum, aliorumque Barbarorum, agmine . quo Oresti iret obviam, quem ad Papiam reperit, praelioque Vicit, atque necavit Augusto mense exeunte anni CCCCLXXVI. Ita Romanum occidentale imperium excisum cum Augustolo potremo Romanorum Imperatore, qui in Lucullanum fuit Castrum relegatus. Italia igitur cuncta nullo amplius resistente in Odovacris cecidit pol

statem.

XVII. Post illum regnavit ostrogothorum in Italia Rex Theodoricus vir magnis praeditus virtutibus,sive rei militaris, alve politices spectemus artem. Anno enim CCCCLXXXIX. Diuitigod by Cooste

478쪽

bie Zenonis orientis Imperatoris hortatu In Italiam descendit , ubi Odovacrem gemino vicit praelio haud procul ab

Isontio flumine , et Verona. Tertio vero praelio apud Ducam amnem triplici victoria , tertium superatum , cum hostium reliquiis Ravennam fugiendum coegit: quam te sum post annum obsidione cinctam occupavit. Eo tempore eum Odovacre Theodoricus pacem fraudulenter componens , ipsum hospitali adhibitum mensa crudeliter eneravit. Ita de Odovacre, eiusque conclamatum Regno,

novoque per Theodoricum auspicato anno CCCCXCIII. ipsi Italiel Regni suit initium. Ex eo tempore mutata fuit

Italiae faciest ea enim quae Per tot saecula euncto teris

rarum orbe fuerat dominata, Barbarorum legibus suit subiecta. Tunc magistratus, mores, habitus, et quidquid ad vitae sormam spectat, fuit mutatum. Nova prorsus administrandi gubernamitiis fuit forma. Italis ita nomen

tantum relictum.

XVIII. Ita firmato florentissimo per Theodoricum in

Italia regno, externa saepe bella per ipsum suere gesta. Hine bellum conflagravit apud Dalmatas, Suevos , aliosque Germaniae populos , quos omnes in sui redegit potestatem. Praetereo Hispaniam, Galliamque , quarum regionum par-t m suo adiecit Begno.' Dum haec geruntur , Anastasius Orientis Imperator Theodoricum Regem novum Italiae dominum aegre sert: hinc quo iniuriis ulcisceretur de Italiae amissione, elassem sortissimam ad Brutias oras assivenientem mittit. Regionem parum militibus munitam hostes inveniunt; inde saeta direptione , atque caede ubique praedonum instar in patriam remeant. Theodoricus landem cum ad senectutem pervenisset , Italis pace data Regnoque firmato cunctis 'dilectus, bonoque populorum natus eum ad annum XXXI. svi Begui pervenisset , mortem oppetiit anno post natum Christum DXXVI.

XIX. Theodori ei satum Regni sui excidii suit causa rniillas eidem fuit filius , nisi Amalas uni ha , quam suscepit ex Audephelda de Clodovei Francorum Regis germa

na. Filiam optimis educatain diseisinis anno DXU. pater

479쪽

Euiarim eognomento Cillica in mitrimonitam conlocarat

qui foeeris vicem in Regno Italico erat occupaturus, et quem praematura mors sato abstulit. Suscepta iam proles erat ex Amalasi in tha : hinc genitus Athalaricus ex Amalorum stirpe, qui sub matris Amalam tithae suit tutela , qui annos natus VIII. ad usque duodevigesimum suae aetatis Regnum Italicum administravit.

rapta, mortuo eius filio Athalarico , in eiusdem locum Theodatum suffecit. Λmalaphridae Theodorici sororis filium anno DXXXIV. Vir hic ad solium evectus , eadem vitia , quae iam iiii habuerat, altu lunam pecuniae

maxime sui cupidus , rerumque omnium ignarus praeter Platon ἰeae philosophiae amorem , quem usque eo ait : Redariis militaris in seius. Foeminam optimam, deque se me ritam , ne in Regno haberet partem , an ob Iustiniani, orientis Imperatoris amicitiam , an aliam ob causam crudeliter occidit, quam antea exilio militaverat. XXI. Amalasvnthae mors Gothorum in Italia excidium fuit. Iustinianus enim quo eiusdem mortem ulcisceretur, sub

Resigionis specie , Belisarium in Italiam primo ad Sientas

oras appetentem mittit : insulam fertilissimum primum a Gothorum ipse manibus eripuit. Gothorum Rex eo tem pore Ever morem suum propinquum ad meridionales Regni prouinc as defendendas magno eopiarum agmine mittit. Ita Beligarius anno DXXXVI. ex Sicilia in Italiam penetravit : Bruti os, . Lucanos . Campanos , aliosque Populos tu orientalis Imperii partem adiunxit, oecupatisnrbibus , atque opidis, praeter Neapolim Cumasque νquas vi expugnavit. α

r,nt reliquiae ἔ cum 'theodatus ipsis si illis invisus, Vitigem qui Mathasuntliam Amalasvnthae filiam in matrimonium duxerat, Regem proclamant, Theo dato occiso , Exilioque mulinto, Theodegildo Theodati filio. Belisarius vero iam pene cunctam Italiam in sni secerat potestatem Bomai 1, aliasque urb* larus im*s oceu parat. Is in Ita.

480쪽

tia diu moralias, quotidianis armis cum Gottiis pugnans

Prospera, et adversa saepe sortuna : nain paucis militibus contra Gothorum innumeras phalanges pngnantibus B lisa rii animuq satis sui te et eo res rediit , ut Theodet,ertus Franeorum Rex per eam tempestatem maximis copiis Italiam invaderet, qui ssepe cum Gothis , et ipso Belisa rio pugnavit Italiam depos' ulante , in Regnum postea in eolumis rediit. Acelsae hinc Belisarii ipsius res iam erant, et Vitiges quo ipsum Italia expelleret Chosroam Persa.

rum Regem rogavit, ut arma in Iustinianum verteret.

XXIII. At res statim mutatae fuere: hinc Belisarius Begni Gothiei Ravennam urbem principem modicis occupat praesidiis. Vitiges func- captus , qui statim Begnum alMlicavit , in cuius locum ΙIdibaldus fuit sus- seetus. Gothorum Regnum ultra Padum haud extendebatur . . adeo res/erant conclamataei Belisarius iam Constantinopolim erat prosectus , quo Persis iret obviam : Λlexander interea Italiam administravit, homo argenti maxime eupidus, qui paucos regnavit annos : ipse enim Vraiae conluvgis pulcritudinis fortasse causa fuit necatus anno DXLI. ut perhibent scriptores. Successit postea Eraricus, qui linulo post. fuit enecatu . Ad regnum hinc evectus est Totilas princeps optimus, qiii conlapsam Gothorum rem resti. nit anno DXLVI. hic tum Romam urbem vi cepit , tutamque pene Italiam in Gothicam redegit potestaterii: Belisarius cum Persis helli im tunc gerebat , et iterum in Italiam advehit, quo Totilae triumphanti iret obvia vi rdiali eo tempore fortunae ludibrium facii : dum Graios

inter, Gothosque illorum regiones assidue armis Consciti. debantur: iitraqite ibine Parte captae eversaeque urbes, Cives same, belloqite enecii: argenti ponderae abrepta. XXIV. ΡΟΑt hoc tempus Gothorum res per Tolitam

restauratae , donec Naises Eunuchus Persa genere anilo

DLII. . b Iustiniano in Italiam missus . cuncta mutavit. Hic praeter magnas argenti divitias .in illam allatas, quo bellum sustine et , , magnis militum delectibus habitis Graiorum, Italorum, aliarumque gentium, quibus adiunxit T. II. 23