장음표시 사용
111쪽
omnes 40 Carthaginiensium ditionis erant, . e. o.
partim 1pe , partim metu, partim V1 1Ubegit. Carthagini quidem erat ingens terror, error circumferentem arma Scipionem , omnibus P 'q/μM finitimis raptim perdomitis, ipsam Carthaginem repente adgressurum credebant. Itaque muri reficiebantur, propugnaculi Sqtie a mahantur pro se quisque, quae diutinae obsidioni toleranda sunt, ex agri convehit. i Rara mentio est pacis , frequentior legatorum ad Hannibalem arcessendum mittendorum. Pars maxima classem, quae ad commeatus excipiendos parata erat, mittere jubent ad obprimendam stationem navium ad Uticam, incaute agentem : Orsiitan etiam navalia castra , relicta cum levi praesidio, obpressuros. In hoc consilium maxime inclinant legatos tamen ad Hannibalem mittendos censent. Quippe classi ut feliciminae gerantur reS, parte aliqua levari Uticae obsidionem Garthaginem ipsam qui tueatur λ), neque imperatorem alium, quam Hannibalem , neque Xercitum alium , quam Hannio
112쪽
U. e. halis, superesse. Deducti ergo postero die ----- RUes, 41mul, legati in Italiam profecti,
missi ad re raptunque Omnia, timulante fortuna , age-
antur ' in quo quisque cessasset, prodi
iam ab se salutem omnium rebatur. Scipio, gravem jam spoliis multarum urbium exercitum trahens, captivis aliaque praeda in vetera castra ad Uticam missis , jam in Carthaginem intentia , occupat relictum fuga custodum Tuneta abest ab Carthagine quindecim millia ferme passuum locus , quum peribus, tum suapte natura tutus, qui ab Carthagine conspici, iraebere ipse prospectum, quum ad urbem, tum ad circumfusum mare urbi, posset. X. INDE, quum maxime vallum Romani
classem acerent, conspecta assis hostium est, Uti- - cam Carthagine petens Igitur, omisso opere,
pronunciatum iter, signaque raptim ferri sunt coepta: ne naves, in terram' obsidionem versae, ac minime navali proelio aptae , oh-primerentur Qui enim restitissent agili nautico instrumento aptae in armatae classinaVes, tormenta machinaSque portantes , aut in onerariarum usum versae, aut ita adpulsae i ad muros, ut pro aggere ac pon si pulo Gron. CreV.
113쪽
tibus praehere adscensus possent ρ Itaque Sci U. e. q.
pio, contra quam In naVali certamine olet,
rostratis , quae praesidio aliis esse poterant , in postremam aciem recepti prope terram, onerariarum quadruplicem ordinem pro muro adversus hostem obposuit: easque ipsas, ne in tumultu pugnae turbari ordines possent, malis antennisque de nave in navem trajectis, ac validis funibus velut uno inter se vi culo inligatis , comprenditu tabulasque supero instravit, ut pervium ordinem faceret my- sub ipsis pontibus intervalla fecit , qua procurrere speculatoriae naves in hostem, ac tuto recipi possent. His raptim pro tempore instructis, mille ferme delecti propugnatores oneratriis inponuntur telorum maxime misi silium, ut, quamvis longo certamine , subsicerent, Vis ingens congeritur. Ita parati atque intenti hostium adventum obperiebantur. Carthaginienses, qui, si maturassent, Omnia permixta turba trepidantium primo inpetu
obpressissent, perculsi terrestribus cladibus, atque inde ne in mari quidem, ubi ipsi plus poterant, satis fidentes, die segni navigatione
m ut perνius inustum naνium ordo esset Gron, Crevo
114쪽
V. c. y q. absumto, sub occasum solis inportum Rus-
ona Afri vocant classe adpulere. Postero die sub ortum solis instruxere ab alto naves, velut ud justum proelium navale, tamquam exituri contra Romanis. Quum diu stetissisent, postquam nihil moveri ab hostibus via
derunt, tum demum Oneraria adgrediuntur. Erat res minime certamini navali similis proxime speciem muros obpugnantium navium. Altitudine aliquantum onerariae superabant: ex rostratis Poeni vana pleraque it-
pote supino assii tela in superiorem locum
mittebant aravior ac pondere ipso libratior superne ex onerariis ictus erat Speculatoriae naves ac levia ipsa navigia, quae sub constratis pontium per intervalla excurrebant, primo ipso tantum inpetu ac magnitudine rostratarum obruebantur deinde, propugnatoribus quoque incommodae erant, quod permixtae cum hostium navibus inhibere saepe tela cogebant, metu ne ambiguo ictu suis inciderent : postremo asseres ferreo unco
praefixi Harpagones vocant n) ex Punicis navibus injici in Romanas coepti. Quos quum neqUe ipsos, neque catenas , quibus suspensi
115쪽
injiciebantur, incidere possent ut quaeque . c. m.
