Universae Campaniae Felicis antiquitates a Mariano De Laurentiis elucubrate

451쪽

claro non videt, mentionem here nullam fieri de insula, deque mari , sed de castro potius : nam dubio procul iacastrum istud in mari positum fuisset, indicatum uti

Ioannes Diaconus ubi agit de altera liuiae S. Severini Translatione Neapolim facta circa ' annum DCCCXC.

Sic ait. C. 3. num. 9 Gregorius Consul his cognitis super castΡllo LucuIlano, cogitans eius incolis muti ciniit consilia cum dytePhano Discνο et ceteris ρο- tentibus , iat habitaturabus eius Ne olim transmigratis opistim illud eperteretur ; cum decrevissctnt di m , qu ad id prefciendum tinmersus pro laceretrir POPulim.

Ex his , orbis percipit Claritus Part. III. c. 3. Paragr. 3t Neapolitanum Ducem Gregorium-s qui tunc veluti Bex 'erat in longum haud iter cum omni populo instituerapotuissε VI circiter milliaria podestri itinere , quo praefati S. Severini corpus Neapolim transierret, ut arbitratur Maetochius De Castro Luculi. pag. ai. Hanc ita historiam sequitur laudatus Ioannes Diaconus Venit dies ruinosi descreti , in quo Consti et utimates, nccnon

et Po ulosas Phalanges ad memorati Vidi s nempe Lucullani ) destructionem accincti. Adhaec in Actis

S. Iulianae ab auctore contemporaneo exaratis , ubi agitur de huiusco Divae corpore Cnmis Neapolim translato, haec de Lucullano scribit Castro: Et sic canendo Perυenerunt ad Ecclesiam B. Nicolai Christi Confessoris de Castro Lucullano sitam Pro e moenia civitatis. Ubi vide quaeso , hanc Ecclesiam B. Nicolai ab auctore in eo Castrositam fuisse prope urbis muros. Hinc si verum esset, quod ea suisset super Μegariam insulam, huius mentionem fecisset' auctor . at nulla eiusdem occurrit mentio hinc dicendum , idem Castrum cum Ecclesia suisso olim in vicina continenti, non ivero in ea Megaria. insula. Lucullanum igitur Castrum cum ab . ipsa distet, 'non alio loco ponendum credit Galianus D sfert. M S. do

de castro Lucul. quam in vicina continenti Neapolim i

452쪽

ter, ot Pausi lypum .' at ubinam in eo terrae quidum spatio, quod extenditur per totam Plagam Olympicam , vulgo Riυierii di miWa ad cryptas usque Plata monias,

vulgariter Chialamone. Et Ioannes Villanus Chron. c. 3lnum. i 3. etiam in hane videtur sententiam descendero, scribens : Era nel len o de Io dicto Vergilio rιn ca. stello edificato dentro mare nComa iano scoglio ,

come Per suo mo s , a se quales res chisma lo G-stiello Marino , o Mero di Mare. Maetochius de Castro Luculi. alio ponendum credit hoc Castrum , idqtie non parum ab Aniano lacu. Verum enimvero illud in eo loco collocat ipse, ubi nunc vernaculo dicitur sermone MI uerna delle Rose, qui locus ab Aniano parum distat. Blondus in Ital. Descript. eandem Mazochii sequitur opinionem , Luculli villas describens. Cluerius Ital. Antio. lib. IU. et Grimaldius, Annali det Begno, tom. VI. epoca Il. ibidem etiam ponunt hoc Castrum. Maetochius loco cit. pag. ait concludit omnino illud figendum iuea ora , quae est inter Puteolos, et cryptam Neapolitanam : idque probat ex Actia Translationis S. Severint , ubi sit mentio de campo missi propo Lmcntianum Castrum. Hoc igittar iuxta ipsum in Regione Balneolana est ponendum , ubi Luculli villa erat iuxta quosdam , et ubi

tot fabricae vetustae adsunt.