retro inhibita rostrata inerariam haerentem ----
unco traheret, scindi videres vincula, quibus alia aliis innexa erat, seriem aliam simul plurium navium trahi. Hoc maxime modo lacerati quidem omnes pontes, Qvix transi siliendi in secundum ordinem navium spatium propugnatoribus datum est ex ferme one Naνes fenrariae puppibus abstractae Carthaginem sunt hq major quam pro re laetitia, sed eo gratior, quod inter adsiduas clades ac lacrimas unum quantumcumque ex insperat gaudium adfulserat; cum eo, ut adpareret , haud procul exitio fuisse Romanam classem, ni cessatum a praesectis suarum navium foret, QScipio in tempore subvenisset. XI. g eosdem forte dies, quum Laelius Masinissa
Masinissa quintodecimo ferme die in v P . 'midiam pervenissent , Massyli , , regnum
paternum Masinissae, laeti ut ad regem diu desideratum concessere Syphax, pulsis inde praefectis praesidiisque suis, vetere se continebat regno, neutiquam quieturus. Stimula-hant aegrum amore uxor socerque is ita viris equisque abundabat, ut subjectae oculisco Manlii Gron. Cren
116쪽
U. c. 'a'. regni per multos florentis annos vires etiam
---- minus barbaro Atque potenti animo spiritus
Dyba possent facere. Igitur omnibus, qui bello apti
reparat erant, in Unum coactis equos, arma, tela dividit Equites in turmas, pedites in cohortes, sicut quondam ab Romanis centurionibus didicerat, distribuit. Exercitu haud minore, quam quem prius habuerat, ceterum omni Prope novo atque incondito, ire ad hostes pergit. Et castris in propinquo positis , primo pauci equites ex tuto speculantes ab stationibus progredi inde aculis submoti recurrere ad suos cinde excursiones in vicem fieri , , quum pulsos indignatio accenderet, plures subire quod inritamentum certaminum equestrium est, quum aut vincentibus spes , aut pulsis ira adgregat suos. Ita tum a paucis proelio accensio , omnem utrimque postremo equitatum certaminis studium effudit ac, dum sincerum equestre proelium erat, multitudo asaesylorum, ingentia agmi-Vinelaum ma Syphace emittente , sustineri vix poterat:
deinde, ut pedes Romanu repentino per turm
mas suas viam dantes intercursu stabilem aciem fecit absterruitque effuse invehentem sese hostem, primo barbari segnius permittere equos i
117쪽
equos deinde stare ac prope turbari novom . . genere pugnae postremo, non pediti solum 'cedere , sed ne equitem quidem sustinere,. peditis praesidio audentem Jam signa quoque legionum adpropinquabant. Tum vero Μasaesyli non modo primum inpetum , sed ne
conspectum quidem signorum atque armorum, tulerunt tantum seu memoria priorum ci dium, seu praesens terror aluit.
XII. IBI Syphax, dum obequitat hostium apisti . turmis, si pudore, si periculo suo fugam sistere posset, equo graviter icto , effusus obprimitur capiturque, vivus, laetum ante omnes asinissae praebiturus spectaculum, ad Laelium pertrahitur Cirta caput regni Syphacis erat : eo se ingens hominum Conintulit vis Caedes in eo proelio minor, quam victoria , fuit , quia equestri tantummodo proelio certatum fuerat. Non plus quinque millia occisa, minus dimidium ejus hominum captum est , inpetu in castra facto , quo perculsa rege amisso multitudo se contulerat.