Temporis progressu pagus hic adsurrexit , in qu

perplures iamilias a Lucullo collectas cohabitasso crcinditur. Indo sub Castri Lucullani nomine sequiori aevoluit salutatus. Restant adhuc in ipso Aniano lacu votus torum ruderum vestigia, quae ad Lucullanum castrum, fortasse pertinuere. Hi ac via Puteolana vetus s cuius adhuc per ea loca adservantur vestigia per Aniani stagno litus, et per ipsum lacum ducebatur, ut ex admirandi pontis ruinis, quae supersunt ab Aniano procul . videro est. Videsis quae dicemus in Dissertat. do AntiquiωCompaniae Viis. Lucullanum interim hoc Castrum haud in eo loco

e se Potuit, cum tota istahaec ragio pestiluatiali Ea litu

453쪽

rso semper fuerit usa, tota undique montibus, et collibus interclusa , ubi aer pessimus semper exhalat. Alia causa oli quam Lucullus nullam heic erexit villam , est illa

ob quam apud antiquos. usu venit easdem condere locis, ubi apris salubritas , et omnia vitae commoda adessent. Ubinam ergo Campaniae loco ponendum hoc Lucullanum castrum ρ Claritus Comment. pari. III. c. 3.

para gr. 37 varia assert Medii R vi scriptorum testimo. nia . ex quibus probat, idem figendum sub Echia promontorio. Primum duas assert auetoritates a S. Gregorio Naano desumptas lib. l. epist. a 4 Antemio Subdiacono scribente , ubi mentio occurit Castri Lucullani , quod iuxta S. Petri fuit Basilicam. Altera eiusdem scribentis Fantino cuidam lib. X. epist. I 4. et memorantis m- charim , insulam nempe Megariam, quam prope Castrum hoc extitit. Indo affert Instrumentum Neapoli exaratum iv. Idus Quintil. Indictione XIII. anni II Impstra loris Nicephori; in eo sic habetur : Intus destructum Castriam Lucullanum, iuxta ab occidente cram

alia terra dicti Monasterii sicut descendit ad Diam publicam, in qua posita erat Porta maior destructa dicti Castri Lucullani. A septentrione est alis terra Pruria eiusdem monasterii, et rctet oloendo itur ad muriam eiusdem Castri. Ex eodem assertur aliud Instrumentum scriptum VII. Kal Augusti MCCLXV. regnante Nanfredo , in quo occurrit mentio Ecclesiao S. Μariae ad Circulum positae in Cuples sub ipso monto Echia. Hoc autem Castrum anno circiter DCCCXC. a Νeapolitanis eversum ante significavimus. Hinc post hoc temporis intervallum haud amplius occurrit mentio. Ex quodam autem Fedarici II. Imperatoris diplomate Megariam insulam appellatam Castram Daloris ad Mare, non vero Castrum Lucullanum compertum habemus. Imperator hic cuidam cognomento de Tocco, et Angelo de Marra scribens sic ait, ut est apud Capacium Hist. Neapol. lib. I. Quia placet Excellentiae nostrae, ut

charissima consors nostra . . . . in Castro GDatoris

454쪽

quod hactenus .... custodisti, Ioanni de Amatosdeli nostro assignes , ut illud sicut e edit, et oiderit, faciat ordinari, et dimoni. Ex Medii 2Evi etiam scriptoribus scimus, pluressuisge olim in hoc Lucullano Castro Ecclesias, ut illa

S. Sergii , et Bacchi , et alia S. Nicolai s ut ex S. Iulia..

nae Translatione ante significavimus S. Michaelis, S. Petri , ut constat ex S. Leonis epistolis. Fuit etiam S. Severini Monasterium s I) cum Ecclesia , aliaeque nonnullae, ex quibus profecto arguitur, easdem Ecclesias esse potuisse proprie in Lucullano Castro, ubi locus

satis extensus esse debuit ad eas omnes Basilicas , et Μο-nasteria continenda. Nee vero illorum patriorum scriptorum valet opinio, a quibus Megariam insulam ereditue ex Romanorum tempore, et praesertim Medio 2Evo angusta tam , et ad medietatem redactam , sive a motibus terrae, sive ab hominum manu , sive tandem ab ipsa maris vi conlapsam. Iam ante significavimus, Lucullanum Castrum eversum Risse a Neapolitanis. Gulielmus I. anno circiter

DCCCXC. arcem condidit Normandicam , quae per hoc

tempus Lucullanum suit dietum Castrum in veteris everosi memoriam: hinc sequiori aevo Castrum hoc a patriae seriptoribus enm primo fuisse confusum reperimus : atque ea hinc causa , cur ipsi scriptores usque Castrum Lucullannm in ipsa Megaria insula conlocandum scribunt,

quod quidem verum halid est.

iὶ Iline scribit Egiptus apud Bolland. tom. I. mensis Iann. ad diem VIII. ubi de S. Severini Ecclesia, et monasterio

verba facit : Monasterium igitur eodem loco constructum cid meis moriam Beati oiri hactenus perseveras, cuius meritis miti O sessi a daemonibu/ curati sunt.

455쪽

lanu, Ludullum in Megaria insula Villam ba-

huisse existimavit : contra hunc auctorem plures adsunt antiquorum auctoritates , ex quibus eandem alio loco extitisse constat. Ad hanc rem demonstrandam en breviter omnia. Nostrorum auctorum maximum argumentum ad

hoc proliandum est illud, quod ea insula per eosdem suetit appellatu Lucullanum Castrum squod quidem salsum ) : nos iu antecedenti Diatriba iam probavimus hoo Lucullanum haud ponendum esse in insula , sed in vicina continenti. Vbinam igitur Luculli villa i hoc expen.

dendum : ipse unam habuit super Pausilypanum promontorium Prope Neapolim, duas vero apud Misenum is Ad hoc nostrum primum firmandum argumentum, plures adsunt tum Graecorum tum Latinorum, scriptorum auctoritates : hinc nos heic loci omnia κ τλiταξιν asseremus. Plutarchus in Lucullo pag. 5is edit. Francosurti i6ao haec de Pausi typana scribit villa : Τα δ' εὐ τοis παραλιυta

ma , et ad Nevolim quum Tubero Stoicus contem latus esset amellaυit 'Eum Xerxem togatum. Et Varro lib. III. de Re Bust. sic de eadem villa sermonem instituit: Contra ad Neapolim L. Lucullus Postquam per disset montem, ac maritima sumina immisisset in Piscinas , quae reciprocas suerent, ψss Ptuno non cederet des piscam. Et Pliuius Hist. Natur. lib. IX. c. 54 de ea etiam villa sic enarrat: Liactit. Ius exciso etiam monte iuxta Neapolim mniore im-ρendio , quam Millam asili aυςωι, euriseum, et mam Diqiti eo by Corale

456쪽

ria admisit. Qua de causa Magnus Pompeius Xerxem togatum eum amevabat. Velleius Paterculus lib. II. c. 33 hanc memorat villam : Quem ob insectas mo-Ies mari , et racmtum si ossis montibus in terras mare, haud infacete magnus Pon eius Xerxem togatum Mocare adsueperat. Ex horum auctorum verbis hanc villamine Neapolim fuisse satis apparet, eaque nonnisi fuit Pausi. na. Verum dicet aliquis: 'ubina in ergo hae Lucullianae piscinae tam celebres erunt conlocandae 3 cum enim veteres auctores easdem magnificas, easque maximas suisse scripserint , ubinam excisi montes montes, euripique Blondus adhuc suo tempore conspicuos esse tradit; Ρontanus vero de Magnis. c. II. persossi montis indicia in ulteriori rivsilypi latere, in ea p rte, quam adbue Seiani vocitant cryptam fuisse scribit. Revera in ea parte quae dicitur Ia scuola di Virgilio , restant adhuc perplures vetustarum fabricarum ruinae , et praesertim piscinarum sub undis , et aedificiorum partes , quae nonnisi ad Lucullum pertinuerunt. Cum vero mare tranquillum est, ea rudera integra apparent. Omnes easdem fabricas suisse prope mare certum est, easque ab ipso post plura Saecula absorptas , aeque

ac montis partem.

Praefata insuper Seiani crypta , quae prope Luculli villam visitur, ad ipsum sortasse pertinuit, vel eiusdem impensis suit excavata. Ea parum dissert a crypta Puteo. lana vulgo dicta , et fortasse illa magnificentior . latior , et longior est , et luminibus passim in interiori eiusdem parte, uti videre cuique licet montem adscendenti. Ipsa tot abhinc saeculis vel terrae aggestionibus , vel aquarum inundationibus oppleta videtur : smi anno prope elapso IIDCCCXXV. eum via nova Pausilypana ad Balneola.

nam usque regionem traheretur, tactum est , ut ea quae usque ad nostram aetatem obliterata erat , essessa pars suerit.