Masinissa, Sihi quidem dicere nihil essen in praesentia pulchrius, quam victorem , a recuperatum tanto post intervallo, patrium cp Cirrha Groa
118쪽
U ' D invisere regnum sed tam secundis, Quam
- D adversis , rebus non dari spatium ad cessan, dum Si se Laelius cum equitatu vinctoque, Syphace Cirtam praecedere sinat, trepidas, omnia metu se obpressurum : Laelium cum, peditibus subsequi modicis itineribus posse. DAdsentiente Laelio, praegressus Cirtam , evocari ad conloquium principes Cirtensium jubet. Sed apud ignaros regi casus, neque quae acta essent promendo , nec minis, nec suadendo, ante aluit , quam rex Vinctus in conspectum datus est. Tum ad spectaculum tam foedum comploratio orta partim pavore moenia sunt deserta, partim repentin consensu gratiam apud victorem quaerentium patefactae portae Et Masinissa , praesidio circa portas obportunaque moenium dimisso , ne cui fugae pateret exitus, ad regiam occupandam citato vadit equo. Intranti vestibulum Soptionis. in ipso limine Sophonisba uxor Syphacis, ias nisi j fili: Hasdrubalis Poeni, obcurrit m quum P ἰ ψ in medio agmine armatorum Massinissam insignem, ' quum armis , tum cetero habitu,
Conspexisset, regem esse id quod erat rata, genibus advoluta ejus: Omnia quidem q)
119쪽
,, ut posses in nobis, Dii r dederunt, Vir in c. η ,,tusque, felicitas tua. Sed , si captiVM -- is apud dominum vitae necisque suae vocemi supplicem mittere licet, si genua, si victri-r cem adtingere dextram, precor quaesoquer per majestatem regiam , in qua paullo anter no quoque fuimus , per gentis umidarum a nomen, quod tibi cum Syphace communen fuit, per hujusce regiae Deos , qui te melio I ribus ominibus accipiant, quam Syphacem, hinc miserunt, hanc veniam supplici des i ut ipse , quodcumque fert animus, de capti, va statua , neque me in cujusquam Romanir superbum ac crudele arbitrium venire sinas., Si nihil aliud, quam Syphacis uxor, fuis, di sem , tamen Numidae , atque in eadem meris cum Africa geniti quam alienigenae r externi, fidem experiri mallem. Quid Car- D thaginiens ab Romano, quid filia Hasdrui, balis timendum sit, vides. Si nulla alia rer poteS, morte me ut vindices ab Romano riuum arbitrio, oro obtestorque u Forma
orat insignis in florentissimae aetas Itaque quum modo , dextram amplectens . in id, ne cui Romano traderetur, fidem exposceret,
120쪽
M . η' propiusque blanditias oratio esset, quam pre
- es; non in milericordiam modo prolap1us
est animus victoris, sed put est genus Numidarum in Venerem praeceps' amore captiVae victor captus, data dextera in id, quod petebatur, Gliganda fidei, in regiam concedit. Institit deinde reputare secum ipse, quemddmodum promissi rulem praestaret. Quod quum
expedire non posset, ab amore temerarium atque inpudens mutuatur consilium. Nuptias
in eum ipsum diem repente parari jubet, ne quid relinqueret integri aut Laelio, aut ipsi Scipioni, consulandi velut in captiVam, quae Duela ammasmissa jam nupta foret. Factis nuptiis su- Masini fis perVenit Laelius adeo non dissimulavit inprobare se factum, ut primo etiam cum Syphace in ceteris captivis detractam eam toro geniali mittere ad Scipionem conatus sit Victus deinde precibus asinissae orantis, ut arbitrium . utrius regum duorum fortunae accessio Sophonisba esset, ad Scipionem ejiceret; misso Syphace, captivis , ceteras urbes Numidiae , quae praesidiis regiis tenebantur, adjuvante Masinissa, recipit s).