Ad quem vero usum ea crypta inservierit, Deila dignosci potest; cum vicina isthaeo regio passim aquis m. II. zo

457쪽

mineralibus olim scateret, in e tot balnea aedificata suere. M ex ruinis , quae supersunt Videre est. Hinc Lucullus , vel alii fortasse Romani divites hanc cryptam perfoderunt, quo a Pausilypo monte ad mare descenderent commodius, et propius, ut balneis mineralibus, vel marinis uterentur, vel etiam e crypta exeuntibus facile iter esset peragendum ad Puteolos , et Vicina loca per aliquam viam agrestem, vel lignariam, de qua nulla amplius extat apud auctores mentio. Nesis insula ad eundem pertinuit Lucullum; id omne ex variis Ciceronis accipimus auctoritatibus orat. X. in Marcum Anton. niam. 4. XVI. epist.. a. ad Attie. et epist. 3 eiusdem libri. Hanc ad Luculli silium pertinuisse satis elucet , ubi forsitan a parente villam heic habuisse aedificatam crediderim. Verum Magochius de Castro Lu.cul. pag. a It hanc Luculli villam extensam usque ad Aniani lacus vallem, a Pausilypo incipientem, totamque Balneolanam regionem cum vicina Neside ad ipsum pertinuisse putat. cum autem omnes Luculli villae post sata in alienas pervenissent manus, eas sequiori aevo Imperator Traianus possedit, et praecipue Pausi lypi villam, ut pro batur ex quodam lapide apud Fabretium pag. CXCIX. num. 486. Ea insuper Nesis insula, ni ex vita S. Silvestri Romani Pontificis constat, a Magno Constantino Neapolitanae

Ecclesiae suit donata, qui insulam puta Nesidem) eum Ca,tro nempe Lucullatio γ solidis octoginta pependit.

Hinc recte existimat Maa hins , eam nullam aliam fuisse insulam , qdam Nesidem e nam haud credibiIe est , Megariam utpote parvam intulam, eamque scopulosam tantam argenti quotannis Neapolitanae Ecclesiae pecuniam solvere liotuisse ; hinc reete putandum est, eandem Nesidem ipsam fuisse. Idem Μaetochius loco citato pag. 223 Salvatoris inusulam , sive Nesidem eum alia nomine Megaria confusam fuisse scribit; idque evenisse circa saeculum XII. probat

auetoritate Petri Ebulensis, qui Et Qq earRiae de

458쪽

M6ilbus Siculis inter Uenricum IR Imperatorem , et Regem Tangredum de hac agit insula. Hic enim auctor Me. gariam Salvatoris insulam appellat. Ex Falconii etiam Be.

neventani historia exarata ante Ebulensis poetae aevum Megariam cum Neside sub Salvatoris nomine confusam

fuisse probatur. Hinc Rogerii Regis Neapolim triumphalem

ingressum anno MCXL. describens sic narrate Indes na Nigio parato , ad castellum S. Samatoris civitati Proii. mum adscendit, et cloibus recta Olitanis ibi Mocatis , ne.

gotia quaedam cum illis de libertate ciritatis item pri Neapolitanae ) ri titilitate tractabit. Ex Actis quoque SS. Μaximi, et Iuliani anno MCCVII. isthaou insula

Salvatoris appellat tir. Sequiori vero aevo tam Nesis , quam Megaria sub eodem nomine salutatae suere s hinc Nesi, utpote Megaria maior , Maior insula , ut Patet ex Di. plomatibus Ecclesiae S. Sebastiani , quae asseruntur a Caiapacio lib. II. Hist. Neapol. et Megaria insula m&or S. Sol. oatoris suit vocata , quae sic dicta per ea tempora suit respectu- Nesidis. At undenam Ilegariae insulae Salvatori, nomen datum p causam assert Falcus, qui tradit in ea insula Salvatoris aediculam fuisse, unde insulae nomen

impositum.

Haud procul ab Megaria insula loeus adest prope mare ; isque in Plaga Olympica, in praesentiarum dictus

S. Leonardo e regione Ecclesiae S. losephi, ab aedicula olim eidem Divo dicata. Hunc Iocum creditur parvam suisse insulam , ut plures etiam e nostris Scriptoribus adibitrantur : inter alios Celanus, Giorn. IX. et Galianus Dissert. MS. det Castro Lucullano. Idque colligunt ex vetustis nonnullis scripturis , in quibus legitur : Ecclesia 5 . Leonardi ad insulam : eaque etiam est plurimorum adhuc nostro tempore Neapolitanorum traditio. Eadem fortassis esse potuit Insula Minor Supra memorata. Prope hanc alia parva , vel potius scopulus fuit. Ip. sum enim extitisse creditur inter Neapolitanas moles, et navale armamentarium, vulgo Darsenia, et haud proeul

459쪽

lic. Affectara, ad hoc probandum , librum assert expen .sarum C.iroli Andegavensis, ubi inter alia hoc habetur: Die μυis V. Iulii Nea Oli sero huius diei comedit Dominus Rex in instila S. Vincentii. Eaque temporis progressu adeo fuit dimidiata, ut paulatim defecerit , donee anno MCCCXLIII. a maris horrenda fortuna integra fuit absorpta. Ipsa tandem saeculo VI. vergente Institella adhuc dicebatur.

Ex quodam Instrumento Neapoli exarato XI. Κab Maias Indici. XlU. anni ΙΙ. Ιmperii Basilii agitur de controversia inter Theodorum Pissicellum, et Laurentium Ahates Monasterii SS. Sergii , et Bacchi de maris possessione dieii Visarelio , sive Bibario, quod parum distabat ab insula S. Vincentii, et S. Barbarae. In hoc igitur Instrumento huiusce insulae occurrit mentio his verbis : Nullo unquam tempore 'dam molestiam suρω-

scripto Monasterio siver mare Φsius , quod est iuxta insulam S. Vincentii, quae et quod est Osius Monasterii, et iuxta vocabulo S. Barbarae , quae est prope EccIesiam ψsius Monasterii υocabulo S. Sergin Hanc insulam Claritus Commenti di Fede r. pari. 3, c. 3, et Iustinianus loco citato autumant intelligendam esse proprie illam , quae sub Minoris nomine appellatur ad misioris disserentiam, quae fuit Megaria , quamvis Mazochius De Eccles. Neap. Maiorem insulam intelligit proprie Nesidrm. .

Ad alias nunc L. Lueulli villas ad Μisenum posilas veniamus. Prima eo loco erat illa, quae quondam ad C. Marium pertinebat, et LXXV. millibus denariorum Corneliam emisse, et temporis progressu L. Lucullum quingentis millibus, et ducentis licitatum esse a Putarcho narratur in Mario. Plinius de hac Marii villa lib. IX. c. 54seribit: Nouissimus pillam in Miseno posuit C. Marius. Seneca epist. LI. etiam de eadem scribit . Illi quoque ad quos primos fortuna Romani populi publicas opes tran, ιtulit , C. Marius , et Cn. Pompeius , et Caesar exstruac Diqitired by Gorale

460쪽

runt quidem pillas in regione Baiana , sed Blas imposuerunt summis iugis montium. Mons late supra quam aderat C. Marii villa iuxta Cluerium Ital. Λnt. lib. IU. c. a. nullus alius potest esse , quam mons Prochytae Versus

occidentem.

Aliora Luculli villa parum aberat ab illa nunc descripta , eaque fortasse parum distabat a Miseni portu , prope quem locum erat theatrum, cuius pars Superest in praesentiarum. In hac Luculli villa Tiberium extremam obiisse diem narrat Suetonius in eius vita c τ3. :Sed et tempestatibus, et ingrarescente pi morbi retentus,paulo post obiit in uilla Lucullana Octabo, et septuagesimo aetatis anno. Et Tacitus Annal. lib. VI. e. 5o sic etiam de ipso confirmat : Mutatisque saepius locis, tandem in promontorium Miseni consedit in Milia , cui Lucullus quondam dominus etc. Et Phaedrus etiam lib. II. Fabul. 5 eam Lueulli villam in Miseno positam canit ;Caesar Tiberius cum petens Neapolim , In Misenensem uiliam Menisset suam , Quae monte summo posita Luculli manu Prospectat Siculum, et ProsPicit Tuscum mare. Post L neulII vero salum eam villam possedit Valerius Asiaticias, ut Tacitus nariat Anna I. lib. XI. C. I. Nam Valeritim Asiaticum bis Consulem , fuisse quondam adulterum eius credidit ; pariterque hortis inhians , quos illa a Lucullo coeptos insigni magniscentia extollebat. Hic antem vir quot sumptus, quot magnificentias et argenti pondera in suis hortis extruendis insumpsit Nullus est antiqubrum qui hunc maximis haud exornet laudibus ; de iis villis Plutarchus sic scribit in eius ustar

Quando pel hac aetate ita gliscente luxu , horti Luculliani inter principis sumptuosissimos habentur. Ex his Graeci auctoris verbis recte intelligitur, quam sumptuosi esse